Zakochaj się w fotografii
1
kursy internetowe z operonem
1
Zakochaj się w fotografii
Dla barDziej zaawansowanych
Co zrobić, kiedy system pomiarowy zawodzi?
wszystkie systemy pomiarowe aparatu zakładają, że średnie odbicie światła od fotografowanego
obiektu wynosi 18% – taki sam procent odbicia daje szara płaszczyzna.
system pomiarowy zawiedzie jednak, gdy w obrazie dominuje biel albo czerń, niekiedy fotograf
musi przejąć kontrolę nad ostatecznym ustawieniem parametrów naświetlenia zdjęcia. służą do
tego następujące funkcje:
■
Funkcja kompensacji ekspozycji – wykorzystując ją, możemy zwiększyć lub zmniejszyć wielkość
naświetlenia ustawioną przez aparat. Jeśli wciśniemy liczbę z „+”, zwiększymy ekspozycję, jeśli
wciśniemy liczbę z „–”, zmniejszymy ekspozycję. w zależności od wybranego trybu aparat doko-
na kompensacji, zmieniając otwór przysłony lub czas naświetlania. w większości aparatów mo-
żemy zwiększać lub zmniejszać ekspozycję o 1/2 lub 1/3 stopnia naświetlania.
■
Funkcja bracketingu automatyki naświetlenia pozwala na wykonanie kilku zdjęć o naświetleniu
różniącym się o zadaną wartość.
■
blokada ekspozycji – funkcja oznaczona najczęściej ae-L pozwala ustawić parametry naświetle-
nia na tym samym poziomie niezależnie od warunków oświetlenia. przydatna, gdy zdjęcia wy-
konywane są w trudnych warunkach oświetleniowych lub gdy fotografowany obraz jest bardzo
jasny bądź bardzo ciemny. blokada ekspozycji nie sprawdza się w pomiarze matrycowym.
FiLtry i FunkCJe eFektów speCJaLnyCh
stosowanie filtrów i nasadek optycznych jest prostym sposobem na przekształcenie obrazu pod
względem koloru, ostrości czy podziału kadru. istnieje wiele nasadek optycznych, które można wy-
korzystywać np. do podkreślenia ruchu. istnieją także filtry, które odpowiednio załamują światło
w obrazie.
Filtr polaryzacyjny, bardzo przydatny, jest używany na zewnątrz, najczęściej do fotografowania
pejzaży. zwiększa on nasycenie barw i przyciemnia błękit nieba. Filtry polaryzacyjne pomagają też
zredukować odbicia i refleksy na lśniących powierzchniach, takich jak woda czy szkło.
Zakochaj się w fotografii
22
bardzo ciekawe efekty można uzyskać, zmieniając ogniskową w trakcie naświetlania, co powoduje
rozbicie obrazu na wiele zbiegających się części. Jest to tzw. translokacja. najlepiej do tego nada-
ją się obiekty z jasno oświetlonymi elementami na ciemnym tle. należy ustawić czas migawki nie
krótszy niż 1/4 sekundy i w trakcie ekspozycji zmieniać ogniskową od najdłuższej do najkrótszej.
użycie długiego czasu otwarcia migawki może w obrazie zmieniać ruch obiektu w abstrakcyjnie
płynące linie. potrzebny jest do tego aparat na statywie, ustawienie niskiej czułości iso w apara-
cie i znacznie przymknięty otwór przysłony. najlepsze wyniki osiąga się przy jasnych obiektach na
ciemnym tle. dobrze jest wprowadzić do obrazu jakiś nieruchomy element, który będzie kontra-
stował swoją ostrością z rozmazaną akcją.
ruch aparatu przy statycznym obiekcie daje różnego rodzaju efekty – lekkie poruszenie w trakcie
naświetlania powoduje przesunięcie całego obrazu w postaci smug, czasami jest ono tak małe, że
wygląda jak zmiękczenie. przesunięcia, obroty lub ruch aparatu do przodu w trakcie naświetlania
o czasie 1/8 sekundy lub dłuższym zmieniają najwyższe światła w linie. efekt jest wyraźniejszy, im
wyraźniejszy jest kontrast sceny (np. ulice nocą czy oświetlone od tyłu liście drzew).
niektóre aparaty wyposażone są w funkcję wielokrotnej ekspozycji, która pozwala kilkakrotnie na-
świetlić tę samą klatkę. można np. sfotografować kogoś po jednej stronie kadru, a potem – po dru-
giej. przy podwójnej ekspozycji powinniśmy nastawić kompensację ekspozycji na wartość +1 stopień
naświetlenia.
wielokrotne zdjęcia przy różnej ekspozycji, tzw. hdr (high dynamic range): czujnik podczas ekspo-
zycji jest w stanie zarejestrować tylko określoną rozpiętość tonalną od cieni do świateł, hdr jest to
technika pozwalająca skompensować to ograniczenie. należy umieścić aparat na statywie i sfoto-
grafować scenę z wieloma ustawieniami ekspozycji (od cieni do świateł). nie należy zmieniać przy-
słony. zdjęcia należy następnie połączyć w jedno przy pomocy odpowiedniego programu do obrób-
ki obrazu tak, aby się pokrywały. otrzymamy zdjęcie o bardzo dużej rozpiętości tonalnej.
zdjęcia panoramiczne – należy zamocować aparat na statywie i wykonać kilka zdjęć jedno po dru-
gim, które pokryją całą panoramę. następnie zdjęcia należy posklejać odpowiednim programem.