Podręcznik kontroli emocji
Jak osiągnąć emocjonalną wolność
Copyright (c) Jakub Woźniak 2007r.
www.jakubwozniak.pl
Podręcznik kontroli emocji: Jak osiągnąć emocjonalną wolność
Strona 2
Spis treści
Wstęp
3
1. Jak powstają emocje?
4
2. Jak szybko i skutecznie wpływać na własny stan emocjonalny?
6
2.1 Submodalności
6
2.2 Wywoływanie pożądanych stanów emocjonalnych
7
3. Jak uzyskiwać szybki dostęp do pozytywnych stanów emocjonalnych w
każdej sytuacji?
10
3.1 Czym jest kotwica?
10
3.2 Jak świadomie tworzyć kotwice?
11
3.3 Kotwice suwakowe
11
4. Jak oczyszczać się ze złych wspomnień?
13
4.1 Zmiana historii osobistej
13
4.2 Odczulanie
14
4.3 Niszczyciel decyzji
15
4.4 Biały ekran
16
5. Jak sprawić, że emocje będą automatycznie zmieniały się na lepsze?
18
5.1 Łańcuch kotwic
18
5.2 Generalizacja łańcucha kotwic
20
Zakończenie
21
Bibliografia
22
Licencja Użytkownika
23
Podręcznik kontroli emocji: Jak osiągnąć emocjonalną wolność
Strona 3
Wstęp
J
ak to możliwe, że niektórzy czują się dobrze bez
względu na to, co dzieje się dookoła nich? Mało tego
- czują się dobrze nawet wtedy, gdy mają poważne
problemy. I jak możliwe, że są tacy, którzy nie mają
większych problemów, a jednak czują się źle…? W
tej publikacji poznasz odpowiedzi na te pytania i
dowiesz się o tym, że Twój stan emocjonalny jest
całkowicie Twoim wytworem – niezależnym od
świata zewnętrznego.
Czym jest emocjonalna wolność? To taki stan Twojego umysłu, w którym sam
będziesz mógł wybrać, jak się czuć w danej sytuacji – bez względu na to, jaka to
sytuacja. Cała sztuka osiągania emocjonalnej wolności, to dawanie sobie nowych
wyborów – nowych sposobów reagowania emocjonalnego. Ten krótki podręcznik da Ci
praktyczne i konkretne narzędzia osiągania wolności emocjonalnej.
Po co osiągać emocjonalną wolność? Opłaca to się, ponieważ:
•
będziesz się lepiej czuł w sytuacjach, które do tej pory wywoływały w Tobie
niepokój, stres, lęk i inne negatywne doświadczenia emocjonalne;
•
każda chwila negatywnego stanu pogarsza Twoje zdrowie – przede wszystkim
Twoją odporność, ale również ogólne działanie Twojego organizmu, co staje się
przyczyną wielu chorób;
•
będziesz miał większy wybór swoich emocji, co pozwoli Ci lepiej osiągać swoje
cele – będziesz miał do nich więcej dróg;
•
nauczysz się, jak na zawołanie być kreatywnym, zrelaksowanym, odważnym itd.
•
nauczysz się motywować siebie do działania.
Zatem zaczynajmy…
Podręcznik kontroli emocji: Jak osiągnąć emocjonalną wolność
Strona 4
1.
Jak powstają emocje?
B
ył piękny, słoneczny poranek. Adam wstał z łóżka, uchylił okno i wziął głęboki oddech.
Poczuł na twarzy chłodne, świeże powietrze. Z pobliskiego lasu dobiegał śpiew ptaków.
Zapowiadał się cudowny dzień. Nagle, gdy Adam chciał opuścić swój pokój, wdepnął w
coś mokrego. Z przerażeniem spojrzał na podłogę. Spod łóżka sączyła się czerwona
substancja… Serce zabiło mu szybciej. Uświadomił sobie bowiem, że od kilku dni nie
widział swojego ukochanego psa. Ptaki za oknem ucichły. Schylił się powoli i w
ciemnościach zobaczył…
Pojawiły się emocje? To dobrze. Właśnie chciałem Ci udowodnić, w jak prosty sposób
można wzbudzić emocje – w kimś lub w sobie.
Spokojnie. Historia skończyła się dobrze. Adam zobaczył tam rozlane wino po wczorajszej
imprezie. I zapomniał, że parę dni temu jego psa zabrała ciocia…
Powróćmy jednak do tematu emocji. Zastanów się – co sprawiło, że czytając powyższy
fragment, poczułeś dreszczyk emocji?
Zanim odpowiemy na to pytanie, proszę Cię, byś zamknął na chwilę oczy i w wyobraźni
wywołał obraz swojego najlepszego przyjaciela. Masz go? To dobrze. Tak więc widzisz w
wyobraźni obraz. Być może po raz pierwszy w życiu uświadomiłeś sobie, że możesz to
robić.
Teraz już znasz odpowiedź na pytanie, co takiego wywołało emocje podczas czytania
powyższego fragmentu opowiadania – to obrazy, które to opowiadanie tworzy w
wyobraźni.
Ale to nie wszystko. Zwróć uwagę na zwroty, takie jak: „Z pobliskiego lasu dobiegał
śpiew ptaków”. To zdanie nie tworzy tylko obrazu – tworzy też dźwięk.
Na dowód tego, że w Twojej głowie mogą również rozbrzmiewać dźwięki, przypomnij
sobie, jak brzmi Twoja ulubiona piosenka. Masz ją? Umiesz odtworzyć jej fragment w
głowie? Większość ludzi to potrafi. Tak – to właśnie dźwięk.
Idźmy zatem dalej i zwróćmy też uwagę na fragment: „poczuł chłodne, świeże
powietrze”. Te słowa z kolei tworzą w głowie odczucie. Aby nadać znaczenie słowu
Podręcznik kontroli emocji: Jak osiągnąć emocjonalną wolność
Strona 5
„chłodne” musimy poczuć w wyobraźni choć odrobinę chłodu. Tak nasz umysł uzmysławia
sobie („uzmysławia” - to dobre słowo), o czym jest mowa.
Podsumujmy – uczucia są tworzone przez wewnętrzne: 1) obrazy, 2) dźwięki, 3)
odczucia.
Tak się składa, że człowiek dysponuje dwoma aspektami każdego ze zmysłów –
zewnętrznym (tym używanym na co dzień) i wewnętrznym (czyli tym używanym w
wyobraźni w celu przypominania sobie czegoś lub tworzenia nowych doświadczeń
zmysłowych).
To podstawa, dzięki której już niedługo będziesz umiał doskonale wpływać na swój stan
emocjonalny.
Podręcznik kontroli emocji: Jak osiągnąć emocjonalną wolność
Strona 6
2.
Jak szybko i skutecznie wpływać na własny stan
emocjonalny?
2.1.
Submodalności
C
o to są submodalności? Wbrew pozornie trudnej nazwie, idea jest niezwykle prosta.
Aby uzmysłowić Ci, czym są tajemnicze submodalności,
proszę Cię, byś ponownie zamknął oczy i wyobraził sobie
swojego najlepszego przyjaciela. Masz już jego obraz? To
świetnie. Zauważ teraz ciekawą rzecz. Obraz, który
wywołałeś, posiada kilka istotnych cech, takich jak:
odległość od Ciebie, położenie (lewo, prawo, góra, dół),
wielkość, natężenie kolorów, jasność itd. To są właśnie
submodalności
–
w
tym
wypadku
wzrokowe.
Submodalności zatem to nic innego jak cechy
myślowych:
•
obrazów
•
dźwięków
•
odczuć
Oto lista wszystkich ważniejszych submodalności, które przydadzą Ci się w kontroli
własnego stanu emocjonalnego:
•
Submodalności wzrokowe:
asocjacja/ dysocjacja – to chyba najważniejsza submodalność; asocjacja
względem obrazu jest wtedy, gdy na przedstawianą na obrazie sytuację
patrzysz swoimi oczami i jesteś w swoim ciele; dysocjacja natomiast jest
wtedy, gdy na obrazie widzisz samego siebie i jesteś jakby oderwany od
swojego ciała;
wielkość obrazu
odległość obrazu
położenie obrazu (góra, dół, lewo, prawo)
jasność obrazu
ostrość (obraz może być wyraźny lub rozmazany)
Podręcznik kontroli emocji: Jak osiągnąć emocjonalną wolność
Strona 7
natężenie kolorów (obraz może być kolorowy, pastelowy, wyblakły bądź
czarno-biały)
ruch (nieruchome zdjęcie/ film)
głębia (obraz może być dwu- lub trójwymiarowy)
•
Submodalności słuchowe:
głośność źródła dźwięku
położenie źródła dźwięku (w głowie, w brzuchu)
odległość źródła dźwięku
głos/ inny dźwięk
szybkość dźwięku (wolniej niż w rzeczywistości/ tak samo jak w
rzeczywistości/ szybciej niż w rzeczywistości)
zniekształcenia (stłumienie, echo itd.)
•
Submodalności czuciowe (tzw. kinestetyczne):
położenie odczucia (np. twarz, noga, ramię, brzuch)
rozległość odczucia
czas oddziaływania odczucia
wilgotność odczucia
temperatura odczucia
intensywność odczucia
To na razie tyle. Oczywiście submodalności jest więcej, ale na razie starczą nam te, które
wymieniłem.
Gdy Cię w przyszłości poproszę o wzmocnienie submodalności, będzie to oznaczało, byś
powiększył obrazy, rozjaśnił je, przybliżył, zasocjował się z nimi, dodał kolorów i ruch.
Jeśli chodzi o dźwięki – będzie to znaczyło, byś je pogłośnił, przybliżył ich źródła do siebie
i wyostrzył. Z kolei jeśli chodzi o odczucia – polecenie wzmocnienia submodalności będzie
oznaczało nadanie im większej intensywności, rozległości itd.
Jeśli natomiast poproszę Cię, byś osłabił submodalności, to będę chciał, byś zmniejszył
obrazy, pociemnił je, odsunął na bok, oddalił itd. Podobnie z resztą zmysłów.
U większości ludzi wzmacnianie submodalności zwiększa emocje związane z obrazem,
dźwiękiem i odczuciem cielesnym, a osłabianie submodalności z kolei zmniejsza emocje.
Jeśli u Ciebie jest inaczej – sprawdź to. Pobaw się teraz przez chwilę obrazami,
dźwiękami i odczuciami w Twojej wyobraźni i sprawdź, jak to działa na Ciebie.
2.2.
Wywoływanie pożądanych stanów emocjonalnych
Podręcznik kontroli emocji: Jak osiągnąć emocjonalną wolność
Strona 8
T
eraz, gdy znasz już najważniejsze submodalności, z łatwością będziesz mógł wpływać
na swoje stany emocjonalne. Jak? Na pewno już się domyślasz…
Najpierw zastanów się, jak chcesz się czuć w tej chwili? Chcesz może czuć radość?
Euforię? A może kreatywność i energię? A może zdecydujesz się na poczucie
bezpieczeństwa? Pomyśl, jaki stan emocjonalny chcesz przywołać.
Kiedy masz już stan docelowy, zastanów się, kiedy po raz ostatni czułeś się właśnie tak,
jak chcesz się czuć teraz? Być może było to w trakcie Twoich ostatnich wakacji? A może
jeszcze wcześniej? Odnajdź w swoich wspomnieniach takie doświadczenie, w którym
czułeś się tak pozytywnie. Masz już? Ok.
Weź teraz obraz tego wspomnienia i wzmocnij jego submodalności. Zacznij od wielkości
obrazu – powiększ go najbardziej, jak umiesz. Być może zauważysz, jak zmieniają się
Twoje odczucia. Następnie dodaj więcej kolorów. Kiedy już to zrobiłeś, wejdź w ten obraz
i popatrz na tą sytuację swoimi oczami – tak, jakby działa się ona tu i teraz ponownie.
Rozjaśnij obraz i wpraw go w ruch. Masz już? To wspaniale.
Teraz zajmiemy się dźwiękami. Czy obrazowi towarzyszyły jakieś dźwięki? Na pewno tak.
Odnajdź je i wzmocnij ich submodalności. Pogłośnij je i przybliż ich źródła. Nadaj im
ostrości i wyrazistości.
Następnie przejdźmy do odczuć cielesnych. Przypomnij sobie, w jakiej pozycji było Twoje
ciało. Co wtedy czułeś? Wzmocnij te odczucia – niech rozprzestrzenią się po całym Twoim
ciele…
Podręcznik kontroli emocji: Jak osiągnąć emocjonalną wolność
Strona 9
Gratuluję – jeśli wszystko poszło dobrze – właśnie wytworzyłeś w sobie stan
emocjonalny, który towarzyszył Ci w tamtym wspomnieniu. Masz nad sobą władzę.
Umiesz wywołać w sobie każdy stan, jaki tylko chcesz. Teraz wiesz już, jak to robić.
Podręcznik kontroli emocji: Jak osiągnąć emocjonalną wolność
Strona 10
3.
Jak uzyskiwać szybki dostęp do pozytywnych stanów
emocjonalnych w każdej sytuacji?
3.1.
Czym jest kotwica?
U
waga! Wchodzimy teraz w coraz bardziej zaawansowane aspekty kontroli własnego
umysłu. W tym rozdziale dowiesz się, czym jest tzw. kotwica.
Kotwica to nic innego, jak podświadomie skojarzenie pomiędzy jakimś bodźcem a
stanem emocjonalnym. Pomyśl, ile razy zdarzyło Ci się iść ulicą i przez przypadek
usłyszeć jakąś znaną Ci melodię, która wywołała w Tobie emocje sprzed lat. Albo ile razy
zdarzyło Ci się, że oglądając zdjęcia z wakacji, powróciłeś myślami do tamtych chwil i
poczułeś się dokładnie tak, jak wtedy?
Tak właśnie działają kotwice. Kotwicą może być
wszystko – dotyk w określonym miejscu, dźwięk,
piosenka, czyjś głos, zdjęcie, film, a nawet czyjeś
spojrzenie, ton głosu, gest itp.
Kotwice potrafią odpalać potężne stany. Wiesz o
tym dobrze, jeśli byłeś kiedyś zakochany. Wtedy
na widok osoby, którą się kocha, na brzmienie jej
głosu lub nawet na jej imię silnie reagowałeś emocjonalnie – tworząc w sobie stan
zakochania.
Kotwice mogą być też negatywne. Na przykład u niektórych ludzi widok pająka wywołuje
silny lęk. Fobie są przykładami bardzo silnych, negatywnych kotwic, z których ludzie
czasem ciężko się wyzwalają.
Kotwice kierują się kilkoma regułami, które warto znać:
•
mogą być tworzone podświadomie lub świadomie – to nie ma wypływu na ich
trwałość
•
im bardziej charakterystyczny bodziec, tym większa szansa, że uda nam się
dobrze zakotwiczyć stan (jeśli kotwica jest mało charakterystyczna, wtedy
zakotwiczony stan może łatwo pomieszać się z innymi stanami)
•
im silniejszy stan wywołasz, tym silniejszy stan przywołasz po odpaleniu kotwicy
Podręcznik kontroli emocji: Jak osiągnąć emocjonalną wolność
Strona 11
•
kotwica zakładana jest już po jednokrotnym działaniu bodźca – nie trzeba
powtarzać tego zabiegu wiele razy
•
nie da się nie zakładać kotwic – każdy człowiek robi to cały czas bez ustanku,
niektóre kotwice jednak są bardzo słabe, mają nałożone na siebie wiele różnych
stanów i dają szeroki ich wybór (np. Twój pokój – jak się w nim czujesz?
Najprawdopodobniej obojętnie – ale masz za to wybór tego, jak możesz się w nim
poczuć, czego nie można powiedzieć np. o gabinecie dentystycznym, gdzie
większość ludzi czuje się fatalnie i nic nie może z tym zrobić…)
•
większość kotwic powstaje poza świadomą uwagą człowieka.
3.2.
Jak świadomie tworzyć kotwice?
T
ak, kotwice można tworzyć świadomie. Co więcej – jest to bardzo proste.
1.
Zastanów się, jaki stan chcesz zakotwiczyć. Ciekawość? Stan zakochania? A może
odwagę lub poczucie bezpieczeństwa?
2.
Przywołaj w wyobraźni wspomnienie, w którym doświadczałeś tego stanu. Zobacz
dokładnie to, co wtedy widziałeś. Usłysz dźwięki, które Ci wtedy towarzyszyły.
Poczuj to, co czułeś wtedy.
3.
Wzmocnij submodalności wzrokowe, słuchowe i kinestetyczne. Wywołaj pełen
stan, który wybrałeś.
4.
Użyj bodźca, który ma być skojarzony ze stanem. Może to być np. dotyk palcem
wskazującym prawej ręki czubka nosa. Warto dobrze przemyśleć wybór bodźca.
Powinien być on charakterystyczny i unikalny – aby nie odpalać niepotrzebnie
kotwicy. Powinien on tez być dyskretny, byś mógł użyć kotwicy w dowolnym
miejscu i czasie. Bodźca użyj w momencie, gdy stan osiąga swój szczyt.
5.
Zmień stan, pomyśl o czymś innym, np. o budyniu czekoladowym lub szermierce.
6.
Odpal kotwicę i sprawdź, czy wybrany stan powraca. Jeśli tak, wszystko
wykonałeś poprawnie. Jeśli nie – powtórz procedurę, jednocześnie bardziej
wzmacniając submodalności.
3.3.
Kotwice suwakowe
Podręcznik kontroli emocji: Jak osiągnąć emocjonalną wolność
Strona 12
I
nnym rodzajem kotwic są kotwice suwakowe. Są one bardzo mocne i solidne. Podczas,
gdy zwykłe kotwice mogą się „zużyć”, gdy zbyt często się ich używa, kotwice suwakowe o
wiele lepiej spełniają swoje zadanie i są trwalsze.
1.
Narysuj na ręce linię.
2.
Wybierz stan, który chcesz zakotwiczyć.
3.
Przypomnij sobie, kiedy byłeś w takim stanie. Znajdź obraz, dźwięk i odczucia
skojarzone z sytuacją, w której byłeś w pożądanym przez Ciebie stanie.
4.
Przyłóż palec na początku narysowanej linii.
5.
Zacznij wzmacniać submodalności – najpierw wzrokowe, i jednocześnie powoli
przesuwaj palec po linii.
6.
Gdy dojdziesz do końca linii, submodalności wzrokowe powinny osiągnąć swoje
maksimum.
7.
Oderwij teraz palec od linii i ponownie połóż go na początku linii.
8.
Teraz przypomnij sobie, co słyszałeś w tamtej sytuacji. Powiększaj submodalności
słuchowe jednocześnie przesuwając palec po linii – w tym samym kierunku, co
poprzednio.
9.
Gdy skończysz, tak samo postąp z submodalnościami kinestetycznymi.
10.
Zmień stan, pomyśl o czymś innym.
11.
Przesuń palec po linii i sprawdź, czy wybrany stan powraca. Jeżeli nie, powtórzy
procedurę raz jeszcze, tym razem jednak zrób, co w Twojej mocy, by wywołać
jeszcze lepszy stan.
Podręcznik kontroli emocji: Jak osiągnąć emocjonalną wolność
Strona 13
4.
Jak oczyszczać się ze złych doświadczeń?
4.1.
Zmiana historii osobistej
W
brew temu, co się uważa, można zmieniać skutecznie swoje wspomnienia. Technika
zmiany historii osobistej będzie przydatna szczególnie tym, którym doskwierają
wspomnienia negatywnych doświadczeń życiowych.
Na czym ona polega? Na łączeniu dwóch przeciwstawnych kotwic. W ten sposób
dodajemy sobie nowych wyborów emocjonalnych, co sprawia, że negatywny stan nie jest
już przymusem, ale wyborem.
Oto, jak przedstawia się niniejsza procedura:
1.
Powróć w myślach do wspomnienia, które wywołuje w Tobie niemiłe odczucia.
2.
Zobacz w wyobraźni dokładnie to, co wtedy widziałeś. Usłysz i poczuj to
doświadczenie raz jeszcze.
3.
Zakotwicz je bodźcem nr 1.
4.
Zmień szybko stan, pomyśl o czymś innym.
5.
Odpal bodziec nr 1 i sprawdź, czy powracasz do tego negatywnego stanu. Jeśli
nie, powtórz poprzednie kroki, tym razem już w pełni wchodząc w ten stan.
6.
Popatrz na to doświadczenie z perspektywy – jakich zasobów Ci wtedy brakowało?
Opanowania? Kreatywności? Poczucia bezpieczeństwa?
7.
Przypomnij sobie doświadczenie, w którym miałeś dostęp do tych zasobów, które
wymieniłeś w poprzednim punkcie. Kiedy ostatnio czułeś się w taki sposób? Jak
zwykle – powiększ submodalności – wzrokowe, słuchowe i kinestetyczne. W pełni
przywołaj ten zasobny, pozytywny stan. Przyłóż się do tego punktu – najlepiej
będzie, jeżeli ten pozytywny stan będzie intensywniejszy od tego poprzedniego,
negatywnego.
8.
Zakotwicz go bodźcem nr 2.
9.
Zmień stan, pomyśl o czymś innym.
10.
Odpal kotwicę nr 2 i sprawdź, czy pozytywny stan powraca. Jeśli nie, powtórzy
poprzednie punkty.
11.
Pomyśl raz jeszcze o negatywnym wspomnieniu. Odpal kotwicę nr 1.
12.
Teraz, gdy już o nim myślisz, odpal jednocześnie kotwicę nr 2, ciągle trzymając
kotwicę nr 1.
Podręcznik kontroli emocji: Jak osiągnąć emocjonalną wolność
Strona 14
13.
Puść kotwicę nr 1 i daj sobie chwilę na przejście do stanu numer 2.
14.
Puść kotwicę nr 2.
15.
Zmień stan i pomyśl o czymś innym.
16.
Ponownie pomyśl o negatywnym doświadczeniu. Nadal jest takie negatywne?
Jeżeli prawidłowo wykonasz tę procedurę, powinieneś poczuć zmianę sposobu myślenia o
negatywnym doświadczeniu z przeszłości. Poczujesz, że masz wybór. Możesz czuć złe
emocje, ale nie musisz. W ten sposób wydostajesz się w pułapki uczuć.
Można tę procedurę wykonywać również, jeśli chodzi o przyszłe zdarzenia. Jeżeli w
najbliższej przyszłości czeka Cię niemiłe doświadczenie, takie jak publiczne
przemówienie, obrona pracy, rozmowa kwalifikacyjna itp. – możesz je sobie wyobrazić i
założyć na nie kotwicę, by skrzyżować ją następnie z kotwicą pełną pozytywnych
zasobów, takich jak odwaga, spokój, opanowanie itd. To zaprogramuje Twój umysł na
odczuwanie pozytywnych emocji w przyszłości.
4.2.
Odczulanie
P
rostota tej techniki ma wielu fanów. Jest ona bowiem bajecznie prosta i każdy może ją
wykonać – nawet dziecko. Daje ona szybkie efekty jeśli chodzi o łagodzenie konsekwencji
negatywnych doświadczeń z przeszłości.
1.
Odnajdź negatywne wspomnienie z przeszłości, którego konsekwencje chcesz
załagodzić.
2.
Popatrz na tą sytuację z perspektywy – zobacz na obrazie swoją osobę. Jeżeli
emocje są zbyt silne, pomniejsz obraz, pozbaw go kolorów, oddal. Słowem – osłab
submodalności.
3.
Cofnij bieg wydarzeń do początku, zanim jeszcze poczułeś się źle. Musi to być
moment, w którym czułeś się jeszcze całkowicie dobrze i kiedy nie spodziewałeś
się jeszcze, co Cię czeka.
4.
Włącz film i oglądaj go w normalnym tempie. Niech akcja toczy się jednak bez
dźwięków. Zamiast nich wyobraź sobie, że słuchasz swojej ulubionej muzyki,
która ma na Ciebie kojący i relaksujący wpływ.
5.
Gdy dotrzesz do momentu po negatywnym doświadczeniu i znów czułeś się
bezpiecznie, zatrzymaj film.
Podręcznik kontroli emocji: Jak osiągnąć emocjonalną wolność
Strona 15
6.
Przewiń go do początku najszybciej, jak tylko umiesz.
7.
Obejrzyj go w całości jeszcze 3 – 4 razy, aż stanie się on dla Ciebie kompletnie
nudny. Za każdym razem, gdy dojdziesz do końca, przewijaj go szybko do
początku.
8.
Gdy obejrzysz film po raz ostatni i przewiniesz go do początku – wejdź w swoje
własne ciało we wspomnieniu (zasocjuj się) i przekaż sam sobie nowe zasoby,
które zdobyłeś. Poczujesz, iż masz nowe możliwości.
4.3.
Niszczyciel decyzji
T
a technika również jest niezwykle prosta i dająca bardzo szybkie rezultaty w
pozbywaniu się negatywnych emocji.
Aby zrozumieć, czym jest ta technika, warto wyjaśnić pojęcie „linia czasu”. Linia czasu
jest wytworem ludzkiej podświadomości. Jest to linia, na której umieszczamy obrazy
swoich wspomnień w sposób chronologiczny. Dzięki niej wiemy, że studniówka była przed
maturą, a matura przed ogłoszeniem jej wyników.
Kiedyś, na Twojej linii czasu w przeszłości musiała zapaść decyzja, byś odczuwał to, co
odczuwasz w danej chwili. W którymś momencie Twój umysł powiedział: „Zamierzam
czuć się od teraz tak, a nie inaczej”, czego konsekwencje poznajesz w teraźniejszości.
Jeśli emocje te są dobre, to wszystko w porządku. Jeżeli jednak emocje te są złe –
możesz się z tym uporać za pomocą tej techniki.
1.
Stań na środku pokoju tak, byś miał za sobą parę metrów wolnej przestrzeni.
2.
Wyobraź sobie, że stoisz na linii, która przechodzi pod Twoimi stopami i rozciąga
się przed Ciebie oraz za Tobą. Linia z przodu oznacza przyszłość, linia z tyłu –
przeszłość.
3.
Obejrzyj się za siebie i na linii przeszłości zobacz punkt, w którym zapadła decyzja
o tym, jak czujesz się w danej chwili.
4.
Zrób krok wstecz i stań w tym punkcie.
5.
Teraz powiedz do siebie tak: „Wycofuję się z tej decyzji” i zrób jeszcze jeden krok
do tyłu.
Podręcznik kontroli emocji: Jak osiągnąć emocjonalną wolność
Strona 16
6.
Jesteś teraz w czasie przed podjęciem tej decyzji. Sprawdź, co czujesz. Jeśli
negatywny stan emocjonalny nadal trwa – zrób jeszcze jeden krok wstecz.
Pamiętaj – każdy krok wstecz to czas umowny – może oznaczać sekundę, minutę
albo rok. To zależy od skali, jaką przyjmiesz na linii czasu.
7.
Zrób teraz krok w bok. Powiedz sobie: „Podejmuję teraz decyzję, że będę czuć się
inaczej (lepiej) w sytuacji, która dopiero nastąpi.”
8.
Idź do przodu, do teraźniejszości - niech negatywne doświadczenie dosłownie Cię
ominie.
Proste, prawda? Ta technika jest szczególnie dobra, jeśli chodzi o usuwanie poczucia
winy, ale działa również na inne emocje – szczególnie, jeśli pojawiły się one w skutek
jakiegoś konkretnego zdarzenia i wiemy dokładnie, co to było i kiedy.
4.4.
Biały ekran
T
echnika białego ekranu może być użyta w celu łagodzenia stresu przed wydarzeniami,
które dopiero mają się pojawić lub w celach diagnostycznych – daje ona odpowiedź na
pytanie: „Jakbym się poczuł, gdybym zrobił tak…”.
Oto i ona:
Przeszłość
Punkt
podjęcia
decyzji
1
2
3
Podręcznik kontroli emocji: Jak osiągnąć emocjonalną wolność
Strona 17
1.
Zwizualizuj przed sobą swoją linię czasu. Będzie to linia oznaczająca przyszłość.
Niech zaczyna się pod Twoimi stopami i biegnie daleko przed Ciebie.
2.
W pewnej odległości od Ciebie utwórz w wyobraźni biały ekran. Umieść na nim
obraz wydarzeń, które dopiero mają nastąpić.
3.
Przejdź przez ekran. Zatrzymaj się za nim tak, byś miał go za sobą.
4.
Jak się teraz czujesz? W myśl zasady „Strach ma wielkie oczy”, najpewniej stres
już minął. Zazwyczaj okazuje się, że ludzie stresują się przyszłymi wydarzeniami
bardziej, niż są one tego warte.
5.
Wróć do teraźniejszości, ale obok linii czasu, omijając ekran.
Technika białego ekranu pozwala zatem poczuć się tak, jakby już było po danym
wydarzeniu, które dopiero ma nastąpić. Jest to technika szczególnie ciekawa, jeśli leczy
się kogoś z lęku przed śmiercią. W końcu śmierć jest doświadczeniem, które dopiero ma
nadejść i dla wielu wydaje się bardzo stresującym doznaniem.
Ekran z wydarzeniem, które
dopiero ma nadejść
Przyszłość
1
2
3
Podręcznik kontroli emocji: Jak osiągnąć emocjonalną wolność
Strona 18
5.
Jak sprawić, że emocje będą automatycznie zmieniały się na
lepsze?
5.1.
Łańcuch kotwic
T
ak zwany łańcuch kotwic jest wspaniałą techniką, jeżeli zdarza Ci się poczuć złe emocje
nagle w ściśle określonych sytuacjach.
Dzięki tej technice można pozbyć się
ataków złości, nagłego stresu, nieśmiałości
itd. Co więcej – raz wykonana technika nie
wymaga dodatkowych interwencji w chwili
wystąpienia emocji.
1.
Narysuj na ręce 4 punkty w jednej
linii – tak, byś mógł dotknąć palcem
każdego z nich jednocześnie.
2.
Wybierz stan, którego chcesz się
pozbyć, np. stres, nieśmiałość, złość
itd.
3.
Przypomnij sobie ostatnią sytuację,
kiedy tego doświadczałeś. Wejdź w
ten stan dokładnie, ale nie za
dokładnie – wystarczy, że poczujesz tylko lekkie natężenie tej negatywnej emocji.
4.
Zakotwicz doświadczenie dotykiem w punkcie nr 1.
5.
Zmień stan, pomyśl o czymś innym.
6.
Odpal kotwicę nr 1 i sprawdź, czy negatywny stan powraca. Jeśli nie, powtórz
zakładanie kotwicy.
7.
Wybierz teraz stan, w którym chciałbyś być w podobnej sytuacji. Może to być stan
spokoju, opanowania. Przypomnij sobie sytuację, w której byłeś w takim stanie.
Powiększ obrazy, pogłośnij dźwięki – słowem – zwiększ submodalności. Poczuj ten
pozytywny stan całym sobą.
8.
Zakotwicz go w miejscy nr 4.
9.
Zmień stan, pomyśl o czymś innym.
10.
Odpal kotwicę nr 4 i sprawdź, czy pozytywny stan powraca. Jeśli nie – potwórz
zakładanie kotwicy nr 4.
UWAGA!
Zanim za pomocą łańcucha kotwic (lub
innej techniki) postanowisz „pozbyć”
się
niechcianego
uczucia,
odkryj
pozytywną
intencję
Twojej
podświadomości,
która
za
tym
uczuciem się kryje. Każde bowiem
uczucie,
choćby
nawet
najgorsze,
niesie ze sobą ważny przekaz – jest
jakby posłańcem. Póki jego wiadomość
nie zostanie poprawnie odczytana a
informacje te wykorzystane w celu
zmiany Twojego zachowania na inne,
niemiłe uczucie może się powtarzać
pomimo zastosowania technik.
Podręcznik kontroli emocji: Jak osiągnąć emocjonalną wolność
Strona 19
11.
Pomyśl, przez jakie stany powinieneś zakotwiczyć w punktach 2 i 3, by płynnie
przejść od stanu negatywnego z punktu 1 do stanu pozytywnego z punktu 4.
12.
Dobrze, jeśli w punkcie 2 zakotwiczysz „łamacz stanów” – moment zaskoczenia,
wytrącenia z równowagi, silną ciekawość. Punkt drugi będzie bowiem niwelował
siłę kotwicy z punktu 1.
13.
Gdy w punktach 2, 3 oraz 4 masz już zakotwiczony zestaw pozytywnych stanów i
zasobów, zmień ponownie stan i pomyśl o czymś neutralnym.
14.
Teraz odpal kotwicę numer 1. Wejdź szybko w negatywny stan, który tam
zakotwiczyłeś. Przywołaj obrazy, dźwięki i odczucia towarzyszące Ci w sytuacji, w
której tak się czułeś.
15.
Odpal kotwicę 2. Poczekaj chwilę, po czym odpal jeszcze kotwicę 3.
16.
Puść kotwicę 1, nadal trzymaj kotwicę 2 i 3.
17.
Odpal kotwicę 4.
18.
Puść kotwicę 2.
19.
Puść kotwicę 3.
20.
Puść kotwicę 4.
Schemat uruchamiania kolejnych kotwic:
1
1-2
1-2-3
2-3-4
3-4
4
Technika ta instaluje w głowie automat, który na stan negatywny z kotwicy nr 1
powiedzie nas automatycznie do stanu z kotwicy nr 4.
Punkt 1
(negatywne
doświadczenie)
Punkt 2
Punkt 3
Punkt 4
(pozytywny
stan)
Podręcznik kontroli emocji: Jak osiągnąć emocjonalną wolność
Strona 20
5.2.
Generalizacja łańcucha kotwic
Ł
ańcuch kotwic, który poznałeś w poprzednim rozdziale, możesz ulepszyć, by był jeszcze
skuteczniejszy. Oto, co możesz zrobić:
•
Gdy kotwiczysz stan negatywny w punkcie nr 1, przywołaj obrazy, dźwięki i
odczucia, by w pełni wejść w ten stan. Zanim jednak zakotwiczysz ten stan,
wyczyść obrazy i wycisz wszystkie dźwięki. Niech zostanie samo negatywne
odczucie – bez połączenia z obrazami i dźwiękami. To gwarantuje, że ilekroć je
odczujesz, przejdziesz po łańcuchu kotwic – bez względu na to, co widzisz i
słyszysz.
•
Po wykonaniu techniki, powiedz sobie: „Ilekroć poczuję stan zakotwiczony w
punkcie 1, przejdę automatycznie po łańcuchu kotwic wprost do stanu
zakotwiczonego w punkcie 4.”
Podręcznik kontroli emocji: Jak osiągnąć emocjonalną wolność
Strona 21
Zakończenie
M
am nadzieję, że ten krótki poradnik szybko i
skutecznie poprawi Twoje życie emocjonalne.
Pamiętaj jednak, że do osiągnięcia celu, nie
wystarczy jedynie wiedzieć, czego się chce.
Trzeba też wiedzieć, jak to osiągnąć (co daje Ci
ten poradnik) oraz… dać sobie szansę. Jeśli
nigdy nie wykonasz technik, które tu opisałem –
nigdy nie przekonasz się o tym, jak skuteczne
one są! Dlatego zacznij działać już teraz i zmień swoje życie na lepsze. Teraz bowiem
tworzysz swoją przyszłość. Jutro nie istnieje.
śyczę powodzenia!
Jakub Woźniak
Master Practitioner In the art of NLP
PS.
Wszelkie pytania proszę kierować pod adres: jakubwozniak@poczta.fm.
Podręcznik kontroli emocji: Jak osiągnąć emocjonalną wolność
Strona 22
Bibliografia
1.
„Wprowadzenie do programowania neurolingwistycznego” – O’Connor, Seymour –
ZYSK i S-KA.
2.
„NLP – Studium Struktury Subiektywnych Doświadczeń – Dilts, Bandler, Grinder,
DeLozier – One Press.
3.
„NLP w ćwiczeniach” – Susanne Haag – Ravi.
4.
„W niewoli uczuć” – Cameron-Bandler, Lebeau – GWP.
5.
Zdjęcia pochodzą z serwisów internetowych: morguefile.com, amgmedia.com,
aarinfreephoto.com.
Podręcznik kontroli emocji: Jak osiągnąć emocjonalną wolność
Strona 23
Licencja Użytkownika
N
iniejsza publikacja elektroniczna (e-book) jest autorstwa Jakuba Woźniaka
(
www.jakubwozniak.pl
) i chroniona jest prawami autorskimi.
Nie można dokonywać zmian w niniejszej publikacji bez zgody i wiedzy autora. Można ją
za to dowolnie rozpowszechniać w dowolnej formie.