Inne nazwy
tert.-butanol, alkohol tert.-butylowy, wodorotlenek tert.-butylu, alkohol 1,1-dimetyloety-
lowy, 2-metylo-2-propanol, trimetylometanol, trimetylokarbinol, 2-metylopropanol-2
Klasyfikacja i oznakowanie
Znaki ostrzegawcze - Znaki nakazu - Znaki zakazu
Znak transportowy
Symbole R
R 11
Substancja wysoce ∏atwopalna
R 20
Dziala szkodliwie w przypadku nara˝enia drogà oddechowà
Symbole S
(S 2
Przechowywaç poza zasi´giem dzieci)
S 9
Przechowywaç pojemnik w dobrze wentylowanym miejscu
S 16
Nie przechowywaç w pobli˝u êróde∏ ognia – nie paliç tytoniu
Oznakowanie preparatów
Zakres [%]
Oznakowanie
Symbole R
c
≥
25 Xn
20
Klasyfikacja wed∏ug ró˝nych przepisów
W∏aÊciwe numery TRGS/TRGA: 900
Norma czystoÊci powietrza (TA):
- post´powaç jak z substancjami organicznymi klasy III;
- maks. dopuszczalna emisja: 0,15 g/m
3
(strumieƒ masy
≥
3 kg/h)
Klasa zagro˝enia wg VbF: B
Klasyfikacja wg GGVS rozporzàdzenia o warunkach transportu ∏adunków niebezpiecznych
w ruchu drogowym:
klasa 3, cyfra 3 b, numer zagro˝enia 33
Rozporzàdzenie o ochronie przed imisjà z (roku): 1991
Za∏àcznik 2 Rozporzàdzenia o ochronie przed imisjà, nr 2
Za∏àcznik 3 Rozporzàdzenia o ochronie przed imisjà, nr 2 p. 4
1,1-dimetyloetanol
Cz´Êç 8: Arkusze danych
Cz´Êç 8 Nr 1401 Strona 1
Grudzieƒ 2000
Niebezpieczne substancje. Praktyczny poradnik
Nr wg CAS: 75-65-0
Nr indeksu: 603-005-00-1
Nr wg ONZ: 1120
Nr wg EINECS: 200-889-7
1401
1,1-dimetyloetanol
Wzór chemiczny: (CH
3
)
3
COH
Xn
substancja
szkodliwa
F
substancja
wysoce
∏atwopalna
Nakaz stosowania
ochrony oczu
Nakaz stosowania
ochrony ràk
Zakaz u˝ywania
otwartego ognia
i zakaz palenia
Niebezpieczeƒstwo
po˝aru - Materia∏y
∏atwo zapalne
Za∏àcznik 4 Rozporzàdzenia o ochronie przed imisjà, nr 6
Uwagi do Rozporzàdzenia o emisji: ∏atwo zapalne ciecze
Przepisy bran˝owe stowarzyszenia zawodowego VBG: —
Przepisy bran˝owe stowarzyszenia zawodowego ZH1 10 (wytyczne dla pracy w atmosferze
wybuchowej); 200 (wytyczne dla zagro˝eƒ elektrostatycznych); 229
KZW, klasyfikacja w∏asna przemys∏u chemicznego: nie
Ârodki bezpieczeƒstwa
Instalacja, aparatura i zbiorniki powinny byç szczelnie zamkni´te. Odsysaç w miejscach
odbioru lub tworzenia si´ produktu. Przewietrzaç pomieszczenia. Przechowywaç z dala
od êróde∏ ognia – nie paliç tytoniu. Unikaç bezpoÊredniego kontaktu z oczami, skórà lub
ubraniem. Pracowaç w dopasowanej odzie˝y ochronnej. Do ochrony oddychania stoso-
waç filtr dla gazów typu A.
Pierwsza pomoc
Po wdychaniu (inhalacji) zapewniç spokój, Êwie˝e powietrze, opiek´ lekarskà. Po kon-
takcie ze skórà ska˝one cz´Êci cia∏a natychmiast dok∏adnie umyç du˝à iloÊcià wody
z myd∏em. Po ska˝eniu oczu oczy dok∏adnie przemyç du˝à iloÊcià bie˝àcej wody, przy
szeroko rozwartych powiekach. Czyste oko chroniç, w razie potrzeby usunàç szk∏a kon-
taktowe. Po po∏kni´ciu natychmiast wyp∏ukaç jam´ ustnà, a nast´pnie obficie popiç
wodà. Zapewniç poszkodowanemu pomoc lekarskà. Usunàç ska˝one cz´Êci odzie˝y.
Pierwsze czynnoÊci w razie po˝aru
W przypadku po˝aru wi´kszej iloÊci produktu zagro˝ony teren zagrodziç w kierunku
z wiatrem. Ostrzec mieszkajàcych w zagro˝onej strefie. Oddaliç osoby postronne. Pary,
wzgl´dnie mieszaniny gaz/powietrze stwarzajà niebezpieczeƒstwo wybuchu. Zapobie-
gaç przedostaniu si´ produktu do kanalizacji – istnieje niebezpieczeƒstwo eksplozji.
Produkt i pojemniki nie obj´te jeszcze przez po˝ar usunàç z zagro˝onego terenu.
Rozlany produkt nie obj´ty jeszcze po˝arem pokryç pianà odpornà na alkohole.
Pojemniki obj´te po˝arem ch∏odziç obfitym strumieniem rozpryskiwanej wody. Wyst´-
puje niebezpieczeƒstwo p´kania pojemników.
Usuwanie ma∏ych iloÊci
Ma∏e iloÊci mo˝na rozcieƒczyç du˝à iloÊcià wody i sp∏ukaç. RozpryÊni´ty produkt zebraç
za pomocà uniwersalnych Êrodków wch∏aniajàcych (porowatej miki, ziemi okrzem-
kowej) i podobnie jak i nie zu˝ytà pozosta∏oÊç zlikwidowaç w przystosowanej do tych
celów instalacji spalania lub usuwaç jak odpady specjalne.
Pierwsze czynnoÊci przy zagro˝eniu ska˝eniem
Powietrze:
produkty rozk∏adu zbiç rozpryskiwanà wodà i/lub energicznie wzburzyç,
zawirowaç; mieszaniny gaz-powietrze gro˝àce wybuchem wzburzyç z roz-
pryskiwanà wodà lub zbiç strumieniem rozpryskiwanej wody.
Woda:
ostrzec odbiorców wody pitnej, ch∏odzàcej i u˝ytkowej (przemys∏owej);
ska˝onà wod´ gaÊniczà zatrzymaç.
Gleba:
produkt zebraç mechanicznie; warstw´ gleby zanieczyszczonà wi´kszà
i ma∏à iloÊcià produktu zebraç za pomocà Êrodków wch∏aniajàcych; warstw´
gleby zanieczyszczonà wi´kszà iloÊcià wylanego lub rozsypanego produktu
zdjàç i dostarczyç do odpowiedniej jednostki likwidujàcej odpady.
1,1-dimetyloetanol
Cz´Êç 8: Arkusze danych
Cz´Êç 8 Nr 1401 Strona 2
WEKA Sp. z o.o.
Wskazówki dla stra˝y po˝arnej
Po˝ar wi´kszej iloÊci produktu zwalczaç pianà odpornà na alkohole, du˝à iloÊcià roz-
pryskiwanej wody. Ma∏e po˝ary gasiç proszkiem, pianà, wodà, CO
2
. Dru˝yny po˝arnicze
nale˝y wyposa˝yç w niezale˝ne od powietrza aparaty oddechowe oraz w ˝aroodporne
ubrania ochronne. Prace zwiàzane z usuwaniem odpadów wykonywaç w aparatach
oddechowych niezale˝nych od otaczajàcego powietrza i w ˝aroodpornych ubraniach
ochronnych. Do prac zwiàzanych z usuwaniem odpadów u˝ywaç przyrzàdów posiada-
jàcych atestowane zabezpieczenie przed eksplozjà oraz narz´dzi o niskiej sk∏onnoÊci
do iskrzenia.
Fizyczne i chemiczne w∏aÊciwoÊci substancji
1,1-dimetyloetanol jest substancjà sta∏a krystalicznà lub cieczà, silnie za∏amuje Êwiat∏o.
Posiada zapach przypominajàcy zapach kamfory.
Masa molowa:
74,123 g/mol
Temperatura zap∏onu (cc):
11 °C
Temperatura topnienia:
25,6 °C
Temperatura samozap∏onu:
470 °C
Temperatura wrzenia:
Granice wybuchowoÊci:
przy 1013 mbar
82,55 °C
dolna
2,3% obj.
górna
8,0% obj.
G´stoÊç:
w 20 °C
0,7867 g/cm
3
RozpuszczalnoÊç w wodzie:
w 20 °C
miesza si´
Próg zapachowy:
145-225 mg/m
3
RozpuszczalnoÊç w rozp. organ. (20°C):
logP (oktanol/woda):
0,35
miesza si´ z wi´kszoÊcià rozpuszczal-
ników organicznych
Pr´˝noÊç par:
w 20 °C
40 mbar
Wspó∏czynnik WxF:
6
w 30 °C
76 mbar
w 50 °C
220 mbar
St´˝enie nasycenia:
w 20 °C
121,64 g/m
3
Wzgl´dna g´stoÊç par
w 30 °C
223,50 g/m
3
(powietrze = 1):
2,56
w 50 °C
606,93 g/m
3
LotnoÊç (eter = 1):
11,0
Wspó∏czynniki przeliczeniowe:
1 mg/m
3
= 0,32 cm
3
/m
3
1 cm
3
/m
3
= 3,08 mg/m
3
Reakcje z innymi substancjami
Reaguje gwa∏townie ze Êrodkami utleniajàcymi (utleniaczami), metalami alkalicznymi
(litowcami) i z metalami ziem alkalicznych. Reaguje z metalami alkalicznymi (litowcami)
i z metalami ziem alkalicznych tworzàc wodór.
Zagro˝enia dla zdrowia
1,1-dimetyloetanol dzia∏a dra˝niàco na skór´ i na b∏ony Êluzowe oczu oraz dróg oddechowych.
Symptomy zatrucia to bóle g∏owy, md∏oÊci, nudnoÊci, znu˝enie, utrudniona koncentracja,
kurcze, omdlenia; aspiracja mo˝e doprowadziç do obrz´ku p∏uc lub do zapalenia p∏uc.
1,1-dimetyloetanol
Cz´Êç 8: Arkusze danych
Cz´Êç 8 Nr 1401 Strona 3
Grudzieƒ 2000
Niebezpieczne substancje. Praktyczny poradnik
St´˝enie dopuszczalne w powietrzu (MAK) w cm
3
/m
3
(ppm): 100
St´˝enie dopuszczalne w powietrzu (MAK) w mg/m
3
: 300
WartoÊç MAK/TRK: MAK
Wyjàtki Kategoria ograniczenia maksymalnego wg DFG: II,1
Kategoria ograniczenia maksymalnego: 4
Zagro˝enia dla Êrodowiska
Wskaênik oceny dla ostrej toksycznoÊci:
wobec ssaków 1
wobec ryb 2,3-3,0
wobec bakterii
2,6
Numer w katalogu substancji
Klasa zagro˝enia wody:
1
zagra˝ajàcych wodzie:
219
Numer kodu odpadów:
070204
Kontrola nara˝enia
WartoÊç NDS:
150
Choroby zawodowe:
BK 4302, 5101
WartoÊç NDSCh:
300
WartoÊç NDSP:
—
Instrukcje bran˝owe:
G 23, 24
Badania profilaktyczne: nie wymagane
Instrukcja post´powania
Rozprowadzanie: Za∏àcznik do § 1 Rozporzàdzenia o zakazie i ograniczeniach dla che-
mikalii, punkt: 5
Zakaz samoobs∏ugi wg § 4 Rozporzàdzenia o zakazie i ograniczeniach dla chemikalii: nie
Produkcja i stosowanie: Za∏àcznik IV Rozporzàdzenia o substancjach szkodliwych, punkt: 10
Warunki przechowywania wg § 24 Rozporzàdzenia o substancjach szkodliwych: nie
Informacje dodatkowe
Dane toksykologiczne
LD
50
(doustnie, szczur) 2400-3500 mg/kg LD
LO
(doustnie, królik)
4500 mg/kg
LD
100
(doustnie, królik)
3557 mg/kg LD
50
(ip., mysz)
441-933 mg/kg
LD
50
(iv., mysz)
1538 mg/kg
LC
80
(inhal., szczur, os. ˝eƒski): 30000 mg/m
3
(24 h)
Wskazówki dla lekarzy
Drogi przedostania si´ do organizmu: substancja mog∏a byç po∏kni´ta lub wdychana.
Symptomy: bóle g∏owy, md∏oÊci, nudnoÊci, znu˝enie, utrudniona koncentracja, kurcze,
omdlenia, aspiracja mo˝e doprowadziç do obrz´ku p∏uc lub do zapalenia p∏uc. Dzia∏a
dra˝niàco na skór´ i na b∏ony Êluzowe oczu oraz dróg oddechowych. Post´powanie: po
spo˝yciu spowodowaç wymioty wzgl´dnie p∏ukanie ˝o∏àdka, a nast´pnie podaç w´giel
aktywny i siarczan sodu (po 1 ∏y˝ce sto∏owej na 1/4 dm
3
wody). Stosowaç odtrutki,
w zale˝noÊci od objawów. Brak specyficznej odtrutki. Diagnostyka i kontrola: kontrola
elektrolitu, kontrola funkcjonowania serca i uk∏adu krà˝enia.
Zastosowanie
Jako rozpuszczalnik. W syntezach perfum i esencji owocowych. Jako czynnik alkilujàcy.
Jako surowiec do otrzymywania estrów i eterów. Jako Êrodek u∏atwiajàcy rozpuszczanie.
Jako dodatek do materia∏ów p´dnych zapobiegajàcy oblodzeniu gaênika i jako Êrodek
przeciwstukowy.
1,1-dimetyloetanol
Cz´Êç 8: Arkusze danych
Cz´Êç 8 Nr 1401 Strona 4
WEKA Sp. z o.o.