Jezyk Polski

I. Czytanie ze zrozumieniem

... Staro¿ytni Grecy i Rzymianie czêsto u¿ywali koni nie tylko w walce, ale i w paradach wojskowych lub wyœcigach

rydwanów. Nigdy zaœ do pracy na roli, tê funkcjê spe³nia³ wó³. Ju¿ Herodot w IV wieku p.n.e. w swym dziele historycznym
podaje, ¿e w licznych walkach bra³y udzia³ konie, specjalnie æwiczone w sztuce wojennej. W czasie pokoju mieszkañcy Kardii,
miasta w Azji Mniejszej, u¿ywali koni równie¿ dla rozrywki. Poddawano je tresurze, ucz¹c tañczyæ w takt melodii wygrywanej
na flecie. Pod koniec biesiady s³uchano dŸwiêków fletu, podziwiaj¹c popisy tañcz¹cych koni.

Do powstania klasy koñskiej arystokracji przyczyni³y siê licznie powstaj¹ce stadniny (zarodowe hodowlane konie).

Tam rodz¹ siê piêkne rasowe okazy tych zwierz¹t, przygotowywane do zawodów jeŸdzieckich albo wystawiane na aukcjach,
gdzie osi¹gaj¹ nieraz zawrotne sumy przewy¿szaj¹ce wartoœæ najwy¿szej klasy samochodu. Zw³aszcza polskie araby, w
których hodowli specjalizuje siê stadnina w Janowie Podlaskim, ciesz¹ siê zas³u¿on¹ s³aw¹ na ca³ym œwiecie. Czy rasowe
ogiery i klacze s¹ bardziej szczêœliwe od swych braci - koni domowych? Raczej nie, ich ¿ycie to te¿ nie³atwa praca,
wielogodzinne mêcz¹ce æwiczenia. A poklask i zachwyt t³umów? Te potrzebne s¹ chyba bardziej d¿okejom...
Bêd¹c niedawno w stolicy Austrii, Wiedniu, widzia³am szko³ê jazdy koñskiej, s³yn¹c¹ od dawna z przeœlicznych bia³ych koni
bior¹cych udzia³ w wszelkiego rodzaju paradach. Niegdyœ szko³a ta by³a oczkiem w g³owie Habsburgów - cesarzy
austriackich, dodaj¹c splendoru ich dworom i im samym. Podobno biel tej koñskiej maœci (maœæ to kolor sierœci konia)
otrzymuje siê za pomoc¹ ró¿nych krzy¿ówek genetycznych, z których rodz¹ siê konie... czarne, z wiekiem coraz bardziej
bielej¹ce, a¿ staj¹ siê œnie¿no bia³e. Codziennie poddawane s¹ musztrze, ucz¹ siê równie¿ wykonywaæ szczególne ruchy,
przypominaj¹ce taniec. Zmêczone zwierzêta musz¹ te¿ mieæ czas oddechu. W lecie wiêc na dwa, trzy miesi¹ce wyje¿d¿aj¹ w
plener na wypoczynek.

Halina Cieszkowska,

[w:] „P³omyczek” grudzieñ 2007, s. 26-27.

Arystokracja.

2. Konie z wiedeñskiej stadniny przygotowuje siê do udzia³u w:

A. zawodach jeŸdzieckich

B. ró¿nych paradach

C. pokazach tañca

D. polowaniach

3. Janów Podlaski s³ynie z:

A. produkcji samochodów

B. hodowli arabów

C. aukcji luksusowych samochodowych

D. najwiêkszej w œwiecie liczby koni domowych

5. Krzy¿ówki genetyczne w hodowli koni uzyskuje siê, aby:

A. rodzi³o siê wiêcej koni

C. konie uzyska³y oryginaln¹ maœæ

B. konie by³y bardziej podatne na tresurê

D. konie sta³y siê ³agodniejsze

II. Literatura

7. Prometeusz przyniós³ ludziom z Olimpu:

A. ¿ywnoœæ

B. wodê

C. muzykê

D. ogieñ

Panda

2008

6. W czasach staro¿ytnych nie u¿ywano koni do:

A. pracy na roli

C. ci¹gniêcia rydwanów

B. pokazów wojskowych

D. urozmaicenia przyjêæ

8. „Chcê, by wszystko, czego siê tknê, zmienia³o siê w z³oto” - powiedzia³:

A. Midas do Dionizosa

B. Ikar do Dedala

C. Syzyf do Dzeusa

D. Herakles do Hery

5

Szkola podstawowa Klasa

1. „Arystokracj¹” autorka nazywa konie, które:

A. maj¹ piêkn¹ sierœæ

C. pochodz¹ z Austrii

B. s¹ pos³uszne

D. s¹ rasowe

4. Praca koñskiej „arystokracji” polega na:

A. chodzeniu w zaprzêgu

B. bieganiu po ³¹kach

C. poddawaniu siê tresurze

D. wspomaganiu rolników

9. Syzyf musia³ wtaczaæ pod górê kamieñ, poniewa¿:

A. oszuka³ ¿onê

B. ukrad³ z Olimpu ambrozjê

C. uwiêzi³ Hadesa

D. wymkn¹³ siê œmierci

10. Aby opuœciæ Hades, Syzyf pos³u¿y³ siê:

A. proœb¹

B. rozkazem

C. podstêpem

D. przemoc¹

11. Syzyf by³ cz³owiekiem:

A. posêpnym

B. grubiañskim

C. naiwnym

D. towarzyskim

12. Doktor Clary i kapitan Glen („W pustyni i w puszczy”) podjêli decyzjê o poszukiwaniach dzieci, gdy:

A. ujrzeli na piasku rêkawiczkê Nel

B. znaleŸli na drzewie latawiec

C. dotarli do baobabu „Kraków”

D. spotkali karawanê kupieck¹

14. Mahdi ¿¹da³ od Stasia, by ch³opiec:

A. nauczy³ go strzelaæ

B. wst¹pi³ do jego armii

C. przyj¹³ jego wiarê

D. odda³ mu chininê

III. Nauka o jêzyku

19. W sposób nieregularny stopniuje siê przymiotnik:

A. s³odki

B. dobry

C. rzeczny

D. podstêpny

21. B³êdne stopniowanie przeprowadzono w szeregu:

A. du¿y - mniejszy - najmniejszy

B. mi³y - milszy - najmilszy

C. gorzki - bardziej gorzki - najbardziej gorzki

D. z³y - gorszy - najgorszy

22. Poprawnie powiemy:

A. On jest najlepszy od wszystkich.

B. Ona jest wy¿sza jak jej brat.

C. Oni s¹ od nich m¹drzejsi.

D. One s¹ naj³adniejsze ni¿ tamte.

15. Burza w d¿ungli mog³a skoñczyæ siê tragicznie, gdyby nie Kali, który:

A. zbudowa³ sza³as

B. wystraszy³ lwy

C. umocowa³ zeribê

D. wci¹gn¹³ dzieci na drzewo

16. Podczas wyprawy do Ogrodu Botanicznego ch³opcy z Placu Broni odkryli, ¿e:

A. Czerwonoskórzy nie maj¹ broni

B. Gereb jest zdrajc¹

C. skradziono im pieczêæ zwi¹zkow¹

D. Feri Acz ma ich kulki

17. We fragmencie wiersza J. Brzechwy pt. „PaŸdziernik” obraz jesieni

jest zbudowany przede wszystkim za pomoc¹:

A. dŸwiêków

B. kszta³tów

C. barw

D. linii

Nad ranem jeszcze biela³ szron,
A oto ju¿ siê dzieñ p³omieni
I stoi mój rówieœnik - klon
W poz³ocie s³oñca i jesieni.

20. Nie mo¿na stopniowaæ przymiotnika:

A. pos³uszny

B. korzystny

C. postêpowy

D. gwiezdny

24. Przyimki z³o¿one znajduj¹ siê w szeregu:

A. przed, na

B. spoœród, wko³o

C. z³oty, czarny

D. teraz, wczoraj

27. B³êdnie jest napisany wyraz:

A. wzi¹æ

B. zdjeli

C. zmi¹³em

D. poj¹³

30. Przys³owie

nale¿y uzupe³niæ s³owami:

Wilk syty i...

A. ³agodny

B. zaj¹c ukryty

C. ludzie bezpieczni

D. koza ca³a

13. Któregoœ dnia Staœ ocali³ Nel przed atakiem:

A. s³onia

B. nosoro¿ca

C. wobo

D. goryla

18. Osoba mówi¹ca w wierszu wyra¿a:

A. têsknotê za przemijaj¹ca por¹ roku

B. niechêæ wobec nastaj¹cych zmian

C. obojêtnoœæ wobec oznak jesieni

D. zadziwienie zmiennoœci¹ przyrody

23. Wyra¿enie przyimkowe znajduje siê w zdaniu:

A. On patrzy przez okno.

B. Ci¹gle pada deszcz.

C. Kasia ju¿ czyta i pisze.

D. Nie znam tych ch³opców.

25. Formê trybu rozkazuj¹cego ma czasownik w zdaniu:

A. Musisz st¹d wyjœæ!

B. Chcê, ¿eby on to napisa³!

C. Móg³byœ wreszcie zamkn¹æ okno!

D. Niech oni to powiedz¹!

26. Trybu przypuszczaj¹cego nie stosujemy, aby:

A. przekazaæ informacjê

B. wypowiedzieæ ¿yczenie

C. wyraziæ w¹tpliwoœæ

D. poprosiæ o coœ

28. W zdaniu pojedynczym nie mo¿e byæ wiêcej ni¿:

A. 1 rzeczownik w rodzaju mêskim

B. 1 orzeczenie

C. 1 przys³ówek

D. 1 podmiot

29. B³êdn¹ formê ma rzeczownik w zdaniu:

A. Spotka³am siê z przyjacielami.

B. Byliœmy w Zakopanem.

C. Bawiê siê z kole¿ank¹ na dworze.

D. Mówi³a o swoim synu.