C jak …cywilizacja śmieci

Śmieci są znakiem naszej cywilizacji, ale
towarzyszyły człowiekowi od zawsze.
W starożytnej Grecji był specjalny
zawód człowieka zwanego koprologiem
który odpowiadał za wywóz śmieci
i nieczystości do dołów wykopywanych
daleko za miastem. W średniowieczu
wszystkie miasta tonęły w śmieciach
i nieczystościach.

Dzisiaj śmiecie pojawiają się

wszędzie tam, gdzie żyje lub dociera
współczesny człowiek. Można je znaleźć
w miastach, na wsiach, w lasach,

jeziorach, morzach i oceanach. Są na pustyniach , w głębinach morskich, na Mount Everest i
w kosmosie. W większych skupiskach ludzi są bardzo poważnym problemem.

Przeciętny mieszkaniec rozwiniętego, uprzemysłowionego kraju wytwarza od kilkaset

kilogramów śmieci rocznie.

Statystyczny Polak produkuje w ciągu dwunastu miesięcy około

360 kg odpadów.

To o 100 kg mniej niż przeciętny Europejczyk, a o 400 mniej niż statystyczny

Amerykanin. Ale szybko gonimy świat bo już dziś mieszkaniec Warszawy przeciętnie rocznie
produkuje 458 kg odpadków, a w 2015 r. wytworzy już 491 kg.!

Ilość produkowanych przez nas śmieci możemy jednak zmniejszyć, możemy także

redukować uciążliwość naszych odpadków dla środowiska.

Co można robić, by odpadków było mniej lub, aby były one łatwiejsze do wchłonięcia

przez środowisko? Stosujmy na co dzień tak zwaną zasadę 3R (Reduce, Reuse, Recycle),
określanej po polsku jako 3U:

Unikaj kupowania zbędnych rzeczy, Użyj powtórnie, Utylizuj!

Unikajmy produktów nadmiernie opakowanych lub w opakowaniach niepodlegających

albo trudnych do degradacji.

W przypadku wielu towarów można wybrać te opakowane w szklane butelki, słoje czy

blaszane puszki - podlegające łatwemu przetworzeniu oraz nie stanowiące poważnego
obciążenia dla środowiska. Szkło zbudowane jest z materiału występującego w naturze
niemal w identycznym składzie - w piasku, zaś stalowa puszka ulega naturalnej korozji
w ciągu kilku lat w przeciwieństwie do popularnych butelek PET, które rozkładają się
w przyrodzie (podobno – bo trudno to sprawdzić poza eksperymentem) przez wiele setek lat.
Wybierajmy, więc opakowania szklane (w miarę możliwości zwrotne), papierowe, tekturowe
- nawet jeśli trafią na wysypisko, to nie będą stanowić dla natury poważnego zagrożenia.

Unikajmy również towarów nadmiernie opakowanych. Choćby wędlin czy serów w plastrach,
gdzie pakowany jest każdy plaster oddzielnie, albo szczególnie drogo i wykwintnie
zapakowanych czekoladek gdzie 6 małych serduszek opakowanych w złotą folię leży na
plastikowej foremce wyścielonej „atłasem”, przykryte bibułką, opakowane w pudełko
kartonowe z dodatkowa nakładką z okazji Dnia Matki, całość za foliowana i owinięta
w kolorowy papier z czerwoną wstążka!!!.

Użyj powtórnie jako surowiec. Sortujmy odpady i odzyskujmy z nich surowce, bo

źródła łatwo dostępnych naturalnych surowców szybko się kończą. Dużego znaczenia
nabiera więc wtórne przetwarzanie śmieci-materiałów wtórnych – tzw. recykling.

Jeśli nie da się Uniknąć odpadów lub Użyć ich powtórnie, zasadą jest ich Utylizacja.

Na ogół utylizację tłumaczymy jak skuteczniejsze zniszczenie odpadów często z odzyskiem
energii przy procesie spalania bądź mineralizacji. Najgorszym lecz w Polsce najczęstszym
sposobem utylizacji jest …składowanie!!!

Bilans odpadów komunalnych wytworzonych w Polsce w 2004 r. (wg KPGO)

Lp.

Nazwa

Ilość [tys. ton]

1

Odpady

komunalne

segregowane

i

zbierane

selektywnie

243

2

Odpady zielone z ogrodów i parków

326

3

Niesegregowane (zmieszane) odpady komunalne, w
tym:

10 417

3-1

Odpady kuchenne ulegające biodegradacji

2 486

3-2

Odpady zielone

250

3-3

Papier i tektura

2 114

3-4

Odpady wielomateriałowe

711

3-5

Tworzywa sztuczne

1 529

3-6

Szkło

889

3-7

Metal

521

3-8

Odzież, tekstylia

160

3-9

Drewno

192

3-10

Odpady niebezpieczne

93

3-11

Odpady mineralne, w tym frakcja popiołowa

1 472

4

Odpady z targowisk

114

5

Odpady z czyszczenia ulic i placów

251

6

Odpady wielkogabarytowe (1)

451

RAZEM

11 802

Źródło:
opracowanie własne

Krajowy Plan Gospodarki Odpadami.