1
temat
ć
wiczenia
OBLICZANIE NAPR
ĘŻĘŃ
W GRUNCIE
I OSIADANIA FUNDAMENTU
imi
ę
, nazwisko ………………… numer grupy …………………
imi
ę
, nazwisko ………………… numer grupy …………………
2
Dla podanego schematu warunków wodno-gruntowych
podło
ż
a oraz schematu obci
ąż
e
ń
:
1. Okre
ś
li
ć
parametry gruntów według metody B odczytuj
ą
c z tabel
parametry gruntów na podstawie zadanych warto
ś
ci parametrów
kierunkowych;
2. Na granicach warstw obliczeniowych, pod
ś
rodkiem prostok
ą
tnego obszaru
obci
ąż
aj
ą
cego wyznaczy
ć
nast
ę
puj
ą
ce rozkłady :
napr
ęż
e
ń
pierwotnych,
napr
ęż
e
ń
wtórnych od obci
ąż
enia spowodowanego wykopem,
napr
ęż
e
ń
od obci
ąż
enia fundamentem,
napr
ęż
e
ń
dodatkowych od obci
ąż
enia s
ą
siedniego;
3. Wyniki oblicze
ń
przedstawi
ć
w postaci:
-
tablicy/arkusza kalkulacyjnego,
-
wykresów obliczeniowych napr
ęż
e
ń
na profilu podło
ż
a gruntowego;
4. Obliczy
ć
osiadanie całkowite fundamentu.
3
Dane pocz
ą
tkowe
dla ka
ż
dej podgrupy oddzielne:
•
przekrój geotechniczny odzwierciedlaj
ą
cy warunki gruntowo-wodne;
•
schemat obci
ąż
e
ń
;
•
nasyp niebudowlany (mieszaniny piasku, humusu,
ż
wirów oraz
pojedynczego gruzu) usun
ąć
i wymieni
ć
na zag
ę
szczon
ą
(stopie
ń
zag
ę
szczenia wybieramy samodzielnie) pospółk
ę
b
ą
d
ź
piasek;
•
rozmiary tabel i arkusza kalkulacyjnego dostosowa
ć
do swoich warunków
pocz
ą
tkowych;
•
dla celów obliczeniowych warstwy geotechniczne podzieli
ć
w arkuszu
kalkulacyjnym na warstwy obliczeniowe o grubo
ś
ci (mi
ąż
szo
ś
ci) nie
wi
ę
kszej od 1 m.
4
Przekrój geotechniczny gruntu
5
Schemat obci
ąż
e
ń
6
Dane do zadania
A
i
B
i
C
i
D
i
E
i
Wymiary
wykopu
Gł
ę
boko
ść
posadowienia
Wymiary
fundamentu
Obci
ąż
enie
i
Odwiert
L
w
[m]
B
w
[m]
D
[m]
L
[m]
B
[m]
P
[kN]
q
[kN/m
2
]
x
[m]
y
[m]
1
1
4,00 2,02
1,94
3,20 1,22 2100
265
3,00 6,50
2
2
3,95 2,08
2,03
3,15 1,25 2080
260
2,90 6,41
3
3
3,85 1,95
1,85
3,05 1,30 2120
270
3,20 6,35
4
4
4,05 1,93
1,78
3,25 1,15 2075
272
3,33 6,62
Zestawy danych pocz
ą
tkowych
Numer
zestawu
A
i
B
i
C
i
D
i
E
i
1
1
1
1
4
1
2
2
1
1
4
2
3
3
1
1
4
3
4
4
1
1
4
4
5
1
2
1
4
1
6
2
2
1
4
2
7
3
2
1
4
3
8
4
2
1
4
4
9
1
3
1
4
1
10
2
3
1
4
2
11
3
3
1
4
3
12
4
3
1
4
4
13
1
4
1
4
1
14
2
4
1
4
2
15
3
4
1
4
3
16
4
4
1
4
4
17
1
1
2
1
1
18
2
1
2
1
2
19
3
1
2
1
3
20
4
1
2
1
4
21
1
2
2
1
1
22
2
2
2
1
2
7
23
3
2
2
1
3
24
4
2
2
1
4
25
1
3
2
1
1
26
2
3
2
1
2
27
3
3
2
1
3
28
4
3
2
1
4
29
1
4
2
1
1
30
2
4
2
1
2
31
3
4
2
1
3
32
4
4
2
1
4
33
1
1
3
2
1
34
2
1
3
2
2
35
3
1
3
2
3
36
4
1
3
2
4
37
1
2
3
2
1
38
2
2
3
2
2
39
3
2
3
2
3
40
4
2
3
2
4
41
1
3
3
2
1
42
2
3
3
2
2
43
3
3
3
2
3
44
4
3
3
2
4
45
1
4
3
2
1
46
2
4
3
2
2
47
3
4
3
2
3
48
4
4
3
2
4
49
1
1
4
3
1
50
2
1
4
3
2
51
3
1
4
3
3
52
4
1
4
3
4
53
1
2
4
3
1
54
2
2
4
3
2
55
3
2
4
3
3
56
4
2
4
3
4
57
1
3
4
3
1
58
2
3
4
3
2
59
3
3
4
3
3
60
4
3
4
3
4
61
1
4
4
3
1
62
2
4
4
3
2
63
3
4
4
3
3
64
4
4
4
3
4
8
65
1
1
4
4
1
66
2
1
4
4
2
67
3
1
4
4
3
68
4
1
4
4
4
69
1
2
4
4
1
70
2
2
4
4
2
9
Obliczenie parametrów geotechnicznych gruntu
1. Odczytanie parametrów z tablic normowych (patrz zał
ą
cznik nr 1)
numer warstwy
geotechnicznej
Rodzaj
gruntu
I
L
(n)
lub
I
D
(n)
w
n
(n)
[%]
ρ
(n)
[g/cm
3
]
ρ
s
(n)
[g/cm
3
]
2. Obliczanie g
ę
sto
ś
ci obj
ę
to
ś
ciowej gruntu nawodnionego
ρ
d
=
)
(
)
(
100
100
n
n
n
w
+
⋅
ρ
;
3
m
t
,
n =
)
(
)
(
n
s
d
n
s
ρ
ρ
ρ
−
,
ρ
onw
=
ρ
d
+ n
⋅ρ
w
;
3
m
t
gdzie:
ρ
w
– g
ę
sto
ść
wła
ś
ciwa wody,
ρ
d
– g
ę
sto
ść
obj
ę
to
ś
ciowa szkieletu gruntowego;
Nr warstwy
geotechnicznej
ρ
d
n
ρ
onw
10
3. Obliczenie g
ę
sto
ś
ci obj
ę
to
ś
ciowej gruntu pod wod
ą
ρ
opw
=
ρ
onw
-
ρ
w
;
3
m
t
Nr warstwy
geotechnicznej
ρ
onw
ρ
w
ρ
opw
4. Obliczenie g
ę
sto
ś
ci obj
ę
to
ś
ciowej warstwy nieprzepuszczalnej
ρ
’ =
ρ
opw
– j;
3
m
t
gdzie:
j – ci
ś
nienie spływowe j = i
⋅
ρ
w
⋅
cos
β
,
i – spadek hydrauliczny i =
l
H
∆
∆
H – ró
ż
nica pomi
ę
dzy poziomem wody nawierconym, a ustalonym,
l – mi
ąż
szo
ść
warstwy nieprzepuszczalnej,
β
– k
ą
t odchylenia kierunku spływu od pionu;
Nr warstwy
geotechnicznej
ρ
opw
j
ρ
'
11
G
ę
sto
ś
ci obliczeniowe
Obliczeniowe g
ę
sto
ś
ci obj
ę
to
ś
ciowe gruntu
ρ
(r)
z uwzgl
ę
dnieniem wody
gruntowej uzyskujemy po pomno
ż
eniu g
ę
sto
ś
ci charakterystycznych (zgodnie ze
specyfikacj
ą
dla poszczególnych warstw geotechnicznych) przez współczynnik
materiałowy
γ
m
=0,9.
Specyfikacja obejmuje odpowiednio:
ρ
(n)
- dla warstw nie-nawodnionych,
ρ
onw
- dla gruntów nawodnionych,
ρ
opw
- dla warstw poni
ż
ej ustalonego
ź
ródła wody
naporowej,
ρ
’ - dla warstw na które działa woda naporowa;
g
ę
sto
ść
charakterystyczna
g
ę
sto
ść
obliczeniowa
Numer
warstwy
geotechnicznej
specyfikacja warto
ść
ρ
(r)
12
Obliczenie napr
ęż
e
ń
w gruncie
5. Obliczenie napr
ęż
e
ń
pierwotnych
σσσσ
z
ρρρρ
σ
z
ρ
i
= h
i
⋅
ρ
(r)
⋅
g
gdzie:
h
i
– grubo
ść
danej warstwy obliczeniowej
ρ
(r)
– g
ę
sto
ść
obj
ę
to
ś
ciowa danej warstwy (odpowiednio :
ρ
onw
,
ρ
opw
,
ρ
’,
ρ
(n)
dla poszczególnych warstw)
g
– przyspieszenie ziemskie
Nast
ę
pnie obliczamy napr
ęż
enia pod poszczególnymi warstwami sumuj
ą
c
napr
ęż
enia z warstw poło
ż
onych powy
ż
ej:
∑
=
=
n
i
z
z
i
1
ρ
ρ
σ
σ
6. Obliczenie napr
ęż
e
ń
wtórnych
σσσσ
zs
σ
zs
=
σ
o
ρ
(r)
⋅
η
m
gdzie:
σ
o
ρ
(r)
– obci
ąż
enie gruntem na poziomie dna wykopu
η
m
– współczynnik rozkładu napr
ęż
enia pod
ś
rodkiem obszaru
prostok
ą
tnego obci
ąż
onego równomiernie zale
ż
ny od
stosunku wymiarów
wykopu L
w
/ B
w
oraz gł
ę
boko
ś
ci z
i
/B
w
;
13
wyznaczany z nomogramu:
lub wzoru:
+
+
+
⋅
+
+
+
+
+
=
2
2
2
2
2
2
2
4
1
4
1
1
4
1
2
4
1
2
2
B
z
B
L
B
z
B
z
B
L
B
z
B
L
B
z
B
L
B
z
B
L
arctg
m
π
η
14
7. Obliczenie napr
ęż
e
ń
od obci
ąż
enia ci
ą
głego (fundamentem)
σσσσ
zq
σ
zq
= q
⋅
η
m
gdzie:
q – obci
ąż
enie fundamentem
η
m
– współczynnik rozkładu napr
ęż
enia pod
ś
rodkiem obszaru
prostok
ą
tnego obci
ąż
onego równomiernie zale
ż
ny od
stosunku: wymiarów fundamentu L/B oraz gł
ę
boko
ś
ci z
i
/B;
wyznaczany z nomogramu lub wzoru.
8. Obliczenie napr
ęż
e
ń
od s
ą
siedniej siły skupionej
σσσσ
zQ
P
P
z
K
Q
i
r
zQ
⋅
=
⋅
=
η
σ
2
gdzie:
P – warto
ść
siły skupionej;
η
Q
– współczynnik napr
ęż
enia zale
ż
ny od:
- odległo
ś
ci przyło
ż
enia siły r =
2
2
y
x
+
i
- gł
ę
boko
ś
ci obliczeniowej z
i
lub wzoru:
2
5
2
1
2
3
+
⋅
=
z
r
K
r
π
15
9. Obliczenie napr
ęż
e
ń
całkowitych od przyło
ż
onego obci
ąż
enia
σσσσ
zq
c
σ
zq
c
=
σ
zq
+
σ
zQ
10. Obliczenie napr
ęż
e
ń
dodatkowych
σσσσ
zd
σ
zd
=
σ
zq
c
-
σ
zs
11. Obliczenie napr
ęż
e
ń
minimalnych
σσσσ
zmin
σ
zmin
=
σ
z
ρ
-
σ
zs
12. Obliczenie napr
ęż
e
ń
całkowitych
σσσσ
zt
σ
zt
=
σ
z
ρ
+
σ
zd
13. Sporz
ą
dzamy wykresy napr
ęż
e
ń
dla zadanych warunków wodno-
gruntowych
16
Obliczenie osiadania fundamentu
14. Obliczanie napr
ęż
e
ń
w
ś
rodku warstw obliczeniowych
a) napr
ęż
enia wtórne,
b) napr
ęż
enia dodatkowe
2
1
'
−
+
=
zsi
zsi
zsi
σ
σ
σ
2
1
'
−
+
=
zdi
zdi
zdi
σ
σ
σ
15. Obliczanie osiada
ń
: S
i
, S
c
Z wykresów normowych odczytujemy moduły
ś
ci
ś
liwo
ś
ci dla
poszczególnych warstw obliczeniowych:
•
dla gruntów niespoistych
17
•
dla gruntów spoistych, uwzgl
ę
dniaj
ą
c zaszeregowanie gruntów:
A
mało spoiste
Pg,
Π
p,
Π
B
ś
rednio spoiste
Gp, G, G
π
C
Zwi
ę
złe
Gpz, Gz, G
π
z
D
bardzo spoiste
Ip, I, I
π
a) obliczenie warto
ś
ci osiadania b
ę
d
ą
cego wynikiem
dodatkowych napr
ęż
e
ń
w podło
ż
u pod fundamentem
(w połowie grubo
ś
ci warstwy i )
i
i
zdi
i
M
h
S
0
'
'
⋅
=
σ
18
b) obliczenie warto
ś
ci osiadania b
ę
d
ą
cego wynikiem wtórnych
napr
ęż
e
ń
w podło
ż
u pod fundamentem (w połowie grubo
ś
ci
warstwy i)
λ
σ
⋅
⋅
=
i
i
zsi
i
M
h
S
'
''
gdzie:
M
i
– moduł
ś
ci
ś
liwo
ś
ci wtórnej:
M
0
i
– moduł
ś
ci
ś
liwo
ś
ci pierwotnej:
β
0
M
M
i
=
β
– wska
ź
nik skonsolidowania gruntu (patrz zał
ą
cznik nr 1):
M
M
E
E
0
0
=
=
β
λ
- współczynnik uwzgl
ę
dniaj
ą
cy stopie
ń
odpr
ęż
enia podło
ż
a po
wykonaniu wykopu
λ
= 0 gdy czas wznoszenia budowli nie trwa dłu
ż
ej ni
ż
1 rok
λ
= 1 gdy czas wznoszenia budowli jest dłu
ż
szy ni
ż
1 rok
(czas wznoszenia budowli trwa od wykonania wykopów fundamentowych do
zako
ń
czenia stanu surowego, z monta
ż
em urz
ą
dze
ń
stanowi
ą
cych obci
ąż
enie
stałe)
c) w poszczególnych warstwach
S
i
= S
i
’ + S
i
’’
19
16. Osiadanie całkowite
Osiadanie całkowite obliczamy do gł
ę
boko
ś
ci z
max
, na której spełniony jest
warunek:
)
max
(
)
max
(
3
,
0
z
z
zp
zd
σ
σ
≤
∑
=
i
S
c
S
Je
ś
li jednak gł
ę
boko
ść
ta wypada w obr
ę
bie warstwy geotechnicznej
o module
ś
ci
ś
liwo
ś
ci pierwotnej M
0
co najmniej dwukrotnie mniejszym ni
ż
w bezpo
ś
rednio gł
ę
biej zalegaj
ą
cej warstwie geotechnicznej, to z
max
nale
ż
y
zwi
ę
kszy
ć
do sp
ą
gu tej warstwy słabszej.
20
Zał
ą
cznik nr 1
TABLICE NORMOWE
Tablica 1. Charakterystyczne warto
ś
ci g
ę
sto
ś
ci wła
ś
ciwej
ρ
Si
, wilgotno
ś
ci naturalnej w
n
i g
ę
sto
ś
ci obj
ę
to
ś
ciowej
ρ
dla gruntów
niespoistych
w
n
%
Stan gruntu
zag
ę
szczony
ś
rednio
zag
ę
szczony
lu
ź
ny
Nazwa gruntów
Stan
wilgotno
ś
ci
ρ
S
tm
-3
ρ
tm
-3
I
D
=1,0÷0,68
I
D
=0,67÷0,24
I
D
=0,33÷0,0
w
n
3
4
5
mało wilgotne
ρ
1,85
1,75
1,70
w
n
10
12
15
wilgotne
ρ
2,00
1,90
1,85
w
n
14
18
23
ż
wiry i
pospółki
mokre
2,65
ρ
2,10
2,05
2,00
w
n
4
5
6
mało wilgotne
ρ
1,80
1,70
1,65
w
n
12
14
16
wilgotne
ρ
1,90
1,85
1,80
w
n
18
22
25
piaski grube
ś
rednie
mokre
2,65
ρ
2,05
2,00
1,95
w
n
5
6
7
mało wilgotne
ρ
1,70
1,65
1,60
w
n
14
16
19
wilgotne
ρ
1,85
1,75
1,70
w
n
22
24
28
Rodzime
mineralne
piaski drobne
i pylaste
mokre
2,65
ρ
2,00
1,90
1,85
w
n
5
6
7
mało wilgotne
ρ
1,60
1,55
1,50
w
n
16
18
21
wilgotne
ρ
1,75
1,70
1,65
w
n
24
28
30
Rodzime
organiczne
piaski
próchnicze
mokre
2,64
ρ
1,90
1,90
1,75
Tablica 2. Charakterystyczne warto
ś
ci g
ę
sto
ś
ci wła
ś
ciwej
ρ
Si
, wilgotno
ś
ci naturalnej w
n
i g
ę
sto
ś
ci obj
ę
to
ś
ciowej
ρ
dla gruntów
spoistych
w
n
%
Stan gruntu
półzwarty
twardoplastyczny
plastyczny
mi
ę
kkoplastyczny
Nazwa gruntów
ρ
S
tm
-3
ρ
tm
-3
I
L
<0
I
L
=0,0÷0,25
I
L
=0,25÷0,50
I
L
=0,50÷1,00
w
n
6
9
15
18
ż
wiry, pospółki
gliniaste
2,65
ρ
2,25
2,20
2,10
2,05
w
n
10
13
16
19
piaski gliniaste
2,65
ρ
2,20
2,15
2,10
2,05
w
n
14
18
20
22
pyły piaszczyste
2,66
ρ
2,15
2,10
2,05
2,00
w
n
18
22
24
26
mało
swoiste
pyły
2,67
ρ
2,10
2,05
2,00
1,95
w
n
9
12
17
24
gliny piaszczyste
2,67
ρ
2,25
2,20
2,10
2,00
w
n
13
16
21
27
gliny
2,67
ρ
2,20
2,15
2,05
1,95
w
n
17
20
25
32
ś
rednio
spoiste
gliny pylaste
2,68
ρ
2,15
2,10
2,00
1,90
w
n
11
14
20
30
gliny piaszczyste
zwi
ę
złe
2,68
ρ
2,25
2,15
2,05
1,95
w
n
15
18
24
35
gliny zwi
ę
złe
2,69
ρ
2,20
2,10
2,00
1,90
w
n
18
22
28
42
zwi
ę
zło
spoiste
gliny pylaste
zwi
ę
złe
2,71
ρ
2,15
2,00
1,90
1,80
w
n
14
18
25
40
iły piaszczyste
2,70
ρ
2,20
2,10
1,95
1,80
w
n
19
27
34
50
iły
2,72
ρ
2,15
2,00
1,85
1,75
w
n
25
33
42
50
Rodzime
mineralne
bardzo
zwi
ę
złe
iły pylaste
2,75
ρ
2,05
1,90
1,80
1,70
21
Tablica 3. Warto
ś
ci parametrów zale
ż
nych od rodzaju gruntu
Grunty niespoiste
Grunty spoiste
Typ gruntu
Ż
, Po
Pr, Ps
Pd, P
π
A
B
C
D
ν
0,20
0,25
0,30
0,25
0,29
0,32
0,37
δ
0,90
0,85
0,74
0,83
0,76
0,70
0,565
β
1,0
0,90
0,80
0,90
0,75
0,60
0,80
ν
ν
ν
ν
- współczynnik Poissona
)
1
(
)
2
1
(
)
1
(
0
0
ν
ν
ν
δ
−
−
⋅
+
=
=
=
M
E
M
E
M
M
E
E
0
0
=
=
β
Przykładowy wykres
poziom posadowienia
poziom oddziaływania
fundamentu
fundamentu