3//

Parametry które powinny być dane : P1, P2, T1, T2, n1, n2, u

Liczba zwojów ślimaka Z1=1; 2; 4
Liczba zębów ślimacznicy Z2=Z1*u (z2 musi być całkowite i nie mniejsze niż 28)

Odległość osi teoretyczna :

Moduł osiowy teoretyczny oraz dobranie rzeczywistej odległości osi:

Naprężenia stykowe:

Współczynnik przesunięcia ślimacznicy potrzebny przy ewentualnym normalizowaniu a

w

Wymiary ślimaka i ślimacznicy:

Siły działające w uzębieniu:

9//
Dobór łożyska tocznego na podstawie nośności ruchowej C

W przypadku, gdy obciążony wał obraca się w oprawie, dokonuje się doboru wielkości łożyska na podstawie
nośności ruchowej „C”, która dla dobranego łożyska tocznego musi być większa od nośności obliczonej.

Nośność ta oznacza, że przy obracającym się pierścieniu wewnętrznym pod obciążeniem 90% łożysk z
wyprodukowanej partii będzie miało trwałość równą 1 milionowi obrotów.

Nośność ruchową oblicza się na podstawie następującej zależności:

C = P • f

h

• f

n

• f

d

/ f

t

gdzie:

P

–

obciążenie zastępcze w punkcie łożyskowania w [N],

f

h

–

współczynnik zależny od przewidywanego czasu pracy łożyska

[-]

f

n

–

współczynnik zależny od prędkości obrotowej łożyska

[-]

f

d

–

współczynnik zależny od zmiennych obciążeń dynamicznych

[-], przy obciążeniach statycznych f

d

= 1

f

t

–

współczynnik zależny od temperatury pracy łożyska

[-], dla temperat

ur do 120ºC f

t

= 1

Obciążenie zastępcze obliczane jest na podstawie zależności P=VXP

P

+YP

W

lub podobnej podawanej na

końcu każdej tabeli z łożyskami, przy czym P

P

jest składową reakcji prostopadłą do osi wału a P

W

jest

składową reakcji równoległą do osi wału (wzdłuż wału) w punkcie łożyskowania.

Wartości współczynników X, V i Y podane są pod każdą tabelą z łożyskami.

W przypadku obciążeń zmiennych do obliczenia obciążenia zastępczego przyjmuje się obciążenia średnie,
obliczone według zależności:

W przypadku, gdy dodatkowo mamy do czynienia ze zmienną prędkością obrotową, obciążenie średnie
wylicza się według poniższej zależności:

gdzie:

T – udział czasu działania obciążeń,

n – udział prędkości obrotowych,

P – udział obciążeń.

W przypadku gdy obliczona nośność jest większa od nośności łożysk dostępnych dla danej średnicy
wału możliwe jest dobranie dwóch łożysk na jednym czopie wału. Takie rozwiązanie nazywane jest
złożeniem łożyskowym a jego nośność Cu

nie jest równa sumie nośności poszczególnych łożysk a:

Cu = 1,62C

–

dla łożysk kulkowych, lub

Cu = 1,71C

–

dla łożysk wałeczkowych.

10//

Sprzęgło cierne wielopłytkowe - to zwielokrotnione sprzęgło tarczowe. Do dwóch tulei:
zewnętrznej i wewnętrznej są naprzemienne mocowane płytki cierne (np. 1 i 3 w zewnętrznej, 2 i 4
w wewnętrznej itd.). Osadzenie płytek na wypustach w tulejach powoduje, że obracać mogą się
tylko z daną tuleją, lecz mogą przesuwać się wzdłuż tulei bez przeszkód. Każda z tulei połączona
jest z innym wałem. Sprzęgło rozpoczyna pracę w chwili przesunięcia nasuwy 6, która poprzez
dźwignię 5 dociska zestaw płytek (sprzęgło włączone przedstawia rys.).