Zakład Podstaw Budownictwa i Materiałów Budowlanych, SGSP Warszawa
1
A
LGORYTM WYMIAROWANIA BELKI STROPOWEJ ZGINANEJ
WG
PN-B-03264/
XII
2002
R
.
-
KONSTRUKCJE BETONOWE
,
ELBETOWE I SPR
ONE
Warszawa, czwartek, 29 listopada 2007
Podstawowe zało enia, dane materiałowe
L
– rozpi to belki; m
H
– wysoko słupa; m
a
– rozstaw słupów, d wigarów; m
L
a
a
H
Belka o przekroju b x h
S up
ł
Rygiel
b
b
h
H
s
Belka
S up
ł
L
y
L
z
L
z
Przeznaczenie budynku
Przeznaczenie budynku okre lamy indywidualnie (np. biuro, dyskoteka itp.). Na jego
podstawie wyznaczamy obci enie u ytkowe (zmienne), które traktujemy jako
obci enie krótkotrwałe – wyj tek stanowi powierzchnie magazynowe, dla których
obci enie zmienne nale y traktowa jak obci enie długotrwałe.
Obci enia zmienne: zwi zane ze sposobem u ytkowania pomieszcze wg
PN EN
1991-1-1
. Obci enia te oznaczamy Q (obliczeniowe) oraz Q
k
(charakterystyczne).
Kategoria A
- powierzchnie mieszkalne 2 kN/m
2
,
Kategoria B
- powierzchnie biurowe 3 kN/m
2
,
Kategoria C1
- powierzchnie ze stołami (kawiarnia, sala lekcyjna) 3 kN/m
2
,
Kategoria C2
- powierzchnie z siedzeniami nieruchomymi (kina, aule) 4 kN/m
2
,
Kategoria C3
- powierzchnie w muzeach, salach wystaw 5 kN/m
2
,
Kategoria C4
- powierzchnie na których mo liwa jest aktywno ruchowa (dyskoteki,
Zakład Podstaw Budownictwa i Materiałów Budowlanych, SGSP Warszawa
2
sale gimnastyczne, sceny) 5 kN/m
2
,
Kategoria C5
- powierzchnie dost pne dla tłumu (sale koncertowe, stadiony z
trybunami) 5 kN/m
2
,
Kategoria D1
- powierzchnie handlowe (sklepy detaliczne) 4 kN/m
2
,
Kategoria D2
- powierzchnie handlowe (w domach towarowych) 5 kN/m
2
,
Kategoria E1
- powierzchnie magazynowe 7.5 kN/m
2
,
Kategoria E2
- powierzchnie produkcyjne - wg stanu istniej cego,
Kategoria F
- powierzchnie gara owe (samochody osobowe) 2.5 kN/m
2
,
Wytrzymało ci i moduł spr ysto ci betonu
Tablica: 2
[MPa]
[GPa]
K
la
sa
b
et
on
u
W
yt
rz
ym
ał
o
gw
ar
an
to
w
an
a
W
yt
rz
ym
ał
o
ch
ar
ak
te
ry
st
yc
zn
a
n
a
ci
sk
an
ie
W
yt
rz
ym
ał
o
ch
ar
ak
te
ry
st
yc
zn
a
n
a
ro
zc
i
ga
ni
e
W
yt
rz
ym
ał
o
re
dn
ia
n
a
ro
zc
i
ga
ni
e
W
yt
rz
ym
ał
o
o
bl
ic
ze
ni
ow
a
w
ko
ns
tru
kc
ja
ch
el
be
to
w
yc
h
i
sp
r
on
yc
h
na
ci
sk
an
ie
W
yt
rz
ym
ał
o
o
bl
ic
ze
ni
ow
a
w
ko
ns
tru
kc
ja
ch
el
be
to
w
yc
h
i
sp
r
on
yc
h
na
ro
zc
i
ga
ni
e
W
yt
rz
ym
ał
o
o
bl
ic
ze
ni
ow
a
w
ko
ns
tru
kc
ja
ch
b
et
on
ow
yc
h
na
ci
sk
an
ie
re
dn
i m
od
uł
sp
r
ys
to
ci
w
zd
łu
w
łó
ki
en
f
c,cube
f
ck
f
ctk
f
ctm
f
cd
f
ctd
f
cd
*
E
cm
1
B15
15
12
1,1
1,6
8,0
0,73
6,7
27
2
B20
20
16
1,3
1,9
10,6
0,87
8,9
29
3
B25
25
20
1,5
2,2
13,3
1,00
11,1
30
4
B30
30
25
1,8
2,6
16,7
1,20
13,9
31
5
B37
37
30
2,0
2,9
20,0
1,33
16,7
32
6
B45
45
35
2,2
3,2
23,3
1,47
19,4
34
7
B50
50
40
2,5
3,5
26,7
1,67
22,2
35
8
B55
55
45
2,7
3,8
30,0
1,80
25,0
36
9
B60
60
50
2,9
4,1
33,3
1,93
27,8
37
Obci enia stałe: zwi zane s z ci arem własnym płyty elbetowej oraz samej belki –
tej, któr liczymy. Ci ar 1m2 płyty nale y przyj według schematu:
0.2 · ilo liter (imi + nazwisko + miejscowo urodzenia) kN/m
2
Obci enia te oznaczamy G (obliczeniowe) oraz G
k
(charakterystyczne). Ci ar elbetu
wynosi
ρ
c
=25 kN/m
3
.
W zale no ci od wielko ci obci e oraz rozpi to ci i rozstawu przyjmujemy klas
betonu i stali. Dane materiałowe nale y przyjmowa rozwa nie pami taj c o zasadzie
ł czenia odpowiednich gatunków stali i betonu ze sob .
Zakład Podstaw Budownictwa i Materiałów Budowlanych, SGSP Warszawa
3
Charakterystyczne f
yk
i obliczniowe f
yd
granice plastyczno ci
oraz wytrzymało ci obliczeniowe na rozci ganie f
tk
stali zbrojeniowej klas
A-0 do A-IIIN
Tablica: 3
[MPa]
K
la
sa
s
ta
li
Zn
ak
g
at
un
ku
s
ta
li
S
pa
ja
ln
o
N
om
in
al
na
re
dn
ic
a
pr
tó
w
φ
[m
m
]
G
ra
ni
ca
p
la
st
yc
zn
o
ci
s
ta
li
ch
ar
ak
te
ry
st
yc
zn
a
G
ra
ni
ca
p
la
st
yc
zn
o
ci
s
ta
li
ob
lic
ze
ni
ow
a
W
yt
rz
ym
ał
o
ch
ar
ak
te
ry
st
yc
zn
a
na
ro
zc
i
ga
ni
e
f
yk
f
yd
f
tk
1
A-0
St0S-b
spajalna
5,5÷40
220
190
300
St3SX-b
St3SY-b
St3S-b
spajalna
5,5÷40
320
2
A-I
PB 240
trudno spajalna
6÷40
240
210
265
St50B
trudno spajalna
18G2-b
spajalna
6÷32
3
A-II
20G2Y-b
spajalna
6÷28
355
310
480
25G2S
6÷40
395
530
35G2Y
6÷20
34GS
6÷32
410
550
RB 400
trudno spajalna
4
A-III
RB 400 W
spajalna
6÷40
400
350
440
20G2VY-b
spajalna
6÷28
490
590
RB 500
trudno spajalna
5
A-
IIIN
RB 500 W
spajalna
6÷40
500
420
550
Wyznaczenie obci e obliczeniowych
Obci enia obliczeniowe wyznaczamy przemna aj c współczynnik bezpiecze stwa
γ
f
przez obci enie charakterystyczne.
Q = Q
k
·
γγγγ
f
G = G
k
·
γγγγ
f
Zakład Podstaw Budownictwa i Materiałów Budowlanych, SGSP Warszawa
4
Minimalne grubo ci pr tów i zalecenia dotycz ce jako ci
betonu ze wzgl du na korozj
Przyczyna korozji
brak
karbonatyzacja
chlorki
chlorki z wody
morskiej
Klasa ekspozycji
wg tablicy 6
X0 XC1 XC2 XC3 XC4 XD1 XD2 XD3 XS1 XS2 XS3
stal zwykła
10
15
20
25
40
40
minimalna
grubo
otulenia
c
min
[mm
]
stal
spr aj ca
15
20
30
35
50
50
minimalna klasa betonu
B15 B20 B20 B25 B30 B37 B37 B45 B37 B45 B45
maksymalny stosunek c/w
-
0,65 0,60 0,60 0,50 0,55 0,55 0,45 0,50 0,45 0,45
min. zawarto cementu
kg/m
3
-
260 280 280 300 300 300 320 300 320 340
Minimalne grubo ci otulenia (oprócz XC1) mog by zmniejszone o 5 mm w przypadku zastosowania
betonu o 2 klasy wy szego ni zalecana. Dodatkowo mo na zmniejszy otulin w przypadku
zastosowania stali nierdzewnej lub zabezpieczenia stali powłok
.
Warto ci cz ciowych współczynników bezpiecze stwa przyjmuje si z poni szej tabeli:
Przypadek do
oddzielnego
rozpatrzenia
Obci enie
Symbol
Sytuacja
stała,
przej ciowa
Sytuacja
wyj tkowa
Przypadek A
Utrata równowagi statycznej;
zagadnienia wytrzymało ci
materiałów konstrukcyjnych i
podło a gruntowego schodz
na dalszy plan.
Stałe: ci ary własne elementów
konstrukcyjnych i niekonstruk.,
obci enia od gruntu, wody
gruntowej, wody wolnej,
-niekorzystne,
-korzystne,
-obci enia zmienne niekorzystne,
-obci enia wyj tkowe
γ
Gsup
γ
Ginf
γ
Q
γ
A
1.1
0.9
1.5
-
1.0
1.0
1.0
1.0
Przypadek B
Zniszczenie konstrukcji lub
elementów konstrukcyjnych
wł czaj c w to fundamenty,
pale itp. dla których
zagadnienia wytrzymało ci
materiałów konstrukcyjnych
maj znaczenie podstawowe
Obci enia stałe j.w
-niekorzystne,
-korzystne
-obci enia zmienne niekorzystne,
-obci enia wyj tkowe
γ
Gsup
γ
Ginf
γ
Q
γ
A
1.35
1.0
1.5
-
1.0
1.0
1.0
1.0
Przypadek C
Zniszczenie w podło u
gruntowym
Obci enia stałe j.w
-niekorzystne,
-korzystne
-obci enia zmienne niekorzystne,
- obci enia wyj tkowe
γ
Gsup
γ
Ginf
γ
Q
γ
A
1.0
1.0
1.0
-
1.0
1.0
1.0
1.0
Stany graniczne no no ci (SGN)
Kombinacje obci e oraz wielko ci obci enia przypadaj cego na poszczególn belk :
- Stany graniczne no no ci - kombinacja podstawowa
Zakład Podstaw Budownictwa i Materiałów Budowlanych, SGSP Warszawa
5
Warto ci współczynników
Ψ
Ο,
Ψ
1,
Ψ
2
dla budynków (jednoczesno ci wyst powania
obci enia zmiennego):
Obci enie
Ψ
Ψ
Ψ
Ψ
O
Ψ
Ψ
Ψ
Ψ
1
Ψ
Ψ
Ψ
Ψ
2
Obci enia
u ytkowe
w budynkach:
- kategoria A (domy, mieszkania, wille)
- kategoria B (biura)
- kategoria C (miejsca zebra )
- kategoria D (obiekty handlowe, miejsca zakupów)
- kategoria E (magazyny)
0.7
0.7
0.7
0.7
1.0
0.5
0.5
0.7
0.7
0.9
0.3
0.3
0.6
0.6
0.8
Obci enia
ruchome
w budynkach:
- kategoria F
- kategoria G
- kategoria H (dachy)
0.7
0.7
0.0
0.7
0.5
0.0
0.6
0.3
0.0
Obci enia
niegiem
na budynki
0.6
0.2
0.0
Działanie
wiatru
na budynki
0.6
0.5
0.0
Działanie
temperatury
(bez po aru) w budynkach
0.6
0.5
0.0
Ł czne obci enie przypadaj ce na belk
Ψ
Ψ
Ψ
Ψ
o
= 1
q
k
= (G
k
+ Q
k
·
Ψ
Ψ
Ψ
Ψ
o
)·a; kN/m
q = (G + Q·
Ψ
Ψ
Ψ
Ψ
o
)·a; kN/m
Wst pne przyj cie wymiarów belki
Przyjmuje si nast puj ce wymiary belek elbetowych: szeroko 150, 180, 200, 250
mm i dalej, co 50 mm oraz wysoko 250, 300 mm i dalej co 50 mm do 800 mm a
powy ej 800 mm co 100 mm
b = m; h = m; b/h = 0,3÷0,5
Rozpi to efektywna belki l
eff
= L+2·h/2 (belka swobodnie podparta, zało enie
upraszczaj ce),
Moment zginaj cy - belka swobodnie podparta:
8
l
q
M
2
eff
sd
⋅
=
Zbrojenie podłu ne belek. Pr ty rozci gane min.
φ
8 mm, pr ty ciskane min.
φ
12 mm.
Strzemiona min.
φ
4.5 mm. Maksymalny rozstaw podłu ny strzemion s
max
0.75 d i
400 mm, poprzeczny s
max
d i 600 mm. W strefie przypodporowej zag szczone.
Minimalne pole przekroju zbrojenia w elementach zginanych
Z uwagi na skurcz, osiadania podpór itp.
Dla w
lim
(szeroko dopuszczalnego zarysowania) w zale no ci od maksymalnej
rednicy pr ta [mm]
σ
slim
= 160 MPa dla
φ
32, 200 MPa dla
φ
25, 240 MPa dla
φ
16, 280
M
Pa dla
φ
12, 320 MPa dla
φ
10, 360 MPa dla
φ
8, 400 MPa dla
φ
6, 450 MPa dla
φ
5.
Zakładam pr ty o rednicy
φφφφ
A
ct
= b·h - dla rozci gania osiowego oraz 0.5·b·h dla zginania
Zakład Podstaw Budownictwa i Materiałów Budowlanych, SGSP Warszawa
6
cfeff
ctm
3
2
ck
ctm
f
f
MPa
MPa
f
3
.
0
f
=
⋅
⋅
=
Okre lenie współczynnika k
k = 0.8
dla h 300 mm
k = 0.8 – (0.3·(h - 300 mm)/500 mm)
dla 300 mm < h < 800 mm
k = 0.5
dla h 300 mm
k
c
= 1 - dla rozci gania osiowego oraz 0.4 dla zginania
A
smin1
= k
c
· k · f
cfeff
· A
ct
/
σ
slim
Z warunków konstrukcyjnych
A
smin2
= 0.26
· b · h
· f
ctm
/f
yk
A
smin3
= 0.0013
· b · h
Minimalne pole przekroju zbrojenia
A
smin
= max (A
smin1
; A
smin2
; A
smin3
)
Zało enie otulenia belki
a
1
= a
2
= c
min
+
φ
st
+
φ
/2
φ
st
= 6 mm – rednica pr tów strzemion
d = h - a
1
Wyznaczenie zbrojenia
Przekrój pojedynczo zbrojony
Rys. Układ sił w zginanym przekroju pojedynczego zbrojenia
M
Sd
= M
Rd
=
α
· f
cd
· b · x
eff
· (d - 0.5 · x
eff
)
[1]
A
s1
· f
yd
=
α
· f
cd
· b · x
eff
[2]
x
eff
=
ξ
eff
· d
[3]
Wyznaczy z równania pierwszego [1] – kwadratowego - warto ci efektywnego zasi gu
strefy ciskanej
ξ
eff1
i
ξ
eff2
zakładaj c, e
α
= 1. W przypadku, gdy
∆
równania jest < 0
nale y zmieni wymiary belki. W przypadku gdy
∆
> 0, przynajmniej 1 z pierwiastków
ξ
eff1
i
ξ
eff2
zawiera si w przedziale <0÷1> oraz
ξ
eff,lim
<
ξ
eff
< 1 nale y przej do rozdziału
Zakład Podstaw Budownictwa i Materiałów Budowlanych, SGSP Warszawa
7
Przekrój prostok tny podwójnie zbrojony
.
Graniczne warto ci
ξξξξ
eff,lim
w zale no ci od
klasy stali wynosz : 0.63 dla A-0, 0.62 dla A-I, 0.55 dla A-II, 0.53 dla A-III oraz 0.5 dla A-
IIIN
. Warunek ten zwi zany jest z odpowiednim wykorzystaniem stali zbrojeniowej.
Powierzchnia niezb dnej stali zbrojeniowej:
yd
eff
cd
1
s
f
x
b
f
A
⋅
⋅
⋅
α
=
Teraz nale y sprawdzi ile nale y przyj pr tów zbrojeniowych n, tak eby
powierzchnia przyj tego zbrojenia była wi ksza od powierzchni zbrojenia wyliczonego.
Obliczenia ko czymy wyznaczaj c stopie zbrojenia:
d
b
n
⋅
φ
⋅
=
ρ
Przekrój podwójnie zbrojony
Rys. Układ sił w zginanym przekroju podwójnego zbrojenia
M
Sd
= M
Rd
=
α
· f
cd
· b · x
eff
· (d - 0.5 · x
eff
) + A
s2
· f
yd
· (d – a
2
)
[4]
A
s1
· f
yd
=
α
· f
cd
· b · x
eff
+ A
s2
· f
yd
[5]
x
eff
=
ξ
eff
·d
[3]
Wyznaczy z równania pierwszego [1] – kwadratowego - warto ci efektywnego zasi gu
strefy ciskanej
ξ
eff1
i
ξ
eff2
. Nale y pami ta , e warto
ξ
eff
musi si mie ci w przedziale
0 <
ξ
eff
<1, poniewa w przeciwnym wypadku nie miałoby to sensu fizycznego.
Poniewa warto
ξ
eff
>
ξ
eff,lim
przyjmujemy
ξ
eff
=
ξ
eff,lim
.
Nast pnie z równania [4] wyznaczamy A
s2
a z równania [5] wyliczamy A
s1
.
Nale y dodatkowo pami ta o odpowiednim rozmieszczeniu zbrojenia w szeroko ci b
przekroju, który jest zmniejszony o podwójn otulin . Minimalne odległo ci pomi dzy
pr tami wynosz max (
φ
, 20 mm)
Dla szeroko ci b 35 cm wystarcz 2 pr ty w przypadku zbrojenia konstrukcyjnego. Dla
szeroko ci > 35 cm trzeba zało y 4 pr ty - ebra czteroramienne. Podobnie jest z
wysoko ci h. Je eli h > 45 cm to trzeba stosowa dodatkowe pr ty w połowie
wysoko ci belki
WNIOSEK: Przyj to belk o wymiarach b x h wykonan z betonu B-XX i zbrojon
pr tami
φ
X ze stali A-X. Pr ty dolne rozci gane X sztuk, pr ty górne ciskane -
konstrukcyjnie X sztuk. Przyj to konstrukcyjnie strzemiona wykonane ze stali A-0 o
przekroju
φ
6 w rozstawie c
1
= X mm w prz le oraz 1/3 c
1
w strefie przypodporowej (1/6
L) z ka dej strony.
Zakład Podstaw Budownictwa i Materiałów Budowlanych, SGSP Warszawa
8
No1,
# 16, L = L - 40 mm, sztuk 5
L - 40 mm
X szt co c/2 = cm
Y szt co c = cm
A
A
PRZEKRÓJ A-A, 1:20 (1:10)
No1
No3
No2
No4
BUDOWLANY
PODCI G ELBETOWY
Jan TWARDOWSKI, DSZ CS7
maj 2006 r.
PROJEKTANT:
TEMAT RYS.:
DATA:
IMI I NAZWISKO:
STADIUM:
TEMAT:
ADRES:
BRAN A:
KONST.
NUMER RYS.:
PODPIS:
1:20
SKALA:
K 4
HALA MAGAZYNOWA - Magazyn papieru
Miecznik Mały, woj. małopolskie
X szt co c/2 = cm
No2,
# 16, L = L - 40 mm, sztuk 3
L - 40 mm
No3,
# 12, L = L - 40 mm, sztuk 2
L - 40 mm
No4
, O 6, L = 2h+2b-6a1-2a2+2*50 mm1360 mm, sztuk 2X+Y
b-2a1
h-
a1
-a
2+
50
m
m
b-2a1+50 mm
h-
a1
-a
2
Beton B25,
stal zbrojeniowa główna A-IIIN,
strzemiona A-0,
dr in . Paweł SULIK
SPRAWDZIŁ: