Pokrycia dachowe i okładziny z blachy, poł czenia na
r bki OBRÓBKI BLACHARSKIE

Norbert Lennertz

- Tłumaczył Andrzej Machalski

Poł czenia na r bki, jak na przykład r bek stoj cy podwójny i r bek stoj cy k towy, s
najbardziej popularnymi technikami ł czenia w pokryciach dachowych i okładzinach

ciennych z ró nych metali.

W poł czeniach na r bki wyró nia si głównie r bki stoj ce: r bki k towe i r bki podwójne.
Stanowi one podłu ne poł czenia poszczególnych arkuszy pokrycia lub okładziny. Obecnie
przedstawimy kilka podstawowych wymaga odno nie sposobu ich wykonania.
Wymagania
Po pierwsze, musz one przej w nieszkodliwy sposób wydłu enia termiczne wyst puj ce w
pokrywanej powierzchni. W tym celu mi dzy zagi ciami poszczególnych arkuszy pozostawia
si szczelin 3-5 mm, nad któr nast pi wła ciwe wykonanie r bka (rys. 1).


Po drugie, w r bku ma si znale zamocowanie arkuszy w postaci abki. Stałe lub
przesuwne abki osadzone na konstrukcji podkładowej zostaj z r bkiem silnie zespolone w
procesie jego wykonania. Tego rodzaju poł czenie, przenosz ce siły, zabezpiecza dach przed
zsuni ciem si , a tak e przed uniesieniem.

Po trzecie, takie poł czenie arkuszy przy wystarczaj cej wysoko ci r bka gwarantuje w
ka dym wypadku dach "deszczoodporny". Dla niektórych pochyle dachu przewiduje si
specjalne sposoby wykonania poł cze poprzecznych.

W fachowej praktyce dekarskiej ustalono dla r bków stoj cych podwójnych minimaln ich
wysoko 23 mm. Cz sto jednak wymaga si wysoko ci r bka stoj cego 30 mm, aby
zapobiec zalaniu go wod , na przykład przy tworzeniu si nawisów lodowych.

Wykonanie r bka k towego lub podwójnego zostanie pokrótce wyja nione za pomoc kilku
szkiców sytuacyjnych.

Rysunek 5 ukazuje arkusz wst pnie zaprofilowany, tzn. z zagi ciami brzegowymi
wykonanymi na przykład na zaginarce rolkowej. Szeroko takiego arkusza okre la si
umownie, tak jak na rysunku.

Po poło eniu arkusza nast puje jego mechaniczne mocowanie za pomoc abek. Zale nie od
sytuacji budowlanej stosuje si abki stałe lub przesuwne. Pokazane na rysunku 6 abki
przesuwne zawiesza si na zagi ciu arkusza i mechanicznie przybija do podkładu sztyftami
(co najmniej ocynkowanymi ogniowo) wielko ci 2,8/25 mm.

Opór takiej abki na wyrywanie wynosi 560 N. Dopuszczalne s te sztyfty o trzpieniu
grubszym od 2,8 mm, przy gł boko ci zagł bienia w podkład co najmniej 20 mm. Gdy

wymagany jest jeszcze wi kszy opór przeciw wyrywaniu, ka d abk mo na mocowa
dwoma wkr tami płaskimi 4,0/25 mm. redni opór na wyrywanie powi ksza si wtedy do
1600 N. Obowi zuj podane w tabelach minimalne odst py abek. Przy ukierunkowaniu

abek bierze si pod uwag temperatur podczas układania, dla zapewnienia pó niej

mo liwo ci przesuwu zarówno w kierunku rozszerzania si , jak i kurczenia.

Na rysunku 7 pokazano nało enie (zawieszenie) nast pnego arkusza.

Wyra nie jest widoczny odst p obu zagi (3-5 mm) oraz wielko zakładu obu zagi . Po
maszynowym zamkni ciu r bka otrzymuje si r bek k towy stoj cy przedstawiony na
rysunku 8.

Je eli r bek stoj cy k towy z przyczyn architektonicznych ma by te u yty do pokrycia
dachowego, to obowi zuje wtedy minimalny spadek dachu 25!.

Je eli dalej b dziemy zagina r bek stoj cy k towy, to powstaje wtedy r bek stoj cy
podwójny (rys. 9).

Literatura

KU" W.: Roboty pokrywcze i blacharskie. Arkady, Warszawa 1974.
Warunki techniczne wykonania i odbioru robót budowlano-monta owych. Budownictwo
ogólne tom I, cz

3. Arkady, Warszawa 1990.

DIN 18338 VOB C. Dachdeckungs- und Dachabdichtungsarbeiten (Techniczne warunki
umowne wykonania robót dekarskich i izolacyjnych wodochronnych na dachu).
DIN 18339 VOB C. Klempnerarbeiten (Techniczne warunki umowne wykonania robót
blacharskich).