Fizjologia wysilku id 174633 Nieznany

Piotr Falkiewicz

FIZJOLOGIA WYSIŁKU

KKF FIZJOTERAPIA

JELENIA GÓRA 2005

Wysiłek fizyczny

- praca mięśni szkieletowych wraz z całym zespołem towarzyszących jej zmian czynnościowych w organiźmie.

- 1 -

Klasyfikacja wysiłku fizycznego :

krótkotrwały – trwa max.do kilku min.

średniej długości – od kilku min.do 30-60 min.

długotrwały - trwa powyżej 30-60 min.

Ze względu na obciążenie :

tętno do 75 ud/min bardzo niska intensywność wysiłku

tętno od 75 – 100ud/min. niska intensywność wysiłu

tętno od 100 -125 ud/min. umiarkowana intensywność

tętno od 125 -150 ud/min. wysoka intensywność

tętno od 150 -175 ud/min. bardzo wysoka intensywność

tętno od 175 i więcej skrajnie wysoka intensywność

Maxymalna częstość skurczów serca u człowieka :

HR max. = 220 – wiek(w latach)

Podział ze względu na powierzchnię :

lokalny – obejmuje do 30% aktywnej masy mięśniowej np.kończyn górnych

ogólnoustrojowy – obejmuje powyżej 30% aktywnej masy mięśniowej np.kończyny dolne

Ze względu na skurcz mięśnia :

statyczne –dominują skurcze izometryczne (długość mięśnia pozostaje bez zmian a zmienia się napięcia np.zwis na drążku,trzymanie ciężaru nad
głową,trzymanie w autobusie zakupów :-)))

dynamiczne- przeważają tu skurcze izotoniczne (napięcie mięśnia pozostaje bez zmian a zmienia się długość np.bieganie ,skakanie,pływanie)

auksotoniczne- ze zmiana napięcia i długości mięśnia

Ze względu na przemiany tlenu :

tlenowe – energia pochodzi z glikolizy tlenowej np.dyscypliny wytrzymałościowe o długim czasie trwania.

beztlenowe – energia pochodzi z glikolizy (reakcji )beztlenowych np.dyscypliny szybkościowe i siłowe.

mieszane – energia pochodzi z obu żródeł tlenowych i beztlenowych np.biegi na dystansach od 600- 2000 m.

- 2 -

Wydolność fizyczna :

Jest to zdolność do wykonywania indywidualnych max.wysiłków fiz.bez ostrych zburzeń w organiźmie i zachowaniem zdolności do restytucji czyli odpoczynku.

Czynniki determinujące wydolność fizyczną :

•

zdolność organizmu do dostarczenia energii w reakcjach tlenowych mp.pojemnośc życiowa płuc ,tempo dyfizji tlenu z pecherzyków płuc do krwi ,ilość
czerwonych krwinek,zawartość hemoglobuny,ilosć włukien ST (wolnokurczliwych)

•

sprawnośc miechanizmów dostarczających energię w reakcjach beztlenowych il.włukiem szybkokurczliwych FT ,zasoby ATP,fosfokreatyny i glikogenu
mięśniowego,rezerwa alkalityczna krwi(zasobu buforowe)

•

koordynacja nerwowo-mięśniowa (ruch precyzyjny dokładny,ekonomiczny)

•

poziom cech psychicznych

•

wiek :

okres od narodzin do osiągnięcia dojrzałości płciowej-wydolność fiz.wzrasta,spowodowana naturalnym rozwojem organizmu

okres dojrzałości –wydolność fiz.jest na stałym max.poziomie wzrost wydolnosci możliwy jest tylko pod warunkiem stosowania treningu
fizycznego.

okres starzenia się-czas ciągłego spadku wydolności fizycznej.U kobiet ten okres zachodzi szybciej i gwałtowniej.

•

płeć :kobiety niższy ,meżczyźni wyższy poziom wydolności.Kobiety mają wyższż masę mięśniową.Mężczyźni posiadają więcej krwinek czerwonych i
hemoglobiny nie występuje cykl menstruacyjny

•

czynniki zewnętrzne :odrzywianie ,temperatura otoczenia ,klimat,oświetlenie

•

cylk dobowy (zmiana strefy czsowej :4-6 dni potrzeba aby się zaaklimatyzować)

Wysiłek krótkotrwały

1.Statyczny
2.Dynamiczny

W.statyczny

-jest wykonywany na bezdechu,dochodzi do parcia przy zamkniętej głośni.To tak jak byśmy chcieli wydmuchać powietrze przy zamkniętych ustach.

- 3 -

W tym przypadku zachodzi zjawisko Valsalvy i fenomen Lindharda.

Zjawisko Valsalvy :

-wzrost ciśnienia wew.klatki piersiowej a tym samym wzrost ciśnienia krwi
-ucisk żyły głównej dolnej(spadek ciśnienia krwi oraz objętości wyrzutowej serca)
-hamowanie czynności baroreceptorów co powoduje zwężenie naczyń krwionośnych oraz tachykardię (przyspieszoną częstość akcji serca)

Wysiłek statyczny kończy się w momencie przerwania bezdechu.

Paradoks Lindharda:

-przerwanie bezdechu
-spadek ciśnienia wew klatki piersiowej
-odblokowanie żyły głównej dolnej(wzrost objętości wyrzutowej serca i ciśnienia krwi)
-trwa do ok.15s pozakończeniu wysiłku
-pobudzenie barorecetorów(spowolnienie akcji serca,spadek ciśnienia krwi)
-restytucja czyli odpoczynek

Restytucja po wysiłku statycznym rozpoczyna się po ustąpieniu paradoksu Lindharda.

Energetyka wysiłku krótkotrwałego :

•

0-2 sekundy –energia czepana z ATP

•

2-10 sekund –enrgia czerpana z fosfokreatyny czyli w skrócie CP( w tym czasie intensywność pracy jest największa)

•

40-120 sekund –energia czerpana z glikogenu mięśniowego ,on jest tu rozkładany w reakcjach beztlenowych(powstaje kw.mlekowy LA jest to tak zwana
reakcja beztlenowa kwasomlekowa.

Wysiłki trwjące do 10 sekund są nazwane w.beztlenowymi niekwasomlekowymi.

Jeżeli chodzi o kwas mlekowy to jego maksymalne stężenie w e krwi występuje w 3 minucie wysiłku.Dlatego krew do wyznaczania parametrów równowagi
kwasowo zasadowej pobierana jest w 3 minucie wysiłku.

Kw.mlekowy neutralizowany jest przez mechanizmy obronne :
-bufory krwi-neutralizują kwas aby zapobiegać spadkowi pH krwi co by się wiązało z powstawaniem zmęczenia ale o tym dalej.
Po wysiłku mamy zawsze do czynienia z niedoborem zasad buforowych krwi.pH krwi w spoczynku wynosi 7,96 a po wysiłku spada do ok.7,0

Kwasica inaczej zakwaszenie mięśni (wystepuje zawsze po wysiłku krótkotrwałym)

- 4 -

-wyrównana –cały kw.mlekowy zostaje zneutalizowany przez zasady buforowe i pH krwi zostaje bez zmian,dochodzi do niedoboru zasad buf.
-niewyrównana-dochodzi do spadku zasad buforowych i pH krwi

Aby człowiek mógł wykonać jakąkolwiek pracę musi posiadać potrzebną do tego energię, która czerpana jest ze związku chemicznego ATP
(adenozynotrójfosforanu).Posiada on tzw. wiązania wysokiej energii pomiędzy cząstkami reszt fosforanowych, które są jego częścią składową (wiązania
fosforanowe). Rozbicie wysokoenergetycznego wiązania dostarcza energii rzędu ok.10000 cal., która może być użyta dla wykonania pracy mechanicznej, albo
jest przekształcana w wiązania chemiczne w przebiegu procesów syntezy. W wyniku rozbicia wiązania wysokiej energii ATP powstaje ADP
(adenozynodwufosforan) i wolna reszta fosforanowa. Enzymem, który dokonuje rozbicia wiązania wysokoenergetycznego jest miozyna, którą nazywamy
ATP-azą. Rozpad ATP powoduje skurcz mięśnia, tzn. że energia wiązania zostaje zużyta dla zmiany konfiguracji miozyny i aktyny względem siebie, co powoduje
skurcz lub zwiększa napięcie mięśniowe.

Zasoby ATP w mięśniach są niewielkie i wystarczałyby zaledwie na parę sekund pracy. Podczas pracy nie dochodzi jednak do całkowitego wyczerpania tego
związku dzięki ciągłej regeneracji wiązań wysoko energetycznych i odbudowy ATP

O zdolności wykorzystywania podczas pracy tlenowych źródeł energii decydują następujące czynniki:

- sprawność funkcji zaopatrzenia tlenowego
- wyposażenie enzymatyczne komórek mięśniowych
- sprawność regulacji zaopatrzenia mięśni w substraty energetyczne ze źródeł pozamięśniowych

Wykorzystanie metabolizmu tlenowego jako źródła energii do pracy jest możliwe tylko wówczas, gdy ilość tlenu dostarczonego do mięśni w jednostce
czasu odpowiada zapotrzebowaniu mięśni w tlen, lub je przewyższa. Zależy to od sprawności funkcji zaopatrzenia tlenowego, która z kolei uzależniona jest od:

- maksymalnej wentylacji płuc
- pojemności dyfuzyjnej płuc
- objętości i pojemności tlenowej płuc
- maksymalnej pojemności minutowej serca
- tętniczo-żylnej różnicy wysycenia tlenem

Poprawa każdego z wymienionych parametrów współdecydujących o sprawności funkcji zaopatrzenia tlenowego ustroju, zwłaszcza maksymalnej pojemności
minutowej serca, przyczynia się do zwiększenia ogólnej wydolności .

Ilość tlenu, którą mięśnie mogą wykorzystać podczas pracy zależy od sprawności utleniających układów enzymatycznych we włóknach mięśniowych .Większość
mięśni szkieletowych zawiera dwa typy włókien różniących się między sobą pod względem morfologicznym i czynnościowym. W poszczególnych mięśniach, u
różnych osób, każdy typ włókien może występować w różnych proporcjach.Włókna czerwone, tzw. wolne charakteryzują się niskim progiem pobudliwości i

- 5 -

angażowane są podczas wysiłków o małej lub umiarkowanej sile i szybkości. Biorą one udział w wykonywaniu, przede wszystkim, wysiłków o charakterze
wytrzymałościowym.Zawierają liczne mitochondria z bogatym układem enzymów oddechowych i są związane z metabolizmem tlenowym. Włókna białe, tzw.
szybkie mają wysoki próg pobudliwości i są uruchamiane podczas szybkich ruchów o dużej sile. Zawierają one znaczne ilości enzymów glikolitycznych, glikogenu
oraz ATP i fosfokreatyny, i są przystosowane do wykorzystywania energii uwalnianej, przede wszystkim, w toku przemian beztlenowych, przy wykonywaniu
wysiłków szybkościowych i siłowych o dużej intensywności. Odpowiedni trening siłowy lub wytrzymałościowy zwiększa aktywność enzymów, w pierwszym
przypadku glikolitycznych, a w drugim utleniających .

Istotnym warunkiem zachowania zdolności do wykonywania długotrwałej pracy jest również sprawna termoregulacja. Wiadomo, że wysiłkom o dużym
ogólnym koszcie energetycznym towarzyszy zwiększone wytwarzanie ciepła w ustroju. Wzrost temperatury wewnętrznej ustroju aktywizuje mechanizmy
termoregulacji w celu usunięcia nadmiaru ciepła, poprzez zwiększone wydzielanie i parowanie potu. Zarówno nadmierny wzrost temperatury wewnętrznej ciała,
jak i odwodnienie mogą być czynnikami ograniczającymi zdolność do pracy w długotrwałych wysiłkach wytrzymałościowych, a po przekroczeniu pewnej bariery
są powodem niebezpiecznych dla zdrowia, a nawet życia następstw .
Zupełnie inne czynniki warunkują oraz ograniczają zdolność do wykonywania wysiłków szybkościowych lub siłowych. W wysiłkach tych energia jest
uwalniana głównie w toku beztlenowych przemian metabolicznych, gdyż czas trwania wysiłku jest zbyt krótki, aby układy krążenia i oddychania mogły dostarczyć
odpowiednią ilość tlenu do pracujących mięśni, i aby mogły być wykorzystywane pozamięśniowe źródła energetyczne. Procesy beztlenowe są także głównym
źródłem energii na początku każdej pracy oraz podczas wysiłków o maksymalnej mocy, gdy zaopatrzenie w tlen jest niewystarczające. Wyrazem dysproporcji, w
zaopatrzeniu pracujących mięśni, jest wzrost stężenia mleczanów w mięśniach i we krwi .W miarę przedłużania się czasu pracy oraz zmniejszenia jej intensywności,
stopniowo zwiększa się ilość pochłoniętego przez ustrój tlenu. W tej sytuacji zwiększa się udział procesów tlenowych w wytwarzaniu energii, a jako substraty
energetyczne wykorzystywane są węglowodany i tłuszcze. Z punktu widzenia zdolności do przedłużonej pracy fizycznej duże znaczenie ma również proporcja, w
jakiej wykorzystywane są wspomniane substraty energetyczne. Zależy to w dużym stopniu od lokalnych, śródmięśniowych zasobów energetycznych, aktywności
enzymów kierujących ich metabolizmem oraz od mobilizacji substratów energetycznych ze źródeł pozamięśniowych. W praktyce nie istnieje niebezpieczeństwo
wyczerpania tłuszczowych rezerw ustroju. WKT nie mogą jednak pokrywać całkowicie zapotrzebowania energetycznego i musi im towarzyszyć uwalnianie energii
ze spalania węglowodanów, zaś zasób węglowodanów w postaci glikogenu w mięśniach i wątrobie oraz glukozy we krwi jest ograniczony nawet przy znacznym
nasileniu resyntezy glikogenu. Podczas długotrwałej pracy może dojść do uszczuplenia rezerw węglowodanów, a nawet całkowitego wyczerpania glikogenu z
mięśni pracujących, co uniemożliwia kontynuowanie pracy .Tak więc, zasób rezerw węglowodanowych oraz sprawność mechanizmów neuro-hormonalnych
umożliwiających wcześniejsze wykorzystywanie tłuszczów jako źródła energii, pozwala na oszczędzanie węglowodanów a tym samym na zwiększenie zdolności
do pracy.U podstaw wszystkich dróg regeneracji ATP leży proces rozkładu substancji organicznych, przede wszystkim węglowodanów i tłuszczów. Rodzaj
substratów energetycznych wykorzystywanych podczas pracy oraz udział beztlenowych lub tlenowych przemian metabolicznych zależy od rodzaju wysiłku, jego
intensywności i czasu trwania .

Wysiłek długotrwały

Charakteryzuje się dużą objętością i umiarkowaną intensywnością

2-3 sekundy – okres latencji ( organizm analizuje charakter bodźca)

- 6 -

Wzrost parametrów oddechowych i krążeia w pierwszej fazie wysiłku długotrwałego to deficyt tlenowy.
Deficyt tlenowy to brak tlenu ( bo jest wysokie zapotrzebowanie na tlen,układ krążenia i u.oddechowy nie przyzwyczaił się do wysiłku)
Deficyt tlenowy wywołany jest poprzez wysokie zapotrzebowanie na tlen pracujących mięśni i niedostosowaniem jeszcze układu krążenia i oddechowego
do zaspokojenia tych potrzeb.

Nie może trwać zbyt długo i wymusza stan równowagi czynnościowej tz.steady-state.W tym czasie zapotrzebowanie na tlen jest w 100% pokrywane.
Osoby o wyższym poziomie wydolności osiągają steady state szybcie i na wyższym poziomie(na wyższym obciążeniu organizmu)

Martwy punkt

– w pewnym momencie trwania wysiłku pojawia się kryzys zwany martwym punktem.Objawia się on ciężkim oddechem,zadyszką(przyspieszony

oddech bo brakuje tlenu),kolką,nadmiernym poceniem się,zaczerwienieniem lub bladością skóry.

Drogi wyjścia z martwego punktu :

Zaprzestanie wysiłku lub kontynuowanie z tą samą intensywnością lub zmiejszoną ale wiąże się to z koniecznością przejścia na wyższy stan równowagi
czynnościowej.Przełamanie martwego punktu i pokonanie steadu state nazywamy drugim oddechem.

Energetyka wysiłku długotrwałego :

-glikogen mięśniowy rozkładany w reakcjach tlenowych
-glukoza (mieśnie czerpią ją z krwi, z substancji pokarmowych lub z glikogenu wątrobowego którego jest jak pamiętam 200-300 g.
-wolne kwasy tłuszczowe (najważniejsze źródło energi w wysiłku długotrwałym)Jeśli wysiłek trwa 40 min to 50 % energii dostarczają kw.tłuszczowe a jeśli 3
godziny to 80 %.
-aminokwasy ok.2 % przy dużym wysiłku (z białek osocza lub z białekk mięśni)

Zmęczenie w wysiłku długotrwałym spowwodowane jest wyczerpaniem zasobów glikogenu mięśniowego.Bez węglowodanów nie jest możliwa hydroliza
kw.tłuszczowych(rozkład)

ZDOLNOŚCI DO WYSILKU FIZYCZNEGO LUDZI W STARSZYM WIEKU

Spadek wydolności człowieka jest skutkiem biologicznego procesu starzenia się organizmu. Związany jest z pogarszaniem się funkcji układu krążenia,
oddechowego, nerwowo-mięśniowego oraz procesu metabolizmu. Wynikiem tych zmian jest nie tylko zmniejszona wydolność fiz, ale też ograniczenia wykonywania
czynności dnia codziennego. Po osiągnięciu swojego maximum wydolność fiz spada, co roku o 1 %.U osób aktywnych fiz ten spadek może
być mniejszy.

 z wiekiem zwiększa się udział tkanki tłuszczowej
 od 30 rż maleje przekrój poprzeczny mięśni i ich gęstość
 obniża się również całkowita zawartość wody w organizmie’

- 7 -

 spada spoczynkowa przemiana materii
 po 5- rż następuje spadek sił ( w większym stopniu dotyczy KKD niż KKG)
 zimniejsza się zdolność do wykonywania dłuższych wysiłków dynamicznych na skutek pogarszania się ukrwienia włókien
 niższe wartości VO2

Zmiany w układzie krążenia u osób starszych podczas wys fiz:

ι.

submax- osoba starsza ponosi większy koszt fizjologiczny, spada Q i SV, nie zmienia się HR, wzrost HR związany jest ze wzrostem

LA, RR rozkurczowe wzrasta mocniej, RR skurczowe obniża się słabiej niż u osób młodych, przepływ krwi przez mm jest mniejszy

ιι.

max- spadek HR max, SV max, Q max, maxymalna aktywacja układu współczulnego, wrażliwości struktur serca na działanie amin
katecholowych, wzrost HR wraz ze wzrostem wys fiz

ROZGRZEWKA

Rozgrzewka-

jeden z elementów przyspieszających wdrażanie organizmu do pracy fizycznej, może doprowadzić do lepszego wykorzystania możliwości

fizjologicznych i psychologicznych sportowca i zmniejszyć lub wyeliminować możliwość kontuzji. Dzieli się na:

 Rozgrzewkę generalną- wykonywanie ćwiczeń niezwiązanych z konkretną dyscypliną sportu, obejmuję duże grupy mm, pobudza całość funkcji ustroju i

wzmożenie przemiany materii

 Rozgrzewkę specyficzną- ćwiczenia związane z daną dyscypliną sportu, ćwiczone są poszczególne partie mm, jej zadaniem jest polepszenie koordynacji

nerwowo-mięśniowej, wzrost motywacji do dalszego wysiłku, dalsze zwiększanie aktywności układu krążenia i układu oddechowego

 Rozgrzewkę indywidualną- celem jest poprawa techniki i elementów, które zawodnikowi wychodzą najgorzej ( automatyzacja ruchów)

Wpływ rozgrzewki na:



Układ krążenia i układ oddechowy

- wzrost HR, SV, VE, wrażliwości mięśniówki ścian naczyń krwionośnych na regulacyjne wpływy neurohormonalne, pobór O2 i produkcję CO2, wzrost masy
erytrocytów, sprawności regulacyjnej nerwowych ośrodków krążenia i oddychania – zmiana rozmieszczenia krwi- większy napływ do pracujących mięśni
- dostosowanie wrażliwości chemio-m i baroreceptorów krążeniowych do zmiany równowagi czynnościowej podczas wysiłku fiz
- obniżenie wrażliwości mechanoreceptorów płuc na warunki hiperwentylacji



Układ nerwowy i psychikę

- wzrasta sprawność koordynacyjna skurczu, wrażliwość receptorów skórnych i mm, sprawność rekrutacji motoneuronów, szybkość przewodzenia nerwów
obwodowych, napięcie układu adrenergicznego, wola walki
- stymulacja wyrzutu czynnika uwalniającego kortykotropinę



Układ ruchu

- 8 -

- wzrost poziomu przemian energetycznych we włóknach mm, wykorzystanie glukozy i kwasów tłuszczowych, intensywność przepływu krwi, dostawa tlenu i
substancji energetycznych, produkcje energii cieplnej, pobudliwość receptorów mm. Uwodnienie chrząstek stawowych i mazi stawowej, warunki odżywcze aparatu
podporowego
- optymalizacja tonusu mm
- spadek wrażliwości mm na przeciążenia aktywnością fizyczną
- przygotowanie ścięgien, więzadeł i torebek stawowych do obciążenia

Zmęczenie i restytucja :

Zmęczenie

– stan organizmu rozwijający się w trakcie wykonywania pracy fizycznej lub umysłowej charakteryzuje się spadkiem zdolności do pracy zwiększonym

odczuwaniem ciężkości wysiłku oraz wzrostem niechęci do jego kontynuowania.

Podczas zmęczenia można przez pewien czas wykonywać wysiłek ze stałą intensywnością ale wtedy koszt fizjologiczny wzrośnie.Zmęczenie najczęściej obejmuje
narząd ruchu oraz układ nerwowy dlatego podzielone jest na :

-zmęczenie obwodowe dotyczące mięśni
-zmęczenie centralne dotyczące centralnego układu nerwowego

Objawem zmęczenia jest hipoglikemia, czyli spadek stężenia glukozy we krwi. Zasoby glikogenu nie zostają jednak całkowicie wyczerpane. Hipoglikemia jest
sygnałem indukującym procesy kompensacyjne związane z aktywacją dalszych zasobów glikogenu oraz przemianami lipidów i aminokwasów w cukry.

Szczególną wrażliwość na hipoglikemię wykazuje układ nerwowy i mięśniowy. Gwałtowana i znaczna hipoglikemia powoduje zakłócenie koordynacji czynności w
ustroju co objawia się zaburzeniami aparatu ruchowego i procesów psychicznych.

Przyjęcie około 50-100 g cukru podczas wysiłku cofa objawy zmęczenia. W ten sposób można również zapobiec wystąpieniu zmęczenia. Najkorzystniej jest
jednak podać cukier w trakcie wysiłku, a nie przed nim.

Przy

zmęczeniu obwodowym

występują objawy ze strony mięśni świadczące o tym zmęczeniu.Praca mięśni będzie wolna,osłabienie siły mięśni i szybkości ich

kurczenia.
Zmiany zmęczeniowe szybciej dotykają włukiem FT(szybkokurczliwych)które zostają zastąpione włuknami wolnokurczliwymi ST.Włukna te zaczynają
dominować podczas wysiłku dlatego dochodzi do spadku szybkości skurczów i siły mięśni.Aby zapobiec tym objawom zostają rekrutowane dodatkowe
jednostki motoryczne.U podstaw zmęczenia obwodowego leży upośledzenie mechanizmów pobudzenia kom.sprzężenia elektromotorycznego,upośledzenie
samego aparatu kurczliwego oraz na wyczerpaniu substratów energetycznych (ATP i fosfokreatyny)

Podczas rozwijającego się zmęczenia jak już wcześniej pisałem produkowany jest kw.mlekowy a w wyniku jego neutralizacji uwalniane są znaczne ilości jinów
wodorowych które konkurują z jonami wapnia o połączenie z troponiną C(to takie białko którte wiąże wapń a wapń jest niezbędny przy wywołaniu skurczu

- 9 -

mięśnia)zaburzają przebieg glikolizy utrudniając resyntezę(odbudowanie)ATP i zakłócają przewodzenie impulsów wzdłuż wł.nerwowych.

Podstawowym objawem

zmęczenia cantralnego

jest ból mięśni spowodowany przede wszystkom drażnieniem nagich zakończeń nerwowych (receptory bólu)

przez jony wodorowe.Dodatkowo dochodzi do spadku chęci kontynuowania pracy w wyniku dyskomfortu spowodowanego uczuciem duszności ,wzrostem
temp.ciała ,nadmiernym poceniem się,wysychaniem błony śluzowej jamy ustnej czy tętnienie tętnic skroniowych.

Podczas wysiłku fiz. aktywnośc ośrodkowego układu nerwowego OUN wzrasat początkowo osąga swoje optimum a w stytuacji gdy wisiłek trwa zbyt długo lub
jego intensywność jest zbyt wielka dochodzi do spadku aktywność OUN co przejawia się zaburzeniem koordynacji ruchów i angażowaniem dodatkowych
zbędnych gr.mięśniowych.

Znużenie

jest subiektywnym objawem zmęczenia. Stopień znużenia najczęściej odpowiada stopniowi rzeczywistego obniżenia zdolności do ruchu i pracy. Istnieją

jednak sytuacje w których te relacje są zaburzone. Znużenie wywołane jest bowiem przez czynniki psychiczne (emocjonalne). Człowiek ma zdolność wywołania u
siebie stanu znużenia przy równoczesnym braku zmęczenia rzeczywistego (mięśni), np. brak psychicznej motywacji do wysiłku fizycznego (brak psychicznego
zainteresowania ruchem w danej chwili) przy równoczesnej jego realizacji. Znużenie jest wówczas powodem małej wydajności i efektywności ruchu (pracy).
Sytuacja odmienna: istnieje rzeczywiste zmęczenie mięśni przy równoczesnej podbudowie psychicznej, przejawiającej się celowością i chęcią wykonania
efektywnego i wydajnego ruchu (pracy). Wówczas wykonany ruch (praca) nie przejawią obniżenia wydajności i efektywności. Wykonywaniu pracy (ruchu)
towarzyszy napięcie emocjonalne związane z zainteresowaniem pracą, świadomością wielkiego celu. Są to przykłady które udowadniają wpływ I i II układu
sygnałów oraz czynności myślowych na przebieg zmęczenia i znużenia oraz pośrednio (przez układ nerwowy) na samą pracę mięśni.

Powstaje przy wykonywaniu półprzysiadu, zwisu na ramie, wspieraniu się na poręczy. Czas trwania ćwiczeń statycznych jest ograniczony pojawieniem się stanu
zmęczenia. W trakcie tego typu wysiłku w układzie nerwowym procesy pobudzania mięśnia trwają nieustannie (przy ćwiczeniach aktywnych zachodzą naprzemian
procesy pobudzania i hamowania), bez rytmicznego hamowania. Powoduje to szybkie znużenie neuronowe i neuronowo-mięśniowe. Zasoby energetyczne i
tlenowe mięśnia nie są zużyte w takim stopniu jak podczas wysiłku cyklicznego intensywnego. Dopiero po wysiłku obserwuje się tzw. zjawisko wysiłku
statycznego (zespół objawów wysiłku statycznego), którego objawami są: znaczne przyspieszenie wentylacji płuc i czynności serca. Zespół wysiłku statycznego
jest wywołany znużeniem nerwowym oraz chwilowym osłabieniem wentylacji płuc i krążeniem krwi w mięśniach jakie maja miejsce podczas napięcia
mięśniowego.

Napięcie statyczne mięśni towarzyszy wielu czynnościom ruchowym. Przy braku odpowiedniego treningu powstaje niepożądane napięcie statyczne niektórych
mięśni powodujące szybkie uczucie zmęczenia i lokalne odczuwanie bólu mięśniowego, np. nieprawidłowa technika biegania czy pływania prowadzi do bólu
mięśni karku i grzbietu.

Długotrwałe utrzymywanie jednej pozycji (nieprawidłowe siedzenie) prowadzi do zaburzeń krążenia krwi i limfy oraz powstawania obrzęków, wysięków, w tym
zapalnych i bólów mięśni.

Zatem przy uprawianiu ćwiczeń statycznych i jednostajnej pracy fizycznej związanej z napięciem statycznym określonych grup mięśni (np. długotrwałe stanie,
siedzenie, kierowanie pojazdem) konieczne jest stosowanie odpowiednio dobranych ćwiczeń dynamicznych i rozluźniających mięśnie.

Zmęczenie przewlekłe :

- 10 -

Dochodzi do niego gdy odpoczynek jest zbyt krótki aby doszło do pełnej likwidacji zmian zmęczeniowych .Objawia się to :

- niechęcią do wykonywania pracy
- drażliwością
-depresją
-czasmi agresją lub apatią
-zaburzenia snu oraz odporności immunologicznej
Należy to lokwidować przez odpowiednio długi wypoczynek.

Wyczerpanie :

Jest skrajną postacią zmęczenia.Jest zjawiskiem patologicznym .Dochodzi do niego gdy przygotowanie org. Do pracy jest nieadekwatne do obciążenia
pracą.Szczególnie narażone są osoby chore,powracające do treningów po kontuzji i osoby niedostateczie przygotowane do wysiłków.

Funkcje zmęczenia :

Obronna,bo zmęczenie chroni nas przed wyczerpaniem

Adaptacyjna bo zgodnie z prawem Arnolda Schulza aby doszło do wykształcenia zmian adaptacyjnych bodziec(wysiłek) musio być co najmniej
submax.-70-80 % VO max.

Wskaźniki skuteczności restytucji(odpoczynku) wg.Klonowicza

WSR = V2 – V3 / V2 – V1

V1 – tętno spoczynkowe
V2 – tętno w 1 min.restytucji
V3 – tętno w 5 min. restytucji

100 % - 80 % dobrane obciążenie za małe
80 % - 60 % obciążenie dobrane optymalnie
60 % < obciążenie za duże

Suma tętna restytucyjnego (powysiłkowego) –suma tętna w restytucji

- 11 -

EPS = HR rest. – HR spocz. * T rest.

T rest. – czas restytucji
HR spocz – tętno spoczynkowe
HR rest. – suma tętna w restytucji

EPS może przyjmowac wartości od kilkudziesięciu uderzeń do 2000 – 3000
Im mniejsze EPS tym lepiej

UDZIAŁ HORMONÓW W WYSIŁKACH FIZYCZNYCH

Wydzielanie hormonów zależy od:

Intensywności wysiłku

Czasy trwania

Wytrenowania organizmu

HORMON WZROSTU

Wzrost jeśli wysiłek ma intensywność > 30% VO2 max
W wys długotrwałych o intensywności umiarkowanej rośnie stopniowo
W wys krótkotrwałych o dużej intensywności rośnie dynamicznie
W wys siłowych przekracza kilkakrotnie wartość spoczynkową
Wzmaga lipolizę tkanki tłuszczowej w wys długotrwałych
Powoduje wzrost syntezy białek mm

PROLAKTYNA

W zależności od czasu i intensywności wys fiz ( od progu mleczanowego)

Po wys krótkich pojawia się w okresie powysiłkowym

Stężenie wzrasta w sytuacjach stresu emocjonalnego

T3 T4

W wys krótkich rośnie > 50% VO2 max

Wpływaja na termoregulację podczas wys fiz

GKS

Rośnie przy intensywności> 50% VO2 max

- 12 -

WAZOPRESYNA

Wys krótkie nie wpływają na sekrecję

Sekrecja w wysiłkach > 20 MIN

INSULINA

Działanie anaboliczne, w wys krótkich o dużej intensywności, w treningu długotrwałym i wytrzymałościowy

GLUKAGON

Wys o małej intensywności niw powoduja sekrecji

Rośnie w wys umiarkowanych

Spada w treningu wytrzymałościowym

Powoduje wzrost kurczliwości mięśnia sercowego

ERYTROPOETYNA

W wys > 30 min wzrost produkcji erytrocytów(czerwonych ciałek krwi wiążących tlen)

TESTOWANIE WYSIŁKOWE

Max pobór tlenu jest uzasadnionym parametrem oceniającym wydolność fizyczną ponieważ ilośc pobieranego tlenu w jedostce czasu decyduje o pokryciu
zapotrzebowania na tlen w trakcie wysiłku dlatego max.pobór tlenu wyznacza granicę obciążenia przy którym można wykonać wysiłek fizyczny osiągając stan
równowagi czynnościowej steady state ale o tym dalej.VO max (max. Pobór tlenu) wykazuje bardzo ścisłą zalażnośc z wielkością czynników które warunkują
zdolnośc do wykonywania wysiłków długotrwałych w stanie równowagi czynnościowej czyli jak wcześniej pisałem homeostazy.

Metoda bezpośrednia oceny VO max.:

Test na bieżni lub cykloergometrze.Co 3 minuty zwiększa się obciążenie zaczynając od 1 kg potem 2,3,4,5.Kiedy obserwuje się że tętno ustabilizuje się na
max.wartości do tego wieku co znaczy że był to wysiłem max.

Test progresywny 3 fazy :

 faza 40 % VO max

- 13 -

 Obserwuje się proporcjinalny wzrost parametrów fizjologicznych do wzrostu obciążenia .Spadek ilości tlenu w powietrzu wydechowym ( bo wzrasta

zużycie tlenu przez pracujące mięśnie)Obseruję się niewielki wzrost stężenia kw.mlekowego ponad poziom spoczynkowy.

 Faza obciążenie 40%-60% VO max.
 Stężenie kw.mlekowego osiąga ok.2mmol/lMleczaj jest produkowany w niewielkich ilościach i jest on neutralizowany przez zasady buforowe krążąące

we krwi.W wyniku jego neutralizacji powsają duże ilości CO2 który działa pobudzająco na u.oddechowy w wyniku czego dochodzi do hiperwentylacji(
zwiększenia częstości oddechów)Wzrost wentylacji jest nieproporcjinalnie wysoki do wzrostu poboru tlenu .Obj.tlenu w powietrzu wydechowym wzrasta.

 Faza 60%-65% VO max stężenie kw.mlekowego osiąga 4 mmol/l Od tego momentu obserwuje się ogromny wzrost wentylacji min. płuc ,poboru

tlenu,wydychanego CO2 oraz wskażnika RQ.

U osób trenujących do oceny wydolności fiz.posługujemy się tzw. Pragami wentylacyjnymi.Wyznacza się 2 progi
-p.tlenowy(aerbowy)
-p.beztlenowy(anaerobowy)

Próg tlenowy występuje najczęściej na początku II fazy testu progresywnego tzn.gdy stężenie mleczanu we krwi osiąga 2mmol/lJest to moment pojawienia się
kwasicy metabolicznej.

Próg beztlenowy wystepuje w fazie III testu progresywnego przy stężeniu mleczanu 4 mmolo/l. Jest to max intensywność wysiłku przy której występuje jeszcze
równowaga pomiędzy produkcją a neutralizacją kw.melkowego(momen przejścia kwasicy wyrównanej w niewyrównaną.)

W ocenie wydolności fizycznej ocenia się też tępo restytucji(odpoczynku) po wysiłku.

Restytucja

– jest to powrót organizmu do stanu charakteryzującego go przed wysiłkiem fiz.Jest to proces który potrzebuje energii.Procesem tym rządzą się prawa :

-prawo heterochroniczności restytucji które stwierdza ze czas powrotu poszczególnych układów i narządów jest różny i uwarunkowany genetycznie.Jako pierwszy
odpoczywa układ nerwowy potem u.oddechowy i krążenia i na końcu układ mięśniowy;dochodzi do odbudowy substratów energetycznych.
-prawo fazowości restytucji w trakcie restytucji może ale nie musi występować faza superkompensacji.Superkompensacja polega na nadmiernym wyrównaniu
powstałych zmian.Jest to zjawisko pozytywne bo będziemy lepiej przygotowani do następnego wysiłku.

Aby doszło do superkompensacji :

-wysiłek musio być powtórzony co najmniej 3-4 razy
-wysiłek musi być przynajmniej submaxymalny(70%-80% VO max)Jest to nazwane prawem Arnolda Schulza które mówi że tylko wysiłek submax.ma właściwości
adaptacyjne polegające na wykształceniu szeregu reakcji których celem jest lepsze przygotowanie organizmu do kolejnego wysiłku fizycznego.
-wysiłek musi prowadzic do zmęczenia.

Najkorzystniejsze sytuacje są wtedy gdy :

- 14 -

-oceniamy VO max (max.pobór tlenu wzrasta)
-praca max.wzrasta
-czas restytucji maleje

Testowanie wysiłkowe:
-testy ze stałym obciążeniem
-testy z rosnącym obciążeniem np.test progresywny

obciążenie można stosować pulsacyjnie
-ze stałym i progresywnie wzrastającym obciążeniem

Test progresywny służy do oceny wydolności fizycznej (wyznaczamy VO max.próg beztlenowy i tlenowy)

Test Pulsacyjny(wyznaczamu VO max,próg anaerobowy)poprzez metodę inwazyjną.Tym testem można ocenić predyspozycje zawodnika do wykonywania
wysiłku o charakterze interwałowym(składa się z fazy wysiłku i przerwy)Ocenia się także intensywnośc wysiłu w takich dyscyplinach jak piłka nożna ,siatka,gry
zespołowe,walki-boks)Ocenia się także szybkość restytucji.

Wykonanie testu:

5 min rozgrzewki na cykloergometrze o obciążeniu 150, 175 lub 200Wat - w zależności od masy ciała zawodnika

wysiłek 30 s z szybkością pedałowania 80 RPM./min (130% V0

max), przy l obciążeniu 400W*

*do 71 kg m.c.; 450W do 86 kg m.c.; 500W powyżej 86 kg m.c.

wysiłek 30 s z szybkością pedałowania 60 RPM/min (50% VO

max) tzw. wypoczynek czynny, przy obciążeniu 150W i 175W odpowiednio w opisanej

wyżej masie ciała (powyżej 86 kg m.c. obciążenie 200 W).

Zakończenie testu następuje w momencie, gdy zawodnik odmawia dalszego wysiłku lub w kolejnych dwóch obciążeniach nie utrzymuje zalecanego rytmu
pedałowania.Podczas wykonywania testu mierzymy wskaźniki krążeniowo-oddechowy, zaś po zakończeniu próby obserwujemy dynamikę powrotu do normy
reakcji fizjologicznych oraz zmian równowagi kwasowo-zasadowej.

Proponowaną skalę wydolności przedstawia tabela poniżej. Dla każdej dyscypliny można stworzyć odrębną skalę oceny wydolności wysiłkowej.

Wydolność

Wykonane prace w kJ/kg m.c

Bardzo słaba

<0,85

Słaba

0,85-1,31

- 15 -

Poniżej średniej

1,31-1,78

Średnia

1,78-2,71

Powyżej średniej

2,71-3,17

Dobra

3,17-3,64

Bardzo dobra

>3,64

Testy ze stałym obciążnieniem.Poprzez te testy badamy wytrzymałość zawodnika (żeby obciążenie wynosiło 100% VO max,zawodnik może wytrzymywać nie
dłuzej niż 3 minuty.)
Najczęstrze obciążenie ustala się na poziomie submax. czyli 70%-80% VO max.Przed tym testem musimy wykonać jakiś test progresywny żeby wyznaczyć jakis
max pobór tlenu a potem wyznaczamy jak długo możemy wytrzymać na danym obciążeniu.

Testy do oceny wydolności fizycznej :

 Test progresywny u osób tenujących
 Test Astranda
 Test grupy PWC 170,150,130

Obciążenie w tych testach może być submax.lub niższe .Wykonuje się najczęściej u dzieci i u pacjantów.Celem tych testów jest znalezienie obciążenia przy którym
dochodzi dop stabilizacji tętna na pożądanej wartości(170.150.130 uderzeń na minutę)Najczęściej wykonuje się test progresywny i sprawdza przy jakim
obciążeniu dochodzi do stabilizacji tętna np.na wysokości 170 ud/min.Praca na danym obciążeniu trwa od 3-5 min (musi być tak długa aby zaobserwować
stabilizacją tętna).Naszym zadaniem jest doprowadzenie aby te wyniki testu poprawiły się tz.aby stabilizacja tętna pojawiła się na coraz wyższym obciążeniu.

osób starszych wykonuje się test PWC 130 !!!

Inne wykonanie testu PWC 170 :

Wykonujemy dwa wysiłki na dowolnym obciążeniu(każdy trwa po 5min.) w ostatnich 30 sek.każdego z wysiłków mierzymy tętno.Drugi wysiłek jest zawsze o
wyższej intensywności.

Posługujemy się wzorem:

PWC 170 = n1+(n2-n1) * 170-f1/f2-f1

N1-obciążenie pierwsze
N2-obciążenie drugie

- 16 -

F1-tętno z 5 min.pierwszej pracy
F2-tętno z 5 min.drugiej pracy

Te testy stosuje się także w kardiologi aby sprawdzić wydolność krążenia.

Test Astranda-Ryhminga pomiaru VO2max metodą pośrednią na podstawie częstości skurczów serca podczas pracy submaksymalnej.

Wykonanie testu:

wysiłek 5-8 min na cykloergometrze do wartości tętna 130-150 ud./min ( do osiągnięcia stanu równowagi czynnościowej - steady-state)

wyliczenie średniej wartości tętna z 3 min

określenie obciążenia pracą w Kgm/min podczas stabilizacji tętna

określenie wartości V0

max z nomogramu łącząc linie wartości tętna O2 wysiłkowego z wartością wykonanej pracy i masą ciała (kg).

Skale testu Astranda

Uzyskana wartość VO

max u zawodników w wieku 20-30 lat nie wymaga korekty. Zastosowanie testu u osób powyżej 30 lat i uzyskane wynik VO

max muszą

- 17 -

być pomniejszone wraz z wiekiem od 15 do 30%.

Wiek

Wskaźnik

HRmax

Wskaźnik

1,10

2,10

1,12

1,00

2,00

1,00

0,87

1,90

0,93

0,83

1,80

0,83

0,78

1,70

0,75

1,60

0,69

0,71

1,50

0,64

0,68

0,65

Wady i zalety testów ;

Bieżnia mechaniczna :

+wysiłek limitowany czynnikami centralnymi
+wysiłek jest stabilny
+charakter wysiłku naturalny

-koszt urządzenia
-hałas
-sieć elektryczna
-duże gabaryty urządzenia
-niebezpieczeństwo wypadku
-trudności w prowadzeniu pomiarów

Testy schodkowe :

+niski koszt urządzenia
+prostota

- 18 -

+łatwość transportu
+brak konieczności kalibracji
+możliwość ćwiczenia grupowego

-trudności prowadzenia pomiarów
-niebezpieczeństwo urazów
-zbyt duża wysokość schodka dla małych dzieci

Ergometr rowerowy:

+siedząca pozycja
+względnie stała wydajność miechaniczna
+możliwość prowadzenia pomiarów inwazyjnych

-międzyosobnicze różnice w obciążeniu
-przeciążenie m.czworogłowego uda
-koszt aparatury
-konieczność kalibracji

Nieinwazyjne kryteria oceny :

Badamy parametry

 Metaboliczne
Pobór tlenu
Wydychanie Co2
Próg przemian beztlenowych

 Oddechowe
Wentylacja min.płuc
Objętość oddechowa
Częstotliwość oddychania

 Krążeniowe
Częstość skurczów serca
Ciśnienie tętnicze krwi

- 19 -

 Wymiana gazowa
Nasycenie tlenem krwi(oksymetria)
Ciśnienie parcjalne tlenu końcowo wydechowe (cpO2) i (cpCo2)

 Objawy
Ból w kl.piersiowej(zamostkowy)
Duszność wysiłkowa
Bóle mięśniowe
Subiektywna ocena wyczerpania (15 stopniowa skala Borga)

Test Astranda-jest to pośrednia metoda oceniająca.

Wykonywany jest na cykloergometrze rowerowym,trwa 6 min.podczas których podczas których osoba badana wykonuje prace ze stałą częstotliwością 50
obrotów na min. i stałym obciążeniem wynoszącym odpowiednio dla kobiet -600kgm(2 kg =100 wat) dla mężczyzn -900 kgm(3kg=150 wat).
Podczas testu w ostatnich 15 sekundach każdej minuty wyznacza się tętno.Z otrzymanych pomiarów wyznaczamy tętno steady state czyli takie które nie różni się
od wcześniejszego i następnego o wiecej niż 5 ud./min.

Próby czynnościowe :

Proste próby czynnościowe stosuje się do oceny wydolności fizycznej u osób nie trenujących i u dzieci.Opierają się one na prostych firmach aktywności fizycznej
po to aby każdy mógł wykonac tą próbę.Wysiłem musi angarzować duże partie mięśni aby sprowokować pewne zmiany w układzie krążenia.Próby te stosuje się
najczęściej w badaniach przesiewowych gdy zdużej ilości ludzi musimy wybrać osoby o predyspozycjach do uprawiania sportu.

Próba Marineta :

Jest jedną z prób czynnościowych.Przed wysiłkiem badany leży od 5 do 10 min.mierzymy tęto i ciśnienie krwi wcelu wyznaczenia wartości
spoczynkowych.Nastepnie badany wykonuje od 20-40 przysiadów.40 osoby młode i dojrzałe a 20 dzieci i osoby starsze.Tępo 1 przysiad na sekundę.Po wysiłku
badany znowu się kładzie i mierzymy co 30 tętno i ciśnienie do momentu powrotu do wartości spoczynkowych.
Jeżeli wartości wrócą do tych z przed wysiłku w ciągu 3 min restytucji (odpoczynku) oznacza to reakcje bardzo dobrą.Od 3-5 min średnia i powyżej 5 min zła
reakcja (słaba)

Próba Ruffiera :

- 20 -

Jest modyfikacją testu Marineta.Przed wysiłkiem w pozycji siedzącej wyznaczamy tętno spoczynkowe.Następnie badany wykonuje 30 przysiadów w tępie 1 na
sek. i wraca do pozycji siedzącej.Dokonuemy ciągłego pomiaru tętna podczas pierwszych 2 minut.restytucji(odpoczynku).Otrzymane wartości podstawiamy do
wzoru :

IR=(P1+P2+P3) – 200 wynik dzielony przez 10

P1- tętno spoczynkowe
P2- tetno w 1 wszej min. restytucji (przez cała minutę)
P3-tętno w 2 min. (jak wyżej)

0,0 – wynik bardzo dobry
0,1 – 5 wynik dobry
5,1 – 10 wynik przeciętny
powyżej 10 – wynik zły (słaby)

Próba Harwardzka (step test)

Przed wysiłkiem dokonujemy pomiaru tętna i ciśnienia w celu zakwalifikowania osoby do wykonywania wysiłku.Następnie badany rytmicznie wchodzi
i schodzi ze stopni o wysokości : kobiety =46 cm , mężczyźni 51 cm w tępie 30 wejść na minutę.Test trwa jak najdłużej ale nie dłużej niż 5 min.Wcześniej
kończymy kiedy badana osoba nie trzyma rytmu lub oszukuje :-))))

Po zakończeniu testu mierzymy tętno w 3 okresach :
-pomiar od 1-1,30min
-pomiar od 2-2,30 min
-pomiar od 3-3,30 min

Otrzymane wartości podstawiamy do wzoru.

FI = częstotliwość w sek. * 100 / HR * 2 HR – to jak pamiętamy częstość akcji serca

< 55 – zła wydolność
55-64 – poniżej przeciętnej
65-79 – przeciętna wydolność
80-89 – dobra wydolność
> 90 – b.dobra wydolność

Test Wingeta :

- 21 -

Test służy do klasyfikacji osób do wykonywania wysiłków szybkościowych i siłowych oraz do oceny treningu w tych dyscyplinach.Wykonywany jest na
cykloergometrze rowerowym trwa 30 sek. podczas których zawodnik ma wykonać max. pracę.Obciążenie w teście jest stałe i wynosi odpowiednio : 0,075 *
masa ciała [ kg ] do potegi 2.Test poprzedzony jest rozgrzewką króra najczęściej trwa 5 min.i tak obserwujemy obciązenie aby tętno osiągnęło wartości 140-
150 ud./min.
Następnie zawodnik odpoczywa ok.5 min.po czym przystępuje do wykonywania testu.W trakcie testu rejestrowan są następoujące parametry :

moc anaerobowa (fosfagenowa) jest to największa moc rozwijana w trakcie testu bo energia czerpana jest z fosfokreatyny.

pojemnośc fosfagenowa jest to czas utrzymania piku mocy – mocy max.

wydolnośc anaerobowa to max. praca wykonana w czasie 30 sekund. trwania testu.Wyliczenie pracy możliwe jest gdy ergometr rowerowy
wyposażony jest w specjalny czujnik fotokomórkę rejestrujaca czas każdego obrotu koła.Wyd.anaerobowa zależy od ilości włukien
szybkokurczliwych (FT),siły tych włukien mięśniowych ,zasoby energetyczne glikogenu,ATPi fosfokreatyny oraz sprawnośc rekrutacji jednostek
motorycznych.

Wskaźnik spadku mocy(wskaźnik zmęczenia) jest to różnica wyrażana w procentach między moca max. a mocą min. w 30 sekundzie testu.

Test 10 sekundowy:

Występuje w 2 wariantach : test trwa dokładnie 10 sek. oraz drugi test jest przerywany w momencie spadku mocy.Testem tym wyznacza się moc
i pojemność fosfagenową dlatego nazywany jest tez testem mocy fosfagenowej.Po tym teście zakwaszenie mięśni będzie mniejsze niż w teście Wingate.

Wstrząs ortostatyczny

W wyniku rozpadu glikogenu mięśniowego powstaje kw.mlekowy(mleczan-LA) jest on neutralizowany dlatego powstają znaczne ilości jonów wodorowych które
drażnią receptory znajdujące się w naczyniach krwionośnych pracujących mięśni i dochoddzi do ich odruchowego rozszeżenia.Dlatego po zaprzestaniu wysiłku
krew odpływa do tego zbiornika żylnego i dochodzi do wstrząsu ortostatycznego.Po zakończeniu aby nie dopuścić do wstrząsu badany po zakończeniu wysiłku
przez pewien czas wykonuje pracę ale bez obciążenia aby uruchomić pompę mięśniową.

Wszelkie prawa zastrzeżone

"FIZJOLOGIA WYSIŁKU"

Piotr Falkiewicz

- 22 -

Falko007@interia.pl

lub

falcon_spring@interia.pl

Jelenia Góra 2005

www.allegro.pl

- 23 -