ZMIANY OGÓLNOUSTROJOWE W PRZEBIEGU CIĄŻY

Zmiany :

o anatomiczne
o fizjologiczne
o biochemiczne

Zmiany mają charakter miejscowy lub układowy.

Zmiany układowe są wynikiem adaptacji organizmu matki do ciąży w celu
sprostania wymaganiom płodu w zakresie jego homeostazy i wzrastania oraz
przygotowania do porodu.

Przy prawidłowym przebiegu ciąży odbywa się to bez zagrożenia dobrej
kondycji kobiety ciężarnej i upośledzenia jej zdrowia.

W większości przypadków u ciężarnych wzrasta aktywność fizjologiczna
układów organizmu, natomiast czasem zmniejsza się u nich aktywność
niektórych tkanek czy narządów.

Zmiany układowe powracają do stanu sprzed ciąży w ciągu 6 tyg. po porodzie.

 ZMIANY W UKŁADZIE KRĄŻENIA

 Zmiany hematologiczne

-wzrost objętości krwi krążącej(zwiększa się średnio o ok. 30-
50%),osocze zwiększa swoją objętość o 45%, masa erytrocytów tylko o
20%-w związku z tym zwiększa się ryzyko anemii ,fizjologicznej
niedokrwistości ciężarnych.
-zwiększenie aktywności układu krzepnięcia ,wzrasta zarówno
aktywność , zużycie płytek krwi i ich wytwarzanie

 Zmiany hemodynamiczne

-serce unosi się do góry i w lewo w związku z powiększaniem się

macicy i unoszeniem przepony

-uderzenie koniuszkowe jest przesunięte w bok
-wzrasta objętość wyrzutowa serca
-zwiększa się pojemność serca o 70-80ml,
-serce zwiększa swoje rozmiary o ok. 12% w stosunku do wielkości

wyjściowej

-wzrost częstości pracy serca o 10-15 uderzeń
- rozszerzenie naczyń krwionośnych
-spadek ciśnienia tętniczego(działanie progesteronu)

ZMIANY OGÓLNOUSTROJOWE W PRZEBIEGU CIĄŻY

-ciśnienie żylne w górnej części ciała w czasie ciąży nie zmienia się,

natomiast znacznie zwiększa się w obrębie kończyn dolnych, zwłaszcza w
pozycji leżącej na plecach, stojącej i siedzącej

-przepływ krwi w większości narządów zwiększa się
-wzrasta zużycie tlenu o 10-16%

 ZMIANY W UKŁADZIE ODDECHOWYM

-na całej długości dróg oddechowych dochodzi do obrzęku i przekrwienia
błony śluzowej
-poszerzenie tchawicy i oskrzeli(działanie progesteronu)
-unoszenie przepony ku górze o 4 cm powoduje zwiększenie wymiaru
poprzecznego klatki piersiowej
-zmiana toru oddechowego z żebrowego na przeponowy
-wzrost objętości oddechowej(480-680ml)
-wzrost pojemności wdechowej płuc
-wzrost częstości oddechów
-wzrost wentylacji minutowej płuc
-wzrost zużycia tlenu o 15-20%

 UKŁAD POKARMOWY

-rozluźnienie mięśni( działanie progesteronu)
-spowolnienie motoryki mięśniówki
-upośledzenie czynności zwieraczy przełyku
-poszerzenie przewodu pokarmowego –jest to przyczyną zgagi, zalegania
treści pokarmowej w jelitach, przepukliny rozworu pokarmowego
-zmienia się położenie żołądka i jelit
-wzmożone wydzielanie śliny
-zmiana prawidłowego zasadowego odczynu i pH śliny
-dziąsła staja się przerośnięte i przekrwione =>rozpulchnienie,
krwawienie
-nadmierne wytwarzanie HCl w żołądku, zwłaszcza w I trymestrze
-powolny pasaż żołądkowo-jelitowy
-osłabieniu ulegają ruchy robaczkowe jelit
-wydłuża się czas opróżnienia pęcherza żółciowego
-wątroba nie zmienia się w czasie ciąży prawidłowo przebiegającej

 UKŁAD KOSTNY

-chrząstkozrost krzyżowo-biodrowy oraz spojenie łonowe ulegają
poszerzeniu
-powiększa się krzywizna lędźwiowo-krzyżowa

 UKŁAD MOCZOWY

-wzrost długości nerki o 1-1,5 cm

ZMIANY OGÓLNOUSTROJOWE W PRZEBIEGU CIĄŻY

-wzrost ciężaru nerki
-znaczne poszerzenie moczowodów głównie po stronie prawej
-wzrost objętości miedniczek nerkowych z 10 ml do 60 ml
-hipotonia mięsni gładkich moczowodów, pęcherza i miedniczek
nerkowych
-od 2 miesiąca ciąży aż o 50% wzrasta filtracja kłębuszkowa
-w moczu pojawia się glukoza
-pojawiają się również- aminokwasy, witaminy rozpuszczalne w wodzie,
hormony steroidowe, gonadotropina kosmówkowa
-zwiększa się również pH moczu ciężarnych do zasadowego

 ZMIANY W GRUCZOŁACH WYDZIELANIA WEWNĘTRZNEGO

-powiększenie gruczołu tarczycy
-metabolizm tarczycy zwiększa się
-powiększenie gruczołów nadnerczowych
-zwiększenie stężenia kortykosteroidów
-powiększenie przedniego płata przysadki
-zwiększenie wytwarzania: somatotropiny, adrenokortykotropiny ,
tyreotropiny, prolaktyny
- pojawia się dodatkowy gruczoł endokrynny –łożysko, które produkuje
:hormony białkowe-gonadotropinę kosmówkowa, laktogen łożyskowy,
kortykotropinę, tyreotropinę łożyskową; hormony steroidowe:
progesteron, estrogeny

 ZMIANY W METABOLIZMIE

-wzrost przemiany materii o 20-25%
-dobowe zużycie energii wzrasta
-przyrost masy ciała o ok. 20%
-dodatni bilans azotowy
-oszczędzanie glukozy
-hiperlipidemia
-zwiększa się ilość wody w organizmie
-zmiany w gospodarce elektrolitowej

Bibliografia

1. Położnictwo i ginekologia. Grzegorz H. Bręborowicz (red.). Wydawnictwo Lekarskie

PZWL, ISBN 83-200-3082-X