Decyzje (bez szczegolnej nazwy)

DECYZJA: akt administracyjny stanowiacy jednostronne ustalenie organu administracji publicznej o wiazacych dla jednostki (i organu) konsekwencjach normy prawa administracyjnego.

W doktrynie ? pojecie decyzji zawezone jest do aktu administracyjnego wydanego w postepowaniu administracyjnym.
W orzecznictwie? decyzja to tez akty w innych formach lub akty administracyjne wystepujace bez wyraznie okreslonej prawem formy (pojecie decyzji ustalane empirycznie w drodze orzecznictwa sadowego).
Decyzje przyznaja lub odmawiaja przyznania uprawnień jednostce. Gdy normy upowazniaja organ do przyznania/odmowy uprawnień dla jednostki lub do nalozenia obowiazku/zwolnienia z obowiazku
organ powinien podjac czynnosc prawna w formie decyzji administracyjnej (a nie np. udzielic jedynie informacji, ktore nie okreslaja w sposob stanowczy i wladczy sytuacji jednostki).
Nie stanowia decyzji: postanowienia w toku postepowania nie rozstrzygajace o istocie sprawy; maszynowe wypisy urzadzenia liczacego (np. wykazujacego wysokosc oplaty, liczacego pobor gazu, wody, elektrycznosci itp).
Podstawa prawna moze byc tylko przepis prawa zawarty w ustawie lub przepis aktu wykonawczego , wydanego na podstawie ustawy i w ramach upowaznienia ustawowego.
Nie moga stanowic podstawy prawnej, np. przepisy zawarte w uchwalach Rady Ministrow, zarzadzeniach Prezesa RM i ministrow, majace charakter wewnetrzny (obowiazuja tylko jednostki organizacyjnie podlegle).
Decyzje administracyjne moga byc zaskarzane do sadu administracyjnego przez:
- strone,
- organizacje spoleczna, ktora brala udzial w postepowaniu administracyjnym,
- prokuratora lub RPO.
Decyzja wywiera trwale skutki w sferze prawa administracyjnego, przeksztalca interes prawny lub obowiazek prawny jednostki
w prawo nabyte lub niezbywalne lub w obowiazek prawny.
Weryfikacja decyzji ma na celu usuniecie decyzji wadliwych przez kasacje lub reformacje.

Decyzje w prawie administracyjnym materialnym to np.: decyzja o zmianie nazwiska maloletniego dziecka (wydawana przez wlasciwego kierownika USC), d. w sprawie swiadczeń pomocy spolecznej.
Niekiedy ustawodawca uzywa innych okresleń niz decyzja, np. orzeczenia, nakazy, zarzadzenia, uchwaly organu kolegialnego lub inne okreslenia (np. paszport)? np. uchwala rady wydzialu szkoly wyzszej o nadaniu stopnia naukowego, uchwala Centralnej Komisji do Spraw Stopni i Tytulow.
Forma decyzji jest przewidziana rowniez dla przyrzeczenia wydania koncesji lub zezwolenia (przyrzeczenie = promesa), ktore gwarantuje jednostce uzyskanie koncesji/zezwolenia. Przyrzeczenie takie chroni interes prawny podmiotu, ma on tez pewnosc, ze po otrzymaniu przyrzeczenia otrzyma rowniez koncesje.

2) Decyzje o szczegolnej nazwie

A. ZEZWOLENIE
forma aktu administracyjnego ustalajacego uprawnienia w sferze prawa administracyjnego lub wyrazajacego zgode na dokonanie przedsiewziecia lub podjecie czynnosci dopuszczonej normami pr. administracyjnego.

Nabycie uprawnienia / zgoda ustalone w zezwoleniu
nastepuja w warunkach prawnie okreslonego zakazu pewnego zachowania sie lub podejmowania okreslonych czynnosci.
Zezwolenia w prawie polskim:
- zezwolenie na wykonywanie dzialalnosci ubezpieczeniowej
- zezwolenie na nabycie nieruchomosci przez cudzoziemca
- zezwolenie cudzoziemcowi na zamieszkanie na czas oznaczony
- zezwolenie na osiedlenie sie cudzoziemca na terytorium RP
Czasem ustawodawca uzywa innych okresleń: pozwolenie, zgoda, karta (np. pozwolenie na utworzenie uczelni niepublicznej, na budowe / rozbiorke obiektu budowlanego, na kierowanie tramwajem)
Wydawane na czas oznaczony lub nieoznaczony. Zezwolenia na dzialalnosc o szczegolnych warunkach wykonywania
moze byc cofnieta gdy nieprzestrzeganie sa warunki przez osobe korzystajaca z zezwolenia.


B. KONCESJA
akt administracyjny, nadajacy uprawnienia osobie fizycznej lub prawnej do wykonywania okreslonej dzialalnosci, najczesciej produkcyjnej lub uslugowej.

Wydajac koncesje organ moze nalozyc na adresata koncesji okreslone uprawnienia lub obowiazki, okreslic warunki, ktore powinien spelnic.
Jest to forma reglamentacyjnej funkcji państwa (reglamentacja
jako ograniczanie swobody podmiotow gospodarczych).
W prawie polskim uzyskania koncesji wymaga:
1poszukiwanie lub rozpoznawanie zloz kopalin, wydobywanie kopalin ze zloz, bezzbiornikowe magazynowanie substancji oraz skladowanie odpadow w gorotworze, w tym w podziemnych wyrobiskach gorniczych.
2wytwarzanie i obrot materialami wybuchowymi, bronia i amunicja oraz wyrobami i technologia o przeznaczeniu wojskowym lub policyjnym.
3wytwarzanie, przetwarzanie, magazynowanie, przesylanie, dystrybucja i obrot paliwami i energia.
4ochrona osob i mienia.
5Transportu lotniczego oraz wykonywania innych uslug lotniczych
6Budowy i eksploatacji albo wylacznie eksploatacji autostrad platnych oraz drog ekspresowych, do ktorych stos. sie przepisy o autostradach platnych
7Zarzadzanie liniami kolejowymi i wykonywania przewozow kolejowych
8rozpowszechnianie programow radiowych i telewizyjnych.
Katalog tych dziedzin nie jest zamkniety. Wydawana jest na czas oznaczony lub nieoznaczony. Dzialalnosc objeta koncesja podlega kontroli organu koncesyjnego, ktory uprawniony jest do cofniecia koncesji. Koncesjonariusz nie moze powierzyc wykonania koncesji innej osobie. Ma on prawo do osiagania korzysci finansowych z dzialalnosci objetej koncesja.


C. LICENCJA
akt administracyjny ustalajacy uprawnienia do wykonywania okreslonej dzialalnosci (niekoniecznie o charakterze gospodarczym) lub pracy zawodowej, gdy wykonywanie takiej dzialalnosci zwiazane jest z posiadaniem odpowiednich kwalifikacji.

Licencja = element nabycia uprawnienia do wykonywania okresl. dzialalnosci + element zezwolenia na te dzialalnosc. Licencje:
a)lotnicze (uprawnienia dla personelu lotniczego
b)przewodnickie (dla przewodnikow turystycznych)
c)polowowe (dla osob zajmujacych sie polowem
d)sportowe (dla klubow sportowych jako uprawnienie do wspolzawodnictwa sportowego, licencje sedziego sportowego)
e)licencje pracownikow ochrony
Inne nazwy sa dopuszczalne, np. patent zeglarski.
Warunkiem nadania licencji ? posiadanie okresl. zasobu wiedzy i umiejetnosci, stwierdzonych pozytywnie zdanym egzaminem, ktory stanowi podstawe do nabycia uprawnień ujetych w licencji.
Na czas oznaczony lub nieoznaczony. Wykonywanie dzialalnosci objetej licencja podlega kontroli. Organ ktory udzielil licencji moze ja cofnac w okreslonych przypadkach.