background image

1

Optyka falowa / fale elektromagnetyczne 

– poziom podstawowy

Zadanie 1. (1 pkt) 

Źródło: CKE 2005 (PP), zad. 9.

Zadanie 2. (2 pkt) 

Źródło: CKE 01.2006 (PP), zad. 21.

 

      

 

 

 

    

    

   



             

        

 
  

 

 

 

  

 

 

 

  

 

 

 

  

 

 

 

 

 

    

            

           

  

 

 

 

 

    

       

 

 

 

 

 

                       

    

 

 

 

 

  

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

10 

Egzamin maturalny z fizyki i astronomii 

 

Arkusz I

 

Zadanie 21. Páyta kompaktowa (2 pkt) 

Odpowiedz na pytanie, jakim Ğwiatáem naleĪy oĞwietliü páytĊ kompaktową, aby mieniáa siĊ 

barwami tĊczy? DziĊki jakiemu zjawisku powstaje ten efekt? 

 

                                                                   

                                                                   

                                                                   

                                                                   

                                                                   

                                                                   

                                                                   

                                                                   

                                                                   

                                                                   

                                                                   

                                                                   

                                                                   

                                                                   

                                                                   

                                                                   

 

Zadanie 22. Fale materii (3 pkt) 

Louis de Broglie przewidziaá, Īe cząstki elementarne wykazują wáasnoĞci falowe – cząstka 
o pĊdzie  p  jest  falą  o  dáugoĞci  h

p

.  Oblicz  dáugoĞü  fali  powolnego  neutronu  o  energii 

kinetycznej E = 1,6˜10

-21 

 J. (PomiĔ efekty relatywistyczne). 

 

                                                                   

                                                                   

                                                                   

                                                                   

                                                                   

                                                                   

                                                                   

                                                                   

                                                                   

                                                                   

                                                                   

                                                                   

                                                                   

                                                                   

                                                                   

 

background image

2

Zadanie 3. (1 pkt) 

Źródło: CKE 05.2006 (PP), zad. 10.

Zadanie 4. (1 pkt) 

Źródło: CKE 11.2006 (PP), zad. 6.

Zadanie 5. (1 pkt) 

Źródło: CKE 11.2006 (PP), zad. 7.

Zadanie 6. (2 pkt) 

Źródło: CKE 11.2006 (PP), zad. 20.

 

Egzamin maturalny z fizyki i astronomii 

3 

 

Arkusz I

 

Zadanie 5. (1 pkt)  

ZdolnoĞü  skupiająca  zwierciadáa  kulistego  wklĊsáego  o  promieniu  krzywizny  20  cm  ma 

wartoĞü 

A.  1/10 dioptrii. 

B.  1/5 dioptrii. 

C.  5 dioptrii. 

D.  10 dioptrii. 

 

Zadanie 6. (1 pkt)  

PiákĊ  o  masie  1  kg  upuszczono  swobodnie  z  wysokoĞci  1  m.  Po  odbiciu  od  podáoĪa  piáka 

wzniosáa siĊ na maksymalną wysokoĞü 50 cm. W wyniku zderzenia z podáoĪem i w trakcie 

ruchu piáka straciáa energiĊ o wartoĞci okoáo 

A.  1 J 

B.  2 J 

C.  5 J 

D.  10 J 

 

Zadanie 7. (1 pkt)  

Energia  elektromagnetyczna  emitowana  z  powierzchni  SáoĔca  powstaje  w  jego  wnĊtrzu 

w procesie 

A.  syntezy lekkich jąder atomowych. 

B.  rozszczepienia ciĊĪkich jąder atomowych. 

C.  syntezy związków chemicznych. 

D.  rozpadu związków chemicznych. 

 

Zadanie 8. (1 pkt)  

Stosowana  przez  Izaaka  Newtona  metoda  badawcza,  polegająca  na  wykonywaniu 

doĞwiadczeĔ, zbieraniu wyników swoich i cudzych obserwacji, szukaniu w nich regularnoĞci, 

stawianiu  hipotez,  a  nastĊpnie  uogólnianiu  ich  poprzez  formuáowanie  praw,  to  przykáad 

metody 

A.  indukcyjnej. 

B.  hipotetyczno-dedukcyjnej. 

C.  indukcyjno-dedukcyjnej. 

D.  statystycznej. 

 

Zadanie 9. (1 pkt)  

Optyczny teleskop Hubble’a krąĪy po orbicie okoáoziemskiej w odlegáoĞci okoáo 600 km od 

powierzchni Ziemi. Umieszczono go tam, aby 

A.  zmniejszyü odlegáoĞü do fotografowanych obiektów. 

B.  wyeliminowaü zakáócenia elektromagnetyczne pochodzące z Ziemi. 

C.  wyeliminowaü wpáyw czynników atmosferycznych na jakoĞü zdjĊü. 

D.  wyeliminowaü dziaáanie siá grawitacji.  

 

Zadanie 10. (1 pkt)   

Podczas odczytu za pomocą wiązki Ğwiatáa laserowego informacji zapisanych na páycie CD 

wykorzystywane jest zjawisko 

A.  polaryzacji. 

B.  odbicia. 

C.  zaáamania. 

D.  interferencji.  

 

Próbny egzamin maturalny z fizyki i astronomii 

3 

 

Poziom podstawowy

 

Zadanie 6. (1 pkt) 

 

Podczas przejĞcia wiązki Ğwiatáa z oĞrodka o wiĊkszym wspóáczynniku zaáamania do oĞrodka 

o mniejszym wspóáczynniku zaáamania  

 

dáugoĞü fali 

prĊdkoĞü fali 

A.  

roĞnie, 

roĞnie. 

B. 

roĞnie, 

maleje. 

C. 

maleje, 

roĞnie. 

D. 

maleje, 

maleje. 

 

Zadanie 7. (1 pkt)  

Dwa  równolegáe  promienie  Ğwietlne  czerwony  i  fioletowy  padają  na  szklany  pryzmat 

umieszczony w powietrzu (rys.). Po przejĞciu przez pryzmat bĊdą one

 

 

A.  zbieĪne. 

B.  rozbieĪne. 

C.  równolegáe. 

D.  prostopadáe. 

 

Zadanie 8. (1 pkt)

 

Cyklotron  jest  urządzeniem  sáuĪącym  do  przyspieszania  naáadowanych  cząstek.  W  jego 

dziaáaniu istotną rolĊ peánią pola elektryczne i magnetyczne. Wybierz poprawną odpowiedĨ.  

 

 

Pole elektryczne  

pole magnetyczne 

A. 

zakrzywia tor ruchu cząstek, 

 przyspiesza cząstki. 

B. 

przyspiesza cząstki, 

przyspiesza cząstki. 

C. 

 zakrzywia  tor ruchu cząstek, 

 zakrzywia tor ruchu cząstek. 

D. 

 przyspiesza  cząstki, 

 zakrzywia tor ruchu cząstek. 

 

Zadanie 9. (1 pkt) 

 

Pokazany  obok  wykres  przedstawia  zaleĪnoĞü 

masy od czasu dla izotopu promieniotwórczego 

pewnego  pierwiastka  w  próbce.  Na  jego 

podstawie  moĪna  wywnioskowaü,  Īe  okres 

poáowicznego  rozpadu  tego  izotopu  wynosi 

okoáo 

A.  3 godziny. 

B.  4 godziny. 

C.  6 godzin. 

D.  8 godzin. 

 

Zadanie 10. (1 pkt)

 

 

Podczas bombardowania páytki zawierającej izotop berylu 

Be

9

4

 cząstkami D otrzymano jądra 

izotopu wĊgla 

12

6

C  i neutrony. Prawidáowy zapis zachodzącej reakcji to 

 

A. 

9

4

12

1

4

2

6

0

Be + He

C + n

o

B. 

9

4

12

1

4

2

6

0

Be + He

C + 2 n

o

C. 

9

4

12

1

4

2

6

1

Be + 2 He

C + 2 n

o

D. 

9

4

12

1

4

2

6

0

Be + 2 He

C + 4 n

o

1 2 3  4  5  6  7  8 t, h

0

1,2
1,0

0,8
0,6
0,4
0,2

m

as

a i

zo

to

pu

, g

 

0

czerwony 

fioletowy 

 

Próbny egzamin maturalny z fizyki i astronomii 

3 

 

Poziom podstawowy

 

Zadanie 6. (1 pkt) 

 

Podczas przejĞcia wiązki Ğwiatáa z oĞrodka o wiĊkszym wspóáczynniku zaáamania do oĞrodka 

o mniejszym wspóáczynniku zaáamania  

 

dáugoĞü fali 

prĊdkoĞü fali 

A.  

roĞnie, 

roĞnie. 

B. 

roĞnie, 

maleje. 

C. 

maleje, 

roĞnie. 

D. 

maleje, 

maleje. 

 

Zadanie 7. (1 pkt)  

Dwa  równolegáe  promienie  Ğwietlne  czerwony  i  fioletowy  padają  na  szklany  pryzmat 

umieszczony w powietrzu (rys.). Po przejĞciu przez pryzmat bĊdą one

 

 

A.  zbieĪne. 

B.  rozbieĪne. 

C.  równolegáe. 

D.  prostopadáe. 

 

Zadanie 8. (1 pkt)

 

Cyklotron  jest  urządzeniem  sáuĪącym  do  przyspieszania  naáadowanych  cząstek.  W  jego 

dziaáaniu istotną rolĊ peánią pola elektryczne i magnetyczne. Wybierz poprawną odpowiedĨ.  

 

 

Pole elektryczne  

pole magnetyczne 

A. 

zakrzywia tor ruchu cząstek, 

 przyspiesza cząstki. 

B. 

przyspiesza cząstki, 

przyspiesza cząstki. 

C. 

 zakrzywia  tor ruchu cząstek, 

 zakrzywia tor ruchu cząstek. 

D. 

 przyspiesza  cząstki, 

 zakrzywia tor ruchu cząstek. 

 

Zadanie 9. (1 pkt) 

 

Pokazany  obok  wykres  przedstawia  zaleĪnoĞü 

masy od czasu dla izotopu promieniotwórczego 

pewnego  pierwiastka  w  próbce.  Na  jego 

podstawie  moĪna  wywnioskowaü,  Īe  okres 

poáowicznego  rozpadu  tego  izotopu  wynosi 

okoáo 

A.  3 godziny. 

B.  4 godziny. 

C.  6 godzin. 

D.  8 godzin. 

 

Zadanie 10. (1 pkt)

 

 

Podczas bombardowania páytki zawierającej izotop berylu 

Be

9

4

 cząstkami D otrzymano jądra 

izotopu wĊgla 

12

6

C  i neutrony. Prawidáowy zapis zachodzącej reakcji to 

 

A. 

9

4

12

1

4

2

6

0

Be + He

C + n

o

B. 

9

4

12

1

4

2

6

0

Be + He

C + 2 n

o

C. 

9

4

12

1

4

2

6

1

Be + 2 He

C + 2 n

o

D. 

9

4

12

1

4

2

6

0

Be + 2 He

C + 4 n

o

1 2 3  4  5  6  7  8 t, h

0

1,2
1,0

0,8
0,6
0,4
0,2

m

as

a i

zo

to

pu

, g

 

0

czerwony 

fioletowy 

8 

Próbny egzamin maturalny z fizyki i astronomii 

 

Poziom podstawowy

 

Zadanie 20. Interferencja (2 pkt)

 

ĝwiatáo o dáugoĞci fali 0,4 ȝm przechodzi przez dwie blisko siebie poáoĪone wąskie szczeliny.  

Ustal, czy w punkcie P nastąpi wzmocnienie czy wygaszenie Ğwiatáa. Wykorzystaj informacje 

przedstawione na rysunku. OdpowiedĨ uzasadnij zapisując odpowiednie zaleĪnoĞci.  

 

 

 

 

 

 

                                                           

                                                           

                                                           

                                                           

                                                           

                                                           

                                                           

                                                           

                                                           

                                                           

                                                           

                                                           

                                                           

                                                           

                                                           

                                                           

                                                           

                                                           

                                                           

                                                           

                                                           

Zadanie 21. Atom wodoru (3 pkt)  

Atom  wodoru  znajduje  siĊ  w  stanie  podstawowym.  Energia  elektronu  na  pierwszej  orbicie 

atomu wodoru jest równa  –13,6 eV.

 

21.1.

 

(1 pkt)

 

 

Podaj  (w  eV)  najmniejszą  wartoĞü  energii,  jaką  musi  pocháonąü  elektron,  aby  atom  ulegá 

jonizacji.  
                                                           

                                                           

                                                           

                                                           

                                                           

                                                           

                                                           

                                                           

                                                           

                                                           

S

2

 

S

1

 

l

2

 = 1,0000012 m 

l

1

 = 1,0000000 m 

background image

3

Zadanie 7. (1 pkt) 

Źródło: CKE 2007 (PP), zad. 4.

Zadanie 8. (1 pkt) 

Źródło: CKE 2008 (PP), zad. 10.

Zadanie 9. (6 pkt) 

Źródło: CKE 2008 (PP), zad. 20.

2 

Egzamin maturalny z fizyki i astronomii 

 

Poziom podstawowy

 

 

ZADANIA ZAMKNIĉTE  

W zadaniach od 1. do 10. wybierz i zaznacz na karcie odpowiedzi jedną 

poprawną odpowiedĨ. 

Zadanie 1. (1 pkt) 

Dwaj rowerzyĞci poruszając siĊ w kierunkach wzajemnie prostopadáych oddalają siĊ od siebie 

z prĊdkoĞcią wzglĊdną o wartoĞci 5 m/s. WartoĞü prĊdkoĞci jednego z nich jest równa 4 m/s, 

natomiast wartoĞü prĊdkoĞci drugiego rowerzysty wynosi 

 

A.  1 m/s. 

B.  3 m/s. 

C.  4,5 m/s. 

D.  9 m/s. 

 

Zadanie 2. (1 pkt) 

Spadochroniarz o masie 75 kg opada na spadochronie pionowo w dóá z prĊdkoĞcią o staáej 

wartoĞci 5 m/s. Siáa oporów ruchu ma wartoĞü okoáo 

 

A.  25 N. 

B.  75 N. 

C.  250 N. 

D.  750 N. 

 

Zadanie 3. (1 pkt)

 

Linie  pola  magnetycznego  wokóá  dwóch  równolegáych  umieszczonych  blisko  siebie 

przewodników,  przez  które  páyną  prądy  elektryczne  o  jednakowych  natĊĪeniach,  tak  jak 

pokazano poniĪej, prawidáowo ilustruje rysunek 

 

A.  1. 

B.  2. 

C.  3. 

D.  4. 

                         rysunek 1             rysunek 2             rysunek 3               rysunek 4 

 

Zadanie 4. (1 pkt)

 

Monochromatyczna  wiązka  Ğwiatáa  wysáana  przez  laser  pada  prostopadle  na  siatkĊ 

dyfrakcyjną. Na ekranie poáoĪonym za siatką dyfrakcyjną moĪemy zaobserwowaü 

 

A.  jednobarwne prąĪki dyfrakcyjne. 

B.  pojedyncze widmo Ğwiatáa biaáego. 

C.  pojedynczy jednobarwny pas Ğwiatáa. 

D.  widma Ğwiatáa biaáego uáoĪone symetrycznie wzglĊdem prąĪka zerowego. 

 

Zadanie 5. (1 pkt) 

Zasada nieoznaczonoĞci Heisenberga stwierdza, Īe 

 

A.  im dokáadniej ustalimy wartoĞü pĊdu cząstki, tym dokáadniej znamy jej poáoĪenie. 

B.  im dokáadniej ustalimy wartoĞü pĊdu cząstki, tym mniej dokáadnie znamy jej poáoĪenie. 

C.  nie ma związku pomiĊdzy dokáadnoĞciami ustalenia wartoĞci pĊdu i poáoĪenia cząstki. 

D.  im mniej dokáadnie znamy wartoĞü pĊdu cząstki, tym mniej dokáadnie moĪemy ustaliü 

jej poáoĪenie. 

Egzamin maturalny z fizyki i astronomii  

Poziom podstawowy 

3

 

Zadanie 5. (1 pkt) 

Unoszenie siĊ w górĊ iskier nad páonącym ogniskiem w bezwietrzny dzieĔ jest spowodowane 

zjawiskiem 

 

A.  dyfuzji. 

B.  konwekcji. 

C.  przewodnictwa. 

D.  promieniowania. 

 

Zadanie 6. (1 pkt) 

Gdy  w  atomie  wodoru  elektron  przejdzie  z  orbity  pierwszej  na  drugą,  to  promieĔ  orbity 

wzrasta  czterokrotnie.  WartoĞü  siáy  przyciągania    elektrostatycznego  dziaáającej  pomiĊdzy 

jądrem i elektronem zmaleje w tej sytuacji  

 

A.  2 razy. 

B.  4 razy. 

C.  8 razy. 

D.  16 razy. 

 

Zadanie 7. (1 pkt)  

W cyklotronie do zakrzywiania torów naáadowanych cząstek wykorzystuje siĊ  

 

A.  staáe pole elektryczne. 

B.  staáe pole magnetyczne. 

C.  zmienne pole elektryczne. 

D.  zmienne pole magnetyczne. 

 

Zadanie 8. (1 pkt) 

Ziemia  krąĪy  wokóá  SáoĔca  w  odlegáoĞci  w  przybliĪeniu  4  razy  wiĊkszej  niĪ  Merkury. 

Korzystając z trzeciego prawa Keplera moĪna ustaliü, Īe okres obiegu Ziemi wokóá SáoĔca 

jest w porównaniu z okresem obiegu Merkurego dáuĪszy

 

okoáo 

 

A.  2 razy. 

B.  4 razy. 

C.  8 razy. 

D.  16 razy. 

 

Zadanie 9. (1 pkt)  

Jądro  izotopu  ulegáo  rozpadowi  promieniotwórczemu.  Powstaáo  nowe  jądro  zawierające 

o jeden proton wiĊcej i o jeden neutron mniej niĪ jądro wyjĞciowe. Przedstawiony powyĪej 

opis dotyczy rozpadu 

 

A.  alfa. 

B.  gamma. 

C.  beta plus. 

D.  beta minus. 

 

Zadanie 10. (1 pkt)  

Przyrząd sáuĪący do uzyskiwania i obserwacji widma promieniowania elektromagnetycznego 

to 

 

A.  kineskop. 

B.  mikroskop. 

C.  oscyloskop. 

D.  spektroskop. 

Egzamin maturalny z fizyki i astronomii  

Poziom podstawowy 

10

Zadanie 20. Laser (6 pkt) 

W tabeli przedstawiono informacje o laserze helowo-neonowym i laserze rubinowym. 

 

Rodzaj lasera 

DáugoĞü fali Ğwietlnej emitowanej przez laser 

Moc lasera  

helowo-neonowy 

632 nm 

0, 01 W 

rubinowy 

694 nm 

1 W 

 

Po  oĞwietleniu  siatki  dyfrakcyjnej  laserem  rubinowym  zaobserwowano  na  ekranie  jasne 

i ciemne  prąĪki.  Na  rysunku  (bez  zachowania  skali  odlegáoĞci)  zaznaczono  jasne 

prąĪki (P

0(R)

,

 

P

1(R)

). 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Zadanie 20.1 (2 pkt) 

Zapisz nazwy dwóch zjawisk, które spowodowaáy powstanie prąĪków  na ekranie.  

1.  ........................................................................................................................................... 

 

2.  ........................................................................................................................................... 

 

Zadanie 20.2 (2 pkt) 

Na przedstawionym powyĪej rysunku zaznacz przybliĪone poáoĪenia jasnych prąĪków P

0(He) 

 

i P

1(He)

  dla  lasera  helowo-  neonowego.  OdpowiedĨ  uzasadnij,  zapisując  odpowiednie 

zaleĪnoĞci. 

                                                           

                                                           

                                                           

                                                           

                                                           

                                                           

                                                           

                                                           

                                                           

                                                           

                                                           

                                                           

                                                           

                                                           

                                                           

                                                           

siatka dyfrakcyjna 

ekran 

P

 
 

P

 
 

P

 

laser rubinowy 

siatka dyfrakcyjna 

P

1

(R)

 

 

 

P

0

(R)

 
 

P

1

(R)

Zadanie 9.1 (2 pkt)

background image

4

Egzamin maturalny z fizyki i astronomii  

Poziom podstawowy 

10

Zadanie 20. Laser (6 pkt) 

W tabeli przedstawiono informacje o laserze helowo-neonowym i laserze rubinowym. 

 

Rodzaj lasera 

DáugoĞü fali Ğwietlnej emitowanej przez laser 

Moc lasera  

helowo-neonowy 

632 nm 

0, 01 W 

rubinowy 

694 nm 

1 W 

 

Po  oĞwietleniu  siatki  dyfrakcyjnej  laserem  rubinowym  zaobserwowano  na  ekranie  jasne 

i ciemne  prąĪki.  Na  rysunku  (bez  zachowania  skali  odlegáoĞci)  zaznaczono  jasne 

prąĪki (P

0(R)

,

 

P

1(R)

). 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Zadanie 20.1 (2 pkt) 

Zapisz nazwy dwóch zjawisk, które spowodowaáy powstanie prąĪków  na ekranie.  

1.  ........................................................................................................................................... 

 

2.  ........................................................................................................................................... 

 

Zadanie 20.2 (2 pkt) 

Na przedstawionym powyĪej rysunku zaznacz przybliĪone poáoĪenia jasnych prąĪków P

0(He) 

 

i P

1(He)

  dla  lasera  helowo-  neonowego.  OdpowiedĨ  uzasadnij,  zapisując  odpowiednie 

zaleĪnoĞci. 

                                                           

                                                           

                                                           

                                                           

                                                           

                                                           

                                                           

                                                           

                                                           

                                                           

                                                           

                                                           

                                                           

                                                           

                                                           

                                                           

siatka dyfrakcyjna 

ekran 

P

 
 

P

 
 

P

 

laser rubinowy 

siatka dyfrakcyjna 

P

1

(R)

 

 

 

P

0

(R)

 
 

P

1

(R)

Egzamin maturalny z fizyki i astronomii  

Poziom podstawowy 

11

Zadanie 20.3 (2 pkt) 

WykaĪ,  zapisując  odpowiednie  zaleĪnoĞci,  Īe  wartoĞü  pĊdu  pojedynczego  fotonu 

emitowanego  przez  laser  helowo-neonowy  jest  wiĊksza  od  wartoĞci  pĊdu  fotonu 

emitowanego przez laser rubinowy.  

                                                           

                                                           

                                                           

                                                           

                                                           

                                                           

                                                           

                                                           

 

Zadanie 21. Rozpad promieniotwórczy (4 pkt)

  

Jądro uranu (

92

U) rozpada siĊ na jądro toru (Th) i cząstkĊ alfa.  

W tabeli obok podano masy atomowe uranu, toru i helu.  

 

Zadanie 21.1 (2 pkt) 

Zapisz, z uwzglĊdnieniem liczb masowych i atomowych, równanie rozpadu jądra uranu.  

                                                           

                                                           

                                                           

                                                           

 

Zadanie 21.2 (2 pkt) 

Oblicz energiĊ wyzwalaną podczas opisanego powyĪej rozpadu jądra. Wynik podaj w MeV. 

W obliczeniach przyjmij, Īe 1 u ļ 931,5 MeV.  

                                                           

                                                           

                                                           

                                                           

                                                           

                                                           

                                                           

                                                           

                                                           

                                                           

                                                           

                                                           

                                                           

                                                           

 

Zadanie 22. Astronomowie (1 pkt)  

WyjaĞnij,  dlaczego  astronomowie  i  kosmolodzy  prowadząc  obserwacje  i  badania  obiektów 

we WszechĞwiecie, obserwują zawsze stan przeszáy tych obiektów.  

                                                           

                                                           

                                                           

                                                           

                                                           

                                                           

                                                           

                                                           

 

Nr zadania 

20.1. 20.2. 20.3. 21.1. 21.2.  22. 

Maks. liczba pkt 

Wypeánia 

egzaminator!  Uzyskana liczba pkt   

 

 

 

 

 

uran 238   238,05079 u 

tor 234   234,04363 u 

hel 4 

    4,00260 u 

Zadanie 9.2 (2 pkt)

Zadanie 9.3 (2 pkt)

Zadanie 10. (1 pkt) 

Źródło: CKE 2009 (PP), zad. 7.

Egzamin maturalny z fizyki i astronomii 

Poziom podstawowy 

 

3

 

Zadanie 5. (1 pkt) 

Przewodnik  wykonany  z  miedzi  doáączono  do  Ĩródáa  prądu.  Przepáyw  prądu  w  tym 

przewodniku polega na uporządkowanym ruchu 

A.  elektronów, a jego opór wraz ze wzrostem temperatury roĞnie. 

B.  elektronów, a jego opór wraz ze wzrostem temperatury maleje. 

C.  jonów, a jego opór wraz ze wzrostem temperatury roĞnie. 

D.  jonów, a jego opór wraz ze wzrostem temperatury maleje. 

 

Zadanie 6. (1 pkt)

 

Gdy czáowiek przenosi wzrok z czytanej ksiąĪki na odlegáą gwiazdĊ, to  

 

 

ogniskowa soczewki oka

 

zdolnoĞü skupiająca 

A. 

roĞnie 

maleje 

B. 

roĞnie 

roĞnie 

C. 

maleje 

maleje 

D. 

maleje 

roĞnie 

 

Zadanie 7.

 

(1 pkt)

 

Przesyáanie sygnaáu Ğwietlnego wewnątrz Ğwiatáowodu jest moĪliwe dziĊki zjawisku 

A.  zaáamania Ğwiatáa. 

B.  polaryzacji Ğwiatáa. 

C.  rozszczepienia Ğwiatáa.  

D.  caákowitego wewnĊtrznego odbicia. 

 

Zadanie 8. (1 pkt)

 

PoniĪej  przedstawiono  informacje  dotyczące  masy  (M)  jądra  berylu 

9

4

Be .  WskaĪ,  która 

z informacji jest prawdziwa. 

(przez  m

p

  i  m

n

  oznaczono  odpowiednio  masĊ  swobodnego  protonu  i  masĊ  swobodnego 

neutronu) 

A.   >  4 m

p

 + 5 m

n

 

B.   <  4 m

p

 + 5 m

n

 

C.   =  4 m

p

 + 9 m

n

 

D.   =  4 m

p

 + 5 m

n

 

 

Zadanie 9.

 

(1 pkt)

 

Satelita  krąĪy  wokóá  Ziemi  po  orbicie  koáowej.  JeĪeli  satelita  ten  zostanie  przeniesiony 

na orbitĊ koáową o dwukrotnie wiĊkszym promieniu, to wartoĞü jego prĊdkoĞci liniowej na tej 

orbicie  

A.  wzroĞnie 2 razy. 
B.  wzroĞnie 

2

razy. 

C.  zmaleje 2 razy. 
D.  zmaleje 

2

razy.  

 

Zadanie 10.

 

(1 pkt)

 

Proton  i  cząstka  alfa  poruszają  siĊ  w  próĪni  z  prĊdkoĞciami  o  tych  samych  wartoĞciach. 

DáugoĞci fal de Broglie’a odpowiadające protonowi (Ȝ

p

) i cząstce alfa (Ȝ

Į

) speániają zaleĪnoĞü 

A.  Ȝ

Į

 # 0,25 Ȝ

p

 

B.  Ȝ

Į

 # 0,5 Ȝ

p

 

C.  Ȝ

Į

 # 2 Ȝ

p

 

D.  Ȝ

Į

 # 4 Ȝ

p

 

background image

5

Zadanie 11. (4 pkt) 

Źródło: CKE 2010 (PP), zad. 16.

Egzamin maturalny z fizyki i astronomii 

poziom podstawowy 

 

8

Zadanie 15. Pole elektrostatyczne (4 pkt)

 

PoniĪej  przedstawiono  wykres  zaleĪnoĞci  wartoĞci  natĊĪenia  pola  elektrostatycznego, 

wytworzonego przez punktowy áadunek dodatni, od odwrotnoĞci kwadratu odlegáoĞci od tego 

áadunku E(1/r

2

).  

 

Zadanie 15.1 (1 pkt) 

Uzupeánij  poniĪsze  zdanie,  wpisując  wáaĞciwe  okreĞlenie  spoĞród  niĪej  podanych. 

(jednorodnym, centralnym)  

 

Opisane w zadaniu pole elektrostatyczne jest polem ................................................................... 

Zadanie 15.2 (3 pkt) 

Korzystając z informacji zawartych na powyĪszym wykresie, oblicz wartoĞü áadunku, który 

jest Ĩródáem pola elektrostatycznego. Do obliczeĔ przyjmij wartoĞü staáej k = 9·10

9

 N·m

2

/C

2

                                                           

                                                           

                                                           

                                                           

                                                           

                                                           

 

Zadanie 16. Odtwarzacz (4 pkt)

 

W  najnowszych  nagrywarkach  i  odtwarzaczach  stosuje  siĊ  tzw.  báĊkitny  laser  (Blue  Ray). 

Dotychczas  w  urządzeniach  tych  wykorzystywano  lasery  czerwone,  które  emitują  fale 

o dáugoĞci 605 nm. Fale wytwarzane przez báĊkitny laser są krótsze, mają dáugoĞü 405 nm, 

co pozwala zapisywaü wiĊcej danych na jednej páycie.  

 

Zadanie 16.1 (1 pkt) 

 

Oblicz, ile razy energia jednego kwantu promieniowania wysyáanego przez báĊkitny laser jest 

wiĊksza od energii jednego kwantu wysyáanego przez laser czerwony.  

                                                           

                                                           

                                                           

                                                           

                                                           

                                                           

                                                           

                                                           

                                                           

 

0            2000          4000          6000          8000         10000     

2

2

1

,

1

m

r

 

E

, V/m 

100

80

60

40

20

0

Egzamin maturalny z fizyki i astronomii 

poziom podstawowy 

 

9

Zadanie 16.2 (3 pkt) 

WiązkĊ Ğwiatáa z báĊkitnego lasera skierowano prostopadle na siatkĊ dyfrakcyjną, na której 

wykonano 500 szczelin na 1 mm dáugoĞci siatki. Ustal najwyĪszy rząd widma, który moĪna 

uzyskaü za pomocą takiej siatki dyfrakcyjnej.  

 

                                                           

                                                           

                                                           

                                                           

                                                           

                                                           

                                                           

                                                           

                                                           

                                                           

                                                           

                                                           

                                                           

 

Zadanie 17. Zwierciadáo kosmetyczne (5 pkt)

 

Podczas  zabiegów  kosmetycznych  stosuje  siĊ  zwierciadáa  sferyczne  wklĊsáe,  w  celu 

uzyskania powiĊkszonych obrazów okreĞlonych fragmentów twarzy. W odlegáoĞci 20 cm od 

takiego  zwierciadáa,  którego  ogniskowa  wynosi  100 cm,  umieszczono  Ğwiecący  przedmiot. 

PowiĊkszenie otrzymanego obrazu w tym zwierciadle wynosi 1,25.  

 

Zadanie 17.1 (1 pkt) 

 

Oblicz zdolnoĞü skupiającą zwierciadáa.  

 

                                                           

                                                           

                                                           

                                                           

                                                           

                                                           

                                                           

                                                           

 

Zadanie 17.2 (1 pkt) 

 

Oblicz promieĔ krzywizny tego zwierciadáa. 

 

                                                           

                                                           

                                                           

                                                           

                                                           

                                                           

                                                           

                                                           

 

Nr zadania 

15.1 15.2 16.1 16.2  17.1  17.2 

Maks. liczba pkt 

Wypeánia 

egzaminator! 

Uzyskana liczba pkt

 

 

 

 

 

 

Zadanie 11.1 (1 pkt)

Zadanie 11.2 (3 pkt)