Jezyk Polski

I. Czytanie ze zrozumieniem

By³ sobie król i mia³ trzech synów. Król by³ staruszek, a synowie dorodni, przywo³a³ wiêc ich do siebie i rzecze:
- Dziatki moje najmilsze, sokolêta moje najukochañsze! Dope³niaj¹ siê moje lata, dobiega godzina ¿ycia doczesnego! Trzeba mi

królewskie brzemiê jednemu z was powierzyæ, bo staroœæ nie radoœæ: oczy Ÿle widz¹, uszy Ÿle s³ysz¹, a g³owa ci¹¿y ku matce ziemi...
A ¿e w królestwie naszym jest taki zwyczaj, ¿e bez¿enny panowaæ nie mo¿e, chcia³bym wiêc, abyœcie wkrótce siê po¿enili, a który
lepsz¹ wybierze ¿onê, ten nastêpc¹ moim bêdzie. IdŸcie¿ i bez ¿on do domu nie wracajcie.

- Królu i ojcze - odpowiedzieli królewicze - jesteœmy gotowi spe³niæ twoj¹ wolê, ale jak¿e m³odzi i niedoœwiadczeni, mamy sami,

bez przewodnictwa ojca, odwa¿aæ siê na wybór ¿on dla siebie?

- To te¿, dziatki, bêdzie próba waszego rozumu, a kto jej godnie odpowie, przekona, ¿e wart tak wielkiej nagrody. Królewicze po

sobie spojrzeli, pogadali, poradzili siê i za zezwoleniem króla postanowili zasiêgn¹æ zdania radców królewskich. [...] Radcy
królewscy w szaty godne przybrani na radn¹ salê przybyli, d³ugo siê, d³ugo radzili i kiedy swe zdanie objawili, okaza³o siê, ¿e co
g³owa, to rozum, a czyj lepszy, Bóg chyba wiedzieæ to raczy. Ró¿noœci¹ zdañ król zra¿ony, radê do domów rozpuszcza, przywo³uje
nadwornego mêdrca-astrologa i ca³¹ tê rzecz na jego s¹d zdaje. Mêdrzec po trzykroæ siê k³ania i oœwiadcza, ¿e poniewa¿ œmieræ i
¿ona od Boga przeznaczona, zatem wybór ¿on dla królewiczów najlepiej zdaæ na losy. I wyprowadza królewiczów na wysok¹ wie¿ê
pa³acow¹, i rzecze do nich:

- Naci¹gnijcie, królewicze, wasze ³uki, po³ó¿cie na ciêciwy ostrze strza³y, a za danym has³em strzelicie w trzy ró¿ne strony: gdzie

którego strza³a padnie, tam bêdzie jego s¹dzona i tam pojmie sobie ¿onê.
Królewicze us³uchali, obok siebie stanêli, ³uki swoje napiêli, w trzy ró¿ne strony zmierzyli: starszy na miejskie pa³ace, œredni na
wiejskie dwory, a najm³odszy na kwieciste ³¹ki.

II. Nauka o jêzyku

Antoni J. Gliñski,

. [w:]

bór Stefanii Wortman. Nasza Ksiêgarnia, Warszawa 1989, s.39-40.

O królewnie zaklêtej w ¿abê

U z³otego Ÿród³a. Baœnie polskie,

wy

1. Król domaga³ siê od synów o¿enku, poniewa¿:

A. pragn¹³ przekazaæ królestwo wnukom

C. zamierza³ oddaæ koronê zgodnie ze zwyczajem

B. chcia³ poznaæ sw¹ przysz³¹ synow¹

D. chcia³ przekonaæ siê o ich upodobaniach

2. Wybór ¿ony przez synów by³ - wed³ug króla - sprawdzianem ich:

A. m¹droœci

B. ambicji

C. odwagi

D. wra¿liwoœci

Pingwin

2007

5

Szkola podstawowa Klasa

4. Synowie przyjêli rozkaz króla odnoœnie ma³¿eñstwa z:

A. radoœci¹

B. obaw¹

C. ulg¹

D. gniewem

8. W kolejnoœci alfabetycznej s¹ zapisane wyrazy:

A. sad, s¹d, szum

B. Rzym, rak, rêka

C. kwiat, koszt, krzyk

D. dzieñ, dom, d¹b

9. Prawid³owo zestawione s¹ pojêcia bliskoznaczne:

A. sylaba - zg³oska

B. litera - dŸwiêk

C. g³oska - zg³oska

D. s³owo - wers

10. Parê wyrazów pokrewnych stanowi zapis:

A. ³adny - piêkny

B. s³odki - gorzki

C. ma³y - wiêkszy

D. m¹dry - m¹drzejszy

3. Ostatecznie wybór ¿on dla królewskich synów zale¿a³ od:

A. decyzji króla

C. celnoœci strza³u

B. postanowienia radców

D. przeznaczenia

5. Najstarszy syn szuka³ ¿ony wœród:

A. ubogich wieœniaczek

C. bogatych szlachcianek

B. zamo¿nych królewien

D. najpiêkniejszych panien

6. Królewscy doradcy nie zadowolili króla, poniewa¿:

A. ich propozycje by³y nieprzemyœlane

C. królewskie zadanie ich przerasta³o

B. wcale nie przybyli na wezwanie króla

D. nie potrafili dojϾ do porozumienia

7. Prawid³owo powiemy:

A. Przestrzegaj przepisy drogowe.

C. Mówi³ o panie Kowalskim.

B. Pijê mleko z kakao.

D. Posiadam dwie siostry.

11. B³êdnie jest zapisany wyraz:

A. wahad³o

B. bohater

C. puhar

D. czyhaæ

12. Prawid³owo okreœlono formy czasownika w szeregu:

A. czyta³ - czas przesz³y, 2.os. liczby pojedynczej

C. czekaliœcie - czas teraŸniejszy, 2.os. liczby

mnogiej

B. chodzimy - czas teraŸniejszy, 3.os. liczby mnogiej

D. pójdziemy - czas przysz³y, 1.os. liczby mnogiej

III. Literatura

19. W bajce I. Krasickiego pt. „Przyjaciele” bohaterami s¹:

A. dwaj ch³opcy

C. ró¿ne zwierzêta

B. uczniowie jednej klasy

D. dwa ma³e pieski

26. Baœñ pt. „Brzydkie kacz¹tko” wyra¿a potrzebê:

A. akceptacji przez bliskich

C. wolnoœci

B. buntu wobec niesprawiedliwoœci

D. poznawania œwiata

27. Legendê cechuje:

A. wiernoϾ wobec historii

C. niezwyk³oœæ czynów bohatera

B. realizm zdarzeñ

D. powa¿ny nastrój

13. Nieprawid³owo okreœlono przypadek rzeczownika w szeregu:

A. Widzê morze. - mianownik

C. Dokucza³ koledze. - celownik

B. Idê do domu. - dope³niacz

D. Usiad³ na ³awce. - miejscownik

14. Wymian¹ g

wyjaœnimy pisowniê wyrazu:

: ¿

A. ¿abka

B. sto¿ek

C. wy¿e³

D. po¿ar

16. Przymiotnik jest zawarty w zdaniu:

A. Podczas wakacji wszyscy bawili siê œwietnie.

C. Gor¹ce lato sprzyja³o zabawom.

B. Nasi przyjaciele chêtnie grali w pi³kê.

D. Nikt nie chcia³ wracaæ do domu.

21. Baϖ charakteryzuje:

A. szczêœliwe zakoñczenie

C. pogodny nastrój

B. zwyciêstwo dobra nad z³em

D. realizm

23. W baœni pt. „Nowe szaty cesarza” cesarz zleci³ uszycie:

A. ubrañ dla wszystkich biednych ludzi

C. jednolitych mundurów dla ca³ego dworu

B. p³aszcza, który czyni w³aœciciela niewidzialnym

D. ubioru z tkaniny o czarodziejskich w³aœciwoœciach

28. Wed³ug legendy z³ota kaczka by³a:

A. biedn¹ sierotk¹

C. dobr¹ wró¿k¹

B. zaklêt¹ ksiê¿niczk¹

D. greck¹ bogink¹

15. Przys³ówka nie ma w zdaniu:

A. By³ tu wczoraj.

B. Ju¿ jest póŸno.

C. Mam nowy rower.

D. Je¿d¿ê ostro¿nie.

17. Zdanie

. - zawiera:

Nad brzegiem morza sta³a ma³a chatka z drewnianych belek

A. 3 rzeczowniki i 1 czasownik

C. 3 rzeczowniki i 2 czasowniki

B. 4 rzeczowniki i 1 przys³ówek

D. 4 rzeczowniki i 2 przymiotniki

18. Przys³owie

oznacza, ¿e:

Pierwsze koty za p³oty

A. nie nale¿y hodowaæ kotów

C. ktoœ upora³ siê z pierwsz¹ czêœci¹ zadania

B. koty lubi¹ chodziæ po p³otach

D. najciekawsze s¹ pierwsze dni pracy

20. W bajce A. Mickiewicza pt. „Przyjaciele” bohaterowie zostali przestraszeni przez:

A. niedŸwiedzia

B. wilka

C. z³odzieja

D. myszkê

22. Prawid³owo zestawiono nazwisko pisarza z utworem w szeregu:

A. H. Ch. Andersen - „Kopciuszek”

C. J. Korczakowska - „Akademia Pana Kleksa”

B. J. Korczak - „Król Maciuœ Pierwszy”

D. C. Collodi - „Spotkanie nad morzem”

24. Prawda o cesarzu zosta³a wyznana przez:

A. dziecko

B. ministra

C. krawca

D. s³u¿¹cego

25. Zdarzeniem fantastycznym w baœni pt. „Brzydkie kacz¹tko” jest:

A. zamiana kacz¹tka w ³abêdzia

C. wyœmiewanie siê podwórzowego ptactwa z kacz¹tka

B. przebywanie kacz¹tka w domu wieœniaka

D. samotna wêdrówka kacz¹tka

29. Legenda o dwóch braciach wznosz¹cych wie¿e koœcio³a dotyczy koœcio³a:

A. w GnieŸnie

C. na Pomorzu

B. w Warszawie

D. w Krakowie

30. Legendy warszawskie spisa³ i opracowa³:

A. A. Mickiewicz

C. A. Oppman

B. J. Tuwim

D. Cz. Mi³osz