Strona 1 z 76

POLITECHNIKA ŚLĄSKA W GLIWICACH

WYDZIAŁ ORGANIZACJI I ZARZĄDZANIA

Zarządzanie Strategiczne

Temat pracy:

Analiza strategiczna firmy

Wykonali: Tomasz Kopiec

Krystian Mrowiec

Hubert Skrzypulec

Tadeusz Turkiewicz

Strona 2 z 76

Spis treści

I. Charakterystyka firmy .............................................................................. 4

II. Charakterystyka otoczenia powszechnego (makrootoczenia) ................... 8

1)

Otoczenie ekonomiczne ...................................................................................................... 9

2)

Otoczenie technologiczne ................................................................................................. 14

3)

Otoczenie polityczno – prawne ......................................................................................... 17

4)

Otoczenie społeczno – demograficzne .............................................................................. 20

III. Scenariusze stanów otoczenia ................................................................. 23

1)

Analiza tendencji w otoczeniu ........................................................................................... 23

2)

Scenariusz optymistyczny.................................................................................................. 25

3)

Scenariusz pesymistyczny ................................................................................................. 26

4)

scenariusz najbardziej prawdopodobny ........................................................................... 27

Wnioski: ................................................................................................................................... 29

IV. Analiza otoczenia konkurencyjnego ........................................................ 35

1)

Schemat 1 ......................................................................................................................... 35

2)

Schemat 2 .......................................................................................................................... 38

V. Analiza kompetencji przedsiębiorstwa .................................................... 48

1)

BILANS STRATEGICZNY ...................................................................................................... 48

Wnioski: ............................................................................................................................. 51

2) Kluczowe czynniki sukcesu ................................................................................................ 53

Strona 3 z 76

Wnioski: ............................................................................................................................. 55

3) Łańcuch wartości dodanej ................................................................................................ 57

VI. Ocena strategicznej pozycji przedsiębiorstwa .......................................... 58

1) Analiza SWOT .................................................................................................................... 59

a)Czy zidentyfikowane siły pozwolą wykorzystać szanse, które mogą wystąpić? ................... 59

b)Czy zidentyfikowane słabości wzmocnią siłę oddziaływania zagrożeń? .............................. 60

c)Czy zidentyfikowane siły pozwolą na przezwyciężenie mogących wystąpić zagrożeń? ........ 61

d)Czy zidentyfikowane słabości nie pozwolą na wykorzystanie pojawiających się szans? ....... 62

2) Analiza TOWS .................................................................................................................... 63

a)Czy dane zagrożenia osłabią siły firmy? ............................................................................. 63

b)Czy dane szanse spotęgują zidentyfikowane silne strony? ................................................. 64

c)Czy dane szanse pozwolą przezwyciężyć istniejące słabości? .............................................. 65

d)Czy dane zagrożenia spotęgują występujące słabości? ...................................................... 67

VII. WYBORY STRATEGICZNE ......................................................................... 69

1) Strategiczny wzorzec 1 – cena – jakość ............................................................................ 69

2) Strategiczny wzorzec 2 – atak – unik ................................................................................ 69

3) Strategiczny Wzorzec 3 – gdzie i jak konkurować ............................................................ 70

4) Strategiczny wzorzec 4 – spójne i niespójne strategie ...................................................... 73

5) Strategiczny wzorzec 5 – liderzy rynku ............................................................................. 74

6) Strategiczny wzorzec 6 – strategie lateralne i liniowe ...................................................... 74

Bibliografia .................................................................................................... 76

Strona 4 z 76

I.

Charakterystyka firmy

Tyskie Browary Książęce – przedsiębiorstwo produkcyjne w branży

piwowarskiej znajdujące się w Tychach. Jest obecnie częścią koncernu

Kompania Piwowarska SA. Produkuje piwo marki Tyskie, Lech (na południową

Polskę) oraz Pilsner Urquell (na całą Polskę, poza browarem w Pilźnie Urquella

produkuje także browar w Kałudze będący częścią grupy SABMiller), a także

Dębowe Mocne i Żubra oraz piwo Książęce.

Obecnie produkcją piwa zajmuje się Browar Książęcy (stara część), a

obsługą logistyki zajmuje się nowa część. Obie części Browaru Książęcego

należą do tej firmy. W starej części browaru pozostała rozlewnia do kegów,

natomiast puszki oraz butelki napełniane są w nowej części.

Dawniej piwo warzono również w Browarze Obywatelskim, położonym w

okolicach dworca kolejowego, ale od wielu lat zaprzestano produkcji w tym

miejscu. Na terenie browaru książęcego znajdowała się gorzelnia (trunki z niej

towarzyszyły otwarciu wieży Eiffela). Dawniej browary zajmowały się także

produkcją beczek dębowych, na terenie browaru były mieszkania pracownicze.

Obecnie produkcja skoncentrowana jest wyłącznie na piwie.

Historia najnowsza Browaru

Zmiany w Polsce na przełomie lat 80. i 90. stworzyły nowe możliwości na

każdym polu działalności browaru. Ostatnie 17 lat to czas największych zmian

w sposobie organizacji produkcji piwa i modernizacji browaru, które

zaowocowały

bezprecedensowymi

sukcesami

na

najważniejszych

międzynarodowych konkursach piwnych oraz eksportową ekspansją Tyskiego.

Na początku 1991 roku zapadła decyzja o prywatyzacji – państwowych od 1945

roku – Browarów Tyskich. W jej efekcie 24 marca 1992 roku powstały Browary

Strona 5 z 76

Tyskie Górny Śląsk SA. Ich strukturę określał „Regulamin organizacyjny spółki”

wyodrębniający trzy podstawowe jednostki produkcyjne: Browar Książęcy,

Browar Obywatelski i Wytwórnię Napojów. Taki stan rzeczy trwał do 1997 roku,

gdy władze spółki postanowiły skoncentrować się na produkcji piwa

w Browarach Książęcych. Rok później zamknięto Wytwórnię Napojów i Browar

Obywatelski. Najważniejsze zmiany miały jednak dopiero nadejść...

W 1999 roku nastąpiło połączenie Browarów Tyskich Górny Śląsk SA z Lech

Browary Wielkopolski SA, w wyniku czego powstała Kompania Piwowarska SA

z siedzibą w Poznaniu; cztery lata później dołączył do nich Browar Dojlidy

w Białymstoku i swą działalność rozpoczął największy producent piwa w Polsce.

Zamiany w strukturze własnościowej browaru w Tychach pociągnęły za

sobą jego gwałtowną modernizację. Do najważniejszych wydarzeń tego okresu

zaliczyć należy otwarcie 1 lipca 1992 roku nowej warzelni, tzw. czeskiej,

wyposażonej w automatyczne sterowanie. Jej uruchomienie pozwoliło na

zwiększenie produkcji do 1 100 000 hektolitrów piwa na rok. W tym samym

roku oddano do użytku pierwszą półautomatyczną linię do rozlewu piwa do

beczek typu keg. Nowe beczki szybko wyparły z rynku powszechnie używane

wówczas beczki aluminiowe oraz zrewolucjonizowały sprzedaż piwa

w gastronomii.

Kolejnym ważnym krokiem, mającym na celu poprawę higieny produkcji

i jakości piwa było wprowadzenie technologii tankofermentorów. Dzięki nim

można było również skrócić czas produkcji, a co za tym idzie zwiększyć

produkcję piwa. Pierwszych 8 tankofermentorów o pojemności 2500

hektolitrów każdy, sterowanych komputerowo, oddano do eksploatacji

w sierpniu 1994 roku. Trzy lata później było już ich 46, a ich monumentalne

sylwetki stały się charakterystycznym elementem panoramy browaru. Dziś,

w dwóch oddziałach fermentacji, pracuje ich 78.

Strona 6 z 76

Naturalną konsekwencją modernizacji całego browaru była budowa nowej

warzelni, którą zlecono niemieckiej firmie „Huppmann”. Uruchomiono ją

w czerwcu 1997 roku. Dwa miesiące później rozpoczęto największą inwestycję

w historii browaru w Tychach – budowę nowoczesnej rozlewni i Centrum

Dystrybucji. W ciągu roku powstały obiekty o powierzchni 17 tys. metrów

kwadratowych, a oficjalne otwarcie nastąpiło 25 czerwca 1998 roku. Wcześniej,

bo w 1996 roku na rynek trafiło pierwsze Tyskie w puszce. Popularność tego

opakowania spowodowała, że już w 1999 roku browary uruchomiły pierwszą

linię do rozlewu piwa w puszcze o wydajności 50 tys. półlitrowych puszek

w ciągu godziny, a rok później koniecznością stało się otwarcie kolejnej, tym

razem o wydajności 60 tys. półlitrowych puszek na godzinę.

Dzięki tym zmianom Tyskie z roku na rok podnosiło swój udział w rynku,

stając się niekwestionowanym liderem branży piwnej w Polsce. Spowodowało

to kolejny etap rozbudowy i modernizacji browaru, w tym budowę kolejnej

warzelni (w 2001 roku) nazwanej „Huppmann II””. We wrześniu 2002 roku

Tyskie Browary Książęce, jako pierwsze na świecie, uzyskały licencję na

produkcję legendarnego czeskiego pilznera – piwa „Pilsner Urquell”. W związku

z tym tyska warzelnia wzbogaciła się o „kadzio-kocioł” zacierny z miedzianym

dnem, ogrzewany palnikami gazowymi, taki sam jak w browarze pilzneńskim.

W Tychach dba się nie tylko o jakość piwa. Równie istotna dla Browaru,

szczególnie przy tak dużej skali produkcji, stała się sprawa ochrony środowiska.

Dlatego w 2003 roku uruchomiono nowoczesną podoczyszczalnię ścieków,

a zakład w Tychach, tak jak cała Kompania Piwowarska, otrzymał certyfikat ISO

14001 potwierdzający zgodność systemów zarządzania środowiskowego

z najwyższymi międzynarodowymi standardami.

Strona 7 z 76

Równolegle z modernizacją browaru, od 2000 roku, trwa rekonstrukcja

i renowacja starej zabudowy Browaru Książęcego. Jego „perłą w koronie” jest

warzelnia nr 3 (dawniej nr 4) wybudowana w latach 1916-1922 z oryginalnym

wyposażeniem technologicznym i ścianami ozdobionymi majolikowymi kaflami.

Oprócz niej dawny blask odzyskało m.in. biuro dyrektora browaru w tzw. willi

Müllera.

Przeprowadzone w ostatnich latach ogromne inwestycje pozwoliły

przekształcić Tyskie Browary Książęce w jeden z najnowocześniejszych

browarów w Europie, w którym umiejętnie połączono historię zakładów z ich

nowoczesną funkcjonalnością. Tego, jak trafne były to inwestycje, dowodzą

medale zdobywane przez Tyskie na najważniejszych piwnych konkursach świata

oraz jego rekordowy eksport. Wystarczy przypomnieć, że w 2006 roku Tyskie

przekroczyło magiczną liczbą 100 000 hektolitrów, co daje w przybliżeniu 20

000 000 piw sprzedanych w całej Europie.

Strona 8 z 76

II.

Charakterystyka otoczenia powszechnego (makrootoczenia)

Otoczenie

ekonomiczne

Otoczenie

polityczno –

prawne

Otoczenie

technologiczne

Otoczenie

społeczno-

demograficzne

Wielkość i tempo
wzrostu PKB

Prawo handlowe i
podatkowe

rozwój technologii konsumenci

stopa inflacji

Kontyngenty
eksportowe i
importowe

Stopień
automatyzacji

Wiek
społeczeństwa

stopa bezrobocia

Prawo ochrony
własności
intelektualnej

Rozwój
technologii
substytucyjnych

Rejon
zamieszkania

Poziom obciążeń
podatkowych

Kontrola rządowa

koszt energii
koszt
podstawowych
surowców

Strona 9 z 76

1)

Otoczenie ekonomiczne

Sfera otoczenia powszechnego: otoczenie ekonomiczne
Uwarunkowanie: Wielkość i tempo wzrostu PKB
Charakterystyka:

Dynamika PKB w 2007 roku wyniosła 6,7 proc. wobec wcześniejszych szacunków na
poziomie 6,6 procent.
Wartość nominalna PKB w 2007 roku wyniosła 1.175,266 mln zł - podał Główny Urząd
Statystyczny.
Wartość nominalna PKB w 2006 roku wyniosła 1.060,031 mln zł.
www.money.pl
Wzrost PKB oznacza zazwyczaj dobry stan gospodarki, wzrost produkcji przemysłowej,
przypływ inwestycji zagranicznych, wzrost eksportu.
Dla producenta piwa wzrost PKB jest świetnym motorem do wzrostu produkcji i ekspansji na
rynku. Taki właśnie stan rzeczy miał miejsce do tego roku. Niestety w związku z panującym
kryzysem i niezbyt optymistycznymi prognozami, Browary Tyskie będą musiały poczynić
pewne oszczędności, by utrzymać pozycję na rynku i pozostać liderem branży.
Tendencje zmian (w tym oszacowanie wskaźnika niepewności):

Wiceprezes Narodowego Banku Polskiego Witold Koziński powiedział, że według

szacunków banku centralnego wzrost gospodarczy w Polsce w przyszłym roku wyniesie 2.8
procent.

Według założeń ustawy budżetowej wzrost PKB w przyszłym roku miał wynieść 4,8

procent. Ministerstwo finansów przyznało jednak ostatnio, że wskutek kryzysu na rynkach
finansowych może być on niższy.

Według analityków, w przyszłym roku należy oczekiwać o blisko 2 procent niższej (niż

w tym roku) dynamiki PKB. Średnia z 16 prognoz wyniosła 3,4 procent. Będzie to najgorszy
wynik od 2002 roku, kiedy wzrost gospodarczy wyniósł zaledwie 1,4 procent. Najbardziej
optymistyczna prognoza analityków zakłada 4-procentowy wzrost gospodarczy, a
pesymistyczna zaledwie 2,8-procentowy.

www.egospodarka.pl

Strona 10 z 76

Sfera otoczenia powszechnego: otoczenie ekonomiczne
Uwarunkowanie: stopa inflacji
Charakterystyka:
Stopa inflacji w Polsce w latach 2005 – 2008 kształtuje się następująco:
Od początku roku 2006 zauważamy systematyczny wzrost stopy inflacji. Siła nabywcza
pieniądza ma bezpośredni wpływ na popyt na produkty Browarów Tyskich. Wpłynie to
również na koszty związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa. Ze wzrostem inflacji
relatywnie wzrośnie cena wszystkich mediów, bez których działalność browarów jest
niemożliwa.
Oznacza ona również spadek tzw. siły nabywczej zarobków. Otrzymując tę sama płacę,
można za nią kupić mniej towarów niż jeszcze niedawno. Poza tym na wartości tracą
zgromadzone oszczędności.

Tendencje zmian (w tym oszacowanie wskaźnika niepewności):

MF bardzo optymistycznie – zdaniem większości ekonomistów – podeszło do

szacunków inflacji. Prognozuje bowiem, że w roku 2009 wyniesie ona średnio 3,0 proc.
(obecnie wynosi ponad 4,0 proc.). Z takim wskaźnikiem przyszłorocznej inflacji nie zgadzają
się nie tylko ekonomiści, ale także przedstawiciele NBP, KE oraz OECD. Eksperci z banku
centralnego przewidują raczej, że będzie się ona wahać w granicach 3,6 – 3,7 proc. A to
oznacza, że będzie wyższa od założonego celu inflacyjnego (2,5 proc.).

Bankier.pl zauważa, że skutek tego jest taki, że Rada Polityki Pieniężnej nie będzie

mogła sobie pozwolić na rozluźnienie polityki pieniężnej i najprawdopodobniej nadal będzie
podnosić stopy procentowe. Tym bardziej, że w przyszłym roku oczekuje się dalszego
wzrostu wynagrodzeń, który proinflacyjnie będzie wpływał na gospodarkę. Wszystko więc
wskazuje na to, że w okolice celu inflacyjnego polska gospodarka powróci w początkach roku
2010.

www.egospodarka.pl

Strona 11 z 76

Sfera otoczenia powszechnego: otoczenie ekonomiczne
Uwarunkowanie: stopa bezrobocia
Charakterystyka:
Stopa bezrobocia jest to wielkość statystyczna obrazująca wielkość bezrobocia w danym
kraju.

Wskaźnik

może

być

liczony

na

dwa

sposoby:

- jako stosunek liczby osób zarejestrowanych jako poszukujące pracy do zasobu siły roboczej;
– jako relacja liczby osób zarejestrowanych jako poszukujące pracy do liczby ludności w
wieku produkcyjnym, tj. do liczby osób w granicach wiekowych określających w danym kraju
wiek produkcyjny (w Polsce 16-60 lat dla kobiet i 16-65 lat dla mężczyzn);
Stopa bezrobocia obliczona drugim sposobem jest zawsze niższa, bo liczebność ludności w
wieku produkcyjnym jest zawsze większa od liczebności zasobu siły roboczej.

W Polsce wskaźnik bezrobocia (7,5 proc.) jest już poniżej średniego wskaźnika dla krajów
strefy euro i poniżej średniej dla wszystkich 27 krajów UE (6,9 proc.).
Eurostat zwraca uwagę, że w Polsce bezrobocie maleje najszybciej w UE.
www.bankier.pl
Stopa bezrobocia wprost wpływa na dochody obywateli. Piwo Tyskie jest marką Premium w
Polsce i plasuje się na wyższym progu cenowym. Wzrost bezrobocia może mieć spory wpływ
na popyt na produkty Browarów Tyskich.
Tendencje zmian (w tym oszacowanie wskaźnika niepewności):

Jeśli chodzi o bezrobocie, to - jak stwierdza Bruksela - w pierwszej połowie roku

nastąpiła imponująca poprawa. Ale już w przyszłym roku spadek bezrobocia ulegnie
zahamowaniu. W przyszłym roku wyniesie 7,3 procenta, a za 2 lata wzrośnie do 7,8
procenta. Spadnie natomiast inflacja - o prawie 1 punkt procentowy w porównaniu z
prognozami sprzed pół roku. W przyszłym roku wyniesie 3,5 procent.

www.egospodarka.pl

Strona 12 z 76

Sfera otoczenia powszechnego: otoczenie ekonomiczne
Uwarunkowanie: Poziom obciążeń podatkowych
Charakterystyka:
Na podstawie art. 68 ust. 5 ustawy z dnia 23 stycznia 2004 r. o podatku akcyzowym (Dz. U.
Nr 29, poz. 257 i Nr 68, poz. 623) zarządza się, co następuje:
§ 1. 1. Przy ustalaniu podstawy opodatkowania piwa za 1 stopień Plato uważa się 1 % m/m
ekstraktu brzeczki podstawowej, obliczony na podstawie zawartości alkoholu oraz ekstraktu
rzeczywistego w gotowym wyrobie.
2. Metody badań stosowane przy oznaczaniu zawartości alkoholu i ekstraktu rzeczywistego
w celu ustalenia ekstraktu brzeczki podstawowej, o którym mowa w ust. 1, określa Polska
Norma PN-A-79093-2:2000, ustanowiona przez Polski Komitet Normalizacyjny.
Akcyza stanowi około 17% detalicznej ceny piwa. Stąd, przy cenie piwa Tyskie na poziomie
2,5zł wartość akcyzy wynosi 0,42zł od butelki.
Tendencje zmian (w tym oszacowanie wskaźnika niepewności):

Recepty na kryzys rząd może szukać podwyższając w przyszłym roku akcyzę na alkohol i

autogaz - pisze dziennik Polska. W ten sposób do budżetu wpłyną dodatkowe pieniądze -
twierdzą eksperci z Polskiej Konfederacji Pracodawców Prywatnych Lewiatan.

Wiele wskazuje na to, że Ministerstwo Finansów będzie musiało znaleźć dodatkowe

pieniądze, by zasilić budżet - uważa Polska. Z powodu spowolnienia gospodarczego w
Europie polska gospodarka może w 2009 roku rozwijać się w tempie nie 4,8 procent, jak
zakłada rząd, ale 3-4 procent, jak twierdzi większość ekonomistów. Oznaczałoby to, że w
kasie państwa zabraknie w przyszłym roku od kilku do kilkunastu miliardów złotych. Aby
pokryć dziurę budżetową, państwo będzie musiało ciąć wydatki, na przykład na inwestycje,
albo podnosić podatki.

Najłatwiej jest podwyższyć akcyzę, zwłaszcza na produkty uznane za szkodliwe, takie

jak alkohol. Budżet zarobi, a protesty będą mniejsze, niż gdyby rząd ciął na przykład
wynagrodzenia - uważa Rafał Iniewski, ekspert podatkowy z PKPP Lewiatan.

Podwyżka akcyzy jest prosta także z tego powodu, że wystarczy tylko zmienić

rozporządzenie ministra finansów, nie trzeba do tego zmiany ustawy, co zwykle pochłania
mnóstwo czasu.

www.money.pl

Strona 13 z 76

Sfera otoczenia powszechnego: otoczenie ekonomiczne
Uwarunkowanie: koszt podstawowych surowców
Charakterystyka:
tylko w ciągu ostatniego roku słód, podstawowy surowiec używany do produkcji piwa,
zdrożał aż o 130 procent. Znacznie wzrosły również ceny innych składników, w tym przede
wszystkim chmielu i jęczmienia.
Nie bez znaczenia jest także fakt, że ostatnio szybko drożeją materiały wykorzystywane do
produkcji opakowań. Przykładowo, za aluminium trzeba obecnie zapłacić 60-80 procent
więcej niż przed rokiem.
Tendencje zmian (w tym oszacowanie wskaźnika niepewności):

W najbliższym czasie nieunikniony wydaje się wzrost cen piwa, ze względu na

systematycznie wzrastające ceny surowców i nasilający się kryzys ekonomiczny.

www.egospodarka.pl

Sfera otoczenia powszechnego: otoczenie ekonomiczne
Uwarunkowanie: koszt energii
Charakterystyka:
Poziom cen w otrzymywanych przez przedsiębiorców ofertach na dostawy energii w 2009
roku przekracza obecnie 230 zł za 1 MWh. To jednak tylko cena wyjściowa dla energii z
węgla, tzw. czarnej, a po doliczeniu energii z elektrociepłowni (czerwonej) i energii
odnawialnej (zielonej) firmy muszą płacić już ponad 260 zł.
Ceny energii mają znaczący wpływ na kształtowanie się kosztów produkcji piwa.
Tendencje zmian (w tym oszacowanie wskaźnika niepewności):

Firmy energetyczne chcą podwyższenia cen energii w przyszłym roku od 41 do nawet

62 proc.

Według wiceminister gospodarki Joanny Strzelec – Łobodzińskiej Jest racjonalna

potrzeba znaczących podwyżek cen energii jednak rozłożonych w czasie. Musimy mieć
świadomość, że są trudności zarówno w górnictwie, jak i wieloletnie zaniedbania
inwestycyjne w energetyce. Jedną podwyżką nie naprawimy sytuacji.

Według zapewnień ministerstwa i opinii ekspertów żądania firm energetycznych

zostaną w dość dużym stopniu spełnione. Planowane podwyżki wyniosą ok. 30%. Odbije się
to w znaczący sposób na koszcie produkcji piwa, jego cenie końcowej i zyskach browarów
Tyskich.

www.money.pl

Strona 14 z 76

2)

Otoczenie technologiczne

Sfera otoczenia powszechnego: technologiczne
Uwarunkowanie: rozwój technologii
Charakterystyka:
Piwa produkowane przez Tyskie wyróżnia doskonała jakość. Jej gwarancją jest najnowsza
technologia połączona z tradycyjnymi zasadami wytwarzania piwa. Tyskie należące do
Kompanii Piwowarskiej cały czas starają się być najbardziej prężną firmą produkującą piwo w
Polsce stale inwestując w najnowsze technologie. W roku 2006 Kompania Piwowarska
zainwestowała w najnowsze technologie ponad 300 mln euro. Dzięki tej inwestycji trzy
największe browary Kompanii zostały wyposażone w nowe warzelnie, tankofermentory, linie
rozlewnicze, zbiorniki piwa gotowego, nowe systemy filtracji piwa, ciągi transportowe,
nowoczesne systemy informatyczne i flotę transportową. Nowoczesna technologia i
specjalne programy monitorowania pozwalają na kontrolowanie jakości na każdym etapie
produkcji i dystrybucji. Obecnie Browary w Tychach, Poznaniu i Białymstoku należą do
największych i najnowocześniejszych w Europie. Kompania Piwowarska (w tym także
Browary Tyskie) wykazuje zatem nieustająco największy i najbardziej intensywny wzrost
spośród wielkich uczestników rynku piwowarskiego w kraju. Dziś jest liczącym się partnerem
gospodarczym i liderem branży piwowarskiej o udziale w rynku ponad 35%. W roku
finansowym zakończonym w dniu 31 marca 2008 r. Kompania Piwowarska wypracowała zysk
netto w wysokości 744 mln zł, osiągając sprzedaż wartości ponad 4,4 mld zł. Roczna sprzedaż
wynosi więc ponad 17 mln hektolitrów piwa.
Tendencje zmian (w tym oszacowanie wskaźnika niepewności):
Dzięki dołączeniu się Kompanii Piwowarskiej do firmy SABMiller możliwości Browarów
Tyskich cały czas rosną. Można się spodziewać, że współpraca z drugim co do wielkości
producentem piwa na świecie przyniesie korzyści w formie najnowszych technologii
piwowarskich. Trzeba pamiętać, że rynek polskiego piwa dla SABMillera jest trzecim rynkiem
na świecie, dzięki czemu mamy pewność, że wszystkie najnowsze technologie produkcji piwa
trafią także do polskich browarów.
http://mediapartner.home.pl/archiwum/Pg71-30-09-2005/tyskie.html
http://gospodarka.gazeta.pl/gospodarka/1,52981,5221145.html

Strona 15 z 76

Sfera otoczenia powszechnego: technologiczne
Uwarunkowanie: Stopień automatyzacji
Charakterystyka:
W browarach Tyskich bardzo dużą część produkcji stanowi automatyzacja. W automatyzacji
procesów warzenia piwa niewiele się zmienia. W browarach Tyskich używa się
komputerowego systemu kontroli warzenia piwa na wszystkich etapach, dzięki czemu
wytworzone piwo każdej partii ma ten sam skład oraz smakuje tak samo dobrze. Do
kluczowych zmian w automatyzacji doszło w 2006 roku. Jednak nie chodzi o proces
wytwarzania piwa, a automatyzację procesów biznesowych. Dzięki współpracy z firmą
Metastorm w browarze Tyskim oraz całej Kompanii Piwowarskiej został wdrożony system
Metastorm e-Work. Dzięki temu systemowi poprawił się przepływ informacji w firmie.
Pozwala to menadżerom Kompanii Piwowarskiej kontrolować wszystkie fazy i budżety
poszczególnych projektów. W każdej chwili mogą oni planować nowe działania i -
zgodnie z założoną strategią wprowadzać je w życie. Dostępność szczegółowych danych
finansowych pozwala menadżerom na łatwe i aktywne dostosowywanie działań do
zmieniających sie oczekiwań rynkowych.
Tendencje zmian (w tym oszacowanie wskaźnika niepewności):
W zakresie przyszłego wykorzystania środowiska e-Work Kompania Piwowarska planuje
wdrożenie systemu zapewniającego zgodność z wymaganiami aktu Sarbanes-Oxley. Akt
Sarbanes-Oxley znacznie zaostrza wymogi kontroli wewnętrznej podmiotów. Po ostatniej
recesji na rynkach USA wprowadzenie tego aktu jest szczególnie korzystne dla firmy. Pozwala
to na wzrost zaufania inwestorów.

http://www.e-commerce.pl/index2.php?option=com_content&do_pdf=1&id=2858
http://pl.wikipedia.org/wiki/Ustawa_Sarbanes-Oxley

Strona 16 z 76

Sfera otoczenia powszechnego: technologiczne
Uwarunkowanie: Rozwój technologii substytucyjnych
Charakterystyka:
Przemysł piwowarski jest dość specyficzną gałęzią produkcji. Jego specyfika przejawia się w
tym, że dość rzadko pojawiają się nowe produkty. Piwo w kilku gatunkach produkują
praktycznie wszystkie browary od kilku czy kilkunastu lat. Co jakiś czas pojawiają się
oczywiście nowe gatunki piwa, jednakże nie ma to jakiegoś znaczącego wpływu na
konsumpcję pozostałych gatunków. Ostatnio na rynku zaistniały różnego rodzaju piwa
bezalkoholowe. Stało się tak za sprawą zakazu reklamy piwa w mediach przed godziną 20.
Browary chcąc ominąć ten zakaz wprowadziły właśnie reklamę piwa bezalkoholowego.
Największy nakład na reklamę i produkcję piwa bezalkoholowego podjął Lech, który
produkuje piwo Lech Light, jednak produkcja ta stanowi ok. 2% produkcji marki. Większym
zagrożeniem dla browarów Tyskich są tzw. drinki gotowe do spożycia (RTD – ang. Ready To
Drink). Są to drinki na bazie wódki produkowane głównie przez Smirnoff, Sobieski oraz
Cin&Cin. Dzięki rosnącej zamożności konsumentów, a także mody na drinki, rynek gotowych
drinków stale powiększa się.
Tendencje zmian (w tym oszacowanie wskaźnika niepewności):
Piwo ma dosyć znaczącą przewagę nad gotowymi drinkami. Chodzi o cenę. Obecnie piwo jest
tańsze nawet czterokrotnie od gotowych drinków, przez co większość pijących nadal wybiera
piwo. Jednak Smirnoff (największy udział w sprzedaży RTD) już planuje ekspansję nowego
rynku i obniżenie kosztów produkcji, co doprowadzi do obniżenia ceny. Dzięki nowszym i
tańszym technologiom produkcji gotowych drinków większa grupa osób wybierze nowe RTD,
a nie klasyczne piwo.
http://www.rp.pl/artykul/72960,173143_Gotowe_drinki_wracaja_do_lask.html

Strona 17 z 76

3)

Otoczenie polityczno – prawne

Sfera otoczenia powszechnego: otoczenia polityczno - prawne

Uwarunkowanie: prawo handlowe i podatkowe

Charakterystyka:

1)W Polsce piwo jest obciążone wysokim podatkiem akcyzowym, który ostatecznie

podwyższa cenę piwa na półce sklepowej. Obecnie stawka akcyzy dla piwa wynosi 6,86 zł

od 1 hektolitra za każdy stopień Plato gotowego wyrobu. Podstawą opodatkowania piwa

pozostaje liczba hektolitrów za każdy stopień Plato. Taki system jest stosowany w 16

państwach członkowskich Unii Europejskiej.

Obciążenie polskiego piwa akcyzą i podatkiem VAT stanowi obecnie ok. 60% jego ceny. W

przeliczeniu na jeden hektolitr piwa akcyza w Polsce wynosi 22,5 euro, natomiast w

Niemczech - 8,9 euro, w Czechach 9 euro, a w Słowacji 9,6 euro.

2)Polski Komitet Normalizacyjny nie prowadzi obecnie prac normalizacyjnych dotyczących

piwa.

3) Browary „Tyskie” otrzymały certyfikat ISO 14001 potwierdzający zgodność systemów

zarządzania środowiskowego z najwyższymi międzynarodowymi standardami.

Tendencje zmian (w tym oszacowanie wskaźnika niepewności):

Na dzień dzisiejszy nie bierze się pod uwagę zmiany systemu podatkowego ponieważ jest

ona akceptowana zarówno przez przedsiębiorców branży piwowarskiej jak i służby

podatkowe.

Strona 18 z 76

Sfera otoczenia powszechnego: otoczenia polityczno - prawne

Uwarunkowanie: kontyngenty eksportowe i importowe

Charakterystyka:

W Wielkiej Brytanii od chwili wprowadzenia na rynek marki Tyskie, sprzedaż tego piwa

wzrosła tam o ponad 400% Najbardziej gwałtowny wzrost sprzedaży piwa Tyskie

odnotowano w Irlandii, gdzie cieszy się ono 73% udziałem w sprzedaży polskiego piwa; na

pozostałych obszarach Wielkiej Brytanii, udział ten wynosi 31%

Tendencje zmian (w tym oszacowanie wskaźnika niepewności):

Od niedawna piwa browarów „Tyskich” docierają także do Francji i innych państw Unii

Europejskiej. Udziały Kompanii Piwowarskiej w tym piwa „Tyskie” w sprzedaży polskich piw

w Kanadzie wynoszą natomiast 39% i wciąż wzrastają.

http://www.kp.pl/pl/news/aktualnosc/157

Sfera otoczenia powszechnego: otoczenia polityczno - prawne

Uwarunkowanie: Prawo ochrony własności intelektualnej

Charakterystyka:

Browary „Tyskie” mają zastrzeżony swój znak firmowy. Ich logo można zauważyć na

koszulkach reprezentacji Polski, ponieważ od 2005 roku są wyjątkowym sponsorem sportu –

wspiera nie tylko narodową Reprezentację w piłce nożnej ale również jej Trenera Leo

Beenhakkera.

Tendencje zmian (w tym oszacowanie wskaźnika niepewności)

W przyszłości browary „Tyskie” chcą walczyć o prawa nad sponsorowaniem drużyn w tym

Reprezentacji Polski w innych dziedzinach sportowych.

Strona 19 z 76

Sfera otoczenia powszechnego: : otoczenia polityczno - prawne

Uwarunkowanie: kontrola rządowa

Charakterystyka:

Obecnie Rząd pozwala na reklamowanie piwa w godzinach w tzw. prime time od godziny 20,

czyli czasie największej oglądalności telewizji.

W dniu dzisiejszym jest zakaz spożywania alkoholu w środkach komunikacji miejskiej oraz

pociągach a także w miejscach publicznych. Grozi to mandatem karnym w wysokości od 50

do 100 złotych

Tendencje zmian (w tym oszacowanie wskaźnika niepewności):

W przyszłości Rząd chce wprowadzić zmianę godziny emisji reklam z piwem. Ma być ona

zmieniona na 23 co spowoduje zmniejszenie oglądalności reklam a także spadek sprzedaży

piwa.

Przewodniczący komisji, poseł PO Janusz Palikot proponuje całkowicie znieść zakaz

spożywania alkoholu w pociągach. Zamierza jednak wprowadzić pewne ograniczenia. Dla

mocniejszych trunków zarezerwowany ma być wagon restauracyjny. Napoje zawierające

więcej niż 18 procent alkoholu, czyli wódka, koniaki i whisky, będą podawane jedynie do

konsumpcji. Za to w przedziałach będzie można pić piwo i wino.

http://wiadomosci.wp.pl/kat,1342,title,Palikot-chce-zniesc-zakaz-picia-alkoholu-w-

pociagach,wid,10483079,wiadomosc_prasa.html?ticaid=1704d

http://biznes.gazetaprawna.pl/artykuly/37478,telewizje_moga_zarobic_o_50_mln_zl_mniej_

na_reklamie_piwa.html

Strona 20 z 76

4)

Otoczenie społeczno – demograficzne

Sfera otoczenia powszechnego: społeczno-demograficzne
Uwarunkowanie: popularność napojów na bazie chmielu wśród konsumentów
Charakterystyka:
Według danych na 2002 rok wśród konsumentów piwa dominują mężczyźni (59,5%),
natomiast odsetek kobiet wyniósł 40,5%
Ponad 72% piwa wypijają nabywcy poniżej 49 roku życia, w tym najbardziej zdeklarowanymi
konsumentami jest grupa w wieku 15 - 28 lat (jest ich 31%).
Biorąc pod uwagę częstotliwość spożycia to do bycia codziennym konsumentem przyznało
się około 50% badanych w wieku 35 - 54 lat.
Jeśli chodzi o wykształcenie to osoby najlepiej wykształcone nie należą do grupy takich
wielbicieli piwa (9,8%) jak z wykształceniem podstawowym (24,8%), z zasadniczym
zawodowym (31,2%) i średnim (34,2%).
Pod względem ceny piwo jest najbardziej dostępnym napojem alkoholowym. Wyniki badań
pokazują, że 40% piwa wypijają konsumenci o miesięcznych dochodach nieprzekraczających
1000 zł. netto. Stosunkowo wysokie konsumowanie piwa, bo około 22%, odnotowano wśród
osób deklarujących brak jakichkolwiek dochodów. Niskie spożycie złocistego napoju
deklarują osoby o miesięcznych dochodach powyżej 2000 zł. netto.
Na początku lat 90 przeciętny Polak wypijał rocznie 30 litrów piwa, obecnie około 70 litrów.
Tendencje zmian (w tym oszacowanie wskaźnika niepewności):

Według powyższych danych można zauważyć, iż spożywanie piwa wśród

społeczeństwa jest bardzo popularne. Ludzie młodzi jak i dorośli deklarują spożycie piwa w
wysokim stopniu, tak, więc można zauważyć, ze spożywanie piwa jest bardzo popularne. Nie
tylko mężczyźni preferują ten napój, ale również i kobiety. Z czasem liczba kobiet
spożywających Piwo Tyskie może zmaleć, ponieważ na rynek wyprowadzanych jest coraz
więcej piw przeznaczonych dla kobiet, np. FREEQ, KARMI. Wskaźnik niepewności można
szacować na niskim poziomie.

Strona 21 z 76

Sfera otoczenia powszechnego: społeczno-demograficzne
Uwarunkowanie: wiek społeczeństwa
Charakterystyka:
Na przestrzeni kilku ostatnich lat obserwowalny jest stały spadek ludności szczególnie
młodych mieszkańców, do 20 roku życia, spowodowany ujemnym przyrostem naturalnym i
ujemnym saldem migracji, podczas gdy w pozostałych grupach wiekowych obserwowany jest
wzrost liczby ludności. Z analizy, jaką przeprowadzono za okres 3 lat (2004-2007), wynika, że
ludność w wieku przedprodukcyjnym stanowi aktualnie 26,6% i na przestrzeni 3-ch lat
zmniejszyła się procentowo o 6,0%, w wieku produkcyjnym 58,9%, a w wieku
poprodukcyjnym 14,5%.
Na 100 osób w wieku produkcyjnym przypada średnio 70 w wieku nieprodukcyjnym.
Zmniejszająca się liczba mieszkańców oraz starzenie się społeczeństwa znajduje także
odzwierciedlenie w ilości urodzeń oraz „nadwyżki” zgonów nad urodzeniami, co wyraża się w
ujemnych wartościach współczynnika przyrostu. Te niekorzystne tendencje zaznaczyły się już
w połowie lat 90-tych, podczas gdy w Polsce obserwowane są od początku 2000 roku.
Proces ten występuje zarówno w mieście jak i na terenach wiejskich i nie jest procesem
przypadkowym. Kobiety rodzą coraz mniej dzieci, zmienia się hierarchia wartości rodzin, ich
oczekiwań i aspiracji zawodowych oraz edukacyjnych. Spadek urodzin związany jest także z
trudnościami na rynku pracy oraz niewystarczającymi działaniami prorodzinnymi w polityce
społecznej państwa.
Tendencje zmian (w tym oszacowanie wskaźnika niepewności):

Według Głównego Urzędu Statystycznego liczba młodzieży w ciągu najbliższych lat

będzie spadać w związku ze stylem życia. Migracje do innych krajów również trzeba brać pod
uwagę, szacuje się, że w ciągu najbliższych 5 lat nasz kraj opuści około 5 milionów młodzieży,
może to spowodować spadek w sprzedaży, gdyż znaczna część klientów (72%) to osoby
poniżej 49 roku, wśród których najbardziej zadeklarowana grupa to osoby między 15 – 28
rokiem życia.

Strona 22 z 76

Sfera otoczenia powszechnego: społeczno-demograficzne
Uwarunkowanie: rejon zamieszkania
Charakterystyka:
Najwięcej piwa piją mieszkańcy Śląska, następne pozycje w tym rankingu zajmują
Małopolska, Mazowsze, Wielkopolska i Pomorze
Biorąc pod uwagę kryteria geograficzne można stwierdzić, że piwo jest bardziej popularne
wśród mieszkańców miast i miasteczek, a 36% ogólnego spożycia tego napoju przypada na
osoby zamieszkujące tereny wiejskie. Nieco niższy odsetek zanotowano w miastach powyżej
200 tys. Mieszkańców (20%), w pozostałych miejscowościach odsetek spożycia piwa
kształtował się na podobnym poziomie.
Tendencje zmian (w tym oszacowanie wskaźnika niepewności):

Ze względu na wzrost liczby ludności mieszkających w miastach i miasteczkach w

przeciągu następnych 5 lat możemy spodziewać się wzrostu sprzedaży naszych produktów.
Miernikiem urbanizacji jest udział ludności miejskiej w ogólnej liczbie ludności kraju, czyli
współczynnik urbanizacji. Wynosi on w Polsce ok. 62% i z roku na rok ulega powiększeniu.

Strona 23 z 76

III.

Scenariusze stanów otoczenia

1)

Analiza tendencji w otoczeniu

Czynniki/trendy w otoczeniu

Trend

Siła

wpływu

od -3 do

+3

Prawdopodobieństwo 0

- 1

Sfera ekonomiczna

Wielkość i tempo wzrostu PKB

Wzrost

+3

0,1

Stabilizacja

1

0,2

Regres

-3

0,7

Ceny energii

Wzrost

-3

0,7

Stabilizacja

1

0,2

Regres

+2

0,1

Ceny surowców

Wzrost

-3

0,7

Stabilizacja

1

0,2

Regres

+3

0,1

Poziom obciążeń podatkowych

Wzrost

-3

0,6

Stabilizacja

1

0,3

Regres

+3

0,1

Bezrobocie

Wzrost

-2

0,1

Stabilizacja

-1

0,6

Regres

+2

0,3

Stopa inflacji

Wzrost

-3

0,7

Stabilizacja

-1

0,2

Regres

+3

0,1

Strona 24 z 76

Sfera technologiczna

Rozwój technologii

Wzrost

+2

0,2

Stabilizacja

+1

0,7

Regres

-3

0,1

Stopień automatyzacji

Wzrost

+2

0,4

Stabilizacja

+1

0,5

Regres

-2

0,1

Rozwój technologii substytucyjnych

Wzrost

-2

0,5

Stabilizacja

-1

0,3

Regres

+1

0,2

Sfera polityczno – prawna

prawo handlowe i podatkowe

Wzrost

-3

0,2

Stabilizacja

+2

0,7

Regres

+3

0,1

kontyngenty eksportowe i importowe

Wzrost

+2

0,3

Stabilizacja

+1

0,5

Regres

-1

0,2

Prawo ochrony własności intelektualnej

Wzrost

+1

0,2

Stabilizacja

+1

0,7

Regres

-1

0,1

kontrola rządowa

Wzrost

-2

0,2

Stabilizacja

+1

0,6

Regres

+2

0,2

Sfera społeczno-demograficzna

Popularność napojów na bazie chmielu wśród

konsumentów

Wzrost

+3

0,1

Stabilizacja

-1

0,2

Regres

-3

0,7

Wiek społeczeństwa

Wzrost

-3

0,1

Stabilizacja

-2

0,4

Strona 25 z 76

Regres

+3

0,5

Rejon zamieszkania

Wzrost

-2

0,3

Stabilizacja

+2

0,3

Regres

+3

0,4

2)

scenariusz optymistyczny

Elementy scenariusza

Siła wpływu

Sfera ekonomiczna

Wielkość i tempo wzrostu PKB

+3

Ceny energii

+2

Ceny surowców

+3

Poziom obciążeń podatkowych

+3

Bezrobocie

+2

Stopa inflacji

+3

Średnia siła wpływu

+2,6

Sfera technologiczna

Rozwój technologii

+2

Stopień automatyzacji

+2

Rozwój technologii substytucyjnych

+1

Średnia siła wpływu

+1,66

Sfera polityczno-prawna

Prawo handlowe i podatkowe

+3

Kontyngenty eksportowe i importowe

+2

Strona 26 z 76

Prawo ochrony własności intelektualnej

+1

Kontrola rządowa

+2

Średnia siła wpływu

+2

Sfera społeczno-demograficzna

Popularność napojów na bazie chmielu wśród konsumentów

+3

Wiek społeczeństwa

+3

Rejon zamieszkania

+3

Średnia siła wpływu

+3

3)

scenariusz pesymistyczny

Elementy scenariusza

Siła wpływu

Sfera ekonomiczna

Wielkość i tempo wzrostu PKB

-3

Ceny energii

-3

Ceny surowców

-3

Poziom obciążeń podatkowych

-3

Bezrobocie

-2

Stopa inflacji

-3

Średnia siła wpływu

-2,8

Sfera technologiczna

Rozwój technologii

-3

Stopień automatyzacji

-2

Strona 27 z 76

Rozwój technologii substytucyjnych

-2

Średnia siła wpływu

-2,33

Sfera polityczno-prawna

Prawo handlowe i podatkowe

-3

Kontyngenty eksportowe i importowe

-1

Prawo ochrony własności intelektualnej

-1

Kontrola rządowa

-2

Średnia siła wpływu

-1,75

Sfera społeczno-demograficzna

Popularność napojów na bazie chmielu wśród konsumentów

-3

Wiek społeczeństwa

-3

Rejon zamieszkania

-2

Średnia siła wpływu

-2,6

4)

scenariusz najbardziej prawdopodobny

Elementy scenariusza

Prawd

opodo

bieńst

wo

Siła

wpływu

„ujemna”

Siła

wpływu

„dodatnia

”

Sfera ekonomiczna

Spadek wartości PKB i osłabienie jego wzrostu

0,7

-3

Wzrost cen energii

0,7

-3

Wzrost cen surowców

0,7

-3

Strona 28 z 76

Wzrost poziomu obciążeń podatkowych

0,6

-3

Stabilizacja stopy bezrobocia

0,6

-1

Wzrost stopy inflacji

0,7

-3

Średnia siła wpływu

-2,6

Sfera technologiczna

Rozwój technologii

0,7

+1

Stopień automatyzacji

0,5

+1

Rozwój technologii substytucyjnych

0,5

-2

Średnia siła wpływu

-2 (-0,6)

+1 (+0,6)

Sfera polityczno-prawna

Prawo handlowe i podatkowe

0,7

+2

Kontyngenty eksportowe i importowe

0,5

+1

Prawo ochrony własności intelektualnej

0,7

+1

Kontrola rządowa

0,6

+1

Średnia siła wpływu

1,25

Sfera społeczno-demograficzna

Popularność napojów na bazie chmielu wśród konsumentów

0,7

-3

Wiek społeczeństwa

0,5

+3

Rejon zamieszkania

0,4

+3

Średnia siła wpływu

-3 (-1)

+3 (+2)

Strona 29 z 76

Wnioski:

Sfera ekonomiczna

1.

Jak wynika z powyższego wykresu browary Tyskie są w bardzo dużym

stopniu uzależnione od otoczenia ekonomicznego. Rozpiętość między

scenariuszem optymistycznym (2,6), a pesymistycznym (-2,8) jest bardzo

duża. Przyczyna tkwi w silnej reakcji przedsiębiorstwa na zmianę każdego

z czynników. Każdy z czynników wpływa znacząco w sposób pozytywny,

lub negatywny. W związku z panującym na rynkach finansowych całego

świata

kryzysem

otoczenie

ekonomiczne

jest

najistotniejszym

elementem formułowania strategii.

2.

Scenariusz najbardziej prawdopodobny wprost pokazuje, jak obecny

kryzys

wpływa

na

sytuację

przedsiębiorstwa.

W

najbardziej

optymistycznej wersji tego scenariusza pozycja i kondycja Browarów

Tyskich pozostaną bez zmian. Scenariusz ten nie przewiduje dodatniej

siły wpływu, co wynika z prognoz i zapowiedzi ekonomistów, wróżących

w najlepszym wypadku stagnację rynków finansowych.

Strona 30 z 76

3.

Z analizowanych przez nas czynników najistotniejszym wydaje się poziom

obciążeń podatkowych. Ma to związek z planowanymi przez rząd

próbami ratowania budżetu poprzez zwiększenie obciążeń podatkowych

na produkty powszechnie uznane za społecznie szkodliwe – a takie w

uznaniu państwa jest piwo produkowane przez browary Tyskie.

4.

Na podstawie stworzonego scenariusza najbardziej prawdopodobnego

widzimy, że wszystkie czynnika otoczenia ekonomicznego w znaczący

sposób wpływają na działalność przedsiębiorstwa. W związku z

planowanym osłabieniem tempa wzrostu rozwoju gospodarczego,

wzrostem inflacji, stabilizacji na rynku pracy oraz prognozowanymi

podwyżkami obciążeń podatkowych dochodzimy do wniosku, że dla

działalności browarów nastaje trudny okres. W związku z wymienionymi

wyżej czynnikami, oraz kryzysem gospodarczym wzrosną również ceny

energii i surowców. Wszystko to wpływa na wzrost kosztów oraz spadek

obrotów.

5.

Trendy, które są najmniej prawdopodobne są szansą na rozwój i

zwiększenie zysków. Obniżenie cen surowców, energii jak również

obciążeń podatkowych mogłoby wpłynąć na obniżenie kosztów

produkcji. Niska inflacja to tańszy kredyt, wzrost PKB i spadek bezrobocia

to lepsza sytuacja konsumentów, a co za tym idzie wzrost popytu na

produkty Browarów.

Sfera technologiczna

1.

Browary Tyskie są mniej podatne na zmiany w otoczeniu

technologicznym. Rozpiętość między scenariuszami optymistycznym i

pesymistycznym nie jest tak duża jak w przypadku otoczenia

ekonomicznego. Wynika to głównie z tego, że w technologiach

Strona 31 z 76

browarniczych niewiele się zmienia, a prawdopodobieństwo regresu

technologii jest bliskie zeru. Największym zagrożeniem technologicznym

jest rozwój nowych technologii i wzrost udziałów marek produkujących

substytuty piwa (RTD itp.)

2.

Scenariusz najbardziej prawdopodobny przewiduje, że w przyszłości

niewiele się zmieni w nowych technologiach produkcji piwa, co tak

naprawdę w małym stopniu wpłynie na sytuację przedsiębiorstwa.

Jedyne co ma znaczenie dla Tyskich oraz jest przewidywane przez

specjalistów to wzrost udziałów w rynku substytutów piwa, co będzie

miało większy wpływ na firmę niż pozostałe czynniki.

3.

Na podstawie stworzonego scenariusza najbardziej prawdopodobnego

widzimy, że czynniki otoczenia technologicznego w bardzo małym

stopniu wpływają na działalność przedsiębiorstwa. W związku z sytuacją

technologiczną na rynku, oraz tym, że Browary Tyskie już zakupiły

najnowocześniejszy sprzęt do produkcji piwa pozycja browaru z punktu

widzenia technologicznego nie jest zagrożona. Nawet rozwój

technologiczny na rynku substytutów piwa, który jest dość

prawdopodobny, nie jest w stanie poważnie zagrozić przedsiębiorstwu.

4.

Trendy, które są najmniej prawdopodobne stanowią bardzo duże

zagrożenie dla pozycji firmy. Regres na rynku technologicznym to duży

krok wstecz, który mógłby zagrozić jakości i poziomowi zadowolenia

klientów z naszego produktu. Jedynie klęska substytutów mogłaby

nieznacznie poprawić naszą pozycję, a dokładniej rzecz biorąc oddalić

chociaż jednego konkurenta.

Sfera polityczno-prawna

Strona 32 z 76

1.

Sfera polityczno-prawna także ma dużą rozpiętość pomiędzy

scenariuszem optymistycznym a pesymistycznym. Dlatego też reakcja na

zmianę jednego z czynników sfery jest dosyć duża. Mogą to potwierdzić

wyżej przedstawione tabele. Obrazują one to jak rzadko jest zmieniane

prawo ale jaki ogromny ma ono wpływ na nasze przedsiębiorstwo.

2.

Z naszych danych wynika że największy wpływ na browary Tyskie mają

zmiany w prawie handlowym i podatkowym. Jak wiadomo w Polsce są

bardzo duże podatki akcyzowe które znacznie podważają cenę piwa.

Jeżeli czynnik ten zmieniłby się to na pewno odczulibyśmy tego rezultaty

w odniesionych zyskach.

3.

Na podstawie scenariusza najbardziej prawdopodobnego można

powiedzieć że wszystkie czynniki mają dosyć duży wpływ na nasze

przedsiębiorstwo. W porównaniu ze sferą ekonomiczną oraz z innymi

można zauważyć ze tylko sfera polityczno-prawna ma w stu procentach

dodatnią siłę wpływu. Dlatego też jakakolwiek zmiana w prawie będzie

wpływać pozytywnie na nasze przedsiębiorstwo.

Sfera społeczno-demograficzna

1.

Na powyższym wykresie można zauważyć dużą rozbieżność pomiędzy

scenariuszem pesymistycznym (-2,6), a scenariuszem optymistycznym

(3,0). Wpływa na do duża zależność czynników na przedsiębiorstwo.

Każdy czynnik może wpływać na Browary Tyskie w sposób pozytywny jak

i też negatywny. S strefie społeczno-demograficznej nie ma czynnika,

który wpływałby mało znacząco na przedsiębiorstwo.

2.

Rozpiętość w scenariuszu najbardziej prawdopodobnym wynosi: ujemna

siła wpływu-(-3); dodatnia siła wpływu (3). Jak widać podobnie jak w

pierwszym wniosku rozpiętość tych sił pozytywnych i negatywnych jest

Strona 33 z 76

dosyć duża (-3 do 3). Oznacza to, że wszystkie czynniki czy to wpływające

dodatnio lub ujemno na przedsiębiorstwo, oddziaływają z bardzo duża

siłą np. popularność napojów na bazie chmielu wśród konsumentów (-3),

wiek społeczeństwa (3) oraz rejon zamieszkania(3). Ze względy na ta

rozpiętość,

otoczenie

społeczno-demograficzne

jest

bardzo

niejednorodne i słabo ustrukturalizowane.

3.

Z pośród analizowanych przez nas czynników największe szanse płynące z

otoczenia to popularność napojów na bazie chmielu wśród

konsumentów. Jeśli zwiększył się ten czynnik, zwiększy się także

konsumpcja społeczeństwa, co za tym idzie sprzedaż naszych produktów

rośnie. Lecz napoje na bazie chmielu są odbierane jako społecznie

szkodliwe, może to w niewielkim stopniu obniżyć sprzedaż produktów.

Społeczeństwo w naszym kraju „starzeje się” ze względu na styl życia

oraz model rodziny, tendencje te zaobserwowano już w połowie lat 90-

tych, co za tym idzie istnieje duże prawdopodobieństwo, iż za kilka lat

sprzedaż naszych wyrobów będzie spadać.

4.

Na podstawie utworzonego scenariusza najbardziej prawdopodobnego

można wskazać procesy wiodące w otoczenia, jakie mają największy

wpływ na nasze przedsiębiorstwo. Jest to przede wszystkim wiek

społeczeństwa, gdyż proces „starzenia się” społeczeństwa będzie

zauważalny dopiero za parę lat, dlatego obecnie czynnik ten nie wpływa

negatywnie na sprzedaż i produkcję wyrobów. Czynnik ma tendencje

wzrostu.

5.

Do trendów, które maja małe prawdopodobieństwo wystąpienia, ale za

to mogą w dużej mierze wpłynąć na organizacje zaliczymy wiek

społeczeństwa oraz rejon zamieszkania. Czynniki te ulegają zmianie dość

Strona 34 z 76

wolno w stosunku do innych, ale nie należy ich lekceważyć, gdyż równie

silnie wpływają na sprzedaż produktów Browarów Tyskich.

Strona 35 z 76

IV.

Analiza otoczenia konkurencyjnego

1)

Schemat 1

Sektor, w którym działają Browary Tyskie to sektor browarniczy.

Segmentem strategicznym jest segment grupujący producentów piwa Full

Light o zawartości alkoholu pomiędzy 5,6 a 6,2%.

Grupa strategiczna, do której należą Browary Tyskie jest bez wątpienia

grupa producentów piwa premium. W skład grupy wchodzą również Browary

Żywiec, Browary Warka S.A, oraz konkurent z Kompanii Piwowarskiej: Lech

Browar Wielkopolski S.A.

Głównym atutem polskiej branży piwowarskiej jest poziom technologiczny

– jeden z najwyższych na świecie, a także utrzymujący się od 1990 r. stały

wzrost produkcji, sprzedaży i spożycia piwa. Zmieniają się preferencje

konsumentów, którzy coraz chętniej sięgają po lżejsze alkohole. W pierwszym

półroczu 2008 mieszkańcy Polski wypili 3,8 proc. piwa więcej niż przed rokiem.

W 2007 r. wypiliśmy rekordowe w historii 35 mln hektolitrów piwa. Rynek urósł

wówczas aż o 8,4 proc. Tegoroczna prognoza mówi o wzroście ok. 5 proc.

Rocznie na głowę wypijamy już ponad 90 litrów piwa, co daje nam 10. pozycję

na świecie i 5. w Europie.

Według

specjalistów

skupionych

wokół

Rynku

alkoholowego:

ogólnopolskiego miesięcznika branżowego wzrostu nie będzie, a jeśli już – to

minimalny. Przedstawiciele Związku Pracodawców Przemysłu Piwowarskiego

twierdzą, że w tym roku sprzedaż piwa w Polsce wzrośnie do 2%. Wcześniej

prognozowali, że polski rynek piwa urośnie o ok. 4%. W pierwszym półroczu

wzrost wyniósł 3,3%, a sprzedaż sięgnęła 18,153 mln hl, ale jego dynamika

maleje.

Strona 36 z 76

– Krajowa sprzedaż piwa w pierwszym kwartale wzrosła o 6,4%, a w

drugim kwartale o 1,3%, mimo mistrzostw Euro, podczas których

spodziewaliśmy się większej sprzedaży – wyjaśniał na wrześniowej konferencji

prasowej prezes ZPPP Marcin Piróg. Według niego tendencja spadkowa

dynamiki się utrzymuje. W miesiącach wakacyjnych – lipcu i sierpniu – sprzedaż

właściwie nie wzrosła. Przypomnijmy – w pierwszym półroczu ubiegłego roku

na rynek krajowy trafiło ponad 17,5 mln hl piwa, o ponad 15% więcej niż rok

wcześniej. To, że w tym roku wzrost nie jest już tak imponujący wynika z kilku

przyczyn. Przede wszystkim z podwyżki cen surowców i opakowań oraz

związanej z nimi podwyżki cen piwa. Gdy cena rośnie, maleje popyt. – Rynek

piwa powoli zbliża się do naturalnego poziomu nasycenia, a spożycie na głowę

mocno już przekroczyło europejską średnią. Zmieniają się również warunki

pogodowe – temperatura powietrza w lecie była niższa od średniej za ostatnie

10 lat – stwierdził Dieter Schulze, dyrektor generalny Kompanii Piwowarskiej.

Sektor znajduje się w fazie dojrzałości, oznacza to praktyczną niemożność

pojawienia się nowych konkurentów, a większość zysków jest przejmowana

przez jego liderów. W sektorze liderem jest Kompania Piwowarska, której

częścią są Browary Tyskie. Udziały Kompanii Piwowarskiej w rynku piwa szacuje

się na ponad 40%.

Rynek piwa w Polsce jest kontrolowany przez dwie grupy: Kompanie

Piwowarską i Grupę Żywiec. Obie są podległe międzynarodowym korporacjom.

Heineken jest właścicielem Grupy Żywiec, a SABMiller Kompanii Piwowarskiej.

Produkcja piwa nie jest stricte sezonowa, aczkolwiek pogoda oraz duże

imprezy sportowe wpływają na popyt na produkty Browarów Tyskich. W

miesiącach letnich zazwyczaj wzrasta sprzedaż, taka tendencja towarzyszy

również mistrzostwom świata, europy w piłce nożnej. Imprezy sportowe są

Strona 37 z 76

również świetną okazją do promocji marki, co Browary Tyskie znakomicie

wykorzystują (kampania dodawania do 4 – paków flagi Polski).

W sektorze oferowanych jest sporo różnych marek, w różnych

przedziałach cenowych. W zasadzie dla każdego konsumenta coś się znajdzie.

Konkurencja rozgrywa się w grupach strategicznych, gdzie wykorzystywana jest

presja cenowa, reklama i promocja.

Kluczowe czynnik sukcesu sektora browarniczego:

•

Technologia warzenia piwa,

•

Dobra sieć dystrybucji,

•

Efektywność reklamy.

Strona 38 z 76

2)

Schemat 2

Konkurencja bezpośrednia:

GRUPA ŻYWIEC - HEINEKEN :

Żywiec

Porter

Tatra

Heineken

KOMPANIA PIWOWARSKA S.A.

Tyskie gronie

Książęce Tyskie

Lech

Pilsner Urquell

Dębowe Mocne

Redd's

CARLSBERG - OKOCIM

Okocim Premium

Okocim Mocne

Karmi

Carlsberg

Volt

BRAU UNION POLSKA

Królewskie Mocne

Van Pur Strong

Strona 39 z 76

Pilsener

POZOSTAŁE BROWARY

Perła Browary Lubelskie S.A.

Browary Strzelec S.A.

Browary Brok S.A.

Browary Łomża Sp. z o.o.

Browar Dojlidy

Największą konkurencją dla Browarów Tyskie są browary Żywiec, Lech oraz

Warka, których udział w rynku kształtuje się następująco:

- Żywiec (26,5%),

- Lech (15,9%),

- Warka Strong (ponad 11%),

- Heineken (7,2%),

- Warka (6,6%).

Ranking ulubionych piw nie do końca jednak pokrywa się z wynikami sprzedaży,

co oznacza, że nie zawsze kupujemy to, co pilibyśmy najchętniej. Przyczyn

takiego stanu rzeczy jest prawdopodobnie kilka, a należą do nich przede

wszystkim cena oraz dostępność poszczególnych marek.

Konkurencja na rynku jest bardzo wysoka. Większe i bogatsze browary

zatrudniają osoby odpowiedzialne za rozpoznawanie produktu. Prowadzą

bardzo wiele kampanii reklamowych promujących swoje produkty np. Browary

Tyskie organizują w Chorzowskich parku biesiady piwne oraz zafundowały ławki

do tegoż parku. Dzięki takim akcją Browary Tyskie zyskują zaufanie i uznanie

wśród klientów. Natomiast nie można zapominać, że konkurencja również

Strona 40 z 76

bardzo intensywnie promuje swoje produkty w różnego rodzaju mediach tj.

telewizja, radio, billboardy itp.

Różnice występujące pomiędzy poszczególnymi produktami konkurencji

można podzielić na segmenty - składają się przede wszystkich na drobnych

walorach smakowych (każdy browar ma swoją recepturę produkcji i ważenia

piwa), do których możemy zaliczyć intensywność smaku:

- piwo mocne tzn. strong,

- klasa premium,

- klasa pils,

- klasa light,

- klasa full tzn. pełne,

- piwa smakowe.

Według barwy danego piwa, występują 3 podstawowe grupy:

- piwo ciemne,

- klasa gold,

- piwo jasne.

Według ceny:

- piwo z górnej półki cenowej,

- średnia cena piwa,

- piwo z najniższej półki cenowej.

Według opakowania:

- piwo butelkowe,

- piwo puszkowe,

- piwo beczkowe.

Ze względu na zawartość ekstraktu wyróżnia się piwa:

- lekkie o zawartości 5,1-10%,

- pełne o zawartości 10,1-15%,

Strona 41 z 76

- mocne o zawartości powyżej 15%,

- porter o zawartości około 22%.

Branża piwowarska należy do jednej z najszybciej rozwijających się w kraju.

Przemysł ten cechuje wysoka dynamika wzrostu. W 2003 roku polskie browary

sprzedały o około 200 tys. hl więcej piwa niż w roku 2002. Największy wzrost

sprzedaży wystąpił w roku 1995 (35%), przyrosty w kolejnych latach (1996-

1999) były nieco niższe, ale utrzymywały się na poziomie kilkunastu procent, z

wyjątkiem roku 1998, w którym osiągnięto dynamikę ok. 9%. Od roku 2000

dynamika wzrostu sprzedaży była już tylko, kilkuprocentowa, co świadczy o

postępującym nasyceniu rynku. W okresie dziesięciu lat sprzedaż piwa wzrosła

o ok. 153%. Jest to największy wzrost w ujęciu ilościowym na krajowym rynku

napojów alkoholowych.

Ocena atrakcyjności sektora

Czynniki atrakcyjności przemysłu

Waga

Ocena (1-

10)

Wartość

ważona

1.Wielkość rynku i przewidywany wzrost

0,20

9

1,80

2.Sezonowość i cykliczność

0,05

4

0,20

3.Względy technologiczne

0,10

5

0,50

4.Intensywność konkurencji

0,25

8

2

5.Pojawiające się szanse i zagrożenia

0,05

3

0,15

6.Wymagania kapitałowe

0,15

8

1,2

7.Rentowność

0,10

6

0,60

8.Czynniki społeczne, polityczne, systemowe 0,10

7

0,70

Strona 42 z 76

i środowiskowe

1,00

7,15

Dokonując powyższej oceny można stwierdzić, że rynek ten jest bardzo

atrakcyjny. Bariery wejścia na ten rynek są większe niż w innych sektorach. Nie

odstrasza to jednak inwestorów gdyż rynek piwowarski charakteryzuje się dużą

rentownością. Duże bariery wejścia sprawiają natomiast, iż groźba pojawienia

się nowych konkurentów jest niewielka. Na rynku piwowarskim istnieje

możliwość różnicowania produktu, pod względem smaku, ceny, wielkości bądź

rodzaju opakowania. Powoduje to jednak, że walka między konkurentami na

tym rynku toczy się na wielu płaszczyznach i jest bardzo ostra.

Na rynku dominuje parę firm zajmujących się produkcją piwa.

Przedsiębiorstwa te mają przede wszystkim duże doświadczenie, ponieważ

istnieją na rynku od bardzo dawna. Dlatego też ciężko byłoby nowym

przedsiębiorcom osiągnąć udziały w rynku zbliżone do obecnych firm

przynajmniej w krótkim okresie czasu.

Strona 43 z 76

Analiza odbiorców:

Ponad 90% społeczeństwa w wieku powyżej 18 roku życia pije piwo.

Wśród konsumentów piwa dominują jednak mężczyźni (ok. 60%). Większość

konsumentów piwa to osoby poniżej 49 roku życia, a najliczniejszą grupą to

ludzie do 28 roku życia. Najprawdopodobniej ze względu na niską cenę

największą liczbę konsumentów reprezentuje grupa osób zarabiająca do 1000 zł

netto. Z tego wynika, że największym segmentem odbiorców są ludzie młodzi.

Wymaganiem konsumentów jest dobra jakość piwa przy w miarę niskiej cenie.

W badaniach jakościowych konsumenci wskazywali na potrzebę zmiany

opakowania Tyskiego. Dotychczasowe nie wyróżniało się na tle innych marek.

Dlatego też zmienił się wygląd naszego produktu, który jest ogólnodostępny i

można go zauważyć na sklepowej półce oraz w przeróżnych restauracjach ,

pubach oraz na imprezach masowych. Źródłem informacji o potrzebach i

oczekiwaniach naszych klientów zbieramy na podstawie badań jakościowych

oraz ankiet internetowych. Jedną z naszych możliwości oddziaływania na

klientów jest reklama telewizyjna którą możemy emitować po godzinie 20 z

przyczyn prawnych. Innym sposobem jest inwestowanie w sport, co zwiększa

znajomość naszej marki na całym świecie. Nasz Browar produkuje 2 rodzaje

piwa: Tyskie Gronie – jest to typowy pilsner (piwo pełne, jasne, warzone w

tradycyjny sposób) – zawiera ok. 5,6% alkoholu i 11,7% ekstraktu. Posiada jak

na polskie piwa dobrze rozwinięty bukiet zapachowo-smakowy i jest

stosunkowo gorzkie – przypominając swoim charakterem czeskie pilsnery.

Tyskie Książęce – jest to piwo, któremu jest bliżej do lagera niż tradycyjnego

pilsnera – zawiera 5,7% alkoholu i ok. 12% ekstraktu. Jest wyraźnie słodsze i

łagodniejsze w smaku od Tyskiego Gronie. Możliwość zakupu produktu jest

nastepująca: butelka 0,66 l, butelka 0,5 l, butelka 0,33 l, puszka 0,5 l, keg 30 l,

keg 50 l, party barrel 5 l.

Strona 44 z 76

Analiza dostawców:

Głównymi dostawcami dla sektora piwowarskiego są producenci chmielu

oraz producenci opakowań. Większość chmielu pozyskujemy z importu z

zagranicy (głównie z Czech i Węgier). Z krajowego chmielu wybieramy tylko ten

najwyższej jakości. Po wstąpieniu Polski do struktur Unii Europejskiej w kraju

dokonano implementacji wspólnotowych uregulowań prawnych dotyczących

rejonizacji uprawy chmielu oraz rynku chmielu. Obecnie więc wydzielono w

Polsce trzy rejony: lubelski, wielkopolski i dolnośląski (dodatkowo dopisane

zostały przypisane powiaty gdzie uprawiano chmiel). Największym okręgiem

produkujący chmiel jest województwo lubelskie (ponad 80% upraw krajowych).

Jednak browary Tyskie sprowadzają chmiel głównie z upraw w województwie

opolskim. Dzięki tak dużej ilości dostawców browary Tyskie mogą działać bez

obaw na działania dostawców. Zdolności produkcyjne dostawców są na tyle

duże, że firma nie odczuwa zagrożenia (Czechy i Polska są w pierwszej trójce

produkcji chmielu w Europie) przerwania dostaw. Dzięki wysokiej pozycji

producentów chmielu ich sytuacja finansowa oraz możliwości inwestycyjne są

bardzo duże. Opakowania pochodzą z produkcji krajowych, gdyż różnica cen i

jakości w porównaniu do zagranicznych przedsiębiorstw jest za niska i import

jest nieopłacalny. Działania rozwojowe i technologiczne dostawców chmielu

sprowadzają się głównie do sprostania wysokim wymaganiom jakościowym.

Strona 45 z 76

Siła oddziaływania dostawców i nabywców:

Oddziaływanie dostawców

Głównymi dostawcami dla sektora piwowarskiego są producenci opakowań

szklanych i metalowych oraz producenci chmielu. . Browar korzysta także z

usług zakładów poligraficznych oraz ekspertów dbających o wizerunek naszych

produktów. Browary Tyskie pozyskują chmiel z dwóch źródeł. Pierwszym z nich

jest import chmielu z zagranicy. Ponad połowa wykorzystywanego w produkcji

chmielu pochodzi z importu ( Węgry i Czechy). Tyskie zawiera z nimi umowy na

dostawę chmielu, zabezpieczając się tym samym przed ewentualnym skokiem

cen sprowadzanego surowca. Drugim dostawcą chmielu są krajowi producenci.

Niskie cło oraz niskie ceny sprawiają, iż browarowi bardziej opłaca się go

importować, niż kupować na rodzimym rynku. Krajowy jest skupowany tylko

ten o najlepszych parametrach. Uwarunkowania te sprawiają, iż browar nie

odczuwa zagrożenia ze strony dostawców, (przynajmniej tych krajowych), gdyż

nie mają oni możliwości wywierania zbyt dużego wpływu na browar.

Oddziaływanie nabywców

Browar swe produkty rozprowadza poprzez sieć własnych dystrybutorów.

Następnie towar trafia do rąk konsumentów. Dlatego też firma pragnie

sprostać wszystkim wymaganiom konsumentów. Dba o jakość swojego wyrobu,

o to aby parametry poszczególnych marek piwa były ciągle zachowane. Dba

również o to, aby ich produkt był odpowiednio podany konsumentowi. Dlatego

też wyposażają swoje puby i lokale sprzedające ich markę w specjalne komplety

do rozlewu piwa, szklanki oraz podstawki z logo browaru. Firma robi to dlatego,

iż nie tylko ważny jest sam produkt ale także sposób jego opakowania, podania,

ważne są również różnego rodzaju konkursy i promocje organizowane przez

browar. Dzięki temu można pozyskać nowych klientów, a nie jest to rzeczą

Strona 46 z 76

łatwą, ponieważ na rynku piwowarskim panuje obecnie duża konkurencja i

toczona jest walka o klienta

Zagrożenie sektora możliwością pojawienia się nowych produktów

Przedsiębiorcy decydujący się na otwarcie zakładu produkującego piwo muszą

ponieść ogromne koszty. Związane są one głównie z zakładem produkcyjnym,

który musi być wyposażony w bardzo kosztowne maszyny a także siecią

dystrybucji, czyli zakupem ciężarówek. Koszty te powodują, że otwarcie takiej

działalności związane jest z dużym ryzykiem.

Ze względu na dużą lojalność konsumentów w stosunku do marek piwa kolejną

istotną rzeczą utrudniająca pojawienie się na tym rynku jest pozyskanie

potencjalnych nabywców. W przypadku niepowodzenia i chęci zmiany sektora

naszej działalności napotkamy na kolejne bariery. Mając zapasy chmielu i

butelek a także maszyn do produkcji piwa ciężko byłoby nam zmienić branże.

Można stwierdzić, że rynek ten jest bardzo atrakcyjny . Bariery wejścia na ten

rynek są większe niż w innych sektorach. Nie odstrasza to jednak inwestorów

gdyż rynek piwowarski charakteryzuje się dużą rentownością. Duże bariery

wejścia sprawiają natomiast, iż groźba pojawienia się nowych konkurentów jest

niewielka. Na rynku piwowarskim istnieje możliwość różnicowania produktu,

pod względem smaku, ceny, wielkości bądź rodzaju opakowania. Powoduje to

jednak, że walka między konkurentami na tym rynku toczy się na wielu

płaszczyznach i jest bardzo ostra.

Struktura wewnętrzna sektora

Największe udziały na rynku browarów w Polsce mają: Tyskie 31,8 % , Żywiec

31,4% Carsberg Okocim 15%. Przedsiębiorstwa te mają przede wszystkim duże

doświadczenie, ponieważ istnieją na rynku od bardzo dawna. Dlatego też ciężko

Strona 47 z 76

byłoby nowym przedsiębiorcom osiągnąć udziały w rynku zbliżone do tych

powyżej przynajmniej w krótkim okresie czasu.

Strona 48 z 76

V.

Analiza kompetencji przedsiębiorstwa

1)

BILANS STRATEGICZNY

Tabela 1

Waga czynników

Oceny (1-5)

Oceny ważone

zbiorowe

cząstkowe

zbiorowe

cząstkowe

zbiorowe

cząstkowe

1

2

3

4

5

6

7

1. MARKETING

20

3,71

74,2

-jakość produktów *

16

5

80

-gama produktów *

4

4

16

-wizerunek produktów

14

5

70

-poziom cen

15

4

60

-warunki cenowe

9

4

36

-opanowanie znajomości rynku

15

4

60

-wahania sezonowe przychodów

ze sprzedaży *

2

4

8

-formy promocji

i intensywności

13

5

65

-sprawność własnych badań

marketingowych

12

3

36

371

2. PRODUKCJA

23

3,71

85,33

-możliwość rozbudowy

9

3

27

-jakość maszyn i urządzeń *

14

5

70

-jakość nabywanych surowców*

12

5

60

-jakość

metod *

16

4

64

Strona 49 z 76

-zdolności produkcyjne

13

4

52

-ciągłość cyklu

8

4

32

-stopień automatyzacji

12

4

18

-koszty produkcji

11

3

33

-intensywność efektów skali

5

3

15

371

3. LOGISTYKA

20

4,43

88,6

-lokalizacja

12

3

36

-połączenia transportowe

20

5

100

-sąsiedztwo dostawców

13

5

65

-sąsiedztwo klientów

22

5

110

-trwałość powiązań z dostawcami

23

4

92

-trwałość powiązań z klientami

10

4

40

443

4. FINANSE

7

4,52

31,64

-samofinansowanie

10

4

40

-zdolność zaciągania kredytów

20

5

100

-środki własne

12

3

36

-koszty ogólne

29

5

145

-rentowność finansowa *

14

4

56

-rentowność ekonomiczna *

15

5

75

452

5.ZARZĄDZANIE ZASOBAMI

LUDZKIMI

2

3,8

7,6

-poziom kwalifikacji

35

4

140

-sprawność systemu szkolenia

20

3

60

Strona 50 z 76

-wydajność pracy *

25

4

100

-systemy motywacyjne

20

4

80

380

6. SYSTEM ZARZĄDZANIA

10

4,37

43,7

-jakość kadry menadżerskiej

8

3

24

-skuteczność realizacji strategii *

20

5

100

-systemy informacji

23

4

92

-sprawność procedur planowania

*

15

4

60

-dostosowanie do

obowiązujących norm (jakości,

ochrony środowiska,

bezpieczeństwa)

25

5

125

-szybkość podejmowania decyzji

9

4

36

437

SUMA 100

Tabela 2

FUNKCJA

waga

Browary Tyskie

Browary Żywiec

Browary Warka S.A

o.

o. w

o.

o. w

o.

o. w

1.MARKETING

20

3,71

74,2

4

80

3,5

70

2.PRODUKCJA

23

3,58

85,33

3,5

80,5

3

69

3.LOGISTYKA

20

4,43

88,6

4

80

3

60

4.FINANSE

7

4,52

31,64

4

28

3

21

5.ZZL

2

3,8

7,6

3

6

2,5

5

6.SYSTEMY ZARZ.

10

4,37

43,7

5

50

3

30

Suma

24,41

331,07

23,5

324,5

18,5

255

Strona 51 z 76

Wnioski:

1.

Najwyższe wagi zostały przyznane produkcji, marketingowi i logistyce.

Dla sektora browarniczego są to najistotniejsze sfery działalności, które w

znaczący sposób wpływają na popularność produktu, zyski i koszty.

2.

W porównaniu z konkurentami Browary Tyskie wypadają najlepiej, choć

przewaga nad największym konkurentem na rynku – Browarami Żywiec

nie jest znacząca; najbardziej na nią wpływają najnowocześniejsze

technologie użyte w produkcji oraz bardzo dobra logistyka. W sferze

marketingowej Browary Tyskie nieznacznie ustępują Browarom z Żywca,

choć sfera ta wydaje się mieć charakter zmienny. Na tym polu trwa

bowiem zażarta walka o klienta. Do walki coraz śmielej włączają się

również Browary Warka. Wszystkie te firmy oferują produkty wysokiej

jakości, starają się wykorzystać imprezy sportowe do promowania swoich

produktów; poziomy cen, w jakich oferowane są piwa wszystkich trzech

marek są bardzo zbliżone. Jeśli chodzi zaś o gamę produktów, Tyskie traci

nie posiadając w ofercie mocnego piwa. Zarówno Żywiec jak i Warka

takowe posiadają. Co do form promocji wszystkie porównywane firmy

stosują te same techniki. Spoty telewizyjne, imprezy sportowe, Internet,

reklamy w prasie to najważniejsze pola działalności promocyjnej

Browarów Tyskich. W przypadku jakości produktów, pozycja Browarów

Tyskich jest niezagrożona – piwa marki Tyskie były wielokrotnie

nagradzane na międzynarodowych festiwalach piwa; ostatnio w 2005

roku The Brewing Industry International Awards (Monachium) Złoty

Medal i Grand Prix.

3.

Jeśli chodzi o obszar produkcji, to Browary Tyskie są liderem branży.

Stosują najnowocześniejsze i najbardziej wydajne technologie. Do

produkcji są używane najwyższej jakości surowce. Mimo to, dzięki

Strona 52 z 76

zautomatyzowaniu procesu produkcji, koszty wytwarzania są na

poziomie pozwalającym osiągać spore zyski.

4.

W obszarze logistyki znów najlepsze okazały się Browary Tyskie.

Położenie browaru w pobliżu aglomeracji Śląskiej, w obszarze o bardzo

dobrej infrastrukturze wpływa w znaczący sposób na poprawę

dystrybucji i ilość potencjalnych klientów. W obszarze silnie

uprzemysłowionym i rozwiniętym nie ma też problemu ze znalezieniem

dostawców. Duże skupisko ludności (w samym GOPie ponad 2,5mln

mieszkańców) w najbliższym sąsiedztwie Browaru sprawia, że dostęp do

klientów jest bardzo ułatwiony. Można to wykorzystać (tak jak zresztą to

robią Browary Tyskie) do zintensyfikowania promocji właśnie na tym

obszarze – przykład ławek w Wojewódzkim Parku Kultury i Wypoczynku.

5.

Pozostałe sfery, czyli Finanse, zarządzanie zasobami ludzkimi i systemy

zarządzania posiadają mniejszą wagę. Jest to związane z tym, że to

pierwsze trzy sfery wpływają na pozostałe. Jest to związane z

charakterystyką sektora.

Strona 53 z 76

2)

Kluczowe czynniki sukcesu

KLUCZOWE CZYNNIKI

SUKCESU

waga

Tyskie

Żywiec

Warka

V

R

I

O

o.

o.w.

o.

o.w.

o.

o.w.

jakość produktów

16

5

80

5

80

4,5

72

+

+

poziom cen

15

4

60

4

60

4,5

67,5

+

jakość

metod

16

4

64

4

64

3,5

56

+

+

jakość maszyn i urządzeń

14

5

70

4

56

3,5

49

+

+

trwałość powiązań z dostawcami

23

4

92

4

92

4

92

+

sąsiedztwo klientów

22

5

110

4

88

3

66

+

koszty ogólne

29

5

145

4

116

4

116

+

zdolność zaciągania kredytów

20

5

100

5

100

5

100

+

poziom kwalifikacji

35

4

140

4

140

4

140

+

+

wydajność pracy

25

4

100

4

100

4

100

+

dostosowanie do obowiązujących norm

(jakości, ochrony środowiska,

bezpieczeństwa)

25

5

125

4,5

112,5

4

100

+

systemy informacji

23

4

92

4

92

4

92

+

1178

1100,5

1050,5

Strona 54 z 76

KLUCZOWE CZYNNIKI

SUKCESU

Ocena

1

2

3

4

5

jakość produktów

poziom cen

jakość

metod

jakość maszyn i urządzeń

trwałość powiązań z dostawcami

sąsiedztwo klientów

koszty ogólne

zdolność zaciągania kredytów

poziom kwalifikacji

wydajność pracy

dostosowanie do obowiązujących

norm (jakości, ochrony środowiska,

bezpieczeństwa)

systemy informacji

- Browary Tyskie

- Browary Żywiec

- Browary Warka

Strona 55 z 76

Wnioski:

1.

Najwyższą wagę spośród wyżej wymienionych czynników przypisano

poziomowi kwalifikacji, co w przypadku bardzo zaawansowanych

technologii warzenia piwa jest sprawą niezwykle istotną. Jest to cecha

bardzo cenna. Wykwalifikowani i lojalni pracownicy są dla każdego

przedsiębiorstwa zasobem bardzo cennym.

2.

Ze sfery marketingowej wyróżniono jakość produktów oraz poziom cen,

które są najistotniejsze z punktu widzenia zarówno przedsiębiorstwa jak i

klienta. W porównaniu z Browarami Żywiec i Warka analizowane

przedsiębiorstwo wypada bardo dobrze. Pod względem jakości jest

liderem, a jeśli chodzi o poziom cen to ustępuje jedynie Browarowi

Warka.

3.

W produkcji wyróżniono jakość metod oraz jakość maszyn i urządzeń. W

tym przypadku Browary Tyskie są niepodzielnym liderem dzięki

stosowaniu najnowocześniejszych metod i technologii warzenia piwa. Są

to wartości bardzo cenne dla przedsiębiorstwa oraz trudne do

powtórzenia przez konkurencję.

4.

Sfera logistyki wyróżniła trwałość powiązań z dostawcami i sąsiedztwo

klientów, jednakże nie można zapominać o pozostałych czynnikach tej

sfery, które w dużym stopniu odpowiadają za cenę oferowanego

produktu. Spora bowiem część ceny każdego produktu pokrywa koszty

logistyki. Umiejscowienie browaru w Tychach daje analizowanemu

przedsiębiorstwu przewagę nad browarem Żywiec i Warka.

Strona 56 z 76

5.

W finansach najistotniejsze są koszty ogólne i zdolność zaciągania

kredytów. Na tym polu porównywane przedsiębiorstwa radzą sobie

równie dobrze.

6.

Poziom kwalifikacji i wydajność pracy we wszystkich przedsiębiorstwa

jest na takim samym, dobrym poziomie. Wszystkie browary prowadzą

wydajną politykę kadrową, która prowadzi do podnoszenia kwalifikacji

przez pracowników oraz do zrostu wydajności ich pracy.

7.

W ostatniej, ale wcale nie mniej istotnej sferze systemu zarządzania

najistotniejsze są dostosowania do obowiązujących norm (jakości,

ochrony środowiska, bezpieczeństwa) oraz systemy informacji. Na tym

polu każda z firm prezentuje się bardzo dobrze. Wszystkim

przedsiębiorstwom zależy na spełnianiu obowiązujących norm, gdyż

wpływa to na wizerunek przedsiębiorstwa na rynku. O wadze i roli

systemu informacji w dzisiejszym świecie nikogo nie trzeba przekonywać,

o czym doskonale wiedzą wszystkie porównywane browary.

Strona 57 z 76

3)

Łańcuch wartości dodanej

F

u

n

k

cj

e

p

o

m

o

cn

ic

ze

Infrastruktura firmy

Zdolność rozwoju przedsiębiorstwa

Zarządzanie informacją

Rentowność

Zarządzanie personelem

Poziom kwalifikacji i doświadczenie pracowników

Wydajność pracy

Rozwój technologii

Środki na rozwój i inwestycje

Moce wytwórcze

Zaopatrzenie

Jakość stosowanych w produkcji surowców.

Logistyka wejścia

Działalność operacyjna

Logistyka wyjścia

Marketing i sprzedaż

Usługi

Sprawny system dostaw

Nowoczesne linie

technologiczne – szczególnie
część przetwórcza

dobrze wykorzystane

zdolności produkcyjne i
wytwórcze

dziedzina działalności firmy

wskazuje na działania w
chłonnym rynku browarniczym

dobrze rozwinięta sieć

dystrybucji

Funkcje podstawowe

Strona 58 z 76

VI.

Ocena strategicznej pozycji przedsiębiorstwa

Waga

Czynniki zewnętrzne

Waga

Czynniki wewnętrzne

0,3
0,3

0,2

0,1
0,1

Szanse

•

Mały wpływ konkurencji

•

Różnego typu imprezy sportowe
(znaczne zwiększenie obrotów)

•

Wykorzystanie wzrastającego
trendu na alkohole
niskoprocentowe

•

wzrost popytu

•

Unijne dotacje na ochronę
ś

rodowiska

0,3
0,2

0,3

0,1
0,1

Silne strony

•

Największy udział w rynku

•

Wysokie dochody dzięki rosnącej
sprzedaży piwa

•

Przynależność do Kompani
Piwowarskiej

•

Wysokie możliwości produkcyjne

•

Wysoki poziom zarządzania
produkcja

1,0

1,0

0,3
0,3

0,2

0,2

Zagrożenia

•

wzrost cen surowców i energii

•

Wzrost cen paliw (wysokie
koszty transportu)

•

Rozszerzenie gamy produktów
substytucyjnych

•

Restrykcyjne przepisy dot.
rozwoju sektora

0,4
0,1

0,3
0,2

Słabe strony

•

Wysokie koszty produkcji

•

Słaby poziom badań
marketingowych

•

Wąska gama produktów

•

Standaryzacja technologii

1,0

1,0

Strona 59 z 76

1)

Analiza SWOT

a)

Czy zidentyfikowane siły pozwolą wykorzystać szanse, które mogą

wystąpić?

Siły

Szanse

Największy

udział w

rynku

Wysokie
dochody

dzięki

rosnącej

sprzedaży

piwa

Przynależność

do Kompanii

Piwowarskiej

Wysokie

możliwości

produkcyjne

Wysoki
poziom

zarządzania

produkcją

Waga

Liczba

interakcji

Iloczyn

wag

i

interakcji

Ranga

Mały wpływ

konkurencji

1

1

1

1

1

0,3

5

1,5

1

Różnego typu

imprezy

sportowe

0

1

1

1

0

0,3

3

0,9

2

Wykorzystanie

wzrastającego

trendu na

alkohole

niskoprocentowe

0

1

1

1

0

0,2

3

0,6

3

wzrost popytu

0

1

1

1

0

0,1

3

0,3

4

Unijne dotacje

na ochronę

środowiska

0

0

0

0

1

0,1

1

0,1

5

Waga

0,3

0,2

0,3

0,1

0,1

Lb. interakcji

1

4

4

4

2

Iloczyn wag i

interakcji

0,3

0,8

1,2

0,4

0,2

Ranga

4

2

1

3

5

Suma interakcji

30/2

Suma iloczynów

6,3

Analizując tabelę SWOT określającą relacje między siłami a szansami

przedsiębiorstwa, można zauważyć iż poszczególne rangi, z których wynika, że

największą szansą dla przedsiębiorstwa są wysokie dochody uzyskane dzięki

rosnącej sprzedaży piwa (ranga 1).

Przy dalszej analizie powyższej tabeli od strony iloczynu wagi i liczby

interakcji, można zauważyć, że dzięki swoim siłom przedsiębiorstwo w

największy sposób może wykorzystać szansę jaką jest mały wpływ konkurencji

(ranga 1).

Strona 60 z 76

b)

Czy zidentyfikowane słabości wzmocnią siłę oddziaływania zagrożeń?

Słabości

Zagrożenia

Wysokie koszty

produkcji

Słaby poziom

badań

marketingowych

Wąska

gama

produktów

Standaryzacja

technologii

Waga

Liczba

interakcji

Iloczyn wag

i interakcji

Ranga

wzrost cen surowców

i energii

0

0

0

0

0,3

0

0

4

Wzrost cen paliw

(wysokie koszty

transportu)

0

0

1

0

0,3

1

0,1

3

Rozszerzenie gamy

produktów

substytucyjnych

1

1

1

0

0,2

3

0,6

1

Restrykcyjne

przepisy dot. rozwoju

sektora

0

0

0

1

0,2

1

0,2

2

Waga

0,4

0,1

0,3

0,2

Lb. interakcji

1

1

2

1

Iloczyn wag i

interakcji

0,4

0,1

0,6

0,2

Ranga

2

4

1

3

Suma interakcji

10/2

Suma iloczynów

2,2

Największy wpływ na pojawienie się zagrożeń wykazuje wąska gama

produktów. Niewielki, wpływ na pojawienie się zagrożeń, ma słaby poziom

badań marketingowych.

Biorąc pod uwagę iloczyn wag i interakcji, największą podatność na

wpływ istniejących słabości ma rozszerzenie gamy produktów substytucyjnych.

Strona 61 z 76

c)

Czy zidentyfikowane siły pozwolą na przezwyciężenie mogących

wystąpić zagrożeń?

Siły

Zagrożenia

Największy

udział w

rynku

Wysokie

dochody dzięki

rosnącej

sprzedaży piwa

Przynależność

do Kompanii

Piwowarskiej

Wysokie

możliwości

produkcyjne

Wysoki
poziom

zarządzania

produkcją

Waga

Liczba

interakcji

Iloczyn

wag i

interakcji

Ranga

wzrost cen

surowców i

energii

0

0

0

1

1

0,3

2

0,6

2/3

Wzrost cen

paliw

(wysokie

koszty

transportu)

0

1

0

1

1

0,3

3

0,9

1

Rozszerzenie

gamy

produktów

substytucyjny

ch

0

0

1

1

1

0,2

3

0,6

2/3

Restrykcyjne
przepisy dot.

rozwoju

sektora

0

0

1

0

0

0,2

1

0,2

4

Waga

0,3

0,2

0,3

0,1

0,1

Liczba

interakcji

0

1

2

3

3

Iloczyn wag i

interakcji

0

0,2

0,6

0,3

0,3

Ranga

5

4

1

2/3

2/3

Suma

interakcji

18/2

Suma

iloczynów

3,8

Z analizy wynika, że najwięcej interakcji (po 3) z zagrożeniami posiadają

siły: Wzrost cen paliw oraz Rozszerzenie gamy produktów substytucyjnych.

Powinny one przezwyciężyć takie zagrożenia jak wzrost cen energii i surowców i

Restrykcyjne przepisy dotyczące rozwoju sektora.

Strona 62 z 76

d)

Czy zidentyfikowane słabości nie pozwolą na wykorzystanie

pojawiających się szans?

Wysoki koszt produkcji może wpłynąć negatywnie na wzrost popytu.

Należy jednak pamiętać, że będzie on wciąż rósł ze względu na inną szansę jaką

jest wykorzystanie wzrastającego trendu na alkohole niskoprocentowe.

Wysokie koszty produkcji skutkują niskimi możliwościami obniżek cen, a to

właśnie cena oraz jej obniżka jest głównym czynnikiem dzięki któremu rozwija

się popyt.

Słabości

Szanse

Wysokie koszty

produkcji

Słaby poziom

badań

marketingowych

Wąska

gama

produktów

Standaryzacja

technologii

Waga

Liczba

interakcji

Iloczyn wag i

interakcji

Ranga

Mały wpływ

konkurencji

1

0

0

0

0,3

1

0,3

2

Różnego typu

imprezy sportowe

0

0

0

0

0,3

0

0

5

Wykorzystanie

wzrastającego

trendu na

alkohole

niskoprocentowe

0

1

0

0

0,2

1

0,2

3/4

wzrost popytu

1

1

0

1

0,1

3

0,3

1

Unijne dotacje na

ochronę

środowiska

1

0

1

0

0,1

2

0,2

3/4

Waga

0,4

0,1

0,3

0,2

Liczba interakcji

3

2

1

1

Iloczyn wag i

interakcji

1,2

0,2

0,3

0,2

Ranga

1

3/4

2

3/4

Suma interakcji

14/2

Suma iloczynów

2,9

Strona 63 z 76

2)

Analiza TOWS

a)

Czy dane zagrożenia osłabią siły firmy?

Zagrożenia

Siły

wzrost cen

surowców i

energii

Wzrost cen
paliw
(wysokie
koszty
transportu)

Rozszerzenie

gamy

produktów

substytucyjnych

Restrykcyjne

przepisy dot.

rozwoju sektora

Waga

Liczba

interakcji

Iloczyn wag

i interakcji

Ranga

Największy
udział w rynku

0

0

1

0

0,3

1

0,3

2

Wysokie

dochody dzięki

rosnącej

sprzedaży

piwa

0

0

1

0

0,2

1

0,2

3

Przynależność
do Kompani
Piwowarskiej

0

0

0

0

0,3

0

0

5

Wysokie

możliwości

produkcyjne

1

1

1

1

0,1

4

0,4

1

Wysoki
poziom
zarządzania
produkcja

0

0

0

1

0,1

1

0,1

4

Waga

0,3

0,3

0,2

0,2

Liczba

interakcji

1

1

3

2

Iloczyn wag i

interakcji

0,3

0,3

0,6

0,4

Ranga

3/4

3/4

1

2

Suma

interakcji

14/2

Suma

iloczynów

2,6

Strona 64 z 76

Najbardziej

może

zostać

osłabiona

siła

wysokich

możliwości

produkcyjnych wstępuje interakcja pomiędzy nią a każdym z zagrożeń.

Największym zagrożeniem jest rozszerzenie gamy produktów przez

konkurentów to zagrożenie uzyskało największą rangę.

b)

Czy dane szanse spotęgują zidentyfikowane silne strony?

Szanse

Siły

Mały wpływ

konkurencji

Różnego typu

imprezy

sportowe

(znaczne

zwiększenie

obrotów)

Wykorzystanie

wzrastającego trendu na

alkohole

niskoprocentowe

wzrost

popytu

Unijne dotacje

na ochronę

środowiska

Waga

Liczba

interakcji

Iloczyn wag

i interakcji

Ranga

Największy udział w
rynku

1

1

1

1

1

0,3

5

1,5

1

Wysokie dochody

dzięki rosnącej

sprzedaży piwa

1

1

1

1

1

0,2

5

1,0

2

Przynależność do
Kompani
Piwowarskiej

0

1

0

0

1

0,3

2

0,6

3

Wysokie możliwości

produkcyjne

0

0

0

1

0

0,1

1

0,1

5

Wysoki poziom
zarządzania
produkcja

0

1

0

1

0

0,1

2

0,2

4

Waga

0,3

0,3

0,2

0,1

0,1

Lb. interakcji

2

4

2

4

3

Iloczyn wag i

interakcji

0,6

1,2

0,4

0,4

0,3

Ranga

2

1

3/4

3/4

5

Suma interakcji

30/2

Strona 65 z 76

Suma iloczynów

6,3

Patrząc na uzyskane rangi można zauważyć, że szanse które w

największym stopniu spotęgują siły organizacji to przede wszystkim: Różnego

typu imprezy sportowe (znaczne zwiększenie obrotów) oraz mały wpływ

konkurencji. Z uwagi na to, że spośród wszystkich konkurentów mamy

największy udział na rynku piwa, jest to bardzo obiecująca perspektywa dążąca

do utrzymania tak dobrej pozycji

Biorąc pod uwagę iloczyn wagi i liczby interakcji, łatwo zauważyć, że

dwoma najbardziej podatnymi na oddziaływanie zdefiniowanych szans silnymi

stronami są: Największy udział w rynku oraz Wysokie dochody dzięki rosnącej

sprzedaży piwa. Wzrost popytu na rynku piwa spowodowany jest zmiana

preferencji konsumentów którzy rezygnują z alkoholi wysoko procentowych

(np.. wódki) na alkohole o niższym zawartości alkoholu (piwo). Oznacza to, że

szanse jakie mogą się pojawić w otoczeniu będą potęgowane właśnie przez ww.

siły.

c)

Czy dane szanse pozwolą przezwyciężyć istniejące słabości?

Strona 66 z 76

Szanse

Słabości

Mały

wpływ

konkurencji

Różnego

typu

imprezy

sportowe

(znaczne

zwiększenie

obrotów)

Wykorzystanie

wzrastającego

trendu na

alkohole

niskoprocentowe

wzrost

popytu

Unijne

dotacje na

ochronę

ś

rodowiska

Waga

Liczba

interakcji

Iloczyn

wag i

interakcji

Ranga

Wysokie koszty

produkcji

1

0

1

1

1

0,4

4

1,6

1

Słaby poziom
badań
marketingowych

1

1

1

1

1

0,1

5

0,5

3

Wąska gama

produktów

1

0

1

1

1

0,3

4

1,2

2

Standaryzacja

technologii

1

0

0

1

0

0,2

2

0,4

4

Waga

0,3

0,3

0,2

0,1

0,1

Liczba interakcji

4

1

3

4

3

Iloczyn wag i

interakcji

1,2

0,3

0,6

0,4

0,3

Ranga

1

4/5

2

3

4/5

Suma interakcji

30/2

Suma iloczynów

6,5

Strona 67 z 76

Szansą która może przezwyciężyć główne słabości to mały wpływ

konkurencji. Największą słabością jaką jest wysoki koszt produkcji może być

przezwyciężona stabilnością rynku a przez to pewnością że w krótkim czasie nie

nastąpi jakaś rewolucja cenowa. Pozwoli to na zakupy składników w większych

ilościach a przez to obniżenie ich cen.

d)

Czy dane zagrożenia spotęgują występujące słabości?

zagrożenia

słabości

wzrost cen

surowców i

energii

Wzrost cen
paliw
(wysokie
koszty
transportu)

Rozszerzenie

gamy

produktów

substytucyjnyc

h

Restrykcyjne

przepisy dot.

rozwoju sektora

Waga

Liczba

interakcji

Iloczyn

wag

i interakcji

Ranga

Wysokie kos

zty produkcji

0

0

1

1

0,4

2

0,8

1

Słaby
poziom
badań
marketingo
wych

0

1

1

1

0,1

3

0,3

4

Wąska gama

produktów

1

1

1

1

0,3

4

1,2

2

Standaryzacj

a technologii

0

1

0

0

0,2

1

0,2

3

Waga

0,3

0,3

0,2

0,2

Lb. interakcji

1

3

3

3

Iloczyn wag i

interakcji

0,3

0,9

0,6

0,6

Ranga

4

1

2/3

2/3

Strona 68 z 76

Suma

interakcji

20/2

Suma

iloczynów

4,9

Na podstawie iloczynu wag i interakcji, łatwo zauważyć, że najbardziej

podatne na oddziaływanie zdefiniowanych zagrożeń słabościami są: wysokie

koszty produkcji i wąska gama produktów. Oznacza to, iż jeśli owe zagrożenia

się pojawią, przyczynią się do zmniejszenia przewagi konkurencyjnej

przedsiębiorstwa.

Z tabeli wynika również fakt, iż najmniej podatnymi na zagrożenia, które

mogą wystąpić są: Standaryzacja technologii oraz słaby poziom badań

marketingowych. Z tego też względu w analizowanej organizacji należałoby

rozważyć możliwość wykorzystania tych obszarów jako podstawę do

budowania strategii długookresowej.

Strona 69 z 76

VII.

WYBORY STRATEGICZNE

1)

Strategiczny wzorzec 1 – cena – jakość

Według tego wzorca można wyróżnić następujące rodzaje strategii:

•

Strategia okazji rynkowej,

•

Uderz i unikaj,

•

Penetracji rynku,

•

Oferty luksusu lub wysokiej wartości.

Po przeanalizowaniu powyższych strategii dochodzimy do wniosku, że

żadna w 100 procentach nie ukazuje czynników występujących na danym

rynku. Z pośród nich można jednak wymienić dwie strategie: penetracji rynku

oraz wysokiej wartości, ponieważ obie oferują produkty o wysokiej jakości,

jakim jest piwo. Nie można brać pod uwagę czynnika wysokich czy niskich cen,

gdyż ceny piw konkurentów są bardzo zbliżone.

Browary Tyskie mają bardzo dobrą pozycję na rynku dzięki

kilkusetletniemu doświadczeniu w warzeniu piwa, nowoczesnej technologii,

przestrzeganiu rygorystycznym zasadą produkcji na światowym poziomie oraz

dzięki wielu lojalnym konsumentom. Dlatego wdrożenie takiej strategii pozwoli

na zwiększenie zysków oraz poprawieniu i tak dobrej renomy.

2)

Strategiczny wzorzec 2 – atak – unik

Wzorzec 2 składa się z następujących strategii:

•

Budowy funkcjonalnej odmienności,

•

Relatywnej przewagi,

Strona 70 z 76

•

Agresywnej inicjatywy,

•

Maksymalizacji satysfakcji nabywcy.

Ostatnia wymieniona strategia (maksymalizacji satysfakcji nabywcy) jest

najodpowiedniejsza dla Browarów Tyskie. Zakład ciągle kontroluje swoje

produkty, aby były one jak najlepszej jakości, co doprowadza do maksymalizacji

zadowolenia wśród klientów. W tym celu Browary Tyskie korzystają z

najlepszych surowców oraz używają do produkcji wodę najwyższej jakości

czerpanej z własnego źródła. Dzięki takiemu rozwiązaniu Browary są w stanie

produkować wysokiej jakości produkty.

3)

Strategiczny Wzorzec 3 – gdzie i jak konkurować

Wzorzec ten składa się z 4 strategii:

•

Minimalizacji kosztów,

•

Zróżnicowania,

•

Koncentracji kosztowej,

•

Koncentracji i zróżnicowania.

Kompania Piwowarska prowadzi strategie minimalizacji kosztów i

zróżnicowania.

Strategia minimalizacji kosztów.

Browar w Tychach (największy browar grupy SABMiller w Europie) zwiększył

zdolności produkcyjne do niemal 8 mln hl rocznie (dzięki budowie nowej

warzelni, nowych linii rozlewniczych oraz rozbudowę fermentacji i leżakowni).

Produkując coraz więcej Browary minimalizują koszt jednostkowy.

Strona 71 z 76

Browary Tyskie minimalizują koszty również poprzez działania prospołeczne i

ochronę środowiska. Wielkie znaczenie przywiązuje się do zrównoważonego

rozwoju. Przedsiębiorstwo niezwykle niski jak na standardy światowe poziom

zużycia wody (3,6 hl wody do produkcji 1 hl piwa). Niemal 100% odpadów

poddaje się recyklingowi, nie wykorzystuje kotłowni węglowych, a tzw. handel

emisjami CO2 stanowi źródło dodatkowych dochodów.

Strategia zróżnicowania.

Zróżnicowanie produktowe

Browary Tyskie oferuje tylko 2 rodzaje produktów. W portfelu marek znajdują

się tylko:

- Tyskie Gronie - jest to typowy pilsner (piwo pełne, jasne, warzone w

tradycyjny sposób) – zawiera ok. 5,6% alkoholu i 11,7% ekstraktu. Posiada jak

na polskie piwa dobrze rozwinięty bukiet zapachowo-smakowy i jest

stosunkowo gorzkie – przypominając swoim charakterem czeskie pilsnery.

- Tyskie Książęce - jest to piwo, któremu jest bliżej do lagera niż tradycyjnego

pilsnera – zawiera 5,7% alkoholu i ok. 12% ekstraktu. Jest wyraźnie słodsze i

łagodniejsze w smaku od Tyskiego Gronie.

Tyskie to ulubione piwo Polaków i największa marka piwna w Polsce. Szczyci się

złotymi medalami na międzynarodowych piwnych konkursach (Grand Prix

Londyn 2002 i Grand Prix Munchen 2005)

Zróżnicowanie na tle konkurencji:

Browary Tyskie znacznie wyróżniają się na tle prowadzonych i sponsorowanych

działań. Do najszerzej prowadzonych działań należą

•

Sponsorowanie polskiego sportu

Browary należą do największych sponsorów polskiego sportu. Trwale związałi

Strona 72 z 76

się z reprezentacją narodową w piłce nożnej oraz z klubami futbulowymi. Od lat

sponsoruje też udział polskich sportowców w igrzyskach olimpijskich.

Sponsoring w ostatnich latach:

PIŁKA NOŻNA 1998-2004

Oficjalny sponsor piłkarskich reprezentacji polski

• 1998/1999: eliminacje EURO 2000

• 2000/2001: eliminacje mistrzostw świata 2002

• 2002/2003: eliminacje EURO 2004

IGRZYSKA OLIMPIJSKIE od 1996

• Sponsor polskiego sportu olimpijskiego i polskiej reprezentacji

olimpijskiej od 1996

Igrzyska zimowe:

• Nagano 1998 i Salt Lake City 2002

Igrzyska letnie:

• Atlanta 1996, Sydney 2000, Ateny 2004, Pekin 2008

HOKEJ NA LODZIE

GKS Tychy 1990-2005

•

Dbanie o środowisko naturalne

W czerwcu 2002 roku Kompania Piwowarska otworzyła podoczyszczalnię

ścieków w Tyskich Browarach Książęcych. Jest to oczyszczalnia typu

mechaniczno-biologicznego, spełniająca wszystkie normy unijne. Oczyszczalnia

ta wykorzystuje najnowsze technologie recyklingowe, dzięki czemu 99%

odpadów zostaje przetworzonych. Browary w Tychach są pierwszym

przedsiębiorstwem piwowarskim w Polsce, które uzyskało świadectwo Czystej

Produkcji. W roku 2003 otrzymało też Certyfikat ISO 14001. Starają się, by

obecność w społeczności niosła z sobą wymierne dlań korzyści. Dlatego na liście

priorytetów jest dbałość o środowisko naturalne, w którym żyjemy i pracujemy.

Strona 73 z 76

•

Wspieranie kultury

W 2005 roku Tyskie zorganizowało akcję odnowy parku w Chorzowie pod

tytułem „Tyskie stawia… ławki”. W maju i czerwcu 2005 roku, z każdego

sprzedanego w regionie piwa Tyskie jeden grosz został przeznaczony na zakup

ławek do parku w Chorzowie. Każdy, kto w tym okresie kupił Tyskie na Śląsku -

w sprzedaży detalicznej i gastronomii – miał swój udział w stawianiu ławek.

Dzięki uzyskanym pieniądzom Tyskie zafundowało kilkaset nowych ławek w

parku.

•

Odpowiedzialne spożywanie piwa

Od 1 kwietnia 2008 roku wszystkie browary w Polsce wprowadziły akcję „Nigdy

nie jeżdżę po alkoholu”. Butelki i puszki, z symbolem akcji są dostępne na

półkach sklepowych w całej Polsce. Rezultatem prowadzonej kampanii

edukacyjnej będzie stworzenie internetowego Klubu Odpowiedzialnego

Kierowcy, sygnowanego symbolem "Nigdy nie jeżdżę po alkoholu"

4)

Strategiczny wzorzec 4 – spójne i niespójne strategie

Spośród czterech dostępnych strategii występujących w tym wzorcu

dokonano wyboru strategii innowatora, jako najodpowiedniejszej dla

charakteryzowanego zakładu. Browary Tyskie nieustannie szukają nowych

szans na rynku, koncentrując się na sponsorowaniu imprez sportowych.

Wykorzystują swoją dominującą pozycję lidera na krajowym rynku piwa. Stale

monitorują sytuację na rynku i dostosowują swoje działania konkurencyjne.

Tyskie prowadzą zintegrowane działania, co przyczynia się do rozwoju spółki i

wzrostu renomy. Browary stale zwiększają zdolności produkcyjne (w ostatnim

czasie rozbudowano zbiorniki, w których leżakuje piwo).

Strona 74 z 76

5)

Strategiczny wzorzec 5 – liderzy rynku

Strategią sukcesu, którą mogłaby stosować Browary Tyskie i która w pełni

efektywnie przyczyniłaby się do zwiększania zysków firmy, jest strategia

bliskiego związku z klientem. Wynika to przede wszystkim z faktu, że dzięki

utrzymaniu go na satysfakcjonującym i firmę, i klienta poziomie, możliwe

będzie

osiągnięcie

wyznaczonych

planów

dnia

wynikających

z

przeprowadzanych transakcji, jak i „zatrzymanie klienta przy sobie”. Za

lojalność odpłacamy się dopasowaniem produktów do potrzeb nabywców.

Ponadto, strategia ta przyjmuje zasadę: „Klient nasz Pan”, bowiem dąży się w

niej do utrzymania jak najdłuższej współpracy między stronami. Przyczyni się to

z pewnością do docenienia każdego z kupujących, a to pozwoli firmie zwiększać

zyski, bowiem potencjalni klienci chętniej będą nabywać nasze produkty.

6)

Strategiczny wzorzec 6 – strategie lateralne i liniowe

Wzorzec ten opiera się o 4 strategie:

•

Strategia frontalnego ataku,

•

Strategia zdobywania rynku (liniowa),

•

Strategia omijania konkurencji,

•

Strategia tworzenia nowego rynku.

Najodpowiedniejszą strategią dla Browarów Tyskich jest strategia

zdobywania rynku (liniowa). Polega ona na wykorzystaniu mocnych stron

przedsiębiorstwa w celu zaspokojenia potrzeb konsumentów. Ciągłe

monitorowanie rynku ma na celu rozumienie potrzeb klientów i

Strona 75 z 76

dostosowywaniu swoich produktów do tych potrzeb. Powodem sukcesu

Browarów nie jest zastosowanie innowacje w procesie produkcji, lecz

umiejętność dostosowywania produktów do wymagań klientów, dzięki czemu

posiada dominującą pozycję na rynku wśród polskich browarów.

Strona 76 z 76

Bibliografia

1.

Analiza strategiczna przedsiębiorstwa / Grażyna Gierszewska, Maria

Romanowska. - Wyd. 2 zm. - Warszawa : Polskie Wydaw.

Ekonomiczne, 2000.

2.

Strategia organizacji : w poszukiwaniu trwałej przewagi

konkurencyjnej / Krzysztof Obłój. - Warszawa : Polskie Wydaw.

Ekonomiczne, 2001.

3.

Bankier.pl - Polski Portal Finansowy - kredyty, podatki, waluty, giełda,

emerytury, banki, wiadomości, notowania, gospodarka

4.

Money.pl - Portal Finansowy nr 1 - wiadomości, notowania, kursy,

wskaźniki, giełdy, fundusze, emerytury, podatki

5.

Serwis internetowy Browarów Tyskich: www.tyskie.pl

6.

Strona internetowa Kompanii Piwowarskiej: www.kp.pl

7.

Rynek piwa w Polsce:

http://www.rynki.pl/index.php?option=com_content&task=view&id=

41

8.

http://alkohole.mojdrink.pl/Newsy/70/