WICZENIE

E10

W

YZNACZANIE

P

OJEMNO CI

K

ONDENSATORA

M

ETOD

D

RGA

R

ELAKSACYJNYCH

Przyrz dy

Zasilacz napi(cia sta*ego, uk*ad sk*adaj cy si( z neonówki N, kondensatorów o

znanej pojemno5ci C, zestaw oporników o znanych oporach R, wy* cznik K, stoper.

Zmontowa8 uk*ad wed*ug schematu

przedstawionego na rysunku:

Okres drga:

relaksacyjnych T

obwodu, którego schemat

przedstawiono na rysunku wyra<a si(

wzorem:

=

z

g

U

U

U

U

ln

RC

T

(1)

Gdzie U

z

– napi(cie zap*onu neonówki, U

g

– napi(cie ga5ni(cia neonówki.

Je<eli oznaczy8

=

z

g

U

U

U

U

ln

k

, to równanie (1) mo<na przedstawi8 nast(puj co:

kRC

T

=

(2)

Nieznana pojemno58 C

x

mo<na wyznaczy8 ze wzoru:

kR

T

C

x

x

=

(3)

Gdzie T

x

– okres drga: relaksacyjnych po w* czeniu kondensatora C

x

w miejsce C

Kolejno58 wykonywania czynno5ci

1. Po* czy8 uk*ad wed*ug schematu przedstawionego na rysunku.

2. Po uzyskaniu zgody prowadz cego 8wiczenia w* czy8 zasilanie.

3. Wyznaczy8 czas trwania 50 okresów obserwuj c b*yski lampki neonowej dla

sta*ej (znanej) warto5ci R i C.

4. Powtórzy8 pomiary jak w punkcie 3 dla dziesi(ciu innych warto5ci R i C.

5. Obliczy8 okres T dla ka<dego pomiaru.

6. W miejsce kondensatora o znanej pojemno5ci C w* czy8 kondensator C

x

o

nieznanej pojemno5ci i wykona8 pomiar jak w punkcie 3 dla dowolnie

wybranego opornika R.

7. Obliczy8 okres T

x

.

8. Powtórzy8 czynno5ci wymienione w punkcie 6 i 7 dla drugiego kondensatora o

nieznanej pojemno5ci C

x

i ich po* cze: szeregowego i równoleg*ego.

9. Stosuj c metod( regresji liniowej sporz dzi8 wykres T = f(RC).

10. Znaj c T

x

i R znaleL8 z wykresu pojemno5ci nieznanych kondensatorów oraz

ich po* cze:.

11. Wyniki pomiarów przedstawi8 w tabeli:

R

C

t

50

t

T

=

C

x

[ ] [F] [s]

[s] [F]

Wymagania

-

wy*adowania jarzeniowe w gazach rozrzedzonych [7]

-

drgania relaksacyjne, wyprowadzenie wzoru [1]

-

pojemno58 elektryczna i jej jednostki [3,7]

-

kondensatory, * czenie kondensatorów [3,7]