PODSTAWY TELEDETEKCJI-ćwiczenia rachunkowe
Temat 4. Zasięg radaru w swobodnej przestrzeni.
Podstawowe wiadomości teoretyczne.
Odległość do celu, przy której moc sygnału na wejściu odbiornika osiąga wartość progową,
nazywana jest zasięgiem radaru. Dla radaru aktywnego z pasywną odpowiedzią zasięg w
swobodnej przestrzeni określany jest wyrażeniem:
( )
4
2
max
4
prog
odb
c
n
P
PG
R
π
σ
σ
=
gdzie:
- moc dostarczana do anteny,
P
- zysk anteny nadawczej,
n
G
c
σ
- powierzchnia skuteczna celu,
odb
σ
- powierzchnia skuteczna anteny odbiorczej,
- moc progowa.
prog
P
Powierzchnia skuteczna anteny oraz zysk mocy są związane zależnością:
odb
odb
G
π
λ
σ
4
2
=
wobec czego wyrażenie na zasięg będzie:
( )
4
3
2
max
4
π
λ
σ
prog
c
odb
n
P
G
PG
R
=
Jeżeli występuje jedna antena przy nadawania i odbiorze:
( )
4
3
2
2
max
4
prog
c
P
PG
R
π
σ
λ
=
Dla radaru impulsowego:
( )
4
0
3
2
2
max
4
prog
c
i
Nq
BkT
G
P
R
π
σ
λ
τ
=
gdzie:
- moc w impulsie,
i
P
τ
- czas trwania impulsu,
- współczynnik 1do 1,2,
B
≅
- stała Boltzmana równa
k
0
23
10
38
,
1
K
J
−
∗
,
- bezwzględna temperatura odbiornika,
0
T
N
- współczynnik szumów odbiornika,
- współczynnik wyróżnialności.
prog
q
Posługując się mocą średnią
p
i
śr
T
P
P
τ
∗
=
gdzie
p
p
F
T
1
=
okres powtarzania i
- częstotliwość powtarzania, wyrażenie na zasięg przyjmie postać:
p
F
( )
4
3
0
2
2
4
π
λ
σ
p
prog
c
śr
F
Nq
BkT
G
P
R
=
Jeżeli antena posiada charakterystykę w kształcie symetrycznego cygara o szerokości to:
Θ
( )
4
0
2
max
4
1
p
prog
c
śr
F
Nq
BkT
P
R
π
λ
σ
Θ
=
gdyż:
2
4
Θ
=
π
G
Przy odbiorze paczki n impulsów
n
q
q
prog
prog
1
=
więc:
4
1
0
2
max
4
1
π
λ
σ
p
prog
c
śr
F
Nq
BkT
n
P
R
Θ
=
gdzie:
- współczynnik wyróżnialności dla pojedynczego impulsu,
prog
q
1
Zadanie 1.
Obliczyć zasięg radaru w swobodnej przestrzeni, jeżeli jego parametry są następujące:
częstotliwość pracy f=3 GHz,
moc w impulsie
,
kW
P
i
500
=
zysk kierunkowy anteny
,
1000
=
G
powierzchnia
skuteczna
celu
,
2
10
m
c
=
σ
czułość
jest o 90dB niższa od 1mW.
min
P
Wskazówka.
Posługujemy się wyrażeniem
( )
4
3
min
2
2
max
4
π
λ
σ
P
G
P
R
c
i
=
Odp.
.
km
R
71
max
≅
Zadanie 2.
Obliczyć zasięg radaru w swobodnej przestrzeni przy następujących parametrach radaru:
moc w impulsie
,
MW
P
i
1
=
czas trwania impulsu
s
μ
τ
1
=
,
powierzchnia
skuteczna
anteny nadawczej i odbiorczej
,
2
10m
o
n
=
=
σ
σ
powierzchnia
skuteczna
celu
,
2
10m
c
=
σ
współczynnik szumów
,
20
=
N
progowy stosunek sygnał/szum
25
=
prog
q
,
długość fali
cm
10
=
λ
,
1
=
=
∗
Δ
B
f
τ
,
temperatura
,
K
T
0
300
=
K
J
k
0
23
10
38
,
1
−
∗
=
.
Wskazówka.
Posługujemy się wyrażeniem:
( )
4
0
3
2
2
max
4
prog
c
i
Nq
BkT
G
P
R
π
σ
λ
τ
=
przyjmując
=
nad
σ
( )
odb
nad
odb
G
π
λ
σ
4
2
=
Odp.
.
360
max
km
R
≅
Zadanie 3.
Wyliczyć wartość współczynnika wyróżnialności
(min.wartość stosunku sygnał/szum) w
pokładowym radarze pracującym na fali ciągłej przy następujących jego parametrach:
prog
q
zasięg w swobodnej przestrzeni
km
R
40
max
=
,
cm
2
=
λ
,
współczynnik szumów
,
20
=
N
powierzchnia
skuteczna
celu
,
2
5m
c
=
σ
,
2
5
,
0 m
odb
nad
=
=
σ
σ
moc
nadajnika
,
W
P
50
=
temperatura
,
K
T
0
300
=
czas opromieniowania celu
ms
t
opr
2
=
.
Wskazówka.
Posługujemy się wyrażeniem (dla radaru impulsowego):
( )
4
0
3
2
2
max
4
prog
c
i
Nq
BkT
G
P
R
π
σ
λ
τ
=
Przy radarze pracującym z falą ciągłą.
P
P
i
= oraz
opr
t
=
τ
Odp.
117
≅
prog
q
Zadanie 4.
Radar posiada dwie prędkości przeszukiwania przestrzeni
min
3
1
obr
f
a
=
oraz
min
15
2
obr
f
a
=
przy niezmienionych innych parametrach technicznych. Jak zmieni się zasięg
radaru przy przejściu z 15
min
obr
na 3
min
obr
.
Wskazówka. Przeanalizować wartości współczynników wyróżnialności
i
3
prog
q
15
prog
q
Odp. Przy 3
min
obr
zasięg wzrośnie
4
5 razy.
Zadanie 5.
Samolot leci na wysokości 30km. Obliczyć maksymalną odległość na jakiej radar jest w
stanie wykryć samolot. Tłumienia i refrakcji w atmosferze nie uwzględniać.
Wskazówka. Zasięg radaru w swobodnej przestrzeni uwzględniający krzywiznę ziemi
opisany jest wzorem:
[ ]
[ ]
[ ]
)
(
130
max
km
H
km
h
km
R
+
=
gdzie:
- wysokość lotu celu,
H
- wysokość zawieszenia anteny.
h
Odp. 710km.
Zadanie 6.
Na jakiej wysokości
H
powinien lecieć samolot wyposażony w radar wykrywający cele nisko
lecące tak aby był wykorzystywany w pełni maksymalny zasięg wykrywania równy
wysokość lotu celu nie mniejsza niż 50m.
.
200
max
km
R
=
Odp.
.
73
,
1
km
h
≅