WARUNKI TECHNICZNE WYKONANIA I ODBIORU ROBÓT BUDOWLANYCH
ROBOTY BETONOWE I ÝELBETOWE
Rusztowania i deskowania
Wymagania ogólne
Deskowania i zwi¹zane z nimi rusztowania powinny zapewniã sztywnoœã i niezmiennoœã wymiarów
konstrukcji podczas ukùadania zbrojenia, betonowania i dojrzewania betonu
Deskowania powinny byã tak szczelne, aby chroniã przed wyciekaniem zaprawy cementowej z
mieszanki betonowej.
Deskowania belek, ùuków i sklepieñ o rozpiêtoœci powy¿ej 4 m powinny byã wykonane ze strzaùk¹
konstrukcyjn¹ odwrotn¹ do kierunku ugiêcia konstrukcji
Deskowania nieimpregnowane nale¿y przed uùo¿eniem mieszanki betonowej obficie zlaã wod¹.
Prawidùowoœã wykonania deskowañ i rusztowañ nale¿y sprawdziã przed ich u¿ytkowaniem
(dokonaã odbioru) i potwierdziã zapisem w dzienniku budowy.
Deskowanie indywidualne
Deskowania wykonywane indywidualnie z drewna lub z czêœciowym u¿yciem materiaùów
drewnopochodnych i innych nale¿y stosowaã tylko w uzasadnionych przypadkach.
Podparcie deskowañ realizowaã rusztowaniami ze stojaków (okr¹glaki o œrednicy 8-15 cm b¹dê
krawêdziaki o przekroju od 10 x 10 do 16 x 16 cm), ustawionymi na uùo¿onych na podùo¿u ci¹gùych
podkùadkach drewnianych lub kawaùkach desek gruboœci 32-36 mm (z podklinowaniem)..
Stê¿enia stojaków drewnianych (przybite krzy¿owo w dwóch wzajemnie prostopadùych kierunkach)
powinny byã wykonane z desek gruboœci co najmniej 25 mm. Stê¿enia ukoœne nale¿y przybijaã
trzema gwoêdziami do ka¿dego stojaka, jak najbli¿ej górnego i dolnego ich koñca. Stojaki nale¿y
rozstawiaã co 1,0-1,4 m; przy obci¹¿eniu powy¿ej 5,0 kN/m
2
stojaki powinny byã rozstawione co
0,8 m. Rozbiórkê rusztowania nale¿y rozpoczynaã od wybicia klinów spod stojaków i opuszczenia
deskowania.
Do indywidualnych mo¿na te¿ zaliczyã jednorazowe deskowania kartonowe sùupów o przekroju
koùowym, umo¿liwiaj¹ce wykonywanie sùupów o œrednicy od 150 do 1200 mm i wysokoœci do 4,5
m. Deskowania te mo¿na dowolnie przycinaã i ù¹czyã na placu budowy.
id3346612 pdfMachine by Broadgun Software - a great PDF writer! - a great PDF creator! - http://www.pdfmachine.com http://www.broadgun.com
Deskowania przestawne
Deskowania te s¹ wykonywane z tarcz (elementów) ù¹czonych na zù¹cza ùatwe do zaùo¿enia i
demonta¿u. S¹ stosowane gùównie do wykonywania elementów powtarzalnych, zwùaszcza œcian i
stropów. Tarcze deskowañ mog¹ byã maùo-, œrednio- i wielkowymiarowe.
Deskowania przestawne œcian, montowane z tarcz œredniowymiarowych, stosuje siê w dwóch
ukùadach:
pionowym - w budynkach o powtarzalnych kondygnacjach jednakowej wysokoœci,
poziomym - w budynkach o powtarzalnych kondygnacjach ró¿nej wysokoœci.
Szerokoœã tarcz deskowania o ukùadzie pionowym oraz dùugoœã tarcz o ukùadzie poziomym powinny
odpowiadaã zasadom koordynacji modularnej projektowania budynków. Wysokoœã tarcz ukùadu
pionowego powinna odpowiadaã wysokoœci betonowanej œciany.
Zmontowane zestawy deskowañ powinny tyã usztywnione podporami chroni¹cymi je przed
przesuniêciem lub odchyleniem od pionu b¹dê zwichrowaniem deskowañ w stosunku do
wytrasowanych linii œcian.
Konstrukcja ram tarcz drewnianych (obecnie rzadko stosowanych) powinna byã wykonana z
krawêdziaków sosnowych klasy K-27, a poszycie tarcz - z desek sosnowych b¹dê œwierkowych klasy
K-21 lub wy¿szej, gruboœci 32 mm, jednostronnie struganych, lub z materiaùów drewnopochodnych
(np. ze sklejki wodoodpornej). Drewniane ramy i tarcze powinny byã impregnowane.
Tarcze stalowe deskowañ przestawnych powinny byã wykonane jako sztywne konstrukcje z
ksztaùtowników i przyspawanego do nich poszycia z blachy stalowej gruboœci co najmniej l mm.
Sposób ù¹czenia poszczególnych tarcz powinien zapewniã sztywnoœã caùego deskowania oraz
wykluczyã stosowanie œrub ze wzglêdu na nieuniknione zalewanie gwintów mlekiem cementowym i
trudnoϋ czyszczenia.
Odchyùki wymiarów tarcz nie powinny byã wiêksze ni¿ podane w tabl. 1. Na caùej dùugoœci œciany
odchyùka nie powinna byã wiêksza ni¿ 40 mm. Zaleca siê, aby œciany o wiêkszej dùugoœci podzieliã
na odcinki monta¿owe i w pierwszej kolejnoœci ustawiã skrajne tarcze tych odcinków. Jest
wskazane ustawienie deskowañ na caùym obwodzie œcian, w postaci zamkniêtego pierœcienia.
W celu uzyskania otworów okiennych i drzwiowych umieszcza siê miêdzy elementami odpowiednie
zastawki (ramki).
Obecnie powszechnie stosuje siê deskowania inwentaryzowane, oferowane przez ró¿ne firmy.
Po zmontowaniu deskowañ nale¿y sprawdziã prawidùowoœã ich zestawienia i szczelnoœã. Odbiór
deskowañ nale¿y wpisaã do dziennika budowy.
Deskowania przesuwne
Deskowania te powinny stanowiã zestaw dobranych tarcz, zù¹czonych ze sob¹ na staùe na czas
betonowania powtarzalnych segmentów ¿elbetowych monolitycznych konstrukcji. Powinny byã
tak skonstruowane, aby po stwardnieniu betonu mo¿na byùo je opuœciã i przesun¹ã po torach na
stanowisko betonowania kolejnego segmentu, bez rozmontowywania tarcz.
Konstrukcja noœna tych deskowañ mo¿e byã wykonana z ksztaùtowników lub rur stalowych z
poszyciem z blachy stalowej albo z drewna okr¹gùego iglastego i krawêdziaków sosnowych
(szkielet) oraz poszycia z desek sosnowych b¹dê œwierkowych klasy co najmniej K-21,
jednostronnie ostruganych.
Deskowania ustawione na nowym stanowisku roboczym powinny byã starannie sprawdzone, a
ewentualne usterki nale¿y usun¹ã przed przyst¹pieniem do betonowania.
Deskowania œlizgowe
Projekt deskowañ i rusztowañ œlizgowych powinien stanowiã czêœã projektu obiektu
przewidzianego do wykonania przy u¿yciu tego rodzaju deskowañ.
Deskowanie powinno stanowiã jedn¹ zespolon¹ formê dla caùego obiektu budowlanego (np. trzonu
budynku). Przesuwanie po pionowych prowadnicach powinno odbywaã siê rytmicznie, w czasie
zale¿nym od twardnienia betonu i uzyskania wytrzymaùoœci umo¿liwiaj¹cej przesuwanie
deskowania.
Do przesuwania deskowañ nale¿y stosowaã dwa rodzaje podnoœników: œrubowe obsùugiwane
rêcznie lub hydrauliczne przesuwane hydraulicznie (podnoszenie mechaniczne). Rozstawienie
podnoœników oraz ich eksploatacja powinny byã zgodne z projektem.
Ramy podnoœników œrubowych powinny byã z tarcicy sosnowej klasy K-27 lub ze stali ksztaùtowej,
poszycie tarcz deskowania - z desek sosnowych klasy K-21 jednostronnie ostruganych; pozostaùe
elementy drewniane tarcz oraz konstrukcji rusztowañ i pomostów mog¹ byã z tarcicy iglastej klasy
K-21. Úruby w zù¹czach elementów deskowañ i rusztowañ œlizgowych oraz wieszaki stalowe w
rusztowaniach podwieszanych powinny mieã œrednicê nie mniejsz¹ ni¿ 16 mm, wieszaki stalowe w
ramach podnoœników i przy tarczach - œrednicê co najmniej 20 mm, a prêty noœne podnoœników
œrubowych - œrednicê 24-28 mm, dostosowan¹ do rozstawu podnoœników i wystêpuj¹cych obci¹¿eñ.
Wszystkie czêœci stalowe konstrukcji deskowañ i rusztowañ œlizgowych powinny byã zabezpieczone
przed korozj¹.
Tarcze deskowania mog¹ byã z desek sosnowych lub z blachy stalowej gruboœci 1-3 mm. Powinny
byã umocowane do sùupów ram w sposób umo¿liwiaj¹cy ùatwy monta¿ i demonta¿.
Monta¿ rusztowañ i deskowañ powinien byã wykonany w dwóch etapach:
scalenie elementów w zestawy odpowiadaj¹ce warunkom projektu oraz
udêwigowi znajduj¹cego siê na budowie sprzêtu monta¿owego,
monta¿ zestawów na podstawie wyjœciowej œlizgu.
Po zmontowaniu deskowañ œlizgowych powinna byã przeprowadzona kontrola prawidùowoœci
wykonania (sztywnoœã) poù¹czeñ, poziomego i pionowego ustawienia caùej konstrukcji,
zamocowania rusztowañ podwieszonych oraz - w wypadku podnoœników hydraulicznych -
sprawnoœci dziaùania pompy, silnika i caùej instalacji. Sprawdzenie nale¿y powtórzyã po uùo¿eniu
pierwszej warstwy mieszanki betonowej i podniesieniu deskowania na wysokoœã okoùo 0,5 m.
Urz¹dzenia kontroluj¹ce poziomoœã deskowañ powinny byã na staùe umocowane przy
podnoœnikach naro¿nych wszystkich pól pomostów roboczych, a ich dziaùanie powinno umo¿liwiaã
jednoczeœnie sprawdzenie poziomu oraz wartoœci posuwu œlizgu na caùym rzucie budynku
W celu utrzymania niezmiennoœci ukùadu deskowañ i mechanizmów œlizgowych podczas robót s¹
konieczne:
a) pionowe i w osi œcian (i deskowania) ustawienie prêtów noœnych,
b) równomierny przesuw deskowania na obwodzie wszystkich œcian na jednakow¹ wysokoœã,
c) przestrzeganie zasady równomiernego obci¹¿enia pomostów roboczych i niedoci¹¿enia
równoczeœnie s¹siednich podnoœników (przy przestawianiu zacisków lub przedùu¿aniu prêtów
noœnych),
d) u¿ytkowanie pomostów roboczych i deskowania roboczego tylko po sprawdzeniu
prawidùowoœci i po odbiorze deskowania, co powinno byã wpisane do dziennika budowy,
e) kontrolowanie stanu pomostów roboczych (w szczególnoœci pomostów podwieszonych) przez
caùy okres ich u¿ytkowania i niezwùoczne usuwanie usterek,
f) nieobci¹¿anie pomostów ponad dopuszczaln¹ wartoœã ustalon¹ w projekcie; dopuszczalne
obci¹¿enie powinno byã podane w tablicach ustawionych w widocznych miejscach na
wszystkich pomostach roboczych.
Tablica 1. Dopuszczalne odchyùki wymiarowe deskowañ i rusztowañ
przy wykonaniu konstrukcji z betonu
Wyszczeg
ólnienie
Dopuszczalna
odchy
ùka [mm]
W odleg
ùoœci miêdzy podporami zginanych elementów
deskowania i w odleg
ùoœci miêdzy tê¿nikami usztywniaj¹cymi
stojaki rusztowa
ñ:
a) na l m d
ùugoœci do
b) na cale prz
êsùo ni
e wi
êcej ni¿
± 25
± 75
Wychylenie od pionu lub od projektowanego nachylenia p
ùaszczyzn
deskowania i linii przeci
êcia siê:
a) na l m szeroko
œci, nie wiêcej ni¿
b) na ca
ù¹ wysokoœã konstrukcji, nie wiêcej ni¿:
w fundamentach
w
œcianach i sùupach o wysokoœci d
o 5 m podtrzymuj
¹cych stropy
monolityczne
a) w
œcianach i sùupach o wysokoœci powy¿ej 5 m
b) w s
ùupach szkieletów ¿elbetowych poù¹czonych belkami
w belkach i
ùukach
± 5
± 20
± 10
± 15
± 10
± 5
Przemieszczenie osi deskowania od projektowanego po
ùo¿enia, nie
wi
êcej ni¿:
a) w fundamentach
b) w
œcianach, sùupach, belkach, podci¹gach i ùukach
± 15
± 10
Przemieszczenie osi deskowania przestawnego,
œlizgowego i przesuwnego,
nie wi
êcej ni¿
± 10
W odleg
ùoœci miêdzy wewnêtrznymi powierzchniami deskowania œcian
(odchy
ùki ujemne niedopuszczalne)
+ 5
Miejscowe nier
ównoœci powierzchni deskowania od strony stykania
si
ê z betonem (przy sprawdzaniu ùat¹ dùugoœci 2 m)
± 3
Odchylenia p
ùaszczyzn poziomych od poziomu:
a) na l m p
ùaszczyzny w dowolnym kierunku
b)
na ca
ù¹ pùasz
czyzn
ê
± 5
± 15
Odchylenia w d
ùugoœci lub rozpiêtoœci elementów
± 20
Odchylenia w wymiarach przekroju poprzecznego
± 8
Odchylenia w wymiarach p
ùyt deskowañ przestawnych:
w d
ùugoœci i szerokoœci pùyt (tarczy) do 1 m
1 do 3 m
3 do 5 m
ponad 5 m
grubo
œci dwóch s¹siednich desek niestruganych
grubo
œci dwóch s¹siednich desek struganych
w rozmieszczeniu otwor
ów na elementy ù¹cz¹ce pùyty
±2
± 4
± 6
± 10
± 2
± 0,5
± 2
Zbrojenie
Wymagania ogólne
Do zbrojenia konstrukcji ¿elbetowych stosuje siê prêty ze stali zbrojeniowej klas A-0, A-I, A-II,
A-III i A-IIIN oraz druty o wùaœciwoœciach mechanicznych wg normy PN-82/H-93215.
Prêty ze stali klasy A-0 gatunku StOS-b powinny byã stosowane jako zbrojenie konstrukcyjne,
rozdzielcze i strzemiona w konstrukcjach z betonu oraz jako zbrojenie noœne w elementach o
maùym stopniu zbrojenia i niskiej klasie betonu.
Prêty ze stali klasy A-I gatunku St3SX-b, St3SY-b i St3S-b powinny byã stosowane jako
zbrojenie noœne w konstrukcjach pracuj¹cych pod obci¹¿eniem wielokrotnie zmiennym i
dynamicznym, w konstrukcjach nara¿onych na drgania sejsmiczne, na dziaùanie ciœnienia gazów
lub cieczy oraz w konstrukcjach pracuj¹cych w œrodowiskach agresywnych, pod warunkiem
zabezpieczenia tych konstrukcji przed korozj¹. Ze stali klasy A-I gatunku St3SY-b nale¿y
wykonywaã uchwyty monta¿owe elementów prefabrykowanych.
Prêty ze stali klasy A-II gatunku 18G2-b powinny byã stosowane jako zbrojenie noœne w
konstrukcjach pracuj¹cych pod obci¹¿eniem wielokrotnie zmiennym i dynamicznym, w
podwy¿szonej temperaturze, nara¿onych na drgania sejsmiczne, na dziaùanie ciœnienia gazów i
cieczy, gwaùtowne dziaùanie ciœnienia powietrza (podmuch) oraz pracuj¹cych w œrodowiskach
agresywnych, pod warunkiem zabezpieczenia konstrukcji przed korozj¹.
Prêty ze stali klasy A-II gatunku St50B stosuje siê jako noœne. Nie nale¿y ich jednak stosowaã w
konstrukcjach poddanych dziaùaniu obci¹¿eñ wielokrotnie zmiennych. Nie nadaj¹ siê do
spawania ùukowego i zgrzewania punktowego.
Prêty ze stali klasy A-II gatunku 20G2Y-b powinny byã stosowane jako zbrojenie noœne w
konstrukcjach ¿elbetowych. Dopuszcza siê stosowanie tej stali w konstrukcjach pracuj¹cych pod
obci¹¿eniem wielokrotnie zmiennym.
Prêty ze stali klasy A-III gatunku 34GS s¹ podstawowym rodzajem zbrojenia noœnego w
konstrukcjach z betonu. Dopuszcza siê stosowanie tej stali w konstrukcjach pracuj¹cych pod
obci¹¿eniem wielokrotnie zmiennym i w konstrukcjach pracuj¹cych w podwy¿szonej
temperaturze. W normie PN-B-03264: 1999 wymieniono równie¿ stale zbrojeniowe klasy A-III
gatunku 25G2S i gatunku 35G2Y.
Prêty ze stali klasy A-IIIN gatunku 20G2VY-b nale¿y stosowaã jako zbrojenie noœne podùu¿ne w
¿elbetowych elementach zginanych o stopniu zbrojenia wiêkszym ni¿ 0,25%. Nie nale¿y stosowaã
tej stali w konstrukcjach poddanych dziaùaniu obci¹¿eñ wielokrotnie zmiennych lub
dynamicznych, podwy¿szonej temperatury oraz w konstrukcjach pracuj¹cych w œrodowiskach
agresywnych.
Druty ze stali klasy D-I gatunku St2S nale¿y stosowaã jako zbrojenie rozdzielcze oraz
strzemiona w konstrukcjach z betonu. Druty ze stali klasy D-I mog¹ byã stosowane jako zbrojenie
noœne tylko w postaci siatek zgrzewanych.
Prêty noœne w jednym elemencie ¿elbetowym zaleca siê wykonywaã ze stali jednego gatunku. W
szczególnych wypadkach dopuszcza siê stosowanie w jednym przekroju prêtów z ró¿nych
gatunków i klas stali od A-0 do A-IIIN, pod warunkiem uwzglêdnienia ich wytrzymaùoœci i
zakresów stosowania. W wypadku stosowania w konstrukcjach b¹dê elementach z betonu blach
wêzùowych lub innych, tzw. marek itp., wykonuje sieje ze stali St3S wg normy PN-90/B-03200.
Konstrukcje ¿elbetowe powinny byã zbrojone zgodnie z wymaganiami ujêtymi w normie
PN-B-03264:1999.
Przygotowanie, monta¿ i odbiór zbrojenia
Prêty zbrojenia przed ich u¿yciem nale¿y oczyœciã z zendry, luênych produktów korozji (rdzy),
kurzu i innych zanieczyszczeñ. Stosowane prêty proste nie powinny mieã miejscowych wykrzywieñ
przekraczaj¹cych 4 mm. Ciêcie i giêcie prêtów powinno byã wykonywane mechanicznie.
Zbrojenie nale¿y ukùadaã po sprawdzeniu i odbiorze deskowañ. Powinno byã ono tak
usytuowane, aby nie ulegùo uszkodzeniom i przemieszczeniom podczas ukùadania i zagêszczania
mieszanki betonowej.
Do stabilizacji zbrojenia w deskowaniu, w celu zapewnienia wymaganego otulenia prêtów
betonem, stosuje siê ró¿nego rodzaju wkùadki i podkùadki dystansowe (z zaprawy, stali, tworzyw
sztucznych). Zbrojenie powinno byã poù¹czone drutem wi¹zaùkowym w sztywny szkielet.
Zbrojenie przed betonowaniem powinno byã skontrolowane. Kontrola ta polega na sprawdzeniu
zgodnoœci uùo¿onego zbrojenia z projektem oraz wymaganiami obowi¹zuj¹cych norm. Sprawdza
siê wymiary zbrojenia, jego usytuowanie (w tym gruboœã otuliny), rozstaw strzemion, poùo¿enie
zù¹czy, dùugoœã zakotwienia itp. Dopuszczalne odchyùki w wykonaniu zbrojenia i jego ustawienia
w deskowaniu podano w tabl. 2. Odbiór zbrojenia i zezwolenie na betonowanie nale¿y odnotowaã
w dzienniku budowy.
Tablica 2. Dopuszczalne odchyùki wymiarów w wykonaniu zbrojenia
Okre
œlenie wymiaru
Warto
œã odchyùki
Od wymiar
ów siatek i szkiel
et
ów wi¹zanych lub
zgrzewanych:
a) w d
ùugoœci elementu
b) w szeroko
œci (wysokoœci) elementu
1. przy wymiarze do l m
2. przy wymiarze powy
¿ej l m
W rozstawie pr
êtów podùu¿nych, poprzecznych i strzemion:
a) przy
œrednicy <
20 mm
b) przy
œrednicy >
20 mm
W po
ùo¿eniu odgiêã
pr
êtów
W grubo
œci warstwy otulaj¹cej
W po
ùo¿eniu poù¹czeñ (styków) prêtów
± 10 mm
± 5 mm
± 10 mm
± 10 mm
± 0,5
± 2
+ 10 mm
± 25 mm
Betonowanie
Wymagania ogólne
Mieszankê betonow¹ ukùada siê po odbiorze deskowañ i rusztowañ oraz zbrojenia elementów.
Skùad mieszanki powinien byã zgodny z opracowan¹ recept¹ robocz¹.
Jednym z najwa¿niejszych problemów podczas ukùadania mieszanki jest niedopuszczenie do
rozsegregowania jej skùadników. Dlatego wysokoœã swobodnego zrzucania mieszanki o
konsystencji gêstoplastycznej nie powinna przekraczaã 3 m. Im mieszanka jest bardziej ciekùa,
tym ùatwiej rozsegregowuje siê.
Mieszanka ciekùa powinna byã ukùadana przy u¿yciu rynien lub rur i tak, aby wysokoœã jej
swobodnego opadania nie przekraczaùa 50 cm. Sùupy o przekroju co najmniej 40 x 40 cm, lecz nie
wiêkszym ni¿ 0,8 m
2
, bez krzy¿uj¹cego siê zbrojenia, mog¹ byã betonowane od góry z wysokoœci
nie wiêkszej ni¿ 5 m; w wypadku mieszanki o konsystencji plastycznej lub ciekùej wysokoœã ta nie
powinna przekraczaã 3,5 m.
W wypadku koniecznoœci ukùadania mieszanki betonowej z wysokoœci wiêkszych ni¿ podane wy¿ej
nale¿y stosowaã rynny, rury teleskopowe elastyczne (rêkawy) itp.
Mieszanka betonowa wymieszana w temperaturze do 20°C powinna byã zu¿yta w czasie do 1,5 h,
a w temperaturze wy¿szej - do 1,0 h. Je¿eli s¹ stosowane œrodki przyspieszaj¹ce wi¹zanie
cementu, to czas ten zmniejsza siê do 0,5 h.
Wo¿ona mieszanka betonowa powinna byã zagêszczona za pomoc¹ odpowiednich urz¹dzeñ
mechanicznych (wibratorów wgùêbnych, powierzchniowych, przyczepnych, prêtowych).
Zagêszczenie rêczne (za pomoc¹ sztychowania i jednoczesnego lekkiego opukiwania deskowania
mùotkiem drewnianym) mo¿e byã stosowane tylko w wypadku mieszanek betonowych o
konsystencji ciekùej i póùciekùej lub gdy zbrojenie jest zbyt gêste dla u¿ycie wibratorów.
Zasady ukùadania mieszanki betonowej w konstrukcjach masywnych, deskowaniach œlizgowych, a
tak¿e przerwy robocze w betonowaniu konstrukcji powinny byã okreœlone w projekcie.
Przerwy robocze w konstrukcjach mniej skomplikowanych mo¿na stosowaã:
w belkach i podci¹gach - w miejscach najmniejszych siù poprzecznych,
w sùupach - w pùaszczyznach stropów, belek lub podci¹gów; belki i pùyty zwi¹zane
monolitycznie ze sùupami lub œcianami nale¿y betonowaã nie wczeœniej ni¿ po upùywie 1-2
h od zabetonowania tych sùupów i œcian,
w pùytach - na linii prostopadùej do belek lub ¿eber, na których opiera siê pùyta; przy
betonowaniu pùyt w kierunku równolegùym do podci¹gu dopuszcza siê przerwê robocz¹ w
œrodkowej czêœci przêsùa pùyty, równolegle do ¿eber, na których wspiera siê pùyta.
Powierzchnia betonu w miejscu przerwy roboczej powinna byã prostopadùa do kierunku naprê¿eñ
gùównych. Powierzchniê tê nale¿y przed wznowieniem betonowania starannie przygotowaã do
poù¹czenia betonu stwardniaùego z betonem nowym.
Beton dojrzewaj¹cy nale¿y pielêgnowaã, a wiêc:
chroniã odsùoniête powierzchnie betonu przed szkodliwym dziaùaniem warunków
atmosferycznych, szczególnie wiatru i promieni sùonecznych (w zimie mrozu),
utrzymywaã beton w staùej wilgotnoœci: 7 dni, gdy u¿yto cementu portlandzkiego
powszechnego u¿ytku, 14 dni, gdy u¿yto cementu hutniczego i innych.
Polewanie wod¹ betonu normalnie dojrzewaj¹cego nale¿y rozpocz¹ã po 24 godz. od
uùo¿enia. Je¿eli temperatura wynosi +15°C i wiêcej, nale¿y w pierwszych trzech dniach
beton polewaã co 3 godz. w dzieñ i co najmniej raz w nocy, a w nastêpnych dniach co
najmniej 3 razy na dobê. Przy temperaturze mniejszej ni¿ +5°C, betonu nie polewa siê.
Rozdeskowanie i obci¹¿enie konstrukcji
Obci¹¿enie zabetonowanej konstrukcji przez ludzi, lekki sprzêt transportowy (ruch po torach z
desek gruboœci 36 mm) i deskowanie dopuszcza siê po osi¹gniêciu przez beton wytrzymaùoœci na
œciskanie co najmniej 2,5 MPa, pod warunkiem ¿e odksztaùcenie deskowania nie spowoduje rys i
uszkodzeñ w niedojrzaùym betonie. Nie nale¿y obci¹¿aã stropów i schodów przez co najmniej 36 h
od ich zabetonowania, przy czym okres ten przy twardnieniu betonu w temperaturze poni¿ej +
10°C powinien byã odpowiednio przedùu¿ony.
Caùkowite usuniêcie deskowania i rusztowania konstrukcji ¿elbetowej mo¿e nast¹piã, gdy beton
osi¹gnie wytrzymaùoœã wymagan¹ wedùug projektu. Wytrzymaùoœã tê nale¿y sprawdzaã na
próbkach przechowywanych w warunkach zbli¿onych do warunków dojrzewania betonu w
konstrukcji. Wymagania szczegóùowe dotycz¹ce usuwania. deskowañ konstrukcji betonowych i
¿elbetowych powinny byã podane w projekcie. Orientacyjnie mo¿na przyj¹ã, ¿e:
boczne elementy deskowañ nie przenosz¹ce obci¹¿enia od ciê¿aru konstrukcji mo¿na
usun¹ã po osi¹gniêciu przez beton wytrzymaùoœci zapewniaj¹cej nieuszkodzenie
powierzchni oraz krawêdzi elementów,
noœne deskowanie konstrukcji mo¿na usun¹ã po osi¹gniêciu przez beton wytrzymaùoœci:
a) w stropach 15 MPa (w okresie letnim) i 17,5 MPa (w okresie obni¿onych temperatur),
b) œcian - odpowiednio 2 i 10 MPa,
c) belek i podci¹gów o rozpiêtoœci do 6 m -70% wytrzymaùoœci projektowanej, a powy¿ej
6 m - 100% tej wytrzymaùoœci.
Usuwanie podpór, dêwigarów i innych elementów podtrzymuj¹cych deskowanie wznoszonej
konstrukcji nale¿y prowadziã w takiej kolejnoœci, aby nie spowodowaã szkodliwych naprê¿eñ w tej
konstrukcji.
Usuwanie deskowañ zabetonowanych stropów budynków wielokondygnacyjnych nale¿y
przeprowadzaã, zachowuj¹c nastêpuj¹ce zasady:
usuniêcie podpór deskowania stropu znajduj¹cego siê bezpoœrednio pod betonowanym
stropem jest niedopuszczalne,
podpory deskowania nastêpnego, ni¿ej poùo¿onego stropu mog¹ byã usuniête tylko czêœciowo;
pod wszystkimi belkami i podci¹gami o rozpiêtoœci 4 m i wiêkszej powinny byã pozostawione
stojaki w odlegùoœci nie wiêkszej ni¿ 3 m,
caùkowite usuniêcie deskowania stropów le¿¹cych ni¿ej mo¿e nast¹piã pod warunkiem
osi¹gniêcia przez beton tych stropów wytrzymaùoœci projektowanej.
Usuwanie deskowañ powinno odbywaã siê pod nadzorem technicznym.
Odbiór koñcowy
Podczas odbioru koñcowego powinny byã przedstawione nastêpuj¹ce dokumenty:
a)
dokumentacja techniczna (projekt) z naniesionymi wszystkimi zmianami w czasie budowy,
b)
dziennik budowy,
c)
protoko
ùy stwierdzaj¹ce uzgodnienia zmian i uzupeùnieñ dokumentacji,
d)
wyniki bada
ñ kontrolnych betonu,
e)
protoko
ùy z odbioru robót zanikaj¹cych (np. fundamentów, zbrojenia elementów konstrukcji),
f)
inne dokumenty przewidziane w dokumentacji technicznej lub zwi
¹zane z procesem budowy.
Sprawdzenie jakoœci wykonanych robót obejmuje ocenê:
a)
prawid
ùowoœci poùo¿enia obiektu budowlanego w planie,
b)
prawid
ùowoœci cech geometrycznych wykonanych konstrukcji lub jej elementów, np. szczelin
dylatacyjnych (tabl. 3),
c)
jako
œci betonu pod wzglêdem jego zagêszczenia, jednorodnoœci struktury, widocznych wad i
uszkodze
ñ (np. raki, rysy)
d)
zbrojenie g
ùówne nie mo¿e byã odsùoniête.
Tablica 3.Maksymalne odlegùoœci miêdzy przerwami dylatacyjnymi
Rodzaj konstrukcji
Odlegùoœã miêdzy
dylatacjami [m]
Konstrukcje poddane wahaniom temperatury zewn
êtrznej
a)
œciany niezbrojo
ne
b) b)
œciany zbrojone
c) c)
¿elbetowe konstrukcje szkieletowe
d) dachy nieocieplane, gzymsy
5
20
30
20
Ogrzewane budynki wielokondygnacyjne
a) wewn
êtrzne œciany i stropy monolityczne betonowane w
jednym ci
¹gu
b) jak wy
¿ej
- betonowane odcinkami nie wi
êkszymi n
i
¿ 15 m, z
pozostawieniem przerw do p
óêniejszego betonowania
c) wewn
êtrzne œciany prefabrykowane z zewnêtrznymi œcianami
wielowarstwowymi
d) jak wy
¿ej
- ze
œcianami zewnêtrznymi z betonu komórkowego
e) jak wy
¿ej
- z lekkimi
œcianami zewnêtrznymi, podùu¿na œciana
usztywniaj
¹ca w czêœci œrodkowej budynku
f) jak wy
¿ej
- ze
œcianami usztywniaj¹cymi w czêœciach skrajnych
budynku
g) prefabrykowane konstrukcje szkieletowe i konstrukcje
monolityczne z usztywnieniem w cz
êœci œrodkowej budynku
h) monolityczne konstrukcje szkieletowe ze
œcianami
usztywniaj
¹cymi w czêœciach skrajnych budynku
- odpowiednio
30
jak w przypadku
wewn
êtrznych œcian pref.
50
40
70
50
jak w przypadku
wewn
êtrznych œcian pref
.
jak dla a) lub b)
Ogrzewane jednokondygnacyjne hale
¿elbetowe bez œcian
usztywniaj
¹cych lub tylko w czêœci œrodkowej z zewnêtrznymi œcianami
o malej sztywno
œci
- w zale
¿noœci od wysokoœci konstrukcji h
a)
h <
5 m
b) 5 =<
h < 8 m
c)
h
>=8 m
60
10 + 10
h
90
Dopuszczalne odchyùki od wymiarów i poùo¿enia konstrukcji betonowych i ¿elbetowych podano w
tabl. 4.
Szczeg
óùowe informacje dotycz¹ce wykonania i odbioru robót betonowych i ¿elbetowych s¹ podane
m.in. w pracach [l, 6]
Tablica 4.Dopuszczalne odchyùki od wymiarów i poùo¿enia
konstrukcji betonowych i ¿elbetowych
Odchylenia
Dopuszczalna odchyùka
[mm]
Odchylenie p
ùaszczyzn i krawêdzi ich przeciêcia od
projektowanego pochylenia:
a)
na l m wysoko
œci
5
b)
na ca
ù¹ wysokoœã konstrukcji i w fundamentach
20
c)
w
œcianach wzniesionych w deskowaniu nieruchomym
oraz s
ùupów podtrzymuj¹cych stropy monolityczne
15
d)
w
œcianach (budowlach) wzniesionych w deskowaniu
œlizgowym lub przestawnym
1/500 wysoko
œci budowli,
lecz nie wi
êcej ni¿ 100 mm
Odchylenia p
ùaszczyzn poziomych od poziomu:
a)
na l m p
ùaszczyzny w dowolnym kierunku
5
b)
na ca
ù¹ pùaszczyznê
15
Miejscowe odchylenia powierzchni betonu przy sprawdzeniu
ùat¹ dùugoœci 2 m, z wyj¹tkiem powierzchni podporowych:
a)
powierzchni bocznych i spodnich
±4
b)
powierzchni g
órnych
±8
Odchylenia w d
ùugoœci lub rozpiêtoœci elementów
±20
Odchylenia w wymiarach przekroju poprzecznego
±8
Odchylenia w rz
êdnych powierzchni innych elementów
±5
Literatura uzupeùniaj¹ca
[1]
Abramowicz M.:
Roboty betonowe na placu budowy. Arkady, Warszawa 1992.
[2]
Badania cech mechanicznych betonu na próbkach wykonanych w formach. Instytut Techniki
Budowlanej, Warszawa 1998.
[3]
Pyrak S.:
Projektowanie konstrukcji z betonu. WSiP, Warszawa 1995.
[4]
Rowi
ñski L., Kobiela M., Skarzyñski A.:Technologia monolitycznego budownictwa betonowego.
PWN, Warszawa 1986.
[5]
Stosowanie
cementu powszechnego u¿ytku wg PN-B-19701:1997 w budownictwie. Instytut Techniki
Budowlanej, Warszawa 1998.
[6]
Warunki techniczne wykonania i odbioru robót budowlano-monta¿owych. Tom l Budownictwo ogólne,
cz
êœã l i 2. Arkady, Warszawa 1990.
[7]
Wytyczne stosowania stali zbrojeniowych w konstrukcjach ¿elbetowych. Instytut Techniki Budowlanej,
Warszawa 1984.
[8]
Wytyczne stosowania zgrzewanych szkieletów zbrojeniowych w konstrukcjach ¿elbetowych. Instytut
Techniki Budowlanej, Warszawa 1989.
Normy
PN-B-03264: 1999 Konstrukcje betonowe, ¿elbetowe i sprê¿one. Obliczenia statyczne i projektowanie
PN-88/B-06250 Beton zwykùy
PN-63/B-06251 Roboty betonowe i ¿elbetowe. Wymagania techniczne