7.04.21
Nysa Anatomia wyklad II
1
Układ kostny
Dział anatomii zajmujący się
układem kostnym to
osteologia.
Wyróżniamy:
- osteologię ogólną
- osteologię szczegółową
Wykład III
7.04.21
Nysa Anatomia wyklad II
2
7.04.21
Nysa Anatomia wyklad II
3
Wyróżniamy kości:
- długie
- płaskie
- krótkie
- pneumatyczne
7.04.21
Nysa Anatomia wyklad II
4
Osteologia szczegółowa
Czaszka
Kręgosłup
Klatka piersiowa
Kończyna górna
Kończyna dolna
7.04.21
Nysa Anatomia wyklad II
5
Czaszka
Określenie płci i wieku na podstawie
budowy czaszki
Głównymi kryteriami w określaniu płci
są:
Rozmiary wyrostków sutkowych- u
mężczyzn szerokie i lepiej wykształcone
górne brzegi oczodołów i łuki brwiowe- u
kobiet brzegi bardziej ostre, a łuki mniej
wypukłe
ustawienie łuski czołowej- u kobiet łuska
ustawiona bardziej pionowo
pojemność czaszki- u kobiet mniejsza o
około 10%
7.04.21
Nysa Anatomia wyklad II
6
Wiek osobnika można przybliżyć
na podstawie kostnienia szwów
czaszki
Przednia część szwu strzałkowego( między kośćmi
ciemieniowymi) i środkowa część szwu
wieńcowego ( między kością czołową a kośćmi
ciemieniowymi) kostnieją między 25 a 30 rokiem
życia
Szew węgłowy ( między kością potyliczną i kośćmi
ciemieniowymi) kostnieje około 40 roku życia
Szwy łączące łuskę kości skroniowej z sąsiednimi
kośćmi kostnieją między 40-60 rokiem życia
7.04.21
Nysa Anatomia wyklad II
7
Kości czaszki możemy podzielić
na
- kości mózgoczaszki
- kości twarzoczaszki
Kości części mózgowej czaszki tworzą
puszkę kostną w której znajduje się
mózgowie wraz z oponami.
Można w niej wyróżnić
-sklepienie
-podstawę
-jamę czaszki, która dzieli się na trzy
zagłębienia: dół przedni, środkowy i tylny
7.04.21
Nysa Anatomia wyklad II
8
W skład części mózgowej
czaszki wchodzą następujące
kości
Kość potyliczna
kość klinowa
kości skroniowe
kości ciemieniowe
kość czołowa
kości sitowe
7.04.21
Nysa Anatomia wyklad II
9
Część
twarzowa czaszki zawiera
początkowe części układu oddechowego i
trawiennego oraz narządy zmysłów:
wzroku, powonienia i smaku.
W jej skład wchodzą następujące kości:
Małżowiny nosowe dolne
kości łzowe
kości nosowe
kości jarzmowe
kości podniebienne
szczęka
lemiesz
żuchwa
7.04.21
Nysa Anatomia wyklad II
10
7.04.21
Nysa Anatomia wyklad II
11
7.04.21
Nysa Anatomia wyklad II
12
7.04.21
Nysa Anatomia wyklad II
13
7.04.21
Nysa Anatomia wyklad II
14
7.04.21
Nysa Anatomia wyklad II
15
7.04.21
Nysa Anatomia wyklad II
16
7.04.21
Nysa Anatomia wyklad II
17
Kręgosłup
jest zbudowany z 33do34 kręgów.
Wyróżniamy:
Kręgi szyjne-7
kręgi piersiowe-12
kręgi lędźwiowe-5
kręgi krzyżowe-5
zrastają się tworząc
kość krzyżową
kręgi guziczne- 4-5-
zrastają się tworząc
kość guziczną
Kręgi prawdziwe
to:
- kręgi szyjne
- kręgi piersiowe
- kręgi lędźwiowe
Kręgi rzekome to:
- kręgi krzyżowe
- kręgi guziczne
7.04.21
Nysa Anatomia wyklad II
18
Kręgosłup przebiega w grzbietowej
części tułowia i szyi w płaszczyźnie
pośrodkowej ciała wygięty w
kształcie dwóch połączonych liter S
Wygięcie szyjne i lędźwiowe są
zwrócone wypukłością do przodu
tworząc lordozę
wygięcia piersiowe i krzyżowe zwracają
się wypukłością do tyłu tworząc kyfozę
7.04.21
Nysa Anatomia wyklad II
19
7.04.21
Nysa Anatomia wyklad II
20
W większości kręgów wyróżnia się
-część przednią, czyli trzon kręgu
- część tylną, czyli łuk kręgu
I krąg szyjny- tzw. szczytowy ma odmienną
budowę nie ma tronu, lecz ma łuk przedni.
Łączy się z II kręgiem szyjnym tzw.
obrotowym przez ząb kręgu obrotowego
7.04.21
Nysa Anatomia wyklad II
21
Od łuku kręgu odchodzi siedem
wyrostków
Wyrostek kolczysty
wyrostki stawowe górne
wyrostki stawowe dolne
wyrostki poprzeczne
Otwory kręgowe sąsiednich kręgów
tworzą kanał kręgowy
7.04.21
Nysa Anatomia wyklad II
22
W kości krzyżowej wyróżnia się:
-podstawę
-części boczne
-wierzchołek.
Wewnątrz kości znajduje się kanał
kręgowy
7.04.21
Nysa Anatomia wyklad II
23
Klatka piersiowa
Kości klatki piersiowej oprócz kręgów
piersiowych stanowi dwanaście par
żeber i mostek
Żebro dzieli się na: część tylną- kość
żebrową, część przednią- chrząstkę
żebrową
Chrząstki siedmiu górnych par żeber łączą
się z mostkiem- są to żebra prawdziwe
Chrząstki trzech niżej położonych żeber
zrastają się między sobą tworząc łuk
żebrowy- są to żebra rzekome.
Najniższe dwie pary żeber nie zrastają się
ani z mostkiem ani ze sobą - są to żebra
wolne
7.04.21
Nysa Anatomia wyklad II
24
7.04.21
Nysa Anatomia wyklad II
25
Mostek dzieli się na następujące
części:
Rękojeść
trzon
wyrostek
mieczykowaty
W miejscu połączenia
rękojeści z mostkiem
powstaje kąt mostka
7.04.21
Nysa Anatomia wyklad II
26
Kończyna górna- jej kości dzielą
się na:
Kości obręczy kończyny: obojczyk,
łopatka
Kości części wolnej kończyny: kość
ramienna, kość łokciowa, kość
promieniowa, kości nadgarstka,
kości śródręcza, kości palców ręki
7.04.21
Nysa Anatomia wyklad II
27
Kości nadgarstka są ułożone w
dwóch szeregach po cztery kości.
Szereg bliższy od kości
promieniowej to:
kość łódeczkowata, kość
księżycowata, kość trójgraniasta,
kość grochowata.
Szereg dalszy to: kość
czworoboczna większa, kość
czworoboczna mniejsza, kość
główkowata, kość haczykowata.
Kości palców- ręki stanowią paliczki.
Kciuk ma dwa paliczki. Pozostałe
palce po trzy paliczki
7.04.21
Nysa Anatomia wyklad II
28
7.04.21
Nysa Anatomia wyklad II
29
Kończyna dolna- jej kości dzielą się
na:
Obręcz kończyny
kość miedniczna
Część wolną kończyny
kość udowa
rzepka
kość piszczelowa
strzałka
kości stępu
kości śródstopia
kości palców stopy
7.04.21
Nysa Anatomia wyklad II
30
Kość miedniczna powstaje ze
zrośnięcia się trzech kości:
biodrowej, kulszowej i łonowej
7.04.21
Nysa Anatomia wyklad II
31
7.04.21
Nysa Anatomia wyklad II
32
Kość udowa składa się z
następujących
elementów:
-głowa,-szyjka,-trzon;-kłykcie
Rzepka tworzy
przednią ścianę
stawu
kolanowego
,
wyróżnia się w
niej:
podstawę
wierzchołek
Kość
piszczelowa i
strzałka tworzą
kości goleni
7.04.21
Nysa Anatomia wyklad II
33
Kości stępu są ułożone w dwóch
szeregach. Pomiędzy oba te szeregi
jest wsunięta od strony
przyśrodkowej kość łódkowata
Szereg bliższy
stanowi:
kość skokowa
kość piętowa
Szereg dalszy
stanowi idąc od
strony
przyśrodkowej:
3 kości
klinowate
kość sześcienna
7.04.21
Nysa Anatomia wyklad II
34
7.04.21
Nysa Anatomia wyklad II
35
Paliczki stopy odpowiadają
paliczkom ręki, pierwszy palec
stopy to paluch (hallux)