Skały magmowe

Nazwa Skały

Powstanie

Struktura

Tekstura

pH skały

Skład mineralny

Granitoidy

s. głębinowa

jawno krystaliczna

bezładna i zbita

kwaśna (granitoidy)

Gabroidy

s. głębinowa

jawno krystaliczna

bezładna i zbita

obojętna

pirokseny, skalenie
(plagioklazy)

Riolit

s. wylewna

porfirowa (częściowo krystaliczna)

bezładna i porowata

kwaśna (porfiry
kwarcowe)

kwarc, skalenie, hematyt

Andezyt

s. wylewna

porfirowa (częściowo krystaliczna)

bezładna i porowata / zbita

obojętna
(porfiry
bezkwarcowe)

skalenie (plagioklazy +
mało ortoklazów),
amfibole

Bazalt

s. wylewna

afanitowa (niekrystaliczna)

zbita / porowata /
migdałowcowa

bezładna / kierunkowa

obojętna
(porfiry bezkwarcowe)

skalenie (plagioklazy),
pirokseny

Powstają w wyniku zastygania stopu krzemianowego:

• głębia skorupy ziemskiej (magma) – skały głębinowe, skały żyłowe
• powierzchnia (lawa) – skały wylewne

Te 3 typy skał różnią się budową wewnętrzną –

strukturą i teksturą

Struktura

– sposób wykształcenia minerałów

• jawno krystaliczna – wszystkie składniki mineralne wykształcone jako kryształy (najczęściej połyskuje, gdy skała jest świeża), długi czas

zastygania stopu krzemianowego (głębia skorupy ziemskiej) – skały głębinowe, skały żyłowe

skały żyłowe – kryształy są duże >1cm

skały głębinowe – kryształy małe lub duże i małe jednocześnie

• afanitowa (niekrystaliczna) – składniki mineralne drobniutkie, jednolita, matowa masa – ciasto skalne, szybkie zastyganie stopu krzemianowego

(powierzchnia ziemi) – skały wylewne

• porfirowa (częściowo krystaliczna) – kryształy mają kanciaste kształty i tkwią w cieście skalnym, proces rozpoczyna się w głębi skorupy ziemskiej,

a kończy na powierzchni – skały wylewne

Tekstura

(sposób ułożenia składników):

• kierunkowa (skały wylewne) – wyraźne ukierunkowanie – warstwy, linie
• bezładna – ułożenie chaotyczne

• zbita – nie ma pustek i przestrzeni
• porowata (skały wylewne) – pustki, pory, wolne przestrzenie

Pory mogą być ponownie wypełnione i wtedy taką teksturę nazywamy

migdałowcową – minerały, po wypełnieniu są zaokrąglone i wydłużone, a nie

kanciaste.

Skład mineralny:

minerały główne:
• Kwarc
• Pirokseny – tw. 5-6, krzemiany, bezbarwne (czarne, zielonkawe)
• Amfibole – tw. 5-6, krzemiany, bezbarwne (czarne), wydłużone kryształy, igły, pręty

• Skalenie
• Skaleniowce – identyczne jak skalenie, tylko inaczej odbijają światło, odróżniamy je pod mikroskopem
• Miki
• Oliwiny – właściwości takie jak kwarc, tylko zabarwienie inne – jasno zielone, oliwkowe

minerały poboczne (domieszki, zabarwienie skały):
• Piryt
• Hematyt
• Magnetyt
• Galena - minerały akcesoryczne (pojedyncze kryształy)
• Granaty