(12391) 1 3 zajęcia ekonomika i finansowanie w ochronie zdrowia [tryb zgodności]

2009-05-04

Ekonomika i Finansowanie

w Ochronie Zdrowia

Wykład nr 3:

Organizacja i finansowanie ochrony zdrowia w Polsce

Ochrona zdrowia w Polsce

Ochrona zdrowia w Polsce →

→ Organizacja i finansowanie

Organizacja i finansowanie

––

Niemal wszyscy polscy obywatele, a w szczególności:

osoby zatrudnione wraz z członkami ich rodzin,

żołnierze oraz członkowie ich rodzin,

żołnierze oraz członkowie ich rodzin,
f nkcjona i s e eso t sp a

e nęt n ch i administ acji (Policja St aż poża na St aż

f nkcjona i s e eso t sp a

e nęt n ch i administ acji (Policja St aż poża na St aż

funkcjonariusze resortu spraw wewnętrznych i administracji (Policja, Straż pożarna, Straż

funkcjonariusze resortu spraw wewnętrznych i administracji (Policja, Straż pożarna, Straż
graniczna) oraz resortu sprawiedliwości (Straż więzienna), a także członkowie ich rodzin,

graniczna) oraz resortu sprawiedliwości (Straż więzienna), a także członkowie ich rodzin,

rolnicy indywidualni wraz z domownikami,

osoby bezrobotne i ich rodziny,

uczniowie i studenci,

––

mają prawo do korzystania ze świadczeń opieki zdrowotnej finansowanej ze środków

mają prawo do korzystania ze świadczeń opieki zdrowotnej finansowanej ze środków
publicznych, czyli są objęci ubezpieczeniem zdrowotnym;

publicznych, czyli są objęci ubezpieczeniem zdrowotnym;

Opracowanie: dr Tomasz Skica

Ciekawostka!

Ciekawostka!
––

Status członka rodziny osoby ubezpieczonej zwalnia z obowiązku ubezpieczenia zdrowotnego

2009-05-04

Ochrona zdrowia w Polsce

Uprawnienie bezwarunkowe

––

w niektórych przypadkach (np. zagrożenia życia) uprawnienie do korzystania ze świadczeń opieki

w niektórych przypadkach (np. zagrożenia życia) uprawnienie do korzystania ze świadczeń opieki
zdrowotnej jest bezwarunkowe;

zdrowotnej jest bezwarunkowe;

Żadne okoliczności (np brak ubezpieczenia pacjenta) nie mogą stanowić podstawy do odmowy udzielenia

Żadne okoliczności (np. brak ubezpieczenia pacjenta) nie mogą stanowić podstawy do odmowy udzielenia

Żadne okoliczności (np. brak ubezpieczenia pacjenta) nie mogą stanowić podstawy do odmowy udzielenia
świadczenia zdrowotnego, jeżeli osoba zgłaszająca się do zakładu opieki zdrowotnej potrzebuje

świadczenia zdrowotnego, jeżeli osoba zgłaszająca się do zakładu opieki zdrowotnej potrzebuje natychmia

natychmia--

stowego

stowego udzielenia świadczeń zdrowotnych ze względu na zagrożenie życia lub zdrowia.

udzielenia świadczeń zdrowotnych ze względu na zagrożenie życia lub zdrowia.

art. 7. ustawy z 30 sierpnia 1991 r. o zakładach opieki zdrowotnej

Podmioty udzielające świadczeń zdrowotnych w Polsce

––

świadczeń zdrowotnych w Polsce mogą udzielać następujące jednostki organizacyjne:

zakłady opieki zdrowotnej

Opracowanie: dr Tomasz Skica

y p

––

publiczne

––

i niepubliczne

indywidualne praktyki (lekarskie, pielęgniarskie, położnych),

––

ogólne

ogólne → np.

→ np. prywatny gabinet lekarza lub pielęgniarki, nieposiadających specjalizacji,

prywatny gabinet lekarza lub pielęgniarki, nieposiadających specjalizacji,

––

i specjalistyczne

i specjalistyczne → np.

→ np. gabinet laryngologiczny, kardiologiczny,

gabinet laryngologiczny, kardiologiczny,

grupowe praktyki (lekarskie, pielęgniarskie, położnych),

––

ogólne

––

i specjalistyczne.

Ochrona zdrowia w Polsce

Podmioty świadczące opiekę zdrowotną ze środków publicznych

––

Świadczenia opieki zdrowotnej finansowane ze środków publicznych są udzielane przez:

1) zakłady opieki zdrowotnej,

zakłady opieki zdrowotnej,

2) lekarzy i lekarzy dentystów prowadzących praktyki lekarskie,

lekarzy i lekarzy dentystów prowadzących praktyki lekarskie,

d t

i k t któ

d t

i k t któ

na podstawie kontraktów zawieranych z:

Narodowym Funduszem Zdrowia (NFZ);

podmiotem zarządzającym systemem ubezpieczeń zdrowotnych;

lub w przypadku procedur wysokospecjalistycznych

lub w przypadku procedur wysokospecjalistycznych –– bezpośrednio z Ministerstwem Zdrowia;

bezpośrednio z Ministerstwem Zdrowia;

Wybór świadczeniobiorców

––

wybór świadczeniobiorców przeprowadzany jest w formie konkursu ofert;

Świadczenia ponadstandardowe

Świadczenia ponadstandardowe
––

pacjenci muszą płacić za

pacjenci muszą płacić za świadczenia ponadstandardowe

świadczenia ponadstandardowe, takie jak niektóre formy operacji

, takie jak niektóre formy operacji

plastycznych i kosmetycznych;

Opracowanie: dr Tomasz Skica

2009-05-04

Ochrona zdrowia w Polsce

Publiczna służba zdrowia przed rokiem 1998

––

do roku 1998 obowiązywał w Polsce budżetowy model finansowania publicznej służby zdrowia,

do roku 1998 obowiązywał w Polsce budżetowy model finansowania publicznej służby zdrowia,
który zapewniał prawo do „bezpłatnych” usług medycznych;

który zapewniał prawo do „bezpłatnych” usług medycznych;

Usługi medyczne świadczone były niemal wyłącznie przez państwowe zakłady opieki zdrowotnej,

Usługi medyczne świadczone były niemal wyłącznie przez państwowe zakłady opieki zdrowotnej,
fi

ś d i

b dż t

ń t

ś d i

b dż t

ń t

finansowane bezpośrednio z budżetu państwa;

Konkluzja

Konkluzja
––

Państwo odpowiadało za organizację służby zdrowia, będąc jednocześnie:

właścicielem placówek medycznych,

i podmiotem odpowiedzialnym za finansowanie wydatków na ochronę zdrowia;

Finansowanie z budżetu państwa wydatków na ochronę zdrowia

––

wydatki z budżetu państwa obejmowały:

1) wydatki instytucji państwowych odpowiedzialnych za dostarczanie świadczeń opieki zdrowotnej,

wydatki instytucji państwowych odpowiedzialnych za dostarczanie świadczeń opieki zdrowotnej,

2) wydatki na dopłaty do lekarstw, z których większość wydawana była osobom uprawnionym do

wydatki na dopłaty do lekarstw, z których większość wydawana była osobom uprawnionym do
bezpłatnej służby zdrowia bezpłatnie lub za odpłatnością w wysokości 30% ceny rynkowej;

bezpłatnej służby zdrowia bezpłatnie lub za odpłatnością w wysokości 30% ceny rynkowej;

Opracowanie: dr Tomasz Skica

Ochrona zdrowia w Polsce

Schemat:

Schemat: Budżetowy model finansowania publicznej służby zdrowia

Budżetowy model finansowania publicznej służby zdrowia

Państwo jest podmiotem

Budżet Państwa

Państwowy Zakład

Opieki Zdrowotnej

Państwowy Zakład

Opieki Zdrowotnej

Państwowy Zakład

Opieki Zdrowotnej

Państwowy Zakład

Opieki Zdrowotnej

Państwo jest właścicielem

placówek medycznych

Państwo jest podmiotem

finansującym wydatki na och.

zdrowia

Opracowanie: dr Tomasz Skica

Finansowanie budżetowe obejmuje

Wydatki na dopłaty do

lekarstw

Wydatki instytucji państwowych odpowiedzialnych

za dostarczanie świadczeń opieki zdrowotnej

2009-05-04

Ochrona zdrowia w Polsce

Reforma systemu ochrony zdrowia z 1999 r.

––

reforma systemu ochrony zdrowia, przeprowadzona w 1999 na podst. ustawy z dnia 6 lutego 1997

reforma systemu ochrony zdrowia, przeprowadzona w 1999 na podst. ustawy z dnia 6 lutego 1997
o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym*

o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym* (Dz. U. z 1999 r., Nr 28, poz. 153, z

(Dz. U. z 1999 r., Nr 28, poz. 153, z późn

późn. zm.),

. zm.),

miała na celu poprawę sytuacji służby zdrowia poprzez oddzielenie świadczenia usług medycznych

miała na celu poprawę sytuacji służby zdrowia poprzez oddzielenie świadczenia usług medycznych
od ich finansowania;

od ich finansowania;

Zmiany w systemie ochrony zdrowia

1) większość zakładów przekształcona została w samodzielne publiczne zakłady opieki zdrowotnej,

większość zakładów przekształcona została w samodzielne publiczne zakłady opieki zdrowotnej,

SPZOZ są osobami prawnymi

SPZOZ prowadzą samodzielną gospodarkę finansową;

2) finansowanie ochrony zdrowia powierzono siedemnastu Kasom Chorych;

finansowanie ochrony zdrowia powierzono siedemnastu Kasom Chorych;

instytucjom, których zadaniem było zapewnienie osobom uprawnionym do świadczeń zdrowotnych

instytucjom, których zadaniem było zapewnienie osobom uprawnionym do świadczeń zdrowotnych
(w tym również dopłat do leków) dostępu do tych świadczeń przez kontraktowanie i finansowanie

(w tym również dopłat do leków) dostępu do tych świadczeń przez kontraktowanie i finansowanie
usług medycznych świadczonych przez placówki medyczne,

usług medycznych świadczonych przez placówki medyczne,

chylona ustawą z dnia 27 sierpnia 2004 r., o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych

(Dz. U. Nr 210, poz. 2135, z

(Dz. U. Nr 210, poz. 2135, z późn

późn.

. zm

zm))

Ochrona zdrowia w Polsce

Schemat:

Schemat: Reforma systemu ochrony zdrowia z 1999 roku

Reforma systemu ochrony zdrowia z 1999 roku

Budżet Państwa

17 Kas Chorych

Finansowanie ochrony zdrowia

PZOZ

Kontraktowanie

i finansowanie usług

medycznych

SPZOZ

Świadczenie usług medycznych

1. Osobowość prawna

PZOZ przekształcono

w SPZOZ

Opracowanie: dr Tomasz Skica

PZOZ

2. Samodzielność finansowa

2009-05-04

Ochrona zdrowia w Polsce

Zasady na których opierał się zreformowany system

–– Zgodnie z nieobowiązującą już ustawą z 6 lutego 1997 r., o powszechnym ubezpieczeniu

Zgodnie z nieobowiązującą już ustawą z 6 lutego 1997 r., o powszechnym ubezpieczeniu
zdrowotnym, system ubezpieczeń zdrowotnych miał działać na zasadach:

zdrowotnym, system ubezpieczeń zdrowotnych miał działać na zasadach:

1) solidarności społecznej,

solidarności społecznej,

2) samorządności,

samorządności,

2) samorządności,

samorządności,

3) samofinansowania,

samofinansowania,

4) prawa wolnego wyboru lekarza i Kasy Chorych,

prawa wolnego wyboru lekarza i Kasy Chorych,

5) zapewnienia równego dostępu do świadczeń,

zapewnienia równego dostępu do świadczeń,

6) działalności Kas Chorych nie dla zysku,

działalności Kas Chorych nie dla zysku,

7) gospodarności i celowości działania.

gospodarności i celowości działania.

Kasy Chorych

––

utworzono 16 regionalnych kas chorych

––

i jedną kasę branżową („mundurową”)

i jedną kasę branżową („mundurową”) –– dla żołnierzy i dla funkcjonariuszy służb podległych

dla żołnierzy i dla funkcjonariuszy służb podległych

Ministerstwu Spraw Wewnętrznych i Administracji oraz Ministerstwu Sprawiedliwości;

Ciekawostka!

Ciekawostka!
––

branżowa Kasa Chorych teoretycznie otwarta była również dla osób cywilnych;

podpisywała ona jednak kontrakty tylko z niewieloma

podpisywała ona jednak kontrakty tylko z niewieloma ZOZ

ZOZ--ami

ami znajdującymi się w dużych miastach;

znajdującymi się w dużych miastach;

Schemat:

Schemat: Finansowanie działalności kas chorych

Finansowanie działalności kas chorych

Ochrona zdrowia w Polsce

Podkarpacka Kasa Chorych

Składka na ubezp.

zdrowotne

Członek Podkarpackiej Kasy Chorych

Finansowanie działalności Kasy Chorych

60% dochodów ze składki pozostaje dla

Podkarpackiej Kasy Chorych

zdrowotne

40% składki podlega podziałowi między

wszystkie kasy

Dolnośląska Kasa Chorych

Lubuska Kasa Chorych

Małopolska Kasa Chorych

Opolska Kasa Chorych

Branżowa Kasa Chorych

Lubelska Kasa Chorych

Łódzka Kasa Chorych

Mazowiecka Kasa Chorych

Podlaska Kasa Chorych

Pomorska Kasa Chorych

Śląska Kasa Chorych

Świętokrzyska Kasa

Chorych

Warmińsko-Mazurska Kasa

Chorych

Wielkopolska Kasa Chorych

Zachodniopomorska Kasa

Chorych

Kujawsko-Pomorska Kasa

Chorych

2009-05-04

Ochrona zdrowia w Polsce

Źródła finansowania Kas Chorych

––

źródłem finansowania Kas Chorych ustanowiono składki na ubezpieczenie zdrowotne;

składki pobierane od osób będących członkami każdej z Kas Chorych były dochodami tej Kasy;

System wyrównywania dochodów Kas Chorych

––

por. art. 135 ustawy

o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym

o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym;

;

Kasa Chorych mogła być obciążona na rzecz tego systemu do wysokości 10% jej dochodów ze

Kasa Chorych mogła być obciążona na rzecz tego systemu do wysokości 10% jej dochodów ze
składek na ubezpieczenie zdrowotne;

składek na ubezpieczenie zdrowotne;

––

System wyrównywania działający od 1 stycznia 1999 r., polegał na tym, że każda z Kas

System wyrównywania działający od 1 stycznia 1999 r., polegał na tym, że każda z Kas
zachowywała 60% swych dochodów ze składki, a pozostałe 40% dzielone były między wszystkie

zachowywała 60% swych dochodów ze składki, a pozostałe 40% dzielone były między wszystkie
Kasy odpowiednio do liczby i struktury wiekowej ubezpieczonych w poszczególnych Kasach;

Kasy odpowiednio do liczby i struktury wiekowej ubezpieczonych w poszczególnych Kasach;

Reorganizacja z 2003 roku

Reorganizacja z 2003 roku →

→ wprowadzenie NFZ

wprowadzenie NFZ

z dniem 1 kwietnia 2003 r., regionalne Kasy Chorych zostały zastąpione Narodowym Funduszem

z dniem 1 kwietnia 2003 r., regionalne Kasy Chorych zostały zastąpione Narodowym Funduszem
Zdrowia (NFZ), podmiotem obejmującym swoim zasięgiem cały kraj;

Zdrowia (NFZ), podmiotem obejmującym swoim zasięgiem cały kraj;

1) regionalne Kasy Chorych zostały przekształcone w oddziały wojewódzkie NFZ,

regionalne Kasy Chorych zostały przekształcone w oddziały wojewódzkie NFZ,

2) oddziały branżowej Kasy Chorych zostały włączone do odpowiednich oddziałów Funduszu,

oddziały branżowej Kasy Chorych zostały włączone do odpowiednich oddziałów Funduszu,

3) a jej centrala do centrali NFZ,

a jej centrala do centrali NFZ,

Ochrona zdrowia w Polsce

Zakres niezależności oddziałów NFZ

––

oddziały NFZ zachowały jednak stosunkowo duży zakres niezależności:

mają własne limity wydatkowe (w ramach planu finansowego NFZ);

oraz kontrakty na świadczenia opieki zdrowotnej dla ludności swojego województwa;

Składki na ubezpieczenie zdrowotne

osoby podlegające opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych są zobowiązane do

osoby podlegające opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych są zobowiązane do
opłacania składki na ubezpieczenie zdrowotne;

opłacania składki na ubezpieczenie zdrowotne;

1) składki będące głównym źródłem przychodów NFZ, wynoszą obecnie

składki będące głównym źródłem przychodów NFZ, wynoszą obecnie 9%

9% dochodu do

dochodu do

opodatkowania, z czego

opodatkowania, z czego 7,75%

7,75% może być odliczone od podatku;

może być odliczone od podatku;

2) z budżetu państwa opłacane są składki na:

z budżetu państwa opłacane są składki na:

rolników,

bezrobotnych

inne osoby podlegające ubezpieczeniu, które nie płacą podatku dochodowego;

Narodowy Fundusz Zdrowia

Narodowy Fundusz Zdrowia →

→ Kontrakty

Kontrakty

––

kontrakty zawierane pomiędzy NFZ a podmiotami świadczącymi usługi medyczne określają zakres

kontrakty zawierane pomiędzy NFZ a podmiotami świadczącymi usługi medyczne określają zakres
usług (procedury) oraz górny limit ilościowy świadczeń udzielanych w danym roku budżetowym;

usług (procedury) oraz górny limit ilościowy świadczeń udzielanych w danym roku budżetowym;

ustalenie limitów ilościowych może utrudniać ubezpieczonym dostęp do świadczeń, gdyż NFZ nie jest

ustalenie limitów ilościowych może utrudniać ubezpieczonym dostęp do świadczeń, gdyż NFZ nie jest
obowiązany do wskazania ZOZ, w którym ubezpieczony może uzyskać niezbędne mu świadczenie;

obowiązany do wskazania ZOZ, w którym ubezpieczony może uzyskać niezbędne mu świadczenie;

2009-05-04

Ochrona zdrowia w Polsce

Akty prawne regulujące system opieki zdrowotnej w Polsce

––

System opieki zdrowotnej w Polsce oparty jest obecnie na:

ustawie z dnia 30 sierpnia 1991 r.,

ustawie z dnia 30 sierpnia 1991 r., o zakładach opieki zdrowotnej

o zakładach opieki zdrowotnej, (Dz. U. z 2007 r., Nr 14, poz.

, (Dz. U. z 2007 r., Nr 14, poz.

89 z

89 z późn

późn zm );

zm );

89, z

89, z późn

późn. zm.);

. zm.);

–– na mocy tej ustawy mogą być tworzone publiczne i niepubliczne ZOZ;

na mocy tej ustawy mogą być tworzone publiczne i niepubliczne ZOZ;

ustawie z dnia 5 lipca 1996 r

ustawie z dnia 5 lipca 1996 r., o zawodach pielęgniarki i położnej

., o zawodach pielęgniarki i położnej, (Dz. U. z 2001 r., Nr 57, poz.

, (Dz. U. z 2001 r., Nr 57, poz.

602, z

602, z późn

późn. zm.),

. zm.),

ustawie z dnia 5 grudnia 1996 r.,

ustawie z dnia 5 grudnia 1996 r., o zawodach lekarza i lekarza dentysty,

o zawodach lekarza i lekarza dentysty, (Dz. U. z 2005 r. Nr 226,

(Dz. U. z 2005 r. Nr 226,

poz. 1943, z

poz. 1943, z późn

późn. zm.).

. zm.).

ustawie z dnia 27 sierpnia 2004 r.,

ustawie z dnia 27 sierpnia 2004 r., o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków

o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków

publicznych

publicznych, (Dz. U. Nr 210, poz. 2135, z

, (Dz. U. Nr 210, poz. 2135, z późn

późn. zm.),

. zm.),

ustawa ta reguluje zakres i warunki udzielania świadczeń zdrowotnych zasady i tryb ich finansowania oraz

–– ustawa ta reguluje zakres i warunki udzielania świadczeń zdrowotnych, zasady i tryb ich finansowania oraz

ustawa ta reguluje zakres i warunki udzielania świadczeń zdrowotnych, zasady i tryb ich finansowania oraz
działalność NFZ;

działalność NFZ;

Zakłady Opieki Zdrowotnej (

Zakłady Opieki Zdrowotnej (ZOZ

ZOZ--yy))

–– Zakłady opieki zdrowotnej są wyodrębnionymi organizacyjnie zespołami osób i środków

Zakłady opieki zdrowotnej są wyodrębnionymi organizacyjnie zespołami osób i środków majątko

majątko--

wych

wych utworzonymi i utrzymywanymi w celu udzielania świadczeń zdrowotnych i promocji zdrowia;

utworzonymi i utrzymywanymi w celu udzielania świadczeń zdrowotnych i promocji zdrowia;

działają one w formie przewidzianej w ustawie z 1991 r.,

Opracowanie: dr Tomasz Skica

Ochrona zdrowia w Polsce

Zakłady Opieki Zdrowotnej

––

Zakłady opieki zdrowotnej mogą być tworzone, prowadzone i nadzorowane zarówno przez

Zakłady opieki zdrowotnej mogą być tworzone, prowadzone i nadzorowane zarówno przez
podmioty publiczne, jak i prywatne;

podmioty publiczne, jak i prywatne;

najczęściej szpitale są prowadzone przez podmioty publiczne (głównie JST),

placówki opieki ambulatoryjnej są w większości zakładami prywatnymi;

Zakładem Opieki Zdrowotnej jest m.in.:

szpital, zakład opiekuńczo

szpital, zakład opiekuńczo--leczniczy, zakład pielęgnacyjno

leczniczy, zakład pielęgnacyjno--opiekuńczy, sanatorium,

opiekuńczy, sanatorium,

prewentorium, hospicjum stacjonarne;

przychodnia, ośrodek zdrowia, poradnia, ambulatorium;

pogotowie ratunkowe;

medyczne laboratorium diagnostyczne;

pracownia protetyki stomatologicznej i ortodoncji;

zakład rehabilitacji leczniczej;

żłobek;

stacja sanitarno

stacja sanitarno--epidemiologiczna;

epidemiologiczna;

wojskowy ośrodek medycyny prewencyjnej;

jednostka organizacyjna publicznej służby krwi.

Opracowanie: dr Tomasz Skica

2009-05-04

Ochrona zdrowia w Polsce

Kto tworzy publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej?

––

publiczny zakład opieki zdrowotnej może być utworzony przez:

ministra

centralny organ administracji rządowej,

wojewodę

jednostkę samorządu terytorialnego,

państwową uczelnię medyczną,

państwową uczelnię prowadzącą działalność dydaktyczną i badawczą w dziedzinie nauk medycznych;

Centrum Medyczne Kształcenia Podyplomowego.

Kto może tworzyć niepubliczne Zakłady Opieki Zdrowotnej?

––

niepubliczne zakłady opieki zdrowotnej mogą być tworzone przez:

•

kościoły,

•

związki wyznaniowe,

•

pracodawców,

•

fundacje,

•

związki zawodowe,

•

samorządy zawodowe,

•

stowarzyszenia,

•

inne krajowe lub zagraniczne osoby prawne lub fizyczne

•

spółki bez osobowości prawnej

Opracowanie: dr Tomasz Skica

Ochrona zdrowia w Polsce

Finansowanie niepublicznych zakładów opieki zdrowotnej

––

NZOZ może pozyskiwać środki finansowe:

od podmiotu tworzącego,

bezpośrednio od pacjenta za wykonywanie świadczeń zdrowotnych,

za udzielanie odpłatnych świadczeń zdrowotnych na podstawie umowy (z NFZ, pracodawcą,

za udzielanie odpłatnych świadczeń zdrowotnych na podstawie umowy (z NFZ, pracodawcą,
pacjentem),

pacjentem),

z funduszy unijnych,

od innych podmiotów (np. najemcy lokalu).

Finansowanie prywatnych praktyk medycznych

––

indywidualne i grupowe praktyki lekarskie, pielęgniarskie i położnych mogą pozyskiwać środki

indywidualne i grupowe praktyki lekarskie, pielęgniarskie i położnych mogą pozyskiwać środki
finansowe (podobnie jak NZOZ):

finansowe (podobnie jak NZOZ):

od właściciela,

od pacjentów,

z umów o wykonywanie odpłatnych świadczeń zdrowotnych,

z funduszy unijnych.

Opracowanie: dr Tomasz Skica

2009-05-04

Tablica. Działalność szpitali w 2007 r.

Szpitale publiczne *

Szpitale niepubliczne

Województwo

Liczba miejsc

Leczeni w trybie dziennym

(liczba bezwzględna)

Liczba miejsc

Leczeni w trybie dziennym

(liczba bezwzględna)

Polska 2007

3 297

922 058

509

112 998

dolnośląskie

131

38 586

10 234

kujawsko-pomor.

43 917

7 554

lubelskie

115

26 584

2 100

lubelskie

115

26 584

2 100

lubuskie

33 176

1 847

łódzkie

190

3 229

8 130

małopolskie

501

84 669

108

18 273

mazowieckie

652

201 056

160

27 418

opolskie

6 955

4 120

podkarpackie

139

12 961

1 861

podlaskie

183

19 787

3 093

161

81 460

6 740

pomorskie

161

81 460

6 740

śląskie

218

199 366

15 985

świętokrzyskie

255

7 512

1 068

warmińsko-maz.

138

45 152

1 479

wielkopolskie

301

96 688

1 474

zachodniopomor.

118

20 960

1 622

* bez MON,

* bez MON, MSWiA

MSWiA i Ministerstwa Sprawiedliwości

i Ministerstwa Sprawiedliwości

Ochrona zdrowia w Polsce

Świadczenia zdrowotne udzielane poza Zakładami Opieki Zdrowotnej

––

na mocy ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty, świadczenia zdrowotne mogą być

na mocy ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty, świadczenia zdrowotne mogą być
również udzielane poza zakładami opieki zdrowotnej, w formie praktyk lekarskich:

również udzielane poza zakładami opieki zdrowotnej, w formie praktyk lekarskich:

indywidualnych,

indywidualnych specjalistycznych

oraz grupowych.

Zapamiętaj!

Zapamiętaj!
––

praktyki lekarskie podlegają rejestracji;

––

świadczenia medyczne udzielane w ramach praktyk lekarskich mogą być finansowane ze

świadczenia medyczne udzielane w ramach praktyk lekarskich mogą być finansowane ze
środków publicznych po zawarciu przez lekarza kontraktu z Narodowym Funduszem Zdrowia;

środków publicznych po zawarciu przez lekarza kontraktu z Narodowym Funduszem Zdrowia;

Ambulatoryjna opieka zdrowotna

––

w ramach ambulatoryjnej opieki zdrowotnej świadczenia są udzielane osobom, które nie

w ramach ambulatoryjnej opieki zdrowotnej świadczenia są udzielane osobom, które nie
wymagają leczenia w warunkach całodobowych lub całodziennych;

wymagają leczenia w warunkach całodobowych lub całodziennych;

––

świadczenia takie są udzielane przede wszystkim:

przez zakłady opieki zdrowotnej (przychodnie, ośrodki zdrowia, poradnie, ambulatoria)

w ramach praktyk lekarskich.

Opracowanie: dr Tomasz Skica

2009-05-04

Ochrona zdrowia w Polsce

W jakiej formie może być prowadzony publiczny ZOZ?

––

publiczny zakład opieki zdrowotnej może być prowadzony w formie:

zakładu budżetowego,

jednostki budżetowej,

samodzielnego zakładu opieki zdrowotnej.

Świadczeń zdrowotne finansowane ze środków publicznych

––

publiczny ZOZ udziela świadczeń zdrowotnych finansowanych ze środków publicznych osobom

publiczny ZOZ udziela świadczeń zdrowotnych finansowanych ze środków publicznych osobom
ubezpieczonym oraz innym osobom uprawnionym do tych świadczeń:

ubezpieczonym oraz innym osobom uprawnionym do tych świadczeń:

nieodpłatnie,

za częściową odpłatnością,

lub całkowitą odpłatnością

Generalna zasada

––

Generalnie PZOZ

Generalnie PZOZ udziela świadczeń uprawnionym pacjentom

udziela świadczeń uprawnionym pacjentom (tj. przede wszystkim ubezpieczonym)

(tj. przede wszystkim ubezpieczonym)

nieodpłatnie

nieodpłatnie, jednakże kwestia szczegółowych zasad odpłatności za świadczenia zdrowotne dla

, jednakże kwestia szczegółowych zasad odpłatności za świadczenia zdrowotne dla

ubezpieczonych związana jest z rodzajem świadczenia zdrowotnego

Art. 33. ustawy z 30 sierpnia 1991 r. o zakładach opieki zdrowotnej

Opracowanie: dr Tomasz Skica

Ochrona zdrowia w Polsce

Wyjątki od generalnej zasady bezpłatnych świadczeń udzielanych przez PZOZ

A) Świadczenia stomatologiczne

––

Świadczenia lekarza dentysty i materiały stomatologiczne to dziedziny świadczeń zdrowotnych,

d i

ź ódł fi

d i

ź ódł fi

gdzie występuje mieszane źródło finansowania:

z jednej strony

z jednej strony –– ubezpieczenie zdrowotne,

ubezpieczenie zdrowotne,

a z drugiej

a z drugiej –– bezpośrednie opłaty wnoszone przez pacjenta.

bezpośrednie opłaty wnoszone przez pacjenta.

B) Wyjątki przewidziane w ustawie o zakładach opieki zdrowotnej

1) Pierwszy wyjątek dotyczy udzielania świadczeń zdrowotnych osobom nietrzeźwym,

Pierwszy wyjątek dotyczy udzielania świadczeń zdrowotnych osobom nietrzeźwym,

2) Drugi wyjątek dotyczy pobytu pacjenta w zakładzie opiekuńczo

Drugi wyjątek dotyczy pobytu pacjenta w zakładzie opiekuńczo--leczniczym i pielęgnacyjno

leczniczym i pielęgnacyjno--

i k ń

opiekuńczym,

AD 1)

–– Za świadczenia zdrowotne udzielone osobie znajdującej się w stanie nietrzeźwości publiczny ZOZ pobiera

Za świadczenia zdrowotne udzielone osobie znajdującej się w stanie nietrzeźwości publiczny ZOZ pobiera
opłatę niezależnie od uprawnień do bezpłatnych świadczeń zdrowotnych, jeżeli jedyną i bezpośrednią

opłatę niezależnie od uprawnień do bezpłatnych świadczeń zdrowotnych, jeżeli jedyną i bezpośrednią
przyczyną udzielonego świadczenia było zdarzenie spowodowane stanem nietrzeźwości tej osoby;

przyczyną udzielonego świadczenia było zdarzenie spowodowane stanem nietrzeźwości tej osoby;

Opracowanie: dr Tomasz Skica

2009-05-04

Ochrona zdrowia w Polsce

AD 2)

–– osoba przebywająca w zakładzie opiekuńczo

osoba przebywająca w zakładzie opiekuńczo--leczniczym i pielęgnacyjno

leczniczym i pielęgnacyjno--opiekuńczym ponosi koszty

opiekuńczym ponosi koszty

wyżywienia i zakwaterowania,

–– miesięczną opłatę ustala się w wysokości odpowiadającej 250% najniższej emerytury, z tym że opłata nie

miesięczną opłatę ustala się w wysokości odpowiadającej 250% najniższej emerytury, z tym że opłata nie
może być wyższa niż kwota odpowiadająca 70% miesięcznego dochodu osoby przebywającej w zakładzie

może być wyższa niż kwota odpowiadająca 70% miesięcznego dochodu osoby przebywającej w zakładzie
opiekuńczo

opiekuńczo--leczniczym i pielęgnacyjno

leczniczym i pielęgnacyjno--opiekuńczym;

opiekuńczym;

Publiczny ZOZ

Publiczny ZOZ →

→ (jednostka budżetowa

(jednostka budżetowa vs

vs. zakład budżetowy)

. zakład budżetowy)

––

publiczny ZOZ może być prowadzony w formie jednostki budżetowej lub zakładu budżetowego,

publiczny ZOZ może być prowadzony w formie jednostki budżetowej lub zakładu budżetowego,
jeżeli prowadzenie tego zakładu w formie SPZOZ byłoby niecelowe lub przedwczesne;

jeżeli prowadzenie tego zakładu w formie SPZOZ byłoby niecelowe lub przedwczesne;

decyzję w tej sprawie podejmuje organ, który utworzył zakład,

Jednostka budżetowa

––

jednostkami budżetowymi są takie jednostki organizacyjne sektora finansów publicznych, które

jednostkami budżetowymi są takie jednostki organizacyjne sektora finansów publicznych, które
pokrywają swoje wydatki bezpośrednio z budżetu, a pobrane dochody odprowadzają na

pokrywają swoje wydatki bezpośrednio z budżetu, a pobrane dochody odprowadzają na
rachunek podmiotu tworzącego;

rachunek podmiotu tworzącego;

jednostka budżetowa działa na podstawie statutu,

j. budżetowe prowadzą gospodarkę finansową na podstawie planu dochodów i wydatków

j. budżetowe prowadzą gospodarkę finansową na podstawie planu dochodów i wydatków
(planu finansowego);

(planu finansowego);

Ochrona zdrowia w Polsce

Zakład budżetowy

––

zakładami budżetowymi są takie jednostki organizacyjne sektora finansów publicznych, które:

1) odpłatnie wykonują wyodrębnione zadania,

1) odpłatnie wykonują wyodrębnione zadania,
2) pokrywają koszty swojej działalności z przychodów własnych.

2) pokrywają koszty swojej działalności z przychodów własnych.

Dotowanie zakładu budżetowego

––

zakład budżetowy może otrzymywać z budżetu:

dotację przedmiotową,

dotację podmiotową,

lub dotację celową na dofinansowanie kosztów realizacji inwestycji;

––

Dotacje nie mogą przekroczyć 50% kosztów działalności zakładu;

Samodzielny

amodzielny P

Publiczny

ubliczny Z

Zakład

akład O

Opieki

pieki Z

Zdrowotnej (SPZOZ)

drowotnej (SPZOZ)

––

szczególną formą organizacyjną publicznego zakładu opieki zdrowotnej jest samodzielny

szczególną formą organizacyjną publicznego zakładu opieki zdrowotnej jest samodzielny
publiczny zakład opieki zdrowotnej (SPZOZ), działający jako osoba prawna, prowadząca

publiczny zakład opieki zdrowotnej (SPZOZ), działający jako osoba prawna, prowadząca
gospodarkę finansową na zasadzie samofinansowania;

gospodarkę finansową na zasadzie samofinansowania;

Opracowanie: dr Tomasz Skica

2009-05-04

Ochrona zdrowia w Polsce

Specyfika SPZOZ

–– Samodzielny publiczny zakład opieki zdrowotnej:

Samodzielny publiczny zakład opieki zdrowotnej:

pokrywa koszty swej działalności i zobowiązania

pokrywa koszty swej działalności i zobowiązania –– samodzielnie z posiadanych środków i

samodzielnie z posiadanych środków i

uzyskiwanych przychodów;

decyduje sam o podziale zysku;

pokrywa we własnym zakresie ujemny wynik finansowy.

Ujemny wynik finansowy SPZOZ (…)

nie może być podstawą do zaprzestania działalności SPZOZ,

Jeżeli istnienie tego zakładu uzasadnione jest zadaniami, do których realizacji został utworzony,

Jeżeli istnienie tego zakładu uzasadnione jest zadaniami, do których realizacji został utworzony,
a których nie może przejąć inny zakład

a których nie może przejąć inny zakład

––

Jeżeli nie może być pokryty samodzielnie przez SPZOZ

Jeżeli nie może być pokryty samodzielnie przez SPZOZ –– to organ, który go utworzył wydaje

to organ, który go utworzył wydaje

i l b

d j

i i f

d ki fi

kł d

i l b

d j

i i f

d ki fi

kł d

rozporządzenie lub podejmuje uchwałę o zmianie formy gospodarki finansowej zakładu albo

rozporządzenie lub podejmuje uchwałę o zmianie formy gospodarki finansowej zakładu albo
o jego likwidacji.

o jego likwidacji.

––

pokrywa organ, który utworzył SPZOZ, ze środków publicznych i może określić formę jego

pokrywa organ, który utworzył SPZOZ, ze środków publicznych i może określić formę jego
dalszego finansowania,

dalszego finansowania,

Zobowiązania i należności SPZOZ po jego likwidacji stają się zobowiązaniami i należnościami Skarbu

Zobowiązania i należności SPZOZ po jego likwidacji stają się zobowiązaniami i należnościami Skarbu
Państwa lub właściwej JST albo odpowiednio publicznej uczelni medycznej, etc.

Państwa lub właściwej JST albo odpowiednio publicznej uczelni medycznej, etc.

Ochrona zdrowia w Polsce

Podstawa gospodarki finansowej SPZOZ

––

podstawą gospodarki SPZOZ jest plan finansowy, ustalany przez kierownika zakładu;

SPZOZ może uzyskiwać środki finansowe

1) z odpłatnych świadczeń zdrowotnych, udzielanych na podstawie umowy, chyba że przepisy

z odpłatnych świadczeń zdrowotnych, udzielanych na podstawie umowy, chyba że przepisy
odrębne stanowią inaczej,

odrębne stanowią inaczej,

2) na realizację programów zdrowotnych i programu Zintegrowane Ratownictwo Medyczne,

na realizację programów zdrowotnych i programu Zintegrowane Ratownictwo Medyczne,

3) na realizację programów współfinansowanych ze środków pochodzących z budżetu UE,

na realizację programów współfinansowanych ze środków pochodzących z budżetu UE,

4) z wydzielonej działalności gospodarczej, innej niż wymieniona w

z wydzielonej działalności gospodarczej, innej niż wymieniona w pkt

pkt 1. i 2., jeżeli statut

1. i 2., jeżeli statut

zakładu przewiduje prowadzenie takiej działalności,

5) z darowizn, zapisów, spadków oraz ofiarności publicznej, także pochodzenia zagranicznego,

z darowizn, zapisów, spadków oraz ofiarności publicznej, także pochodzenia zagranicznego,

6) na realizację innych zadań określonych odrębnymi przepisami.

na realizację innych zadań określonych odrębnymi przepisami.

Źródła finansowania SPZOZ

––

Podstawowym źródłem uzyskiwania środków finansowych przez SPZOZ jest umowa (tzw.

Podstawowym źródłem uzyskiwania środków finansowych przez SPZOZ jest umowa (tzw.
kontrakt) o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej, zawarty z instytucją ubezpieczenia

kontrakt) o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej, zawarty z instytucją ubezpieczenia
zdrowotnego

zdrowotnego –– tj. NFZ;

tj. NFZ;

ok. 88

ok. 88--95% ogółu swoich środków finansowych SPZOZ pozyskuje z kontraktu z NFZ;

95% ogółu swoich środków finansowych SPZOZ pozyskuje z kontraktu z NFZ;

Opracowanie: dr Tomasz Skica

2009-05-04

Ochrona zdrowia w Polsce

SPZOZ

SPZOZ →

→ finansowanie programów zdrowotnych

finansowanie programów zdrowotnych

––

SPZOZ w ramach umowy z NFZ może otrzymać pieniądze na realizację programów zdrowotnych;

chodzi tu przede wszystkim o programy profilaktyczne związane np. z wczesnym wykrywaniem

chodzi tu przede wszystkim o programy profilaktyczne związane np. z wczesnym wykrywaniem
raka piersi;

raka piersi;

Do kogo adresowane są programy zdrowotne?

––

Adresatami programów zdrowotnych są wyodrębnione (szczególnie pod względem wieku) grupy

Adresatami programów zdrowotnych są wyodrębnione (szczególnie pod względem wieku) grupy
pacjentów, dla których badania są bezpłatne, a ZOZ otrzymuje na nie środki od NFZ;

pacjentów, dla których badania są bezpłatne, a ZOZ otrzymuje na nie środki od NFZ;

Program profilaktyki chorób układu krążenia,

Program profilaktyki przewlekłej

Program profilaktyki przewlekłej obturacyjnej

obturacyjnej choroby płuc,

choroby płuc,

Ciekawostka!

––

Novum jest ustawowe uregulowanie możliwości pozyskiwania przez SPZOZ środków finansowych

Novum jest ustawowe uregulowanie możliwości pozyskiwania przez SPZOZ środków finansowych
z budżetu UE;

z budżetu UE;

––

Przepis ten sankcjonuje czerpanie środków z Funduszy UE, szczególnie wykorzystywanych na

Przepis ten sankcjonuje czerpanie środków z Funduszy UE, szczególnie wykorzystywanych na
modernizację budynków i zakup specjalistycznego sprzętu;

modernizację budynków i zakup specjalistycznego sprzętu;

Opracowanie: dr Tomasz Skica

Ochrona zdrowia w Polsce

SPZOZ

SPZOZ → Odpłatne udzielanie świadczeń zdrowotnych na podstawie umowy

→ Odpłatne udzielanie świadczeń zdrowotnych na podstawie umowy

––

działalność gospodarcza, niezwiązana z odpłatnym udzielaniem świadczeń zdrowotnych na

działalność gospodarcza, niezwiązana z odpłatnym udzielaniem świadczeń zdrowotnych na
podstawie umowy, może stanowić źródło pozyskiwania środków finansowych przez SPZOZ ;

podstawie umowy, może stanowić źródło pozyskiwania środków finansowych przez SPZOZ ;

Warunkiem jest jednak to, że prowadzenie powyższej działalności będzie przewidziane (zapisane)

Warunkiem jest jednak to, że prowadzenie powyższej działalności będzie przewidziane (zapisane)
w jego statucie;

w jego statucie;

––

Podstawowe przychody w tej sferze dotyczą najmu i dzierżawy pomieszczeń oraz sprzętu

Podstawowe przychody w tej sferze dotyczą najmu i dzierżawy pomieszczeń oraz sprzętu
medycznego;

medycznego;

SPZOZ

SPZOZ → Spadki, zapisy i darowizny

→ Spadki, zapisy i darowizny

––

Kolejna kategoria możliwych do pozyskania środków finansowych związana jest z specyficznymi

Kolejna kategoria możliwych do pozyskania środków finansowych związana jest z specyficznymi
czynnościami prawnymi z zakresu prawa cywilnego, tj.

czynnościami prawnymi z zakresu prawa cywilnego, tj.

darowizną (art. 888 k.c.)

spadkiem (księga IV kodeksu cywilnego)

i zapisem (art. 968 k.c.)

Praktyka stosowania ww. źródeł dochodów!

Praktyka stosowania ww. źródeł dochodów!
––

w praktyce wymienione wyżej źródła nie mają istotnego znaczenia, gdyż występują rzadko;

Czasem zdarzają się darowizny, np. na zakup konkretnego sprzętu;

––

Należy pamiętać, że darowizny na cele ochrony zdrowia związane są z odliczeniami podatkowymi;

2009-05-04

Ochrona zdrowia w Polsce

Dotacje budżetowe dla SPZOZ

––

Samodzielny publiczny zakład opieki zdrowotnej może otrzymywać dotacje budżetowe na:

1) realizację zadań w zakresie zapobiegania chorobom i urazom lub innych programów zdrowotnych

realizację zadań w zakresie zapobiegania chorobom i urazom lub innych programów zdrowotnych
oraz promocję zdrowia,

oraz promocję zdrowia,

2) pok cie kos tó ks tałcenia i podnos enia k alifikacji osób

kon jąc ch a od med c ne

pok cie kos tó ks tałcenia i podnos enia k alifikacji osób

kon jąc ch a od med c ne

2) pokrycie kosztów kształcenia i podnoszenia kwalifikacji osób wykonujących zawody medyczne,

pokrycie kosztów kształcenia i podnoszenia kwalifikacji osób wykonujących zawody medyczne,

3) remonty, inwestycje, w tym zakup aparatury i sprzętu medycznego,

remonty, inwestycje, w tym zakup aparatury i sprzętu medycznego,

4) cele szczególne, określone w odrębnych przepisach (np. na restrukturyzację).

cele szczególne, określone w odrębnych przepisach (np. na restrukturyzację).

Zapamiętaj!

––

W praktyce SPZOZ niezbyt często korzysta z dotacji budżetowych z uwagi na ograniczoną ilość

W praktyce SPZOZ niezbyt często korzysta z dotacji budżetowych z uwagi na ograniczoną ilość
środków budżetowych

środków budżetowych

najczęściej na zakup drogiej aparatury typu np. tomograf czy rezonans magnetyczny;

j ę

g j p

y yp

j ę

g j p

y yp

Kto przekazuje SPZOZ dotacje?

––

Dotacje budżetowe dla SPZOZ przyznaje organ, który utworzył samodzielny publiczny zakład opieki

Dotacje budżetowe dla SPZOZ przyznaje organ, który utworzył samodzielny publiczny zakład opieki
zdrowotnej;

zdrowotnej;

Opracowanie: dr Tomasz Skica

Ochrona zdrowia w Polsce

Majątek SPZOZ

––

Wartość majątku samodzielnego publicznego zakładu opieki zdrowotnej określają:

1) fundusz założycielski,

1) fundusz założycielski,
2) fundusz zakładu.

2) fundusz zakładu.

Fundusz Założycielski SPZOZ

––

stanowi wartość wydzielonej zakładowi części mienia państwowego lub komunalnego, lub mienia

stanowi wartość wydzielonej zakładowi części mienia państwowego lub komunalnego, lub mienia
publicznej uczelni medycznej albo publicznej uczelni prowadzącej działalność dydaktyczną

publicznej uczelni medycznej albo publicznej uczelni prowadzącej działalność dydaktyczną
i badawczą w dziedzinie nauk medycznych;

i badawczą w dziedzinie nauk medycznych;

Fundusz założycielski SPZOZ zwiększają

1) przekazane z budżetu państwa dotacje na:

przekazane z budżetu państwa dotacje na:

remonty oraz inwestycje (w tym zakup sprzętu medycznego i aparatury);

2) dotacje z budżetów jednostek samorządu terytorialnego na:

dotacje z budżetów jednostek samorządu terytorialnego na:

cele rozwojowe zakładu;

3) oraz dary mające charakter aktywów trwałych lub przeznaczone na cele rozwojowe;

oraz dary mające charakter aktywów trwałych lub przeznaczone na cele rozwojowe;

Fundusz Zakładu

––

stanowi wartość majątku zakładu po odliczeniu funduszu założycielskiego.

2009-05-04

Ochrona zdrowia w Polsce

Gospodarka finansowa Kas Chorych (do roku 2003)

––

do 2003 roku każda z regionalnych Kas Chorych dysponowała własnymi przychodami,

––

dysproporcje między województwami były wyrównywane przy pomocy mechanizmu

dysproporcje między województwami były wyrównywane przy pomocy mechanizmu
wyrównawczego (częściowej redystrybucji środków między Kasami Chorych),

wyrównawczego (częściowej redystrybucji środków między Kasami Chorych),

mimo to istniała pewna zależność między kwotą zgromadzonej składki i możliwościami

mimo to istniała pewna zależność między kwotą zgromadzonej składki i możliwościami
wydatkowymi.

wydatkowymi.

Gospodarka finansowa Narodowego Funduszu Zdrowia (od roku 2003)

––

od roku 2003 (tj. wraz z powstaniem NFZ) przychody ze składek na ubezpieczenie zdrowotne

od roku 2003 (tj. wraz z powstaniem NFZ) przychody ze składek na ubezpieczenie zdrowotne
są traktowane jako jednorodna pula środków, podlegająca podziałowi na limity wydatków

są traktowane jako jednorodna pula środków, podlegająca podziałowi na limity wydatków
przyznawane poszczególnym oddziałom wojewódzkim;

przyznawane poszczególnym oddziałom wojewódzkim;

Limity kosztów (wydatków) oddziałów wojewódzkich NFZ

––

limity kosztów (wydatków) oddziałów wojewódzkich NFZ na dany rok finansowy ustalane są

limity kosztów (wydatków) oddziałów wojewódzkich NFZ na dany rok finansowy ustalane są
zgodnie z czteroetapową procedurą,

zgodnie z czteroetapową procedurą,

procedurę wprowadzono na mocy rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 18 września 2007 r.,

procedurę wprowadzono na mocy rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 18 września 2007 r.,
w sprawie szczegółowego trybu i kryteriów podziału środków pomiędzy centralę i oddziały wojewódzkie

w sprawie szczegółowego trybu i kryteriów podziału środków pomiędzy centralę i oddziały wojewódzkie
NFZ z przeznaczeniem na finansowanie świadczeń opieki zdrowotnej dla ubezpieczonych

NFZ z przeznaczeniem na finansowanie świadczeń opieki zdrowotnej dla ubezpieczonych (Dz. U. z 2007 r.,

(Dz. U. z 2007 r.,

Nr 171, poz. 1210, z

Nr 171, poz. 1210, z późn

późn. zm.).

. zm.).

Opracowanie: dr Tomasz Skica

Ustalanie limitów kosztów oddz. NFZ

Etap nr I

––

Szacowanie łącznej kwoty dochodów NFZ na rok T*, którego dotyczy plan,

oszacowanie dochodów wyznacza łączny limit wydatków, gdyż zgodnie z art. 118 ust. 1

oszacowanie dochodów wyznacza łączny limit wydatków, gdyż zgodnie z art. 118 ust. 1 ustawy

ustawy

o świadczeniach opieki zdrowotnej

o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych

finansowanych ze środków publicznych, plan NFZ winien być

, plan NFZ winien być

zrównoważony w zakresie przychodów i kosztów;

Etap nr II

––

Limit wydatków rozdziela się najpierw na dwie części

Limit wydatków rozdziela się najpierw na dwie części –– wydatki centrali oraz łączne wydatki

wydatki centrali oraz łączne wydatki

oddziałów wojewódzkich;

Etap nr III

––

W kwocie wydatków oddziałów wojewódzkich wyodrębnia się łączną kwotę przeznaczoną na

W kwocie wydatków oddziałów wojewódzkich wyodrębnia się łączną kwotę przeznaczoną na
finansowanie procedur wysokospecjalistycznych;

finansowanie procedur wysokospecjalistycznych;

Etap nr IV

––

Ostateczne ustalenie limitu wydatków poszczególnych oddziałów wojewódzkich;

Opracowanie: dr Tomasz Skica

2009-05-04

Ustalanie limitów kosztów oddz. NFZ

Algorytm ustalania limitu wydatków oddziałów wojewódzkich NFZ

(

)

,....,

∗









∗

−

∗

∑

Oznaczenia:

− limit wydatków

− limit wydatków nn--tego

tego oddziału wojewódzkiego (n = 1,2,…,16);

oddziału wojewódzkiego (n = 1,2,…,16);

P − łączny limit wydatków oddziałów wojewódzkich;

P − łączny limit wydatków oddziałów wojewódzkich;
u − ustalony przez centralę NFZ udział wydatków na procedury wysokospecjalistyczne w ogólnej kwocie

u − ustalony przez centralę NFZ udział wydatków na procedury wysokospecjalistyczne w ogólnej kwocie

wydatków oddziałów wojewódzkich;

li b

óż i

i k

któ

d i l

j t

l j

ób b

li b

óż i

i k

któ

d i l

j t

l j

ób b

(

)

, ,











∗

∑∑

− liczba wyróżnionych grup wiekowych, na które dzielona jest cała populacja osób ubezpieczonych

(w rozporządzeniu z dnia 18 września 2007 roku G = 101);

−

− liczba ubezpieczonych w i

liczba ubezpieczonych w i--tej grupie wiekowej, w

tej grupie wiekowej, w nn--tym

tym oddziale wojewódzkim (i = 1,2,…,G;

oddziale wojewódzkim (i = 1,2,…,G;

n = 1,2,…,16);

−

− średnia (z ostatnich T lat) kosztów usług medycznych przypadających (w Polsce) na jedną osobę z i

średnia (z ostatnich T lat) kosztów usług medycznych przypadających (w Polsce) na jedną osobę z i--tej

tej

grupy wiekowej (i = 1,2,…,G);

−

− średnia (z ostatnich T lat) udziału wysokospecjalistycznych procedur medycznych wykonanych w

średnia (z ostatnich T lat) udziału wysokospecjalistycznych procedur medycznych wykonanych w nn--tym

tym

województwie w łącznej kwocie wydatków tego oddziału wojewódzkiego.

−

− tzw. współczynnik migracji¸

tzw. współczynnik migracji¸

Ustalanie limitów kosztów oddz. NFZ

Algorytm ustalania współczynnika migracji

∑ ∑

∑

−













−

∗

,......,

Oznaczenia:

jit

− koszt usług medycznych świadczonych w

− koszt usług medycznych świadczonych w jj--tym

tym województwie, w

województwie, w tt--tym

tym roku mieszkańcom i

roku mieszkańcom i--tego województwa;

tego województwa;

w − stała, dla lat 2005−2007 ustalona na 1,7

Wady ww. procedury

1) do obliczenia limitów wydatków dla wszystkich województw wykorzystywane są te same ogólnopolskie

do obliczenia limitów wydatków dla wszystkich województw wykorzystywane są te same ogólnopolskie

źź

wskaźniki k

i i

(i = 1,2,…,G) oznacza, że w podziale środków na województwa nie uwzględnia się takich

czynników jak:

stopień urbanizacji

stopień urbanizacji –– wpływający na koszty podstawowej opieki zdrowotnej

wpływający na koszty podstawowej opieki zdrowotnej

––

na obszarach wiejskich koszty te powinny być wyższe;

międzywojewódzkie zróżnicowanie stanu zdrowotnego mieszkańców;

Opracowanie: dr Tomasz Skica

2009-05-04

Ustalanie limitów kosztów oddz. NFZ

Wady ww. procedury

Wady ww. procedury →

→ c.d.

c.d.

2) Uwzględnienie w algorytmie współczynnika migracji powoduje zwiększenie (kosztem innych

Uwzględnienie w algorytmie współczynnika migracji powoduje zwiększenie (kosztem innych
województw) transferów do tych regionów, które dysponują dobrą infrastrukturą medyczną i dzięki

województw) transferów do tych regionów, które dysponują dobrą infrastrukturą medyczną i dzięki
temu osiągają dodatnie saldo „importu” i „eksportu” usług medycznych;

temu osiągają dodatnie saldo „importu” i „eksportu” usług medycznych;

Zapamiętaj !

–– Tak sformułowane zasady podziału środków powodują dalsze zróżnicowanie stanu infrastruktury medycznej

Tak sformułowane zasady podziału środków powodują dalsze zróżnicowanie stanu infrastruktury medycznej

a co za tym idzie standardu usług medycznych świadczonych w różnych województwach;

Sektor publiczny a wydatki na ochronę zdrowia w Polsce

Wykres. Wydatki na ochronę zdrowia w Polsce

6 000 000

Wykres. Zobowiązania wymagalne SPZOZ (w tys. zł)

70%

30%

Wydatki s. publicznego

Wydatki s. prywatnego

1 000 000

2 000 000

3 000 000

4 000 000

5 000 000

31.12.02 r.

31.12.03 r.

31.12.04 r.

31.12.05 r.

31.12.06 r.

31.12.07 r.

31.09.08 r.

SPZOZ utw. przez JST

SPZOZ utw. przez jedn. centralne

Tablica.

Tablica. Personel medyczny uprawniony do wykonywania zawodu (1 stycznia 2008 r.)

Personel medyczny uprawniony do wykonywania zawodu (1 stycznia 2008 r.)

Lekarze

Dentyści Farmaceuci

Województwo

Liczba

bezwzglę

dna

Wskaźn.

na 10 tys.

ludności

Miejsce

w kraju

Liczba

bezwzglę

dna

Wskaźn.

na 10 tys.

ludności

Miejsce

w kraju

Liczba

bezwzglę

dna

Wskaźn.

na 10 tys.

ludności

Miejsce

w kraju

Polska 2006

129 321

33,9

34 973

9,2

25 200

6,6

Polska 2007

129 337

33,1

35 464

9,3

26 762

7,0

dolnośląskie

10 174

35,3

3 062

10,6

2 135

7,4

kujawsko-pomor.

5 475

26,5

11-12

1 239

6,0

1 101

5,3

10-11

lubelskie

7 353

33,9

1 996

9,2

7-8

1 860

8,6

lubuskie

2 261

22,4

727

7,2

470

4,7

13-14

łódzkie

9 639

37,7

2 819

11,0

2 265

8,9

małopolskie

11 034

33,7

3 013

9,2

7-8

2 590

7,9

mazowieckie

22 398

43,2

6 273

12,1

3 940

7,6

opolskie

2 361

22,8

688

6,6

482

4,6

15-16

podkarpackie

4 814

23,0

1 498

7,1

1 045

5,0

podlaskie

4 624

38,8

1 215

10,2

724

6,1

pomorskie

7 619

34,5

2 284

10,3

2 004

9,1

śląskie

16 707

35,9

4 135

8,9

3 623

7,8

świętokrzyskie

3 379

26,5

11-12

935

7,3

673

5,3

10-11

warmińsko-maz.

3 204

22,5

884

6,2

660

4,6

15-16

wielkopolskie

9 915

29,3

2 927

8,6

2 392

7,1

zachodniopomor.

5 380

31,8

1 769

10,5

798

4,7

13-14

2009-05-04

Tablica.

Tablica. Personel medyczny uprawniony do wykonywania zawodu (1 stycznia 2008 r.)

Personel medyczny uprawniony do wykonywania zawodu (1 stycznia 2008 r.) →

→ c.d.

c.d.

Pielęgniarki

Położne

Województwo

Liczba

bezwzglę

dna

Wskaźn.

na 10 tys.

ludności

Miejsce

w kraju

Liczba

bezwzglę

dna

Wskaźn.

na 10 tys.

ludności

Miejsce

w kraju

Polska 2006

275 188

72,2

33 069

8,7

Polska 2007

272 757

71,6

32 770

8,6

dolnośląskie

22 414

77,9

2 268

7,9 12

kujawsko-pomor.

13 506

65,4

1 794

8,7

lubelskie

16 242

75,0

1 992

9,2

lubuskie

6 437

63,8

839

8,3

łódzkie

23 390

91,5

3 068

12,0

małopolskie

22 407

68,3

2 687

8,2

10-11

mazowieckie

36 735

70,8

3 929

7,6

opolskie

6 670

64,3

700

6,7

podkarpackie

15 637

74,6

2 251

10,7

podlaskie

8 686

72,8

1 201

10,1

pomorskie

15 302

69,2

1 627

7,4

14-15

śląskie

35 877

77,1

3 996

8,6

świętokrzyskie

9 259

72,6

1 129

8,9

warmińsko-maz.

8 908

62,5

1 058

7,4

14-15

wielkopolskie

20 655

61,0

2 846

8,4

zachodniopomor.

10 632

62,8

1 385

8,2

10-11