AUTONOMIA PALESTYŃSKA

4 maja 1994 r. w Kairze (W Egipcie) podpisano

izraelsko-palestyńskie Porozumienie Gaza-
Jerycho. Był to Układ o Utworzeniu
Ograniczonej Autonomii Palestyńskiej w
Strefie Gazy i Jerycha, którą miano następnie
rozszerzyć na 1/3 Zachodniego Brzegu Jordanu
(28 IX 1995 r.). W ten sposób Izrael dał
Palestyńczykom autonomię na ograniczonych
ziemiach okupowanych. Porozumienie dotyczyło
głównie wycofania się wojsk izraelskich ze Strefy
Gazy i 65 km2 wokół Jerycha, oraz przekazaniu
tych terenów pod jurysdykcję Palestyńczyków.
Przewodniczący Jaser Arafat i sztab OWP mieli
przenieść swoją siedzibę z Tunisu właśnie na te
tereny.

13 maja 1994 r. izraelskie oddziały opuściły Jerycho, a

następnie Strefę Gazy, przekazując administrację
autonomii palestyńskiej. Izraelska armia odpowiadała za
zewnętrzne bezpieczeństwo i podstawową kontrolę osób
wjeżdżających i wyjeżdżających z terenów Autonomii
Palestyńskiej. Izraelska armia odpowiadała również za
bezpieczeństwo Izraelczyków i izraelskich osadników w
Strefie Gazy i na Zachodnim Brzegu Jordanu.

Utworzona Autonomia Palestyńska miała własne władze z

przewodniczącym Jasirem Arafatem na czele. Porządku
pilnowała utworzona policja palestyńska (początkowo w
sile 8 tys. dobrze uzbrojonych ludzi z Palestyńskiej Armii
Wyzwoleńczej, urodzeni poza Izraelem i wyszkoleni w
obozach terrorystycznych w różnych krajach Bliskiego
Wschodu). Palestyńczycy nie mogli prowadzić polityki
zagranicznej i obronnej.
Z ustanowieniem instytucji palestyńskich władz na
ziemiach Autonomii Palestyńskiej, lokalni liderzy razem z
ekstermistycznymi organizacjami islamskimi, wzięli na
siebie pełną odpowiedzialność za całą terrorystyczną
aktywność w rejonie Gazy i Jerycha. Na określonych
drogach wprowadzono wspólne izraelsko-palestyńskie
patrole. W rezultacie zmniejszyła się całkowita liczba
ataków, lecz mimo to, w 1994r. wzrosła liczba ataków
przeciwko izraelskim cywilom. Na przestrzeni całego
1994r. zginęło 74 Izraelczyków, a 937 zostało rannych.

19 maja 1994 r. w Londynie (Wielka Brytania)

rozpoczęły się pokojowe rozmowy izraelsko-
jordańskie.
25 maja 1994 r. Izrael i Jordania ogłosiły
zakończenie wojny.
25 lipca 1994 r. doszło w Waszyngtonie do
pierwszego oficjalnego spotkania króla Jordanii
Hussejna z premierem Izraela Rabinem i do
podpisania deklaracji o przerwaniu stanu wojny
między obydwoma państwami.

9 października 1994 r. palestyńscy terroryści porwali Nahshona

Waxmana do Bir Nabala. Podczas operacji odbicia zginął 1 izraelski
komandos oraz Waxman.
11 października 1994 r. palestyński terrorysta-samobójca
wysadził się jadąc na rowerze w Netzarim, zabijając 3 izraelskich
żołnierzy.
19 października 1994 r. palestyński terrorysta-samobójca
wysadził się w autobusie linii nr. 5 w centrum Tel Awiwu, zabijając
21 Izraelczyków i 1 Duńczyka. Do zamachu przyznał się Hamas.

---------- pokój z Jordanią ----------

26 października 1994 r. na przejściu granicznym w dolinie Arava

podpisano porozumienie pokojowe między Izraelem i Jordanią.
Porozumienie podpisali Yitzhak Rabin i król Hussein, w obecności
prezydenta Stanów Zjednoczonych Billa Clintona i Ezera Weizmana.
W 30 artykułach i 5 aneksach strony zapewniły sobie
bezpieczeństwo i zawarły wszystkie istotne porozumienia. Izrael
przekazał Jordanii 300 km2 pustyni Negew, oraz skrawki ziemi nad
Jordanem, które z kolei Haszymidzi wydzierżawili żydowskim
osadnikom. Jordania zobowiązała się nigdy nie wpuszczać w swe
granice wojsk Iraku, największego wroga Izraela od czasu wojny w
zatoce. Izrael obiecał dzielić się z wodą z Jordanu i zapowiedział
budowę kanału łączącego Morze Martwe z Zatoką Akaba. Król Husaj
uzyskał zwierzchnictwo nad Wzgórzem Świątynni, może więc
wyznaczać wielkiego muftiego i zarządzać meczetami Jerozolimy.
Suwerenność polityczną nad miastem zachował Izrael.

10 listopada 1994 r. miała miejsce pierwsza oficjalna wizyta króla

Jordanii Hussejna w Izraelu, oznaczająca praktyczne wejście w życie
porozumienia pokojowego między obydwoma państwami.

W 1994 r. w Brazylii islamskie komando dokonało

zamachu terrorystycznego na siedzibę organizacji
żydowskiej. Zginęło 96 osób.

10 grudnia 1994 r. Itzhak Rabin, Jaser Arafat,

Szymon Peres zostali laureatami Pokojowej

Nagrody Nobla.

Według raportów rządu Izraela, w 1994 r. o 4% wzrosła imigracja.

Z Argentyny przybyło 352 imigrantów. Ogółem w 1994 r. przybyło
do Izraela 79.800 śydów, w tym 68.000 z krajów byłego Związku
Radzieckiego.

Lata 1995-1996 były okresem dalszego wzrostu ilości aktów

przemocy palestyńskiej wymierzonych w cywilną ludność Izraela.
Liczba strat w ludziach doszła do zastraszającego poziomu około
100 zabitych rocznie, w większości cywilów.

22 stycznia 1995 r. palestyńscy terroryści zdetonowali kolejno

dwie bomby na przystanku autobusowym w Netanya, zabijając 18
izraelskich żołnierzy oraz 1 cywila. Do zamachu przyznał się
Islamski Dżihad.
9 kwietnia 1995 r. palestyńscy terroryści zdetonowali samochód-
pułapkę przy autobusie w Kfar Darom, zabijając 7 Izraelczyków i 1
Amerykanina.
24 lipca 1995 r. palestyński zamachowiec-samobójca wysadził się
w autobusie w Ramat Gan, zabijając 6 Izraelczyków.

W lipcu 1995 roku zachowawczy rabini zawezwali żołnierzy

izraelskich do odmowy wykonania rozkazu wycofania się z
Zachodniego Brzegu - był to głos jednej czwartej izraelskiego
społeczeństwa.

21 sierpnia 1995 r. palestyński zamachowiec-samobójca wysadził

się w autobusie Egged linii nr. 26 w centrum Jerozolimy, zabijając 3
Izraelczyków i 1 Amerykanina. Do zamachu przyznał się Hamas.

W 1995 r. izraelska firma zbrojeniowa Rafael podpisała kontrakt z

amerykańskim koncernem Northop Grunman na rozwój nowych
wersji zasobników optoelektrycznego zwiadu dla lotnictwa
wojskowego. Obecnie produkowane systemy sprzedawane są do
USA, Hiszpanii, Włoch, Wenezueli, Niemiec, Indii i Chile.

- Oslo II -

28 września 1995 r. podpisano w Waszyngtonie

(USA) izraelsko-palestyński układ Oslo II,
regulujący przekazywanie władzy na Zachodnim
Brzegu Jordanu Autonomii Palestyńskiej i zasady
wycofywania wojsk izraelskich. Obszar palestyński
podzielono na trzy sektory: Strefa A - (3%
terytorium i 29% ludności - 362 tys. Arabów)
wchodziła pod pełną kontrolę Autonomii
Palestyńskiej; Strefa B - (pozostałe miasta i

miasteczka palestyńskie - 825 tys. Arabów) Izrael
zachowywał odpowiedzialność za bezpieczeństwo,
a sfera cywilna przechodziła do Autonomii
Palestyńskiej; Strefa C - (74% terytorium i 4%
ludności, oraz osady żydowskie z 140 tys.
osadników) Izrael zachowywał pełną kontrolę, z
wyłączeniem ludności palestyńskiej, której sprawy
regulowała Autonomia Palestyńska. W zamian
strona palestyńska została ponownie (powtórnie
po układzie Oslo I) zobowiązana do wprowadzenia
zmian w Karcie Palestyńskiej, która wzywa do
całkowitego zniszczenia Izraela.
Umowa przejściowa ustanowiła liczne wspólne
instytucje: Wspólny Komitet Kontaktów Izraelsko-
Palestyńskich na wysokim politycznym poziomie;
Komitet Wspólnego Bezpieczeństwa (JSC)
zajmujący się sprawami bezpieczeństwa na
ziemiach Autonomii Palestyńskiej (po stronie
izraelskiej na szczeblu generała, składającego
raporty do Sztabu Głównego IDF); dwa Komitety
Regionalnego Bezpieczeństwa (dla Zachodniego
Brzegu Jordanu i Strefy Gazy), zorganizowane na
szczeblu pułkownika składającego raporty do
odpowiedniej dywizji; współpracę Komitetów
Regionalnego Bezpieczeństwa z Komitetem
Wspólnego Bezpieczeństwa i innymi komitetami
organizował Komitet Sterujący i Monitorujący; w
Strefie Gazy utworzono dwa Biura Koordynacji
Dystryktem (DCO) i osiem na Zachodnim Brzegu
Jordanu, na szczeblu porucznika, składającego
raporty do odpowiednich brygad. Na najniższym
szczeblu koordynowano działanie wspólnych patroli
policyjnych, monitorowano przypadki naruszenia
bezpieczeństwa publicznego i organizowano ruch w
kompleksie mozaiki stref A, B i C.

25 października 1995 r. izraelski minister handlu i przemysłu Micha

Harish i jego jordański odpowiednik podpisali kopie porozumienia
handlowego izraelsko-jordańskiego w The Moriah Plaza Dead Sea
Hotel.

4 listopada 1995 r. żydowski fanatyk religijny Jigal Amir

zamordował premiera Izraela Itzhaka Rabina. Jigal Amir strzelił do
premiera, ponieważ Rabin oddawał ziemie, przeznaczone dla Izraela
przez Boga. Spowodowało to wstrząs w całym izraelskim
społeczeństwie.

5 listopada 1995 r. premierem izraelskiego rządu został wybrany

Szymon Peres. Sprawował swoje obowiązki do 22 listopada 1995 r.
22 listopada 1995 r. premierem izraelskiego rządu został
wybrany ponownie Szymon Peres. Sprawował swoje obowiązki do
18 czerwca 1996 r.
Rząd Szymona Peresa godził się na rozmowy pokojowe z
Palestyńczykami, w których poruszano ostateczny status
Jerozolimy, sprawy uchodźców, osadnictwa, zapewnienia
bezpieczeństwa, granic i stosunki Zarządu z państwami ościennymi,
Egiptem i Jordanią.

W 1995 r. Izraelskie Ministerstwo Portów i Kolei ogłosiło

rozpoczęcie realizacji projektu o wartości 3 mld dolarów, mającego
na celu rozbudowę portów w Hajfie, Aszdodzie i Ejlacie. Inwestycję
uznano za niezbędną ze względu na wzrost ruchu z Jordanii, która
dla celów swego eksportu i importu zaczyna korzystać z izraelskich
portów.
Izrael inwestuje również 1 mld dolarów w program rozwoju kolei,
który pozwoli przewozić rocznie 25 mln pasażerów i 10 mln ton
towarów. Nowe linie kolejowe będą budowane głównie na obszarach
dużych miast wybrzeża śródziemnomorskiego oraz wzdłuż trasy z
Tel-Awiwu do Beerszeby.

W całym 1995 r. w różnych palestyńskich zamach zginęło 100

Izraelczyków, a 500 zostało rannych.

24 stycznia 1996 r. odbyły się rozmowy premiera Szymona Peresa

z przewodniczącym Autonomii Palestyńskiej Jasserem Arafatem, na
punkcie kontrolnym Erez.

25 lutego 1996 r. palestyński terrorysta-samobójca wysadził się w

autobusie linii nr. 18 w pobliżu głównego dworca autobusowego w
Jerozolimie, zabijając 26 Izraelczyków.
25 lutego 1996 r. palestyński zamachowiec-samobójca wysadził
się na poczcie w Ashkelonie, zabijając 1 Izraelczyka.
3 marca 1996 r. palestyński terrorysta-samobójca wysadził się w
autobusie linii nr. 18 na Jaffa Road w Jerozolimie, zabijając 19
Izraelczyków.
4 marca 1996 r. palestyński terrorysta-samobójca zdetonował
20-kg ładunek wybuchowy przy Centrum Dizengoffa w Tel Awiwie,
zabijając 13 Izraelczyków.

13 marca 1996 r. w Sharm a Aheikh, w Egipcie,

odbył się szczyt pokojowy, na którym odbyły się
rozmowy izraelsko-arabskie. Na szczycie obecni

byli między innymi: król Hassan, Jasser Arafat,
Borys Jelcyn, Hosni Mubarak, Bill Clinton, Shimon
Peres, król Hussein i Suleiman Demirel.

28 marca 1996 r. izraelski sąd skazał Jigala Amira na dożywotnie

więzienie za zamordowanie premiera Itzhaka Rabina.

W dniach 12-28 kwietnia 1996 r. izraelska armia

przeprowadziła odwetową operację "Grona Gniewu (II)"
wymierzoną w bazy Hezbollahu w południowym Libanie.
Izraelskie siły uderzyły w górskie fortece Hezbollahu,
ośrodki szkoleniowe i bazy zaopatrzenia. Siły lotnicze i
artyleria użyły precyzyjnych bomb i pocisków rakietowych,
które zniszczyły infrastrukturę Hezbollahu. Uderzone
zostały fabryki rakiet i pocisków moździerzowych, oraz
rezydencje liderów Hezbollahu. Aby uniknąć
niepotrzebnych strat w ludziach, wezwano ludność cywilną
do opuszczenia terenów w otoczeniu baz
terrorystycznych, i udanie się w kierunku północnym.
Niestety w trakcie operacji, izraelski pocisk trafił
przypadkowo w cywilny schron zabijając 100
Libańczyków. Cała operacja w południowym Libanie trwała
16 dni. Zniszczono infrastrukturę Hezbollahu i na pewien
czas powstrzymano ataki rakietowe na terytorium Izraela.

Od stycznia do maja 1996 r. do Izraela przybyło 27.712

imigrantów z byłego Związku Radzieckiego. Ogółem od 1989 do
1996 r. do Izraela przybyło: z Ukrainy 174.500 imigrantów (24%
wszystkich śydów mieszkających na Ukrainie), z Rosji 184.000
(20%), z Białorusi 53.200 (23,5%), z Mołdawii 39.600 (47,4%), z
państw nadbałtyckich 16.400 (26,7%), ze środkowej Azji 125.400
(43,8%) i inne 16.700 imigrantów. W tej grupie 609.900
imigrantów znajdowało się: 68.100 inżynierów, 14.590 lekarzy,
1.575 dentystów, 15.500 muzyków i artystów, 14.231 pielęgniarek,
30.900 nauczycieli oraz 10.950 naukowców różnych dziedzin.

W maju 1996 r. francuska rakieta Ariane

startująca z Gujany francuskiej wyniosła na orbitę
izraelskiego satelitę AMOS 1. Pozwala on nadawać
programy dla Bliskiego Wschodu i Europy.
Korzysta z niego izraelska telewizja YES oraz
amerykańska telewizja HBO, która nadaje dzięki
niemu programy na Polskę, Czechy, Słowację i
Rumunię.

W 1996 r. w Izraelu rozwiązano specjalny urząd wojskowy

zajmujący się nadzorem nad izraelskimi Arabami. Wcześniej
wymagano od nich między innymi uzyskiwania przepustek
zezwalających na podróżowanie.

W 1996 r. w izraelskiej firmie Mirabilis został stworzony najbardziej

popularny na świecie komunikator internetowy ICQ (I Seek You).

29 maja 1996 r. odbyły się w Izraelu wybory do Knesetu.

18 czerwca 1996 r. premierem izraelskiego rządu został wybrany
Beniamin Netaniahu. Sprawował swoje obowiązki do 6 lipca 1999 r.

Oparty na Likudzie rząd Netanyahu podjął próbę jednostronnego

określenia ostatecznego statusu Jerozolimy i osiedli.

W 1996 r. pierwsza kobieca klasa wyszła ze szkoły pilotów

Izraelskich Sił Powietrznych.
W 1996 r. Izrael i Turcja zawarły porozumienie o współpracy
wojskowej. Turcja jest jedynym sojusznikiem Izraela w regionie.

24 września 1996 r. premier Beniamin Netaniahu otworzył tunel

turystyczny biegnący wzdłuż Muru Zachodniego na Wzgórzu
Świątynnym w Jerozolimie. Miała to być wielka atrakcja turystyczna.
Była to wyraźna próba ugruntowania izraelskiej kontroli nad
Jerozolimą i przyległymi miasteczkami. Decyzja o otwarciu tunelu
była połączona z wydaniem zgody na budowę osiedla dla 32 tysięcy
śydów na wzgórzu Jebel Abu-Ghneim w południowej, arabskiej
części Jerozolimy.
Po otwarciu tunelu pod Wzgórzem Świątynnym wybuchły w
Jerozolimie gwałtowne protesty palestyńskie. W starciach zginęło 69
Palestyńczyków i 14 izraelskich żołnierzy.

- kolejne ziemie oddane Arabom -

W 1996 r. Izrael oddał Palestyńczykom 9% Zachodniego

Brzegu Jordanu. Było to za mało, aby zadowolić
Palestyńczyków, a jednocześnie za dużo, aby spokojnymi
byli prawicowi śydów.

Jaser Arafat starał się wywrzeć nacisk na USA,

aby obciąć pomoc finansową dla Izraela. Unia
Europejska stanęła po stronie Palestyńczyków.

13 grudnia 1996 r. rząd Izraela określił osiedla na Zachodnim

Brzegu i w Gazie jako posiadłości o znaczeniu ogólnonarodowym
(national priority areas), zapewniając przyszłych osadników o
znaczącym wsparciu finansowym rządu dla projektu nowych osiedli.
Następnie rząd Netanyahu wydał zgodę na powiększenie
istniejących osiedli w odpowiedzi na "naturalny" wzrost liczebności
żydowskich mieszkańców Zachodniego Brzegu.

30 grudnia 1996 r. przed budynkiem Knessetu demonstrowało 100

tys. osób przeciwko rządowym planom podwyżki podatków,
ograniczenia pomocy społecznej i sprzedaży przedsiębiorstw
państwowych.
W całym 1996 r. do Izraela przybyło 70.600 żydowskich
imigrantów z całego świata. W tym 58.900 z krajów byłego Związku
Radzieckiego.

15 stycznia 1997 r. zawarto izraelsko-

palestyńskie porozumienie w sprawie wycofania
wojsk izraelskich z 80% terytorium miasta Hebron
i z części Zachodniego Brzegu Jordanu.

4 lutego 1997 r. nad terytorium Libanu zderzyły się dwa

izraelskie śmigłowce wojskowe. Zginęło 73 izraelskich
żołnierzy.

W 1997 r. izraelscy agencji Mossadu podjęli

nieudaną próbę zamordowania w Jordanii szefa
biura politycznego Hamasu, Chalida Miszla.
Izraelczycy zostali aresztowani przez jordańskie
służby bezpieczeństwa.
W 1997 r. Jordania zawarła porozumienie z
Izraelem, że w zamian za uwolnienie 3 izraelskich
agentów Mossadu zostanie uwolniony szejk Ahmed
Jasin, duchowy przywódca Hamasu.

W 1997 r. Izrael wypuścił z więzeinia szejka Ahmeda Jasina,

duchowego przywódcę Hamasu. Powrócił on do Gazy i przystąpił do
współkierowania Hamasem. Jaser Arafat dwukrotnie osadzał Jasina
w areszcie domowym, karząc go za akcje Hamasu przeciwko
władzom Autonomii.

13 marca 1997 r. jordański żołnierz otworzył ogień z broni

maszynowej w Naharayim, zabijając 7 Izraelczyków i raniąc 30
osób.

14 marca 1997 r. izraelski rząd podjął decyzję wybudowania

żydowskiego osiedla Har Homa we wschodniej Jerozolimie.

W odpowiedzi na izraelską decyzję, Jaser Arafat

poszerzył przyzwolenie dla działalności palestyńskich grup
terrorystycznych. W palestyńskich zamieszkach i
protestach przeciwko budowie żydowskiego osiedla Har
Homa, zginęło 8 Palestyńczyków.

21 marca 1997 r. palestyński terrorysta-samobójca wysadził się na

tarasie kawiarnii w Tel Awiwie, zabijając 3 Izraelczyków oraz raniąc
48 osób.

10 kwietnia 1997 r. odnaleziono ciało zastrzelonego

sierżanta Sharona Edri, który został porwany przez
palestyńskich terrorystów w październiku 1996 r. Ciało
zamordowanego odnaleziono w wiosce pod Hebronem.

25 kwietnia 1997 r. palestyńscy terroryści zamordowali 2 Izraelki

w rezerwacie przyrody Wadi Kelt w pobliżu Jerozolimy.

W maju 1997 r. ludność Izraela liczy 5 716 tys. ludzi, z czego 4

620 tys. to śydzi (80,8%), 835 tys. Arabów-muzułmanów (14,6%),
166 tys. Arabów-chrześcijan (w większości prawosławnych) (2,9%),
95 tys. Druzów (1,7%). Natomiast na terenach Zachodniego Brzegu
Jordanu i w Strefie Gazy zamieszkiwało 1 850 tys. Arabów.

20 lipca 1997 r. Palestyńczycy zasztyletowali 2 Izraelczyków w

Rishon Lezion.
30 lipca 1997 r. dwaj palestyńscy terroryści-samobójcy wysadzili
się na targowisku Mahane Yehuda w Jerozolimie, zabijając 16
Izraelczyków i raniąc 178 osób.

4 września 1997 r. palestyński zamachowiec-samobójca wysadził

się w centrum Jerozolimy (na Ben-Yehuda), zabijając 5
Izraelczyków i raniąc 181 osób.

6 września 1997 r. premier Beniamin Netaniahu oświadczył, że

zamachy bombowe palestyńskich terrorystów zwalniają Izrael od
obowiązku realizacji porozumień zawartych w Oslo. W ten sposób
Izrael zrezygnował z przekazywania dalszych terenów Autonomii
Palestyńskiej i zawieszono wszystkie rozmowy pokojowe.

W 1997 r. polski Sejm uchwalił ustawę o

stosunku państwa do gmin wyznaniowych
żydowskich w RP, która reguluje oddzielny status
tego związku wyznaniowego wobec Państwa, jego
autonomię oraz określa możliwość odzyskania
mienia przedwojennych gmin wyznaniowych
żydowskich.

14 września 1997 r. władze Autonomii Palestyńskiej

informują izraelski rząd o aresztowaniu 123 członków
Hamasu i Islamskiego Dżihadu.

28 września 1997 r. w strajku na znak protestu przeciwko polityce

społecznej rządu wzięło udział 500 tys. izraelskich robotników.

Podczas listopadowego (1997 r.) kryzysu w Zatoce

Perskiej, spowodowanego wyrzuceniem z Iraku
inspektorów ONZ, setki Palestyńczyków demonstrowało w
Gazie, wzywając Saddama Hussaina do zbombardowania
Tel-Awiwu.

19 listopada 1997 r. palestyński terrorysta otworzył ogień z broni

maszynowej na Starym Mieście w Jerozolimie, zabijając 1
Izraelczyka i raniąc 1 osobę.

3 grudnia 1997 r. w Izraelu w generalnym strajku wzięło udział

700 tys. robotników.

13 grudnia 1997 r. Jasir Arafat powiedział: "Niech to

będzie jasne dla wszystkich, że państwo palestyńskie
istnieje i że Al-Kuds al-Sharif (Jerozolima)... będzie jego
stolicą."

10 lutego 1998 r. prowadzono w Waszyngtonie

rozmowy pokojowe amerykańsko-izraelskie i
amerykańsko-palestyńskie. Nie przyniosły one
postępu w konflikcie izraelsko-palestyńskim.

21 czerwca 1998 r. izraelski rząd podjął decyzję o zmianie granic

Jerozolimy, przyłączając doń żydowskie przedmieścia i dwa osiedla,
we wschodniej i północnej części miasta, przyznając miastu nowy
zarząd (pod hasłem regionalizacji) "czasowo" wykonywany przez
miejscowe władze wojskowe. Przedstawiono także plany rozbudowy
wschodniej Jerozolimy. Miano budować nowe osiedla żydowskie.
Premier Beniamin Netaniahu tak wypowiedział się w tej sprawie:
"Nigdzie nie spotykana jest więź łącząca naród żydowski i
Jerozolimę. Jerozolima jest odwieczną skałą, naszą skałą! Nigdy nie
była stolicą żadnego innego narodu. Nigdy nie będzie stolicą innego
państwa. Musi pozostać na zawsze wolnym i otwartym dla ludzi
wszystkich religii miastem, niepodzielnym pod władzą Boga." Rząd
odmówił też przekazania kolejnych 13% terytorium pod Zarząd
Palestyński, żądając wpierw usunięcia z Karty Palestyńskiej zapisu
wzywającego do zniszczenia Izraela.

21 czerwca 1998 r. władze Autonomii Palestyńskiej

uznały izraelskie plany rozbudowy wschodniej Jerozolimy
za wyraz "polityki aneksji".

27 sierpnia 1998 r. palestyńscy terroryści zdetonowali ładunek

wybuchowy podłożony w koszu na śmieci w Tel Awiwie, raniąc 14
osób.

- Wye Plantation (USA) -

W dniach 15-23 października 1998 r.

prowadzono rozmowy pokojowe izraelsko-
palestyńskie w Wye Plantation w USA.
Uczestniczyli w nich prezydent USA Bill Clinton
oraz król Jordanii Husajn. Rozmowy zostały
zakończone podpisaniem porozumienia.
Kalendarz transferu przewidywał przekazanie do 5
IX 1999 r. 7% strefy C do A, do 15 IX 1999 r. 2%

z C do B i 3 % z B do A oraz do 20 I 2000 r. 1 % z
C do A oraz 5,1 % z B do A. Regulacjom objęta
została ponadto kwestia więźniów palestyńskich -
Izrael zgodził się na uwolnienie 750 więźniów
palestyńskich oraz około 2000 w późniejszym
terminie. Strona palestyńska zobowiązała się do
działań na rzecz położenia kresu terroryzmowi,
usunięcia z Karty Palestyńskiej zapisu o dążeniu do
zniszczenia państwa izraelskiego oraz do redukcji
swoich sił policyjnych z 36 tysięcy do 24 tysięcy
osób.

29 października 1998 r. palestyńscy terroryści

zdetonowali samochód-pułapkę w momencie zderzenia z
wojskowym jeepem eskortującym autobus szkolny z 40
dziećmi w Kfar Darom (Strefa Gazy), zabijając 1
izraelskiego żołnierza.

W 1998 r. Korpus Medyczny izraelskiej armii

wziął udział w operacji ratunkowej po zamachu
terrorystycznym na ambasadę USA w Kenii.

6 listopada 1998 r. palestyńscy terroryści zdetonowali samochód-

pułapkę na targowisku Mahane Yehuda w Jerozolimie, raniąc 21
osób.

10 listopada 1998 r. podczas wyborów samorządowych izraelska

policja odnotowała 313 incydentów (rozbojów, pogróżek i niszczenia
mienia).
W 1998 r. w Izraelu mieszkało 1,1 mln. Arabów, stanowiąc
prawie 20 % ludności.

22 listopada 1998 r. Izrael przekazał Autonomii

Palestyńskiej 10 miasteczek i 18 wiosek w pobliżu
Dżeninu i uwolnił 250 palestyńskich więźniów.

24 listopada 1998 r. w Gazie otworzono międzynarodowe

lotnisko Autonomii Palestyńskiej. Zostało wybudowane ze
środków finansowych Unii Europejskiej.

7 grudnia 1998 r. minister Ariel Szaron oskarżył władze Autonomii

Palestyńskiej o łamanie wszystkich punktów porozumienia z Wye
Plantation (z dnia 23 października 1998 r.). W ten sposób Izrael
odstąpił od planowanego na 18 grudnia terminu drugiej fazy
wycofania wojsk izraelskich.

10 grudnia 1998 r. Centralna Rada Organizacji

Wyzwolenia Palestyny zatwierdziła unieważnienie
fragmentu Palestyńskiej Karty Narodowej mówiącego o
zniszczeniu państwa Izrael.

W dniach 12-15 grudnia 1998 r. w Izraelu przebywał z wizytą

prezydent USA Bill Clinton. Premier Izraela Beniamin Netaniahu
przedstawił dwanaście żądań, od których spełnienia uzależnił dalszą
realizację procesu pokojowego. Netaniahu żądał między innymi
powstrzymania palestyńskich wystąpień przeciwko Izraelowi oraz
rezygnacji z zamiaru proklamowania 4 maja 1999 r. niepodległości
państwa palestyńskiego.

W 1999 r. izraelska marynarka zakupiła w Wielkiej Brytanii okręt

podwodny "Tekumah".

25 lutego 1999 r. władze Autonomii Palestyńskiej

odrzuciły propozycję Izraela, aby wcielenie w życie
porozumień z Wye Plantation przebiegało etapami.

26 kwietnia 1999 r. prezydent USA Bill Clinton

potwierdził amerykańskie poparcie dla
samostanowienia Palestyńczyków oraz wezwał
Izrael i władze Autonomii Palestyńskiej do
wznowienia rozmów pokojowych.

27 kwietnia 1999 r. na posiedzeniu władz Organizacji

Wyzwolenia Palestyny Jasir Arafat wypowiedział się za
odroczeniem ogłoszenia deklaracji niepodległości
(zapowiadanej na 4 maja 1999 r.).
W proteście przeciwko decyzji Jasira Arafata wybuchły
w Autonomii Palestyńskiej protesty uliczne inspirowane
przez członków al-Fatah i Hamasu.
W czasie uroczystości w Ramallah w rocznicę
ogłoszenia przez Arafata w 1988 r. deklaracji
niepodległości, przywódcy Fatah przysięgli, że nie
zaakceptują osiedli żydowskich na przekazanych im
terytoriach oraz, że nie zrezygnują z prawa powrotu dla
uchodźców palestyńskich.

17 maja 1999 r. odbyły się w Izraelu wybory do Knesetu.

3 czerwca 1999 r. Palestyńczycy zorganizowali "dzień

gniewu". Na terenach okupowanych wybuchły starcia z
izraelskim wojskiem.

23 czerwca 1999 r. władze izraelskie i syryjskie

zapowiedziały podjęcie rozmów pokojowych.

W 1999 r. Korpus Medyczny izraelskiej armii

utworzył szpital w Albanii dla uchodźców z Kosowa.

6 lipca 1999 r. premierem izraelskiego rządu został wybrany Ehud

Barak. Sprawował swoje obowiązki do 6 lutego 2001 r.

15 lipca 1999 r. premier Izraela Ehud Barak

podczas wizyty w Waszyngtonie zapowiedział
wznowienie procesu pokojowego na Bliskim
Wschodzie. Jednocześnie oświadczył, że większość
osiedli żydowskich na Zachodnim Brzegu Jordanu i
w Strefie Gazy musi zostać utrzymanych.

W 1999 r. Izrael rozpoczął modernizację wszystkich swoich

myśliwców F-16A/B. Zostały zwiększone możliwości działania
samolotów w warunkach nocnych i przy niekorzystnej pogodzie.
Zwiększono zasięg działania.
Latem 1999 r. odbyły się pierwsze wspólne manewry lotnictwa
pokładowego VI Floty US Navy (samoloty F-14, F/A-18) i Izraelskich
Sił Powietrznych (samoloty F-16). W ćwiczebnych walkach
powietrznych Amerykanie "stracili" 220 samolotów, "zestrzeliwując"
zaledwie 20 samolotów izraelskich. Rezultaty były dla wszystkich
zaskakujące.

We wrześniu 1999 r. Izrael zakupił w USA 50 myśliwców

wielozadaniowych F-16I. Jest to wersja dwumiejscowa,
przeznaczona do przełamywania obrony powietrznej i precyzyjnych
uderzeń w dowolnych warunkach atmosferycznych dnia lub nocy.

4 września 1999 r. zawarto memorandum

izraelsko-palestyńskie w Szarm el-Szejk. Była
to konkretyzacja zawartych wcześniej porozumień.

- nowe palestyńskie tereny -

10 września 1999 r. Izrael przekazał Autonomii

Palestyńskiej 7% terytorium Strefy C do Strefy B.

12 października 1999 r. izraelski rząd podjął decyzję o

likwidacji piętnastu osiedli żydowskich na terenach
okupowanych. Wywołało to masowe protesty osadników.

27 listopada 1999 r. 20 palestyńskich prawników

oskarżyło Jasira Arafata o tolerowanie korupcji we
władzach Autonomii Palestyńskiej (był to tzw. "list
dwudziestu"). W ciągu kilku następnych dni, palestyńska
policja aresztowała i osadziła w więzieniu wszystkich
sygnatariuszy listu.

W grudniu 1999 r. instytucja zajmująca się w Izraelu sprawami

socjalnymi podała, że liczba osób ubogich, tzn. o dochodach
mniejszych niż 1 średniej pensji, wzrosła o 18% (o ponad milion
osób) w stosunku do roku poprzedniego. 22,8% dzieci izraelskich
żyje w ubóstwie; wiele jest niedożywionych. Niedożywienie jest

również udziałem 63 tys. osób w podeszłym wieku. W Jerozolimie
liczba osób żyjących na granicy nędzy wyniosła aż 33,4% ogólnej
liczby mieszkańców miasta. Jerozolima jest drugim z kolei
najuboższym miastem Izraela. Wzrasta bezrobocie.

W dniach 15-16 grudnia 1999 r. w Waszyngtonie

prowadzono przy pośrednictwie prezydenta USA
Billa Clintona rozmowy izraelsko-syryjskie.

5 stycznia 2000 r. Izrael przekazał Autonomii

Palestyńskiej 3% Strefy C do Strefy B, oraz 2% Strefy B
do Strefy A.

10 stycznia 2000 r. w trakcie rozmów w Ramli,

palestyńska delegacja zażądała od Izraela wypłacenia
odszkodowań dla uchodźców z 1948 r. Izrael odrzucił to
żądanie.

19 stycznia 2000 r. Syria zapowiedziała, że nie

wznowi negocjacji z Izraelem dopóty, dopóki ten
nie zgodzi się na wycofanie ze Wzgórz Golan.

W dniach 9-11 lutego 2000 r. izraelskie samoloty

atakowały bazy szyickiego Hezbollahu w południowym
Libanie.

22 lutego 2000 r. rząd izraelski zmniejszył pulę wydatków

budżetowych przeznaczonych na obronę osiedli żydowskich na
terenach okupowanych z 34 mln. do 6 mln. dolarów.

1 marca 2000 r. Knesset przyjął ustawę uzależniającą wycofanie

się ze Wzgórz Golan od wyników referendum (62,5% poparcia
głosujących) i zgody parlamentu (minimum 61 posłów).

4 marca 2000 r. sto osobistości palestyńskich

opowiedziało się za koniecznością uregulowania przez
Izrael problemu uchodźców z 1948 r.

7 marca 1999 r. Jordania i Izrael zawarły

porozumienie zezwalające 200 Jordańczykom
dziennie na pracę w Ejlacie w Izraelu. Bezrobocie
w Jordanii osiągnęło poziom 27%.

W marcu 2000 roku przeprowadzono w

Sheperdstown tajne negocjacje izraelsko-syryjskie
w sprawie wody. Syria dążyła do przejęcia
całkowitej kontroli nad źródłami wody na
Wzgórzach Golan, oraz domagała się dostępu do
Jeziora Genezaret i rzeki Jordan. Wywoływało to

stałe napięcie w całym regionie.
W obliczu przyrostu ludności, zwiększonej
konsumpcji wody i przemian pogodowych staje się
woda głównym warunkiem bezpieczeństwa
narodowego dla Syrii, Izraela, Libanu, Jordanii,
Iraku i Turcji. Właśnie te kraje położone są na
terenach półpustynnych, w których znaczenia
nabierają cieki wodne kotlin Eufratu i Jordanu.
Syria cierpi na chroniczny brak wody, pogłębiony
jej bezmyślnym zużyciem w warunkach gospodarki
socjalistycznej. Mamy do czynienia z konfliktem z
Turcją, która budując tamę Guneydogu Anadolu
Projesi (GAP) ograniczy przepływ wody do 500
cm3 na sekundę. Tym dramatyczniejsze stają się
próby Syryjczyków zapanowania nad źródłami
Litani i Orontes w Libanie, wzmocnione 25-
tysięcznym korpusem wojskowym i pragnienie
odzyskania Wzgórz Golan zasilającego wodą basen
galilejski. Syria obawia się też rurociągu przyjaźni,
jaki ma połączyć tureckie strumienie z
szejkanatami arabskimi, w tym celu po ponad
dwudziestu latach nawiązała w lutym 2000 roku
stosunki dyplomatyczne z Irakiem, aby projekt ten
uniemożliwić.

- Autonomia ma już 18% w Strefie A -

21 marca 2000 r. Izrael przekazał Autonomii

Palestyńskiej 6,1% terytorium Strefy B do Strefy A. Tym
samym władze Autonomii Palestyńskiej kontrolowały już w
pełni 18,2 Zachodniego Brzegu Jordanu, a częściowo
dalszych 21,8%.

W dniach 23-26 marca 2000 r. w Izraelu przebywał z wizytą papież

Jan Paweł II.

6 kwietnia 2000 r. Izrael przeprowadził niezapowiedziany test

pocisku balistycznego klasy ziemia-ziemia Jericho I. Pocisk został
wystrzelony w kierunku Morza Śródziemnego i spadł do wody około
64 km od amerykańskiego krążownika "Anzio", wyposażonego w
system rakietowy Aegis. Sytuacja ta wywołała poruszenie w
Waszyngtonie.

W dniach 3-5 maja 2000 r. szyicki Hezbollah

przeprowadził z południowego Libanu ostrzał rakietowy
terytorium Izraela.
W odpowiedzi izraelskie samoloty bombardowały bazy
Hezbollahu.

10 maja 2000 r. izraelscy Arabowie zorganizowali demonstracje

pod hasłami "prawa do powrotu" dla uchodźców palestyńskich z
1948 r.

W dniach 14-20 maja 2000 r. wybuchły starcia

palestyńsko-izraelskie, zorganizowane w rocznicę
wydarzeń 1948 r. W starciach zginęło 5 Palestyńczyków, a
600 zostało rannych.

W dniach 21-23 maja 2000 r. izraelskie wojska wycofały

się ze strefy bezpieczeństwa w południowym Libanie.
W trakcie operacji wycofywania, doszło do starć
izraelskich żołnierzy z bojownikami Hezbollahu, którzy
zajmowali opuszczony teren i atakowali izraelskie
posterunki graniczne.

28 maja 2000 r. Hezbollah ostrzelał rakietami osiedla

żydowskie w Górnej Galilei.
W Autonomii Palestyńskiej wybuchły spontaniczne
manifestacje Palestyńczyków na cześć Hezbollahu.

W dniach 11-25 lipca 2000 r. prowadzono

rozmowy izraelsko-palestyńskie w Camp David w
USA. Clinton opowiadał się za poszerzeniem granic
miasta Jerozolimy, włączeniem osiedli żydowskich
na zachodnim brzegu do Wielkiej Jerozolimy oraz
ulokowanie parlamentu palestyńskiego w dzielnicy
Abu Dis. Barak postulował przekazanie
Palestyńczykom częściowej kontroli nad wschodnią
Jerozolimą oraz ewentualny wspólny zarząd nad
Wzgórzem Świątynnym. Niestety, sztywne
stanowisko Arafata nie dopuszczało innej
możliwości jak ustanowienie stolicy państwa
palestyńskiego we wschodniej Jerozolimie.
Rozbieżność optyk doprowadziła do fiaska Camp
David. Prezydent USA Bill Clinton obarczył
odpowiedzialnością za ich niepowodzenie Jasira
Arafata.

28 lipca 2000 r. prezydent USA Bill Clinton

obiecuje zacieśnienie współpracy z Izraelem oraz
przeniesienie siedziby ambasady amerykańskiej z
Tel Awiwu do Jerozolimy.

31 lipca 2000 r. prezydentem Izraela został Moshe Katsaw.

--------------------------------------------------

Materiały opracowywane na podstawie: patrz Bibliografia.