background image

 

POLITECHNIKA KRAKOWSKA 

WYDZIAŁ MECHANICZNY 

 
Kierunek:  MECHANIKA  I  BUDOWA   

MASZYN 

 
 

PROJEKT ZBIORNIKA CI NIENIOWEGO 

SPAWANEGO 

 
 
 
 

 

KRAKÓW                                                                       WOTA ANDRZEJ 
ROK AKAD. 1998/99                                                     GR. 306 

 

 

background image

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

DANE: 

rednica wewn trzna:              D

w

 = xxxx mm 

Długo  elementu walcowego: L

w

 = xxxx mm 

Ci nienie obliczeniowe:           p

o

 = x,x MPa 

                                                 

∆t = 25 

0

background image

 

DANE 

OBLICZENIA 

WYNIKI 

 
 
 
p

o

 = x,x MPa 

∆t = 25 

0

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
D

w

 = 1600 mm 

1. Obliczenia wst pne: 
1.2.  Okre lam  temperatur   obliczeniow   t

o

  i  klasyfi-

kuj  zbiornik: 
t

o

 = f (p

o

 + 0,1) + 

∆t 

t

o

 = 208,8+25 = 233,8 

0

Zaliczam zbiornik do klasy “B”. 
1.3. Wst pnie dobieram materiały: 
- blachy (cz

 walcowa, dna tłoczone) - St4S 

  PN-72/H-84020 
- rury - R45  PN-80/H-74219  
- odkuwki (np. kołnierze) - 45 (normalizowana) 
  PN-70/H-94009 
-  ruby - 45  PN-80/H-93015 
- nakr tki - 35  PN-80/H-93015 
1.4. Obliczam wst pnie wymiary kró ców: 
- wodne d

w12 

= (0,1 

÷ 0,2) ⋅ D

w

 = 160 

÷ 320 mm 

              d

n12

 = 200 mm 

              l

12

 = (1,5 

÷ 3,0) ⋅ d

n12

 = 300 

÷ 600 mm 

przyjmuj  l

12

 = 1,7 

⋅ d

n12

 = 340 mm 

- parowy d

w3

 = (0,15 

÷ 0,25) ⋅ D

w

 = 240 

÷ 400 mm 

               d

n3

 = 300 mm 

               l

3

 = (1,5 

÷ 2,5) ⋅ d

n3

 = 450 

÷ 750 mm 

przyjmuj  l

3

 = 1,7 

⋅ d

n3

 = 510 mm 

- właz rewizyjny d

w4

 

≥ 400 mm 

                           d

n4

 = 450 mm 

                           l

4

 = (0,3 

÷ 0,5) ⋅ d

n4

 = 135 

÷ 225 mm 

przyjmuj  l

4

 = 0,35 

⋅ d

n4

 = 157,5 mm 

1.5. Dobieram kołnierze z szyjk  na podstawie  rednic 
nominalnych  DN  wg  PN-87/H-74710/05  oraz 
uszczelki  azbestowo  -  kauczukowych  do  kołnierzy  z 
przylgami zgrubnymi wg PN-86/H-74374/02 

 
 
 
 
t

o

 = 233,8 

0

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
d

n12

 = 200 mm 

 
l

12

 = 340 mm 

 
d

n3

 = 300 mm 

 
l

3

 = 510 mm 

 
d

n4

 = 450 mm 

 
l

4

 = 157,5 mm 

 

background image

 

 

Kołnierz 

ruby 

Szyjka 

Przylga 

 

D

z

 

 

 

D

0

 

 

d

0

 

d

z

 

D

2

 

D

1

  f 

w

min 

masa 

 
 

DN 

mm 

mm

3

 

kg 

licz

ba 

gwint 

200  360  30  310  26  219,1  244  80  16 

278  3  147,518  16,51  12  M24 

300  485  34  430  30  323,9  350  92  18 

10 

10  390  4  227,086  30,41  16  M27 

450  670  42  600  36 

457 

500  115  20  14,2  12  555  4  559,647  71,39  20  M33 

 

DN 

200 

220 

284 

300 

324 

400 

450 

458 

564 

 

 
 
 
 
 
p

o

 = x,x Mpa 

d

z12

 = 219,1 mm 

α = 1 
z = 1 
x = 1,8 
Ret

o

= 191,48MPa 

 
 
 
 
 
 
 
 
 

Rys. 1 Kołnierz z szyjk  wg PN-87/H-74710 
Rys. 2 Uszczelka azbestowo - kauczukowa do kołnie-
rzy z przylgami zgrubnymi wg PN-86/H-74374/02 
1.6. Obliczam grubo ci  cianek rur kró ców: 
1.6.1. Obliczam grubo ci obliczeniowe  cianek rur: 

o

z

o

kr

o

p

z

k

d

p

g

+

=

α

3

,

2

12

12

 

x

t

k

o

Re

=

    - napr enia dopuszczalne 

Ret

o

 - granica plastyczno ci dla temperatury t

o

 

z - obliczeniowy współczynnik  wytrzymało ciowy w 
kierunku wzdłu nym elementu walcowego 
α - współczynnik zale ny od β = D

z

 / D

w

 

x - współczynnik bezpiecze stwa 

MPa

k

37

,

106

8

,

1

48

,

191

=

=

 

mm

g

kr

o

60

,

1

8

,

1

1

37

,

106

3

,

2

1

,

219

8

,

1

12

=

+

=

 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
k = 106,37 MPa 
 
g

o12

kr

 = 1,60 mm 

 
 

background image

 

d

z3

 = 323,9 mm 

 
 
 
 
d

z4

 = 457 mm 

 
 
 
 
g

o12

kr

 = 1,60 mm 

C

2

 = 2 mm 

 
g

o3

kr

 = 2,37 mm 

 
g

o4

kr

 = 3,34 mm 

 
 
 
 
 
 
C

3

 = 0 mm 

 
 
 
 
g

c12

kr

 = 3,60 mm 

 
g

c3

kr

 = 4,37 mm 

 
g

c4

kr

 = 5,34 mm 

 

o

z

o

kr

o

p

z

k

d

p

g

+

=

α

3

,

2

3

3

 

mm

g

kr

o

37

,

2

8

,

1

1

37

,

106

3

,

2

9

,

323

8

,

1

3

=

+

=

 

o

z

o

kr

o

p

z

k

d

p

g

+

=

α

3

,

2

4

4

 

mm

g

kr

o

34

,

3

8

,

1

1

37

,

106

3

,

2

457

8

,

1

4

=

+

=

 

1.6.2. Obliczam tzw. całkowite grubo ci  cianek rur: 
g

c12

kr

 = g

o12

kr

 + C

C

2

 - naddatek na korozj  

g

c12

kr

 = 1,60 + 2 = 3,60 mm 

g

c3

kr

 = g

o3

kr

 + C

2

 

g

c3

kr

 = 2,37 + 2 = 4,37 mm 

g

c4

kr

 = g

o4

kr

 + C

2

 

g

c4

kr

 = 3,34 + 2 = 5,34 mm 

1.6.3. Obliczam nominalne grubo ci  cianek rur kró -
ców oraz przyjmuj  je zgodnie z norm  produkcji rur 
kotłowych  z  uwzgl dnieniem  mo liwo ci  prawidło-
wego  poł czenia  z  cz ci   walcow   kołnierza  okr -
głego z szyjk : 
g

n

kr

 

≥ g

c

kr

 + C

1

 + C

3

 

C

1

 - naddatek równy najwi kszej odchyłce minusowej 

wyrobu  hutniczego  przewidzianej  w  obowi zuj cych 
normach 
C

3

 - naddatek zwi zany z dynamicznym obci eniem 

C

1

12

 = 12,5 % 

⋅ g

c12

kr 

C

1

12

 = 12,5 % 

⋅ 3,60 = 0,45 mm 

C

1

3

 = 12,5 % 

⋅ g

c3

kr 

C

1

3

 = 12,5 % 

⋅ 4,37 = 0,55 mm 

C

1

4

 = 15 % 

⋅ g

c4

kr 

 
 
 
g

o3

kr

 = 2,37 mm 

 
 
 
 
g

o4

kr

 = 3,34mm 

 
 
 
g

c12

kr

 = 3,60 mm 

 
g

c3

kr

 = 4,37 mm 

 
g

c4

kr

 = 5,34 mm 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
C

1

12

 = 0,45 mm 

 
C

1

3

 = 0,55 mm 

 
 

background image

 

 
 
 
 
 
DN

12

 = 200 mm 

s

12

 = 8 mm 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
DN

3

 = 300 mm 

s

3

 = 10 mm 

 
 
 
 
 
 
 
 
DN

4

 = 450 mm 

s

4

 = 14,2 mm 

 
 
 
 

C

1

4

 = 15 % 

⋅ 5,34 = 0,80 mm 

g

n12

kr

 

≥ g

c12

kr

 + C

1

12

 + C

3

 

g

n12

kr

 

≥ 3,60 + 0,45 + 0 

g

n12

kr

 

≥ 4,05 mm 

wg PN-85/H-74252 g

n12

kr

 = 7,1 mm 

wg  PN-87/H-74710/05  dla  DN

12

  =  200  mm  grubo  

cz ci walcowej kołnierza s

12

 = 8 mm 

Sprawdzam ró nic  mi dzy grubo ci   cianki kołnie-
rza a rury, która nie powinna by  wi ksza ni  15 %. 

%

25

,

11

%

100

8

)

1

,

7

8

(

%

100

)

(

12

12

12

12

12

=

=

=

kr

kr

n

kr

g

s

g

s

g

 

g

n3

kr

 

≥ g

c3

kr

 + C

1

3

 + C

3

 

g

n3

kr

 

≥ 4,37 + 0,55 + 0 

g

n3

kr

 

≥ 4,92 mm 

wg PN-85/H-74252 g

n3

kr

 = 10 mm 

wg  PN-87/H-74710/05  dla  DN

3

  =  300  mm  grubo  

cz ci walcowej kołnierza s

3

 = 10 mm 

%

0

%

100

10

)

10

10

(

%

100

)

(

3

3

3

3

3

=

=

=

kr

kr

n

kr

g

s

g

s

g

 

g

n4

kr

 

≥ g

c4

kr

 + C

1

4

 + C

3

 

g

n4

kr

 

≥ 5,34 + 0,80 + 0 

g

n4

kr

 

≥ 6,14 mm 

wg PN-85/H-74252 g

n4

kr

 = 12,5 mm 

wg  PN-87/H-74710/05  dla  DN

4

  =  450  mm  grubo  

cz ci walcowej kołnierza s

4

 = 14,2 mm 

%

56

,

11

%

100

2

,

14

)

5

,

12

2

,

14

(

%

100

)

(

4

4

4

4

4

=

=

=

kr

kr

n

kr

g

s

g

s

g

 

C

1

4

 = 0,80 mm 

 
 
 
g

n12

kr

 = 7,1 mm 

 
 
 
 
 
 
 
∆g

12

kr

 = 11,25 % 

 
 
 
g

n3

kr

 = 10 mm 

 
 
 
 
∆g

3

kr

 = 0 % 

 
 
 
 
g

n4

kr

 = 12,5 mm 

 
 
 
 
∆g

4

kr

 = 11,56 % 

 

background image

 

 
 
g

n12

kr

 = 7,1 mm 

 
g

n3

kr

 = 10 mm 

 
g

n4

kr

 = 12,5 mm 

 
 
 
 
 
 
 
 
d

z12

 = 219,1 mm 

g

n12

kr

 = 7,1 mm 

d

z3

 = 323,9 mm 

g

n3

kr

 = 10 mm 

d

z4

 = 457 mm 

g

n4

kr

 = 12,5 mm 

 
 
 
d

z12

 = 219,1 mm 

d

w12

 = 204,9 mm 

d

z3

 = 323,9 mm 

d

w3

 = 303,9 mm 

d

z4

 = 457 mm 

d

w4

 = 432 mm 

 
 
 

1.6.4. Obliczam rzeczywiste grubo ci  cianek rur: 
g

rz

kr

 = g

n

kr

 – C

C

1

12

 = 12,5 % 

⋅ g

n12

kr

 

C

1

12

 = 12,5 % 

⋅ 7,1 = 0,89 mm 

C

1

3

 = 12,5 % 

⋅ g

n3

kr

 

C

1

3

 = 12,5 % 

⋅ 10 = 1,25 mm 

C

1

4

 = 15 % 

⋅ g

n4

kr

 

C

1

4

 = 15 % 

⋅ 12,5 = 1,78 mm 

g

rz12

kr

 = g

n12

kr

 – C

1

 

g

rz12

kr

 = 7,1 – 0,89 = 6,21 mm 

g

rz3

kr

 = g

n3

kr

 – C

1

 

g

rz3

kr

 = 10 – 1,25 = 8,75 mm 

g

rz4

kr

 = g

n4

kr

 – C

1

 

g

rz4

kr

 = 12,5 – 1,87 = 10,63 mm 

1.6.5. Obliczam  rednice wewn trzne rur: 
d

w12

 = d

z12

 – 2 

⋅ g

n12

kr 

d

w12

 = 219,1 – 2 

⋅ 7,1 = 204,9 mm 

d

w3

 = d

z3

 – 2 

⋅ g

n3

kr 

d

w3

 = 323,9 – 2 

⋅ 10 = 303,9 mm 

d

w4

 = d

z4

 – 2 

⋅ g

n4

kr 

d

w4

 = 457 – 2 

⋅ 12,5 = 432 mm 

1.6.6. Sprawdzam zało ony warunek cienko cienno ci 
dla rur kró ców d

z

 / d

w

 

≤ 1,4 

4

,

1

07

,

1

9

,

204

1

,

219

12

12

=

=

w

z

d

d

 

4

,

1

07

,

1

9

,

303

9

,

323

3

3

=

=

w

z

d

d

 

4

,

1

06

,

1

432

457

4

4

=

=

w

z

d

d

 

 
 
 

 
 
 
C

1

12

 = 0,89 mm 

 
C

1

3

 = 1,25 mm 

 
C

1

4

 = 1,78 mm 

 
g

rz12

kr

 = 6,21 mm 

 
g

rz3

kr

 = 8,75 mm 

 
g

rz4

kr

 = 10,63 mm 

 
 
 
d

w12

 = 204,9 mm 

 
d

w3

 = 303,9 mm 

 
d

w4

 = 432 mm 

 
 

07

,

1

12

12

=

w

z

d

d

 

07

,

1

3

3

=

w

z

d

d

 

06

,

1

4

4

=

w

z

d

d

 

 
 
 

background image

 

 
 
p

o

 = 1,8 MPa 

D

w

 = 1600 mm 

α = 1 
Ret

o

 = 181,5 MPa 

x = 1,8 
z

1

 = 1,0 

z

dop

 = 0,8 

 
 
 
 
 
 
 
g

o

 = 15,68 mm 

C

2

 = 2 mm 

C

3

 = 0 mm 

 
g = 17,68 mm 
C

1

 = - 0,8 mm 

 
 
 
g

n

 = 20 mm 

C

1

 = - 0,8 mm 

 
 
 
 
 
 

2. Obliczam grubo ci  cianek cz ci walcowej: 
2.1. Obliczam grubo  obliczeniow   cianki: 

o

w

o

o

p

z

k

D

p

g

=

α

3

,

2

 

MPa

k

x

t

k

o

8

,

100

8

,

1

5

,

181

Re

=

=

=

 

z = z

1

 

⋅ z

dop

 

z

1

  -  współczynnik    wytrzymało ciowy  (wzdłu nego, 

obwodowego)  dwustronnego,  doczołowego  zł cza 
spawanego typu X 
z

dop

 - dopuszczony współczynnik zł cz spawanych 

z = 1,0 

⋅ 0,8 = 0,8 

mm

g

o

68

,

15

8

,

1

8

,

0

8

,

100

3

,

2

1600

8

,

1

=

=

 

2.2. Obliczam najmniejsz  wymagan  grubo   cianki 
g = g

o

 + C

2

 + C

3

 

g = 15,68 + 2 + 0 = 17,68 mm 
2.3. Obliczam nominaln  grubo   cianki: 
g

n

 

≥ g +  C

1

 

g

n

 

≥ 17,68 + 0,8 

g

n

 

≥ 18,48 mm 

wg BN-74/2302-23 g

n

 = 20 mm 

2.4. Obliczam rzeczywist  grubo   cianki: 
g

rz

 = g

n

 -  C

1

 

g

rz

 = 20 – 0,8 = 19,2 mm 

3. Obliczam grubo ci  cianki dennicy: 
3.1. Obliczam grubo ci  cianki dennicy pełnej: 
3.1.1. Obliczam grubo  obliczeniow   cianki: 
przyjmuj  wymiary den elipsoidalnych wg normy 
PN-75/M-35412 
D

w

 = 1600 mm 

 
 
 
 
 
 
 
k = 100,8 MPa 
 
 
 
 
 
z = 0,8 
 
g

o

 = 15,68 mm 

 
 
g = 17,68 mm 
 
 
 
 
g

n

 = 20 mm 

 
 
g

rz

 = 19,2 mm 

 
 
 
 
 
 

background image

 

 
D

z

 = 1640 mm 

p

o

 = 1,8 MPa 

H

z

 / D

z

 = 0,25 

ω = 0 
y

w

 = 2,0 

Ret

o

 = 181,5 MPa 

x = 1,55 
 
 
 
 
g

o

w

 = 12,60 mm 

C

1

 = 2 mm 

C

2

 = 2 mm 

C

3

 = 0 mm 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
g

n

 = 20 mm 

 
 
 
g

n

w

 = 18 mm 

C

1

 = 2 mm 

 

h

w

 = 400 mm – wysoko  cz ci wyoblonej dna 

h

c

 = 60 mm – długo  cz ci walcowej dna 

k

y

p

D

g

w

o

z

w

o

=

4

 

y

w

 – współczynnik wytrzymało ciowy dla den wypu-

kłych w zale no ci od H

z

 / D

z

 oraz 

ω 

MPa

k

x

t

k

o

09

,

117

55

,

1

5

,

181

Re

=

=

=

 

mm

g

w

o

60

,

12

09

,

117

4

2

8

,

1

1640

=

=

 

3.1.2. Obliczam grubo  nominaln   cianki: 
g

n

w

 

≥ g

o

w

 + C

1

 + C

2

 + C

3

 

C

1

  –  odchyłka  grubo ci  blachy  w  wyniku  cieniania 

si   cianki wyrobu w czasie jego przerobu na element 
naczynia 
C

2

 – naddatek na korozj  

C

3

  – naddatek grubo ci  cianki na dodatkowe  napr -

enia 

g

n

w

 

≥ 12,60 +2 + 2 +0 

g

n

w

 

≥ 16,60 mm 

przyjmuj  g

n

= 18 mm 

Dno elipsoidalne 1600 

× 18 wg PN-75/M-35412 

Sprawdzam  mo liwo   poł czenia  dennicy  z  cz ci  
walcow : 

%

10

%

100

20

18

20

%

100

=

=

=

g

g

g

g

g

n

w

n

n

 

3.1.3. Obliczam grubo  rzeczywist   cianki: 
g

rz

= g

n

w

 – C

1

 

g

rz

w

 = 18 – 2 = 16 mm 

 

 
 
 
 
 
 
 
k = 117,09 MPa 
 
g

o

w

 = 12,60 mm 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
g

n

w

 = 16 mm 

 
 
 
 
 
∆g = 10 % 
 
 
g

rz

w

 = 16 mm 

 

background image

 

10 

 
 
H

z

 = 418 mm 

D

z

 = 1640 mm 

d

z4

 = 457 mm 

g

rz

w

 = 16 mm 

 
 
 
p

o

 = 1,8 MPa 

k = 117,09 Mpa 
 
 
g

o

w

 = 25,08 mm 

C

1

 = 2 mm 

C

2

 = 2 mm 

C

3

 = 0 mm 

 
g

n

w

 = 30 mm 

C

1

 = 2 mm 

 
 
 
 
g

n

 = 20 mm 

 
 
 
 
 
D

z

 = 1640 mm 

g

rz

w

 = 16 mm 

H

z

 = 418 mm 

3.2. Obliczam grubo ci  cianki dennicy z otworem: 
3.2.1. Obliczam grubo  obliczeniow   cianki: 

82

,

2

16

1640

457

25

,

0

4

=

=

=

=

ω

ω

w

rz

z

z

z

z

g

D

d

D

H

 

y

w

 = f (H

z

 / D

z

ω) = 3,98 

mm

g

k

y

p

D

g

w

o

w

o

z

w

o

08

,

25

09

,

117

4

98

,

3

8

,

1

1640

4

=

=

=

 

3.2.2. Obliczam grubo  nominalna  cianki: 
g

n

w

 

≥ g

o

w

 + C

1

 + C

2

 + C

3

 

g

n

w

 

≥ 25,08 + 2 + 2 + 0 

g

n

w

 

≥ 29,08 mm 

przyjmuj  g

n

w

 = 30 mm 

3.2.3. Obliczam grubo  rzeczywist   cianki: 
g

rz

w

 = g

n

w

 – C

1

 

g

rz

w

 = 30 – 2 = 28 mm 

Sprawdzam ró nic  mi dzy grubo ci   cianki dennicy 
a cz ci walcowej, która nie powinna by  wi ksza ni  
30 %: 

%

3

,

33

%

100

30

20

30

%

100

=

=

=

g

g

g

g

g

w

n

n

w

n

 

Przyjmuj  wymiary dennicy z otworem takie jak peł-
nej pod warunkiem wzmocnienia otworu. 
3.3. Podstawowe wymiary dennicy: 

(

)

(

)

( )

w

rz

z

w

rz

z

w

rz

z

w

rz

z

w

rz

z

w

rz

z

w

rz

z

w

g

D

g

H

g

D

g

H

g

D

g

H

g

D

r

+

+

+

=

2

2

2

2

2

2

2

2

2

2

2

 

 
 
H

z

 / D

z

 = 0,25 

 
 
 
ω = 2,82 
 
y

w

 = 3,98 

 
 
g

o

w

 = 25,08 mm 

 
 
 
 
g

n

w

 = 30 mm 

 
 
g

rz

w

 = 28 mm 

 
 
 
 
 
 
∆g = 33,3 % 
 
 
 
 
 
 

background image

 

11 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
D

w

 = 1600 mm 

g

rz

 = 19,2 mm 

C

2

 = 2 mm 

α = 1 
k = 100,8 MPa 
 
 
 
D

z

 = 1640 mm 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

[

]

mm

r

w

67

,

279

1608

404

804

79

,

899

79

,

899

=

+

=

 

(

) (

)

w

rz

z

w

w

rz

z

w

rz

z

w

rz

z

w

g

H

r

g

D

g

H

g

D

R

+

=

2

2

2

2

2

 

(

) (

)

16

418

2

67

,

279

16

1640

16

418

2

16

2

1640

2

2

+

=

w

R

R

w

 = 1445,09 mm 

4. Wyznaczam maksymaln   rednic  otworu nie wy-
magaj cego wzmocnienia w cz ci walcowej: 
d

n

 = min {d

1

, d

2

, d

3

(

) (

)

3

2

1

1

1

,

8

rz

rz

w

z

C

g

D

d

=

 

z

rz

 – rzeczywisty współczynnik wytrzymało ciowy 

(

)

(

)

(

)

(

)

(

) (

)

mm

d

mm

D

d

mm

d

z

C

g

k

C

g

D

p

z

z

rz

rz

rz

w

o

rz

200

574

1640

35

,

0

35

,

0

06

,

158

73

,

0

1

2

2

,

19

1600

1

,

8

73

,

0

2

2

,

19

8

,

100

3

,

2

2

2

,

19

1600

8

,

1

3

,

2

3

2

3

1

2

2

=

=

=

=

=

=

=

+

=

+

=

α

 

d

n

 = 158,06 mm 

Wszystkie otwory wymagaj  wzmocnienia. 
5.Obliczam  wzmocnienia  cianek  osłabionych  otwo-
rami: 
Aby  wzmocnienie  było  dobrze  zaprojektowane,  pole 
powierzchni  materiału  straconego  F

str

  nie  powinno 

przewy sza   powierzchni  przekroju  wzmacniaj cego 
F

wzm

 czyli powinien by  spełniony warunek:  

F

wzm 

≥  F

str

  

Rys.  3  Rozmieszczenie  materiału  wzmacniaj cego  w 
elemencie walcowym osłabionym otworem. 
 

r

w

 = 279,67 mm 

 
 
 
 
 
 
R

w

 = 1445,09 mm 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
z

rz

 = 0,73 

d

1

 = 158,06 mm 

d

2

 = 574 mm 

d

3

 = 200 mm 

d

n

 = 158,06 mm 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

background image

 

12 

 
 
d

w12

 = 204,9 mm 

g

rz

 = 19,2 mm 

g

rz12

kr

 = 6,21 mm 

 
g

n

 = 20 mm 

g

o

= 15,68 mm 

C

2

 = 2 mm 

 
 
 
 
g

o12

kr

 = 1,60 mm 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
d

w3

 = 303,9 mm 

g

rz

 = 19,2 mm 

g

rz3

kr

 = 8,75 mm 

5.1. Obliczam wzmocnienia pod kró ce wodne: 
Boki prostok ta wzmocnienia wynosz : 
AB = CD = 2 

⋅ d

w12

 = 2 

⋅ 204,9 = 409,8 mm 

h = min {2,5 

⋅ g

rz

; 2,5 

⋅ g

rz12

kr

h = min {48; 15,53} = 15,53 mm 
AD = BC = g

rz

 + 2 

⋅ h = 19,2 + 2 ⋅ 15,53 = 50,26 mm 

g

wz(n)

 = g

n

 = 20 mm 

F

str

 = g

o

⋅ (d

w12

 + 2 

⋅ C

2

F

str

 = 15,68 

⋅ (204,9 + 2 ⋅ 2) = 3275,56 mm

2

 

F

wzm

 = 2 

⋅ (F

1

 + F

2

 + F

3

 + F

4

 + F

5

 + F

sp

’+ F

sp

”) 

F

1

 = (0,5 

⋅ d

w12

 – g

rz12

kr

 – 1) 

⋅ (g

rz

 – g

o

 –C

2

F

1

 = (0,5 

⋅ 204,9 – 6,21 – 1) ⋅ (19,2 – 15,68 – 2) 

F

1

 = 144,76 mm

2

 

F

2

 = (g

rz12

kr

 – g

o12

kr

 – C

2

⋅ (h + g

rz

 – g

o

 – C

2

F

2

 = (6,21 – 1,60 – 2) 

⋅ (15,53 + 19,2 –15,68 – 2) 

F

2

 = 44,5 mm

2

 

F

3

 = (0,5 

⋅ d

w12

 – g

rz12

kr

 – 1) 

⋅g

wz 

F

3

 = (0,5 

⋅ 204,9 – 6,21 – 1) ⋅ 20 = 1904,8 mm

2

 

F

4

 = (g

rz12

kr

 – g

o12

kr

 – C

2

⋅ (g

rz12

kr

 + C

2

F

4

 = (6,21 – 1,60 – 2) 

⋅ (6,21 + 2) = 21,43 mm

2

 

F

5

 = g

rz12

kr

 

⋅ C

2

 

F

5

 = 6,21 

⋅ 2 = 12,42 mm

2

 

F

sp

’+ F

sp

≅ (g

rz12

kr

)

2

 

F

sp

’+ F

sp

≅ 6,21

2

 = 38,56 mm

2

 

F

wzm

 = 2 

⋅ (144,76+44,5+1904,8+21,43+12,42+38,56) 

F

wzm

 = 4332,94 mm

2

 

4332,94 

≥ 3275,56   - warunek spełniony. 

5.2. Obliczam wzmocnienia pod krócic parowy: 
Boki prostok ta wzmocnienia wynosz : 
AB = CD = 2 

⋅ d

w3

 = 2 

⋅ 303,9 = 607,8 mm 

h = min {2,5 

⋅ g

rz

; 2,5 

⋅ g

rz3

kr

h = min {48; 21,87} = 21,87 mm 

 
 
 
 
h = 15,53 mm 
 
g

wz

 = 20 mm 

 
F

str

=3275,56 mm

2

 

 
 
 
 
F

1

 = 144,76 mm

2

 

 
 
F

2

 = 44,5 mm

2

 

 
F

3

 = 1904,8 mm

2

 

 

F

4

 = 21,43 mm

2

 

 
F

5

 = 12,42 mm

2

 

 

2

56

,

38

'

'

'

mm

F

F

sp

sp

+

 

 

2

94

,

4332 mm

F

wzm

=

 

 
 
 
 
 
h = 21,87 mm 

background image

 

13 

 
g

n

 = 20 mm 

C

2

 = 2 mm 

g

o

 = 15,68 mm 

 
 
 
 
g

o3

kr

 = 2,37 mm 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
d

w4

 = 432 mm 

g

rz

w

 = 16 mm 

g

rz4

kr

 = 10,63 mm 

 
g

n

w

 = 18 mm 

C

2

 = 2 mm 

AD = BC = g

rz

 + 2 

⋅ h = 19,2 + 2 ⋅ 21,87 = 62,94 mm 

g

wz(n)

 = g

n

 = 20 mm 

F

str

 = g

o

⋅ (d

w3

 + 2 

⋅ C

2

F

str

 = 15,68 

⋅ (303,9 + 2 ⋅ 2) = 4827,87 mm

2

 

F

wzm

 = 2 

⋅ (F

1

 + F

2

 + F

3

 + F

4

 + F

5

 + F

sp

’+ F

sp

”) 

F

1

 = (0,5 

⋅ d

w3

 – g

rz3

kr

 – 1) 

⋅ (g

rz

 – g

o

 –C

2

F

1

 = (0,5 

⋅ 303,9 – 8,75 – 1) ⋅ (19,2 – 15,68 – 2) 

F

1

 = 216,14 mm

2

 

F

2

 = (g

rz3

kr

 – g

o3

kr

 – C

2

⋅ (h + g

rz

 – g

o

 – C

2

F

2

 = (8,75 – 2,37 – 2) 

⋅ (15,53 + 19,2 –15,68 – 2) 

F

2

 = 102,45 mm

2

 

F

3

 = (0,5 

⋅ d

w3

 – g

rz3

kr

 – 1) 

⋅g

wz 

F

3

 = (0,5 

⋅ 303,9 – 8,75 – 1) ⋅ 20 = 2844 mm

2

 

F

4

 = (g

rz3

kr

 – g

o3

kr

 – C

2

⋅ (g

rz3

kr

 + C

2

F

4

 = (8,75 – 2,37 – 2) 

⋅ (8,75 + 2) = 47,08 mm

2

 

F

5

 = g

rz3

kr

 

⋅ C

2

 

F

5

 = 8,75 

⋅ 2 = 17,5 mm

2

 

F

sp

’+ F

sp

≅ (g

rz3

kr

)

2

 

F

sp

’+ F

sp

≅ 8,75

2

 = 76,56 mm

2

 

F

wzm 

= 2 

⋅ (216,14+102,45+2844+47,08+17,5+76,56) 

F

wzm

 = 6607,46 mm

2

 

6607,46 

≥ 4827,87   - warunek spełniony. 

5.3. Obliczam grubo  wzmocnienia otworu włazu: 
Rys.  4  Rozmieszczenie  materiału  wzmacniaj cego  w 
dnie wypukłym osłabionym otworem. 
Boki prostok ta wzmocnienia wynosz : 
AB = CD = 2 

⋅ d

w4

 = 2 

⋅ 432 = 864 mm 

h = min {2,5 

⋅ g

rz

w

; 2,5 

⋅ g

rz4

kr

h = min {40; 26,57} = 26,57 mm 
AD = BC = g

rz

w

 + 2 

⋅ h = 16 + 2 ⋅ 26,57 = 69,14 mm 

g

wz(n)

 = g

n

w

 = 18 mm 

F

str

 = g

o

k

⋅ (d

w4

 + 2 

⋅ C

2

 
g

wz

 = 20 mm 

 
F

str 

= 4827,87mm

 
 
 
F

1

 = 216,14 mm

2

 

 
 
 
F

2

 = 102,45 mm

2

 

 
F

3

 = 2844 mm

2

 

 
F

4

 = 47,08 mm

2

 

 
F

5

 = 17,5 mm

2

 

 

2

56

,

76

'

'

'

mm

F

F

sp

sp

+

 

 

2

46

,

6607 mm

F

wzm

=

 

 
 
 
 
 
 
 
h = 26,57 mm 
 
g

wz

 = 18 mm 

 

background image

 

14 

D

z

 = 1640 mm 

p

o

 = 1,8 MPa 

y

k

 = 1,8 

k = 117,09MPa 
 
 
g

o

w

 = 12,60 mm 

C

2

 = 2 mm 

 
g

o4

kr

 = 3,34 mm 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

k

y

p

D

g

k

o

z

k

o

=

4

 

mm

g

k

o

34

,

11

09

,

117

4

8

,

1

8

,

1

1640

=

=

 

F

str

 = 11,34 

⋅ (432 + 2 ⋅ 2) = 4944,24 mm

2

 

F

wzm

 = 2 

⋅ (F

1

 + F

2

 + F

3

 + F

4

 + F

5

 + F

sp

’+ F

sp

”) 

F

1

 = (0,5 

⋅ d

w4

 – g

rz4

kr

 – 1) 

⋅ (g

rz

w

 – g

o

w

 –C

2

F

1

 = (0,5 

⋅ 432 – 10,63 – 1) ⋅ (16 – 12,60 – 2) 

F

1

 = 286,12 mm

2

 

F

2

 = (g

rz4

kr

 – g

o4

kr

 – C

2

⋅ (h + g

rz

w

 – g

o

w

 – C

2

F

2

 = (10,63 – 3,34 – 2) 

⋅ (26,57 + 16 –12,60 – 2) 

F

2

 = 147,96 mm

2

 

F

3

 = (0,5 

⋅ d

w4

 – g

rz4

kr

 – 1) 

⋅g

wz 

F

3

 = (0,5 

⋅ 432 – 10,63 – 1) ⋅ 18 = 3678,66 mm

2

 

F

4

 = (g

rz4

kr

 – g

o4

kr

 – C

2

⋅ (g

rz4

kr

 + C

2

F

4

 = (10,63 – 3,34 – 2) 

⋅ (10,63 + 2) = 66,81 mm

2

 

F

5

 = g

rz4

kr

 

⋅ C

2

 

F

5

 = 10,63 

⋅ 2 = 21,26 mm

2

 

F

sp

’+ F

sp

≅ (g

rz4

kr

)

2

 

F

sp

’+ F

sp

≅ 10,63

2

 = 113,0 mm

2

 

F

wzm

=2

⋅(286,12+147,96+3678,66+66,81+21,26+113) 

F

wzm

 = 8627,62 mm

2

 

8627,62 

≥ 4944,24   - warunek spełniony. 

6. Obliczam poł czenia kołnierzowo –  rubowe:  
6.1. Obliczam naci gi  rub w kró cach wodnych: 
N

m

 = max (N

m

’, Nm

m

”) – naci g monta owy 

N

m

’ = 

π ⋅ D

u

 

⋅ u

cz

 

⋅ σ

s

’ 

D

u

 –  rednia  rednica uszczelki 

u

cz

 – czynna szeroko  uszczelki, tj. szeroko  na któ-

rej powstaj  napr enia 

σ

s

’ lub 

σ

s

” 

N

m

” = C 

⋅ N

r

 

N

r

 = P + b 

⋅ S  - naci g ruchowy 

 
 
g

o

k

 = 11,34 mm 

 
F

str

=4944,24 mm

2

 

 
 
 
F

1

 = 286,12 mm

2

 

 
 
F

2

 = 147,96 mm

2

 

 
F

3

 = 3678,66 mm

2

 

 
 
F

4

 = 66,81 mm

2

 

 
F

5

 = 21,26 mm

2

 

 

2

0

,

113

'

'

'

mm

F

F

sp

sp

+

 

2

62

,

8627 mm

F

wzm

=

  
 
 
 
 
 
 
 
 
 

background image

 

15 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
D

12 

= 278 mm 

d

12

 = 220 mm 

 
u

12

 = 32 mm 

 
σ

s

’ = 21 MPa 

 
p

o

 = 1,8 MPa 

 
 
 
 
 
 
b = 2 
 
C = 1,2 
 
 
 
D

= 390 mm 

d

3

 = 324 mm 

 
 

C  –  współczynnik  okre laj cy  jaki  naci g  jest  ko-
nieczny,  aby  przy  parametrach  p

o

  i  t

o

  działał  na 

uszczelk  nacisk nie mniejszy od wymaganego 

o

u

p

D

P

=

4

2

π

 

S = 

π ⋅ D

u

 

⋅ u

cz

 

⋅ σ

s

” 

b – współczynnik zabezpieczaj cy, aby siła S nie spa-
dła – na skutek pełzania materiału uszczelki – poni ej 
warto ci wymaganej 

N

N

N

N

N

N

N

N

C

N

N

N

S

b

P

N

N

S

MPa

p

u

D

S

N

P

p

D

P

N

N

u

D

N

mm

u

u

u

mm

D

d

D

D

m

m

m

m

m

r

m

r

r

s

o

s

s

cz

u

o

u

m

s

cz

u

m

cz

cz

u

u

27

,

436865

)

'

'

,'

max(

27

,

436865

39

,

364054

2

,

1

'

'

'

'

39

,

364054

27

,

138201

2

85

,

87651

27

,

138201

9

63

,

19

249

14

,

3

9

8

,

1

5

'

'

5

'

'

'

'

86

,

87651

8

,

1

4

249

14

,

3

4

63

,

322469

21

63

,

19

249

14

,

3

'

'

'

63

,

19

32

47

,

3

47

,

3

249

2

220

278

2

12

12

12

12

12

12

12

12

12

12

12

12

12

12

12

2

12

2

12

12

12

12

12

12

12

12

12

12

12

12

12

=

=

=

=

=

=

+

=

+

=

=

=

=

=

=

=

=

=

=

=

=

=

=

=

=

=

+

=

+

=

σ

σ

σ

π

π

σ

π

 

6.2. Obliczam naci gi  rub w kró cu parowym: 

mm

D

d

D

D

u

u

357

2

324

390

2

3

3

3

3

=

+

=

+

=

 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
D

u12

 = 249 mm 

 
u

cz12

 = 19,63 mm 

 

N

N

m

63

,

322469

'

12

=

 
 
P

12 

= 87651,86 N 

 
 
σ

s

” = 9 MPa 

S

12

= 138201,27 N 

 
N

r12

=364054,39N 

 

N

N

m

27

,

436865

'

'

12

=

 

N

N

m

27

,

436865

12

=

 

 
 
 
D

u3

 = 357 mm 

background image

 

16 

 
u

3

 = 38 mm 

 
σ

s

’ = 21 MPa 

 
p

o

 = 1,8 MPa 

 
 
 
 
 
b = 2 
 
C = 1,2 
 
 
 
 
D

= 555 mm 

d

4

 = 458 mm 

 
u

4

 = 53 mm 

 
σ

s

’ = 12 MPa 

 
p

o

 = 1,8 MPa 

 
 
 
 
 
 
b = 2 

N

N

N

N

N

N

N

N

C

N

N

N

S

b

P

N

N

S

MPa

p

u

D

S

N

P

p

D

P

N

N

u

D

N

mm

u

u

u

m

m

m

m

m

r

m

r

r

s

o

s

s

cz

u

o

u

m

s

cz

u

m

cz

cz

50

,

734394

)

'

'

,'

max(

50

,

734394

42

,

611995

2

,

1

'

'

'

'

42

,

611995

32

,

215909

2

78

,

180176

32

,

215909

9

39

,

21

357

14

,

3

9

8

,

1

5

'

'

5

'

'

'

'

78

,

180176

8

,

1

4

357

14

,

3

4

41

,

503788

21

39

,

21

357

14

,

3

'

'

'

39

,

21

38

47

,

3

47

,

3

3

3

3

3

3

3

3

3

3

3

3

3

3

3

3

2

3

2

3

3

3

3

3

3

12

3

3

=

=

=

=

=

=

+

=

+

=

=

=

=

=

=

=

=

=

=

=

=

=

=

=

=

σ

σ

σ

π

π

σ

π

 

6.3. Obliczam naci gi  rub we włazie: 

4

4

4

4

4

4

4

2

4

2

4

4

4

4

4

4

4

4

4

4

4

4

4

70

,

296632

38

,

7

2526

5

,

506

14

,

3

38

,

7

8

,

1

1

,

4

'

'

1

,

4

'

'

'

'

06

,

362678

8

,

1

4

5

,

506

14

,

3

4

60

,

482329

12

26

,

25

5

,

506

14

,

3

'

'

'

26

,

25

53

47

,

3

47

,

3

5

,

506

2

458

555

2

S

b

P

N

N

S

MPa

p

u

D

S

N

P

p

D

P

N

N

u

D

N

mm

u

u

u

mm

D

d

D

D

r

s

o

s

s

cz

u

o

u

m

s

cz

u

m

cz

cz

u

u

+

=

=

=

=

=

=

=

=

=

=

=

=

=

=

=

=

=

+

=

+

=

σ

σ

σ

π

π

σ

π

 

 
 
u

cz3

 = 21,39 mm 

 

N

N

m

41

,

503788

'

3

=

 

 
P

= 180176,78 N 

 
 
σ

s

” = 9 MPa 

S

3

= 215909,32 N 

 
N

r3

=611995,42N 

 

N

N

m

50

,

734394

'

'

3

=

 

N

N

m

50

,

734394

3

=

 

 
 
 
D

u4

 = 506,5 mm 

 
u

cz4

 = 25,26 mm 

 

N

N

m

60

,

482329

'

4

=

 

 
 
P

= 362678,06 N 

 
 
σ

s

” = 7,38 MPa 

S

4

= 296632,70 N 

 

background image

 

17 

 
C = 1,4 
 
 
 
 
 
 
Re = 375 MPa 
x

1

 = 1,2 

 
 
 
 
Ret

r

=271,15 Mpa 

x

2

 = 1,65 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

N

N

m

27

,

436865

12

=

 

Ψ = 0,75 
k

1

 = 312,5 MPa 

N

N

N

N

N

N

N

N

C

N

N

N

m

m

m

m

m

r

m

r

84

,

1338320

)

'

'

,'

max(

84

,

1338320

46

,

955943

4

,

1

'

'

'

'

46

,

955943

2663270

2

06

,

362678

4

4

4

4

4

4

4

4

=

=

=

=

=

=

+

=

 

7. Obliczam  rednice rdzeni  rub: 
7.1. Obliczam napr enia dopuszczalne dla stali 45: 
- w temperaturze otoczenia (umownie 20

0

C) 

1

1

Re

x

k

=

 

x

1

 – współczynnik bezpiecze stwa  

MPa

k

5

,

312

2

,

1

375

1

=

=

 

- w temperaturze pracy  rub (233,8

0

C) 

2

2

Re

x

t

k

r

=

 

x

2

 – współczynnik bezpiecze stwa 

MPa

k

33

,

164

65

,

1

15

,

271

2

=

=

 

7.2.  Obliczam  rednice  rdzeni  rub  mocuj cych  po-
krywy i kró ce wodne: 
d

r

 = max (d

r

’, d

r

”) 

≤ d

r

 (PN) 

i

k

N

d

i

k

N

d

r

r

m

r

Ψ

=

Ψ

=

2

1

13

,

1

'

'

13

,

1

'

 

Ψ - współczynnik wytrzymało ciowy, który uwzgl d-
nia dodatkowe napr enia skr caj ce w  rubach 
i – ilo   rub 

12

1

12

12

13

,

1

'

i

k

N

d

m

r

Ψ

=

 

 

 
N

r4

=955943,46N 

 

N

N

m

84

,

1338320

'

'

4

=

 

N

N

m

84

,

133832

4

=

 

 
 
 
 
 
 
k

1

 = 312,5 MPa 

 
 
 
 
 
k

= 164,33MPa 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

background image

 

18 

i

12

 = 12 

 
N

r12

=364054,39N 

k

2

 = 164,33 MPa 

 
 
d

r12

(M24)=18 mm 

 
 
 
 

N

N

m

50

,

734394

3

=

 

Ψ = 0,75 
k

1

 = 312,5 MPa 

i

3

 = 16 

 
N

r3 

= 611955,42N 

k

2

 = 164,33 MPa 

 
 

mm

M

d

r

5

,

20

)

27

(

3

=

 
 
 

N

N

m

84

,

1338320

4

=

 

Ψ = 0,75 
k

1

 = 312,5 MPa 

i

4

 = 20 

 
N

r4 

= 955943,46N 

k

2

 = 164,33 MPa 

 
 

mm

d

r

08

,

14

12

5

,

312

75

,

0

27

,

46865

13

,

1

'

12

=

=

 

12

2

12

12

13

,

1

'

'

i

k

N

d

r

r

Ψ

=

 

mm

d

r

73

,

17

12

33

,

164

75

,

0

39

,

364054

13

,

1

'

'

12

=

=

 

d

r12

 = 17,73 mm 

≤ d

r12

 (M24) = 18 mm 

Pokrywy  kró ców  wodnych  mog   by   przykr cone 

rubami M24. 

7.3.  Obliczam  rednice  rub  mocuj cych  pokryw   i 
króciec parowy: 

3

1

3

3

13

,

1

'

i

k

N

d

m

r

Ψ

=

 

mm

d

r

81

,

15

16

5

,

312

75

,

0

50

,

734394

13

,

1

'

3

=

=

 

3

2

3

3

13

,

1

'

'

i

k

N

d

r

r

Ψ

=

 

mm

d

r

91

,

19

16

33

,

164

75

,

0

42

,

611995

13

,

1

'

'

3

=

=

 

d

r3

 = 19,91 mm 

≤ d

r3

 (M27) = 20,5 mm 

Pokrywa  kró ca  parowego  mo e  by   przykr cona 

rubami M27. 

7.4.  Obliczam  rednice  rdzeni  rub  mocuj cych  po-
kryw  i właz: 

4

1

4

4

13

,

1

'

i

k

N

d

m

r

Ψ

=

 

mm

d

r

09

,

19

20

5

,

312

75

,

0

84

,

1338320

13

,

1

'

4

=

=

 

4

2

4

4

13

,

1

'

'

i

k

N

d

r

r

Ψ

=

 

 
d

r12

’ = 14,08 mm 

 
 
 
d

r12

” = 17,73 mm 

 
 
 
 
 
 
 
 
d

r3

’ = 15,8 mm 

 
 
 
 
d

r3

” = 19,9 mm 

 
 
 
 
 
 
 
 
d

r4

’ = 19,09 mm 

 
 
 
 

background image

 

19 

 
 

mm

M

d

r

5

,

25

)

33

(

4

=

 

mm

d

r

25

,

22

20

33

,

164

75

,

0

46

,

955943

13

,

1

'

'

4

=

=

 

d

r4

 = 22,25 mm 

≤ d

r4

 (M33) = 25,5 mm 

Pokrywa włazu mo e by  przykr cona  rubami M33. 

 
d

r4

” = 22,25 mm 

 

Wymiary [mm] 

Gwint d 

d

1

 (h11) 

d

2

 

S (h13) 

Z

B

 

M24 

18 

32 

16 

14 

12 

60 

M27 

20,5 

35 

16 

18 

14 

66 

M33 

25,5 

42 

16 

25 

22 

83 

3,5 

10 

 

 

ruby  dwustronne  rodzaju  S  odmiany  A  zostały  do-

brane wg PN-68/H-74302. 
Rys. 5  ruba dwustronna. 
8. Dobieram nakr tki wg PN-68/H-74303 
Rys. 6 Nakr tka 

 

 

Wymiary [mm] 

Wymiary zwi zane z 

zabudow  nakr tki 

Gwint d 

d

1

 

D

z

 

d

3

 

M24 

24 

36 

35 

41,6 

38 

M27 

27 

41 

40 

47,3 

43 

M33 

33 

50 

49 

57,7 

52 

 

 
 
 
Ret

k

=246,48 MPa 

x = 1,65 
 
 
 
 
 

9.  Obliczam  grubo ci  pokryw  za lepiaj cych  kołnie-
rze: 
9.1. Obliczam grubo ci pokryw kró ców wodnych: 

x

t

k

k

Re

=

 

Ret

k

  –  minimalna  gwarantowana  granica  plastyczno-

ci materiału kołnierza w temperaturze kołnierza 

x – współczynnik bezpiecze stwa 

MPa

k

38

,

149

65

,

1

48

,

246

=

=

 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
k = 149,38 MPa 

background image

 

20 

D

o12

 = 300 mm 

D

u12

 = 252 mm 

 
 
 
p

o

 = 1,8 MPa 

 
 
 
C

1

 = 0,8 mm 

C

2

 = 2 mm 

 
 
 
D

o3

 = 430 mm 

D

u3

 = 362 mm 

 
 
 
 
p

0

 = 1,8 MPa 

k = 149,38 MPa 
 
C

1

 = 0,8 mm 

C

2

 = 2 mm 

 
 
 
 
d

w4

 = 432 mm 

p

o

 = 1,8 MPa 

k = 149,38 MPa 
 

=

=

=

1

,

0

2

1

3

,

1

23

,

1

252

300

12

12

12

12

12

u

o

u

o

D

D

C

D

D

 

(

)

k

p

D

C

g

C

o

u

o

=

=

=

12

12

12

12

57

,

0

1

,

0

23

,

1

5

,

0

 

mm

g

g

C

C

g

g

mm

g

n

n

o

n

o

27

,

18

2

8

,

0

77

,

15

77

,

15

38

,

149

8

,

1

252

57

,

0

12

12

2

1

12

12

12

+

+

+

+

=

=

 

Dobieram  grubo   nominaln   kołnierza  g

n

  =  30  mm 

wg PN-87/H-74728. 
9.2. Obliczam grubo  pokrywy kró ca parowego: 

=

=

=

1

,

0

2

1

3

,

1

19

,

1

362

430

3

3

3

3

3

u

o

u

o

D

D

C

D

D

 

(

)

k

p

D

C

g

C

o

u

o

=

=

=

3

3

3

3

55

,

0

1

,

0

19

,

1

5

,

0

 

mm

g

g

C

C

g

g

mm

g

n

n

o

n

o

66

,

24

2

8

,

0

68

,

21

68

,

21

38

,

149

8

,

1

362

55

,

0

3

3

2

1

3

3

3

+

+

+

+

=

=

 

Dobieram  grubo   nominaln   kołnierza  g

n

  =  38  mm 

wg PN-87/H-74728. 
9.3. Obliczam grubo  pokrywy włazowej: 

k

p

d

g

o

w

o

=

4

4

45

,

0

 

mm

g

o

34

,

21

38

,

149

8

,

1

432

45

,

0

4

=

=

 

23

,

1

12

12

=

u

o

D

D

 

 
 
C

12

 = 0,57 

 
 
 
g

o12

 = 15,77 mm 

 
 
 
g

n12

 = 30 mm 

 
 

19

,

1

3

3

=

u

o

D

D

 

 
 
C

3

 = 0,55 

 
 
g

o3

 = 21,68 mm 

 
 
 
 
g

n

 = 38 mm 

 
 
 
 
g

o4

 = 21,34 mm 

background image

 

21 

C

1

 = 0,8 mm 

C

2

 = 2 mm 

 
 
 

2

1

4

4

C

C

g

g

o

n

+

+

 

mm

g

g

n

n

14

,

24

2

8

,

0

34

,

21

4

4

+

+

 

Dobieram  grubo   nominaln   kołnierza  g

n

  =  50  mm 

wg PN-87/H-74728. 
Rys. 7 Kołnierz okr gły za lepiaj cy 

 
 
 
 
g

n4

 = 50 mm 

 

Kołnierz 

ruby 

dla pow. uszczelniaj cej 

 

D

 

D

o

 

 

D

1

 

 

 

r, p 

w, y 

 

d

o

 

 

masa 

 
 

DN 

[mm] 

[kg] 

 

liczba 

 

gwint 

200 

360 

310 

278 

30 

30 

32 

26 

21,55 

12 

M24 

300 

485 

430 

390 

38 

38 

38 

30 

50,04 

16 

M27 

450 

670 

600 

555 

50 

50 

50 

36 

127,5 

20 

M33 

 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

10.  Dobieram  podpory  oraz  obliczam  ich  rozmiesz-
czenie: 
10.1. Dobieram podpory: 
Rys. 8 Konstrukcja podpory. 
Rodzaj podpory (odmiana B wg BN-64/2212-04) uza-
le niony  jest  od  rednicy  wewn trznej  cz ci  walco-
wej. 
D

w

 = 1600 mm 

a = 1430 mm 
b = 250 mm 
m = 1400 mm 
n = 430 mm 
h = 650 mm 
h

1

 = 150 mm –  ebro w odmianie B nie wyst puje 

h

2

 – dopasowa  w monta u 

c = 121 mm 
z = 640 mm 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

background image

 

22 

 
 
 
 
 
 
 
D

w

 = 1600 mm 

g

n

 = 20 mm 

 
 
 
 
 
h

w

 = 400 mm 

g

n

w

 = 18 mm 

L

w

 = 5500 mm 

h

c

 = 60 mm 

 
 
 
 
 
 
D

w

 = 1600 mm 

L

z

 = 6247 mm 

 
 
 
 
 
 
 

g = 8 mm 
e

1

 = 1200 mm 

e

2

 = 190 mm 

d

o

 = 18 mm 

x = 30 mm 
a

1

 

≈ 5 mm 

masa = 94 kg 
R

1

 = 0,5 

⋅ D

w

 +g

n

 

R

1

 = 0,5 

⋅ 1600 + 20 = 820 mm 

R

2

 = R

1

 + g 

R

2

 = 820 + 8 = 828 mm 

l = 2,1 

⋅ R

1

 

l = 2,1 

⋅ 828 = 1738,8 mm 

10.2. Obliczam rozstaw podpór: 
H

z

 = h

w

 + g

n

H

z

 = 400 + 18 = 418 mm 

L

z

 = L

w

 + 2 

⋅ h

c

 + 1,5 

⋅ H

z

 

L

z

 = 5500 + 2 

⋅ 60 + 1,5 ⋅ 418 = 6247 mm 

b = 0,5 

⋅ L

z

 

b = 0,5 

⋅ 6247 = 3123,5 mm 

L

p

 = 0,58 

⋅ L

z

 

L

p

 = 0,58 

⋅ 6247 = 3623,26 mm 

11. Obliczam momenty gn ce oraz napr enia: 
11.1. Obliczam jednostkowe obci enie “q”: 
V

w

 = 0,25 

⋅ π ⋅ D

w

2

 

⋅ L

z

 

V

w

 = 0,25 

⋅ 3,14 ⋅ 1,6

2

 

⋅ 6,247 = 12,56 m

3

 

V

d

 = 0,1309 

⋅ D

w

3

 

V

d

 = 0,1309 

⋅ 1,6

3

 = 0,54 m

3

 

V

zb

 = V

w

 + 2 

⋅ V

d

 

V

zb

 = 12,56 + 2 

⋅ 0,54 = 13,63 m

3

 

V

wody

 = 2/3 

⋅ V

zb

 

V

wody

 = 2/3 

⋅ 13,63 = 9,09 m

3

 

 
 
 
 
 
 
 
 
R

1

 = 820 mm 

 
R

2

 = 828 mm 

 
l = 1738,8 mm 
 
 
H

z

 = 418 mm 

 
L

z

 = 6247 mm 

 
b = 3123,5 mm 
 
L

p

 = 3623,26 mm 

 
 
 
 
V

w

 = 12,56 m

3

 

 
V

d

 = 0,54 m

3

 

 
V

zb

 = 13,63 m

3

 

 
V

wody

 = 9,09 m

3

 

background image

 

23 

ρ = 1000 kg/m

3

 

 
L

w

 = 5500 mm 

 
m

w

 = 147 kg 

 
 
 
m

d

 = 447 kg 

 
 
 
 
 
 
g = 9,81 m/s

2

 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

M

wody

 = V

wody

 

⋅ ρ 

M

wody

 = 9,09 

⋅ 1000 = 9088 kg 

P

w

 = 

π ⋅ D

w

 

⋅ L

w

 

P

w

 = 3,14 

⋅ 1,6 ⋅ 5,5 = 27,65 m

2

 

M

w

 = P

w

 

⋅ m

m

w

 – masa jednego m

2

 blachy stalowej o grubo ci 

        20 mm 
M

w

 = 27,65 

⋅ 147 = 4063,96 kg 

M

d

 = 2 

⋅ m

d

 

m

d

 – masa dennicy 

M

d

 = 2 

⋅ 447 = 894 kg 

M

cz

 = M

w

 + M

d

 + M

wody

 + 0,075 

⋅ (M

w

 + M

d

M

cz

 = 4063,96 + 894 + 9088 +0,075 

⋅ (4063,96 + 894) 

M

cz

 = 14418,26 kg 

Q

c

 = M

cz

 

⋅ g 

Q

c

 = 14418,26 

⋅ 9,81 = 141443,1 N 

m

N

q

L

Q

q

z

c

76

,

22641

25

,

6

1

,

141443 =

=

=

 

11.2.  Obliczam  odległo   “a”  podpory,  reakcje  oraz 
moment maksymalny: 
 
                               
 
 
 
 
 
 
 
 
 

 
M

wody

 = 9088 kg 

 
P

w

 = 27,65 m

2

 

 
 
 
M

w

 = 4063,96 kg 

 
 
M

d

 = 894 kg 

 
 
 
M

cz

= 14418,26 kg 

 
Q

c

 = 141443,1 N 

 
 
q = 22461,76 N/m 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

L

p

 

L

z

 

R

R

A

 

background image

 

24 

q = 22641 N/m 
L

z

 = 6247 mm 

 
L

p

 = 3623,26 mm 

 
 
 
 
 
 
b = 3123,5 mm 
 
 
 
 
 
 
k = 100,8 MPa 
 
 
p

o

 = 1,8 MPa 

D

w

 = 1600 mm 

g

rz

 = 19,2 mm 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

R

A

 = R

B

 = q 

⋅ 0,5 ⋅ L

z

  

R

A

 = R

B

 = 22641,76 

⋅ 0,5 ⋅ 6,25 = 70721,54 N 

Odległo  podpory “a”: 
a = 0,5 

⋅ (L

z

 – L

p

a = 0,5 

⋅ (6247 – 3623,26) = 1311,87 mm 

Moment maksymalny: 
Mg (x) = - 0,5 

⋅q ⋅ x

2

 + R

A

 

⋅ (x – a) 

Mg (a) = - 0,5 

⋅ q ⋅ a

2

 + R

A

 

⋅ (a – a) 

Mg (a) = - 0,5 

⋅ 22641,76 ⋅ 1,311

2

 = - 19483,27 Nm 

Mg (b) = - 0,5 

⋅ q ⋅ b

2

 + R

A

 

⋅ (b – a) 

Mg (b) = -0,5 

⋅ 22641,76 ⋅ 3,123

2

 + 70721,54 

⋅ 

                

⋅ (3,123 – 1,311) = 17671,88 Nm 

11.3.  Sprawdzam  element  walcowy  zbiornika  na  do-
datkowe  napr enia  gn ce  wywołane  ci arem  wła-
snym oraz innymi obci eniami: 
wg hipotezy HMH: 

(

)

k

z

z

g

g

+

+

+

2

3

2

2

2

3

1

2

2

2

1

2

1

σ

σ

σ

σ

σ

σ

σ

σ

- napr enia obwodowe 

MPa

g

D

p

rz

w

o

75

2

,

19

2

1600

8

,

1

2

1

1

=

=

=

σ

σ

 

- napr enia wzdłu ne 

(

)

(

)

MPa

g

g

D

D

p

rz

rz

w

w

o

05

,

37

2

,

19

2

,

19

1600

4

1600

8

,

1

4

2

2

2

2

=

+

=

+

=

σ

σ

 

- napr enia promieniowe 

2

3

o

p

=

σ

 

MPa

9

,

0

2

8

,

1

3

=

=

σ

 

 

N

R

R

B

A

54

,

70721

=

=

 
 
 
a = 1311,87 mm 
 
 
 
Mg (a) =  
= -19483,27 Nm 
Mg (b) =  
= 17671,88 Nm 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
σ

1

 = 75 MPa 

 
 
 
 
σ

2

 = 37,05 MPa 

 
 
 
σ

3

 = 0,9 MPa 

background image

 

25 

 
Mg

max

 =  

= 19483,27 Nm 
D

z

 = 1640 mm 

 
 
 
 
z

dop

 = 0,8 

 
 
 
 
 
 
 
p

o

 = 1,8 MPa 

 
 
 
 
 
d = 33 mm 
d

r

 = 29,211 mm 

 
 
 
 
p = 3,5 mm 
 
 
 
 

- napr enia gn ce 

(

)

(

)

MPa

Pa

m

Wg

D

D

D

Wg

Wg

Mg

g

z

w

z

g

48

,

0

39

,

478382

041

,

0

27

,

19483

041

,

0

64

,

1

32

6

,

1

64

,

1

14

,

3

32

3

4

4

4

4

max

=

=

=

=

=

=

=

σ

π

σ

 

z

2

 = 1,0 

⋅ z

dop

 

z

2

 = 1,0 

⋅ 0,8 = 0,8 

(

)

8

,

100

9

,

0

48

,

0

8

,

0

05

,

37

9

,

0

75

48

,

0

8

,

0

05

,

37

75

2

1

2

2

2

+

+

+

64,78 

≤ 100,8 

Powy szy warunek został spełniony. 
12. Próba ci nieniowa: 
p

r

 = 1,25 

⋅ p

o

 

p

r

 = 1,25 

⋅ 1,8 = 2,25 MPa 

Wysoko   nadci nienia  próby  hydraulicznej  lub  za-
st puj cej j  próby pneumatycznej dla tego zbiornika 
spawanego powinna wynosi  2,25 MPa. 
13. Obliczam moment przy dokr caniu  rub M33 po-
krywy włazowej kluczem dynamometrycznym: 

2

r

p

d

d

d

+

=

 -  rednica podziałowa gwintu 

d –  rednica zewn trzna 
d

r

 –  rednica rdzenia  rub 

mm

d

p

1

,

31

2

211

,

29

33

=

+

=

 

=

p

d

p

atan

π

γ

 - wznios linii  rubowej 

p – skok gwintu 

 
 
 
 
 
Wg = 0,041 m

3

 

 
σ

g

 = 0,48 MPa 

 
z

2

 = 0,8 

 
 
 
 
 
 
 
p

r

 = 2,25 MPa 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
d

p

 = 31,1 mm 

 
 
 
 
 

background image

 

26 

 
 
µ = 0,1 
α

r

 = 30

0

 

 
 
 
N

m4

=1354762,4 N 

i = 20 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
L

w

 = 5500 mm 

D

w

 = 1600 mm 

0

06

,

2

1

,

31

14

,

3

5

,

3

=

atan

γ

 

=

r

atan

α

µ

ρ

cos

 

µ - współczynnik tarcia 

0

59

,

6

866

,

0

1

,

0

=

atan

ρ

 

(

)

Nm

tan

M

tan

d

i

N

M

s

p

m

s

48

,

320

65

,

8

0311

,

0

20

4

,

1354762

0

4

=

=

+

=

ρ

γ

 

d

T

 = 1,5 

⋅ d

r

 

d

T

 = 1,5 

⋅ 29,211 = 43,82 mm 

Nm

M

d

i

N

M

T

T

m

T

83

,

296

1

,

0

04382

,

0

20

4

,

1354762

4

=

=

=

µ

 

M

c

 = M

s

 + M

T

  

M

c

 = 320,48 + 296,83 = 617,31 Nm 

14.  Dobieram  wymiary  arkuszy  blach  na  cz

  wal-

cow  zbiornika: 
długo  zbiornika L

w

 = 5500 mm 

długo  blachy l = 

π ⋅ D

w

 = 3,14 

⋅ 1600 = 5026,55 mm 

Zakładam,  e  cz

  walcowa  b dzie  wykonana  z 

dwóch dzwon: 
szeroko  blachy s = L

w

/2 = 2750 mm 

wg BN-74/2302-23 przyjmuj  wymiar blach 
3000 

× 6000 

po obci ciu: 
pierwsza blacha – 3000 

× 5027 

druga blacha – 2500 

× 5027 

 
γ = 2,06

0

 

 
 
 
 
ρ = 6,59

0

 

 
 
M

s

 = 320,48 Nm 

 
 
d

T

 = 43,82 mm 

 
 
M

T

 = 296,83 Nm 

 
M

c

 = 617,31 Nm 

 
 
 
 
L = 5026,55 mm 
 
 
s = 2750 mm