GEOGRAFIA
GEOGRAFIA
TURYSTYCZNA
TURYSTYCZNA
WYKA
AD VI
WYKA
AD VI
FRANCISZEK MRÓZ
FRANCISZEK MRÓZ
GEOGRAFIA
GEOGRAFIA
TURYSTYCZNA
TURYSTYCZNA
TURYSTYKA RELIGIJNA
TURYSTYKA RELIGIJNA
GA
ÓWNE MIEJSCA PIELGRZYMKOWE
GA
ÓWNE MIEJSCA PIELGRZYMKOWE
NA ŚWIECIE
NA ŚWIECIE
TURYSTYKA EKOLOGICZNA
TURYSTYKA EKOLOGICZNA
TURYSTYKA UZDROWISKOWA
TURYSTYKA UZDROWISKOWA
TURYSTYKA WIEJSKA
TURYSTYKA WIEJSKA
AGROTURYSTYKA
AGROTURYSTYKA
TURYSTYKA RELIGIJNA
TURYSTYKA RELIGIJNA
TURYSTYKA RELIGIJNA
TURYSTYKA RELIGIJNA to podróż podjęta
z motywów religijnych lub religijno-poznawczych.
Fot. Archiwum Sanktuarium Matki Bożej Królowej Rodzin w Leśniowie oraz Archiwum Sanktuarium na Górze Świętej Anny
Oprac. Elżbieta Bilska-Wodecka, Izabela Sołjan
RUCH PIELGRZYMKOWY W WAŻNIEJSZYCH OŚRODKACH KULTU
RELIGIJNEGO NA ŚWIECIE W 2003 r.
y
ródło: Jackowski 2004
LORETO
(WA
OCHY)
1294  początki budowy sanktuarium
1468  Budowę kościoła w stylu gotyckim,
kontynuując ją następnie w stylu
renesansowym. Zawiera domek NMP
zaprojektowany przez Bramantego
w 1509 roku i pokryty zewnątrz marmurowymi
płaskorzez
bami. W skromnym wnętrzu
znajduje się figura Madonny z Dzieciątkiem.
Fot. Archiwum Zakładu Geografii Religii IGiGP UJ
MONTE SANT ANGELO
(WA
OCHY)
Fot. Franciszek Mróz
ASYŻ
(WA
OCHY)
Fot. Franciszek Mróz; Archiwum Zakładu Geografii Religii IGiGP UJ
ASYŻ
(WA
OCHY)
Fot. Franciszek Mróz; Archiwum  Posłańca św. Antoniego
BRAGA
(PORTUGALIA)
Fot. Franciszek Mróz
BRAGA
(PORTUGALIA)
Fot. Franciszek Mróz
MEDJUGORJE
(BOŚNIA
I HERCEGOWINA)
Fot. www.wikipedia.org
APARECIDA (BRAZYLIA)
Narodowe sanktuarium maryjne
w Aparecida do Norte  najważniejsze
brazylijskie miejsce pielgrzymkowe.
Fot. www.santuarionacional.com/santuario/
MIEJSCA PIELGRZYMEK W ISLAMIE
y
ródło: Bilska E., Sołjan I, 2000.
MAKKAH (HADŻ w 2006 r.)
Fot. AP
MAKKAH (HADŻ w 2006 r.)
Fot. AP
MAKKAH (HADŻ w 2006 r.)
Fot. AP
Medyna  Meczet Proroka
Fot. www.wikipedia.org
Jerozolima  Meczet Kopuła Skały
Fot. A. Anuszewski
Kairuan (Tunezja)
czwarte miasto święte islamu
Fot. Archiwum Zakładu Geografii Religii IGiGP UJ
Karbala (Irak)
Sanktuarium Husajna
Fot. Archiwum Zakładu Geografii Religii IGiGP UJ
Nedżef (Irak)
Grobowiec kalifa Alego 
kuzyna i zięcia Mahometa
Fot. Archiwum Zakładu Geografii Religii IGiGP UJ
Kufa (Irak)
święte miasto szyitów związane z kultem Alego 
czwartego kalifa i pierwszego imama szyitów
Fot. Archiwum Zakładu Geografii Religii IGiGP UJ
Qum (Iran)
Sanktuarium Fatimy
Fot. Archiwum Zakładu Geografii Religii IGiGP UJ
Mazar-i Szarif (Afganistan)
  Szlachetna Świątynia  Błękitny Meczet
Fot. Archiwum Zakładu Geografii Religii IGiGP UJ
Ruch pielgrzymkowy do wybranych
ośrodków religijnych hinduizmu
Miejscowość Kraj Liczba osób (tys.)
1 Allahabad Indie 12000
2 Tirupati Indie 10000
3 Waranasi Indie 10000
4 Hardwar Indie 2000
5 Ajdohja Indie 1000
6 Gaja Indie 1000
7 Kańczipuram Indie 750
y
ródło: A. Jackowski
Turystyka ekologiczna
Turystyka ekologiczna
Turystyka ekologiczna
Turystyka przyjazna środowisku  turystyka, która spełnia
następujące funkcje:
sprzyja poprawie jakości życia społeczności gospodarzy,
zapewnia gościom odpowiedniej jakości wypoczynek,
nie powoduje dewastacji środowiska.
Turystyka ekologiczna (ekoturystyka, turystyka zrównoważona)
forma turystyki zorientowanej na poznawanie osobliwości
przyrody i kultury. Uprawiana przez osoby o
zainteresowaniach ekologicznych. Odbywa się zazwyczaj
w małych grupach, którym towarzyszy wykwalifikowany
przewodnik.
turystyka na obszarach niemal nie dotkniętych działalnością
człowieka, która musi uwzględniać wymogi ochrony przyrody
oraz dobro miejscowej ludności (The Ecoturism Society).
Turystyka nie przynosząca negatywnych następstw
przyrodniczych i społecznych (Forsyth 1997, Orams 1997).
Turystyka ekologiczna
Turystyka ekologiczna
Turystyka ekologiczna
Formy turystyki ekologicznej (wg. D. B. Weavera):
aktywna, która polega na powstawaniu u turysty
pozytywnego etosu przyrodniczego;
pasywna, która polega na prowadzeniu działalności mającej
nie przynosić niekorzystnych zmian w środowisku
przyrodniczym.
Wybrane obszary uprawiania turystyki ekologicznej:
Kolumbia,
Malezja,
Wyspy Salomona,
Uganda,
Tereny parków narodowych na całym świecie.
Turystyka ekologiczna
Turystyka ekologiczna
Turystyka ekologiczna
Fot. Franciszek Mróz
Turystyka ekologiczna
Turystyka ekologiczna
Turystyka ekologiczna
Fot. Franciszek Mróz
Turystyka ekologiczna
Turystyka ekologiczna
Turystyka ekologiczna
Formy spędzania wolnego czasu typowe dla turystyki
ekologicznej:
obserwowanie flory i fauny (bird-watching)
zwiedzanie miejsc wykopalisk archeologicznych,
uprawianie pieszych wędrówek i wspinaczek górskich,
kąpanie się i nurkowanie,
korzystanie ze z
ródeł leczniczych,
uprawianie kajakarstwa górskiego i wędkarstwa,
odwiedzanie wiosek o dobrze zachowanej kulturze
materialnej i duchowej.
Turystyka ekologiczna
Turystyka ekologiczna
Turystyka ekologiczna
Sanibel, Florida
Orchid, Florida
Caerlaverock, Szkocja
Fot. en.wikipedia.org
Turystyka ekologiczna
Turystyka ekologiczna
Turystyka ekologiczna
Początki turystyki ekologicznej sięgają XIX w.
1.03.1872 r.  powstaje Park Narodowy Yellowstone
(ustanowiony decyzją prezydenta U.S. Granta)
1876 r.  Park Narodowy Desierto de Los Leones
(Meksyk)
1879 r.  Royal National Park (Australia)
Do końca XIX w. parki narodowe powstały w Nowej
Zelandii, Stanach Zjednoczonych i Kanadzie).
1909 r.  pierwsze parki narodowe na terenie Europy
 parki Sareks i Abisko w Szwecji.
1932 r.  Białowieski Park Narodowy
Park narodowy  obszar powołany celem ochrony występującej tam przyrody
ożywionej (rzadziej np. cech krajobrazu, także kulturowego), na którym prawnie
ograniczona jest możliwość prowadzenia działalności gospodarczej, osiedlania
się itd.
Według polskiej Ustawy o ochronie przyrody z 2004 r. jest to:  Obszar
wyróżniający się szczególnymi wartościami przyrodniczymi, naukowymi,
społecznymi, kulturowymi i edukacyjnymi, o powierzchni nie mniejszej niż
1000 ha, na którym ochronie podlega cała przyroda oraz walory krajobrazowe .
W ramach parku narodowego wyróżnia się zwykle 3 strefy: strefę ochrony ścisłej,
strefę ochrony częściowej i otulinę parku narodowego.
Turystyka ekologiczna
Turystyka ekologiczna
Turystyka ekologiczna
y
ródło: Rajmund Mydel (2000)
Turystyka uzdrowiskowa
Turystyka uzdrowiskowa
Turystyka uzdrowiskowa
Motyw: pobyt w celach leczniczych, zdarzają się pobyty
w celach wypoczynkowych (początki sięgają czasów
starożytnych)
Walory obszarów recepcyjnych:
 posiadanie walorów uzdrowiskowych (z
ródła wody
mineralnej)
 wysokie walory klimatyczne,
 lokalizacja na terenach górskich lub wyżynnych, rzadziej
w nadmorskich.
Formy działalności rekreacyjnej:
 bierny wypoczynek,
 turystyka kulturalna
Sezonowość:
 brak wyraz
nej sezonowości
Turystyka uzdrowiskowa
Turystyka uzdrowiskowa
Turystyka uzdrowiskowa
Uzdrowisko  wg ustawy o uzdrowiskach i lecznictwie
uzdrowiskowym  miejscowość, która posiada warunki
naturalne niezbędne do prowadzenia lecznictwa. Należą do
nich właściwości lecznicze klimatu, walory przyrodnicze
i estetyczne krajobrazu, naturalne zasoby wód mineralnych,
gazów i peloidów (dennych osadów wód  borowin
i mułów), leczniczy wpływ morza oraz inne czynniki
biofizyczne środowiska wywierające korzystny wpływ na
organizm człowieka.
W Polsce znajduje się wiele miejscowości o charakterze
leczniczym, część z nich posiada status uzdrowiska.
Warunki jakie musi spełniać gmina aby uzyskać status
uzdrowiska reguluje ustawa z dnia 28 lipca 2005 o
lecznictwie uzdrowiskowym, uzdrowiskach i obszarach
ochrony uzdrowiskowej oraz o gminach uzdrowiskowych.
Regionem o największej liczbie uzdrowisk jest
województwo dolnośląskie (11) i małopolskie (9).
Turystyka uzdrowiskowa
Turystyka uzdrowiskowa
Turystyka uzdrowiskowa
Rodzaje
zakwaterowania
w czasie krajowych
podróży
długookresowych (%)
y
ródło: www.intur.com.pl
Rozmieszczenie uzdrowisk w Polsce
Rozmieszczenie uzdrowisk w Polsce
Rozmieszczenie uzdrowisk w Polsce
y
ródło: Piotr Mydel (2000)
Rozmieszczenie uzdrowisk w Polsce
Rozmieszczenie uzdrowisk w Polsce
Rozmieszczenie uzdrowisk w Polsce
y
ródło: Piotr Mydel (2000)
Rozmieszczenie uzdrowisk w Polsce
Rozmieszczenie uzdrowisk w Polsce
Rozmieszczenie uzdrowisk w Polsce
Rozmieszczenie uzdrowisk w Polsce
Rozmieszczenie uzdrowisk w Polsce
Rozmieszczenie uzdrowisk w Polsce
y
ródło: Durydliwka, 2005.s
Rozmieszczenie uzdrowisk w Polsce
Rozmieszczenie uzdrowisk w Polsce
Rozmieszczenie uzdrowisk w Polsce
Sprzedaż usług w uzdrowisku Ustka Sp. z o.o.
y
ródło: Durydliwka, 2005.
Turystyka uzdrowiskowa
Turystyka uzdrowiskowa
Turystyka uzdrowiskowa
Sezonowość ruchu turystycznego w Krzeszowicach
y
ródło: Elżbieta Bilska-Wodecka
Turystyka uzdrowiskowa
Turystyka uzdrowiskowa
Turystyka uzdrowiskowa
Mariańskie A
az
nie
y
ródło: Kowalczyk, 2005.
Turystyka uzdrowiskowa
Turystyka uzdrowiskowa
Turystyka uzdrowiskowa
y
ródło: Kowalczyk, 2005.
Turystyka uzdrowiskowa
Turystyka uzdrowiskowa
Turystyka uzdrowiskowa
y
ródło: Kowalczyk, 2005.
Turystyka miejska
Turystyka miejska
Turystyka miejska
Turystyka w mieście (tourism in cities)  jest traktowana
i rozumiana jako turystyczna funkcja miasta. Jeden z wielu
przejawów aktywności człowieka w mieście.
Za turystykę w mieście uważa się:
wszystkie formy turystyki uprawianej na terenach miejskich
(np. wypoczynkowa, handlowa, kulturalno-rozrywkowa, religijna,
kongresowa,sportowa, itp.);
formy turystyki związane z walorami i zagospodarowaniem
turystycznym występujące na obszarach miejskich;
turystykę, której celem jest odwiedzenie i poznanie miasta jako
dziedzictwa kulturowego uznawanego za element przestrzeni
turystycznej (Kowalczyk 2000)
Turystyka miejska (urban tourism)  turystykę, której celem jest
odwiedzenie i poznanie miasta jako dziedzictwa kulturowego
uznawanego za element przestrzeni turystycznej.
Początki tego typu turystyki można odnalez
ć już w starożytności.
Zasadniczy rozwój nastąpił w XIX w.
Turystyka miejska
Turystyka miejska
Turystyka miejska
Przykłady miast będące celem turystyki miejskiej:
Paryż,
Wiedeń,
Londyn,
Berlin,
Sankt Petersburg,
Mediolan,
Budapeszt,
Nowy Jork
Kazimierz Dolny, Szetendre,
Awinion,
Beverly Hills,
Hollywood.
Turystyka miejska
Turystyka miejska
Turystyka miejska
Kierunki krajowych wyjazdów krótkookresowych (%)
Agroturystyka
Agroturystyka
Agroturystyka
Turystyka wiejska  każda forma turystyki odbywająca się
w środowisku wiejskim i wykorzystująca jego walory.
 Wiejskość (przyroda, krajobraz, kultura, zabudowa itp.)
jest tu główną atrakcją.
Agroturystyka  różne formy turystyki związane
z funkcjonującym gospodarstwem rolnym. Produkcja rolna
i hodowla zwierząt stanowią jedne z istotniejszych atrakcji.
Czynności rekreacyjne charakterystyczne
Czynności rekreacyjne charakterystyczne
Czynności rekreacyjne charakterystyczne
dla turystyki wiejskiej
dla turystyki wiejskiej
dla turystyki wiejskiej
Czynności rekreacyjne charakterystyczne
Czynności rekreacyjne charakterystyczne
Czynności rekreacyjne charakterystyczne
dla agroturystyki
dla agroturystyki
dla agroturystyki
Agroturystyka
Agroturystyka
Agroturystyka
Do najważniejszych specyficznych cech agroturystyki
różniących ją od turystyki masowej są według Gannona
jej unikalność i konkurencyjność. Cechy te związane są:
Z gospodarstwem rolnym:
rytm życia gospodarskiego, obecność zwierząt
domowych, świeża żywność, zapachy;
odgłosy itp.
Zludz
mi (rodziną):
bezpośredni kontakt z rodziną gospodarza, możliwość
poznania zwyczajów rodziny;
Gościnność:
nowe znajomości i przyjaz
nie, codzienne zajęcia
mieszkańców wsi;
Z życiem wiejskim:
kultura i zwyczaje, tradycja oraz historia wsi i regionu,
folklor;
Z przestrzenią:
kontakt z przyrodą, swoboda poruszania się, cisza,
spokój, możliwość rekreacji i sportu.
Czynniki rozwoju agroturystyki
Czynniki rozwoju agroturystyki
Czynniki rozwoju agroturystyki
Czynniki regionalne zewnętrzne
Czynniki regionalne zewnętrzne
1. Malowniczy i urozmaicony krajobraz
Wyznacznikami atrakcyjności krajobrazu w turystyce
wiejskiej niekoniecznie muszą być jeziora lub morze.
2. Czysta nieskażona przyroda, czyste powietrze, cisza i
przestrzeń.
3. Zabudowa wsi.
4. Infrastruktura techniczna wsi:
kanalizacja, oczyszczalnia ścieków;
zorganizowany wywóz odpadów;
stan dróg dojazdowych, telefonizacja;
urządzenia sportowo-rekreacyjne;
możliwość zakupów, usługi.
5. Imprezy regionalne (formy spędzania czasu wolnego)
festyny, obchody świąt uroczystości regionalne,
imprezy sportowe, turnieje itp.
6. Oznakowane trasy turystyczne.
7. Informacja.
Czynniki rozwoju agroturystyki
Czynniki rozwoju agroturystyki
Czynniki rozwoju agroturystyki
W gospodarstwie
W gospodarstwie
1. Lokalizacja i wygląd zewnętrzny.
Podstawowe czynniki to:
uporządkowana, czysta posesja;
wydzielony zielony teren rekreacyjny;
wydzielone miejsce parkowania samochodów;
brak przykrych zapachów oraz uciążliwego sąsiedztwa
(np. garbarnia, zakład przemysłowy) i hałasów (ruchliwa
droga, tartak);
mała architektura (drobiazgi kształtują atmosferę miejsca
- klimat gospodarstwa) np. stara studnia z żurawiem,
kwietniki ze starej beczki, taczki, altana, pergola, piwnica
w ziemi porośnięta na zewnątrz skalniakami;
2. Odpowiednie budynki, pomieszczenia sprzęty
przeznaczone dla turystów.
Czynniki rozwoju agroturystyki
Czynniki rozwoju agroturystyki
Czynniki rozwoju agroturystyki
W gospodarstwie
W gospodarstwie
3. Zwierzęta gospodarskie.
Atrakcję dla turystów stanowi tradycyjne gospodarstwo
rolne o wielokierunkowej produkcji roślinnej i zwierzęcej.
Dla dzieci wspaniałą rozrywką będą zwierzęta (kozy, króliki,
kuce).
4. Żywność produkowana metodami ekologicznymi.
W wielu krajach ekologiczna produkcja żywności rozpoczęła
się właśnie w gospodarstwach agroturystycznych.
Gospodarstwa ekologiczne (posiadające atest)
prowadzące działalność turystyczną są wyżej cenione
przez turystów niż pozostałe. Świeże i zdrowe produkty
oraz domowe wyżywienie, to atut przyciągający turystów
często rekompensujący inne niedogodności
w gospodarstwie.
Czynniki rozwoju agroturystyki
Czynniki rozwoju agroturystyki
Czynniki rozwoju agroturystyki
W gospodarstwie
W gospodarstwie
5. Ochrona środowiska, wymagania sanitarno-higieniczne;
Stosować w gospodarstwie środki ochrony środowiska
(m.in. szczelne szamba, środki uzdatniające ścieki,
przydomowe oczyszczalnie ścieków, filtr uzdatniający
wodę, pojemniki na śmieci i odpady).
6. Miejsca rekreacji na wolnym powietrzu, urządzenia
rekreacyjne: np. huśtawki dla dzieci, piaskownica, sprzęt
sportowy lub wędkarski do wypożyczenia, wędzarnia ,
grill , tenis stołowy, stałe miejsce na ognisko basen
i brodzik dla dzieci itd.
7. Możliwość ciekawych zajęć;
Mogą to być m.in. degustacje potraw regionalnych, nauka
rzemiosła rękodzieła haftu, przyrządzanie przetworów,
miodobranie, jazda konna itp.
Czynniki rozwoju agroturystyki
Czynniki rozwoju agroturystyki
Czynniki rozwoju agroturystyki
W rodzinie
W rodzinie
Właścicieli gospodarstwa agroturystycznego powinny
cechować następujące cechy:
fachowe kwalifikacje;
akceptacja i współpraca całej rodziny;
dobre stosunki z sąsiadami;
predyspozycje osobowościowe (komunikatywność
cierpliwość, talent organizacyjny).
Zadowoleni goście to najlepsza reklama naszego
gospodarstwa.
Decyzję o prowadzeniu usług turystycznych powinna podjąć
cała rodzina, ponieważ:
każdy z członków rodziny może wnieść coś do wspólnego
przedsięwzięcia, jest łatwiej sprostać obowiązkom;
niechęć czy niezadowolenie któregokolwiek z domowników
może popsuć atmosferę domu i wpłynąć na samopoczucie
gości.
Czynniki rozwoju agroturystyki
Czynniki rozwoju agroturystyki
Czynniki rozwoju agroturystyki
Wielkość pokojów w kwaterach agroturystycznych
Wielkość pokojów w kwaterach agroturystycznych
Czynniki rozwoju agroturystyki
Czynniki rozwoju agroturystyki
Czynniki rozwoju agroturystyki
Kategoryzacja bazy noclegowej dla potrzeb
Kategoryzacja bazy noclegowej dla potrzeb
agroturystyki (1997)
agroturystyki (1997)
Czynniki rozwoju agroturystyki
Czynniki rozwoju agroturystyki
Czynniki rozwoju agroturystyki
Czynniki rozwoju agroturystyki
Czynniki rozwoju agroturystyki
Czynniki rozwoju agroturystyki
Agroturystyka w Polsce
Agroturystyka w Polsce
Agroturystyka w Polsce
Liczba kwater agroturystycznych i oferowanych
w nich miejsc noclegowych w latach 1998 2001 (wg GUS)
Agroturystyka w Polsce
Agroturystyka w Polsce
Agroturystyka w Polsce
Baza agroturystyczna według ośrodków doradztwa rolniczego (2002)
Dziękuję bardzo
Dziękuję bardzo
za uwagę
za uwagę
FRANCISZEK MRÓZ
Konsultacje:
poniedziałek  godz. 10.45-12.15
sala nr 342
e-mail: [e-mail]