Układ sterowania, magistrale
i organizacja pamięci
Dariusz Chaberski
Jednostka centralna
układ
wykonawczy
układ
sterowania
sygnały
sterujące
sygnały
stanu
sz
y
n
a
sy
g
n
a
ło
w
st
er
o
w
a
n
ia
wewnętrzna
szyna adresowa
w
ew
n
ęt
rz
n
a
sz
y
n
a
d
a
n
y
ch
2
Układ sterowania
rejestr
rozkazów
generator
sygnałów
sterujących
licznik
programu
magistrala
danych
rejestry
indeksowe
magistrala
sterująca
wskaźnik
stosu
układ obsługi
sytuacji
wyjątkowych
magistrala
adresowa
rejestry
ogólnego
przeznaczenia
lub pamięć
dekoder
rozkazów
rejestr adresowy
3
§ przykład sterowania - ochrona licznika programu PC
magistrala
danych
PC
magistrala
adresowa
SP
+1
PC
R
SP
RA
R
W
SP - wskaźnik stosu
PC
R
- odczyt licznika programu
SP
RA
- wystawienie wskaźnika stosu na magistralę adresową
R
W
- zapis magistrali danych do komórki pamięci, który znajduje się na magistrali adresowej
4
§ przykład sterowania - przesłanie pomiędzy rejestrami ogólnego przeznaczenia
magistrala
adresowa
R1
magistrala
danych
R
WS
R
WD
R2
R
WD/S
- zapis adresu rejestru przeznaczenia / źródła
R1/2 - nazwa (numer) rejestru źródła / przeznaczenia
5
Cykl wykonywania instrukcji
dekodowanie
instrukcji
pobranie
kodu
instrukcji
odczyt
argumentów
wykonanie
instrukcji
zapisanie
wyniku
dekodowanie
instrukcji
pobranie
kodu
instrukcji
wykonanie
instrukcji
zapisanie
wyniku
dekodowanie
instrukcji
pobranie
kodu
instrukcji
odczyt
argumentów
wykonanie
instrukcji
pobranie
kodu
instrukcji
dekodowanie
instrukcji
wykonanie
instrukcji
6
§ przetwarzanie sekwencyjne
E
W
F
D
R
F
D
E
W
F
D
R
E
D
E
F
F
§ przetwarzanie potokowe
E
W
F
E
F
D
D
E
W
F
D
R
E
R
D
F
F
F - pobranie kodu instrukcji
D - dekodowanie instrukcji
R - odczyt argumentów
E - wykonanie instrukcji
W - zapisanie wyniku
- oczekiwanie
7
§ procesor standardowy
UW3
UW2
UW1
procesor
fizyczny
procesor
logiczny
UW1/2/3 - układy wykonawcze
§ procesor wielowątkowy -technologia HT (ang. Hyper-Threading)
UW3
UW2
UW1
procesor
fizyczny
procesor
logiczny
8
§ procesor dwurdzeniowy
procesor
fizyczny
procesor
logiczny
UW6
UW5
UW4
UW3
UW2
UW1
9
§ procesor dwurdzeniowy z technologią HT
procesor
fizyczny
procesor
logiczny
UW6
UW5
UW4
UW3
UW2
UW1
10
Magistrale
§ standard INTELA
CS
OE
WR
D
A
odczyt
zapis
11
Magistrale
§ standard MOTOROLI
E
R
/W
D
A
odczyt
zapis
12
Układy wejścia wyjścia
D
D
Q
C
L
E
D
R
R
P
Q
C
IN
OUT
D
0
D
0
D
VCC
dekoder adresów
C
A
OE
OE
IN
OUT
13
Pamięć
dekoder adresów
C
A
D
A
n
−
1
A
0
D
m
−
1
D
0
A
k
−
1
A
0
D
m
−
1
D
0
OE WR CS
CS
OE WR
14
Dekoder adresów
A
z−1
A
n
A
n+1
OE1
WR1
CS1
OE2
WR2
CS2
CS
WR
OE
A
C
15
Mapa pamięci
rejestry ogólnego
przeznaczenia
układy wejścia wyjścia
rejestry indeksowe
pamięć programu
wektory przerwań
stos
pamięć danych
za
so
b
y
ze
w
n
ęt
rz
n
e
za
so
b
y
w
ew
n
ęt
rz
n
e
16
Architektury mikroprocesorów
§ według typu mapy pamięci
+ architektura Von-Neumana
pamięć
danych
b
m
−
1
b
0
0x00000
pamięć
programu
0x4ffff
0x50000
0x7ffff
17
Architektury mikroprocesorów
§ według typu mapy pamięci
+ architektura harwardzka
pamięć
programu
b
n
−
1
b
0
0x0000
0xffff
0x4ffff
pamięć
danych
b
m
−
1
b
0
0x00000
18
Segmentacja pamięci
segment programu
segment dodatkowy
rejestr segmentu danych
rejestr segmentu stosu
rejestr segmentu programu
segment danych
segment stosu
rejestr segmentu
dodatkowego
przesunięcie
adres fizyczny
adres efektywny
pamięć
19
Pamięć kieszeniowa - CACHE
pamięć
CACHE
pierwszego
poziomu
pamięć
CACHE
drugiego
poziomu
pamięć RAM
16 kB
256 kB
4 GB (128 MB)
5 ns
20 ns
60 ns
rejestry
robocze
jednostki
wykonawczej
32 B
1 ns
jednostka
wykonawcza
10 ms
320 GB (160 GB)
pamięć stała
(dysk twardy,
CDROM)
pamięć
CACHE
pamięci
stałej
20
§ procesor dwurdzeniowy
rdzeń
pierwszy
rdzeń drugi
pamięć
CACHE
pierwszego
poziomu
pamięć
CACHE
pierwszego
poziomu
pamięć CACHE
drugiego poziomu
21
Przerwania
kod przerwanego programu
pełny kod podprogramu obsługi przerwania
podprogramy obsługi przerwań
przerwanie
skok
skok
skok
instrukcja
instrukcja
instrukcja
instrukcja
instrukcja
instrukcja
instrukcja
powrót
22
Układ zarządzania pamięcią
§ MMU (ang. Memory Management Unit)
dane
adres
wirtualny
adres
fizyczny
sygnały
sterujące
sygnały
sterujące
mikroprocesor
pamięć
fizyczna
jednostka
centralna
układ
zarządzania
pamięcią
23
§ wyznaczanie adresu fizycznego
deskryptor
segmentu
pamięć fizyczna
se
g
m
en
t
d
es
k
ry
p
to
ró
w
se
g
m
en
t
d
a
n
y
ch
rejestr
segmentowy
selektor
dana
adres
efektywny
a
d
re
s
fi
zy
cz
n
y
adres bazowy
deskryptor segmentu
a
d
re
s
w
ir
tu
a
ln
y
rozszerzenie
rejestru
segmentowego
24
Tryb Chroniony
segment
stanu
zadania 1
selektor zadania
segment
stanu
zadania 2
segment
deskryptorów
zadań
stan rejestrów
procesora
stan rejestrów
procesora
stan rejestrów
procesora
stan rejestrów
procesora
deskryptor
zadania 1
deskryptor
zadania 2
segment
deskryptorów
zadanie 1
zadanie 2
rozkaz
rozkaz
wywołanie
rozkaz
rozkaz
rozkaz
rozkaz
powrót
rozkaz
25