2009-06-12

1

Prawo dyplomatyczne i konsularne

Wykład 5

Misje specjalne oraz

prawo organizacji międzynarodowych

Instytut Stosunków Międzynarodowych

Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu

Piotr Rakowski

2009-06-12

2

Prawo dyplomatyczne i konsularne

Najważniejsze elementy wykładu:



Misje specjalne



Uzasadnienie teoretyczne



Rodzaje misji / delegacji specjalnych



Przywileje i immunitety misji



Prawo organizacji międzynarodowych



Przywileje i immunitety organizacji międzynarodowych

2009-06-12

3

Prawo dyplomatyczne i konsularne

Kwestie terminologiczne:

1.

Misje specjalne

2.

Misje dyplomatyczne ad hoc

3.

„Delegacje” państwowe/rządowe

2009-06-12

4

Prawo dyplomatyczne i konsularne

Uregulowania formalne

Konwencja o misjach specjalnych z 1969 r.

Misja specjalna to misja czasowa reprezentująca państwo,
wysyłana przez jedno państwo do drugiego państwa za
jego zgodą, w celu wspólnego rozpatrzenia z nim
określonych spraw albo wypełnienia wobec niego
określonego zadania

Prawo dyplomatyczne i konsularne

Elementy kluczowe:

1.

Reprezentacja państwa

2.

Charakter tymczasowy

3.

Enumeracja zadań

4.

Suwerenna równość państw (porozumienia)

5.

Różne konfiguracje

6.

Utrzymywanie stosunków dyplomatycznych - niekonieczne

2009-06-12

5

Prawo dyplomatyczne i konsularne

Rodzaje misji specjalnych:

1.

Suwerenów i książąt należących do rodziny królewskiej,
szefów państw, w tym kolegialnej głowy państwa,

2.

Szefa i członków rządu oraz osobistości
reprezentujących głowę państwa

3.

Inne, które reprezentują państwo zgodnie z
postanowieniami Konwencji o misjach specjalnych z
1969 r.

2009-06-12

6

Prawo dyplomatyczne i konsularne

Skład:

1.

Przewodniczący / szef

2.

Przedstawiciele państwa

3.

Personel misji specjalnej:



Personel dyplomatyczny



Personel adm.-techn.



Personel służby

4.

Kwestia ochrony osobistej?

2009-06-12

7

2009-06-12

8

Prawo dyplomatyczne i konsularne

Kontakt z państwem przyjmującym:

1.

Obowiązek poinformowania – cel misji

2.

Obowiązek poinformowania – skład misji

3.

Przestrzeganie praw i zwyczajów

2009-06-12

9

Prawo dyplomatyczne i konsularne

Przywileje i immunitety misji specjalnych:

1.

Zakres rzeczowy



Skład i funkcje



Każdorazowe ustalanie (ad hoc)



Nadzwyczajne okoliczności

2.

Zakres osobowy

3.

Zakres czasowy i terytorialny

2009-06-12

10

Prawo dyplomatyczne i konsularne

Przywileje i immunitety misji specjalnych:

1.

Zakres rzeczowy

2.

Zakres osobowy



Szef



Członkowie misji



Międzynarodowe prawo zwyczajowe



Kurtuazja a wizyty prywatne?

3.

Zakres czasowy i terytorialny

2009-06-12

11

Prawo dyplomatyczne i konsularne

Przywileje i immunitety misji specjalnych:

1.

Zakres rzeczowy

2.

Zakres osobowy

3.

Zakres czasowy i terytorialny



Od momentu przekroczenia granicy do zakończenia misji i ponownego
przekroczenia granicy



Notyfikacja



Kwestia tranzytu (wizy tranzytowe)



Konflikty zbrojne?



Persona non grata

2009-06-12

12

Prawo dyplomatyczne i konsularne

Podsumowanie:

1.

Bardzo praktyczne i częste narzędzie współczesnej
dyplomacji

2.

Zróżnicowany charakter i ranga

3.

Zawsze – odpowiedzialność „moralna” w stosunku
do reprezentowanego państwa

Prawo dyplomatyczne i konsularne

Rozwój i źródła prawa dyplomatycznego organizacji

międzynarodowych:

1.

Kwestia podmiotowości

2.

Rozwój historyczny

3.

Źródła prawa dyplomatycznego:



Konwencja wiedeńska z 1975 r.



Konwencje ONZ z 1946 i 1947 r.



Umowy wielostronne



Statusy organizacji



Umowy dwustronne („siedzibowe”)



Zwyczaj międzynarodowy

2009-06-12

13

Prawo dyplomatyczne i konsularne

Pojęcie prawa dyplomatycznego organizacji:

Prawo dyplomatyczne organizacji międzynarodowych to
zespól norm regulujących stosunki pomiędzy państwami a
organizacjami międzynarodowymi, w tym pomiędzy
organizacjami międzynarodowymi a „państwami-
gospodarzami”

2009-06-12

14

Prawo dyplomatyczne i konsularne

Prawo legacji organizacji międzynarodowych:

1.

Bierne prawo legacji

2.

Czynne prawo legacji?

2009-06-12

15

16

2009-06-12

Prawo dyplomatyczne i konsularne

Stałe misje państw przy organizacjach
międzynarodowych:

1.

Rodzaj misji:

•

Stałe

•

Tymczasowe

2.

Notyfikacja przez organizację państwu siedziby
organizacji o ustanowieniu kolejnej misji kolejnego
państwa członkowskiego tej organizacji

3.

Skład misji

4.

Obywatelstwo państwa wysyłającego

17

2009-06-12

Prawo dyplomatyczne i konsularne

Delegacje do organów i na konferencje organizacji:

1.

Zasady jak dla misji stałych

2.

Notyfikacja

•

Państwu siedziby

•

Organizacji

3.

Zróżnicowany charakter ograniczeń – prawne i
praktyczne

18

2009-06-12

Prawo dyplomatyczne i konsularne

Przywileje i immunitety organizacji:

1.

Teoria funkcjonalna

2.

Źródła

•

Umowy międzynarodowe

•

Akty jednostronne państw

•

Zwyczaj międzynarodowy

3.

Immunitety

4.

Przywileje

5.

Zakres osobowy

6.

Praktyka

19

2009-06-12

Prawo dyplomatyczne i konsularne

Prawo dyplomatyczne organizacji w praktyce:

1.

Stałe Przedstawicielstwo RP przy UE w Brukseli

2.

Rada Europejska

3.

Komitet Wykonawczy Interpolu

4.

COP 14

20

2009-06-12

Prawo dyplomatyczne i konsularne

Podsumowanie:

1.

Dynamika rozwoju

2.

Znaczenie dla współczesnych stosunków
międzynarodowych

3.

Zacieranie różnic pomiędzy „konserwatywną
dyplomacją” a dyplomacją organizacji

4.

Ograniczanie immunitetów i przywilejów

Dziękuję Państwu za uwagę!!!

[e-mail]

2009-06-12

21