WYKŁAD 2
KULTURA W UJĘCIU SOCJOLOGICZNYM
PROBLEMATYKA:
1. Różnorodność sposobów życia – pluralizm kulturowy.
2. Pojęcie kultury.
3. Obszary regulacji kulturowej – kultura normatywna,
kultura idealna.
4.
Anatomia kultury: rys kulturowy, kompleksy kulturowe,
konfiguracje kulturowe, subkultura, kontrkultura.
5. Uniwersalia kulturowe.
6. Tradycja kulturowa.
7. System aksjo-normatywny: normy i wartości.
8. Siła regulacji.
9. Podwójna relatywizacja.
10. Kompleksy reguł: procedury, instytucje, role.
11. Podsystemy aksjo-normatywne: zwyczaj, moralność,
prawo.
12. Spoistość i konfliktowość systemu aksjo-normatywnego
13. Stosowanie się do reguł: konformizm i dewiacja.
1.
PLURALIZM KULTUROWY (definicja): artclipy
2.
POJĘCIE KULTURY. Amerykański socjolog Robert
Bierstedt: ,,kultura to wszystko co ludzie czynią,
myślą i posiadają jako członkowie społeczności’’.
Kultura grupowa
Kultury ponadnarodowe (definicja)
Presje krzyżujące się: ,,równoczesny nacisk rozmaitych
nakładających się na siebie i niezgodnych w swoich
treściach kultur, w których obrębie żyje jednostka’’
Tożsamość kulturowa (definicja)
Dysonans kulturowy (definicja)
Konflikt kultur (definicja)
Konflikt pokoleń: odmiana konfliktu kulturowego
nasilająca się w okresach szybkich zmian kulturowych, gdy
pokolenie młodsze internalizuje nowe wzory kulturowe
odmienne od wzorów typowych dla pokolenia starszego.
3.
OBSZARY REGULACJI KULTUROWEJ:
Kultura normatywna (definicja)
Kultura idealna (definicja)
Kultura materialna (definicja)
4.
ANATOMIA KULTURY:
Rys kulturowy (definicja)
Kompleks kulturowy (definicja)
Konfiguracja kulturowa (definicja)
Niekompetencja kulturowa (definicja)
Trzon kultury (definicja)
Subkultura (definicja)
Kontrkultura (definicja)
5. UNIWERSALIA KULTUROWE (definicja):
Partykularyzmy kulturowe: wyjątkowe ,,egzotyczne’’
sposoby życia, ograniczone początkowo tylko do jednej,
konkretnej kultury.
Imperializm kulturowy (definicja)
Etnocentryzm (definicja)
Relatywizm kulturowy (definicja)
TRADYCJA KULTUROWA (definicja):
SOCJALIZACJA: całokształt procesów, w toku których
jednostka przejmuje zastaną kulturę i czyni ją swoją
własną.
AKULTURACJA: przejmowanie treści kulturowych odmiennych
od tych, jakie jednostka nabyła wcześniej.
7.
SYSTEM AKSJO-NORMATYWNY (definicja): normy i wartości
Segmenty kultury: MYŚLOWY – MATERIALNY – DZIAŁANIOWY
NORMY KULTUROWE: takie reguły, których przedmiotem są
właściwe, oczekiwane, obarczone powinnością sposoby czy
metody działania, a więc środki dostosowane do
osiągnięcia celu.
WARTOŚCI KULTUROWE: takie reguły, których przedmiotem są
pożądane, godne, słuszne cele działań.
8.SIŁA REGULACJI
IMPERATYWY KULTUROWE (definicja)
PRZYZWOLENIA: reguły dopuszczające, ale nie zalecające
ani nie wymagające pewnego sposobu postępowania czy
realizacji pewnego celu.
PREFERENCJE: reguły opisujące wzorcowe, heroiczne ideały
postępowania, których jednak trudno wymagać od wszystkich
SANKCJE SPOŁECZNE: reakcje społeczne – karzące lub
nagradzające – na działania regulowane normatywnie, czyli