14 uslugi sieciowe

background image

Technologie informacyjne

- usługi w sieciach

informatycznych

background image

Technologie informacyjne – usługi w sieciach

Autor: Paweł Rogali

ń

ski – Instytut Informatyki, Automatyki i Robotyki PWr

2 / 29

Sieci komputerowe – wprowadzenie

Sie

ć

komputerowa

- grupa komputerów lub innych urz

ą

dze

ń

poł

ą

czonych ze sob

ą

w celu wymiany danych lub współdzielenia ró

ż

nych zasobów, na przykład:



korzystania ze wspólnych urz

ą

dze

ń

, np. drukarek, skanerów,



korzystania ze wspólnego oprogramowania,



korzystania z centralnej bazy danych,



przesyłania informacji mi

ę

dzy komputerami (komunikaty, listy, pliki).

background image

Technologie informacyjne – usługi w sieciach

Autor: Paweł Rogali

ń

ski – Instytut Informatyki, Automatyki i Robotyki PWr

3 / 29

Architektura oprogramowania sieciowego

Rozró

ż

nia si

ę

trzy podstawowe rodzaje architektur oprogramowania

sieciowego:



klient-serwer

(system u

ż

ytkownik) - system, w którym serwer

ś

wiadczy usługi

doł

ą

czonym stacjom roboczym. W systemie tym programy wykonywane s

ą

w

cało

ś

ci lub cz

ęś

ciowo na stacjach roboczych.



host-terminal

(system baza) - do komputera głównego (hosta) doł

ą

czone

zostaj

ą

terminale lub komputery emuluj

ą

ce terminale. W systemie tym programy

wykonywane s

ą

na ho

ś

cie.



peer-to-peer

- ka

ż

dy komputer w sieci ma takie same prawa i zadania. Ka

ż

dy

pełni funkcj

ę

klienta i serwera.

background image

Technologie informacyjne – usługi w sieciach

Autor: Paweł Rogali

ń

ski – Instytut Informatyki, Automatyki i Robotyki PWr

4 / 29

Internet

background image

Technologie informacyjne – usługi w sieciach

Autor: Paweł Rogali

ń

ski – Instytut Informatyki, Automatyki i Robotyki PWr

5 / 29

Typy sieci –

Internet

Internet

(łac. inter mi

ę

dzy, ang. net sie

ć

, dosłownie mi

ę

dzysie

ć

) - ogólno

ś

wiatowa

sie

ć

komputerowa logicznie poł

ą

czona w jednorodn

ą

sie

ć

adresow

ą

opart

ą

na

protokole IP (ang. Internet Protocol).

Aby pracowa

ć

w Internecie, komputer musi by

ć

w stanie komunikowa

ć

si

ę

z innymi

systemami przez

protokoły z rodziny TCP/IP

, a tak

ż

e posiada

ć

oprogramowanie

klienckie pozwalaj

ą

ce na praktyczne wykorzystanie usług oferowanych przez

innych u

ż

ytkowników.

background image

Technologie informacyjne – usługi w sieciach

Autor: Paweł Rogali

ń

ski – Instytut Informatyki, Automatyki i Robotyki PWr

6 / 29

Typy sieci –

Internet

Aby pracowa

ć

w Internecie, komputer musi by

ć

w stanie komunikowa

ć

si

ę

z innymi

systemami przez

protokoły z rodziny TCP/IP

, a tak

ż

e posiada

ć

oprogramowanie

klienckie pozwalaj

ą

ce na praktyczne wykorzystanie usług oferowanych przez

innych u

ż

ytkowników.

Przył

ą

czenie komputera do Internetu mo

ż

liwe jest z wykorzystaniem wielu

technologii, które pozwalaj

ą

urz

ą

dzeniu komunikowa

ć

si

ę

z poblisk

ą

bramk

ą

posiadaj

ą

c

ą

stałe poł

ą

czenie z innymi systemami w Internecie. Typowe

rozwi

ą

zania wykorzystuj

ą

linie telefoniczne (modemy, cyfrowe linie ISDN,

modemy ADSL), inne technologie przewodowe (transmisja przez sieci

energetyczne, telewizj

ę

kablow

ą

) oraz bezprzewodowe (GPRS, ł

ą

cza

satelitarne, Wi-Fi).

background image

Technologie informacyjne – usługi w sieciach

Autor: Paweł Rogali

ń

ski – Instytut Informatyki, Automatyki i Robotyki PWr

7 / 29

Model TCP/IP

Protokoły TCP i IP ł

ą

cznie zarz

ą

dzaj

ą

przepływem danych przez sie

ć

w obydwu

kierunkach. Warstwami dla modelu TCP/IP s

ą

:



warstwa

aplikacji

- obejmuje protokoły

HTTP

,

SMTP

,

FTP

,

NFS

,

NIS

,

LPD

,

Telnet

. Protokoły warstwy aplikacji zawieraj

ą

si

ę

jako dane w protokołach

warstwy transportowej.



warstwa

transportowa

– obejmuje protokoły

UDP

i

TCP

. Pierwszy dostarcza

pakiety prawie bez sprawdzania poprawno

ś

ci transmisji, drugi natomiast

gwarantuje bezstratne ich dostarczenie. Ramki warstwy transportowej
zawieraj

ą

si

ę

jako dane w protokole

IP

z warstwy sieciowej.



warstwa

sieciowa

( Internetu ) – zawiera protokoły

ICMP

,

IP

,

IGMP

,

RIP

,

OSPF

i

EGP

. Protokół

IP

odpowiada za odnalezienie adresata danych w sieci.

Ramki tych protokołów s

ą

transportowane przez protokoły z warstwy ł

ą

cza.



warstwa

ł

ą

cza

( dost

ę

pu do sieci ) - zawiera protokoły

ARP

i

RARP

obsługuj

ą

ce

niskopoziomow

ą

transmisj

ę

pakietów.

background image

Technologie informacyjne – usługi w sieciach

Autor: Paweł Rogali

ń

ski – Instytut Informatyki, Automatyki i Robotyki PWr

8 / 29

Usługi sieciowe

W oparciu o protokół TCP/IP mog

ą

by

ć

realizowane ró

ż

ne usługi sieciowe.

Najpopularniejsze z nich to:



poczta elektroniczna e-mail,



transmisja danych, FTP, SCP



usługi terminalowe Telnet, SSH,



serwisy informacyjne, WWW



handel elektroniczny (sklepy internetowe, systemy aukcyjne),



usługi bankowe,



rozmowy w czasie rzeczywistym IRC, Gadu-Gadu, Skype, Tlen.



usługi telekonferencyjne,



usługi multimedialne (radio i telewizja internetowa),



synchronizacja czasu.

background image

Technologie informacyjne – usługi w sieciach

Autor: Paweł Rogali

ń

ski – Instytut Informatyki, Automatyki i Robotyki PWr

9 / 29

Sie

ć

Internet –

adres IP

Ka

ż

dy komputer w sieci Internet ma przypisany własny

adres IP

, który jest ci

ą

giem

czterech liczb z zakresu 0 – 255. Adres IP zapisujemy w formie czterech liczb

rozdzielonych kropkami np. 156.17.193.13. Numeryczny adres IP komputera

mo

ż

na u

ż

y

ć

do wskazania komputera np.

http://156.17.193.13

jest adresem serwera www Politechniki Wrocławskiej.

Obecnie w Internecie u

ż

ywane s

ą

32 bitowe adresy IP protokołu w wersji

czwartej - IPv4. Zapotrzebowanie na adresy IPv4 stało si

ę

na tyle du

ż

e,

ż

e pula

nieprzydzielonych adresów zaczyna si

ę

wyczerpywa

ć

, z tego powodu powstała

nowa, szósta wersja protokołu – IPv6, która wykorzystuje adresy 128 bitowe.

background image

Technologie informacyjne – usługi w sieciach

Autor: Paweł Rogali

ń

ski – Instytut Informatyki, Automatyki i Robotyki PWr

10 / 29

Sie

ć

Internet –

adres IP

Wyró

ż

niamy:



adresy IP publiczne

– adresy, którymi mo

ż

na si

ę

posługiwa

ć

w Internecie.

Publiczne adresy IP przydziela dostawca usług internetowych.



adresy IP prywatne

– pule adresów IP wyselekcjonowane do u

ż

ywania w

sieciach lokalnych z dost

ę

pem do Internetu realizowanym przez dodatkowe

urz

ą

dzenie tłumacz

ą

ce adresy (bramka, ruter) .

Komputery posługuj

ą

ce si

ę

adresami IP z puli prywatnej nie mog

ą

by

ć

bezpo

ś

rednio podł

ą

czone do Internetu.

background image

Technologie informacyjne – usługi w sieciach

Autor: Paweł Rogali

ń

ski – Instytut Informatyki, Automatyki i Robotyki PWr

11 / 29

Sie

ć

Internet –

adres IP

Prywatne adresy IP mog

ą

nale

ż

e

ć

do jednej z trzech klas:

Klasa A:

10.0.0.0 – 10.255.255.255

Klasa B:

172.16.0.0 – 172.31.255.255

Klasa C:

192.168.0.0 – 192.168.255.255

background image

Technologie informacyjne – usługi w sieciach

Autor: Paweł Rogali

ń

ski – Instytut Informatyki, Automatyki i Robotyki PWr

12 / 29

Sie

ć

Internet –

adres domenowy

Poniewa

ż

zapami

ę

tywanie adresów IP jest trudne dla człowieka, komputery

dost

ę

pne w sieci s

ą

okre

ś

lane łatwymi do zapami

ę

tania mnemonicznymi nazwami

zwi

ą

zanymi z ich u

ż

ytkownikami, np.:

klon.iiar.pwr.wroc.pl

Polska

Wrocław

Politechnika Wrocławska

Instytut Informatyki,

Automatyki i Robotyki

nazwa komputera

background image

Technologie informacyjne – usługi w sieciach

Autor: Paweł Rogali

ń

ski – Instytut Informatyki, Automatyki i Robotyki PWr

13 / 29

Sie

ć

Internet –

adres domenowy

Ostatnim członem adresu domenowego jest tzw.

TLD

(ang.

T

op

L

evel

D

omain),

który jest dwuliterowym symbolem kraju lub trzyliterowym skrótem nazwy

zastosowa

ń

np.:

pl

– Polska

uk

– Wielka Brytania

com

– zastosowania komercyjne

edu

– sektor edukacji

gov

– instytucje rz

ą

dowe

int

– organizacje mi

ę

dzynarodowe

mil

– instytucje wojskowe

net

– organizacje zajmuj

ą

ce si

ę

sieciami komputerowymi

org

– inne organizacje.

background image

Technologie informacyjne – usługi w sieciach

Autor: Paweł Rogali

ń

ski – Instytut Informatyki, Automatyki i Robotyki PWr

14 / 29

Sie

ć

Internet –

usługa DNS

DNS

(ang.

D

omain

N

ame

S

ystem) to system serwerów oraz protokół

komunikacyjny

zapewniaj

ą

cy

zamian

ę

adresów

domenowych

znanych

u

ż

ytkownikom Internetu na adresy IP zrozumiałe dla urz

ą

dze

ń

tworz

ą

cych sie

ć

komputerow

ą

.

Dzi

ę

ki wykorzystaniu DNS nazwa mnemoniczna, np.

pwr.wroc.pl

zostanie

zamieniona na odpowiadaj

ą

cy jej adres IP, czyli:

156.17.193.13

.

background image

Technologie informacyjne – usługi w sieciach

Autor: Paweł Rogali

ń

ski – Instytut Informatyki, Automatyki i Robotyki PWr

15 / 29

Sie

ć

Internet –

adres URL

URL

(ang.

U

niform

R

esource

L

ocator) oznacza ujednolicony format adresowania

zasobów (informacji, danych, usług), stosowany w Internecie i w sieciach lokalnych.

URL składa si

ę

z cz

ęś

ci okre

ś

laj

ą

cej rodzaj zasobu/usługi, dwukropka i cz

ęś

ci

zale

ż

nej od rodzaju zasobu. Popularne rodzaje zasobów to:

ftp

http

https

telnet

news

mailto

file

URL najcz

ęś

ciej kojarzony jest z adresami stron WWW, ale ten format adresowania

słu

ż

y do identyfikowania wszelkich zasobów dost

ę

pnych w Internecie. Wi

ę

kszo

ść

przegl

ą

darek internetowych umo

ż

liwia dost

ę

p nie tylko do stron WWW, ale tak

ż

e

do innych zasobów w Internecie, po wpisaniu do przegl

ą

darki poprawnego adresu

URL danego zasobu.

background image

Technologie informacyjne – usługi w sieciach

Autor: Paweł Rogali

ń

ski – Instytut Informatyki, Automatyki i Robotyki PWr

16 / 29

Sie

ć

Internet –

adres URL

Przykład 1: adres pliku na lokalnym dysku komputera:

file:///C:///pawel/Pulpit/index.txt



file

– protokół dost

ę

pu do pliku,



/C:/pawel/Pulpit/index.txt

ś

cie

ż

ka dost

ę

pu do pliku.

Przykład 2: adres strony www:

http://www.wikipedia.com/wiki/URL



http

– protokół dost

ę

pu do zasobu,



www.wikipedia.com

– adres serwera,



wiki/URL

ś

cie

ż

ka dost

ę

pu do zasobu.

background image

Technologie informacyjne – usługi w sieciach

Autor: Paweł Rogali

ń

ski – Instytut Informatyki, Automatyki i Robotyki PWr

17 / 29

Sie

ć

Internet –

adres URL

Przykład 3: usługa wysyłki listu za pomoc

ą

poczty elektronicznej:

mailto://pawel.rogali

ń

ski@pwr.wroc.pl



mailto

– protokół dost

ę

pu do usługi,



pawel.rogali

ń

ski@pwr.wroc.pl

– adres e-mail,

Przykład 4: dost

ę

p do serwera plików za pomoc

ą

usługi ftp:

ftp://pawel@ftp.iiar.pwr.wroc.pl



ftp

– protokół dost

ę

pu do usługi,



pawel

– nazwa u

ż

ytkownika,



ftp.iiar.pwr.wroc.pl

– nazwa serwera ftp.

background image

Technologie informacyjne – usługi w sieciach

Autor: Paweł Rogali

ń

ski – Instytut Informatyki, Automatyki i Robotyki PWr

18 / 29

Usługi internetowe –

poczta elektroniczna

Poczta elektroniczna

, e-poczta (ang. e-mail ) to jedna z usług internetowych

słu

żą

ca do przesyłania wiadomo

ś

ci tekstowych (listów elektronicznych).

SMTP

(ang.

S

imple

M

ail

T

ransfer

P

rolocol ) – to protokół transmisji u

ż

ywany do

przesyłania wiadomo

ś

ci poczty elektronicznej pomi

ę

dzy serwerami

pocztowymi.

POP3

(ang.

P

ost

O

ffice

P

rotocol version

3

) – to protokół internetowy z warstwy

aplikacji pozwalaj

ą

cy na pobieranie i kasowanie poczty elektronicznej ze

zdalnego serwera do lokalnego komputera poprzez poł

ą

czenie TCP/IP.

IMAP

( ang.

I

nternet

M

essage

A

ccess

P

rotocol ) – to internetowy protokół pocztowy,

który pozwala na zarz

ą

dzanie wieloma folderami pocztowymi oraz

pobieranie i operowanie na listach znajduj

ą

cych si

ę

na zdalnym serwerze.

background image

Technologie informacyjne – usługi w sieciach

Autor: Paweł Rogali

ń

ski – Instytut Informatyki, Automatyki i Robotyki PWr

19 / 29

Usługi internetowe –

poczta elektroniczna

background image

Technologie informacyjne – usługi w sieciach

Autor: Paweł Rogali

ń

ski – Instytut Informatyki, Automatyki i Robotyki PWr

20 / 29

Usługi internetowe –

poczta elektroniczna

Oprogramowanie:

Programy serwerowe (ang.

MTA

M

ail

T

ransfer

A

gent ):

Sendmail

,

Postfix

,

Exim

,

Mdaemon

i

qmail

.

Programy do odbioru i wysyłania poczty (ang.

MUA

-

M

ail

U

ser

A

gent):



tekstowe:

elm

,

elmo

,

mutt

,

pine



graficzne:

Apple

Mail

,

Balsa

,

Eudora

,

Evolution

,

KMail

,

Microsoft

Outlook

,

Windows

Mail

,

Mozilla

Suite

/

SeaMonkey

,

Mozilla

Thunderbird

,

Netscape

Messenger

,

Opera

,

Pegasus

Mail

,

Sylpheed

,

The

Bat!

Obecnie, prawie ka

ż

dy dostawca usług poczty elektronicznej oferuje dost

ę

p do

skrzynki e-mail poprzez www, tzw.

Webmail

.

background image

Technologie informacyjne – usługi w sieciach

Autor: Paweł Rogali

ń

ski – Instytut Informatyki, Automatyki i Robotyki PWr

21 / 29

Usługi internetowe –

poczta elektroniczna

Spam – niechciane wiadomo

ś

ci elektroniczne.

Istot

ą

spamu jest rozsyłanie du

ż

ej ilo

ś

ci informacji o jednakowej tre

ś

ci do

nieznanych sobie osób. Nie ma znaczenia, jaka jest tre

ść

tych wiadomo

ś

ci. Aby

okre

ś

li

ć

wiadomo

ść

mianem spamu, musi ona spełni

ć

trzy nast

ę

puj

ą

ce warunki

jednocze

ś

nie:

1. Tre

ść

wiadomo

ś

ci jest niezale

ż

na od to

ż

samo

ś

ci odbiorcy.

2. Odbiorca nie wyraził uprzedniej, zamierzonej zgody na otrzymanie tej

wiadomo

ś

ci.

3. Tre

ść

wiadomo

ś

ci daje podstaw

ę

do przypuszcze

ń

, i

ż

nadawca wskutek jej

wysłania mo

ż

e odnie

ść

zyski nieproporcjonalne w stosunku do korzy

ś

ci

odbiorcy.

background image

Technologie informacyjne – usługi w sieciach

Autor: Paweł Rogali

ń

ski – Instytut Informatyki, Automatyki i Robotyki PWr

22 / 29

Usługi internetowe –

serwisy WWW

WWW

(ang.

W

orld

W

ide

W

eb ) – hipertekstowy, multimedialny, sieciowy (TCP/IP)

system informacyjny.

Dost

ę

p do tak udost

ę

pnianej informacji umo

ż

liwia specjalny program komputerowy

(tzw. przegl

ą

darka internetowa), który ł

ą

czy si

ę

z serwerem internetowym, sk

ą

d

pobiera pewien zbiór informacji okre

ś

lany jako strona internetowa. Strona

internetowa mo

ż

e zosta

ć

wy

ś

wietlona, przeczytana przez program czytaj

ą

cy,

zapisana w lokalnym systemie plików czy wydrukowana.

WWW jest cz

ę

sto bł

ę

dnie uto

ż

samiane z całym Internetem, w rzeczywisto

ś

ci

stanowi tylko jedn

ą

z jego najpopularniejszych usług.

background image

Technologie informacyjne – usługi w sieciach

Autor: Paweł Rogali

ń

ski – Instytut Informatyki, Automatyki i Robotyki PWr

23 / 29

Usługi internetowe –

serwisy WWW

HTTP

(ang. Hypertext Transfer Protocol) – protokół przesyłania dokumentów

hipertekstowych.

HTTPS

(ang.

H

yper

T

ext

T

ransfer

P

rotocol

S

ecure) – to szyfrowana wersja

protokołu HTTP. Zamiast u

ż

ywa

ć

w komunikacji klient-serwer niezaszyfrowanego

tekstu, szyfruje go za pomoc

ą

technologii SSL. Zapobiega to przechwytywaniu i

zmienianiu przesyłanych danych.

background image

Technologie informacyjne – usługi w sieciach

Autor: Paweł Rogali

ń

ski – Instytut Informatyki, Automatyki i Robotyki PWr

24 / 29

Usługi internetowe –

serwisy WWW

Zawarto

ść

strony internetowej jest hipertekstem, co znaczy,

ż

e u

ż

ytkownik

ogl

ą

daj

ą

c stron

ę

internetow

ą

mo

ż

e pod

ąż

a

ć

za hiperł

ą

czami, które przenosz

ą

go

do innych stron internetowych w ramach tego samego serwera internetowego lub

innych dost

ę

pnych w ramach sieci.

HTML

(ang.

H

yper

T

ext

M

arkup

L

anguage) – j

ę

zyk wykorzystywany do tworzenia

stron internetowych, który pozwala opisa

ć

struktur

ę

informacji zawartych w

dokumencie nadaj

ą

c znaczenie poszczególnym fragmentom tekstu (formuj

ą

c linki,

nagłówki, akapity, listy, itp.) oraz osadzi

ć

w tek

ś

cie dodatkowe obiekty np.

statyczne grafiki, interaktywne formularze, dynamiczne animacje.

background image

Technologie informacyjne – usługi w sieciach

Autor: Paweł Rogali

ń

ski – Instytut Informatyki, Automatyki i Robotyki PWr

25 / 29

Usługi internetowe –

serwisy WWW

Obecnie w oparciu o serwisy WWW realizowanie s

ą

ż

norodne usługi m. in.:



dyskusje internetowe (grupy dyskusyjne, fora dyskusyjne)



rozmowy tekstowe w czasie rzeczywistym (IRC)



radio internetowe



telewizja internetowa



sklepy internetowe



aukcje internetowe



giełda internetowa



bankowo

ść

elektroniczna



portale edukacyjne



gry online

background image

Technologie informacyjne – usługi w sieciach

Autor: Paweł Rogali

ń

ski – Instytut Informatyki, Automatyki i Robotyki PWr

26 / 29

Usługi internetowe –

transfer plików

FTP

(ang.

F

ile

T

ransfer

P

rotocol ) – usługa sieciowa umo

ż

liwiaj

ą

ca kopiowanie

plików pomi

ę

dzy komputerami w sieci. Dost

ę

pno

ść

poszczególnych plików lub ich

grup regulowana jest z pomoc

ą

systemu uprawnie

ń

, podobnie jak przy zdalnym

logowaniu.

Klient FTP

– specjalny program komputerowy

korzystaj

ą

cy z protokołu FTP do

ł

ą

czenia si

ę

z serwerem FTP w celu wysłania plików np.:



programy ftp dostarczane z systemami operacyjnymi

Windows

,

Linux

i

Unix



nowoczesne przegl

ą

darki internetowe



mened

ż

er plików np. TotalCommander

Serwer FTP

– program umo

ż

liwiaj

ą

cy wymian

ę

plików z odległymi komputerami za

po

ś

rednictwem protokołu FTP

background image

Technologie informacyjne – usługi w sieciach

Autor: Paweł Rogali

ń

ski – Instytut Informatyki, Automatyki i Robotyki PWr

27 / 29

Usługi internetowe –

transfer plików

SCP

(ang.

S

ecure

c

o

p

y) – bezpieczny transfer plików pomi

ę

dzy lokalnym a

zdalnym lub mi

ę

dzy zdalnymi komputerami, u

ż

ywaj

ą

cy protokołu SSH.

NFS

(ang.

N

etwork

F

ile

S

ystem) – sieciowy system plików opracowany przez firm

ę

Sun Microsystems w celu zarz

ą

dzania plikami zdalnymi. W

ś

rodowisku sieciowym

pliki katalogi zdalne s

ą

reprezentowane przez unikaln

ą

nazw

ę

i atrybuty w taki sam

sposób, jak pliki i katalogi lokalne.

NFS jest szeroko stosowany w stacjach roboczych UNIX.

background image

Technologie informacyjne – usługi w sieciach

Autor: Paweł Rogali

ń

ski – Instytut Informatyki, Automatyki i Robotyki PWr

28 / 29

Usługi internetowe –

zdalny dost

ę

p do serwera

Telnet

- umo

ż

liwia zdalne logowanie czyli mo

ż

liwo

ść

pracy na odległej maszynie w

taki sam sposób, jakby siedziało si

ę

wprost przed jej klawiatur

ą

i monitorem.

Wzajemna odległo

ść

maszyn nie ma

ż

adnego znaczenia. U

ż

ytkownik musi jednak

posiada

ć

stosowne uprawnienia, aby załogowanie było mo

ż

liwe.

Telnet umo

ż

liwia prac

ę

wył

ą

cznie w trybie tekstowym

Zdalny pulpit

(ang. Remote Desktop) – program komputerowy umo

ż

liwiaj

ą

cy

korzystanie z danych, aplikacji oraz zasobów sieciowych dost

ę

pnych na odległym

komputerze.

Zdalny pulpit dost

ę

pny jest m. in. w systemie operacyjnym Windows XP/Vista.

background image

Technologie informacyjne – usługi w sieciach

Autor: Paweł Rogali

ń

ski – Instytut Informatyki, Automatyki i Robotyki PWr

29 / 29

Usługi internetowe –

komunikacja

Komunikator internetowy

(ang. Instant Messenger,) – program komputerowy

pozwalaj

ą

cy na przesyłanie natychmiastowych komunikatów pomi

ę

dzy dwoma lub

wi

ę

cej komputerami, poprzez sie

ć

komputerow

ą

, zazwyczaj Internet.

Współczesne komunikatory umo

ż

liwiaj

ą

przesyłanie komunikatów tekstowych,

głosu i obrazu

Popularne komunikatory internetowe:



Gadu-Gadu



Tlen



Skype


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Uslugi sieciowe
Usługi Sieciowe, S
API nowoczesnej strony WWW Uslugi sieciowe w PHP apinow
utk 051 uslugi sieciowe
API nowoczesnej strony WWW Uslugi sieciowe w PHP
API nowoczesnej strony WWW Uslugi sieciowe w PHP
Uslugi sieciowe w systemie linux
linux uslugi sieciowe
API nowoczesnej strony WWW Uslugi sieciowe w PHP 2
Usługi oferowane przez sieciowe systemy operacyjne
Komórkowe usługi EDGE
wyklad 14
Vol 14 Podst wiedza na temat przeg okr 1
Metoda magnetyczna MT 14
wyklad 14 15 2010
TT Sem III 14 03

więcej podobnych podstron