PremaKultura
"Proste
ż
ycie – Wzniosłe my
ś
lenie"
Kompost w 18 dni
GOR
Ą
CY KOMPOST W 18 DNI
Zazwyczaj tradycyjny sposób kompostowania, zwany “zimnym kompostowaniem” polega na
umieszczaniu materii organicznej w beczkach kompostowych bądź usypywaniu pryzm I
pozostawieniu owej materii do czasu, aż proces dekompozycji rozłoży ją do postaci kompostu.
Jest to dość długi proces i zazwyczaj zajmuje kilka miesięcy. Istnieje możliwość przyśpieszenia
takiego procesu przez odwracanie kompostowanej materii ze spodu pryzmy na jej górę i
odwrotnie, aby wymieszać materiał kompostowy i dostarczyć trochę tlenu, wciąż jednak proces
ten jest dość długi.
Innym podejściem do tematu jest tak zwane “gorące kompostwanie”, dzięki któremu możemy
uzyskać kompost w znacznie krótszym czasie. Dodatkową korzysćią płynącą z takiego podejścia
jest to, że w trakcie takiego procesu zabijanę są wszelkie patogenne organizmy, oraz nasiona
chwastów, których używamy w procesie, jednocześnie otrzymując kompost wysokiej jakości. W
Kompost w 18 dni | PremaKultura
http://premakultura.wordpress.com/kompost-w-18-dni-2/
1 z 8
2013-05-12 02:29
odróżnieniu w procesie „zimnego kompostowania” wszelkie nasiona pochodzące z chwastó, które
kompostujemy są wciąż aktywne i jeśli użyjemy taki kompost w ogródku, możemy spodziewać
się, że wyrośnie nam wiele nieporządanych przez nas roślin (pamiętajmy o tym, że chwasty mimo
iż nie pożadane przez nas w ogródku pełnią bardzo ważną rolę, z której często nie zdajemy sobie
sprawy).
“Zimny kompost” nie usuwa również patogenów. Zatem jeśli do kompostowania użyjemy roślin
zaatakowanych jakimiś chorobami, choroby te mogą rozprzestrzenić się znowu w twoim
ogródku, zalecane zatem jest aby nie kompostować „na zimno” zarażonych roślin. Dodatkowo po
zakończeu takiego procesu, w kompoście znajdujemy wciąż duże kawałki materii organicznej,
które nie rozłożyły się kompletnie. Materiał jaki otrzymujemy w procesie „gorącym” jest bardzo
rozdrobniony i wygląda jak wspaniały, żyzny, czarny humus.
Jedną z metod “gorącego” kompostowania, jaką chcielibyśmy przedstawić w niniejszym artykule
jest .w. Metoda Berkley‘a opracowana na Uniwersytecie w Kalifornii. Metoda ta jest niezwykle
szybka I wydajna, dzięki której otrzymujemy wspaniały, wysokiej jakości kompost zaledwie w 18
dni!
Warunki jakie należy spełnić w takim procesie są następujące:
1. Utrzymywanie temperatury procesu w granicach 55-65 stopni Celsiusza
2. Stosunek zawartości węgla do azotu w materi użytej do kompostowania powinien być w
granicach 25-30:1 (W:A)
3. Pryzma kompostowa powinna mieć wysokość około 1.5 metra
4. Jeśli używamy gałęzi do kompostowania, dobrze jest je najpierw rozdrobnić na małe
kawałeczki, ręcznie bądź przy użyciu rębarki.
5. Pryzma kompostowa jest obracana z wewnątrz na zewnątrz i odwrotnie aby dobrze wymieszać
materiał kompostowy i dostarczać powietrza.
Metoda Berkley`a jest stosunkowo bardzo prostą metodą zawierającą 3 główne fazy:
1. Usypanie pryzmy kompostowej
2. Pozostawienie jej na 4 dni bez ruszania
3. Po 4ch dniach zaczynamy process obracania materii. Przez następne 14 dni, co drugi dzień
powtarzamy obracanie materiały z wewnątrz na zewnątrz i odwrotnie.
MATERIAŁ KOMPOSTOWY I STOSUNEK WĘGLA DO AZOTU
W sposobie jaki prezentujemy stosunek węgla do azotu w materiałe użytym do kompostowania
powinien być jak 25-30 części węgla na 1 część azotu w kilogramach.
Stosunek taki wynika z tego, iż bakterie odpowiedzialne za process dekompozycji materii
wymagają dokładnie tych dwóch elemetów, dokładnie w takich proporcjach jako składników do
budowy swoich ciał. Umożliwia to im doskonałą reprodukcję i szybkie namnażanie się.
Materiały bogate w węgiel to zazwyczaj sucha, “brązowa” material taka jak, trociny, karton,
suche liście, słoma, gałęzie i inne rodzaje drewnianych, włóknistych materiałów, które gniją
zazwyczaj dość długo.
Kompost w 18 dni | PremaKultura
http://premakultura.wordpress.com/kompost-w-18-dni-2/
2 z 8
2013-05-12 02:29
Materia bogata w azot zazwyczaj jest wilgotna, “zielona”, taka jak: ścięta trawa, odpadki
warzyw i owoców, zwierzęce odchody i wszelkiego rodzaju zielona liściasta materia, która
ulega procesom gnilnym zazwyczaj dość szybko.
Jeśli stosunek węgla do azotu jest odpowiedni, przy stosowaniu tego szybkiego I wydajnego
sposobu dekompozycji tlenowej, material rozłoży się I zachowa objętość materiału wejściowego.
W odróżnieniu do procesu beztlenowego (“zimne” kompostowanie), gdzie ilość materiału
wyjściowego drastycznie maleje, ponieważ mamy do czynienia również z procesami gnilnymi.
Zazwyczaj materiał jaki używamy, nie ma idealnego stosunku węgiel:azot. Stosujące metodę
gorącego kompostowania powinniśmy dokonać pewnych kalkulacji, w zależności od materiałów
jakie będziemy używać. Pamiętajmy, iż praktyka czyni mistrza i wraz z ilością wykonanego
kompostowania nabierzemy wprawy, także dobór materiału i kalkulacje staną się dla nas rzeczą
oczywistą.
Jeśli w materiale mamy za dużo węgla powinniśmy dodać materii bogatej w azot, takiej jak
gnojowica czy świeżo ścięta trawa, jeśli zaś węgla mamy za mało, wzbogacamy masę
Kompost w 18 dni | PremaKultura
http://premakultura.wordpress.com/kompost-w-18-dni-2/
3 z 8
2013-05-12 02:29
kompostową o materiał bogaty w węgiel np., suche liście, trociny, czy suche gałązki.
W tabelce poniżej umieściliśmy informację o stosunku węgla do azotu w najbardziej popularnych
materiałach. Zazwyczaj materiał zawierający dużo węgla nazywamy „brązowym”, a materie
bogatą w azot określa się mianem „zielonej”.
Przejdźmy zatem od teorii do praktyki. Krok po kroku przedstawiamy jak przygotować naszą
pryzmę kompostową i jakie czynności należy wykonać. Pamiętajmy również, że mnogość
materiału jaki użyjemy wzbogaci nasz kompost o dodatkowe elementy odżywcze. Na ten
przykład pokrzywy dostarczą nam dużo składników mineralnych, żelaza, magnezu, wapnia,
manganu i krzemu. Pokrzywa jest jednym z .w. Akumulatorów Dynamicznych. W tej grupie
roślin znajdziemy wiele innych gatunków, bardzo bogatych w mikro-makroelementy, warto
zatem zapoznać się jakie są to rośliny, zazwyczaj nazywane chwastami.
BUDOWANIE PRYZMY KOMPOSTOWEJ
KROK PO KROKU
DZIE
Ń
1
Zmieszaj dokładnie składniki, układając je cienkimi warstwami jakbyś robił lasagne. Warstwa
brązowych, warstwa zielonych, gnojowica, i tak dalej. Usypuj pryzme szerokości około 1 metra
oraz wysokości około 1,5m. Od czasu do czasu polewaj materiał wodą, tak aby pryzma była
dobrze nasączona, ale uważaj żeby jej nie zmoczyć za bardzo. Całość powinna być dobrze
wilgotna, ale jeśli ściśniemy w ręku naszą materię powinniśmy wycisnąć z niej nie więcej niż
kropelkę wody. Po skończeniu układania pryzmy, możemy dodać aktywator, umieszczając go w
środku naszego stosu. Możemy do tego celu użyć żywokostu, pokrzywy, martwego
Kompost w 18 dni | PremaKultura
http://premakultura.wordpress.com/kompost-w-18-dni-2/
4 z 8
2013-05-12 02:29
rozkładającego się zwierzaka, rybę, mocz lub przepracowany już stary kompost. Na koniec
dobrze jest pryzmę zabezpieczyć przed nadmiernym wysychaniem, bądź też przed deszczem.
Przykryjmy zatem nasza pryzmę jakąś płachtą, ale tak aby nie ograniczać dostawy tlenu,
potrzebnego do naszego procesu. Po skończeniu zostawiamy naszą pryzmę na 4 dni.
DZIE
Ń
4
Czas zabrać się do obracania kompostu. Po czterech dniach przystępujemy zatem do pracy i
wywracamy naszą pryzmę do góry nogami oraz z wewnątrz do wewnątrz. To co było w środku
powinno znaleźć się na zewnątrz przymy i odwrotnie.
Upewnijmy się co do wilgotności naszego materiału. Załóż gumową rękawiczkę i ściśnij garść
kompostowanej materii. Powinniśmy wycisnąć z niej co najwyżej jedną kropelkę wody. Jeśli
pryzma jest za sucha można dodać trochę wody, jeśli jest za wilgotna, układając nową warstwę
umieśćmy ją na jakimś stelażu z patyków, tak aby umożliwić odsączenie nadmiaru wody.
Kompost w 18 dni | PremaKultura
http://premakultura.wordpress.com/kompost-w-18-dni-2/
5 z 8
2013-05-12 02:29
DZIE
Ń
6 i 8
W tych dniach nasza pryzma powinna osiągnąć maksimum swojej temperatury. W prosty sposób
można to sprawdzić próbując wsadzić rękę do środka naszej pryzmy. Jeśli jest to możliwe, znaczy
że temperatura nie osiągneła poziomu 50 stopni Celsjusza. Najlepiej kontrolować jest temperaturę
przy użyciu specjalnego termometra. Wbijamy go w środek naszej pryzmy aby sprawdzić
poziom.
Poziomem optymalnym jest temperatura pomiędzy 55 a 65 stopni Celsjusza. Powyżej tej
temperatury zaczyna pojawiać się pleśń, która świadczy o obecności bakterii Erwinia amylovora,
bakterii rozwijającej się w warunkach beztlenowych. Jeśli zaobserwujemy takie zjawisko, dobrze
jest naszą pryzmę “przewietrzyć”. Temperatura osiągnąć powinna w tych dniach swój szczyt i
powoli zacznie opadać.
Kontynujemy obracanie naszej pryzmy w sposób wcześniej opisany. Powtarzamy tę czynność co
drugi dzień.
Jeśli zauważymy, że nasza pryzma kurczy się, oznacza to iż mamy za dużo azotu w naszej mieszance.
Kompost w 18 dni | PremaKultura
http://premakultura.wordpress.com/kompost-w-18-dni-2/
6 z 8
2013-05-12 02:29
Aby “dogrzać” naszą pryzmę dodajmy odrobinę krwi i sproszkowanych kości podczas obracania
kompostu.
Jeśli pryzma jest zbyt gorąca i zaczyna śmierdzieć, kurczy się ma za dużo azotu. Należy proces nieco
opóźnić, dodając odrobinę trocin podczas obracania.
Używają tego systemu kompostowania, z naszej pryzmy wydziela się dużo metanu (zajmiemy się tym
tematem kiedy indziej, ale chciałbym w tym miejscu zaznaczyć, iż jest to wspaniały sposób pozyskiwania
biogazu).
DZIE
Ń
10-18
W tych dniach kontynuujemy obracanie naszej pryzmy co drugi dzień, czyli dnia 10-go, 12-ego,
14-ego, 16-ego, 18-ego.
DZIE
Ń
18
Mmmm. Nasz kompost powinień już być gotowy. Wspaniale pachnie i jest ciemno brązowy.
Kiedy zauważymy, że dżdżownice zaczynają się wprowadzać możemy być pewni, że proces
zakończony został sukcesem. Temperatura opadła a materia jest bogata w składniki odżywcze.
Kompost w 18 dni | PremaKultura
http://premakultura.wordpress.com/kompost-w-18-dni-2/
7 z 8
2013-05-12 02:29
I to by było na tyle moi kochani. Widły w dłoń i na koń. Zabierajmy się do pracy, usypujmy
pryzmy kompostowe abyśmy mieli wystarczającą ilość bogatego w wartości odżywcze kompostu,
którego nasze warzywka organiczne bardzo potrzebują. Pzypominam, iż kompostowanie jest
jedną z głównych czynności permakulturowca i rolnika organicznego. Polecam temat ten zgłebić
nieco bardziej, gdyż kompostowanie jest sztuką i od nas zależy jak bogaty materiał wyjściowy
otrzymamy. Niebawem przedstawie Wam temat herbatek kompostowych, które są jeszcze
bardziej wydajne, i które mogą służyc do oprysków roślin, aby dostarczyć im bezpośrednio
mikroelementów, oraz wzmocnić ich odporność na rózne choroby. A zatem, wesołego
kompostowania !!!
Blog na WordPress.com. | Motyw: Misty Lake. Autor motywu: AutomaGic.
Kompost w 18 dni | PremaKultura
http://premakultura.wordpress.com/kompost-w-18-dni-2/
8 z 8
2013-05-12 02:29