1. Wyjaśnij pojęcie bezpośrednie inwestycje zagraniczne(BIZ). W jakich formach występują BIZ?

BIZ występuje gdy zagraniczny inwestor uzyskuje lub posiada trwały wpływ w przedsiębiorstwie
zagranicznym. Wartością progową wyznaczoną w sposób umowny jest 10% akcji zwykłych lub głosów.
Inwestorem zagranicznym może byd osoba fizyczna, inkorporowane lub nieinkorporowane przedsiębiorstwo
lub grupa osób mających bezpośrednią inwestycję. Do BIZ zalicza się nowo powstałe(np. greenfield -> nowe
przedsiębiorstwa uruchamiane przez firmy z udziałem zagranicznego kapitału na dotychczas
niezainwestowanych terenach) i już istniejące przedsiębiorstwa. BIZ może występowad jako filie (inwestor
ma więcej niż połowę udziałów), przedsiębiorstwa stowarzyszone(bezpośredni inwestor mający nie więcej
niż 50% głosów) lub oddział ( firma wchodząca w skład przedsiębiorstwa macierzystego, nie posiadająca
osobowości prawnej). Na rynek zagraniczny można wejśd również poprzez przejęcie firmy już na nim
działającej czy kupno całości lub części jej akcji.

2. Jakie elementy tworzy krajowy system finansowy a jakie międzynarodowy?

Krajowy system finansowy – sektor bankowy, fundusze inwestycyjne i giełdy.
Międzynarodowy system finansowy – banki centralne (emitują walutę krajową), banki prywatne (częśd z nich
działa w więcej niż jednym kraju), międzynarodowe organizacje finansowe.

3. Na czym polega otwartośd gospodarki?

Paostwa charakteryzujące się otwartością gospodarki uczestniczą handlu międzynarodowym dobrami i
kapitałem (import i eksport). Otwartośd gospodarki powoduje to że inwestorzy lokują swoje środki tam,
gdzie mogą z nich uzyskad najwyższą stopę zwrotu, co nakłania ich do zawierania transakcji na nowych i
niepłynnych rynkach. W konsekwencji banki oraz inne instytucje finansowe coraz częściej cechuje
nieostrożnośd w postępowaniu przy lokowaniu środków w krajach nadmiernie zadłużonych. Z tego powodu
są oskarżane o przyczynienie się do nadmiernego zadłużania się wielu paostw rozwijających się. Rozwiązania
w zakresie międzynarodowego systemu finansowego silniej oddziałują na te otwarte gospodarki krajowe o
niewielkich rozmiarach niż na kraje i wysokim potencjale gospodarczym.


1. Jakie są motywy napływu BIZ?
Uwzględniają one wiele czynników traktowanych interdyscyplinarnie(ekonomicznych i pozaekonomicznych),
zarówno w ujęciu i mikro-(przedsiębiorstwo) i makroekonomicznych(kraj). Złożonośd problematyki BIZ
powoduję że ciężko jest wyjaśnid wszystkie okoliczności przepływu kapitału w BIZ. Przedsiębiorców do
inwestycji zagranicznych skłaniają przede wszystkim lepsze niż w kraju macierzystym warunki inwestowania.
Wpływają na nie również inne motywy, takie jak:
- rynkowe, związane z poszerzeniem rynku zbytu lub zdobycia na nim lepszej pozycji
- kosztowe, wynikające z korzystniejszych relacji kosztów w kraju docelowej inwestycji niż w kraju
macierzystym (np. koszty pracy, energii, usług finansowych, podatków)
- zaopatrzeniowe, polegające np. na zapewnieniu dostaw surowców czy dostępu do technologii
- strategiczne, związane z pozyskiwaniem strategicznych aktywów (know-how technologie, kanały
dystrybucji), pozwalających utrzymad lub zwiększyd konkurencyjnośd na rynku.

2. Jakie elementy tworzą klimat inwestycyjny?

Czynniki tworzące klimat inwestycyjny, czyli określające stopieo atrakcyjności gospodarki:
- klimat ekonomiczny (sytuacja gospodarcza kraju lokaty kapitału i jej zmiany)
- klimat społeczny (sytuacja na rynku pracy i uwarunkowania społeczno-kulturowe)
- klimat administracyjny (działania paostwa w zakresie rozwoju przedsiębiorczości i konkurencyjności)
- klimat polityczny (np. stabilnośd polityczna paostwa)

1. Jak zmieniała się wielkośd bezpośrednich inwestycji zagranicznych po 1980 roku?

Przepływy BIZ na świecie, zwłaszcza od połowy lat 80, wykazują bardzo wysoką dynamikę wzrostu. W
2000 roku ich przepływy osiągnęły rekordową wartośd 1411 mld USD. Główną tego przyczyną były
ponadnarodowe fuzje i przejęcia, co świadczy o aktywności korporacji transnarodowych
odpowiedzialnych za większośd przepływów kapitałowych na świecie. Zasadniczo wpłynęło to na skalę i
kierunki przepływów bezpośrednich inwestycji. W 2007 roku BIZ wyniosły 1833 mld USD, z czego aż dwie
trzecie ulokowana w krajach wysoko rozwiniętych.

2. Do których krajów kieruje się największy strumieo BIZ?

Do krajów wysoko rozwiniętych -> Stany Zjednoczone, Francja, Wielka Brytania, Hiszpania, Szwajcaria,
Belgia). Są one nie tylko odbiorcami inwestycji, lecz także ważnymi dostawcami kapitału (około 84% !)

3. Jaką rolę odgrywają kraje wysoko ekonomicznie rozwinięte w przepływach BIZ?

Są zarówno odbiorcami jak również ważnymi dostawcami kapitału na rynku (84% pochodzi z krajów
wysoko rozwiniętych). Przez tendencje korporacji transnarodowych (większośd z nich pochodzi z krajów
wysoko rozwiniętych) do inwestycji w krajach rozwijających się, stwarzane są tam nowe miejsca pracy i
poprawiają się warunki życia w tych krajach.

4. Jaką rolę odgrywają kraje rozwijające się w przepływach BIZ?

Od lat 90 XX wieku w krajach rozwijających możemy odnotowad wzrosty przepływów BIZ. Ich napływ
powoduje zmiany w światowej strukturze BIZ (spadek udziału procentowego w światowej strukturze BIZ
krajów wysokorozwiniętych z 82% w 1990 do 76% w 2006). Zmiany te pociągają za sobą zmiany w
strukturze sektorowej. Największy udział przypada na sektor III (usług). Jego procentowy udział ciągle
rośnie co wpływa na spadek zaangażowanego kapitału w formie BIZ w rolnictwo i przemysł przetwórczy.

5. Jaką rolę odgrywają kraje transformujące w przepływach BIZ?(z internetu bo w książce nie ma)

- Niedobór środków finansowych uniemożliwia podejmowanie inwestycji na skalę potrzebną gospodarce
regionalnej.
- Dużą rolę odgrywa eksport.
- Zagraniczne inwestycje są podstawowym czynnikiem modernizacji i przebudowy technologicznej kraju
goszczącego.
- Wysoki udział firm z kapitałem zagranicznym w eksporcie zwiększa zdolnośd do konkurowania na
rynkach międzynarodowych, ponieważ zagraniczni inwestorzy z reguły mają lepszy dostęp do sieci
dystrybucji, oferują także bardziej technologicznie zaawansowane produkty, a ich eksport jest z reguły
mniej podatny na wahania koniunkturalne.

6. Jakie są efekty napływu BIZ?

- w krajach goszczących napływ BIZ przyczynia się do rozwoju ekonomicznego. Dzięki niemu można
pozyskad środki na inwestycje oraz dostęp do nowoczesnych technologii. Ma również wpływ na rynek
pracy powodując wzrost jego wydajności. Pośrednio może również wpłynąd na tworzenie nowych miejsc
pracy w branżach kooperujących oraz na doskonalenie zawodowe pracowników. BIZ może mied również
negatywne skutki które zazwyczaj przejawiają się poprzez presje konkurencyjną ze strony inwestorów
zagranicznych oraz duży import zastępujący produkcję krajową( wypieranie rodzimych firm z rynku i
zagrożenie suwerenności gospodarczej kraju).
- dla inwestora przepływ kapitału za granicę pozwala na wzrost efektywności jego wykorzystania.
Przekłada się to na lepsza pozycję na rynku, zyski, które przekazywane są później do kraju macierzystego
oraz tworzenie miejsc pracy w wyniku działalności kooperacyjnej i usługowej. W konsekwencji jest to
czynnikiem aktywizującym procesy gospodarcze kraju pochodzenia inwestycji. Negatywnym aspektem

jest zagrożenie z powodu możliwości utraty zainwestowanych środków oraz wzrost wpływu gospodarki
kraju w którym zainwestowane są środki na gospodarkę inwestora.