Choroby układu nerwowego w

ciąży

Choroby układu nerwowego

Choroby układu nerwowego u kobiet
ciężarnych zwiększają ryzyko
wystąpienia położniczych powikłań w
trakcie ciąży;
Ciąża nie stanowi przeciwskazania
bezwzględnego w przypadku
konieczności operacji neurologicznej

Choroby układu nerwowego

Ciąża wywiera wpływ na przebieg takich

schorzeń neurologicznych jak: padaczka, bóle

głowy, stwardnienie rozsiane, miastenia,

tetraplegia, guzy OUN i przysadki mózgowej
W ciąży mogą rozwinąć się następujące

powikłania neurologiczne: rzucawka, choroby

naczyniowe mózgu, guzy mózgu, urazy

czaszkowo-mózgowe i rdzenia kręgowego,

zapalenie mózgu, napady drgawkowe

Choroby układu nerwowego

1.

Padaczka

2.

Bóle głowy

3.

Stwardnienie rozsiane

4.

Miastenie

5.

Guzy OUN

6.

Guzy przysadki mózgowej

Chorobu układu nerwowego

7. Rzucawka
8. Choroby naczyń mózgowych
9. Neuropatie
10. Zespoły bólowe okolicy lędźwiowo-

krzyżowej

11. Pląsawica ciężarnych

Padaczka

Ciąża ma duży wpływ na jej przebieg
Def: jest to nagłe, okresowe zaburzenie

czynności mózgu, wyrażające się napadami

klinicznymi
W Polsce na padaczkę choruje 1% populacji,

a wśród kobiet ciężarnych występuje w 0,5%
Jest to ciąża wysokiego ryzyka, ma wpływ na

częstość i ciężkość napadów

Padaczka

ETIOLOGIA

-

Idiopatyczna

-

Czynniki genetyczne

-

Czynniki urazowe

-

Guzy mózgu

-

Wady naczyniowe mózgu

-

Zwiększone ciśnienie wewnątrzczaszkowe

-

Zatrucie lekami, alkoholem

Padaczka

PATOGENEZA
- kwas gammaaminomasłowy

(GABA)hamuje pobudliwość neuronów,
a jego niedobór na skutek zaburzeń
elektrolitowych, niedoborów
witaminowych wpływa na wzrost
pobudliwości neuronów

Padaczka

OBJAWY

-

częściowe- drgawki ograniczone do
cz.ciała, zaburzenia pamięci, wzrokowe,
wegetatywne, ciężarna jest przytomna

-

Uogólnione- utrata przytomności,
drgawki toniczne, kloniczne, toniczno-
kloniczne oraz atoniczne

Padaczka

ROZPOZNANIE

-

Objawy

-

EEG oraz TK głowy

Padaczka a ciąża

Zmiany fizjologiczne w ciąży zwiększają
częstość napadów padaczkowych:

w I trymestrze odpowiedzialna za to

HCG, a potem estrogeny; progesteron
ma działanie antyepileptyczne, ale
wywołuje zmiany metabolizmu mózgu i
zaburzenia snu

Padaczka a ciąża

Powikłania wynikające ze współistnienia

padaczki i ciąży dla matki:

- krwawienia z pochwy 2xczęściej
- przedwczesne oddzielenie łożyska 3x
- PIH 2x
- PROM
- porody przedwczesne
- urazy mechaniczne

Padaczka a ciąża

Powikłania dla płodu:

- wystąpienie drgawek w ciąży
- ryzyko odziedziczenia padaczki na tle
genetycznym
- teratogenny wpływ leków
przeciwpadaczkowych

Stan padaczkowy

Rzadko występuje w ciąży
Trwa ponad 30min
Idiopatyczny, gorączkowy, urazy głowy,
hipoglikemia lub odstawienie leków
przeciwpadaczkowych

Stan padaczkowy-

postępowanie

Zabezpieczenie dróg oddechowych i

utrzymanie funkcji życiowych
Utrzymanie RR, monitorowanie tętna,

temp.ciała, EKG, funkcji oddechowych,

zabezpieczenie drogi dożylnej
Dożylnie podać lorazepam 0,1mg/kg lub

diazepam 0,2mg/kg, potem fenytoina 15-

20mg/kg, a potem fenobarbital 20mg/kg

Opieka nad ciężarną z

padaczką

Kobiety z padaczką przed zajściem w ciążę

powinny mieć świadomość teratogennego

działania leków
Zasada leczenia- najlepiej monoterapia,

leczenie modyfikowane przed zajściem w

ciążę
Wszystkie leki przeciwpadaczkowe

przechodzą przez łożysko
Wady wrodzone głównie przy politerapii

Opieka nad ciężarną z

padaczką

Najczęstszą wadą jest rozszczep wargi i

podniebienia
W przypadku stosowania kw.walproinowego

wady OUN i cewy nerwowej
W przypadku stosowania barbituranów, u

dzieci występują krwawienia z powodu

niedoboru wit.K (podać wit K tydzień przed

porodem)

Opieka nad ciężarną

Kontrolne wizyty co 2 tygodnie- położnik i

neurolog
Co 4 tygodnie określanie stężenia leku

przeciwpadaczkowego w surowicy
Suplementacja kwasem foliowym, witaminami

gr.B
EEG 1x na 3 miesiące
USG 3x
Po 38tc hospitalizacja w Oddziale PC

Padaczka nie stanowi wskazania do
indukcji porodu
Nie jest również wskazaniem do cięcia
cesarskiego!

Wskazania do cięcia

cesarskiego u kobiet z

padaczką

Utrwalone neurologiczne umysłowe defekty u

matki
Ograniczona współpraca
Nasilenie napadów w III trymestrze
Codzienne występowanie napadów

częściowych złożonych
Uprzednie wystąpienie ciężkich drgawek

podczas fizycznego lub umysłowego stresu

Nagłe wskazania do cc

Stan padaczkowy
Toniczno-kloniczne drgawki w trakcie
porodu
Objawy niedotlenienia
wewnątrzmacicznego
Brak współpracy z rodzącą

Bóle głowy

Jeden z częstszych objawów
neurologicznych
Ciąża może je nasilać, powodować
wystąpienie innego rodzaju bólu lub
chronić przed bólami występującymi
wcześniej

Bóle głowy-rodzaje

Bóle z napięcia mięśniowego
Bóle pochodzenia naczynioruchowego
Bóle głowy z pociągania( zapalenie,

przemieszczenie struktur wewnątrz i

zewnątrzczaszkowych)

LECZENIE-przyczynowe, leki pbólowe-pochodne

kw.salicylowego, leki przeciwhistaminowe,

kortykosterydy, furosemid, metoklopramid

SM

Jest to choroba, w której tworzą się liczne

ogniska demielinizacji i prowadzą do
ciężkiego kalectwa.

SM

Etiologia nieznana-wirusowa,
immunologiczna, genetyczna
Częściej występuje u kobiet niż u
mężczyzn, między 20-40r.ż

SM

Przebieg może być łagodny, utajony, złośliwy,

nawracający w postaci rzutów lub stopniowo

postępująca
Objawy-zapalenie pozagałkowe

nn.wzrokowych, podwójne widzenie

spowodowane porażeniem nerwów VI, III,

IV, niepewność w czasie chodzenia, drżenia

zamiarowe, mowa skandowana, zawroty

głowy, oczopląs, objawy piramidowe,

zaburzenia oddawania moczu

SM u ciężarnych

Nie ma wpływu na płodność kobiet
Nie zwiększa ilości poronień ani

porodów przedwczesnych
Zwiększa ryzyko wystąpienia SM u

dziecka
Zaostrzenia w okresie poporodowym
Karmienie nie nasila objawów

chorobowych

SM-ukończenie ciąży

Łagodny przebieg- poród drogami
natury, bez znieczulenia
zewnątrzoponowego;gdy paraplegia lub
tetraplegia cęcie cesarskie w
znieczuleniu ogólnym

Miastenia

Jest to schorzenie autoimmunologiczne

dotyczące płytek motorycznych w
mięśniach poprzecznie prążkowanych

Miastenia

Charakteryzuje ją osłabienie mięśni po

wysiłku, które ustępuje po spoczynku.

Rozpoznanie oparte jest na

stwierdzeniu w surowicy przeciwciał
przeciw receptorom acetylocholiny oraz
występowaniu objawów.

Miastenia

OBJAWY

-

Męczliwość

-

Początek w mięśniach gałki ocznej,
podniebienia i przełyku

-

Poprawa po podaniu leku hamującego
esterazę cholinową

Miastenia

Nie obserwuje się wzrostu odsetka wad

wrodzonych ani poronień
Zwiększona częstość porodów

przedwczesnych
Przeciwciała przechodzą przez łożysko, wobec

czego 10-15% noworodków będzie miało

miastenię (hipotonia, słaby krzyk, trudności w

karmieniu, zaburzenia oddechowe)
Miastenia noworodka pojawia się w 1-2dobie

życia i ustępuje po 4 tygodniach

Miastenia

Czasami ze względu na częstość
miastenii istnieje konieczność
przerwania ciąży
U ciężarnej nie wolno stosować
siarczanu magnezu
W czasie porodu obecny anestezjolog

Miastenia

Leczenie w czasie ciąży-
inhibitory cholinesterazy
kortykosterydy
plazmafereza
tymektomia- przed ciążą lub u

ciężarnych z ciężką miastenią

Zespoły bólowe okolicy

lędźwiowo-krzyżowej

Ból tej okolicy jest pochodzenia kostnego i

mięśniowego i nie wynika z porażenia korzeni

nerwowych
Dolegliwości wynikają ze zmian

ogólnoustrojowych zachodzących w okresie

ciąży- zmiany hormonalne, przesunięcie

środka ciężkości do przodu, rozciąganie

mięśni, wzrost lordozy lędźwiowej i

przesunięcie k.krzyżowej do przodu

Zespoły bólowe cd.

W efekcie dochodzi do obciążenia stawów,

krążków międzykręgowych i więzadeł odcinka

lędźwiowo-krzyżowego oraz do rozluźnienia

połączeń miednicy i kręgosłupa
Wzrost masy ciała, zmiana postawy ciała oraz

uraz mechaniczny podczas porodu mogą

doprowadzić do uszkodzenia połączeń okolicy

lędźwiowej i przepukliny krążka

mędzykręgowego( bóle promieniujące do

kończyn, zaburzenia czucia

powierzchownego)

Zespoły bólowe cd.

Nadmierna lordoza i przeciążenie
stawów międzykręgowych powodują
ucisk i podrażnienie włókienbólowych,
czuciowych i ruchowych gałęzi tylnej
nerwu rdzeniowego- bóle tępe, trudne
do umiejscowienia, promieniujące do
pachwin lub kończyn dolnych

Zespoły bólowe cd.

W III trymestrze na skutek zaburzeń
uwapnienia kości pojawiają się bóle ok.
biodra- przemijająca osteoporoza biodra
W czasie porodu występują bóle
lędźwiowokrzyżowe-wysiłek fizyczny,
zakwaszenie mięśni i podrażnienie
splotu lędźwiowokrzyżowego

Zespoły bólowe cd.

LECZENIE

-

ograniczenie wysiłku fizycznego- częste

płaskie ułożenie

-

Nocny odpoczynek na twardym podłożu

-

Leki pbólowe i uspokajające oraz miejscowe

ostrzykiwanie środkami znieczulającymi

-

Leczenie operacyjne w przypadku przepukliny

krążka międzykręgowego, w połogu

Pląsawica ciężarnych

Chorea gravidarum

Występuje u młodych kobiet
W większości są to pierwiastki
Dotyczy I trymestru
Patogeneza jest niejasna
Obraz kliniczny: skurcze pląsawicze

mięśni, głównie k.górnych i tułowia;

obok zmian neurologicznych w

30%stwierdza się zapalenie wsierdzia

Pląsawica ciężarnych cd.

Towarzyszące objawy reumatyczne rzadko

występują w ciąży
W badaniach laboratoryjnych stwierdza się:

przyspieszone OB, leukocytozę, w EEG

zmiany o charakterze rozlanym
Czas trwania tydzień do 8 miesięcy
Leczenie zachowawcze- leki uspokajające,

witaminy, odpoczynek zapewniający chorej

spokój psychiczny

Rzucawka

Jest to stan charakteryzujący się

występowaniem napadów drgawek i/lub
śpiączką u kobiet ciężarnych po 20 tyg.
ciąży lub położnic z ciężkim stanem
przedrzucawkowym (nadciśnienie
tętnicze, białkomocz, obrzęki)

Rzucawka

Do jej rozwoju dochodzi na skutek

skurczu tętniczek, wzrostu oporu
naczyniowego i zaburzeń autoregulacji
krążenia mózgowego. Następnie
dochodzi do obrzęku mózgu i
wynaczynienia krwi, zakrzepów w
krążeniu mózgu. To wszystko prowadzi
do powstania ognisk drgawkowych.

Rzucawka cd.

Postępowanie:

-

przerwanie napadu rzucawki- fenytoina z

fenobarbitalem, ciągły wlew leku

hipotensyjnego( siarczan magnezu)

-

Zapewnienie dostępu do dwóch dużych

naczyń obwodowych

-

Kontrola diurezy

-

Równoczasowe monitorowanie dobrostanu

płodu

Rzucawka cd.

Dążyć do ukończenia ciąży
Ścisła kontrola w okresie poporodowym
Śmiertelność matek z powodu rzucawki
wynosi 14%, płodów 10-28%.

Podsumowanie

Istnieje możliwość badań obrazowych w
okrsie ciąży-TK(zakrzepica żył mozgu i
guzy mózgu); MR (SM, guzy mózgu,
zespoły bólowe okolicy lędźwiowo-
krzyżowej)
Przy objawach oponowych(zapalenia,
krwotoki)wykonuje się nakłucie
lędźwiowe

Podsumowanie cd.

Hospitalizacja ciężarnej w III trymestrze

z porażeniem kk.dolnych i miastenią
Rozwiązanie ciąży w zależności od

rodzaju i zaawansowania choroby:

cięcie cesarskie w przypadku:tętniaka, SM

z porażeniem dwu-lub

czterokończynowym, guza mózgu,

zapalenia wielomięśniowego