DRGANIA MECHANICZNE
CHARAKTERYSTYKA I KLASYFIKACJA DRGAO
Drgania
:
- To procesy, określane w fizyce, w trakcie których wielkości fizyczne na przemian rosną i maleją w
czasie.
- Drgania akustyczne definiowane są jako ruch cząsteczek ośrodka sprężystego względem położenia
równowagi. Mogą rozprzestrzeniad się w ośrodkach gazowych, ciekłych i stałych.
Rodzaje drgao:
MECHANICZNE (ruch drgający; wibracje) –to ruch cząstek ośrodka stałego względem ich
położenia równowagi, odbywają się z określoną częstotliwością, np. wahadło matematyczne,
ciało na sprężynie, wahadło fizyczne. Są przekazywane przez bezpośredni kontakt człowieka
z ciałem drgającym.
Drgania cząsteczek sieci krystalicznych, drgania strun instrumentów muzycznych, drgania
powietrza itp.
ELEKTRYCZNE: okresowe zmiany natężenia prądu elektrycznego w obwodzie, np. w układzie
kondensatora i cewki
ELEKTROMECHANICZNE: np. drgania krystalicznych sieci jonowych, drgania plazmy w polu
magnetycznym lub elektrycznym itp.
Podział ze względu na własności matematyczne funkcji opisującej drgania:
DRGANIA OKRESOWE - zmiany wartości wielkości charakteryzującej dany układ, zachodzące
wokół wartości odpowiadającej stanowi równowagi, w wyniku jednorazowego wytrącenia
układu ze stanu równowagi lub na skutek oddziaływania na układ okresowo zmiennej siły, np.
matematyczny ruch harmoniczny. (CYKL i OKRES)
DRGANIA NIEOKRESOWE
W zależności od rodzaju równao drgao wyróżnia się:
DRGANIA LINIOWE - nazywamy ruch drgający, gdy ciało sprężyste porusza się wzdłuż prostej.
Stopieo sprężystości ciała wyraża się współczynnikiem sprężystości.
DRGANIA NIELINIOWE
Ze względu na to, czy siła zewnętrzna ma wpływ na układ wyróżnia się:
DRGANIA WYMUSZONE - kiedy na drgający układ ma wpływ inny zmienna siła zewnętrzna
(siła wymuszająca).
DRGANIA WŁASNE (SWOBODNE) – występują kiedy układ wytrącony z położenia równowagi i
pozostawiony samemu sobie wykonuje drgania.
WPŁYW DRGAO NA ORGANIZM CZŁOWIEKA
Wpływ
drgao na organizm człowieka:
Ustrój ludzki stanowi pewnego rodzaju układ sprężysty, przez co sprzyja biernej obronie
przed oddziaływaniem drgao i wstrząsów.
Występujące pod wpływem drgao o niewielkiej częstotliwości, podświadome skurcze mięśni
zapewniają obronę czynną.
Najniebezpieczniejsze są drgania rezonansowe, tzn. takie drgania, których częstotliwośd
odpowiada częstotliwości własnej drgao poszczególnych narządów ustroju ludzkiego.
Ze względu na czasowy charakter, drgania działające na człowieka dzielimy na:
WSTRZĄSY - to takie drgania nisko częstościowe, na które organizm może działad czynnie po
przez pracę układu mięśniowo – szkieletowego.
DRGANIA WŁAŚCIWE
Reakcja na drgania może byd tylko
bierna
, gdyż układ nerwowy, narządy równowagi oraz mięśnie
człowieka nie są zdolne reagowad na każdy impuls oddzielnie.
Reakcje organizmu na drgania:
> 2 Hz ciało zachowuje się jak jednolita masa
3-4 Hz pobudzają do sinych drgao narządy jamy brzusznej
7-8 Hz rezonans klatki piersiowej
20-30 Hz rezonans narządów głowy
60-90 rezonans gałek ocznych
Częstotliwości rezonansowe zaczynają się od:
4 Hz do 6Hz w pozycji siedzącej
5 Hz do 12 Hz w pozycji stojącej
Największą wrażliwością na drgania całego organizmu charakteryzuje się układ nerwowy i
układ krążenia.
Reakcje ze strony tych układów i odpowiednich narządów objawiają się zaburzeniami ich
pracy, złym samopoczuciem psychicznym, fizycznym, a nawet uszkodzeniem przy wyższych
amplitudach oddziaływao i długich czasach ekspozycji.
Mamy wtedy do czynienia z chorobą wibracyjną (zespół wibracyjny).
Oprócz drgao całego ciała, istotny wpływ mają drgania lokalne, występujące podczas
używania narzędzi wibracyjnych elektrycznych (młotki, klucze, nitowniki, piły)
Tutaj „wejściem drganiowym" są ręce operatora, stąd też oddziaływania te noszą nazwę
lokalnych.
Choroba wibracyjna
- Długotrwała praca narzędziami wibracyjnymi elektrycznymi jest przyczyną choroby wibracyjnej
(inaczej zespół wibracyjny), powodującej nieodwracalne zmiany w układzie krążeniowo - mięśniowo -
kostnym.
- Charakter rozwoju choroby wibracyjnej i jej symptomy zależą przede wszystkim od charakteru
drgao narzędzia, intensywności i długotrwałości pracy.
- Ostatnim etapem takiej choroby jest gangrena mięśni i kości palców, tj. miejsc, gdzie wejściowa
energia wibracyjna jest największa.
Rezonans narządów
– stan, w którym struktury anatomiczne lub części ciała są wprawiane w
oscylacyjny ruch w odpowiedzi na otrzymaną energię wibracyjną
- objawy: silny ból narządów, głowy, mięśni, upośledzenie mowy, szum w uszach, nacisk na błonę
bębenkową, nudności i ogólne osłabienie, pogorszenie ostrości widzenia, przemieszczenie,
naciąganie ścian, rozerwanie, krwotok narządów jamy brzusznej
Dopuszczalne wartości przyspieszeo drgao przy oddziaływaniu lokalnym wg PN-83/N-01353
Pozytywny wpływ drgao na człowieka:
Nuta G - wrażliwe są na nią gardło, szyja, uszy, kręgosłup oraz układ nerwowy i
odpornościowy. Poprawia przemianę materii i reguluje temperaturę ciała. Regeneruje tkanki.
W celach terapeutycznych wykorzystuje się nutę G przy zapaleniach gardła, migdałków,
krtani, bólach głowy, problemach z oczami.
Synchronizacja fal mózgowych - to hipotetyczny proces synchronizacji pracy dwóch półkul
mózgu. Rodzaje
o Za pomocą odsłuchiwania dźwięków na słuchawkach. Jedno ucho dostaje dźwięk o
częstotliwości nieco innej niż drugie, sygnały te łączą się w mózgu wywołując
dudnienia różnicowe.
o Za pomocą odsłuchiwania dźwięków na słuchawkach. Jedno ucho dostaje dźwięk o
częstotliwości nieco innej niż drugie, sygnały te łączą się w mózgu wywołując
dudnienia różnicowe.