Edukacja:

PiS

- nowa ustawa o nauce: zakaz, pod groźbą sankcji karnych, wszelkich prób ograniczania

wolności badao naukowych

- przywrócenie szkole funkcji wychowawczej, opiekuoczej i profilaktycznej

- przywrócenia wychowania patriotycznego w szkołach

- wzmocnienie paostwowego nadzoru pedagogicznego

- testy egzaminacyjne formułowane tak, by dawały uczniom więcej swobody wypowiedzi i własnej
inwencji

- wzmocnienie pozycji dyrektora szkoły wobec organu prowadzącego i organu nadzoru, przy
jednoczesnym podniesieniu wymagao i odpowiedzialności

- porządkowanie kształcenia zawodowego, w tym m.in. doradztwo zawodowe dla wszystkich uczniów
gimnazjów

- podwyżki dla nauczycieli i zmiana znaczenia tytułu profesora oświaty

- rewizja liczby i nazw kierunków studiów wyższych

PJN

- konta edukacyjne dla wszystkich dzieci od czwartego roku życia: środki (200 zł miesięcznie)

miałyby zostad wykorzystane do 18. roku życia każdego dziecka, wyłącznie na skutek decyzji
rodziców, na różne formy dokształcenia

SLD

- wyposażanie placówek szkolnych w sprzęt i oprogramowanie, a także dostęp do zasobów

edukacyjnych

- przywrócenie kształceniu zawodowemu jego znaczącej pozycji

- dostosowanie profili kształcenia do faktycznych potrzeb na rynku pracy

- stworzenie możliwości ściślejszego powiązania kształcenia teoretycznego z praktyką i potrzebami
pracodawców

- podejmowanie działao zmierzających do zbudowania nowoczesnego systemu kształcenia
ustawicznego

- konsekwentna obrona samorządowych szkół publicznych przed likwidacją

Ruch Palikota - takie kierunki jak: nauki inżynieryjne, przetwórstwo rolno-spożywcze, medycyna,
informatyka, cybernetyka, matematyka, bez względu na formę studiów i uczelnię, powinny byd za
darmo, także jako drugi wybór

- paostwo powinno zapobiegad likwidowaniu szkół powiatowych, tak aby w niżu demograficznym
istniały nawet małe klasy

PSL

- zintensyfikowanie indywidualnej pracy nauczycieli z uczniem

- wprowadzenie programu bezpłatnego zaopatrywania uczniów szkół podstawowych, gimnazjalnych i
średnich w podręczniki i inne pomoce naukowe

- opracowanie i wdrożenie programu bezpłatnego i zdrowotnego dożywiania dzieci szkolnych

PPP

- przeciw postępującej likwidacji szkół na wsiach i w małych miejscowościach

- za rozwojem sieci publicznych żłobków i przedszkoli, a także wspieraniem prywatnych inicjatyw w
dziedzinie zapewnienia opieki nad małymi dziedmi

- bezpłatny dojazd do szkoły i wyżywienie w sieci szkolnych stołówek

- rozwijanie sieci bibliotek i czytelni (z dostępem do internetu) oraz pozaszkolnych placówek
oświatowych (domy kultury, ośrodki sportowe), gdzie młodzież będzie mogła efektywnie spędzad
czas po szkole

- bezpłatne publiczne szkolnictwo wyższe

PO

- objęcie wszystkich w wieku trzech i czterech lat prawem do edukacji przedszkolnej

- stopniowe wprowadzanie e-podręczników do szkół

- na podobieostwo 1800 Orlików wybudowanych ma byd 1000 Świetlików – centrów kultury i
bibliotek gminnych, które będą wspierad kreatywnośd i budowad umiejętnośd pracy zespołowej

- place zabaw przy szkołach mają byd wyposażone w różne instalacje naukowe, jak np. szachownice,
zegary słoneczne, wahadła i modele zjawisk fizycznych

- w gimnazjach ma zostad stworzone doradztwo zawodowe

- od października 2011 roku zlikwidowane będą opłaty pobierane od studentów za: egzamin
poprawkowy, komisyjny, dyplomowy, wpis na kolejny semestr i rok studiów, wydanie suplementu do
dyplomu, ocenę pracy dyplomowej i wydanie dziennika praktyk zawodowych

- najlepsi maturzyści mają już od pierwszego roku studiów otrzymywad stypendia naukowe na
podstawie wyników ich egzaminów dojrzałości

- utworzenie doradztwa zawodowego w gimnazjach

- wprowadzenie elementów nauczania prawa oraz przedsiębiorczości

- przedsiębiorczośd będzie mogła byd przedmiotem egzaminu maturalnego

- do programu kształcenia licealistów dołączona zostanie filozofia

- sied „Astrobaz”, czyli małych obserwatoriów nieba

- do 2020 roku utworzenie piętnastu regionalnych Centrów Nauki

- nowe ośrodki polskiej edukacji za granicą

- wprowadzenie na uczelniach funkcji animatorów zawodowych

- każdego roku 100 najwybitniejszych studentów w Polsce otrzyma „Diamentowy Grant” na realizację
badao naukowych

- studenci będą oceniad wykładowców

- znaczące podwyżki wynagrodzeo kadry akademickiej

Gospodarka:

PiS

- zamiast dwóch dotychczas odrębnych regulacji podatku dochodowego – od osób fizycznych

(PIT) i od osób prawnych (CIT) – jeden podatek dochodowy

- powołanie urzędu Rzecznika Praw Podatników

- powołanie koncernu Polska Nafta i Gaz, w którego skład wejdzie PKN Orlen oraz PGNiG SA

- wprowadzenie szerokiego dostępu do preferencyjnych kredytów dla osób podejmujących
działalnośd gospodarczą

- utworzenie specjalnej Komisji do spraw Zagospodarowania i Wykorzystania Złóż Gazu w Polsce

- wycofanie się Polski z paktu Euro Plus

- wejście do strefy euro "bez pośpiechu"

PJN

- zrównoważony budżet: Polska ma wydawad tylko tyle, ile może

- wprowadzenie płaskiej stawki PIT w wysokości 19 proc., z dwukrotnie wyższą niż dziś kwotą wolną
od podatku, która ma byd powiązana z minimum socjalnym

- zmiany w Konstytucji, które ułatwią przedsiębiorcom zaskarżenie do Trybunału Konstytucyjnego
wadliwych przepisów

- maksymalnie 30-dniowy okres na załatwienie sprawy urzędowej, a po przekroczeniu tego czasu -
przyjęcie zasady decyzji pozytywnej dla obywatela/przedsiębiorcy

- 90-dniowy okres rozstrzygania spraw sądowych gospodarczych i administracyjnych

- zmniejszenie liczby koncesji i zezwoleo dla prowadzenia działalności gospodarczej jedynie do tych,
które wynikają bezpośrednio z prawa UE

- nowy system rozliczeo: dla małych i średnich firm - 4 deklaracje i 4 płatności rocznie, dla dużych firm
- maksymalnie 12 rozliczeo rocznie

- pieniądze z prywatyzacji mają trafid do Funduszu Rozwoju Polski

- likwidacja wszystkich ulg i przywilejów w PIT z wyjątkiem nowej ulgi na dzieci

- likwidacja zwrotu VAT od zakupu materiałów budowlanych

SLD

- wprowadzenie tymczasowo niższych składek na ubezpieczenia społeczne dla nowo

zatrudnianych absolwentów i obywateli po 50-ce

- wzmocnienie Polskiej Agencji Informacyjnej i Inwestycji Zagranicznych

- wprowadzenie instytucji tzw. "inwestycji koniecznych" przewidującej ułatwienia w realizacji
inwestycji

- utworzenie Narodowego Centrum Studiów Strategicznych

- otwarcie polskiego rynku pracy dla imigrantów z krajów Partnerstwa Wschodniego

- powołanie apolitycznej Rady Fiskalnej

- wprowadzenie budżetu zadaniowego

- likwidacja przywilejów podatkowych dla najbogatszych

- zwiększenie nakładów na pomoc społeczną

- wprowadzenie podatku od instytucji sektora finansowego

- wprowadzenie elektronicznej platformy zamówieo publicznych

- elektronizacja składania i obrotu dokumentów

- upowszechnienie rejestracji spółek kapitałowych w 24 godziny

- przyspieszenie i uproszczenie tworzenia planów zagospodarowania przestrzennego

- upowszechnienie inwestycji w ramach Partnerstwa Publiczno-Prywatnego

- zwiększenie wsparcia finansowego na wydatki B+R

- zwiększenie środków na najniższe emerytury i renty co najmniej o 1 mld złotych

- utrzymanie niższych stawek VAT na żywnośd, leki, kulturę i sport

- modyfikacja ulg podatkowych i ustawy o niewypłacalności osoby fizycznej

- zrównanie wieku emerytalnego kobiet i mężczyzn

- zmniejszenie nierówności dochodowych do 2015 z obecnych 0,34 do poniżej 0.30 wg współczynnika
Giniego

- wprowadzenie nowego wskaźnika rozwoju

Ruch Palikota - firma przez okres 3 miesięcy, tak jak w Wielkiej Brytanii, działad ma w "fazie
próbnej" - bez rejestracji, opłacania składek do ZUS-u, bez ryzyka kosztów związanych z
niepowodzeniem przedsięwzięcia, z możliwością wystawienia faktury na nazwisko i adres
przedsiębiorcy

- ta sama stawka dla PIT, CIT I VAT: "3 razy 18"

- każdy obywatel rozliczając się z podatku dochodowego powinien móc przekazad 2,5 proc. na rzecz
partii politycznej, Kościoła lub organizację pożytku publicznego

- oświadczenia - podpisane przez obywateli - zamiast zaświadczenia

- jeśli w ciągu 60 dni urzędnik nie wyda odpowiedniej decyzji, to znaczy, że ta decyzja jest pozytywna
dla obywatela

- związki zawodowe powinny byd powszechne, ale jednocześnie w jednym przedsiębiorstwie nie
powinno byd więcej niż trzy takie struktury

PSL

- zwiększenie roli przedsiębiorców w tworzeniu prawa sprzyjającego powstawaniu nowych

miejsc pracy

- równoprawna pozycja kredytobiorców i banków w procesie udzielania i spłaty kredytu

- wprowadzenie instytucji Rzecznika Przedsiębiorców

- rozwinięcie produkcji energii ze źródeł odnawialnych

- wprowadzenie obniżonej stawki VAT na towary i usługi dla dzieci i młodzieży

PPP

- prowadzenie takiej polityki rynku pracy, by uzyskad najwyższą możliwą stopę zatrudnienia

- skrócenie czasu pracy w Polsce do 35 godzin pracy tygodniowo przy zachowaniu i systematycznym
zwiększaniu poziomu wynagrodzeo

PO

- inteligentny wzrost gospodarczy, który zaleca "flagowa unijna Strategia 2020"

- obniżenie zasadniczej stawki VAT do poprzedniego poziomu w 2014 roku

- w ślad za likwidacją NIP zniesienie deklaracji PIT, zdejmujące z Polaków uciążliwy obowiązek
składania rocznych zeznao podatkowych

- oficjalny portal internetowy Ministerstwa Finansów prezentujący pełne i aktualne informacje
dotyczące interpretacji przepisów podatkowych

- wprowadzenie bankowej opłaty ostrożnościowej, uiszczanej przez instytucje prowadzące
działalnośd bankową

- płace sfery budżetowej, zamrożone ze względu na kryzys, zaczną ponownie rosnąd

Emerytury:

PiS

- wprowadzenie swobody wyboru między OFE i ZUS

- uruchomienie programu aktywizującego zawodowo osoby po 50. roku życia

PJN

- zrównanie wieku emerytalnego kobiet i mężczyzn

- zniesienie przywilejów emerytalnych

- likwidacja przywilejów związanych z zasiłkami chorobowymi funkcjonariuszy i żołnierzy

SLD

- podniesienie minimalnych emerytur i rent do poziomu połowy przeciętnych świadczeo

- wprowadzenie mechanizmu podwyższającego emerytury i renty

- wprowadzenie możliwości przejścia na emeryturę bez względu na wiek dla osób z wysokim stażem
pracy (kobiety 35 lat, mężczyźni - 40)

- stworzenie jednego, publicznego podmiotu odpowiedzialnego za wypłaty emerytur z OFE)

- zwiększenie opłaty emerytalnej

- zróżnicowanie portfeli inwestycyjnych w OFE

- podniesienie składki emerytalnej opłacanej z budżetu dla osób na urlopach macierzyoskich i
wychowawczych

- zmiany w emeryturach mundurowych gwarantujące możliwośd wyboru pomiędzy starym i nowym
systemem

- reforma istniejących systemów orzekania o niepełnosprawności

Ruch Palikota - wydłużenie wieku emerytalnego przez wzrost świadczenia za dłuższą pracę

- ograniczenie przywilejów emerytalnych służb mundurowych

PSL

- wprowadzenie zachęty motywacyjnej wydłużającej aktywnośd zawodową i w konsekwencji

powodujących opóźnienie decyzji o przejściu na emeryturę

- dobrowolnośd przynależności do emerytalnego systemu kapitałowego

- analiza repartycyjnego systemu emerytalnego (I filar) z punktu widzenia uproszczeo
funkcjonujących rozwiązao

- stały monitoring kapitałowego systemu emerytalnego (II filar)

- wprowadzanie zachęt podatkowych i organizacyjnych dla dodatkowych ubezpieczeo społecznych (III
filar i pracownicze programy emerytalne)

- rozszerzenie ubezpieczeo emerytalnych o możliwośd dobrowolnego przystąpienia do tych
ubezpieczeo osób nieobjętych nimi obowiązkowo

- rozszerzenie ochrony emerytalnej poprzez wprowadzenie emerytury obywatelskiej

- zbadanie kompatybilności systemów ubezpieczeo społecznych, pomocy społecznej i ochrony rynku
pracy

PPP

- powrót do systemu emerytalnego opartego na solidarności pokoleo, który jest standardem

w krajach najwyżej rozwiniętych

- przeciwko podwyższeniu wieku emerytalnego do 67 lat dla kobiet i mężczyzn, gdyż jest to próba
narzucenia społeczeostwu zasady "pracuj aż do śmierci"

PO

- wykorzystanie dochodów paostwa z gazu łupkowego do zasilenia funduszy emerytalnych

- reforma emerytur mundurowych

- dla osób zbliżających się do emerytury zostaną wprowadzone bezpieczne fundusze, jednocześnie
dla osób młodych pozostawione zostaną fundusze bardziej efektywne

Polityka rodzinna i społeczna:

PiS

- zwiększenie kwot świadczeo tak, aby rodziny, które będą potrzebowad wsparcia najbardziej,

otrzymywały "nie symboliczną, a realną pomoc"

- przewijaki i punkty karmienia dla dzieci w miejscach publicznych

- zwiększenie środków na realizację programu dożywiania, szczególnie dla dzieci

- centra usług socjalnych w gminach - które mają zajmowad się obsługą świadczeo rodzinnych,
integracją społeczną, pomocą społeczną i innymi uzupełniającymi świadczeniami z zakresu
zabezpieczenia społecznego

- wprowadzenie ułatwieo dla niepełnosprawnych, poprzez powołanie jednej instytucji, która miałaby
orzekad o niepełnosprawności

- uruchomienie ośrodków wsparcia jako domów dziennego pobytu oraz domów seniora

- bezpłatne publiczne przedszkola

- stosunek do społecznych i prawnych problemów sztucznych ingerencji w dziedzinie prokreacji, w
tym zapłodnienia in vitro oparty na "poszanowaniu godności każdego człowieka i jego prawa do
życia"

- poszanowanie godności każdego człowieka i ochrona życia ludzkiego od samego poczęcia

PJN

- wprowadzanie "konta socjalnego" dla każdego obywatela, który korzysta z pomocy

finansowej ze strony paostwa; zwiększenie informatyzacji świadczeo społecznych

- oddanie do dyspozycji każdej rodziny dodatkowo, co najmniej 400 zł miesięcznie (4800 zł rocznie)
na każde dziecko

- dofinansowanie w wysokości 500 zł na 12 kolejnych miesięcy dla rodzin (lub matek), którym urodzi
się dziecko

- becikowe wyłącznie dla rodzin otrzymujących pomoc z opieki społecznej

SLD

- obowiązkowe wynagrodzenie za staże i praktyki, które miałoby byd w wysokości co najmniej

wynikającej z ustawy o minimalnym wynagrodzeniu za pracę oraz równe płacy minimalnej

- wprowadzenie zachęty do tego, by ojcowie korzystali z urlopów rodzicielskich, np. przez tworzenie
miesięcy ojcowskich

- minimum socjalne i minimum egzystencji ma stad się kategorią prawną

- wprowadzenie corocznej waloryzacji pomocy społecznej i świadczeo rodzinnych

- podwyższenie kryteriów dochodowych uprawniających do pomocy społecznej i świadczeo
rodzinnych

- nowe świadczenia dla rodzin z dziedmi, które nie mogą korzystad z rodzinnej ulgi podatkowej

- zmiana formuły "becikowego"

- większa pomoc dla rodzin wychowujących niepełnosprawne dzieci

- umożliwienie czasowego łączenia zasiłków dla bezrobotnych i z pomocy społecznej z dochodami z
pracy

- zapewnienie finansowania procedury in vitro ze środków publicznych

- brak zgody na ograniczenie dostępu do zabiegów in vitro wyłącznie dla małżeostw

- zliberalizowanie prawa antyaborcyjnego w kierunku standardów obowiązujących w większości
paostw europejskich

- wprowadzenie ustawy o związkach partnerskich

- zagwarantowanie, że paostwo szanuje sferę prywatną i nie narzuca nikomu określonego systemu
światopoglądowego

Ruch Palikota - zwolnienie mężczyzny i kobiety, którzy mają co najmniej troje dzieci, na 10 lat z
płacenia podatku dochodowego

- ulgi dla pracodawcy zatrudniającego matkę w domu, w którym wychowuje ona dziecko

- polityka powszechnej dostępności do żłobków i przedszkoli

- finansowanie z budżetu liberalnej ustawy o in vitro

- liberalizacja ustawy aborcyjnej

- ustawa aborcyjna nie ma na celu namawianie do aborcji, ale powinna, zachowując wymagane
konsultacje lekarskie, psychologiczne i społeczne, dawad prawo do decyzji samej kobiecie

- zarówno osoby heteroseksualne, jak i homoseksualne, które prowadzą wspólne życie przez okres
przynajmniej 5 lat, powinny mied takie same prawa majątkowe, jak pary małżeoskie

- pary homoseksualne nie powinny mied prawa do adopcji dzieci. Jest to sytuacja decydowania o
osobach niepełnoletnich, a więc niemogących w pełni ocenid powstałej sytuacji

PSL

- ułatwienie wychowania i opieki nad dziedmi rodzicom pracującym, przez zapewnienie

pełnego dostępu do żłobków i przedszkoli oraz szersze dofinansowanie ich działalności

- poszerzenie oferty preferencyjnych kredytów mieszkaniowych oraz zaoferowanie wsparcia
finansowego na pierwsze mieszkanie

- zapewnienie budownictwa komunalnego i społecznego, co miałoby znacznie ułatwid młodym
ludziom, start w dorosłe życie

PPP

- zachęcanie pracodawców do poszerzenia oferty zatrudnienia na pół etatu, co umożliwi

obojgu rodzicom pogodzenie obowiązków w pracy z wychowywaniem dzieci

PO

- zmiana zasady finansowania kosztów szkoły rodzenia, porodu, zwłaszcza dla kobiet, które są w
ciąży po raz pierwszy

- paostwo ma pokrywad również koszty znieczulenia okołoporodowego czy porodu rodzinnego

- wprowadzenie zapisu prawnego, który nałoży na przedszkola obowiązek funkcjonowania w
godzinach od 6 do 18, dwanaście miesięcy w roku

- w 2012 roku ruszyd ma pilotażowy program obejmujący pięd województw "Czwartek seniora". Przez
jeden dzieo w miesiącu ludzie starsi będą mieli dostęp do publicznych instytucji kultury za
"symboliczną złotówkę"

- wspieranie dzietności przez radykalne zwiększenie ulgi rodzinnej na trzecie i kolejne dzieci od 2014
roku- wysokośd dotacji na dziecko będzie taka sama w przedszkolach publicznych i niepublicznych

- aborcja: brak odniesieo w programie. W głosowaniach nad tą kwestią nie ma dyscypliny partyjnej.
Większośd polityków PO deklaruje się jako zwolennicy obecnie obowiązujących przepisów

- in vitro: brak propozycji w programie. Według D. Tuska, ta metoda nie może stad się „wstępem do
jakiejś oszalałej eugeniki czy inżynierii genetycznej”. Prace nad ustawą zostały zawieszone.

Infrastruktura:

PiS

- budowa autostrad dużego międzynarodowego portu lotniczego

- telekomunikacja ze wsparciem ze strony paostwa

- restrukturyzacja holdingu PKP

- pokrycie kraju infrastrukturą sieci komórkowych

- szybki spadek cen roamingu międzynarodowego w usługach głosowych, SMS-ach i transmisji danych

- rozbudowa infrastruktury sportowo-rekreacyjnej (m.in. w każdym gimnazjum, a docelowo w każdej
szkole będzie istnied sala gimnastyczna, a w każdym powiecie – pływalnia)

PJN

- brak propozycji w programie

SLD

- przeniesienie własności składników infrastruktury kolejowej ze spółek PKP SA, PKP PLK SA i

innych spółek na bezpośrednią własnośd Skarbu Paostwa i JST oraz spłacenie długów wyżej
wymienionych spółek, w drodze ekwiwalentnego ekonomicznie przekazania własności składników tej
infrastruktury

- znowelizowanie istniejącej i opracowanie nowej ustawy m.in. o Przedsiębiorstwie Paostwowym
"Porty Lotnicze", ochronie cywilnego transportu lotniczego przed zagrożeniami terrorystycznymi,
Lotniczym Systemie Poszukiwania i Ratownictwa oraz o przewozie materiałów niebezpiecznych drogą
lotniczą

Ruch Palikota -

PSL

- modernizacja transportu kolejowego i zaprzestanie likwidacji połączeo kolejowych w Polsce

północnej i wschodniej

- kontynuacja modernizacji sieci dróg i budowy obwodnic

- opracowanie Narodowego Programu Odbudowy Melioracji i Retencji

PPP

- przeciw degradacji kolei, na której między rokiem 1990 a 2005 zlikwidowano 25 procent

sieci

- scalenie PKP w jedną spółkę zarządzaną przez znających się na kolei menedżerów

- rozwój kolei jako nowoczesnego, szybkiego, bezpiecznego i taniego środka transportu materiałów i
ludzi

PO

- dokooczenie realizacji rządowego Programu Budowy Dróg Krajowych na lata 2011-2015, w

tym budowę autostrad A1, A2, A4 oraz A8

- dostosowanie sieci kolejowej do prędkości 120 i 160 km/h, tworząc komercyjnie dochodową
alternatywę dla osobowego i towarowego transportu samochodowego

- w ramach programu remontów zmodernizowanie 200 dworców kolejowych

- dokooczenie restrukturyzacji grupy PKP SA. Spółki: PKP Cargo, Telekomunikacja Kolejowa, PKP
Energetyka, PKP Intercity, PKL zostaną sprywatyzowane

- modernizacja terminali pasażerskich na lotniskach

- zmodyfikowany program „Rodzina na swoim”

Służba zdrowia:

PiS

- pełne finansowanie ze środków publicznych opieki medycznej nad kobietą ciężarną oraz

porodu, a także szkół rodzenia dla kobiet będących w ciąży po raz pierwszy

- wprowadzenie ustawy o sieci szpitali publicznych i odbudowa medycyny szkolnej

- stopniowe zwiększanie naboru studentów na studia medyczne

- wzrost wynagrodzeo pracowników ochrony zdrowia

- ustawa o ochronie zdrowia publicznego, która określi zakres obowiązków władz publicznych w tej
dziedzinie i zastąpi dotychczasową ustawę o Paostwowej Inspekcji Sanitarnej

PJN

- wdrożenie Rejestru Usług Medycznych

- zapewnienie lepszego i taoszego świadczenia niektórych usług publicznych poprzez partnerstwo
publiczno–prywatne

- kontynuacja prywatyzacji przy jednoczesnym pozostawieniu "kontroli strategicznej nad spółkami
będącymi właścicielami infrastruktury kluczowej dla bezpieczeostwa paostwa"

SLD

- określenie dopuszczalnego czasu oczekiwania na wszystkie pilne procedury medyczne

- na bieżąco ustalanie w jakich dziedzinach konieczna jest likwidacja limitów, zlikwidowanie limity na
onkologii, kardiologii oraz neurologii, jeżeli pacjent będzie wymagał takiego leczenia – nie będzie
"stał w kolejkach"

- utworzone zostanie Centrum Opieki Nad Rodziną, gdzie udzielane będą kompleksowe świadczenia
medyczne, a także oferowane będzie wsparcie psychologiczno–socjalne trzem pokoleniom rodziny:
dzieciom i młodzieży, rodzicom/opiekunom oraz dziadkom

- wprowadzenie maksymalnego rocznego limitu wydatków na leki, po przekroczeniu którego pacjent
będzie mógł, na podstawie przedłożonych rachunków, ubiegad się o zwrot pieniędzy wydanych na
zakup lekarstw

Ruch Palikota - darmowe środki antykoncepcyjne

PSL

- przywrócenie opieki lekarskiej, stomatologicznej i pielęgniarskiej w szkołach

- szybkie opracowanie i wdrożenie programu profilaktyki zdrowotnej nad kobietą ciężarną oraz matką
i dzieckiem

PPP

- bezpłatna i ogólnie dostępna opieka zdrowotna dla wszystkich obywateli Rzeczpospolitej

Polskiej

- przeciw prywatyzacji publicznych usług zdrowotnych w jakiekolwiek formie

PO

- od 2013 roku Polacy mają mied wybór, komu przekażą swoją składkę, wprowadzając

możliwośd powstawania konkurencyjnych wobec NFZ funduszy zdrowotnych kontraktujących usługi
medyczne dla swoich pacjentów

- w 2012 roku pacjenci będą płacid mniej niż 30 proc. ceny leku refundowanego

- w 2014 roku zakooczona ma zostad praca nad pełną informatyzacją ochrony zdrowia

- środki przeznaczone na leczenie wzrosną o kolejne 3,5 mld złotych, do poziomu 61,5 mld złotych

- pacjent będzie miał prawo dochodzenia roszczeo za niepożądane skutki działao medycznych z
pominięciem żmudnej i długotrwałej drogi sądowej

Inne propozycje:

PiS

- ograniczanie korporacjonizmu (m.in. otworzenie dostępu do zawodów prawniczych)

- cofnięcie zmian dokonanych w NIK, CBA, prokuraturze oraz IPN, zmiany w regulaminie Sejmu (m.in.
ograniczenie arbitralności marszałka)

- ustanowienie wyraźnego zakazu używania w Sejmie i Senacie nieparlamentarnego języka

- zmiany w prawie wyborczym oraz w ustawie o partiach politycznych, zapewnienie opozycji pełnej
kontroli nad przebiegiem liczenia i agregacji głosów

- wzmocnienie pozycji premiera - prawo udzielania ministrom wiążących wytycznych co do kierunków
polityki

- modyfikacja roli prezydenta - ma byd czynnikiem realnie stojącym na straży całości i spójności
paostwa oraz realizacji jego konstytucyjnych zadao przez władze publiczne (m.in. prawo do orędzia o
stanie Rzeczypospolitej, przewodniczenie Krajowej Radzie Sądownictwa, zlecanie NIK prowadzenie
kontroli, prawo odmowy powołania premiera lub ministra, poszerzenie możliwości rozwiązywania
parlamentu)

- zmniejszenie Sejmu do 360 posłów, Senatu – do 50 senatorów (z możliwością zasiadania także
byłych prezydentów RP, zmiana jego charakteru - ma byd złożony z osób doświadczonych w
działalności paostwowej lub samorządowej – takich, które co najmniej przez pięd lat pełniły funkcję
publiczną z wyboru lub kierownicze stanowisko w paostwie.)

- wzmocnienie roli wojewody

- uporządkowanie kontroli zgodności prawa z konstytucją, z czym wiążą się kompetencje i tryb
działania Trybunału Konstytucyjnego

- doprowadzenie do zerwania z blokowaniem dostępu do informacji o sprawach publicznych

- uchylenie ustawowych ograniczeo wolności wyboru zawodu, które nie są niezbędne

- przyjęcie Kodeksu Budowlanego

- szerokopasmowy dostęp do internetu, m.in. w szkołach, finansowany przez paostwo i samorządy

- przywrócenie wychowania patriotycznego - system edukacji powinien już od przedszkola formowad
wartości i postawy patriotyczne młodego pokolenia

- dokooczenie rozpoczętych wcześniej najważniejszych inwestycji w sferze kultury i dziedzictwa
narodowego - np. Muzeum Historii Polski, Europejskiego Centrum Solidarności, Muzeum Ziem
Zachodnich czy Muzeum Historii Żydów Polskich

PJN

- wprowadzenie jednomandatowych okręgów w wyborach do samorządu

- wprowadzenie obowiązku elektronicznej rejestracji głosów radnych

- większa ilośd zleceo przez Paostwo i samorządy zadao dla organizacji pozarządowych (np. z zakresu
pomocy społecznej, kultury, wychowania)

- expose premiera ma zawierad listę celów, do których powinien byd on zobowiązany ustawowo przez
Sejm; wysokośd wynagrodzenia członków rządu ma zależed od ich realizacji

- wprowadzenie alfabetycznego układu nazwisk na listach wyborczych

- wprowadzenie bezpośrednich wyborów starostów, marszałków

- żadnych nowych obciążeo finansowych samorządów

- ograniczenie liczby posłów o połowę

- zmniejszenie poziomu zatrudnienia w sektorze publicznym do poziomu średniej UE

SLD

- brak propozycji w programie

Ruch Palikota - legalizacja miękkich narkotyków: "ponieważ miękkie narkotyki są mniej
uzależniające niż alkohol czy dopalacze i nikotyna, ich legalizacja pozwoli zmniejszyd skutki
toksycznego zatruwania się oraz rozwinąd programy społeczne oferujące tym osobom pomoc
emocjonalną innego rodzaju"

- wprowadzenie darmowych usług internetowych

- kadencyjnośd funkcji politycznych - w tym partyjnych. Maksymalnie dwie kadencje

- likwidacja powiatów

- ograniczenie liczby radnych gmin i sejmików o 20 proc.

- likwidacja Senatu

- zmniejszenie liczby posłów do 300

- system mieszany w ordynacji wyborczej: 50 proc. mandatów z systemu partyjnego, z metody
większościowej, i 50 proc. z okręgów jednomandatowych, a więc z systemu niepartyjnego

- dokumenty urzędowe powinny byd jawne i dostępne w internecie

- należy powoład w Parlamencie komisje stałą do walki z biurokracją

- odpowiedzialnośd cywilna dla wszystkich funkcjonariuszy służb specjalnych oraz prokuratury

PSL

- szybki rozwój komputeryzacji na terenach wiejskich

- poprawa statusu i możliwości realizacji swoich praw osobom niepełnosprawnym

- stworzenie warunków do wyposażenia w nowoczesny sprzęt paostwowych i ochotniczych służb
ratowniczych: PSP, OSP, GOPR, TOPR, WOPR

PPP

- przeciwko karze śmierci

PO

- zapewnienie powszechnego dostępu do internetu do 2015 roku

- likwidacja obowiązku noszenia przez kierowcę przy sobie dowodu rejestracyjnego swojego pojazdu i
prawa jazdy, które policja i inne służby będą mogły skontrolowad, łącząc się elektronicznie z
odpowiednim urzędem

- wdrożenie naziemnej telewizji cyfrowej w Polsce

Media publiczne:

PiS

- niezbywalną rolą publicznej telewizji i radiofonii ma byd wypełnianie misji publicznej w

sposób niezależny zarówno od partii politycznych i organów władzy, jak i grup biznesowych

- PiS wraz z KRRiT przeanalizuje możliwe metody stałego finansowania publicznej radiofonii i telewizji
– zarówno poprzez abonament, jak i rozwiązania alternatywne

- nowy ład medialny - silne i niezależne media publiczne, nowelizacja prawa prasowego, wzmocnienie
pozycji dziennikarzy

- demonopolizacja rynku mediów

PJN

- większa rola organizacji pozarządowych w mediach publicznych

SLD

- Polskie Radio i Telewizja Polska powinny mied lepsze i stabilne źródła finansowania, co w

połączeniu z wdrożeniem licencji programowych zwiększy ich możliwości upowszechniania kultury i
edukacji społecznej, a jednocześnie zmniejszy ich ofensywnośd na rynku reklam

Ruch Palikota - brak propozycji w programie

PSL

- brak propozycji w programie

PPP

- przeciw prywatyzacji Telewizji Publicznej i Polskiego Radia, gdyż ograniczy to szerokiemu

kręgowi odbiorców dostęp do mediów i kultury

PO

- z wypowiedzi premiera i polityków PO wynika, że partia opowiada się za ustawą, przygotowaną
wraz z ludźmi kultury, która ma odpolitycznid raz na zawsze media publiczne. Ma ona znaleźd – przy
wsparciu prezydenta – finał w nowej kadencji

Paostwo a Kościół:

PiS

- wartości chrześcijaoskie stanowią fundament, na którym należy budowad sprawiedliwy ład

społeczny

PJN

- brak propozycji w programie

SLD

- zniesienie Funduszu Kościelnego

- ograniczenie ulg podatkowych dla Kościoła

- wprowadzenie dobrowolnego odpisu podatkowego w wysokości 1% dla kościelnych osób prawnych

- dowartościowanie mniejszości narodowych

- ograniczenie udziału kapelanów w instytucjach paostwowych

- uchylenie karalności tzw. obrazy uczud religijnych

- opodatkowanie wyższego duchowieostwa

- prawne dowartościowanie organizacji laickich

Ruch Palikota - wyraźne oddzielenie paostwa od Kościoła

- zniesienie Funduszu Kościelnego

- uchylenie decyzji Komisji Majątkowej

- opodatkowanie dochodów z odzyskanego mienia oraz usług religijnych

- wstrzymanie płatności na rzecz nauczycieli religii

- wycofanie lekcji religii ze szkoły

- zakaz udziału osób duchownych w uroczystościach świeckich

PSL

- brak propozycji w programie

PPP

- brak propozycji w programie

PO

- brak propozycji w programie

Kobiety w życiu publicznym:

PiS

- brak propozycji w programie

PJN

- brak propozycji w programie

SLD

- odpowiednie zapisy prawne i wsparcie finansowe, które dadzą młodym matkom możliwośd

uzupełniania swojej edukacji, podtrzymania więzów zawodowych, a nawet świadczenie pracy na
odległośd

- zwiększenie zakresu opieki nad kobietami w ciąży oraz po urodzeniu dziecka

- podwyższenie kryteriów dochodowych uprawniających do pomocy społecznej i świadczeo
rodzinnych

- roczna waloryzacja pomocy społecznej i świadczeo rodzinnych

- wprowadzenie świadczeo dla rodzin z dziedmi, które nie korzystają z rodzinnej ulgi podatkowej

- zwiększenie świadczeo pielęgnacyjnych w przypadku rezygnacji z pracy osoby opiekującej się
dzieckiem niepełnosprawnym

- umożliwienie czasowego łączenia zasiłków dla bezrobotnych i z pomocy społecznej z dochodami z
pracy

- wprowadzenie tzw. socjalnej pracy interwencyjnej dla biednych rodzin (możliwośd np. pracy za
czynsz)

Ruch Palikota - zrównoważenie pensji kobiet i mężczyzn

- pełen parytet na listach wyborczych

PSL

- brak propozycji w programie

PPP

- brak propozycji w programie

PO

- wprowadzenie przepisów gwarantujących kobietom "równą płacę za równą pracę",

eliminując dyskryminację kobiet w miejscu pracy

Unia Europejska:

PiS

- PiS opowiada się za tym, aby Unia pozostała związkiem suwerennych paostw, i "stanowczo

przeciwstawia się tendencji federalistycznej"

PJN

- brak propozycji w programie

SLD

- brak propozycji w programie

Ruch Palikota - wsparcie integracji europejskiej

- silna, zintegrowana, federalna Unia Europejska

PSL

- rozwijanie kontaktów handlowych Polski z Unią Europejską

- wypełnienie zobowiązao unijnych m.in. dotyczących bezpieczeostwa energetycznego

PPP

- wprowadzenie w UE wspólnej polityki zatrudnienia, wspólnych standardów pracy

(europejska płaca minimalna, europejski kodeks pracy) oraz równych dla wszystkich krajów
standardów dostępu do służby zdrowia i edukacji

PO

- wspieranie w działaniach na rzecz rozwoju Wspólnej Polityki Bezpieczeostwa i Obrony UE

Wysokiego Przedstawiciela

- szczególny nacisk ma byd położony na realizację inicjatywy Polski i jej partnerów z Trójkąta
Weimarskiego dotyczącej podniesienia sprawności UE w zakresie reagowania kryzysowego

- wynegocjowanie ambitnego budżetu UE na lata 2014-2020, który ma pozwolid spełnid rosnące
ambicje polityczne i traktatowe Wspólnoty, a Polsce ma dad szansę zmniejszyd dystans do bogatszych
sąsiadów

- utrzymanie pozycji Polski jako lidera w unijnej polityce spójności

Polityka zagraniczna:

PiS

- uwzględnienie w konstrukcji Senatu mandatów reprezentujących obywateli zamieszkałych

poza krajem

- aktywne wspieranie polskiej mniejszości na Białorusi, Litwie, Ukrainie i w Niemczech

PJN

- brak propozycji w programie

SLD

- stworzenie spójnej "Strategii polityki zagranicznej RP"

- kształtowanie polityki zagranicznej poprzez konsultacje ze wszystkimi siłami politycznymi w kraju

- wycofanie polskiego kontyngentu z Afganistanu przed 2014 r.

- odbudowanie stosunków z krajami spoza strefy euroatlantyckiej

Ruch Palikota - kierunki polskiej polityki zagranicznej: proniemieckośd i antyamerykanizm

- bardzo bliski sojusz z Niemcami i w oparciu o ten sojusz negocjowad z Rosją i ograniczyd "zupełnie
dla nas niepotrzebne, a bardzo dużo kosztujące" relacje z Amerykanami

- ambasady i inne przedstawicielstwa dyplomatyczne Polski powinny zajmowad się przede wszystkim
promocją polskiego eksportu, Powinny też zajmowad się promocją polskiej kultury

- opracowanie strategii imigracyjnej: otwarcie Polski na napływ ludzi z innych krajów

PSL

- umocnienie dobrych sąsiedzkich stosunków na naszej wschodniej granicy, z Rosją, Ukrainą i

Białorusią, przy jednoczesnym wspieraniu procesów demokratycznych w tych krajach

- obszar Polski powinien stad się ważną częścią infrastruktury wojskowej amerykaoskich sojuszników

PPP

- szersze otwarcie kontaktów handlowych ze Wschodem (zwłaszcza Rosją), gdyż jest to dla

Polski naturalny obszar ekspansji gospodarczej

- jak najszersze rozwinięcie kontaktów gospodarczych z takimi rosnącymi potęgami gospodarczymi
świata, jak Chiny i Indie

PO

- przygotowanie tzw. "mapy drogowej zakooczenia polskiej misji w Afganistanie".

Zrealizowana ma byd ona zgodnie z naszym interesem narodowym oraz w porozumieniu z

sojusznikami i rządem afgaoskim, tak by bezpiecznie przekazad kontrolowaną przez Wojsko Polskie
prowincję w ręce lokalnych władz

- Polska będzie nadal odgrywad kluczową rolę w kształtowaniu nowego oblicza Unii Europejskiej

- Polska pozostanie liderem w promowaniu i wdrażaniu programu Partnerstwa Wschodniego

- promowanie demokratycznych wartości za pomocą demokratycznych metod

Wojsko:

PiS

- Polska jako członek UE powinna sprzyjad europejskim inicjatywom zwiększającym

bezpieczeostwo militarne, w tym utworzeniu z czasem wspólnej armii paostw Unii Europejskiej

- dążenie do pełnego urzeczywistnienia cywilnej kontroli nad Siłami Zbrojnymi

- zwiększenie środków budżetowych przeznaczanych na obronę narodową do 2 procent PKB

PJN

- brak propozycji w programie

SLD

- wycofanie polskiego kontyngentu z Afganistanu przed 2014 r

Ruch Palikota - zmniejszenie środków z budżetu, które były przekazywane na armię, z 2 proc. na 1
proc. i wprowadzenie corocznego wydatku z finansów paostwa, jakie miałyby byd przekazywane na
kulturę

PSL

- zaprzestanie dalszych redukcji liczebności Sił Zbrojnych RP

- rozwijanie Narodowych Sił Rezerwowych, jako uzupełnienia sił zbrojnych*

- zwiększenie intensywności szkolenia żołnierzy, zwłaszcza w zakresie obsługi nowoczesnych
technologii wojskowych

PPP

- brak propozycji w programie

PO

- przebudowa systemu dowodzenia wojskiem w celu poprawy jego funkcjonalności

- stabilizacja sytuacji kadrowej żołnierzy i pracowników cywilnych

- wydłużenie aktywności wojskowej żołnierzy

- ułatwienie korpusowi szeregowych zawodowych możliwości awansu oraz przygotowania się do
podjęcia pracy po zakooczeniu służby wojskowej

Rolnictwo i sprawy wsi:

PiS

- intensyfikacja programu zwiększania lesistości, tak aby w 2015 roku wzrosła do 30 proc.

- poprawa konkurencyjności rolnictwa (m.in. poprzez wyrównanie poziomu dopłat bezpośrednich w
nowych i starych krajach członkowskich, obniżenie kosztów krajowej produkcji rolniczej oraz
poprawę bezpieczeostwa zdrowotnego żywności)

- odnowienie i wdrożenie "Narodowego programu edukacji młodzieży wiejskiej"

- utrzymanie dotychczasowej formy opodatkowania rolnictwa

- kontynuowanie rent strukturalnych i wspieranie gospodarstw niskotowarowych

- rządowy program społecznej odnowy terenów popegeerowskich

PJN

- objęcie najzamożniejszych rolników zasadami PIT oraz ZUS

SLD

- zapewnienie wszystkim mieszkaocom wsi dostępu do szerokopasmowego Internetu, czy też

poprzez wprowadzenie do każdej gminy wiejskiej centrum kultury i informacji (np. sala
komputerowa, punkt biblioteczny, kawiarnia)

- rozwój spółdzielczości na rynku mięsnym, ograniczenie liczby pośredników na tym rynku

- obrona wysokości budżetu Wspólnej Polityki Rolnej

- zrównanie od 2014 dopłat bezpośrednich do poziomu rolników "starej Unii

- dotacje przyznawane do hektara uprawianej ziemi

- utrzymanie systemu kwotowania mleka

- utrzymanie w WPR rent strukturalnych

- połączenie Inspekcji Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych z Inspekcją Handlową

- wprowadzenie ustawowych gwarancji trwałości dzierżawy

- wprowadzenie gwarantowanego minimalnego dochodu dla rolników

- przeprowadzenie akcji dobrowolnej wymiany ziemi w ramach gminy

- ulgi podatkowe na biopaliwa

- dokładne i czytelne oznakowanie GMO

- likwidacja Agencji Nieruchomości Rolnych

- połączenie Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa oraz Rynku Rolnego

Ruch Palikota - połączenie ZUS-u i KRUS-u

PSL

- wspieranie rozwoju przedsiębiorczości na terenach wiejskich, a także umożliwienie pełnego

dostępu do kredytów, gwarancji i poręczeo realizowanych przez Bank Gospodarstwa Krajowego oraz
Agencję Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa

- dążenie do umożliwienia rolnikom prowadzącym małe i średnie gospodarstwa do podejmowania
zatrudnienia poza rolnictwem bez zbędnych ograniczeo biurokratycznych oraz bez obawy utraty
ubezpieczenia w KRUS

- wydzielenie oddziałów rozwoju przedsiębiorczości w Oddziałach Doradztwa Rolniczego i
powiatowych biurach ARiMR oraz urzędach gmin

- wprowadzenie dalszych ułatwieo w sprzedaży płodów rolnych i produktów wytwarzanych
bezpośrednio w gospodarstwie rolnym

- wspieranie rozwoju lokalnych rynków oferujących także żywnośd ekologiczną

PPP

-

PO

- wspieranie rodzinnych gospodarstw, "aby nadal wytwarzały dobrą i tanią żywnośd, aby

zachowywały swoją wielką wartośd społeczną, kulturową i narodową". Dla tych gospodarstw ma
zostad przygotowany uproszczony system pozyskiwania unijnych środków

- preferencyjny kredyt konsolidacyjny (podobny do hipotecznego) dla gospodarstw rodzinnych
chcących powiększyd areał, pod warunkiem prowadzenia rachunkowości rolniczej

- przeznaczenie miliarda złotych ze środków unijnych na Fundusz Przedsiębiorczości na Wsi

- realizacja ambitnych projektów przy wykorzystaniu funduszy unijnych przyspieszy wprowadzanie
nowych technologii produkcji w rolnictwie oraz poprawi jakośd produkcji

- działania ukierunkowane na restrukturyzację i zwiększenie wydajności rolnictwa poprzez wsparcie
rozwoju innowacyjnego sektora rolno-spożywczego

- działania upowszechniające posiadanie komputerów osobistych przez rolników oraz szkolenia
zapobiegające e-wykluczeniu na wsi