Pingwin

5

Jezyk Polski

3. Lec¹c do gniazd, ptaki wykorzystuj¹:

A zawirowania powietrza

.

C. po³udniowe sztormy

B. burze piaskowe

D. ciep³e wiatry z po³udnia

I. Czytanie ze zrozumieniem

... Powrót ptaków wêdrownych do miejsc lêgowych uzale¿niony jest od pogody. Podczas gdy stosunkowo

odporne na mrozy skowronki polne pojawiaj¹ siê na swoich œrodkowoeuropejskich lêgowiskach czêsto ju¿ w lutym,
chroni¹c siê ewentualnie przed wyj¹tkowo niskim spadkiem temperatury po lasach, to inne ptaki œpiewaj¹ce nie lec¹ nigdy
poza zasiêg ³agodnych, ciep³ych pr¹dów powietrza z po³udnia. Mo¿na powiedzieæ, ¿e szybuj¹ na nich niejako do swoich
krajów. Gdy zima nieoczekiwanie powraca, cofaj¹ siê nawet o setki kilometrów na po³udnie.
Dlaczego jedna jaskó³ka nie czyni jeszcze wiosny? Jaskó³ki, aby prze¿yæ, potrzebuj¹ dodatkowego zabezpieczenia: gdyby
ci d³ugodystansowcy wêdrowali w olbrzymich stadach (jak to czyni¹ np. przemieszczaj¹ce siê na œrednich odleg³oœciach
szpaki), to grozi³oby im niebezpieczeñstwo ca³kowitej zag³ady w razie burzy piaskowej nad Sahar¹ czy sztormu nad
Morzem Œródziemnym. Z tego powodu ci¹gn¹ ma³ymi stadami i w odstêpach wielotygodniowych. Niekorzystne warunki
pogodowe zagroziæ wiêc mog¹ tylko u³amkowi ich populacji. Przylatuj¹ zatem nieregularnie, jedne wczeœniej, drugie
póŸniej, ale przylatuj¹!

II. Nauka o jêzyku

9. G³oska to:

A sylaba

.

B. litera

C dŸwiêk

.

D. wyraz

10. Parê wyrazów przeciwstawnych stanowi zapis:

A siedzieæ - chodziæ

.

B. mówiæ - milczeæ

C spaæ - ziewaæ

.

D. pisaæ - rysowaæ

Szkola podstawowa Klasa

Vitus B. Droscher,

. Przek³ad M. Zybura, Wyd. Atlas, Wroc³aw 1991, s. 14.

Wêdrówki zwierz¹t

4. „Jedna jaskó³ka wiosny nie czyni”, bo te ptaki:

A pojawiaj¹ siê w Polsce przypadkowo

.

C. przylatuj¹ do nas, gdy wiosna jest ju¿ w pe³ni

B. powracaj¹ tylko w du¿ych stadach

D. powracaj¹ w ró¿nych odstêpach czasu

5. Szpaki wêdruj¹:

A zwykle podczas mrozów

.

C. w ma³ych gromadkach

B. w du¿ych stadach

D. tylko w pogodne dni

1. Ptaki wêdrowne powracaj¹ do swych gniazd tylko wtedy, gdy:

A s¹ ³agodne zimy

.

C. sprzyja im temperatura powietrza

B. nastaje wiosna

D. pojawiaj¹ siê ciep³e pr¹dy

2. W drodze do lêgowisk skowronki chroni¹ siê przed mrozem:

A wœród drzew

.

C. nad Sahar¹

B. na rozleg³ych polach

D. w norach i jamach

6. Jaskó³ki podczas lotu nie musz¹ obawiaæ siê:

A wahañ temperatury

.

C. ca³kowitej zag³ady

B. zjawisk atmosferycznych

D. czêœciowych strat

7. Prawid³owo powiemy:

A Na dworzu jest zimno.

.

C. Daj mi kawa³ek tortu.

B. Zagramy mecza z kolegami.

D. U¿ywaj szczoteczkê do zêbów.

8. W kolejnoœci alfabetycznej s¹ zapisane wyrazy:

A mama, morze, most

.

C. koszt, kosz, koszyk

B. ptak, pajacyk, paj¹k

D. rower, ró¿a, rózga

11. Nieprawid³owo zosta³ zapisany wyraz:

A wzi¹æ

.

B. posz³em

C zawieϾ

.

D. zawieŸæ

12. Bezokolicznikiem jest wyraz:

A czeϾ

.

B. czêœæ

C. koϾ

D. iϾ

13. Rodzaj mêskoosobowy ma wyraz:

A cz³owiek

.

B. zielone

C zabrali

.

D. mówi³y

15. B³¹d jêzykowy zawiera zdanie:

A Zapozna³em ciekawych ludzi.

.

C. Zapozna³ siê z ni¹.

B Poznaliœmy mi³¹ dziewczynê.

.

D. Nie rozpozna³ nikogo.

III. Literatura

20. Bajka zawiera:

A szczêœliwe

zakoñczenie

.

B. czary i zaklêcia

C tajemniczy nastrój

.

D. mora³

23. Wiersz cechuje:

A podzia³ na ods³ony

.

B. rytmicznoϾ

C dok³adnoœæ opisów

.

D. brak dialogów

28. Wed³ug legendy za³o¿ycielem pañstwa polskiego by³:

A Krak

.

B. Mieszko I

C Wars

.

D. Lech

14. Wymian¹

wyjaœnimy pisowniê wyrazu:

o : ó

A rózga

.

B. wró¿ka

C stró¿

.

D. prószy

19. W bajce I. Krasickiego pt. „Przyjaciele” poznajemy historiê:

A Mieszka i Leszka

.

C. Elzy i Danusi

B zaj¹czka i innych zwierz¹t

.

D. ch³opca i psa

21. „Nowe szaty cesarza” to utwór o:

A pracowitych krawcach

.

C. pró¿noœci i ³atwowiernoœci monarchy

B marzeniach biednego cesarza

.

D. zaczarowanym, królewskim p³aszczu

22. Ludzie otaczaj¹cy cesarza byli pe³ni:

A pokory i oddania

.

C. ob³udy i zak³amania

B strachu przed królewskim gniewem

.

D. radoœci i beztroski

25. Bajka A. Fredry pt. „Pawe³ i Gawe³” uczy nas, ¿e:

A nie wolno zalewaæ mieszkania wod¹

.

C. za wyrz¹dzone krzywdy trzeba zap³aciæ

B z³o nale¿y odp³acaæ z³em

.

D. we w³asnym domu mo¿na robiæ wszystko

26. W baœni Andersena pt. „Calineczka” dostrzegamy przeciwstawienie:

A mi³oœci i nienawiœci

.

C. nadziei i rozpaczy

B pracy i lenistwa

.

D. piêkna i brzydoty

29. Wed³ug legendy rybacy wy³owili syrenkê z Wis³y, gdy¿:

A chcieli j¹ sprzedaæ

.

C. sama zapl¹ta³a siê w sieci

B bali siê jej

.

D. chcieli uczyniæ j¹ królow¹

30. Lajkonik jest postaci¹ z:

A krakowskiej legendy

.

C. mitologii greckiej

B baœni Andersena

.

D. bajki Mickiewicza

16. Nieprawid³ow¹ formê ma rzeczownik w zdaniu:

A Rozmawiali o swych przyjacielach.

.

C. Zwierzamy siê swoim przyjacio³om.

B Wakacje spêdziliœmy z przyjació³mi.

.

D. Nie mam wielu przyjació³.

17. Wyra¿enie

oznacza:

pogoda pod psem

A pogodê s³oneczn¹

.

C. wiatr, deszcz i przenikliwy ch³ód

B pogodê odpowiedni¹ na spacer z psem

.

D. têczê na pogodnym niebie

18. Wyrazami nieodmiennymi s¹:

A przymiotniki

.

B. rzeczowniki

C czasowniki

.

D. przys³ówki

24. Epitet jest zawarty we fragmencie wiersza:

A „zaœnij, strumieniu w¹ski - dobrej nocy, ga³¹zki, dobranoc, wrony”. (K.I. Ga³czyñski)

.

B. „Têcza mosty rozstawia. Jak Wenus pachnie sza³wia.” (K.I. Ga³czyñski)

C „Ja nie lubiê chodziæ do szko³y, bo w tornistrze siê nie mieszcz¹ marzenia.” (J. Kulmowa)

.

D. „Tato nie wraca, ranki i wieczory, we ³zach go czekam i trwodze.” (A. Mickiewicz)

27. Calineczka nie poœlubi³a kreta, poniewa¿:

A ba³a siê go

.

C. kret by³ zbyt stary

B nie chcia³a mieszkaæ pod ziemi¹

.

D. kocha³a kogoœ innego