Finanse przedsiębiorstw – wykład 16/11/2014
Termin egzaminu – 08/02/2015, godzina 16:00
Polityka dywidendy – decyzja o tym ile wygenerowanego przez Imre zysku można wypłacid w postaci
dywidendy akcjonariuszom, a ile zatrzymad w firmie i przeznaczyd na cele rozwojowe.
3 możliwości kształtowania polityki dywidendy:
1. 100% zysku na wypłatę dywidendy
2. Częśd zysku przeznaczona na dywidendę, a częśd na inwestycję – problemem decyzyjnym jest
ustalenie wysokości dywidendy
3. 100% zysku na inwestycje
Dywidenda – każda korzyśd przekazywana z wypracowanego zysku na rzecz akcjonariuszy
Wypłata na rzecz akcjonariuszy jest z reguły formą dywidendy pieniężnej.
Rodzaje dywidendy pieniężnej:
Systematyczna – oznacza, że firma planuje utrzymanie częstości wypłat w przyszłości
Dodatkowa – zwykle wypłacana razem z systematyczną dywidendą pieniężną
Specjalna - wypłata, która ze względu na wyjątkowy wzrost funduszy raczej na pewno nie
zostanie powtórzona w przyszłości
Likwidacyjna – stosowana w przypadku, gdy zatrzymany zysk jest już wykorzystany, a
przedsiębiorstwo nie potrzebuje aktualnie funduszy na zabezpieczenie zobowiązao
Rezydualna – jest wypłacana jako reszta z zysku pozostałego po sfinansowaniu optymalnego
budżetu inwestycyjnego
Teorie polityki dywidendowej
Podstawowy model wyceny akcji w przypadku, gdy r>g:
gdzie:
P
0
– cena akcji,
D
1
– wartośd dywidendy
r – oczekiwana stopa zwrotu z kapitału
g – stopa wzrostu dywidendy
Wyróżnia się 3 przeciwstawne teorie polityki dywidend
1. Teoria nieistotności dywidend – M. Miller i F. Modigliani (MM)
o Polityka dywidend nie ma wpływu na cenę akcji i na koszt kapitału. Wartośd
przedsiębiorstwa, a tym samym cena akcji jest określana tylko przez osiągnięcie
zysku i ryzyko przedsiębiorstwa.
o Założenia:
Nie ma podatków od dochodów osobistych ani przedsiębiorstw
Nie występują koszty dywidend (koszty sprzedaży akcji i koszty transakcyjne)
Stopieo dźwigni finansowej nie ma wpływu na koszt kapitału
Inwestorzy i dyrektorzy SA racjonalni i maja tą samą informację o
perspektywach firmy w przyszłości
Podział zysków netto (na dywidendy i nie podzielone zyski) nie ma wpływu
na koszt kapitału akcyjnego firmy
Polityka budżetowania kapitałowego jest niezależna od polityki dywidendy
przedsiębiorstwa
o Argumentacja teorii:
Inwestorzy potrzebują gotówki:
Sprzedają cześd akcji
Domagają się większej dywidendy, czyli:
o Spółka zwiększa wypłatę dywidend pokrywając ten wzrost
emisją nowych akcji, których cena musi byd niższa od
dotychczasowych (bo musi odpowiadad ich realnej wartości)
o Wartośd rynkowa firmy zostaje rozdrobniona poprzez
oddanie jej części nowym akcjonariuszom
o Wniosek: zmiana polityki dywidendowej nie wpływa na wartośd przedsiębiorstwa,
czyli polityka dywidendowa jest nieistotna
2. Teoria „wróbla w garści” – M. Gordon i J. Liter
Dywidendy są mniej ryzykowne od zysków kapitałowych, dlatego firma powinna
ustalid wysoką stopę wypłat dywidend i oferowad wysoką stopę dochodu z
dywidendy dla maksymalizowania ceny akcji
Założenia:
o Znane są przyszłe przychody pieniężne inwestora (długoterminowe)
o Brak zewnętrznego dofinansowania spółki (kredyt, emisja nowych akcji)
o Wymagana stopa zwrotu jest stała (nie zmienia się koszt kapitału)
o Spółka będzie istnied w nieskooczonośd
o Brak podatków
o Stopa wzrostu spółki (g) jest stała
o Stopa zwrotu jest większa od stopy wzrostu spółki (r>g)
o Stała polityka dywidend
3. Teoria preferencji podatkowych
Powstała w latach 70. W USA, gdzie – podobnie jak w wielu innych krajach o
rozwiniętych rynkach finansowych – dywidenda traktowana jest jako dochód i
podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym
Przyczyny związane z opodatkowaniem, według których inwestorzy powinni
preferowad niskie wypłaty dywidend:
o W wielu krajach stopa podatku od dywidend > stopa podatku od syku
kapitałowych
o Podatków od syku kapitałowych nie płaci się dopóki akcje nie zostaną
sprzedane a wartośd podatku zapłacona (będzie slaj udostępniony)
Dla optymalizacji polityki dywidend z punktu widzenia wartości akcji są istotne 2 problemy
teoretyczne:
1. Hipoteza sygnalizacji (efekt zawartości informacyjnej)
Reakcja rynku na zmianę polityki dywidend:
o Ceny akcji rosną gdy dywidenda jest podwyższana i z reguły spadają, gdy jest
obniżana (sygnał, że spółka ma problemy)
2. Efekt klienteli
Zjawisko przyciągania różnych grup inwestorów stylem polityki dywidendy i
wynikających z tego różnic podatkowych
Model dywidend rezydualnych
Polityka dywidendy, w której spółka wypłaca dywidendy dopiero po wykorzystaniu
wszystkich możliwości inwestycyjnych (zrealizowaniu projektów o NPV>0), utrzymując
docelowy wskaźnik D/E (aby uniknąd sprzedaży nowego kapitału własnego)
Aby podjąd decyzję o wypłacie dywidendy, porównuje się całkowitą wartośd funduszy jakie
mogą byd generowane bez sprzedaży nowych akcji z planowanymi nakładami kapitałowymi
o Fundusze potrzebne > fundusze dostępne
Brak dywidendy
Emisja akcji lub odłożenie inwestycji
o Fundusze potrzebne < fundusze wygenerowane
Dywidenda = częśd zysków pozostałych po sfinansowaniu inwestycji
Kompromisowa polityka dywidend
Podstawowe cele – uporządkowanie według poziomu ich istotności dla polityki dywidendy:
o Uniknięcie zmniejszenia nakładów na projekty inwestycyjne o NPV > 0 w celu wypłaty
dywidendy
o Uniknięcie zmniejszania dywidendy
o Uniknięcie konieczności sprzedaży kapitału własnego (emisji akcji)
o Utrzymanie docelowego wskaźnika D/E (dług / kapitał własny)
o Utrzymanie docelowego wskaźnika wypłaty dywidendy
Polityka wypłat a rynkowa wartośd spółki
Chcąc ustalid najlepszą politykę dywidendy, menedżerowie muszą uwzględnid relację
„polityka wypłat – rynkowa wartośd spółki”
Najważniejsze czynniki:
o Wiek spółki:
dostępnośd gotówki,
dostępnośd projektów inwestycyjnych,
wielkośd spółki
o Struktura kapitału:
ograniczenie dotyczące wypłat,
dostępnośd i elastycznośd finansowania,
różnica między aktualną i optymalną strukturą kapitału
o Inne czynniki
Zmiennośd zysków i przepływów pieniężnych,
Struktura własnościowa,
Inne od wypłat dla akcjonariuszy możliwości sygnalizacji
Faza cyklu życia spółki i polityka wypłat dywidend:
I faza
II faza
III faza
IV faza
V faza
Nazwa fazy cyklu
życia spółki
rozruch (start
up)
gwałtowna
ekspansja
(rapid
expansion)
szybki wzrost
(high growth)
dojrzały
wzrost
(mature
growth)
schyłek
(decline)
Zapotrzebowanie
na finansowanie
zewnętrzne
Duże, ale
ograniczone
przez
infrastrukturę
Duże, zależne
od wartości
spółki
Umiarkowane,
zależne od
wartości
spółki
Małe, bo
wyczerpują
się dostępne
projekty
inwestycyjne
Małe, bo
wyczerpują
się dostępne
projekty
inwestycyjne
Finansowanie
wewnętrzne
Ujemne lub
niskie
Ujemne lub
niskie
Niskie, zależne
od potrzeb
finansowych
Wysokie,
zależne od
potrzeb
finansowych
Większe niż
potrzeby
finansowe
Zdolnośd do
płacenia
dywidendy
Brak
Brak
Bardzo niska
Rosnąca
Wysoka
Charakter
dywidendy
Brak
dywidendy
Niska
dywidenda
gotówkowa/
dywidenda w
postaci akcji
Niska
(średnia)
dywidenda
gotówkowa/
dywidenda w
postaci akcji
Średnia bądź
wysoka
dywidenda
gotówkowa
Najczęściej
wysoka
dywidenda
gotówkowa
Rodzaje polityki dywidend stosowanych w praktyce gospodarczej
Ze względu na okres i kwotę wyróżnia się:
o Dywidendy regularne – płacone w regularnych odstępach czasu i mające stałe
wartości
o Dywidendy nieregularne – płacone nieregularnie i (lub) w zmiennej wysokości
Ze względu na okres, co jaki wypłaca się dywidendy, wyróżnia się:
o Dywidendy kwartalne
o Dywidendy półroczne
o Dywidendy roczne
Ze względu na formę wyróżnia się:
o Dywidendy pieniężne (gotówkowe)
o Dywidendy w akcjach
Egzamin – nie będzie wzorów, obliczeo, skupid się na interpretacjach i definicjach