background image

Prof. Piotr Chrzan 

 

MATEMATYKA FINANSOWA

 

 

 Renty 

pewne 

 

1

WYKŁAD 3. 

 RENTY PEWNE 

3.1. Renty o ratach stałych 

3.2. Renty o ratach tworzących ciąg arytmetyczny 

3.3. Renty o ratach tworzących ciąg geometryczny 

3.4. Renta uogólniona 

 

 

3.1.  RENTY O RATACH STAŁYCH 

 
Rentą nazywamy ciąg kapitałów (ciąg rat) równomiernie rozłożony w czasie –

kolejne daty kapitałów następują po sobie w stałych równych odstępach czasu. 

 
Rentą kapitałową nazywamy ciąg systematycznie uzyskiwanych dochodów 

(ciąg rat) z kapitału nie wymagający dodatkowego wkładu pracy. Kapitał, z 

którego wypłacana jest renta nazywamy kapitałem rentowym

 

Rentę nazywamy pewną, jeżeli liczba rat jest z góry ustaloną liczbą natural-

ną n

∈N lub jest liczbą nieskończoną. Rentę nazywamy życiową, jeżeli licz-

ba rat jest zmienną losową. 

 

Rentę pewną nazywamy czasową, jeżeli liczba rat jest skończona w prze-

ciwnym przypadku rentę pewną nazywamy nieskończoną. 

background image

Prof. Piotr Chrzan 

 

MATEMATYKA FINANSOWA

 

 

 Renty 

pewne 

 

2

Okresem renty nazywamy stały okres czasu pomiędzy kolejnymi sąsiedni-

mi parami jej rat. 

 

Rentę pewną nazywamy prostą (zgodną),  jeżeli okres stopy procentowej, 

okres kapitalizacji i okres renty są sobie równe. W przeciwnym przypadku 

rentę nazywamy uogólnioną (niezgodną). 

 

 

 

Rentę prostą nazywamy płatną z dołu, jeżeli terminem płatności j-tej raty tej 

renty jest koniec j-tego okresu bazowego.

 

 

 

 

Rentę prostą nazywamy płatną z góry, jeżeli terminem płatności j-tej raty tej 

renty jest początek j-tego okresu bazowego.  

 
 
 

 

 

 

R

n-1 

 

 

   

 

 

 R

n

 

 

R

1  

 

 

 

 

  

Raty renty 

Początek 

renty 

czas (okresy bazowe)

n-1

R

3

R

2

Koniec 

renty 

Rys. 1.  Renta prosta czasowa płatna z dołu. 
 
 
 

background image

Prof. Piotr Chrzan 

 

MATEMATYKA FINANSOWA

 

 

R

n

czas (okresy bazowe) 

Raty renty 

Początek 

renty 

Koniec 

renty 

R

2

R

3

n-1

R

1

 
 
 
 
 
 
 
 
 
Rys. 2. 
 Renta prosta czasowa płatna z góry. 

 

RENTY PROSTE (ZGODNE

i –bazowa stopa procentowa 

kapitalizacja zgodna z dołu 

płatności zgodne z dołu 

okres stopy procentowej = okres kapitalizacji = okres renty 

 

Wartością początkową renty złożonej z n rat nazywamy sumę rat zdys-

kontowanych na początek renty. 

 
Renta płatna z dołu: 

n

n

)

1

n

(

n

2

2

1

1

)

0

(

)

i

1

(

R

)

i

1

(

R

)

i

1

(

R

)

i

1

(

R

R

+

+

+

+

+

+

+

+

=

L

 (1) 

 
  

 

(2) 

 

=

+

=

n

1

j

j

)

0

(

)

i

1

(

R

R

j

 

Renta płatna z góry: 

)

1

n

(

n

)

2

n

(

1

n

1

2

1

)

0

(

)

i

1

(

R

)

i

1

(

R

.

.

.

)

i

1

(

R

R

R

+

+

+

+

+

+

+

+

=

 (3) 

 

 Renty 

pewne 

 

3

background image

Prof. Piotr Chrzan 

 

MATEMATYKA FINANSOWA

 

 

 Renty 

pewne 

 

4

 

  

 

(4) 

=

+

+

+

=

n

1

j

1

j

j

)

0

(

)

i

1

(

R

R

 
Z zapisanych wyżej wzorów wynika, że: 

 

  

 

(5) 

)

i

1

(

R

R

)

0

(

)

0

(

+

=

+

 

R

(0)

 – wartość początkowa n- okresowej renty prostej płatnej z dołu, 

R

(0+)

 – wartość początkowa n- okresowej renty prostej płatnej z góry, 

R

j 

  – j- ta rata renty, 

i  

– bazowa  stopa procentowa, 

t = 0 – początek renty, 

t = n – koniec renty. 
 

Wartość początkowa renty prostej płatnej z góry jest równa wartości po-

czątkowej renty prostej płatnej z dołu oprocentowanej na jeden okres czasu. 

 

Renty stałe R

j

 

=R dla j=1,2, . . .  n. 

 

Rentę nazywamy stałą, jeżeli wszystkie raty renty są sobie równe. 

 

Dla renty stałej wzory (1) i (2) przyjmują postać: 
 
 
  

 

(6) 

=

+

=

n

1

j

j

)

0

(

)

i

1

(

R

R

 

 

  

 

 

(7) 

=

+

+

+

=

n

1

j

1

j

)

0

(

)

i

1

(

R

R

 

 
 

background image

Prof. Piotr Chrzan 

 

MATEMATYKA FINANSOWA

 

 

 Renty 

pewne 

 

5

Rentę nazywamy jednostkową, jeżeli wszystkie raty renty są równe jedno-

stce wartości. 

 
 

  

 

(8) 

=

+

=

n

1

j

j

i

|

n

)

i

1

(

a

 

 

  

 

(9) 

=

+

+

=

n

1

j

1

j

i|

n

)

i

1

(

a

&&

 

 

  

 

(10) 

)

i

1

(

a

a

i|

n

i|

n

+

=

&&

 

i|

n

a

– wartość początkowa renty jednostkowej złożonej z n rat płatnych z dołu, 

i|

n

a&&

– wartość początkowa renty jednostkowej złożonej z n rat płatnych z góry, 

 
  

 

 

(11) 

i|

n

)

0

(

a

R

R

=

 

 

 
  

  

(12) 

i

|

n

)

0

(

a

R

R

&&

=

+

Wartość początkowa renty stałej płatnej z dołu (z góry) jest równa ilo-

czynowi stałej raty renty oraz wartości początkowej renty jednostkowej 

płatnej z dołu (z góry). 

 

n

)

1

n

(

2

1

i|

n

)

i

1

(

)

i

1

(

.

.

.

)

i

1

(

)

i

1

(

a

+

+

+

+

+

+

+

+

=

  . 

(13) 

 

background image

Prof. Piotr Chrzan 

 

MATEMATYKA FINANSOWA

 

 

 Renty 

pewne 

 

6

Wartość początkowa renty jednostkowej złożonej z n rat płatnych z 

dołu, jest równa sumie n początkowych wyrazów ciągu geometrycznego o 

wyrazie początkowym a

1

 

= (1+i)

-1

 

oraz o ilorazie  q = (1+i)

-1 

 

Wartość początkowa renty jednostkowej złożonej z n rat płatnych z 

dołu, jest równa sumie n kolejnych czynników dyskontujących.  

 

 

  

 

(14) 

 

q

1

a

S

n

1

n

=

q

1

 

 

 

 

1

n

1

i|

n

)

i

1

(

1

)

i

1

(

1

)

i

1

(

a

+

+

+

=

 (15) 

 

  

 

(16) 

i

v

1

i

)

i

1

(

1

a

n

n

i

|

n

=

+

=

 

 

 

  

 

(17) 

d

v

1

d

)

i

1

(

1

a

n

n

i

|

n

=

+

=

&&

 
 
v=(1+i)

-1

 

– czynnik dyskontujący, 

 

i  

 

 – bazowa stopa procentowa, 

d  

 

 – bazowa stopa dyskontowa  d= i(1+i)

-1

n  

 

 – liczba rat jednostkowych. 

 

 

background image

Prof. Piotr Chrzan 

 

MATEMATYKA FINANSOWA

 

 

 Renty 

pewne 

 

7

Przykład 1  

Wyznaczyć wartość początkową stałej renty rocznej o racie R=10 tys. zł płat-

nej przez 10 kolejnych lat z dołu (z góry). Roczna stopa procentowa i=0,24. 

 

 

 

6818

,

3

24

,

0

)

24

,

0

1

(

1

a

10

24

,

0

|

n

+

=

 

 

5654

,

4

24

.

1

6818

,

3

)

i

1

(

a

a

24

,

0

|

n

24

,

0

|

n

+

=

&&

 

 
 

 

818

,

36

6818

,

3

10

a

R

R

i

|

n

)

0

(

=

=

=

tys. zł. 

 

 

654

,

45

5654

,

4

10

a

R

R

i

|

n

)

0

(

=

=

=

+

&&

tys. zł. 

 

WARTOŚĆ POCZĄTKOWA RENTY 

JEDNOSTKOWEJ( n=20)

0,00

2,00

4,00

6,00

8,00

10,00

12,00

14,00

16,00

18,00

20,00

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20

STOPA PROCENTOWA "i"

WARTO

ŚĆ

 POCZ

Ą

TKOWA

 

Rys.3. Wykres funkcji 

i

|

n

a

 (n=20 stałe) 

 

 

background image

Prof. Piotr Chrzan 

 

MATEMATYKA FINANSOWA

 

 

 Renty 

pewne 

 

8

 

 

 

 

 

 

 

 
 
 
 
 
 
 

Rys.4. Wykres funkcji  

i

|

n

a

 (i stałe) 

0

2

4

6

8

10

12

14

16

18

20

1

5

9

13

17

21

25

29

33

37

41

45

49

Czas trw ania renty-n liczba okresów

Wa

rt

ość

 po

cz

ątk

ow

a r

enty

 je

dnos

tk

ow

ej

 

n-

ok

re

so

w

ej

i=0,05

i=0,1

i=0,15

i=0,2

 
Ustalone n

∈N 

i

|

n

a

 - ciągła malejąca i wypukła funkcja zmiennej stopy procentowej „i” 

 
Ustalone i

∈(0,1) 

i

|

n

a

 - rosnąca funkcja zmiennej liczby rat renty „n”  

Wyznaczyć stopę procentową renty stałej 

c

R

R

a

Ra

R

)

0

(

i|

n

i|

n

)

0

(

=

=

=

 

 

 

c

i

)

i

1

(

1

a

n

i|

n

=

+

=

  

(18) 

gdzie: c – stała (wartość początkowa renty jednostkowej) 

background image

Prof. Piotr Chrzan 

 

MATEMATYKA FINANSOWA

 

 

 Renty 

pewne 

 

9

Przykład 2 (Wyznaczyć stopę procentową renty) 

Obliczyć stopę procentową renty o stałych rocznych ratach równych 6.000zł 

wiedząc, że renta ta ma być wypłacana przez 10 lat, a jej wartość początkowa 

jest równa 30.000zł 

R

(0)

 = R

a

i

10

     

 30.000 = 6.000 

a

i

10

  

i

)

i

1

(

1

a

5

10

i

10

+

=

=

 

0188

,

5

a

15

,

0

10

=

 

 

8332

,

4

a

16

,

0

10

=

 

 

 

i

10

a

)

i

(

y

=

 

 

 

 

 

 

 

 

y

 

0

 

0,16

0,15

 

i

a

i

10

 

a

10 0 16

,

 

15

,

0

10

a

 

(x

2

,y

2

)

(x

1

,y

1

)

 

i

 

Rys. 5. Interpolacja liniowa 

)

x

x

(

x

x

y

y

y

y

1

1

2

1

2

1

=

 

)

x

x

(

y

y

x

x

)

y

y

(

1

1

2

1

2

1

=

 

1

2

1

2

1

1

y

y

x

x

)

y

y

(

x

x

+

=

 

background image

Prof. Piotr Chrzan 

 

MATEMATYKA FINANSOWA

 

 

 Renty 

pewne 

 

10

%

10

,

15

i

151012

,

0

001012

,

0

15

,

0

i

)

053879

,

0

(

)

0188

,

0

(

15

,

0

i

0188

,

5

8332

,

4

15

,

0

16

,

0

)

0188

,

5

5

(

15

,

0

i

=

+

=

+

=

+

=

 

 

********************************* 

☺☺☺☺☺☺☺ 

Wyznaczyć liczbę rat renty  n

N 

i

)

i

1

(

1

R

R

a

R

n

)

0

(

i|

n

)

0

(

+

=

=

 

 

 

)

i

1

(

ln

)

R

i

R

(

ln

R

ln

n

)

0

(

+

=

   

 

 

(19) 

Liczba rat renty powinna być liczbą naturalną n

N 

n  = Ent[n],   

  

n

 = n +1   

≤ n ≤ 

n

 

Metoda I (Modyfikacja wartości rat renty) 
Przyjąć liczbę rat n

:= n  ∨ n:= 

n

 i wyznaczyć nową wartość raty renty 

Metoda II (Modyfikacja ostatniej raty) 
Przyjąć liczbę rat n

:= 

n

 i wyznaczyć ostatnią niepełną ratę renty lub Przyjąć 

n

:= n i wyznaczyć ostatnią podwyższoną ratę renty. 

 
Przykład 3. 
Wyznaczyć liczbę rat renty o wartości początkowej R

(0)

 =

100.000zł, jeżeli sto-

pa procentowa wynosi i =5%, a raty są stałe i równe 10.000zł. 

 

15

n

,

14

n

2066

,

14

)

05

,

1

ln(

)

5000

10000

ln(

)

10000

ln(

n

=

=

=

  

background image

Prof. Piotr Chrzan 

 

MATEMATYKA FINANSOWA

 

 

 Renty 

pewne 

 

11

Metoda I  (Modyfikacja wartości raty)

 

Zmiana raty stałej renty  

Dla n:= n = 14 

44

,

10102

89864

,

9

100000

a

R

R

05

,

0

14

)

0

(

=

=

zł 

Dla n

:=

 

n

 = 15 

 

 

 

 

 

634

9

37966

,

10

100000

a

R

R

05

,

0

15

)

0

(

=

=

zł 

Metoda II  (Modyfikacja  ostatniej  raty) 

 

n

i

1

n

)

0

(

)

i

1

(

x

Ra

R

+

+

=

 (20) 

(n-1)  rat o wartości R 

n – ta rata o wartości x 

 

)

Ra

R

(

)

i

1

(

x

i

1

n

)

0

(

n

+

=

 (21) 

Dla n

:=

 

n

 = 15

 

 

x = (1 + 0,05)

15

 (100000-10000

⋅9,89864)≈ 2107zł 

Dla n:= n = 14

 

 

x = (1 + 0,05)

14

 (100000-10000

⋅9,39357)≈ 12006zł 

*********************************    

☺☺☺☺☺☺ 

Renta nieskończona n

→∞ 

 

 

i

1

i

)

i

1

(

1

lim

a

lim

a

n

n

i|

n

n

=

+

=

=

  

 

  

 

(22) 

i

1

a

=

 

 

background image

Prof. Piotr Chrzan 

 

MATEMATYKA FINANSOWA

 

 

 Renty 

pewne 

 

12

 

 

d

1

d

)

i

1

(

1

lim

a

lim

a

n

n

i|

n

n

=

+

=

=

&&

&&

 

 

  

 

 

 

(23) 

d

1

a

=

&&

 

 

  

 

 

 

(24) 

i

R

R

)

0

(

=

 

  

 

  

 

(25) 

d

R

R

)

0

(

=

+

 
Przykład 4. (Model stałej dywidendy)

 

Wycenić wartość akcji spółki, wiedząc, że coroczne stałe dywidendy wynoszą 

300 zł,  a rynkowa stopa procentowa i=22%.  

Dla wyceny akcji skorzystamy ze wzoru (24) 

 

64

,

1363

22

,

0

300

i

R

R

)

0

(

=

=

zł. 

Jedna akcja spółki ma wartość 1363,64 zł. 

 

Wartością końcową renty złożonej z n rat 

nazywamy sumę jej rat opro-

centowanych na koniec renty. 

 

n

1

n

2

n

2

1

n

1

)

n

(

R

)

i

1

(

R

.

.

.

)

i

1

(

R

)

i

1

(

R

R

+

+

+

+

+

+

+

=

 (26) 

 

  

 

(27) 

=

+

=

n

1

j

j

n

j

)

n

(

)

i

1

(

R

R

 

)

i

1

(

R

)

i

1

(

R

.

.

.

)

i

1

(

R

)

i

1

(

R

R

n

2

1

n

1

n

2

n

1

)

n

(

+

+

+

+

+

+

+

+

=

+

+

 (28) 

 

background image

Prof. Piotr Chrzan 

 

MATEMATYKA FINANSOWA

 

 

 Renty 

pewne 

 

13

 

  

 

 

(29) 

=

+

+

+

=

n

1

j

j

1

n

j

)

n

(

)

i

1

(

R

R

 

R

(n)      

 

– wartość końcowa n- okresowej renty prostej płatnej z   dołu, 

R

(n+)

 

 

– wartość końcowa n- okresowej renty prostej płatnej z góry, 

R

j

  

– j-ta rata renty, 

 i  

– bazowa  stopa procentowa, 

(1+i)

j

   – czynnik oprocentowujący,  

t = 0  

– początek renty, 

t = n  

– koniec renty. 

 
  

 

 

(30) 

)

i

1

(

R

R

)

n

(

)

n

(

+

=

+

 

Wartość końcowa renty prostej płatnej z góry 

jest równa wartości koń-

cowej renty prostej płatnej z dołu oprocentowanej na jeden okres. 

 

 

  

 

 

(31) 

n

)

n

(

)

0

(

)

i

1

(

R

R

+

=

 

 

  

 

 

(32) 

n

)

0

(

)

n

(

)

i

1

(

R

R

+

=

 

 

Wartość początkowa renty 

jest równa wartości końcowej zaktualizowa-

nej (zdyskontowanej) na początek renty. 

 

Wartość końcowa renty

 jest równa wartości początkowej zaktualizowanej 

(oprocentowanej) na koniec renty. 

 

background image

Prof. Piotr Chrzan 

 

MATEMATYKA FINANSOWA

 

 

 Renty 

pewne 

 

14

Renta stała R

j

 

=R dla j=1,2, . . .  n  

 

  

 

(33) 

=

+

=

n

1

j

j

n

)

n

(

)

i

1

(

R

R

 

 

 

  

 

(34) 

 

=

+

+

=

n

1

j

j

1

n

)

n

(

)

1

R

R

+ i

(

 
 

  

 

(35) 

=

+

=

n

1

j

j

n

i

|

n

)

i

1

(

s

 

 

  

 

(36) 

=

+

+

=

n

1

j

j

1

n

i|

n

)

i

1

(

s

&&

 
 

 

 

  

 

(37) 

)

i

1

(

s

s

i|

n

i|

n

+

=

&&

 

i|

n

s

 – wartość końcowa renty jednostkowej złożonej z n rat płatnych z dołu, 

i|

n

s&&

 – wartość końcowa renty jednostkowej złożonej z n rat płatnych z góry, 

)

i

1

(

)

i

1

(

)

i

1

(

)

i

1

(

s

2

1

n

n

i|

n

+

+

+

+

+

+

+

+

=

L

&&

 

Wartość końcowa renty jednostkowej złożonej z n rat płatnych z góry 

jest równa sumie n początkowych wyrazów ciągu geometrycznego o wy-

razie początkowym a

1

=(1+i) oraz ilorazie q=(1+i). 

 

Wartość końcowa renty jednostkowej złożonej z n rat płatnych z góry

 

jest równa sumie n kolejnych czynników oprocentowujących.  

 

background image

Prof. Piotr Chrzan 

 

MATEMATYKA FINANSOWA

 

 

 Renty 

pewne 

 

15

 

 

 

)

i

1

(

1

)

i

1

(

1

)

i

1

(

s

n

i|

n

+

+

+

=

&&

 

 

 

 

d

1

)

i

1

(

s

n

i|

n

+

=

&&

  

(40) 

 

 

 

i

1

)

i

1

(

s

n

i|

n

+

=

 (41) 

i

 

 – 

stopa 

procentowa, 

 – 

stopa dyskontowa równoważna stopie procentowej i 

 

 (d= i(1+i)

-1

), 

n

 

  – liczba rat jednostkowych. 

Przykład 5.  

Wyznaczyć wartość końcową stałej renty rocznej o racie R=10tys. zł  płatnej 

przez 10 kolejnych lat z dołu (z góry). 

 

Roczna stopa procentowa i = 0,24  

 

 

6434

,

31

24

,

0

1

)

24

,

0

1

(

s

10

24

,

0

10

+

=

 

 

 

434

,

316

6434

,

31

10

Rs

R

i

|

n

)

n

(

=

=

=

tys. zł. 

 

tys. zł. 

378

.

392

24

,

1

434

,

316

)

i

1

(

R

R

)

n

(

)

n

(

=

+

=

+

 ***************************** 

☺☺☺☺☺☺ 

 

  

 

 

(42) 

n

i|

n

n

i|

n

i|

n

v

s

)

i

1

(

s

a

=

+

=

 

  

   

   

(43) 

n

i|

n

i|

n

)

i

1

(

a

s

+

=

 

background image

Prof. Piotr Chrzan 

 

MATEMATYKA FINANSOWA

 

 

 Renty 

pewne 

 

16

Wartość początkowa renty jednostkowej 

jest równa jej wartości końco-

wej pomnożonej przez czynnik dyskontujący (1+i)

-n

 = v

n

 

Wartość końcowa renty jednostkowej 

jest równa jej wartości początko-

wej pomnożonej przez czynnik oprocentowujący (1+i)

n

 

Renta stała  

 

  

 

(44) 

i|

n

)

n

(

s

R

R

=

 

 

  

 

(45 

i

|

n

)

n

(

s

R

R

&&

=

+

 

Wartość końcowa renty stałej płatnej z dołu (z góry) 

jest równa iloczy-

nowi stałej raty renty oraz wartości końcowej renty jednostkowej płatnej z 

dołu (z góry). 

 

WARTOŚĆ KOŃCOWA RENTY 

JEDNOSTKOWEJ (n=20)

0

20

40

60

80

100

120

140

160

180

200

0,

01

0,

03

0,

05

0,

07

0,

09

0,

11

0,

13

0,

15

0,

17

0,

19

STOPA PROCENTOWA "i"

W

ART

O

ŚĆ

 KO

Ń

CO

W

A

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Rys.6 Wykres funkcji 

i|

n

s

 (n=20 stałe) 

background image

Prof. Piotr Chrzan 

 

MATEMATYKA FINANSOWA

 

 

 Renty 

pewne 

 

17

 

0

20

40

60

80

100

120

140

160

180

200

1

3

5

7

9

11

13

15

17

19

Czas trw ania renty- n liczba okresów

Wa

rt

ość

 ko

ńc

ow

a r

ent

y j

ednos

tk

ow

ej

 n-

ok

re

so

w

ej

i=0,05

i=0,1

i=0,15

i=0,2

 

 

 

 

 

 

 

 

 
Rys.7. Wykres funkcji 

i|

n

s

 (i stałe) 

Ustalone n

∈N 

i|

n

s

 - ciągła rosnąca i wypukła funkcja zmiennej stopy procentowej „i” 

 

Ustalone i

∈(0,1) 

i|

n

s

 - rosnąca funkcja zmiennej liczby rat renty „n”  

Stan Funduszu Emerytalnego 

Jeżeli renta stała o wartości raty R wypłacana jest z funduszu emerytalnego E, 

to stan funduszu po n – wypłatach dla renty wypłacanej z dołu wynosi  

 

 

 

 

E

n

 = E(1+i)

n

 - R

i|

n

s

   

 

 

 

 (44) 

gdzie: E  - stan funduszu emerytalnego w momencie t=0 

 

i   -  stopa oprocentowania funduszu E 

 

R  - renta o stałej wysokości wypłacana z funduszu emerytalnego 

  E

n

 - stan funduszu emerytalnego po n- wypłatach dla renty wypłacanej z 

dołu 

)

n

(

n

n

P

)

i

1

(

E

E

+

=

 

background image

Prof. Piotr Chrzan 

 

MATEMATYKA FINANSOWA

 

 

 Renty 

pewne 

 

18

Jeżeli   E

1

 

 E , to wysokość renty nie przekracza wartości odsetek, za jeden 

okres, od funduszu emerytalnego. Wówczas, istnieje możliwość wypłacania 

renty przez czas nieograniczony. 

iE 

 R 

 

Renta wieczysta 

renta stała której wysokość nie przekracza wartości odse-

tek za jeden okres, od funduszu emerytalnego. 

 

R

w  

 

 iE 

Maksymalna renta wieczysta  

R

= iE 

Równanie 

 

0

i

Rs

)

i

1

(

E

E

n

n

n

=

+

=

|

 

(45) 

Określa takie wielkości E, R, i oraz n, które powoduje wyczerpanie funduszu 

emerytalnego (kapitału rentowego).  

 
Przykład 6 

Na funduszu emerytalnym zgromadzono kapitał 10000zł. Z funduszu wypłaca-

na jest stała renta miesięczna z dołu. Miesięczna stopa procentowa i=0,02 . 

Kapitalizacja miesięczna. 

a) Wyznaczyć maksymalną rentę wieczystą 

 

R

w

 = E·i = 10.000·0,02 = 200 zł 

b) Przez ile miesięcy można pobierać z funduszu rentę stałą w wysokości 

300zł? 

0

02

,

0

1

)

02

,

0

1

(

3

,

0

)

02

,

0

1

(

10

n

n

=



+

+

 

background image

Prof. Piotr Chrzan 

 

MATEMATYKA FINANSOWA

 

 

 Renty 

pewne 

 

19

  

002

,

1

log

3

log

n

3

)

02

,

1

(

15

)

02

,

1

(

15

)

02

,

1

(

10

n

n

n

=

=

=

 

n=55,48 miesięcy 

c) Jaki będzie stan funduszu emerytalnego po wypłaceniu 24 rat w wysokości 

300zł. 

(

)

126558735

,

9

08437249

,

16

E

1

)

02

,

1

(

15

)

02

,

1

(

10

E

02

,

0

1

)

02

,

0

1

(

3

,

0

)

02

,

0

1

(

10

E

P

)

i

1

(

E

E

24

24

24

24

24

24

24

24

24

24

=

=



+

+

=

+

=

 

 

 

   E

24

 = 6,95781tys.zł 

d) Jaką stałą rentę miesięczną można wypłacić z funduszu przez 3 lata (36 mie-

sięcy)? 

0

9943672

,

51

R

39887344

,

20

0

02

,

0

1

)

02

,

1

(

R

)

02

,

1

(

10

36

36

=

=



 

  R 

0,3923285259 

tys. 

zł  

392,23zł 

Rentą odroczoną o m okresów 

nazywamy ciąg rat R

,R

2

, R

3

, ......o terminach 

płatności m+1, m+2, m+3, .... 

R

n

m+1

m+2

R

2

R

1

m+n

 

 

 

 

 

Rys 8. Renta odroczona 

background image

Prof. Piotr Chrzan 

 

MATEMATYKA FINANSOWA

 

 

 Renty 

pewne 

 

20

Wartością początkową n-okresowej renty odroczonej o m okresów 

na-

zywamy sumę rat zdyskontowanych na moment t=0 

 

 

  

 

(45) 

=

+

=

n

1

j

j

m

j

)

m

(

)

i

1

(

R

R

 

  

 

(46) 

)

0

(

m

)

m

(

R

)

i

1

(

R

+

=

 

  

 

(47) 

gdzie: R

(-m) 

– wartość początkowa renty odroczonej o m okresów czasu 

i|

n

m

i|

n

m

a

)

i

1

(

a

+

=

   

i|

n

m

a

– wartość początkowa renty jednostkowej odroczonej o m okre-

sów czasu 

 
   

 

i|

m

i|

m

n

i|

n

m

a

a

a

=

+

 (48) 

 
 
Renta nieskończona odroczona 
 
   

 

+

=

R

)

i

1

(

R

m

)

m

(

 (49) 

 

   

 

m

m

)

i

1

(

i

1

a

+

=

 (50) 

gdzie: 

)

m

(

R

– wartość początkowa nieskończonej renty odroczonej o m okresów 

czasu 

a

m

– wartość początkowa nieskończonej renty jednostkowej odroczonej o 

m okresów czasu