„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

MINISTERSTWO EDUKACJI

NARODOWEJ

Maria Galińska

Przestrzeganie przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy,
ochrony przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska
743[02].O1.01

Poradnik dla nauczyciela

Wydawca

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy
Radom 2007

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

1

Recenzenci:
dr inż. Jadwiga Rudecka
mgr inż. Jolanta Figura



Opracowanie redakcyjne:
mgr inż. Maria Galińska



Konsultacja:
mgr inż. Zdzisław Feldo








Poradnik stanowi obudowę dydaktyczną programu jednostki modułowej 743[02].O1.01
„Przestrzeganie przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej oraz
ochrony środowiska”, zawartego w programie nauczania dla zawodu kuśnierz.
























Wydawca

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy, Radom 2007

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

2

SPIS TREŚCI

1.

Wprowadzenie

3

2.

Wymagania wstępne

5

3.

Cele kształcenia

6

4.

Przykładowe scenariusze zajęć

7

5.

Ćwiczenia

11

5.1.

Prawa i obowiązki pracownika i pracodawcy

11

5.1.1. Ćwiczenia

11

5.2.

Czynniki szkodliwe i uciążliwe występujące w środowisku pracy oraz
ochrona środowiska

13

5.2.1. Ćwiczenia

13

5.3.

Organizacja stanowiska pracy i stosowanie środków ochrony osobistej

15

5.3.1. Ćwiczenia

15

5.4.

Zasady bezpiecznej pracy przy urządzeniach elektrycznych
i mechanicznych

17

5.4.1. Ćwiczenia

17

5.5.

Ochrona przeciwpożarowa

19

5.5.1. Ćwiczenia

19

5.6.

Wypadki przy pracy i udzielanie pierwszej pomocy

21

5.6.1. Ćwiczenia

21

6.

Ewaluacja osiągnięć ucznia

7.

Literatura

23
35

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

3

1.

WPROWADZENIE

Przekazujemy Państwu Poradnik dla nauczyciela, który będzie pomocny w prowadzeniu

zajęć dydaktycznych w szkole kształcącej w zawodzie

kuśnierz.

W poradniku zamieszczono:

−

wymagania wstępne, wykaz umiejętności, jakie uczeń powinien mieć już ukształtowane,
aby bez problemów mógł korzystać z poradnika,

−

cele kształcenia, wykaz umiejętności, jakie uczeń ukształtuje podczas pracy
z poradnikiem,

−

przykładowe scenariusze zajęć,

−

przykładowe ćwiczenia ze wskazówkami do realizacji, zalecanymi metodami nauczania –
uczenia oraz środkami dydaktycznymi,

−

ewaluację osiągnięć ucznia, przykładowe narzędzie pomiaru dydaktycznego,

−

literaturę uzupełniającą.

Wskazane jest, aby zajęcia dydaktyczne były prowadzone różnymi metodami ze

szczególnym uwzględnieniem aktywizujących metod nauczania.

Formy organizacyjne pracy uczniów mogą być zróżnicowane, począwszy od

samodzielnej pracy uczniów do pracy zespołowej.

Jako pomoc w realizacji jednostki modułowej dla uczniów przeznaczony jest Poradnik

dla ucznia. Nauczyciel powinien ukierunkować uczniów na właściwe korzystanie z poradnika
do nich adresowanego.

Materiał nauczania (w Poradniku dla ucznia) podzielony jest na rozdziały, które

zawierają podrozdziały. Podczas realizacji poszczególnych rozdziałów wskazanym jest
zwrócenie uwagi na następujące elementy:

−

materiał nauczania – w miarę możliwości uczniowie powinni przeanalizować
samodzielnie. Obserwuje się niedocenianie przez nauczycieli niezwykle ważnej
umiejętności, jaką uczniowie powinni bezwzględnie posiadać – czytanie tekstu
technicznego ze zrozumieniem,

−

pytania sprawdzające mają wykazać, na ile uczeń opanował materiał teoretyczny i czy
jest przygotowany do wykonania ćwiczeń. W zależności od tematu można zalecić
uczniom samodzielne odpowiedzenie na pytania lub wspólne z całą grupą uczniów,
w formie dyskusji opracowanie odpowiedzi na pytania. Druga forma jest korzystniejsza,
ponieważ nauczyciel sterując dyskusją może uaktywniać wszystkich uczniów oraz
w trakcie dyskusji usuwać wszelkie wątpliwości,

−

dominującą rolę w kształtowaniu umiejętności oraz opanowaniu materiału spełniają
ć

wiczenia. W trakcie wykonywania ćwiczeń uczeń powinien zweryfikować wiedzę

teoretyczną oraz opanować nowe umiejętności. Przedstawiono dosyć obszerną
propozycję ćwiczeń wraz ze wskazówkami o sposobie ich przeprowadzenia,
uwzględniając różne możliwości ich realizacji w szkole. Nauczyciel decyduje, które
z zaproponowanych ćwiczeń jest w stanie zrealizować przy określonym zapleczu
technodydaktycznym szkoły. Prowadzący może również zrealizować ćwiczenia, które
sam opracował,

−

sprawdzian postępów stanowi podsumowanie rozdziału, zadaniem uczniów jest
udzielenie odpowiedzi na pytania w nim zawarte. Uczeń powinien samodzielnie czytając
zamieszczone w nim stwierdzenia potwierdzić lub zaprzeczyć opanowanie określonego
zakresu materiału. Jeżeli wystąpią zaprzeczenia, nauczyciel powinien do tych zagadnień
wrócić, sprawdzając czy braki w opanowaniu materiału są wynikiem niezrozumienia
przez ucznia tego zagadnienia, czy niewłaściwej postawy ucznia w trakcie nauczania.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4

W tym miejscu jest szczególnie ważna rola nauczyciela, gdyż od postawy nauczyciela,
sposobu prowadzenia zajęć zależy między innymi zainteresowanie ucznia. Uczeń
niezainteresowany materiałem nauczania, wykonywaniem ćwiczeń nie nabędzie w pełni
umiejętności założonych w jednostce modułowej. Należy rozbudzić wśród uczniów tak
zwaną „ciekawość wiedzy”. Potwierdzenie przez ucznia opanowania materiału nauczania
rozdziału może stanowić podstawę dla nauczyciela do sprawdzenia wiedzy i umiejętności
ucznia z tego zakresu. Nauczyciel realizując jednostkę modułową powinien zwracać
uwagę na predyspozycje ucznia, ocenić, czy uczeń ma większe uzdolnienia manualne,
czy może lepiej radzi sobie z rozwiązywaniem problemów teoretycznych,

−

testy zamieszczone w rozdziale Ewaluacja osiągnięć ucznia zawierają zadania z zakresu
całej jednostki modułowej i należy je wykorzystać do oceny uczniów, a wyniki osiągnięte
przez uczniów powinny stanowić podstawę do oceny pracy własnej nauczyciela
realizującego tę jednostkę modułową. Każdemu zadaniu testu przypisano określoną
liczbę możliwych do uzyskania punktów (0 lub 1 punkt). Ocena końcowa uzależniona
jest od ilości uzyskanych punktów. Nauczyciel może zastosować test według własnego
projektu oraz zaproponować własną skalę ocen. Należy pamiętać, żeby tak
przeprowadzić proces oceniania ucznia, aby umożliwić mu jak najpełniejsze wykazanie
swoich umiejętności.

Schemat układu jednostek modułowych

743[02].O1

Podstawy zawodu

743[02].O1.01

Przestrzeganie przepisów

bezpieczeństwa i higieny pracy,

ochrony przeciwpożarowej

oraz ochrony środowiska

743[02].O1.03

Charakteryzowanie maszyn

i urządzeń stosowanych

w kuśnierstwie

743[02].O1.02

Sporządzanie rysunku technicznego

i odzieżowego

743[02].O1.04

Określanie właściwości skór

futerkowych

743[02].O1.05

Charakteryzowanie dodatków

i materiałów pomocniczych

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5

2.

WYMAGANIA WSTĘPNE

Przystępując do realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć:

–

rozpoznawać typowe zagrożenia,

–

znać zasady ochrony środowiska,

–

stosować zasady współpracy w grupie,

–

korzystać z różnych źródeł informacji.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

6

3.

CELE KSZTAŁCENIA

W wyniku realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć:

–

określić prawa i obowiązki pracownika i pracodawcy,

–

zastosować podstawowe przepisy prawa dotyczące bezpieczeństwa i higieny pracy,

–

zastosować przepisy ochrony przeciwpożarowej,

–

zastosować podręczny sprzęt i środki gaśnicze zgodnie z zasadami ochrony
przeciwpożarowej,

–

określić zagrożenia dla człowieka i środowiska powstające podczas wykonywania
operacji technologicznych wytwarzania wyrobów futrzarskich,

–

określić zagrożenia występujące podczas stosowania chemicznych roztworów roboczych,
barwienia natryskowego i klejenia elementów wyrobów,

–

zabezpieczyć dostęp do szkodliwych środków chemicznych,

–

określić sposoby zapobiegania zagrożeniom zdrowia i życia pracowników,

–

zastosować odzież i sprzęt ochronny oraz środki ochrony indywidualnej na
poszczególnych stanowiskach pracy,

–

określić zasady zapobiegania wypadkom powodowanym przez czynniki środowiska
pracy,

–

udzielić pierwszej pomocy osobom poszkodowanym,

–

wyjaśnić zasady zachowywania się w razie wypadku przy pracy,

–

przewidzieć konsekwencje z tytułu naruszenia przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy
w trakcie wykonywania zadań zawodowych,

–

dobrać zabezpieczenia i osłony ruchomych części maszyn oraz urządzeń mechanicznych.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

7

4.

PRZYKŁADOWE SCENARIUSZE ZAJĘĆ

Scenariusz zajęć 1

Osoba prowadząca

…………………………………….………….

Modułowy program nauczania:

Kuśnierz 743[02]

Moduł:

Podstawy zawodu 743[02].O1

Jednostka modułowa:

Przestrzeganie przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy,
ochrony przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska
743[02].O1.01

Temat: Bezpieczne użytkowanie urządzeń zasilanych energią elektryczną.

Cel ogólny: Poznanie zasad zapobiegania porażeniom prądem elektrycznym.

Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć:

−

przewidzieć zagrożenia porażeniem prądem elektrycznym,

−

udzielić pierwszej pomocy osobie porażonej prądem elektrycznym.

Metody nauczania

−−−−

uczenia się:

−

pogadanka,

−

pokaz z objaśnieniem,

−

ć

wiczenie praktyczne.

Formy organizacyjne pracy uczniów: uczniowie pracują w grupach 2-3-osobowych.

Czas: 2 godziny dydaktyczne.

Środki dydaktyczne:

−

instrukcje obsługi sprzętu elektrycznego,

−

odtwarzacz filmów,

−

film prezentujący sposób udzielania pierwszej pomoc w przypadku porażenia prądem
elektrycznym.

−

zeszyt ćwiczeń,

−

fantom,

−

przybory do pisania.

Przebieg zajęć
1.

Wprowadzenie.

2.

Nauczyciel omawia zagrożenia dla człowieka jakie wynikają z niewłaściwego
użytkowania urządzeń elektrycznych oraz wyjaśnia jakie zmiany w organizmie żywym
może wywołać przepływający przez niego prąd elektryczny.

3.

Uświadomienie celów lekcji.

4.

Nauczyciel dzieli uczniów na zespoły 2-3-osobowe.

5.

Każdy zespół przedstawia instrukcję obsługi wybranego sprzętu elektrycznego,
stosowanego w gospodarstwie domowym.

6.

Uczniowie analizują zalecenia związane z bezpieczną obsługa urządzeń elektrycznych
i omawiają jak nieprawidłowa ich obsługa może spowodować porażenie prądem.

7.

Uczniowie z poszczególnych grup wypisują na tablicy zasady postępowania przy
obsłudze urządzeń elektrycznych dla uniknięcia porażenia prądem.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

8

8.

Nauczyciel prezentuje film przedstawiający sposób udzielania pierwszej pomocy.

9.

Nauczyciel przedstawia na fantomie sposób udzielania pierwszej pomocy w przypadku
porażenia prądem.

Zakończenie zajęć

Wskazani przez nauczyciela uczniowie prezentują swoją pracę. Nauczyciel wraz

z uczniami dokonują oceny.
Uczniowie porządkują stanowisko pracy.

Praca domowa

Opisać w zeszycie ćwiczeń etapy udzielania pierwszej pomocy porażonym prądem

elektrycznym.

Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach:

−

uczniowie wypełniają ankietę dotyczącą oceny zajęć i trudności podczas realizowania
zadania.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

9

Scenariusz zajęć 2

Osoba prowadząca

…………………………………….………….

Modułowy program nauczania:

Kuśnierz 743[02]

Moduł:

Podstawy zawodu 743[02].O1

Jednostka modułowa:

Przestrzeganie przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy,
ochrony przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska
743[02].O1.01

Temat: Ochrony osobiste jako uzupełnienie podstawowego zabezpieczenia

stanowiska pracy.

Cel ogólny: Nabycie umiejętności doboru ochron osobistych.

Po zakończeniu zajęć uczeń powinien umieć:

−

rozróżnić środki ochrony indywidualnej stosowane na stanowiskach pracy,

−

rozpoznać znaki nakazu stosowania środków ochrony osobistej,

−

dobrać odzież ochronną oraz środki ochrony indywidualnej dla stanowisk pracy
kuśnierza.

Metody nauczania–uczenia się:

−

pogadanka,

−

pokaz z objaśnieniem,

−

ć

wiczenia praktyczne.

Formy organizacyjne pracy uczniów: uczniowie pracują w grupach 2–4-osobowych.

Czas: 2 godziny dydaktyczne.

Środki dydaktyczne:

−

zestawy ćwiczeń opracowane przez nauczyciela dla każdego zespołu uczniowskiego,

−

instrukcja pracy metodą tekstu przewodniego,

Przebieg zajęć
1.

Wprowadzenie.

2.

Nauczyciel omawia rodzaje środków ochrony indywidualnej stosowane na stanowiskach
pracy.

3.

Nauczyciel prezentuje na foliogramach lub filmie przykłady odzieży ochronnej i sprzętu
ochrony osobistej.

4.

Nauczyciel zapoznaje uczniów ze znakami nakazu stosowania środków ochrony
osobistej.

5.

Nauczyciel dzieli uczniów na zespoły 2

−

3-osobowe.

6.

Uczniowie określają rodzaje czynników szkodliwych występujących na stanowiskach
pracy podanych przez nauczyciela.

7.

Uczniowie w grupach dobierają odzież ochronną oraz środki ochrony indywidualnej dla
poszczególnych stanowisk pracy.

8.

Uczniowie prezentują swoje propozycje.

9.

Nauczyciel wspólnie z uczniami analizuje co zostało prawidłowo wykonane, a co należy
zmienić.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

10

Zakończenie zajęć

Wskazani przez nauczyciela uczniowie prezentują swoją pracę. Nauczyciel wraz

z uczniami dokonują oceny.
Uczniowie porządkują stanowisko pracy.

Praca domowa

Narysować w zeszycie ćwiczeń znaki nakazu stosowania środków ochrony

indywidualnej.

Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach:

−

uczniowie wypełniają ankietę dotyczącą oceny zajęć i trudności podczas realizowania
zadania.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

11

5. ĆWICZENIA

5.1.

Prawa i obowiązki pracownika i pracodawcy

5.1.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Podaj rodzaje szkoleń pracowników z zakresu bhp i określ ich zakres.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić cel i zakres

szkoleń pracowników z zakresu bhp.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

wypisać w zeszycie ćwiczeń rodzaje szkoleń z zakresu bhp,

2)

określić zakres szkoleń i grupy pracowników jakich one dotyczą,

3)

zaprezentować wyniki ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

wykład informacyjny,

–

ć

wiczenie praktyczne.

Ś

rodki dydaktyczne:

−

zeszyt ćwiczeń,

−

przybory do pisania,

−

literatura zgodna z punktem 7 poradnika.

Ćwiczenie 2

Wypisz uprawnienia i obowiązki młodocianego pracownika zatrudnionego w zakładzie

kuśnierskim.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien przypomnieć zasady

zatrudniania pracownika młodocianego.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

wypisać w zeszycie ćwiczeń uprawnienia pracownika młodocianego,

2)

wypisać w zeszycie ćwiczeń obowiązki pracownika młodocianego,

3)

zaprezentować wyniki ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

pogadanka,

–

ć

wiczenie praktyczne.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

12

Ś

rodki dydaktyczne:

−

zeszyt ćwiczeń,

−

przybory do pisania,

−

literatura zgodna z punktem 7 poradnika.

Ćwiczenie 3

Wypisz zasady ochrony w pracy kobiet w ciąży.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego cel

i zakres oraz omówić zasady ochrony kobiet w ciąży.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

wypisać w zeszycie ćwiczeń uprawnienia kobiet w ciąży,

2)

wypisać w zeszycie ćwiczeń obowiązki pracodawcy w stosunku do zatrudnionych kobiet
w ciąży,

3)

zaprezentować wyniki ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

ć

wiczenie praktyczne.

Ś

rodki dydaktyczne:

−

zeszyt ćwiczeń,

−

przybory do pisania,

−

literatura zgodna z punktem 7 poradnika.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

13

5.2.

Czynniki szkodliwe i uciążliwe występujące w środowisku
pracy oraz ochrona środowiska

5.2.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Określ czynniki szkodliwe i uciążliwe na wybranych stanowiskach pracy.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego cel

i scharakteryzować czynniki szkodliwe jakie mogą wystąpić na różnych stanowiskach pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

zgromadzić materiały i przybory potrzebne do wykonania ćwiczenia,

2)

wybrać dwa dowolne stanowiska pracy,

3)

wypisać czynniki szkodliwe i uciążliwe na wybranych stanowiskach pracy,

4)

dokonać podziału czynników szkodliwych i uciążliwych na: biologiczne, chemiczne,
fizyczne i mechaniczne,

5)

zaprezentować wyniki ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

wykład informacyjny,

–

ć

wiczenie praktyczne.

Ś

rodki dydaktyczne:

−

zeszyt ćwiczeń,

−

przybory do pisania,

−

literatura zgodna z punktem 7 poradnika.

Ćwiczenie 2

Narysuj znaki ostrzegające przed czynnikami szkodliwymi na stanowiskach pracy.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego cel

i zakres oraz sposoby ostrzegania pracowników przed czynnikami szkodliwymi na
stanowiskach pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

zapoznać się z planszą przedstawiającą znaki ostrzegawcze przed czynnikami
szkodliwymi na stanowiskach pracy,

2)

dokonać podziału znaków ze względu na rodzaj czynnika szkodliwego,

3)

narysować w zeszycie ćwiczeń przykłady znaków ostrzegających przed poszczególnymi
czynnikami szkodliwymi,

4)

zaprezentować wyniki ćwiczenia.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

14

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

pokaz z objaśnieniem,

–

ć

wiczenie praktyczne.

Ś

rodki dydaktyczne:

−

plansze przedstawiające znaki ostrzegawcze przed czynnikami uciążliwymi szkodliwymi,

−

zeszyt ćwiczeń,

−

przybory do pisania,

−

literatura zgodna z punktem 7 poradnika.

Ćwiczenie 3

Podaj przykłady stanowisk pracy, na których występują następujące czynniki zagrożeń:

hałas, pyły, promieniowanie X, mikro- i makroorganizmy, powierzchnie śliskie, substancje
chemiczne.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego cel

i zakres oraz scharakteryzować wymienione w poleceniu ćwiczenia czynniki zagrożeń.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

zgromadzić materiały i przybory potrzebne do wykonania ćwiczenia,

2)

podać przykłady stanowisk, na których występują wymienione w poleceniu ćwiczenia
zagrożenia,

3)

zaprezentować wyniki ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

wykład informacyjny,

–

ć

wiczenie praktyczne.

Ś

rodki dydaktyczne:

−

zeszyt ćwiczeń,

−

przybory do pisania,

−

literatura zgodna z punktem 7 poradnika.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

15

5.3.

Organizacja stanowiska pracy i stosowanie środków
ochrony osobistej

5.3.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Zaprojektuj ergonomiczne stanowisko pracy szwaczki.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego cel

i zakres oraz scharakteryzować warunki ergonomiczne, jakie powinno spełniać stanowisko
pracy szwaczki.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

zapoznać się z zasadami organizacji ergonomicznych stanowisk pracy szwaczki,

2)

zgromadzić materiały i przybory potrzebne do wykonania ćwiczenia,

3)

zaproponować sposób oświetlania stanowiska pracy szwaczki,

4)

dobrać odpowiednie do wzrostu szwaczki krzesło i zaproponować sposób ustawienia go
przy maszynie,

5)

zaprezentować wyniki ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

pokaz z objaśnieniem,

–

ć

wiczenie praktyczne.

Ś

rodki dydaktyczne:

−

plansze z ergonomicznymi stanowiskami pracy,

−

foliogramy,

−

maszyna szwalnicza,

−

krzesło.

Ćwiczenie 2

Dobierz środki ochrony indywidualnej, które można zastosować na stanowiskach

krojczego, szwaczki, magazyniera wyrobów futrzarskich.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego cel

i zakres oraz rodzaje środków ochrony indywidualnej.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

zebrać informacje o czynnościach wykonywanych przez pracowników zatrudnionych na
stanowiskach: krojczego, szwaczki, magazyniera wyrobów futrzarskich,

2)

wypisać środki ochrony indywidualnej dla pracowników zatrudnionych na stanowiskach:
krojczego, szwaczki, magazyniera wyrobów futrzarskich,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

16

3)

zaproponować rodzaj środków ochrony indywidualnej dla poszczególnych stanowisk
pracy,

4)

omówić z nauczycielem swoje propozycje i uzasadnić je.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

pokaz z objaśnieniem,

–

ć

wiczenie praktyczne.

Ś

rodki dydaktyczne:

−

plansze, foliogramy lub eksponaty przedstawiające środki ochrony indywidualnej,

−

instrukcje obsługi maszyn szyjących, wózków widłowych, noży krojczych,

−

zeszyt ćwiczeń,

−

przybory do pisania,

−

literatura zgodna z punktem 7 poradnika.

Ćwiczenie 3

Dobierz typ odzieży roboczej dla zatrudnionych na stanowiskach krojczego, szwaczki,

magazyniera wyrobów futrzarskich.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego cel

i zakres oraz scharakteryzować różne typy odzieży roboczej.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

zebrać informacje o czynnościach wykonywanych przez pracowników zatrudnionych na
stanowiskach: krojczego, szwaczki, magazyniera wyrobów futrzarskich,

2)

zaproponować typ odzieży roboczej dla poszczególnych stanowisk pracy,

3)

omówić z nauczycielem swoje propozycje i uzasadnić je.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

pokaz z objaśnieniem,

–

ć

wiczenie praktyczne.

Ś

rodki dydaktyczne:

−

plansze lub foliogramy z rodzajami ubrań roboczych,

−

instrukcje obsługi maszyn szyjących, wózków widłowych, noży krojczych,

−

zeszyt ćwiczeń,

−

przybory do pisania,

−

literatura zgodna z punktem 7 poradnika.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

17

5.4.

Zasady bezpiecznej pracy przy urządzeniach elektrycznych
i mechanicznych

5.4.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Przeprowadzić analizę danych znajdujących się na tabliczce znamionowej.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego cel

i zakres ćwiczenia. Dokonać analizy danych znajdujących się na przykładowej tabliczce
znamionowej.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

znaleźć miejsce w maszynie, gdzie umieszczona jest tabliczka znamionowa,

2)

zapoznać się z informacjami zawartymi na tabliczce,

3)

zapisać dane z tabliczki znamionowej w zeszycie ćwiczeń,

4)

określić wymagany rodzaj zasilania maszyny na podstawie danych zawartych na
tabliczce znamionowej,

5)

zaprezentować wyniki ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

pokaz z objaśnieniem,

–

ć

wiczenie praktyczne.

Ś

rodki dydaktyczne:

−

maszyna lub urządzenie z tabliczką znamionową,

−

zeszyt ćwiczeń,

−

przybory do pisania,

−

literatura zgodna z punktem 7 poradnika.

Ćwiczenie 2

Wymień czynności jakie należy wykonać, aby bezpiecznie uruchomić maszynę

kuśnierską.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego cel

i zakres oraz zasady pracy maszyny kuśnierskiej.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

zapoznać się z budową maszyny kuśnierskiej,

2)

sprawdzić w jaki sposób jest zasilana i podłączana do sieci,

3)

wypisać w zeszycie ćwiczeń kolejne czynności jakie należy wykonać przed
uruchomieniem maszyny kuśnierskiej,

4)

zaprezentować wyniki ćwiczenia.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

18

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

pokaz z objaśnieniem,

–

ć

wiczenie praktyczne.

Ś

rodki dydaktyczne:

−

maszyna kuśnierska,

−

instrukcja obsługi maszyny kuśnierskiej,

−

zeszyt ćwiczeń,

−

przybory do pisania,

−

literatura zgodna z punktem 7 poradnika.

Ćwiczenie 3

Wskaż przykłady zastosowania osłon w maszynach i urządzeniach.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego cel

i zakres oraz omówić rodzaje osłon stosowanych w urządzeniach mechanicznych.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

wyszukać w swoim otoczeniu lub w literaturze maszyny lub urządzenia, w których
zastosowano osłony zabezpieczające,

2)

scharakteryzować rodzaje osłon zabezpieczających,

3)

omówić funkcję osłony jaką spełnia w danym urządzeniu,

4)

narysować schematy osłon w zeszycie ćwiczeń,

5)

zaprezentować wyniki ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

pokaz z objaśnieniem,

–

ć

wiczenie praktyczne.

Ś

rodki dydaktyczne:

−

maszyny lub urządzenia mechaniczne z osłonami,

−

foldery maszyn i urządzeń,

−

zeszyt ćwiczeń,

−

przybory do pisania,

−

literatura zgodna z punktem 7 poradnika.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

19

5.5

.

Ochrona przeciwpożarowa

5.5.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Zapoznaj się z rodzajem i rozmieszczeniem sprzętu gaśniczego w Twojej szkole.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego cel

i zakres oraz omówić rodzaje sprzętu gaśniczego oraz miejsca jego rozmieszczenia.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

wypisać w zeszycie ćwiczeń rodzaje sprzętu gaśniczego i odpowiadające im oznaczenia,

2)

zapoznać się z rozmieszczeniem poszczególnych rodzajów sprzętu gaśniczego (koce,
gaśnice, hydranty) w salach i na korytarzach,

3)

zapoznać się ze sposobem oznakowania sprzętu gaśniczego w Twojej szkole,

4)

policzyć sprzęt gaśniczy, znajdujący się w szkole, klasie,

5)

określić przeznaczenie poszczególnego sprzętu gaśniczego w zależności od palącego się
materiału,

6)

zapisać wnioski w zeszycie ćwiczeń,

7)

zaprezentować wyniki ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

pokaz z objaśnieniem,

–

ć

wiczenie praktyczne.

Ś

rodki dydaktyczne:

−

plansze lub foliogramy z rodzajami sprzętu gaśniczego,

−

plansze lub foliogramy ze znakami informacyjnymi dotyczącymi sprzętu gaśniczego,

−

zeszyt ćwiczeń,

−

przybory do pisania,

−

literatura zgodna z punktem 7 poradnika.

Ćwiczenie 2

Zapoznaj się z drogą ewakuacji z Twojej klasy w razie pożaru.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego cel

i zakres oraz omówić zasady ewakuacji w razie pożaru.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

zapoznać się z planem ewakuacji szkoły w razie pożaru,

2)

zapoznać się ze znakami ewakuacyjnymi i narysować je w zeszycie ćwiczeń,

3)

opisać sposób ewakuacji uczniów z Twojej klasy w razie pożaru,

4)

zaprezentować wyniki ćwiczenia.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

20

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

pokaz z objaśnieniem,

–

ć

wiczenie praktyczne.

Ś

rodki dydaktyczne:

−

plan ewakuacji szkoły,

−

plansze lub foliogramy ze znakami ewakuacyjnymi w razie pożaru,

−

zeszyt ćwiczeń,

−

przybory do pisania,

−

literatura zgodna z punktem 7 poradnika.

Ćwiczenie 3

Zapoznaj się ze sposobem użycia gaśnicy pianowej.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego cel

i zakres oraz omówić budowę i zasadę gaszenia pożaru gaśnicą pianową.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

zapoznać się z budową gaśnicy pianowej i jej przeznaczeniem,

2)

przeczytać uważnie instrukcję obsługi gaśnicy pianowej,

3)

zapisać w zeszycie ćwiczeń poszczególne etapy użycia gaśnicy pianowej,

4)

określić rodzaj palącego się materiału, który można gasić przy użyciu gaśnicy pianowej,

5)

narysować plakat przedstawiający sposób użycia gaśnicy pianowej,

6)

zaprezentować wyniki ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

pokaz z objaśnieniem,

–

ć

wiczenie praktyczne.

Ś

rodki dydaktyczne:

−

gaśnica pianowa,

−

plansze lub foliogramy przedstawiające budowę gaśnicy pianowej,

−

zeszyt ćwiczeń,

−

przybory do pisania,

−

arkusz papieru,

−

literatura zgodna z punktem 7 poradnika.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

21

5.6.

Wypadki przy pracy i udzielanie pierwszej pomocy

5.6.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Udziel pierwszej pomocy poszkodowanemu z krwotokiem zewnętrznym przedramienia.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego cel

i zakres oraz zasady tamowania krwotoków.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

zebrać materiały niezbędne do wykonania ćwiczenia,

2)

zorganizować stanowisko zgodnie z zasadami bhp i ergonomii pracy,

3)

zaplanować kolejność czynności przy udzielaniu pierwszej pomocy,

4)

uzgodnić z nauczycielem poprawność zaplanowanych czynności,

5)

zademonstrować sposób tamowania krwotoku zewnętrznego przedramienia,

6)

przeanalizować poprawność wykonania ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

pokaz z objaśnieniem,

–

ć

wiczenie praktyczne.

Ś

rodki dydaktyczne:

−

plansze przedstawiające udzielanie pierwszej pomocy przy krwotokach,

−

opaska uciskowa,

−

apteczka z wyposażeniem,

−

literatura zgodna z punktem 7 poradnika.

Ćwiczenie 2

Wykonaj opatrunek unieruchamiający kończynę dolną poszkodowanego z podejrzeniem

złamania.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego cel

i zakres oraz sposoby unieruchamiania kończyn w przypadku złamania i zwichnięcia.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

zebrać materiały niezbędne do wykonania ćwiczenia,

2)

zorganizować stanowisko pracy zgodnie z zasadami bhp i ergonomii pracy,

3)

zaplanować kolejność udzielania pomocy,

4)

uzgodnić z nauczycielem poprawność zaplanowanych czynności,

5)

zademonstrować sposób unieruchamiania kończyny dolnej,

6)

przeanalizować poprawność wykonania ćwiczenia.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

22

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

pokaz z objaśnieniem,

–

ć

wiczenie praktyczne.

Ś

rodki dydaktyczne:

−

plansze przedstawiające sposób udzielania pierwszej pomocy przy złamaniach
i zwichnięciach,

−

chusta trójkątna,

−

szyna do unieruchamiania kończyn,

−

apteczka z wyposażeniem,

−

literatura zgodna z punktem 7 poradnika.

Ćwiczenie 3

Udziel pierwszej pomocy poszkodowanemu z zatrzymanym oddechem.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego cel

i zakres oraz sposób postępowania w czasie wykonywania sztucznego oddychania „usta-
usta”.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

zebrać materiały niezbędne do wykonania ćwiczenia,

2)

zorganizować stanowisko zgodnie z zasadami bhp i ergonomii pracy,

3)

zaplanować kolejność czynności przy udzielaniu pierwszej pomocy,

4)

uzgodnić z nauczycielem poprawność zaplanowanych czynności,

5)

zademonstrować sposób wykonania sztucznego oddychania na fantomie,

6)

przeanalizować poprawność wykonania ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

pokaz z objaśnieniem,

–

ć

wiczenie praktyczne.

Ś

rodki dydaktyczne:

−

plansze lub foliogramy przedstawiające sposób wykonywania sztucznego oddychania
„usta-usta”’,

−

fantom,

−

literatura zgodna z punktem 7 poradnika.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

23

6. EWALUACJA OSIĄGNIĘĆ UCZNIA

Test dwustopniowy do jednostki modułowej „Przestrzeganie przepisów
bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej oraz ochrony
środowiska”

Przykłady narzędzi pomiaru dydaktycznego

Test 1

Test składa się z 20 zadań wielokrotnego wyboru, z których:

−

zadania 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 13, 14, 16, 17, 18 są z poziomu podstawowego,

−

zadania 10, 11, 12, 15, 19, 20 są z poziomu ponadpodstawowego.

Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt

Za każdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak

uczeń otrzymuje 0 punktów.

Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzyma następujące
oceny szkolne:

–

dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 8 zadań z poziomu podstawowego,

–

dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 11 zadań z poziomu podstawowego,

–

dobry – za rozwiązanie 15 zadań, w tym co najmniej 3 z poziomu ponadpodstawowego,

–

bardzo dobry – za rozwiązanie 18 zadań, w tym co najmniej 5 z poziomu
ponadpodstawowego.

Klucz odpowiedzi: 1. b, 2. a, 3. d, 4. a, 5. d, 6. a, 7. a, 8. a, 9. b, 10. c, 11. c,
12. a, 13. d, 14. b, 15. d, 16. c, 17. a, 18. a, 19. c, 20. b.

Plan testu

Nr

zad.

Cel operacyjny

(mierzone osiągnięcia ucznia)

Kategoria

celu

Poziom

wymagań

Poprawna

odpowiedź

1

Określić zobowiązania pracodawcy w zakresie
bhp w odniesieniu do pracowników

B

P

b

2

Wyjaśnić cel szkolenia okresowego bhp

B

P

a

3

Podać wiek osoby młodocianej

B

P

d

4

Nazwać spadek zdolności do pracy
spowodowany przez wysiłek

A

P

a

5

Wskazać sposób postępowania w razie
zauważenia pożaru

B

P

d

6

Wskazać przeznaczenie hydrantu

A

P

a

7

Odczytać znak ostrzegawczy

B

P

a

8

Zdefiniować hałas szkodliwy

A

P

a

9

Wyjaśnić cel stosowania odzieży ochronnej

B

P

b

10 Dobrać odzież ochronną

C

PP

c

11 Dobrać oświetlenie stanowiska pracy ręcznej

C

PP

c

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

24

12 Określić zagrożenie prądem elektrycznym

C

PP

a

13 Udzielić pierwszej pomocy

B

P

d

14 Wybrać sprzęt do gaszenia pożaru maszyny

elektrycznej

B

P

b

15 Określić sposób postępowania w razie

zauważenia uszkodzenia izolacji elektrycznej

C

PP

d

16 Odczytać znak nakazu

B

P

c

17 Rozpoznać rodzaj gaśnicy

B

P

a

18 Wskazać numer telefonu straży pożarnej

A

P

a

19 Zastosować opatrunek uciskowy

C

PP

c

20 Określić sposób postępowania przy porażeniu

prądem

C

PP

b

Przebieg testowania

Instrukcja dla nauczyciela

1.

Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z wyprzedzeniem co najmniej

jednotygodniowym.

2.

Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego.

3.

Zapoznaj uczniów z rodzajem zadań zawartych w zestawie oraz z zasadami punktowania.

4.

Przygotuj odpowiednią liczbę testów.

5.

Zapewnij samodzielność podczas rozwiązywania zadań.

6.

Przed rozpoczęciem testu przeczytaj uczniom instrukcję dla ucznia.

7.

Zapytaj, czy uczniowie wszystko zrozumieli. Wszelkie wątpliwości wyjaśnij.

8.

Nie przekraczaj czasu przeznaczonego na test.

9.

Kilka minut przed zakończeniem testu przypomnij uczniom o zbliżającym się czasie

zakończenia udzielania odpowiedzi.

Instrukcja dla ucznia

1.

Przeczytaj uważnie instrukcję.

2.

Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi.

3.

Zapoznaj się z zestawem zadań testowych.

4.

Test zawiera 20 zadań. Do każdego zadania dołączone są 4 możliwości odpowiedzi.
Tylko jedna jest prawidłowa.

5.

Udzielaj odpowiedzi na załączonej karcie odpowiedzi, stawiając w odpowiedniej rubryce
znak X. W przypadku pomyłki należy błędną odpowiedź zaznaczyć kółkiem, a następnie
ponownie zakreślić odpowiedź prawidłową.

6.

Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.

7.

Jeśli udzielenie odpowiedzi będzie Ci sprawiało trudność, wtedy odłóż jego rozwiązanie
na później i wróć do niego, gdy zostanie Ci wolny czas.

8.

Na rozwiązanie testu masz 45 minut.

Powodzenia!

Materiały dla ucznia:

−−−−

instrukcja,

−−−−

zestaw zadań testowych,

−−−−

karta odpowiedzi.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

25

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH

1.

Przed dopuszczeniem pracownika do pracy, zakład jest zobowiązany
a)

przeszkolić pracownika w zakresie jego praw i obowiązków.

b)

przeszkolić pracownika w zakresie bhp i prowadzić okresowe szkolenia.

c)

zapoznać pracownika z wszystkimi pracownikami.

d)

zapoznać pracownika z pomieszczeniami.

2.

Szkolenie okresowe ma na celu
a)

uzupełnienie, ugruntowanie i pogłębienie wiadomości z zakresu bhp.

b)

poznanie podstawowych wiadomości z bhp.

c)

zapoznanie się z rodzajem wykonywanych prac.

d)

zapoznanie się z funkcjonowaniem zakładu.

3.

Młodociana jest osoba, która
a)

ukończyła 16 lat, a nie przekroczyła 20 lat.

b)

nie ukończyła 16 lat.

c)

nie ukończyła 15 lat.

d)

ukończyła 16 lat, a nie przekroczyła 18 lat.

4.

Zmniejszenie zdolności do pracy spowodowane wysiłkiem to
a)

zmęczenie.

b)

koncentracja.

c)

motywacja.

d)

sprawność.

5.

W razie zauważenia pożaru pracownik powinien
a)

oddalić się w bezpieczne miejsce.

b)

opuścić zakład.

c)

zaalarmować innych, straż pożarną i kierownictwo.

d)

zaalarmować innych, straż pożarną, kierownictwo i przystąpić do gaszenia pożaru.

6.

Hydranty służą do
a)

poboru wody do celów gaśniczych.

b)

gaszenia palących się cieczy.

c)

gaszenia instalacji pod prądem.

d)

gaszenia rozpuszczalników.

7.

Przedstawiony na rysunku znak ostrzega przed
a)

substancją szkodliwą lub drażniącą.

b)

porażeniem prądem.

c)

promieniowaniem cieplnym.

d)

niebezpieczeństwem wybuchu.

8.

Za szkodliwy dla człowieka uważany jest hałas o natężeniu
a)

powyżej 85 dB.

b)

poniżej 40 dB.

c)

około 15 dB.

d)

około 30 dB.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

26

9.

Odzież ochronna ma na celu zabezpieczenie
a)

własnego ubrania pracownika przed uszkodzeniem.

b)

pracownika przed niekorzystnymi wpływami środowiska zewnętrznego.

c)

własnego ubrania przed jego zniszczeniem.

d)

pracownika przed działaniem czynników szkodliwych.

10.

Odzież ochronna, przedstawiona na rysunku powinna być zastosowana
przez pracownika, który pracuje w
a)

ś

rodowisku o niskiej temperaturze.

b)

atmosferze o wysokim stężeniu substancji szkodliwych.

c)

ś

rodowisku o wysokiej temperaturze.

d)

kontakcie z wodą.

11.

Stanowisko pracy ręcznej powinno mieć oświetlenie
a)

naturalne.

b)

ogólne.

c)

miejscowe.

d)

z prawej strony.

12.

Największe zagrożenie porażeniem prądem elektrycznym występuje w pomieszczeniu
a)

z wilgotną i betonową posadzką.

b)

przewiewnym z drewnianą podłogą.

c)

wilgotnym z drewnianą podłogą.

d)

suchym z betonowa posadzką.

13.

Udzielając pierwszej pomocy pracownikowi, który skaleczył palec igłą maszynową
należy
a)

wezwać pomoc lekarską.

b)

założyć opaskę uciskową.

c)

podać środki przeciwbólowe.

e)

zdezynfekować ranę i nałożyć opatrunek.

14.

W przypadku pożaru na skutek awarii maszyny szyjącej elektrycznej w sali produkcyjnej
zakładu kuśnierskiego należy użyć gaśnicy
a)

pianowej.

b)

proszkowej.

c)

wodnej.

d)

wodno

−

pianowej.

15.

W przypadku zauważenia przetartej instalacji na przewodzie elektrycznym żelazka należy
a)

poczekać na przyjście elektryka.

b)

owinąć przewód elektryczny dodatkową izolacją.

c)

dokonać prowizorycznej naprawy i dalej prasować.

d)

natychmiast wyłączyć żelazko spod napięcia.

16.

Znak przedstawiony na rysunku oznacza nakaz stosowania ochrony

a)

twarzy.

b)

dróg oddechowych.

c)

oczu.

d)

rąk.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

27

17.

Przedstawiona na rysunku gaśnica nosi nazwę
a)

ś

niegowej.

b)

proszkowej

c)

pianowej.

d)

wodnej.

18.

W razie zauważenia pożaru należy alarmować straż pożarną dzwoniąc pod numer
a)

998.

b)

988.

c)

996.

d)

989.

19.

Założenie opatrunku uciskowego jest niezbędne przy
a)

tamowaniu krwotoku.

b)

zwichnięciu stawu skokowego.

c)

poparzeniu.

d)

porażeniu prądem.

20.

Gdy nastąpiło porażenie prądem należy w pierwszej kolejności
a)

sprawdzić oddech i puls poszkodowanego.

b)

przerwać dopływ prądu.

c)

ułożyć poszkodowanego w pozycji bocznej.

d)

reanimować poszkodowanego.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

28

KARTA ODPOWIEDZI

Imię i nazwisko ...............................................................................

Przestrzeganie przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony
przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska

Zakreśl poprawną odpowiedź.

Nr

zadania

Odpowiedź

Punkty

1

a

b

c

d

2

a

b

c

d

3

a

b

c

d

4

a

b

c

d

5

a

b

c

d

6

a

b

c

d

7

a

b

c

d

8

a

b

c

d

9

a

b

c

d

10

a

b

c

d

11

a

b

c

d

12

a

b

c

d

13

a

b

c

d

14

a

b

c

d

15

a

b

c

d

16

a

b

c

d

17

a

b

c

d

18

a

b

c

d

19

a

b

c

d

20

a

b

c

d

Razem:

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

29

Test 2
Test dwustopniowy do jednostki modułowej „Przestrzeganie przepisów
bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej oraz ochrony
środowiska”

Test składa się z 20 zadań wielokrotnego wyboru, z których:

−

zadania 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 9, 10, 12, 14, 15, 16, 20 są z poziomu podstawowego,

−

zadania 8, 11, 13, 17, 18, 19 są z poziomu ponadpodstawowego.

Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt

Za każdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak

uczeń otrzymuje 0 punktów.

Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzyma następujące
oceny szkolne:

–

dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 8 zadań z poziomu podstawowego,

–

dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 11 zadań z poziomu podstawowego,

–

dobry – za rozwiązanie 15 zadań, w tym co najmniej 3 z poziomu ponadpodstawowego,

–

bardzo dobry – za rozwiązanie 18 zadań, w tym co najmniej 5 z poziomu
ponadpodstawowego.

Klucz odpowiedzi: 1. a, 2. a, 3. a, 4. b, 5. c, 6. b, 7. a, 8. c, 9. a, 10. a, 11. a,
12. d, 13. b, 14. b, 15. b, 16. a, 17. b, 18. b, 19. d, 20. a.

Plan testu

Nr

zad.

Cel operacyjny

(mierzone osiągnięcia ucznia)

Kategoria

celu

Poziom

wymagań

Poprawna

odpowiedź

1

Podaćć zakres Kodeksu Pracy

B

P

a

2

Podać zakres wstępnego szkolenia bhp

B

P

a

3

Podać warunek zatrudnienia młodocianego

B

P

a

4

Nazwać rodzaj hałasu nie wywołującego
trwałego skutku w organiźmie

A

P

b

5

Podać rodzaj materiału, z jakiego jest wykonany
koc gaśniczy

B

P

c

6

Rozpoznać sprzęt przeciwpożarowy

A

P

b

7

Odczytać znak ostrzegawczy

B

P

a

8

Dobrać rodzaj urządzeń dla zapewnienia stałych
warunków klimatycznych

C

PP

c

9

Wyjaśnić cel stosowania odzieży roboczej

B

P

a

10 Podać cel stosowania osłon w maszynach

A

P

a

11 Wskazać sposób postępowania w razie

porażenia prądem

C

PP

a

12 Podać sposób postępowania w przypadku

krwotoku

B

P

d

13 Zastosować sprzęt gaśniczy

C

PP

b

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

30

14 Rozpoznać znak nakazu

B

P

b

15 Rozpoznać sprzęt gaśniczy

B

P

b

16 Podać numer telefonu pogotowia ratunkowego

A

P

a

17 Zastosować rodzaj pierwszej pomocy w

przypadku ustania oddechu

D

PP

b

18 Zastosować opatrunek uciskowy

D

PP

b

19 Zastosować opatrunek usztywniający

D

PP

d

20 Rozpoznać znak

B

P

a

Przebieg testowania

Instrukcja dla nauczyciela

1.

Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z wyprzedzeniem co najmniej
jednotygodniowym.

2.

Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego.

3.

Zapoznaj uczniów z rodzajem zadań zawartych w zestawie oraz z zasadami punktowania.

4.

Przygotuj odpowiednią liczbę testów.

5.

Zapewnij samodzielność podczas rozwiązywania zadań.

6.

Przed rozpoczęciem testu przeczytaj uczniom instrukcję dla ucznia.

7.

Zapytaj, czy uczniowie wszystko zrozumieli. Wszelkie wątpliwości wyjaśnij.

8.

Nie przekraczaj czasu przeznaczonego na test.

9.

Kilka minut przed zakończeniem testu przypomnij uczniom o zbliżającym się czasie
zakończenia udzielania odpowiedzi.

Instrukcja dla ucznia

1.

Przeczytaj uważnie instrukcję.

2.

Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi.

3.

Zapoznaj się z zestawem zadań testowych.

4.

Test zawiera 20 zadań. Do każdego zadania dołączone są 4 możliwości odpowiedzi.
Tylko jedna jest prawidłowa.

5.

Udzielaj odpowiedzi na załączonej karcie odpowiedzi, stawiając w odpowiedniej rubryce
znak X. W przypadku pomyłki należy błędną odpowiedź zaznaczyć kółkiem, a następnie
ponownie zakreślić odpowiedź prawidłową.

6.

Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.

7.

Jeśli udzielenie odpowiedzi będzie Ci sprawiało trudność, wtedy odłóż jego rozwiązanie
na później i wróć do niego, gdy zostanie Ci wolny czas.

8.

Na rozwiązanie testu masz 45 minut.

Powodzenia!

Materiały dla ucznia:

−−−−

instrukcja,

−−−−

zestaw zadań testowych,

−−−−

karta odpowiedzi.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

31

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH

1.

Kodeks pracy określa
a)

prawa i obowiązki pracownika i pracodawcy.

b)

regulamin pracy.

c)

strukturę organizacyjną zakładu pracy.

d)

przepisy bhp.

2.

Szkolenie wstępne bhp obejmuje
a)

wszystkich nowo przyjętych pracowników.

b)

pracowników zmieniających stanowisko pracy.

c)

pracowników młodocianych.

d)

kobiety w ciąży.

3.

Warunkiem zatrudnienia młodocianego jest
a)

posiadanie świadectwa ukończenia szkoły podstawowej.

b)

posiadanie świadectwa ukończenia gimnazjum.

c)

wiek poniżej 16 lat.

d)

zgoda rodziców.

4.

Hałas, nie wywołujący trwałych skutków w organizmie nazywa się
a)

szkodliwym.

b)

uciążliwym.

c)

słyszalnym.

d)

ultradźwiękowym.

5.

Koc gaśniczy wykonany jest z
a)

bawełny.

b)

konopii.

c)

włókna szklanego.

d)

włókna poliamidowego.

6.

Rysunek przedstawia
a)

hydrant.

b)

hydronetkę.

c)

gaśnicę śniegową.

d)

gaśnice wodną.

7.

Przedstawiony na rysunku znak ostrzega przed
a)

materiałem łatwopalnym.

b)

porażeniem prądem.

c)

promieniowaniem cieplnym.

d)

niebezpieczeństwem wybuchu.

8.

Stałe warunki klimatyczne w pomieszczeniu (temperatura i wilgotność) zapewnia
a)

wentylacja miejscowa.

b)

wentylacja naturalna.

c)

klimatyzacja.

d)

wentylacja nawiewna.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

32

9.

Stosowanie odzieży roboczej ma na celu
a)

zabezpieczenie odzieży własnej pracownika przed zniszczeniem.

b)

zabezpieczenie pracownika przed czynnikami szkodliwymi.

c)

poprawę wyglądu pracownika.

d)

zwiększenie łatwości poruszania się.

10.

Osłony w maszynach stosuje się w celu
a)

zabezpieczenia części ruchomych.

b)

poprawienia wyglądu zewnętrznego.

c)

ułatwienia obsługi.

d)

ułatwienia napraw.

11.

W przypadku porażenia prądem elektrycznym należy w pierwszej kolejności
a)

odciąć dopływ prądu elektrycznego.

b)

odciągnąć porażonego.

c)

zastosować sztuczne oddychanie.

d)

położyć porażonego na boku.

12.

Udzielając pierwszej pomocy przy krwotoku z ręki należy
a)

opuścić ją do dołu.

b)

zabandażować ją.

c)

założyć opatrunek usztywniający.

d)

założyć opaskę uciskową.

13.

Hydronetki wodne służą do gaszenia
a)

urządzeń elektrycznych.

b)

drewna, papieru.

c)

cieczy łatwopalnych.

d)

gazów.

14.

Znak przedstawiony na rysunku oznacza nakaz stosowania ochrony

a)

twarzy.

b)

dróg oddechowych.

c)

oczu.

d)

rąk.

15.

Przedstawiony na rysunku sprzęt gaśniczy nosi nazwę
a)

gaśnicy śniegowej.

b)

hydrantu.

c)

gaśnicy pianowej.

d)

gaśnicy wodnej.

16.

W razie wypadku przy pracy należy wezwać pogotowie ratunkowe dzwoniąc pod numer
a)

999.

b)

988.

c)

996.

d)

989.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

33

17.

W przypadku ustania oddechu poszkodowanego, należy natychmiast
a)

wezwać pogotowie.

b)

przystąpić do wykonywania sztucznego oddychania i wezwać pogotowie.

c)

położyć na leżance.

d)

przewieść do lekarza.

18.

Opatrunek uciskowy stosuje się w przypadku
a)

złamania kończyny.

b)

krwotoku.

c)

obtarcia naskórka.

d)

porażenia prądem.

19.

Opatrunek usztywniający stosuje się w przypadku

a)

skaleczenia.

b)

krwotoku.

c)

obtarcia naskórka.

d)

złamania kończyny.

20.

Przedstawiony znak oznacza kierunek
a)

drogi ewakuacyjnej.

b)

obrotu elementu maszyny.

c)

wejścia do budynku.

d)

kierunek ewakuacji dla niepełnosprawnych.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

34

KARTA ODPOWIEDZI

Imię i nazwisko ...............................................................................

Przestrzegania przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony
przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska

Zakreśl poprawną odpowiedź.

Nr

zadania

Odpowiedź

Punkty

1

a

b

c

d

2

a

b

c

d

3

a

b

c

d

4

a

b

c

d

5

a

b

c

d

6

a

b

c

d

7

a

b

c

d

8

a

b

c

d

9

a

b

c

d

10

a

b

c

d

11

a

b

c

d

12

a

b

c

d

13

a

b

c

d

14

a

b

c

d

15

a

b

c

d

16

a

b

c

d

17

a

b

c

d

18

a

b

c

d

19

a

b

c

d

20

a

b

c

d

Razem:

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

35

7. LITERATURA

1.

Brejtkopf B., Marciniak M., Worwa Z.: Przysposobienie obronne. WSiP, Warszawa 2002

2.

Burzyński C., Suliga A.: Kuśnierstwo 1. WSiP, Warszawa 1976

3.

Hasen A.: Bezpieczeństwo i higiena pracy. WSiP, Warszawa 1998

4.

Mac S., Leowski J.: Bezpieczeństwo i higiena pracy dla szkół zasadniczych. WSiP,
Warszawa 2000

5.

Praca zbiorowa: Bezpieczeństwo i ochrona człowieka w środowisku pracy. Ergonomia.
CIOP, Warszawa 1999

6.

Praca zbiorowa: Bezpieczeństwo pracy i ergonomia. CIOP, Warszawa 1999

7.

Samek P. (tłumaczenie): Krawiectwo. Technologia. WSiP, Warszawa 1999

8.

www.aba.wroclaw.pl

9.

www.ciop.pl

10.

www.gasnice.waw.pl

11.

www.gras.pl

12.

www.komers-bhp.pl

13.

www.robopol.pl

14.

www.sklep.aniremis.com