1

Epidemiologia

epi

„na, nad”

demos

„ludność”

logos

„nauka”

Badanie nad rozpowszechnieniem chorób wśród
ludności oraz czynnikami, które wpływają lub
warunkują to rozpowszechnienie

Struktura ludności

Struktura ludności

według płci i wieku

według płci i wieku

• Graficznym przedstawieniem struktury ludności

według płci i wieku jest piramida wiekowa. Jest
to wykres, w którym na osi poziomej
przedstawiono liczbę mężczyzn oraz kobiet, na
osi pionowej wiek.

Przyrost naturalny

• Przyrost naturalny – różnica pomiędzy

liczbą urodzeń a liczbą zgonów w
badanym okresie, na danym terytorium (w
liczbach bezwzględnych).

• Współczynnik przyrostu naturalnego -

różnica pomiędzy współczynnikiem
urodzeń a współczynnikiem zgonów w
badanym okresie, na danym terytorium
(wyrażone na 1000 osób)

Oczekiwana długość życia

Oczekiwana długość życia

• Oczekiwana długość życia dla danego roku

kalendarzowego oznacza przeciętną liczbę lat,
jaką potencjalnie przeżyje osoba urodzona w
danym roku.

• Przeciętne dalsze trwanie życia w wieku X-

liczba lat, jaką potencjalnie jeszcze przeżyje
osoba, która osiągnęła wiek X

Mierniki częstości zjawisk

zdrowotnych w populacji

Miary częstości chorób są potrzebne do:

• oceny wielkości problemu,

• porównywania różnych populacji,
• obserwowania trendów chorób.

Mierzonymi stanami mogą być:

choroba, niezdolność do pracy, zgon,
przeżywalność, a nawet korzystanie
z usług służby zdrowia oraz wskaźniki
pozytywne np. wyzdrowienie

Współczynniki umieralności

Współczynniki umieralności -- 1

1

Współczynnik umieralności ogólnej

(surowy):

Liczba zgonów

Liczba osób narażonych na ryzyko zgonu

* k

2

Współczynniki umieralności

Współczynniki umieralności -- 2

2

• Swoiste współczynniki umieralności. Należą

tutaj współczynniki umieralności według wieku,
płci i przyczyn. W liczniku umieszczamy liczbę
zgonów w danej grupie wieku, płci lub
przyczyny, w mianowniku zaś stosowną dla
licznika liczbę ludności narażonej na ryzyko
zgonu.

– swoisty współczynnik umieralności dla grupy

wieku 30-40 lat

– swoisty współczynnik umieralności z powodu

chorób krążenia

Współczynniki umieralności

Współczynniki umieralności -- 3

3

Wskaźnik umieralności proporcjonalnej.

Przedstawia on procent zgonów z powodu
określonej przyczyny w stosunku do ogółu
zgonów, na przykład wskaźnik
umieralności proporcjonalnej z powodu
chorób krążenia:

Liczba zgonów z powodu chorób krążenia

Ogólna liczba zgonów

* 100

Współczynniki umieralności

Współczynniki umieralności

niemowląt

niemowląt

•Współczynnik wczesnej umieralności

niemowląt

•Współczynnik późnej umieralności niemowląt

•Współczynnik umieralności okołoporodowej

•Współczynnik martwo-urodzonych

Ogólny współczynnik umieralności niemowląt:

Liczba zgonów niemowląt (0 -11 miesięcy)

Liczba urodzeń żywych

* k

Wskaźnik śmiertelności

Liczba zgonów na daną chorobę

Liczba osób, które zachorowały na daną chorobę

* k

Chorobowość

Chorobowość - punktowa lub okresowa

(pewien przedział czasu)

Liczba zdarzeń (chorych)

Liczba osób narażonych na ryzyko

* k

Zapadalność

• Zapadalność - inaczej ryzyko lub

prawdopodobieństwo wystąpienia jakiejś
choroby w populacji wyjściowo zdrowej.

Liczba nowych przypadków

Populacja narażona na początku badanego okresu

* k

Chorobowość =

= zapadalność * czas trwania choroby

(jeśli zapadalność i czas trwania choroby stałe

w czasie)