Inne nazwy
Alon, Arelon, Graminon, 3-(4-izopropylofenylo)-1,1-dimetylomocznik, N-(4-izopropylofe-
nylo)-N,N’-dimetylomocznik, Isoproturon (ISO), Tolkan
Klasyfikacja i oznakowanie
Znaki ostrzegawcze - Znaki nakazu - Znaki zakazu
Znak transportowy
Symbole R
R 22
Dzia∏a szkodliwie w przypadku spo˝ycia
R 40
Mo˝liwe ryzyko powstania nieodwracalnych zmian w stanie zdrowia
Symbole S
(S 2
Przechowywaç poza zasi´giem dzieci)
S 36/37
Nosiç odpowiednià odzie˝ ochronnà i r´kawice
Oznakowanie preparatów
Zakres [%]
Oznakowanie
Symbole R
c
≥
25
Xn
22, 40
1
≤
c < 25
Xn
40
Klasyfikacja wed∏ug ró˝nych przepisów
W∏aÊciwe numery TRGS/TRGA: —
Norma czystoÊci powietrza (TA):
- post´powaç jak z substancjami organicznymi klasy I;
- maks. dopuszczalna emisja: 20 mg/m
3
(strumieƒ masy
≥
0,1 kg/h)
Klasa zagro˝enia wg VbF: —
Klasyfikacja wg GGVS rozporzàdzenia o warunkach transportu ∏adunków niebezpiecznych
w ruchu drogowym:
klasa 9, cyfra 12 c, numer zagro˝enia 90
Izoproturon
Cz´Êç 8: Arkusze danych
Cz´Êç 8 Nr 1224 Strona 1
Grudzieƒ 2000
Niebezpieczne substancje. Praktyczny poradnik
Nr wg CAS: 34123-59-6
Nr indeksu: 006-044-00-7
Nr wg ONZ: 3077
Nr wg EINECS: 251-835-4
1224 Izoproturon
Wzór chemiczny: C
12
H
18
N
2
O
Xn
substancja
szkodliwa
Nakaz stosowania
ochrony oczu
Nakaz stosowania
ochrony ràk
Ostrze˝enie przed
materia∏ami
szkodliwymi dla zdrowia
Rozporzàdzenie o ochronie przed imisjà z (roku): 1991
Za∏àcznik 2 Rozporzàdzenia o ochronie przed imisjà, nr —
Za∏àcznik 3 Rozporzàdzenia o ochronie przed imisjà, nr 1 p. 21
Za∏àcznik 4 Rozporzàdzenia o ochronie przed imisjà, nr —
Uwagi do Rozporzàdzenia o emisji: Êrodki do zwalczania szkodników
Przepisy bran˝owe stowarzyszenia zawodowego VBG: —
Przepisy bran˝owe stowarzyszenia zawodowego ZH1 —
KZW, klasyfikacja w∏asna przemys∏u chemicznego: tak
Ârodki bezpieczeƒstwa
Odsysaç w miejscach odbioru lub tworzenia si´ produktu. Przewietrzaç pomieszczenia.
Nie dopuszczaç do tworzenia si´ py∏u. Unikaç bezpoÊredniego kontaktu z oczami, skórà
lub ubraniem. Pracowaç w odzie˝y ochronnej. Do ochrony oddychania stosowaç filtr
przeciwpy∏owy.
Pierwsza pomoc
Po wdychaniu zapewniç spokój, Êwie˝e powietrze, opiek´ lekarskà. Po kontakcie ze
skórà ska˝one partie skóry natychmiast dok∏adnie umyç du˝à iloÊcià wody z myd∏em.
Po ska˝eniu oczu oczy dok∏adnie przemyç du˝à iloÊcià bie˝àcej wody, przy szeroko
rozwartych powiekach. (Czyste oko chroniç, w razie potrzeby usunàç szk∏a kontaktowe).
Po po∏kni´ciu natychmiast wyp∏ukaç jam´ ustnà, a nast´pnie obficie popiç wodà.
Zapewniç poszkodowanemu pomoc lekarskà. Spowodowaç wymioty. Usunàç natych-
miast ska˝one cz´Êci odzie˝y. W razie zagro˝enia utratà ÊwiadomoÊci, poszkodo-
wanego po∏o˝yç i odtransportowaç do lekarza w stabilnej pozycji bocznej. W razie
potrzeby wykonaç sztuczne oddychanie. Udzielajàc pomocy zwracaç uwag´ na w∏asne
bezpieczeƒstwo.
Pierwsze czynnoÊci w razie po˝aru
Substancja sama nie pali si´. W wyniku rozk∏adu mogà tworzyç si´ gazy nitrozowe lub
inne, toksyczne produkty rozk∏adu. Zapobiegaç przedostawaniu si´ (nie zrzucaç) pro-
duktu do kanalizacji. Produkt i pojemniki nie obj´te jeszcze po˝arem ch∏odziç strumie-
niem rozpryskiwanej wody lub pokryç warstwà piany. Po˝ar w otoczeniu gasiç za
pomocà w∏aÊciwych Êrodków gaÊniczych.
Usuwanie ma∏ych iloÊci
Usuwaç jak odpady specjalne.
Pierwsze czynnoÊci przy zagro˝eniu ska˝eniem
Powietrze:
produkty rozk∏adu zbiç rozpryskiwanà wodà i/lub energicznie wzburzyç,
zawirowaç; pary produktu i mg∏´ produktu zbiç rozpryskiwanà mg∏à wodnà.
Woda:
ostrzec odbiorców wody pitnej, ch∏odzàcej i u˝ytkowej (przemys∏owej); ska-
˝onà wod´ gaÊniczà zatrzymaç.
Gleba:
ma∏e iloÊci zebraç mechanicznie i umieÊciç w zamykanych pojemnikach;
warstw´ gleby zanieczyszczonà wi´kszà iloÊcià wylanego lub rozsypanego
produktu zdjàç i dostarczyç do odpowiedniej jednostki likwidujàcej odpady.
Izoproturon
Cz´Êç 8: Arkusze danych
Cz´Êç 8 Nr 1224 Strona 2
WEKA Sp. z o.o.
Wskazówki dla stra˝y po˝arnej
Ma∏e po˝ary zwalczaç proszkiem, pianà, wodà, CO
2
. Po˝ar w otoczeniu gasiç za
pomocà w∏aÊciwych Êrodków gaÊniczych. Zapobiegaç w zbijaniu si´ py∏u. Dru˝yny
po˝arnicze nale˝y wyposa˝yç w aparaty oddechowe niezale˝ne od otaczajàcego powie-
trza. Podczas prowadzenia prac stosowaç aparaty oddechowe niezale˝ne od otacza-
jàcego powietrza.
Fizyczne i chemiczne w∏aÊciwoÊci substancji
Izoproturon jest substancjà sta∏à krystalicznà lub bezpostaciowa, bez barwy i bez
zapachu.
Masa molowa:
206,289 g/mol
Temperatura zap∏onu:
> 100 °C
Temperatura topnienia:
155-156 °C
RozpuszczalnoÊç w wodzie:
w 20 °C
65 mg/dm
3
Temperatura wrzenia:
przy 1013 mbar
nietrwa∏y
RozpuszczalnoÊç w rozp. organ. (20°C):
w acetonie ok. 38 g/dm
3
, w benzenie
G´stoÊç:
5 g/dm
3
, w dichlorometanie 63 g/dm
3
,
w 20 °C
1,16 g/cm
3
w n-heksanie ok. 0,2 g/dm
3
, w metanolu
ok. 75 g/dm
3
, w ksylenie ok. 4 g/dm
3
Próg zapachowy:
bez zapachu
St´˝enie nasycenia:
Pr´˝noÊç par:
w 77 °C
0,022320 g/m
3
w 77 °C
0,00315 mbar
Wspó∏czynniki przeliczeniowe:
Wzgl´dna g´stoÊç par
1 mg/m
3
= 0,12 cm
3
/m
3
(powietrze = 1):
7,12
1 cm
3
/m
3
= 8,58 mg/m
3
LotnoÊç (eter = 1):
0,0
Reakcje z innymi substancjami
Produktami rozk∏adu termicznego sà gazy nitrozowe, produkty rozk∏adu azotanów.
Zagro˝enia dla zdrowia
Izoproturon jest substancjà podejrzanà o dzia∏anie rakotwórcze. Symptomy zatrucia
mogà si´ ró˝niç w zale˝noÊci od czasu i okolicznoÊci zatrucia, mogà wystàpiç
z opóênieniem. Sà to: methemoglobinemia, bóle g∏owy, md∏oÊci, nudnoÊci, wymioty,
zaburzenia ˝o∏àdkowo-jelitowe, zawroty g∏owy, uczucie os∏abienia, sinica, utrudnione
oddychanie, spadek ciÊnienia krwi, konwulsje, hemoliza.
Kategoria dzia∏ania rakotwórczego wg EG: 3
Kategoria dzia∏ania rakotwórczego wg AGS: 3
Legalizacja wg § 4a ust´p 1 i 2 rozp. o subst. niebezpiecznych (GefStoffV): tak
Izoproturon
Cz´Êç 8: Arkusze danych
Cz´Êç 8 Nr 1224 Strona 3
Grudzieƒ 2000
Niebezpieczne substancje. Praktyczny poradnik
Zagro˝enia dla Êrodowiska
Klasa zagro˝enia wody:
1
Numer kodu odpadów:
160819
Kontrola nara˝enia
WartoÊç NDS:
5
Choroby zawodowe:
BK 4302, 5101
WartoÊç NDSCh:
15
WartoÊç NDSP:
—
Instrukcje bran˝owe:
G23, 24
Badania profilaktyczne: nie wymagane
Instrukcja post´powania
Rozprowadzanie: Za∏àcznik do § 1 Rozporzàdzenia o zakazie i ograniczeniach dla che-
mikalii, punkt: —
Zakaz samoobs∏ugi wg § 4 Rozporzàdzenia o zakazie i ograniczeniach dla chemikalii: tak
Produkcja i stosowanie: Za∏àcznik IV Rozporzàdzenia o substancjach szkodliwych, punkt: —
Warunki przechowywania wg § 24 Rozporzàdzenia o substancjach szkodliwych: nie
Informacje dodatkowe
Dane toksykologiczne
LD
50
(doustnie, mysz)
3350 mg/kg
LD
50
(ip., szczur, os. m´ski) 1047 mg/kg
LD
50
(ip., szczur, os. ˝eƒski) 1043 mg/kg
LD
50
(ip., mysz, os. m´ski) 1920 mg/kg
LD
50
(ip., mysz, os. ˝eƒski) 2641 mg/kg
LC
50
(inhal., szczur)
1,95 mg/dm
3
(4 h)
LD
50
(doskórnie, szczur, os. ˝eƒski) > 2000 mg/kg
LD
50
(doustnie, szczur, os. m´ski)
1826 mg/kg
LD
50
(doustnie, szczur, os. ˝eƒski)
2417 mg/kg
Wskazówki dla lekarzy
Symptomy zatrucia mogà si´ ró˝niç w zale˝noÊci od czasu i okolicznoÊci zatrucia, mogà
wystàpiç z opóênieniem: methemoglobinemia, bóle g∏owy, md∏oÊci, nudnoÊci, wymioty,
zaburzenia ˝o∏àdkowo-jelitowe, zawroty g∏owy, uczucie os∏abienia, sinica, utrudnione
oddychanie (dyspnoe), spadek ciÊnienia krwi, konwulsje (kurcze), hemoliza. Dzia∏anie:
istniejà uzasadnione podejrzenia, ˝e substancja ta ma dzia∏anie kancerogenne.
Post´powanie: po spo˝yciu spowodowaç wymioty wzgl´dnie p∏ukanie ˝o∏àdka, a nast´p-
nie podaç w´giel aktywny i siarczan sodu (po 1 ∏y˝ce sto∏owej na 1/4 dm
3
wody). Stoso-
waç odtrutki. Post´powaç zale˝nie od objawów, ewent. podawaç chlorek tolonium.
Diagnostyka i kontrola: oznaczenia methemoglobiny, kontrola obrazu krwi.
Zastosowanie
Jako selektywny, systemiczny (uk∏adowy) Êrodek chwastobójczy (herbicyd) do zwalcza-
nia chwastów rosnàcych na ∏àkach i niektórych chwastów rosnàcych w uprawach zbó˝.
Izoproturon
Cz´Êç 8: Arkusze danych
Cz´Êç 8 Nr 1224 Strona 4
WEKA Sp. z o.o.