Inne nazwy

dipropylometan, n-heptan, wodorek heptylu, heptan normalny

Klasyfikacja i oznakowanie

Znaki ostrzegawcze - Znaki nakazu - Znaki zakazu

Znak transportowy

Symbole R
R 11 Substancja wysoce ∏atwopalna

Symbole S
(S 2

Przechowywaç poza zasi´giem dzieci)

S 9

Przechowywaç pojemnik w dobrze wentylowanym miejscu

S 16

Nie przechowywaç w pobli˝u êróde∏ ognia- nie paliç tytoniu

S 23

Nie wdychaç gazu/dymu/pary/aerozolu (rodzaj okreÊla producent)

S 29

Nie wylewaç do kanalizacji

S 33

Zastosowaç Êrodki ostro˝noÊci – uwaga na wy∏adowania elektrostatyczne

Oznakowanie preparatów

Zakres [%]

Oznakowanie

Symbole R

ca∏y zakres

F

R 11

Klasyfikacja wed∏ug ró˝nych przepisów

W∏aÊciwe numery TRGS/TRGA: 900
Norma czystoÊci powietrza (TA):
- substancje organiczne klasy III;
- maks. dopuszczalna emisja: 0,15 g/m

3

(strumieƒ masy

≥

3 kg/h)

Klasa zagro˝enia wg VbF: A I
Klasyfikacja wg GGVS:
klasa 3, cyfra 3 b, numer zagro˝enia 33
Rozporzàdzenie o ochronie przed imisjà z (roku): 1991
Za∏àcznik 2 Rozporzàdzenia o ochronie przed imisjà, nr 2
Za∏àcznik 3 Rozporzàdzenia o ochronie przed imisjà, nr 2 p. 4
Za∏àcznik 4 Rozporzàdzenia o ochronie przed imisjà, nr 6

Heptan

Cz´Êç 8: Arkusze danych

Cz´Êç 8 Nr 1119 Strona 1

P

aêdziernik 1999

Niebezpieczne substancje. Praktyczny poradnik

Nr wg CAS: 142-82-5

Nr indeksu: 601-008-00-2

Nr wg ONZ: 1206

Nr wg EINECS: 205-563-8

1119

Heptan

Wzór chemiczny: C

7

H

16

F

substancja

wysoce

∏atwopalna

Nakaz stosowania

ochrony oczu

Nakaz stosowania

ochrony ràk

Zakaz u˝ywania

otwartego ognia

i zakaz palenia

Niebezpieczeƒstwo

po˝aru - Materia∏y

∏atwo zapalne

Nota C:

Podaç dok∏adny izomer

lub mieszanin´ izomerów

Uwagi do Rozporzàdzenia o emisji: ∏atwo zapalne ciecze
Przepisy bran˝owe stowarzyszenia zawodowego VBG: —
Przepisy bran˝owe stowarzyszenia zawodowego ZH1 10 (EX-RL), 200 (Wytyczne dla elek-
trostatyki), 319 (rozpuszczalniki)
KZW, klasyfikacja w∏asna przemys∏u chemicznego: nie

Ârodki bezpieczeƒstwa

Instalacja, aparatura i zbiorniki powinny byç zawsze szczelnie zamkni´te. Odsysaç
w miejscach odbioru lub tworzenia si´ produktu. Dobrze przewietrzaç pomieszczenia.
Nie zbli˝aç si´ z êród∏ami zap∏onu – nie paliç tytoniu. Uziemiç poszczególne cz´Êci insta-
lacji, aparaty i zbiorniki. Unikaç bezpoÊredniego kontaktu p∏ynnego gazu ze skórà, ocza-
mi lub ubraniem. Nosiç dopasowanà odzie˝ ochronnà. Do ochrony oddychania stoso-
waç filtr dla gazów typu A.

Pierwsza pomoc

Po wdychaniu (inhalacji) zapewniç spokój, Êwie˝e powietrze, opiek´ lekarskà. Po kon-
takcie ze skórà ska˝one cz´Êci cia∏a natychmiast dok∏adnie umyç du˝à iloÊcià wody
z myd∏em. Po zanieczyszczeniu oczu oczy dok∏adnie przemyç du˝à iloÊcià bie˝àcej
wody, przy szeroko rozwartych powiekach(niezabrudzone oko chroniç, w razie potrze-
by usunàç szk∏a kontaktowe). Niezb´dna kontrola powypadkowa u okulisty. Po po∏kni´-
ciu natychmiast wyp∏ukaç jam´ ustnà a nast´pnie popiç du˝à iloÊcià wody. Konieczna
pomoc lekarska. Unikaç wymiotów. Usunàç zanieczyszczone cz´Êci odzie˝y. Przy
zagro˝eniu utratà ÊwiadomoÊci pozycja le˝àca i transport w stabilnej pozycji bocznej do
lekarza. Udzielajàc pomocy dbaç o w∏asne bezpieczeƒstwo.

Pierwsze czynnoÊci w razie po˝aru

W przypadku po˝aru wi´kszych iloÊci zagro˝ony teren zagrodziç w kierunku z wiatrem.
Oddaliç osoby postronne. Zabezpieczyç przed przedostaniem si´ produktu do kanali-
zacji – istnieje niebezpieczeƒstwo eksplozji. Rozlany, nie palàcy si´ produkt pokryç
pianà. Produkt i pojemniki nie obj´te jeszcze po˝arem ch∏odziç strumieniem rozpryski-
wanej wody, pokryç pianà, a gdy to mo˝liwe usunàç z zagro˝onego terenu. Pojemniki
obj´te po˝arem ch∏odziç obfitym strumieniem rozpryskiwanej wody; niebezpieczeƒstwo
p´kania pojemników.

Usuwanie ma∏ych iloÊci

Rozlany produkt zebraç za pomocà uniwersalnych Êrodków wch∏aniajàcych (porowatej
miki, ziemi okrzemkowej) i tak samo jak i nie zu˝ytà pozosta∏oÊç zlikwidowaç w przysto-
sowanej do tych celów instalacji spalania lub usuwaç jak odpady specjalne. Resztki spa-
liç z olejem opa∏owym (udzia∏ heptanu < 5%).

Pierwsze czynnoÊci przy zagro˝eniu ska˝eniem

Powietrze:

mieszaniny gaz-powietrze gro˝àce wybuchem wzburzyç z rozpryskiwanà
wodà lub za pomocà maszyny napowietrzajàcej posiadajàcej atest anty-
wybuchowy.

Woda:

ostrzec odbiorców wody pitnej, ch∏odzàcej i u˝ytkowej (przemys∏owej); ska-
˝onà wod´ zatrzymaç.

Gleba:

ma∏e iloÊci zebraç za pomocà Êrodków wch∏aniajàcych i umieÊciç w zamy-
kanych przypadku rozsypania/rozlania wi´kszej iloÊci produktu, zdjàç
warstw´ gleby i dostarczyç do odpowiedniej jednostki likwidujàcej odpady;
u˝ywaç narz´dzi o niskiej sk∏onnoÊci do iskrzenia, przestrzegaç warunków
pracy chroniàcych przed wybuchami.

Heptan

Cz´Êç 8: Arkusze danych

Cz´Êç 8 Nr 1119 Strona 2

WEKA Sp. z o.o.

Wskazówki dla stra˝y po˝arnej

Po˝ar wi´kszej iloÊci produktu zwalczaç pianà, obfitym strumieniem rozpryskiwanej
wody. Ma∏e po˝ary gasiç proszkiem, pianà, wodà, CO

2

. Dru˝yny po˝arnicze nale˝y

wyposa˝yç w ubrania ˝aroodporne oraz aparaty oddechowe niezale˝ne od powietrza
z otoczenia. Prace zwiàzane z usuwaniem odpadów wykonywaç w ˝aroodpornej odzie-
˝y ochronnej, stosowaç aparaty oddechowe niezale˝ne od powietrza z otoczenia. Do
prac zwiàzanych z usuwaniem odpadów (tak˝e z przepompowaniem) u˝ywaç sprz´tu
z atestem antywybuchowym.

Fizyczne i chemiczne w∏aÊciwoÊci substancji

Heptan jest ruchliwà, bezbarwnà cieczà o zapachu podobnym do benzyny.

Masa molowa:

100,205 g/mol

Temperatura zap∏onu (cc):

-4 °C

Temperatura topnienia:

-90,610 °C

Temperatura zap∏onu (oc):

-1 °C

Temperatura wrzenia:

Temperatura samozap∏onu:

215 °C

przy 1013 mbar

98,427 °C

Granice wybuchowoÊci:

G´stoÊç:

dolna

1,0 % obj.

w 20 °C

0,6838 g/cm

3

górna

6,7 % obj.

Próg zapachowy:

208-1280 mg/m

3

RozpuszczalnoÊç w wodzie:

w 20 °C

3 mg/dm

3

Pr´˝noÊç par:

w 20 °C

48 mbar

RozpuszczalnoÊç w rozp. organ. (20°C):

w 30 °C

76 mbar

s∏abo rozpuszczalny w etanolu, miesza

w 50 °C

190 mbar

si´ z eterem, chloroformem, innymi
w´glowodorami jak równie˝ wieloma

LepkoÊç dynamiczna:

innymi rozpuszczalnikami organicznymi

w 20 °C 0,413 mPa s

St´˝enie nasycenia:

Wspó∏czynnik WxF:

4

w 20 °C

197,34 g/m

3

w 30 °C

302,14 g/m

3

Wzgl´dna g´stoÊç par

w 50 °C

708,61 g/m

3

(powietrze = 1):

3,46

Wspó∏czynniki przeliczeniowe:

LotnoÊç (eter = 1):

3,3

1 mg/m

3

= 0,24 cm

3

/m

3

1 cm

3

/m

3

= 4,17 mg/m

3

Reakcje z innymi substancjami

Reaguje gwa∏townie z silnymi Êrodkami utleniajàcymi oraz z fosforem w obecnoÊci chloru.

Zagro˝enia dla zdrowia

Heptan dzia∏a dra˝niàco na skor´ i b∏ony Êluzowe oczu i dróg oddechowych. Zatrucie
powoduje uczucie md∏oÊci, nudnoÊci, wymioty, bóle g∏owy, zawroty g∏owy, zak∏ócenia
czucia, zaburzenia koordynacji, utrat´ przytomnoÊci, hemoliz´, zaburzenia funkcji wà-
troby, zaburzenia pracy nerek, obrzek lub zapalenie p∏uc. Powa˝niejsze zatrucie pro-
wadzi do zaburzenia funkcji wàtroby i nerek.
St´˝enie dopuszczalne w powietrzu (MAK) w cm

3

/m

3

(ppm): 500

St´˝enie dopuszczalne w powietrzu (MAK) w mg/m

3

: 2000

Heptan

Cz´Êç 8: Arkusze danych

Cz´Êç 8 Nr 1119 Strona 3

P

aêdziernik 1999

Niebezpieczne substancje. Praktyczny poradnik

WartoÊç MAK/TRK: MAK
Wyjàtki: Kategoria ograniczenia maksymalnego wg DFG: II,1
Kategoria ograniczenia maksymalnego: 4
Grupa uszkodzeƒ p∏odu wg DFG: II c

Zagro˝enia dla Êrodowiska

Wskaênik oceny dla ostrej toksycznoÊci:

wobec ssaków 1
wobec ryb —
wobec bakterii

—

Numer w katalogu substancji

Klasa zagro˝enia wody:

1

zagra˝ajàcych wodzie:

120

Numer kodu odpadów:

55373

Kontrola nara˝enia

WartoÊç NDS:

1200

Choroby zawodowe:

BK 4302, 5101

WartoÊç NDSCh:

2000

WartoÊç NDSP:

—

Instrukcje bran˝owe:

G 23, 24

Badania profilaktyczne: nie wymagane

Instrukcja post´powania

Rozprowadzanie: Za∏àcznik do § 1 Rozporzàdzenia o zakazie i ograniczeniach dla che-
mikalii, punkt: 5, 21
Zakaz samoobs∏ugi wg § 4 Rozporzàdzenia o zakazie i ograniczeniach dla chemikalii: nie
Produkcja i stosowanie: Za∏àcznik IV Rozporzàdzenia o substancjach szkodliwych, punkt: 10
Warunki przechowywania wg § 24 Rozporzàdzenia o substancjach szkodliwych: nie

Informacje dodatkowe

Dane toksykologiczne

TC

LO

(inhal., cz∏owiek) 1000 ppm (6 min.)

LD

20

(doustnie, szczur)

17 000 mg/kg

LD

50

(iv., mysz)

222 mg/kg

LD

50

(doskórnie, królik)

34 000 mg/kg

LC

50

(inhal., szczur) 62 mg/dm

3

= 15 000 ppm (4 h)

Wskazówki dla lekarzy

Drogi przedostania si´ do organizmu: substancja mog∏a byç po∏kni´ta, wdychana lub
wch∏oni´ta przez skór´. Symptomy: uczucie md∏oÊci, nudnoÊci, wymioty, bóle g∏owy,
zawroty g∏owy, zak∏ócenia czucia, zaburzenia koordynacji, utrata przytomnoÊci, hemo-
liza, zaburzenia funkcji wàtroby, zaburzenia pracy nerek, aspiracja mo˝e wywo∏aç
obrz´k p∏uc lub spowodowaç zapalenie p∏uc. Dzia∏a dra˝niàco na skór´ oraz na b∏ony
Êluzowe oczu i dróg oddechowych. Post´powanie: nie wywo∏ywaç wymiotów, nie p∏u-
kaç ˝o∏àdka! Stosowaç odtrutki, w zale˝noÊci od objawów; brak indywidualnej odtrutki.
Podawaç Dexamethason. Diagnostyka i kontrola: kontrola funkcji wàtroby, pracy nerek.

Zastosowanie

Sk∏adnik ropy naftowej i benzyny, wyst´puje w oleju niektórych gatunków sosny jak
równie˝ w orzeszkach sosny filipiƒskiej. Stosowany jako rozpuszczalnik laboratoryjny
jak równie˝ w szybkoschnàcych lakierach i klejach.

Heptan

Cz´Êç 8: Arkusze danych

Cz´Êç 8 Nr 1119 Strona 4

WEKA Sp. z o.o.