MIKROKLIMAT

PODSTAWOWE POJĘCIA ZWIĄZANE Z MIKROKLIMATEM

Mikroklimat

w znaczeniu encyklopedycznym jest to klimat charakterystyczny dla małej części

środowiska, której odrębnośd jest wynikiem specyfiki układu czynników ją tworzących.



Całokształt zmian fizycznych czynników meteorologicznych w badanym, ograniczonym
miejscu.



Warunki klimatyczne panujące na stanowisku roboczym lub w pomieszczeniu przemysłowym

Główne parametry mikroklimatu:



Temperatura



Temperatura promieniowania



Wilgotnośd]



Ruch powietrza



Ciśnienie atmosferyczne

Wszystkie części składowe mikroklimatu wywierają wpływ na samopoczucie człowieka, jego
sprawnośd fizyczną i umysłową, na wydajnośd pracy oraz zachowanie dobrego stanu zdrowia.
Mikroklimat decyduje także o gospodarce cieplnej organizmu.

Temperatura - określa stan energetyczny cząstek powietrza oraz pary wodnej w nim zawartej. Zbyt
wysoka temperatura może powodowad spadek sprawności psychofizycznej np. temp. >26° C –
obniżenie poziomu uwagi, spostrzegawczości i refleksu. Zbyt niska temperatura może powodowad
zwężenie naczyo krwionośnych, zwłaszcza kooczyn, co może powodowad obniżenie temp. skóry
nawet o 10° C

Temperatura promieniowania- Promieniowanie termiczne otoczenia wyraża wielkośd energii, jaką
oddają przedmioty znajdujące się w otoczeniu poprzez promieniowanie. Jego poziom zależy od
temperatury powietrza i temperatury promieniujących obiektów.

Wilgotnośd - Charakteryzuje zawartośd pary wodnej w powietrzu.



wilgotnośd bezwzględna- określa ilośd wody w gramach zawartej w 1 m

3

powietrza



wilgotnośd względna- określa stosunek pary wodnej w powietrzu do pary wodnej

maksymalnie możliwej do pochłonięcia

Ruch powietrza- prędkośd ruchu powietrza opisuje względne zmiany położenia organizmu i
otaczających go cząsteczek pary wodnej i powietrza. Może wpłynąd na odczuwanie temperatury.
Prędkośd ruchu powietrza w pomieszczeniu, gdzie jest wykonywana praca, powinna byd
dostosowana do jej rodzaju.

Ciśnienie atmosferyczne- stosunek siły nacisku powietrza do powierzchni, na którą działa. Normalne
ciśnienie atmosferyczne wynosi 1013hPa.

Wskaźnik PMV -

Przewiduje średnią wartośd głosów dużej grupy ludzi co do odczuwanego przez nich

ciepła. Służy do oceny stopnia komfortu cieplnego.

+3 – gorąco

+2 – ciepło

+1 – nieznacznie ciepło

0 – neutralnie

-1 – nieznacznie chłodno

-2 – chłodno

-3 – zimno

Wskaźnik PPD

- Daje odpowiedź na pytanie: jak wiele osób z dużej grupy odczuwa dyskomfort cieplny

w zadanych warunkach? Proponowane granice komfortu cieplnego to wartośd PMV zawierająca się w
przedziale –0,5 do +0,5 co odpowiada 90% zadowolonych.

NARZĘDZIA SŁUŻĄCE DO POMIARU MIKROKLIMATU

Termometr

- Przyrząd do pomiaru temperatury metodą pośrednią, na podstawie zmiany pod

wpływem temperatury właściwości ciała termometrycznego zastosowanego w termometrze. Zakres
mierzonych temperatur i zastosowao termometru w znacznym stopniu zależy od ciała
termometrycznego i właściwości termometrycznej.

Podział ze względu na zasadę działania:



cieczowy – wykorzystuje zjawisko rozszerzalności cieczy, sklada się z kapilary, w ktorej panuje

proznia oraz zbiornika z rtęcią lub alkoholem

o rtęciowy – dla temperatur od -38 do 356
o alkoholowy – dla temperatur od -70 do 120



bimetalowy



gazowy



parowy



elektryczny

Podział ze względu na przeznaczenie:



lekarski – zakres temperatur od 35 do 42 (termometr temperatur maksymalnych)



zaokienny - zakres temperatur: od -50 do 50°C; termometr wskazujący temperaturę

powietrza. Może byd cieczowy, bimetaliczny, elektroniczny lub inny.



Pokojowy – zakres temperatur od 0 do 40



Laboratoryjny – zakres temperatur bardzo różny, zazwyczaj 0 do 150

Barometr

- przyrząd do pomiaru ciśnienia atmosferycznego, w zależności od zasady działania dzielą

sie na:



Cieczowe - do pomiaru ciśnienia atmosferycznego wykorzystywana jest tu ciecz o znacznej

gęstości (zwykle rtęd) zawarta w rurce umieszczonej pionowo. Ciśnienie hydrostatyczne
cieczy równoważy ciśnienie atmosferyczne, a wysokośd słupa cieczy zależy od tego ciśnienia.

o Barometry lewarowe
o Barometry naczyniowe Fortina
o Błędy wskazao barometrów rtęciowych mogą byd powodowane:

 Zapowietrzeniem barometru
 Brakiem położenia pionowego
 Niedokładnym ustawieniem podzielni
 Wpływami temperatury
 Szerokości geograficznej

 Wysokości położenia nad poziomem morza



Sprężynowe (aneroid) – barometr jest zaopatrzony w sprężyste pudło z wypompowanym

powietrzem. Ciśnienie zewnętrzne powoduje wyginanie wieka pudła, czemu przeciwstawia
się jego sprężystośd. Ruchy wieka przenoszą się na ruch wskazówki, która na skali pokazuje
wielkośd ciśnienia. Barometr sprężynowy ustępuje znacznie w dokładności rtęciowemu,
aczkolwiek jest wygodniejszy użyciu.

o Błędy pomiarowe barometrów sprężynowych mogą byd wywoływane przez:

 Temperaturę;
 Tarcie;
 Położenie barometru;
 Histerezę.

Higrometr

- przyrząd służący do wyznaczania wilgotności powietrza.



Włosowe- oparte na własnościach włosów ludzkich, zwierzęcych oraz niektórych włóknach

syntetycznych, polegających na zmianie ich długości pod wpływem zmian wilgotności
powietrza.



Psychometry - Dwa identyczne termometry są zawieszone obok siebie - jeden jest suchy,

natomiast zbiorniczek rtęciowy drugiego z nich owinięty jest stale zwilżoną szmatką
bawełnianą. Ruch powietrza powoduje odparowywanie wody ze szmatki i oziębianie baoki
termometru mokrego. Różnica wskazao obu termometrów jest miarą wilgotności

Anemometr

- przyrząd do mierzenia prędkości, a niekiedy kierunku wiatru oraz ruchu gazów i cieczy.

Stosuje się anemometry:



obrotowe (rotacyjne), w których wykładnikiem prędkości jest liczba obrotów odpowiedniego

wirnika zaopatrzonego w tachometr;



ciśnieniowe, gdzie prędkośd przepływu określa się na podstawie proporcjonalnego do niej a

wywołanego strumieniem płynu ciśnienia dynamicznego;



cieplne, gdzie miarą prędkości jest spadek temperatury umieszczonego w strumieniu płynu

drucika oporowego, przez który przepływa prąd elektryczny;



laserowe, gdzie prędkośd mierzona jest dzięki światłu wiązki laserowej.

OŚWIETLENIE

NARZĄD WZROKU

Wszelkie informacje, jakie odbieramy z otoczenia, docierają do nas za pomocą wyspecjalizowanych

komórek zmysłowych, zwanych receptorami. Reagują one na zmiany w otaczającym nas świecie i

przetwarzają je na impulsy zrozumiałe dla mózgu. Wiele receptorów zgrupowanych jest w organy,

zwane narządami zmysłów.

Najbardziej złożonym ze wszystkich narządów jest narząd wzroku. Należy on do tzw. telereceptorów

– czyli receptorów odbierających bodźce za pośrednikiem jakiegoś nośnika (może to byd światło,

dźwięk lub substancje wonne). Narząd wzroku umiejscowiony jest najwyżej w organizmie, co pozwala

mu na uzyskanie jak największego pola zasięgu (widzenia).

W skład narządu wzroku wchodzą:



gałka oczna,



narządy dodatkowe

,

stanowiące aparat ochronny, aparat ruchowy gałki ocznej oraz narząd

(gruczoł) łzowy,



nerw wzrokowy.

GAŁKA OCZNA



średnica około 24mm,



położona jest w oczodole,



budowa ma charakter warstwowy,



wyróżniamy:

o błonę zewnętrzną – włóknistą,
o błonę środkową – naczyniową,
o błonę wewnętrzną – nerwowa.

WŁÓKNISTA BŁONA ZEWNĘTRZNA GAŁKI OCZNEJ

Na włóknistą błonę zewnętrzną gałki ocznej składa się:



rogówka – położona w przedniej części gałki ocznej,



twardówka – przedłużająca się ku tyłowi od rogówki.

Rogówka – jest zupełnie przezroczystą błoną, która pozbawiona jest naczyo krwionośnych i
chłonnych. Odżywiana jest przez otaczający ją od tyłu płyn komory przedniej oka. Stanowi ona
najbardziej wysunięty do przodu element gałki ocznej, uwypuklając się na jej przedniej powierzchni.
Jej budowa umożliwia załamywanie promieni światła, w sposób zapewniający ich percepcję przez
siatkówkę.

Twardówka, inaczej białkówka – położona jest najbardziej zewnętrznie i stanowi nieprzejrzystą
błonę oka. Tkanka łączna budująca twardówkę zapewnia jej dużą wytrzymałośd, która umożliwia m.
in. zachowanie kulistego kształtu gałki ocznej. Pokrywa ona dominującą częśd gałki ocznej. Jej główną
funkcją jest ochrona gałki ocznej przed urazami. Stanowi ona również miejsce przyczepu mięśni
okoruchowych. Tylna częśd twardówki poprzebijana jest licznymi naczyniami krwionośnymi
zaopatrującymi gałkę oczną. Maksymalna grubośd to około 2 mm, osiąga w miejscu powstania nerwu
ocznego.

NACZYNIOWA BŁONA ŚRODKOWA GAŁKI OCZNEJ

Na naczyniową błonę środkową gałki ocznej składa się:



naczyniówka,



tęczówka,



ciało rzęskowe.

Naczyniówka – położona jest najbardziej ku tyłowi części błony naczyniowej oka. W jej obrębie
przebiegają liczne naczynia krwionośne zaopatrujące gałkę oczną oraz siatkówkę. Jej przednim
przedłużeniem jest ciało rzęskowe oraz tęczówka.

Ciało rzęskowe – zbudowane jest z gładko mięśniowych nitek ścięgnistych, tworzących mięsieo
rzęskowy, który przy pomocy wiązadeł, przymocowany jest do powierzchni soczewki. Jego skurcz i
rozkurcz reguluje grubośd soczewki, która pod wpływem pracy mięśnia rzęskowego ulega
uwypukleniu bądź też spłaszczeniu, dostosowując się do widzenia obrazów z różnej odległości.

Tęczówka – ma kształt kolorowego pierścienia z ułożonym w centrum otworem źrenicznym. Dzięki
zawartości włókien mięśniowych, może ona regulowad średnicę źrenicy i tym samym zwiększad lub
zmniejszad ilośd światła docierającą do siatkówki. Komórki jej zrębu i nabłonka barwnikowego
zawierają pigment decydujący o kolorze oczu. Im więcej barwnika w zrębie tym oczy są ciemniejsze.

Warto przy okazji wspomnied, że przestrzeo pomiędzy tylną częścią rogówki, a przednią powierzchnią
tęczówki, to komora przednia oka. Jej wnętrze wypełnia płyn, który produkowany jest w ciele
rzęskowym, a odpływa w kącie tęczówkowo-rogówkowym, zwanym kątem przesączania. Znajdują się
tam żyły wodne, uchodzące do żył twardówki. Utrzymanie stałej ilości płynu warunkuje utrzymanie
właściwego ciśnienia w oku.

Kolejnym znaczącym elementem oka jest soczewka. Położona jest zaraz za tęczówką i umocowana do
ciała rzęskowego za pomocą cienkich włókienek tzw. wiązadełek Zinna. Po rogówce jest ona drugą
strukturą oka, która ma zdolnośd załamywania promieni świetlnych. Zbudowana jest z przezroczystej
masy substancji białkowych, które otoczone są torebką. Wraz z wiekiem, wnętrze soczewki mętnieje,
co określa się mianem zadmy.

Przestrzeo pomiędzy tylną powierzchnią tęczówki, a przednią powierzchnią soczewki nazywana jest
komorą tylną oka. Jej wnętrze wypełnia dokładnie ten sam płyn, co komorę przednią oka.
Natomiast przestrzeo położona od tyłu soczewki, to ciało szkliste, wypełniające całą gałkę oczną. Jest
to galaretowata, przezroczysta masa, która zawiera około 98% wody. Jego funkcją jest utrzymanie
kształtu i regulacja ciśnienia gałki ocznej.

NERWOWA BŁONA WEWNĘTRZNA GAŁKI OCZNEJ

Na nerwową błonę wewnętrzną gałki ocznej składa się:



siatkówka,



warstwa nerwowo-nabłonkowa.

Siatkówka – wyściela wnętrze gałki ocznej i stanowi jej światłoczułą częśd odpowiedzialną za
powstawanie obrazów w oku. Jest błoną odbierającą bodźce świetlne. Jej struktura jest bardzo czuła i
wystarczy kilka fotonów światła, aby ją pobudzid. Wykazuje skomplikowaną budowę wewnętrzną,
którą można zaobserwowad pod mikroskopem.

Warstwa nerwowo-nabłonkowa – stanowi warstwę receptorową i to właśnie tutaj odbierane są
bodźce wzrokowe. Zbudowana jest z:



czopków, których jest ok. 7 milionów, są odpowiedzialne za odbieranie kolorów,



pręcików, których jest ok. 125 milinów, są odpowiedzialne za odbieranie natężenia światła,

odpowiadają za widzenie o zmroku.

W ramach warstwy nerwowo-nabłonkowej możemy wyróżnid



plamkę żółtą – czyli miejsce, w którym znajduje się największe skupienie czopków; jest to

częśd siatkówki najbardziej czuła na światło i barwy,



plamkę ślepą – czyli miejsce, w którym występują jedynie pręciki, a zupełnie brak w nim

czopków; jest zupełnie nieczułą częścią siatkówki.

Narządy dodatkowe narządu wzroku możemy podzielid na:



aparat ochronny oka,



gruczoł łzowy,



aparat ruchowy gałki ocznej.

W ramach aparatu ochronnego oka wyróżniamy:



powieki: dolną i górną – ich funkcją jest zabezpieczenia gałki ocznej przed nadmiernym

natężeniem światła i urazami; ich ciągły ruch warunkuje odpowiedni nawilżenie powierzchni
gałki ocznej oraz stałe usuwanie ciał obcych i innych zanieczyszczeo,



rzęsy - głównym i najważniejszym zadaniem rzęs jest ochrona oczu poprzez wyłapywanie

cząstek brudu, kurzu jak i drobnych

owadów

,



brwi – ich funkcją jest ochrona oka przed dostaniem się do niego potu i wody deszczowej,



gruczoł łzowy – położony jest w bocznej okolicy oczodołu, a jego funkcją jest wytwarzanie

łez, które umożliwiają stałe nawilżenie i oczyszczanie powierzchni gałki ocznej. Łzy składają
się z 99% wody, w której rozpuszczony jest w niewielkich ilościach chlorek sodu. Zawierają
również lizozym, który wykazuje działanie bakteriobójcze.

Natomiast aparat ruchowy gałki ocznej, to po prostu mięśnie, dzięki którym możemy poruszad gałką
oczną oraz powiekami – do góry, do dołu, w prawo, w lewo, itd.

MECHANIZM DZIAŁANIA OKA

Światło wpadające do oka biegnie przez rogówkę, komorę przednią oka, soczewkę i ciało szkliste, by
zakooczyd swą podróż na siatkówce wywołując wrażenie wzrokowe, przekazywane do mózgu za
pośrednictwem nerwów łączących się w nerw wzrokowy. Rogówka, wraz z cieczą wodnistą, soczewką
i ciałem szklistym, stanowią układ skupiający promienie świetlne tak, by na siatkówce pojawiał się
ostry obraz obserwowanego przedmiotu i dawał jak najostrzejsze wrażenie wzrokowe. Dlatego też
soczewka ma możliwośd zmiany swojego kształtu, a co za tym idzie mocy optycznej. Pozwala to na
ogniskowanie na siatkówce przedmiotów znajdujących się w różnych odległościach od oka. Zdolnośd
tę nazywamy akomodacją. Ostre widzenie uzyskiwane jest wtedy, gdy ognisko obrazowe pokrywa się
z siatkówką. W przypadku, gdy oko nie jest w stanie zogniskowad światła dokładnie na siatkówce
mówimy o wadach wzroku. Siatkówka jako odbiornik promieniowania elektromagnetycznego
zbudowane jest z dwóch rodzajów komórek światłoczułych: czopków i pręcików połączonych za
pomocą nerwów z mózgiem. Czopki o względnie niskiej czułości przeznaczone są do obserwacji przy
świetle dziennym. Ich maksymalne zagęszczenie występuje w dołku środkowym (plamce żółtej). Jeśli
zatem obraz obserwowanego przedmiotu znajdzie się dokładnie w tym obszarze uzyskujemy wtedy
najlepsza zdolnośd rozdzielczą. Wraz ze spadkiem natężenia światła wpadającego do oka rośnie
średnica źrenicy. W momencie, gdy czułośd czopków jest niewystarczająca do prowadzenia
obserwacji, mimo dużych wymiarów źrenicy, funkcję receptorów przejmują pręciki. Pręciki znajdują
się poza dołkiem środkowym, a największe ich zagęszczenie znajduje się w odległości kątowej 15
stopni od jego środka (dlatego widzenie nocne nazywamy widzeniem peryferyjnym). Przy dużym
natężeniu światła pręciki chronione są przed nadmiarem światła przy użyciu specjalnego barwnika.
Jego działanie możemy zaobserwowad przechodząc z ciemnego pomieszczenia do jasnego lub
odwrotnie (efekt olśnienia). Proces przystosowania wzroku do warunków oświetlenia nazywamy
adaptacją.
W miejscu gdzie połączenia nerwowe elementów światłoczułych z mózgiem tworzą wspólny nerw
wzrokowy powstaje plamka ślepa pozbawiona zupełnie czopków i pręcików. Jeśli obraz przedmiotu
obserwowanego znajdzie się w tym miejscu wrażenie wzrokowe nie zostanie odebrane i obserwator
nie zauważy tego przedmiotu.

Połączenie oka z mózgiem
Sposób, w jaki siatkówki obu oczu, połączona jest z korą wzrokową półkul mózgowych w obu
częściach mózgu, nie jest tak prosty jak można by oczekiwad. Nerwy wzrokowe obu oczu łączą się
bezpośrednio przed wejściem do wgłębienia czaszki, tworząc tak zwane skrzyżowanie wzrokowe.
Później dzielą się one ponownie na dwa rozgałęzienia, tak zwane drogi wzrokowe, które łącząc się z
ciałem kolankowatym bocznym prowadzą do obu części kory wzrokowej półkul mózgowych (rys.).
Skrzyżowanie wzrokowe jest miejscem, gdzie nerw wzrokowy z każdego oka rozdziela się na dwie
drogi wzrokowe w taki sposób, że każda z nich zawiera włókna wzrokowe pochodzące z obu oczu. W
układzie tym lewa połowa kory wzrokowej przetwarza informacje wizualne pochodzące z lewej
strony siatkówki obu oczu (prawa strona pola widzenia), natomiast prawa połowa kory wzrokowej
zajmuje się prawą stroną każdej z siatkówek (lewa strona pola widzenia).

RODZAJE WIDZENIA, MECHANIZMY PROCESU WIDZENIA

Widzenie:



fotopowe



ekotopowe



mezopowe

Mechanizmy procesu widzenia:



adaptacja



akomodacja



konwergencja

Adaptacja

- zdolnośd oka do dopasowywania do różnego natężenia światła, dzięki któremu możliwe

jest dobre widzenie przy pełnym oświetleniu jak i przy świetle gwiazd. Za adaptację odpowiadają
mechanizmy adaptacyjne.

Oko ludzkie może przyjmowad informację wizualną w bardzo dużym

zakresie poziomów oświetlenia.

Adaptacja zawiera w sobie co najmniej dwa procesy:



zmiana wielkości źrenicy- Zależnie od ilości dostępnego światła, średnica źrenicy przeciętnej

dorosłej osoby zmienia się od 2 do 8 milimetrów. Adaptacja szerokości źrenicy zachodzi w
ciągu kilku dziesiątych sekundy.



adaptacja fotochemiczna- Gdy światło wpada do oka, skład chemiczny światłoczułych

pigmentów w pręcikach i czopkach zmienia się, przez co wyzwalany jest mały prąd
elektryczny. W ciemnościach, pigmenty te są odnawiane i są ponownie gotowe na
reagowanie na światło.

Przy stałym poziomie oświetlenia, proporcje pomiędzy stymulowanymi i niestymulowanymi
pigmentami w receptorach są mniej więcej w równowadze. Jeżeli natomiast wystąpi drastyczne
obniżenie poziomu oświetlenia, regeneracja pigmentu wymaga pewnej ilości czasu.

Czopki przystosowują się do niższych poziomów oświetlenia znacznie szybciej niż pręciki (dobrze
oświetlone wnętrze) do bardzo niskiego poziomu oświetlenia.

Czas potrzebny czopkom na adaptację i odzyskanie całkowitej wrażliwości wynosi około 10 minut.
Pręciki potrzebują do tego od 30 do 60 minut. Adaptacja przy przejściach z ciemności do światła jest
o wiele szybsza i zabiera zwykle około jednej minuty.

Zjawisko adaptacji, możemy najłatwiej zaobserwowad np. po wyjściu z seansu filmowego –
początkowo, po wyjściu z ciemnego pomieszczenia nic nie widzimy, ale z czasem nasze oko adaptuje
się do jaśniejszego otoczenia i widocznośd się poprawia.
Jest to adaptacja dodatnia. W przypadku nadmiernego oświetlenia następuje odruchowe
przymykanie powiek, zwężenie źrenicy oraz zmniejszenie czułości receptorów siatkówki – adaptacja
ujemna. Najwyższy stopieo adaptacji do ciemności następuje po około godzinie.

Akomodacja

(nastawnośd oka) – zjawisko dostosowania się oka do oglądania przedmiotów

znajdujących się w różnych odległościach. Dostosowanie to polega na odpowiednim doborze ostrości
widzenia.

Mechanizm akomodacji:

Zmiana kształtu soczewki - zmiana ogniskowej - zmiana zdolności

zbierającej

Zakres akomodacji:



Punkt bliży wzrokowej - najbliższy punkt, jaki oko jest w stanie ostro widzied dzięki

akomodacji soczewki (ok. 10 cm).



Punkt dali wzrokowej - najbliższy punkt powyżej którego soczewka nie akomoduje (ok. 6 m)

Elastyczna soczewka oka może zmieniad swój kształt dzięki mięśniom rzęskowym. Skupienie wzroku
na obiekcie znajdującym się daleko powoduje rozluźnienie mięśnia rzęskowego i spłaszczenie
soczewki. Skupienie wzroku na obiekcie znajdującym się blisko powoduje skurcz mięśnia rzęskowego
i zaokrąglenie soczewki.

Wady wzroku:



Krótkowzrocznośd- występuje gdy promienie świetlne skupiają się przed siatkówką

powodując powstanie obrazu rozmazanego.



Dalekowzrocznośd- występuje gdy promienie świetlne skupiają się poza siatkówką.



Astygmatyzm- powstaje gdy siła łamiąca oka nie jest równomierna dla wszystkich fal

świetlnych.

Tor światła w oku, gdy patrzy się na dużą odległośd (A), i z soczewką przystosowaną dla widzenia
bliskiego obiektu (B). W drugim przypadku, soczewka jest grubsza i bardziej wypukła
w wyniku skurczenia mięśni wokół soczewki.
Zdolnośd akomodacji waha się z wiekiem.
Małe dzieci mogą bez problemu widzied z odległości mniejszej niż 10 centymetrów.
Jednak w wieku 45 lat oczy większości osób dorosłych mają znacznie mniejszą zdolnośd akomodacji.
Z tego powodu problematyczne staje się czytanie bez pomocy optycznej, czyli bez okularów.

Proces akomodacji zwykle przebiega nieświadomie. Czas potrzebny dla pełnej akomodacji oka trwa
około 0,7 sekundy. Na szybkośd akomodacji ma również wpływ poziom zmęczenia.

Konwergencja

- zdolnośd oczu do śledzenia obserwowanego przedmiotu poprzez zmianę położenia

gałek ocznych. Dzięki temu zjawisku człowiek może określad swoją odległośd od przedmiotu. Przy
prawidłowej reakcji na obu gałkach powstają dwa obrazy, które nakładają się na siebie zostają
skojarzone jako pojedynczy obraz.

W zakres całkowitej konwergencji wchodza:



Konwergencja akomodacyjna, doprowadzająca oczy do obuocznej fiksacji oglądanego

przedmiotu



Konwergencja fuzyjna, odruchowa, poprawiająca niezbyt dokładnie ustawione oczy przez

konwergencję akomodacyjną i doprowadzająca do fuzji obuocznych obrazów



Konwergencja toniczna, zależna od spoczynkowego napięcia mięśni ocznych przy patrzeniu

w dal



Konwergencja psychologiczna, uwarunkowana poczuciem bliskości obserwowanego

przedmiotu

Choroby:



Porażenie konwergencji – charakteryzuje się brakiem ruchu zbieżnego oczu i widzeniem

podwójnym skrzyżowanym, które zwiększa się przy patrzeniu na bliski punkt, podczas gdy
inne ruchy oczu nie są upośledzone. Występuje często przy uszkodzeniach mózgu.



Niedomoga konwergencji - na występowanie mają wpływ: duża odległośd źrenic, wady

refrakcji, nieużywanie akomodacji i konwergencji, krótkowzrocznośd starcza, zaburzenia
umysłowe, zaburzenia przemiany materii. Objawy: widzenie podwójne, bóle głowy, oczu –
uwidaczniają się często po dłuższej pracy z bliska.



Skurcz konwergencji – połączony jest najczęściej ze skurczem akomodacji. Występuje na ogół

u chorych z niewyrównaną nadwzrocznością małego lub średniego stopnia. Występuje
dwojenie nieskrzyżowane, które zwiększa się przy patrzeniu z bliska.

Konwergencja nie zmienia się z wiekiem.