1
LISTY PYTA
Ń
KONTROLNYCH WSPOMAGAJ
Ą
CYCH OCEN
Ę
I
OGRANICZANIE RYZYKA ZAWODOWEGO
ZAGRO
ś
ENIE: Nierówne lub
ś
liskie powierzchnie
Czy to zagro
ż
enie wyst
ę
puje w Pa
ń
stwa firmie?
Na pewno tak, je
ż
eli chocia
ż
jedna z odpowiedzi na podane ni
ż
ej pytania została oznaczona
kolorem czerwonym. Odpowied
ź
taka oznacza równie
ż
,
ż
e ryzyko zawodowe zwi
ą
zane z tym
zagro
ż
eniem mo
ż
e by
ć
du
ż
e, a wi
ę
c nieakceptowalne i
ż
e jak najszybciej trzeba podj
ąć
działania
zmierzaj
ą
ce do jego ograniczenia.
Prosimy dobrze si
ę
zastanowi
ć
, zanim wska
żą
Pa
ń
stwo wła
ś
ciw
ą
odpowied
ź
:
Czy na podłogach i drogach komunikacyjnych wyst
ę
puj
ą
nierówno
ś
ci i
uszkodzenia, które mog
ą
by
ć
przyczyn
ą
potkni
ęć
i upadków?
Tak
Nie
Czy podłogi i drogi komunikacyjne s
ą
ś
liskie?
Tak
Nie
Czy podłogi i drogi komunikacyjne staj
ą
si
ę
czasami
ś
liskie, np. wskutek
zawilgocenia lub po rozlaniu na nie cieczy?
Tak
Nie
Czy w drzwiach wej
ś
ciowych i na drogach komunikacyjnych s
ą
wystaj
ą
ce
progi, które mog
ą
powodowa
ć
potkni
ę
cia i upadki?
Tak
Nie
Czy mog
ą
wyst
ą
pi
ć
potkni
ę
cia, po
ś
lizgni
ę
cia si
ę
i upadki na skutek
nieodpowiedniego obuwia roboczego?
Tak
Nie
Czy drogi komunikacyjne oraz miejsca składowania materiałów s
ą
oznaczone?
Tak
Nie
Czy drogi komunikacyjne s
ą
utrzymywane w porz
ą
dku?
Tak
Nie
Czy wokół stanowisk jest utrzymywany porz
ą
dek?
Tak
Nie
Uwaga:
Powy
ż
sza lista pyta
ń
nie jest list
ą
zamkni
ę
t
ą
. Zawsze nale
ż
y si
ę
zastanowi
ć
, czy nie
wyst
ę
puj
ą
inne okoliczno
ś
ci, wskazuj
ą
ce na wyst
ę
powanie zagro
ż
enia.
Przykłady działa
ń
ograniczaj
ą
cych ryzyko zwi
ą
zane z nierównymi lub
ś
liskimi
powierzchniami:
•
Wykonanie podłóg z materiałów nienasi
ą
kliwych i zapobiegaj
ą
cych po
ś
lizgom;
zapewnienie równej powierzchni podłogi.
•
Zlikwidowanie progów mi
ę
dzy pomieszczeniami, ograniczenie ich wysoko
ś
ci w
drzwiach wej
ś
ciowych.
•
Uzupełnianie na bie
żą
co ubytków podło
ż
a (wyrównywanie nawierzchni).
•
Stosowanie odpowiednio dobranego obuwia ochronnego i roboczego.
•
Zapewnienie wolnych, niezastawionych, wła
ś
ciwie oznakowanych dróg
komunikacyjnych (przej
ść
) i miejsc składowania materiałów.
•
Zachowanie porz
ą
dku wokół stanowiska pracy (uprz
ą
tanie porozrzucanych cz
ęś
ci,
przedmiotów.
•
................................................
ZAGRO
ś
ENIE: PR
Ą
D ELEKTRYCZNY
Czy to zagro
ż
enie wyst
ę
puje w Pa
ń
stwa firmie?
Na pewno tak, je
ż
eli chocia
ż
jedna z odpowiedzi na podane ni
ż
ej pytania została oznaczona
kolorem czerwonym. Odpowied
ź
taka oznacza równie
ż
,
ż
e ryzyko zawodowe zwi
ą
zane z tym
zagro
ż
eniem mo
ż
e by
ć
du
ż
e, a wi
ę
c nieakceptowalne i
ż
e jak najszybciej trzeba podj
ąć
działania
zmierzaj
ą
ce do jego ograniczenia.
Prosimy dobrze si
ę
zastanowi
ć
, zanim wska
żą
Pa
ń
stwo wła
ś
ciw
ą
odpowied
ź
:
Czy s
ą
Pa
ń
stwo pewni,
ż
e wszystkie bezpieczniki i wył
ą
czniki w
Tak
Nie
2
instalacjach elektrycznych s
ą
wła
ś
ciwie do nich dostosowane?
Czy wszystkie przewody elektryczne s
ą
osłoni
ę
te, a ich izolacja nie jest
uszkodzona?
Tak
Nie
Czy s
ą
stosowane urz
ą
dzenia, których podł
ą
czenie do sieci elektrycznej
jest prowizoryczne?
Tak
Nie
Czy wszystkie gniazda elektryczne i wtyczki stosowanych urz
ą
dze
ń
elektrycznych s
ą
sprawne, nieuszkodzone?
Tak
Nie
Czy s
ą
u
ż
ytkowane urz
ą
dzenia elektryczne i instalacje
z otwartymi lub niezabezpieczonymi przed otwarciem
przez osoby niepowołane szafkami elektrycznymi?
Tak
Nie
Czy na tablicach rozdzielczych, skrzynkach zaciskowych maszyn i
obudowach sterowniczych s
ą
znaki ostrzegawcze
i informacyjne?
Tak
Nie
Czy s
ą
prowadzone okresowe kontrole ochrony przeciwpora
ż
eniowej?
Tak
Nie
Czy wszystkie naprawy i konserwacje urz
ą
dze
ń
elektrycznych s
ą
wykonywane po ich odł
ą
czeniu od zasilania?
Tak
Nie
Czy wszystkie instalacje elektryczne s
ą
wykonywane i konserwowane
przez odpowiednio wykwalifikowanych pracowników?
Tak
Nie
Uwaga:
Powy
ż
sza lista pyta
ń
nie jest list
ą
zamkni
ę
t
ą
. Zawsze nale
ż
y si
ę
zastanowi
ć
,
czy nie wyst
ę
puj
ą
inne okoliczno
ś
ci, wskazuj
ą
ce na wyst
ę
powanie zagro
ż
enia.
Przykłady działa
ń
ograniczaj
ą
cych ryzyko zwi
ą
zane z pora
ż
eniem pr
ą
dem elektrycznym:
•
Stosowanie zgodnie z przeznaczeniem osprz
ę
tu i przewodów elektrycznych
oznaczonych znakiem bezpiecze
ń
stwa i posiadaj
ą
cych aktualny certyfikat uprawniaj
ą
cy
do oznaczania takim znakiem.
•
Zapobieganie uszkodzeniom mechanicznym przewodów elektrycznych (podwieszanie,
prowadzenie pod osłon
ą
, np. korytka, rury itp.).
•
Okresowe (co najmniej jeden raz w roku) kontrole skuteczno
ś
ci ochrony
przeciwpora
ż
eniowej i usuwanie ewentualnych niezgodno
ś
ci.
•
Wykonywanie przegl
ą
dów, napraw i podł
ą
cze
ń
tylko przez elektryka z uprawnieniami
odpowiednimi do stosowanych urz
ą
dze
ń
i napi
ę
cia zasilania.
•
Wykonywanie napraw i konserwacji urz
ą
dze
ń
elektrycznych po wył
ą
czeniu zasilania.
•
Podł
ą
czanie urz
ą
dze
ń
energetycznych i prowadzenie przewodów na stałe (unikanie
prowizorycznych podł
ą
cze
ń
i instalacji).
•
Zamkni
ę
cie wyposa
ż
enia elektrycznego w obudowach o wystarczaj
ą
cej wytrzymało
ś
ci
mechanicznej i stopniu ochrony IP odpowiednim do warunków u
ż
ytkowania. (Dotyczy to
tak
ż
e opraw o
ś
wietleniowych).
•
Uniemo
ż
liwienie,
ś
rodkami technicznymi i organizacyjnymi, otwierania szaf pod
napi
ę
ciem i skrzynek zaciskowych przez osoby nieupowa
ż
nione.
•
Stosowanie zabezpiecze
ń
elektrycznych o parametrach zgodnych z projektem
instalacji.
•
Wymienianie (a nie naprawianie) spalonych bezpieczników topikowych.
•
Opisywanie i oznakowanie instalacji elektrycznych (kombinacja barw
ż
ółtej i zielonej
zarezerwowana dla przewodu ochronnego i poł
ą
cze
ń
wyrównawczych, barwa niebieska
– dla przewodu neutralnego).
•
Wyposa
ż
enie maszyn i urz
ą
dze
ń
w wyra
ź
nie oznaczony i łatwo dost
ę
pny główny
wył
ą
cznik zasilania.
•
..........................................
3
ZAGRO
ś
ENIE: RUCHOME CZ
ĘŚ
CI MASZYN
Czy to zagro
ż
enie wyst
ę
puje w Pa
ń
stwa firmie?
Na pewno tak, je
ż
eli chocia
ż
jedna z odpowiedzi na podane ni
ż
ej pytania została oznaczona
kolorem czerwonym. Odpowied
ź
taka oznacza równie
ż
,
ż
e ryzyko zawodowe zwi
ą
zane z tym
zagro
ż
eniem mo
ż
e by
ć
du
ż
e, a wi
ę
c nieakceptowalne i
ż
e jak najszybciej trzeba podj
ąć
działania
zmierzaj
ą
ce do jego ograniczenia.
Prosimy dobrze si
ę
zastanowi
ć
, zanim wska
żą
Pa
ń
stwo wła
ś
ciw
ą
odpowied
ź
:
Czy wszystkie ruchome elementy maszyny s
ą
osłoni
ę
te, tak aby dost
ę
p do nich
podczas ich ruchu był niemo
ż
liwy?
Tak
Nie
Czy podczas pracy maszyny mo
ż
liwy jest dost
ę
p do obrabianego przedmiotu?
Tak
Nie
Czy zamocowane na maszynie osłony s
ą
kompletne, dobrze zamocowane i w
pełni osłaniaj
ą
cz
ęś
ci ruchome?
Tak
Nie
Czy usytuowanie oraz działanie urz
ą
dze
ń
ochronnych
i zabezpieczaj
ą
cych takich jak fotokomórki, ł
ą
czniki poło
ż
eniowe, zawory,
bezpieczniki jest wła
ś
ciwe?
Tak
Nie
Czy funkcjonowanie, lokalizacja i oznakowanie elementów sterowniczych s
ą
wła
ś
ciwe?
Tak
Nie
Czy znaki informacyjne i napisy s
ą
umieszczone we wła
ś
ciwych, dobrze
widocznych miejscach?
Tak
Nie
Czy na stanowisku pracy jest dost
ę
pna instrukcja obsługi maszyny i instrukcja
bhp?
Tak
Nie
Czy podczas czyszczenia, smarowania i konserwacji maszyn i narz
ę
dzi
maszyna jest unieruchomiona, odł
ą
czona od
ź
ródła zasilania?
Tak
Nie
Czy s
ą
wykonywane okresowe przegl
ą
dy techniczne (wg instrukcji obsługi lub
dokumentacji techniczno-ruchowej DTR)?
Tak
Nie
Czy operatorzy maszyn s
ą
odpowiednio przeszkoleni?
Tak
Nie
Czy operatorzy maszyn stosuj
ą
przewidziane dla nich
ś
rodki ochrony
indywidualnej oraz odpowiednie ubranie i obuwie robocze?
Tak
Nie
Uwaga:
Powy
ż
sza lista pyta
ń
nie jest list
ą
zamkni
ę
t
ą
. Zawsze nale
ż
y si
ę
zastanowi
ć
, czy nie
wyst
ę
puj
ą
inne okoliczno
ś
ci, wskazuj
ą
ce na wyst
ę
powanie zagro
ż
enia.
Przykłady działa
ń
ograniczaj
ą
cych ryzyko zwi
ą
zane zagro
ż
eniem urazami powodowanymi
ruchomymi cz
ęś
ciami maszyn oraz zmechanizowanymi narz
ę
dziami:
•
Utrzymywanie maszyn w stanie technicznym zgodnym z wymaganiami aktualnych
przepisów i norm oraz stosowanie w zakresie i warunkach podanych w instrukcji
obsługi lub dokumentacji techniczno-ruchowej (DTR).
•
Wprowadzanie do eksploatacji wył
ą
cznie maszyn, urz
ą
dze
ń
oraz narz
ę
dzi
oznaczonych znakiem bezpiecze
ń
stwa i posiadaj
ą
cych certyfikat uprawniaj
ą
cy do
oznaczania tym znakiem – je
ś
li znajduj
ą
si
ę
one w wykazie wyrobów podlegaj
ą
cych
obowi
ą
zkowi zgłaszania do certyfikacji na znak bezpiecze
ń
stwa i oznaczania tym
znakiem.
•
Wprowadzanie do eksploatacji wył
ą
cznie maszyn, urz
ą
dze
ń
oraz narz
ę
dzi
posiadaj
ą
cych deklaracj
ę
zgodno
ś
ci z normami wprowadzonymi do obowi
ą
zkowego
stosowania oraz wymaganiami okre
ś
lonymi wła
ś
ciwymi przepisami – dotyczy to
pozostałych maszyn.
•
Stosowanie pewnie mocowanych osłon i innych urz
ą
dze
ń
ochronnych
uniemo
ż
liwiaj
ą
cych dost
ę
p do stref niebezpiecznych i zapewniaj
ą
cych zachowanie
normalnych warunków pracy, np. zabezpieczaj
ą
cych przed wzrostem ci
ś
nienia
(zgodnie z instrukcj
ą
obsługi lub DTR, normami lub ocen
ą
ryzyka).
•
Sprawdzenie i zapewnienie wła
ś
ciwego funkcjonowania urz
ą
dze
ń
ochronnych i
zabezpieczaj
ą
cych.
4
•
Sprawdzenie i zapewnienie wła
ś
ciwego funkcjonowania elementów sterowniczych
(zwłaszcza wył
ą
czników: start i stop, wył
ą
cznika awaryjnego, wył
ą
czników kra
ń
cowych)
oraz elementów informacyjnych, pewnie zamocowanych, łatwo dost
ę
pnych i
odpowiednio oznakowanych.
•
Zapewnienie wła
ś
ciwej informacji o u
ż
ytkowaniu dla operatora: instrukcja obsługi, BHP,
znaki i napisy na maszynie.
•
Zachowanie szczególnej ostro
ż
no
ś
ci podczas czyszczenia, konserwacji i napraw (po
wył
ą
czeniu zasilania).
•
Wykonywanie okresowych przegl
ą
dów technicznych oraz napraw zgodnie z instrukcj
ą
obsługi lub DTR.
•
Stosowanie wła
ś
ciwie dobranych
ś
rodków ochrony indywidualnej oznaczonych znakiem
bezpiecze
ń
stwa i posiadaj
ą
cych wa
ż
ny certyfikat upowa
ż
niaj
ą
cy do takiego
oznaczania.
•
..........................................
5
ZAGRO
ś
ENIE: Przemieszczaj
ą
ce si
ę
ś
rodki transportu
Czy to zagro
ż
enie wyst
ę
puje w Pa
ń
stwa firmie?
Na pewno tak, je
ż
eli chocia
ż
jedna z odpowiedzi na podane ni
ż
ej pytania została oznaczona
kolorem czerwonym. Odpowied
ź
taka oznacza równie
ż
,
ż
e ryzyko zawodowe zwi
ą
zane z tym
zagro
ż
eniem mo
ż
e by
ć
du
ż
e, a wi
ę
c nieakceptowalne i
ż
e jak najszybciej trzeba podj
ąć
działania
zmierzaj
ą
ce do jego ograniczenia.
Prosimy dobrze si
ę
zastanowi
ć
, zanim wska
żą
Pa
ń
stwo wła
ś
ciw
ą
odpowied
ź
:
Czy stosowane
ś
rodki transportu s
ą
odpowiednie do wykonywanych zada
ń
?
Tak
Nie
Czy
ś
rodki transportu s
ą
w stanie pełnej sprawno
ś
ci i z kompletnym
wyposa
ż
eniem?
Tak
Nie
Czy s
ą
wytyczone drogi transportowe o parametrach (wymiary, no
ś
no
ść
itp.)
odpowiadaj
ą
cych stosowanym
ś
rodkom transportu i przemieszczanym
materiałom?
Tak
Nie
Czy
ś
rodki transportu nie s
ą
przeci
ąż
ane?
Tak
Nie
Czy ładunek jest wła
ś
ciwie uło
ż
ony i zamocowany oraz nie ogranicza
widoczno
ś
ci?
Tak
Nie
Czy
ś
rodki transportu obsługuj
ą
osoby uprawnione?
Tak
Nie
Przykłady działa
ń
ograniczaj
ą
cych ryzyko zwi
ą
zane zagro
ż
eniem powodowanym
ś
rodkami
transportu:
•
Stosowanie
ś
rodków transportu odpowiednich do wykonywanych zada
ń
.
•
Wyposa
ż
enie zakładu w
ś
rodki transportu maj
ą
ce odpowiedni certyfikat
bezpiecze
ń
stwa (dla urz
ą
dze
ń
d
ź
wigowych powinna to by
ć
decyzja Urz
ę
du Dozoru
Technicznego o dopuszczeniu do eksploatacji).
•
Stosowanie sprawnego technicznie sprz
ę
tu transportowego wyposa
ż
onego zgodnie z
instrukcj
ą
obsługi lub dokumentacj
ą
techniczno-ruchow
ą
(DTR), odpowiadaj
ą
cego
wymaganiom aktualnych przepisów i norm.
•
Prowadzenie transportu po wyznaczonych i uporz
ą
dkowanych drogach
komunikacyjnych.
•
Przestrzeganie instrukcji producenta i danych na tabliczce znamionowej dotycz
ą
cych
no
ś
no
ś
ci i ud
ź
wigu.
•
Układanie i mocowanie ładunków oraz ich rozładowywanie zgodnie z instrukcj
ą
obsługi
lub DTR.
•
Powierzenie obsługi, zwłaszcza wózków nap
ę
dzanych, wył
ą
cznie osobom
przeszkolonym i uprawnionym.
•
................................................
6
ZAGRO
ś
ENIE: HAŁAS
Czy to zagro
ż
enie wyst
ę
puje w Pa
ń
stwa firmie?
Na pewno tak, je
ż
eli chocia
ż
jedna z odpowiedzi na podane ni
ż
ej pytania została oznaczona
kolorem czerwonym. Odpowied
ź
taka oznacza równie
ż
,
ż
e ryzyko zawodowe zwi
ą
zane z tym
zagro
ż
eniem mo
ż
e by
ć
du
ż
e, a wi
ę
c nieakceptowalne i
ż
e jak najszybciej trzeba podj
ąć
działania
zmierzaj
ą
ce do jego ograniczenia.
Prosimy dobrze si
ę
zastanowi
ć
, zanim wska
żą
Pa
ń
stwo wła
ś
ciw
ą
odpowied
ź
:
Czy, je
ż
eli hałas podczas pracy jest tak du
ż
y,
ż
e trzeba podnosi
ć
głos,
mówi
ą
c do innych osób, wykonano odpowiednie pomiary tego hałasu?
Tak
Nie
Czy wyst
ę
puj
ą
przekroczenia warto
ś
ci dopuszczalnych (NDN) hałasu na
stanowiskach pracy?
Tak
Nie
Czy s
ą
stosowane rozwi
ą
zania techniczne i organizacyjne ograniczaj
ą
ce
hałas?
Tak
Nie
Czy s
ą
stosowane
ś
rodki ochrony indywidualnej słuchu (wkładki lub
nauszniki przeciwhałasowe)?
Tak
Nie
Czy s
ą
prowadzone wst
ę
pne i okresowe badania lekarskie?
Tak
Nie
Uwaga:
Powy
ż
sza lista pyta
ń
nie jest list
ą
zamkni
ę
t
ą
. Zawsze nale
ż
y si
ę
zastanowi
ć
,
czy nie wyst
ę
puj
ą
inne okoliczno
ś
ci, wskazuj
ą
ce na wyst
ę
powanie zagro
ż
enia.
Przykłady działa
ń
ograniczaj
ą
cych ryzyko zwi
ą
zane z nara
ż
enie na hałas:
•
Okresowe dokonywanie pomiaru hałasu i informowanie pracowników o wynikach
pomiarów.
•
Eliminowanie hała
ś
liwych procesów technologicznych, maszyn i urz
ą
dze
ń
.
•
Stosowanie kabin d
ź
wi
ę
koszczelnych dla operatorów.
•
Stosowanie obudów d
ź
wi
ę
kochłonno-izolacyjnych dla hała
ś
liwych maszyn i urz
ą
dze
ń
.
•
Ograniczenie czasu pracy operatora w strefie hałasu.
•
Oznakowanie stref zagro
ż
onych hałasem.
•
Stosowanie wła
ś
ciwie dobranych
ś
rodków ochrony indywidualnej słuchu.
•
Poddawanie pracowników wst
ę
pnym i okresowym badaniom lekarskim.
•
..........................................
7
ZAGRO
ś
ENIE: DRGANIA MECHANICZNE
Czy to zagro
ż
enie wyst
ę
puje w Pa
ń
stwa firmie?
Na pewno tak, je
ż
eli chocia
ż
jedna z odpowiedzi na podane ni
ż
ej pytania została oznaczona
kolorem czerwonym. Odpowied
ź
taka oznacza równie
ż
,
ż
e ryzyko zawodowe zwi
ą
zane z tym
zagro
ż
eniem mo
ż
e by
ć
du
ż
e, a wi
ę
c nieakceptowalne i
ż
e jak najszybciej trzeba podj
ąć
działania
zmierzaj
ą
ce do jego ograniczenia.
Prosimy dobrze si
ę
zastanowi
ć
, zanim wska
żą
Pa
ń
stwo wła
ś
ciw
ą
odpowied
ź
:
Czy, je
ż
eli pracownicy s
ą
przez dłu
ż
szy czas nara
ż
eni na drgania, wykonano
pomiary tych drga
ń
?
Tak
Nie
Czy wyst
ę
puj
ą
przekroczenia warto
ś
ci dopuszczalnych (NDN) drga
ń
mechanicznych na stanowiskach pracy?
Tak
Nie
Czy s
ą
stosowane rozwi
ą
zania techniczne i organizacyjne ograniczaj
ą
ce
zagro
ż
enie drganiami mechanicznymi?
Tak
Nie
Czy w przypadku wyst
ę
powania drga
ń
s
ą
stosowane odpowiednie
ś
rodki
ochrony indywidualnej?
Tak
Nie
Czy s
ą
przeprowadzane wst
ę
pne i okresowe badania lekarskie?
Tak
Nie
Uwaga:
Powy
ż
sza lista pyta
ń
nie jest list
ą
zamkni
ę
t
ą
. Zawsze nale
ż
y si
ę
zastanowi
ć
,
czy nie wyst
ę
puj
ą
inne okoliczno
ś
ci, wskazuj
ą
ce na wyst
ę
powanie zagro
ż
enia.
Przykłady działa
ń
ograniczaj
ą
cych ryzyko zwi
ą
zane z nara
ż
eniem na drgania mechaniczne:
•
Okresowe dokonywanie pomiaru drga
ń
mechanicznych i informowanie pracowników o
wynikach pomiarów.
•
Eliminowanie maszyn, urz
ą
dze
ń
i narz
ę
dzi emituj
ą
cych nadmierne drgania.
•
Zapewnienie wła
ś
ciwego stanu technicznego maszyn, urz
ą
dze
ń
i narz
ę
dzi.
•
Regularne wymienianie amortyzatorów drga
ń
.
•
Szkolenie pracowników w zakresie profilaktyki.
•
Skracanie czasu pracy pracowników nara
ż
onych na wibracj
ę
, np. poprzez rotacyjny
system pracy pracowników.
•
Stosowanie wła
ś
ciwie dobranych r
ę
kawic chroni
ą
cych r
ę
ce przed drganiami, nisk
ą
temperatur
ą
i wilgoci
ą
.
•
Poddawanie pracowników wst
ę
pnym i okresowym badaniom lekarskim.
ZAGRO
ś
ENIE: MIKROKLIMAT – za niska lub za wysoka temperatura na
stanowisku pracy
Czy to zagro
ż
enie wyst
ę
puje w Pa
ń
stwa firmie?
Na pewno tak, je
ż
eli chocia
ż
jedna z odpowiedzi na podane ni
ż
ej pytania została oznaczona
kolorem czerwonym. Odpowied
ź
taka oznacza równie
ż
,
ż
e ryzyko zawodowe zwi
ą
zane z tym
zagro
ż
eniem mo
ż
e by
ć
du
ż
e, a wi
ę
c nieakceptowalne i
ż
e jak najszybciej trzeba podj
ąć
działania
zmierzaj
ą
ce do jego ograniczenia.
Prosimy dobrze si
ę
zastanowi
ć
, zanim wska
żą
Pa
ń
stwo wła
ś
ciw
ą
odpowied
ź
:
Czy przeprowadzono pomiary mikroklimatu w
ś
rodowisku pracy?
Tak
Nie
Czy wyst
ą
piły przekroczenia warto
ś
ci dopuszczalnych (NDN)?
Tak
Nie
Czy podj
ę
to działania eliminuj
ą
ce b
ą
d
ź
ograniczaj
ą
ce niekorzystne warunki
mikroklimatu?
Tak
Nie
Czy jest stosowana odzie
ż
ochronna?
Tak
Nie
Przykłady działa
ń
ograniczaj
ą
cych ryzyko zwi
ą
zane z nara
ż
eniem na nisk
ą
lub wysok
ą
temperatur
ę
:
•
Przeprowadzanie pomiarów mikroklimatu w
ś
rodowisku pracy.
8
•
Informowanie pracowników o przekroczeniach dopuszczalnych norm.
•
Ograniczenie prac na zewn
ą
trz budynku.
•
Podj
ę
cie działa
ń
redukuj
ą
cych lub ograniczaj
ą
cych niekorzystne warunki mikroklimatu.
•
Stosowanie mechanicznej wentylacji nawiewno-wywiewnej lub klimatyzacji.
•
Wyposa
ż
enie pracowników w odpowiedni
ą
odzie
ż
ochronn
ą
.
•
..........................................
Zagro
ż
enie: mikroklimat - oparzenia powodowane przez gor
ą
ce powierzchnie, przedmioty, ciecze,
par
ę
Prosz
ę
odpowiedzie
ć
na nast
ę
puj
ą
ce pytania:
Czy istnieje ryzyko oparze
ń
otwartym ogniem?
Tak
Nie
Czy istnieje ryzyko oparze
ń
gor
ą
cymi powierzchniami i przedmiotami?
Tak
Nie
Czy istnieje ryzyko oparze
ń
gor
ą
cymi cieczami?
Tak
Nie
Czy istnieje ryzyko oparze
ń
par
ą
wodn
ą
?
Tak
Nie
Czy istnieje ryzyko oparze
ń
..................... ?
Tak
Nie
Przykłady działa
ń
ograniczaj
ą
cych ryzyko oparzenia:
•
Zorganizowanie stanowisk pracy w sposób wykluczaj
ą
cy poparzenie pracowników.
•
Stosowanie izolacji termicznej gor
ą
cych powierzchni.
•
Wyprowadzanie wytwarzaj
ą
cej si
ę
w procesach technologicznych pary wodnej
specjaln
ą
instalacj
ą
na zewn
ą
trz pomieszcze
ń
.
•
Stosowanie r
ę
kawic i odzie
ż
y chroni
ą
cych przed oparzeniami.
•
..........................................
9
ZAGRO
ś
ENIE: NIEPRAWIDŁOWE O
Ś
WIETLENIE
Czy to zagro
ż
enie wyst
ę
puje w Pa
ń
stwa firmie?
Na pewno tak, je
ż
eli chocia
ż
jedna z odpowiedzi na podane ni
ż
ej pytania została oznaczona
kolorem czerwonym. Odpowied
ź
taka oznacza równie
ż
,
ż
e ryzyko zawodowe zwi
ą
zane z tym
zagro
ż
eniem mo
ż
e by
ć
du
ż
e, a wi
ę
c nieakceptowalne i
ż
e jak najszybciej trzeba podj
ąć
działania
zmierzaj
ą
ce do jego ograniczenia.
Prosimy dobrze si
ę
zastanowi
ć
, zanim wska
żą
Pa
ń
stwo wła
ś
ciw
ą
odpowied
ź
:
Czy nat
ęż
enie o
ś
wietlenia na stanowiskach pracy jest wystarczaj
ą
ce do
łatwego i wygodnego wykonywania czynno
ś
ci?
Tak
Nie
Czy napisy informacyjne s
ą
dobrze widoczne?
Tak
Nie
Czy barwy przedmiotów w miejscu pracy s
ą
łatwo rozró
ż
nialne?
Tak
Nie
Czy s
ą
stanowiska, na których mo
ż
e wyst
ą
pi
ć
ol
ś
nienie?
Tak
Nie
Czy ........................................................... ?
Tak
Nie
Przykłady działa
ń
ograniczaj
ą
cych ryzyko zwi
ą
zane z nieprawidłowym o
ś
wietleniem:
•
Dostosowanie poziomu nat
ęż
enia o
ś
wietlenia do rodzaju wykonywanej czynno
ś
ci.
•
Okresowe i systematyczne czyszczenie opraw o
ś
wietleniowych,
ź
ródeł
ś
wiatła i szyb w
otworach okiennych.
•
Wymienianie na bie
żą
co uszkodzonych
ź
ródeł
ś
wiatła.
•
Stosowanie przeno
ś
nych i/lub miejscowych opraw o
ś
wietleniowych.
•
Stosowanie
ź
ródeł
ś
wiatła o odpowiednim wska
ź
niku oddawania barw, zwłaszcza dla
czynno
ś
ci wymagaj
ą
cych dobrego rozró
ż
niania barw.
•
Stosowanie odpowiednich opraw o
ś
wietleniowych z uwzgl
ę
dnieniem ochrony przed
ol
ś
nieniem.
•
Dokonywanie okresowych pomiarów nat
ęż
enia o
ś
wietlenia oraz okre
ś
lanie jego
równomierno
ś
ci.
•
..........................................
10
ZAGRO
ś
ENIE: WYBUCH
Czy ryzyko zwi
ą
zane z tym zagro
ż
eniem w Pa
ń
stwa firmie mo
ż
e by
ć
du
ż
e?
Czy konieczne jest szybkie podj
ę
cie działa
ń
w celu ograniczenia tego ryzyka?
Na pewno tak, je
ż
eli odpowiadaj
ą
c na podane ni
ż
ej pytania wska
żą
Pa
ń
stwo jedn
ą
z odpowiedzi,
która została oznaczona kolorem czerwonym.
Czy instalacje gazowe s
ą
szczelne i regularnie sprawdzane?
Tak
Nie
Czy istnieje mo
ż
liwo
ść
tworzenia si
ę
mieszanin wybuchowych gazów, par
substancji chemicznych lub pyłów z powietrzem?
Tak
Nie
Je
ż
eli strefy zagro
ż
enia wybuchem istniej
ą
(np. strefa wykonywania prac z
rozpuszczalnikami), czy s
ą
one odpowiednio oznakowane?
Tak
Nie
Czy instalacja i urz
ą
dzenia elektryczne eksploatowane w strefach
zagro
ż
onych wybuchem zostały wykonane w wersji przeciwwybuchowej?
Tak
Nie
Czy s
ą
przeprowadzane okresowe kontrole zakładowe sprawno
ś
ci
przewodów kominowych i wentylacyjnych?
Tak
Nie
Czy s
ą
przeprowadzane okresowe kontrole zakładowe sprawno
ś
ci aparatury
kontrolno-pomiarowej i urz
ą
dze
ń
zabezpieczaj
ą
cych?
Tak
Nie
Uwaga:
Powy
ż
sza lista pyta
ń
nie jest list
ą
zamkni
ę
t
ą
. Zawsze nale
ż
y si
ę
zastanowi
ć
,
czy nie wyst
ę
puj
ą
inne okoliczno
ś
ci, wskazuj
ą
ce na wyst
ę
powanie zagro
ż
enia.
Przykłady działa
ń
ograniczaj
ą
cych ryzyko zwi
ą
zane z wybuchem:
•
Zapewnienie skutecznej wentylacji pomieszcze
ń
, przeprowadzenie przegl
ą
du
przewodów kominowych i wentylacyjnych.
•
Prowadzenie okresowych kontroli szczelno
ś
ci przewodów i poł
ą
cze
ń
w instalacjach
oraz sprawno
ś
ci aparatury kontrolno-pomiarowej.
•
Zainstalowanie czujników gazów.
•
Przeciwdziałanie gromadzeniu si
ę
pyłów, które mog
ą
spowodowa
ć
wybuch w
pomieszczeniach pracy.
•
Wyznaczenie istniej
ą
cych stref zagro
ż
enia wybuchem i ich wła
ś
ciwe oznakowanie.
•
Sprawdzenie prawidłowego doboru urz
ą
dze
ń
elektrycznych do stref zagro
ż
enia
wybuchem.
•
Wymiana urz
ą
dze
ń
zainstalowanych w strefach zagro
ż
onych wybuchem na urz
ą
dzenia
w wersji przeciwwybuchowej.
11
ZAGRO
ś
ENIE: PO
ś
AR
Czy ryzyko zwi
ą
zane z tym zagro
ż
eniem w Pa
ń
stwa firmie mo
ż
e by
ć
du
ż
e?
Czy konieczne jest szybkie podj
ę
cie działa
ń
w celu ograniczenia tego ryzyka?
Na pewno tak, je
ż
eli odpowiadaj
ą
c na podane ni
ż
ej pytania wska
żą
Pa
ń
stwo jedn
ą
z odpowiedzi,
która została oznaczona kolorem czerwonym.
Czy stosowane materiały i substancje łatwopalne (np. nafta, benzyna
ekstrakcyjna) s
ą
prawidłowo przechowywane i oznakowane?
Tak
Nie
Czy istniej
ą
mo
ż
liwo
ś
ci zaprószenia ognia?
Tak
Nie
Czy s
ą
eksploatowane uszkodzone urz
ą
dzenia i instalacje elektryczne?
Tak
Nie
Czy s
ą
wytyczone i oznakowane drogi ewakuacyjne?
Tak
Nie
Czy s
ą
oznakowane pomieszczenia zagro
ż
one po
ż
arem?
Tak
Nie
Czy jest dost
ę
pny sprawny sprz
ę
t przeciwpo
ż
arowy?
Tak
Nie
Czy s
ą
prowadzone szkolenia pracowników z zakresu ochrony
przeciwpo
ż
arowej?
Tak
Nie
Uwaga:
Powy
ż
sza lista pyta
ń
nie jest list
ą
zamkni
ę
t
ą
. Zawsze nale
ż
y si
ę
zastanowi
ć
,
czy nie wyst
ę
puj
ą
inne okoliczno
ś
ci, wskazuj
ą
ce na wyst
ę
powanie zagro
ż
enia.
Przykłady działa
ń
ograniczaj
ą
cych ryzyko zwi
ą
zane z po
ż
arem:
•
Wła
ś
ciwy sposób składowania materiałów i substancji łatwopalnych.
•
Przestrzeganie zakazu palenia tytoniu w pomieszczeniach pracy.
•
Oznakowanie pomieszcze
ń
zagro
ż
onych po
ż
arem i przestrzeganie zakazu u
ż
ywania
otwartego ognia w tych pomieszczeniach.
•
Przeprowadzanie okresowej konserwacji urz
ą
dze
ń
elektrycznych przez elektryków z
uprawnieniami odpowiednimi do stosowanych urz
ą
dze
ń
i napi
ę
cia zasilania.
•
Zapewnienie wolnych dróg komunikacyjnych i ewakuacyjnych oraz dost
ę
pu do bram i
wej
ść
; o
ś
wietlenie i oznakowanie dróg ewakuacyjnych.
•
Zapewnienie dost
ę
pu do sprz
ę
tu przeciwpo
ż
arowego.
•
Dobór sprz
ę
tu i
ś
rodków ga
ś
niczych odpowiednich do u
ż
ywanych substancji
i z uwzgl
ę
dnieniem wyst
ę
puj
ą
cej instalacji elektrycznej.
•
Dokonywanie okresowych kontroli sprz
ę
tu przeciwpo
ż
arowego i pomieszcze
ń
.
•
Wyposa
ż
enie pomieszcze
ń
w systemy sygnalizacji po
ż
aru i w telefon.
•
Szkolenie pracowników w zakresie ochrony przeciwpo
ż
arowej.
•
........................................
12
ZAGRO
ś
ENIE: SZKODLIWE SUBSTANCJE CHEMICZNE I PYŁY
WYST
Ę
PUJ
Ą
CE W POWIETRZU
Prosz
ę
odpowiedzie
ć
na nast
ę
puj
ą
ce pytania:
Czy wyst
ę
puj
ą
przekroczenia warto
ś
ci najwy
ż
szych dopuszczalnych
st
ęż
e
ń
(NDS) szkodliwych substancji chemicznych oraz pyłów w powietrzu
na stanowiskach pracy?
Tak
Nie
Czy prowadzony jest rejestr substancji o działaniu rakotwórczym i
prawdopodobnie rakotwórczym?
Tak
Nie
Czy w pomieszczeniach pracy s
ą
zainstalowane wyci
ą
gi miejscowe i
wentylacja ogólna?
Tak
Nie
Czy substancje chemiczne i preparaty s
ą
prawidłowo oznakowane i
przechowywane w magazynach chemicznych?
Tak
Nie
Czy s
ą
stosowane odpowiednio dobrane
ś
rodki ochrony indywidualnej?
Tak
Nie
Czy s
ą
przeprowadzane wst
ę
pne i okresowe badania lekarskie?
Tak
Nie
Czy ........................................................... ?
Tak
Nie
Przykłady działa
ń
ograniczaj
ą
cych ryzyko zwi
ą
zane z nara
ż
eniem czynniki chemiczne i
pyły:
•
Dokonywanie okresowych pomiarów st
ęż
e
ń
szkodliwych substancji chemicznych i
pyłów w powietrzu na stanowiskach pracy.
•
Informowanie pracowników o przekroczeniach warto
ś
ci NDS substancji
chemicznych i pyłów.
•
Prowadzenie rejestru substancji chemicznych i pyłów o działaniu prawdopodobnie
rakotwórczym i rakotwórczym.
•
Zapewnienie wentylacji miejscowej i ogólnej nawiewno-wywiewnej w
pomieszczeniach pracy i magazynach.
•
Przechowywanie substancji chemicznych i preparatów w szczelnie zamkni
ę
tych i
prawidłowo oznakowanych pojemnikach w magazynie spełniaj
ą
cym wymagania
dla substancji chemicznych.
•
Wyposa
ż
enie pracowników w
ś
rodki ochrony indywidualnej.
•
Przeprowadzanie wst
ę
pnych i okresowych bada
ń
lekarskich.
•
..........................................