Niezwykłości świata roślin

Alokazja olbrzymia – jest rośliną posiadającą jedne z największych liści niepodzielnych
(tzn. składających się z jednej blaszki liściowej), ich powierzchnia może dochodzić do
3m

2

.

Awokado – inna nazwa drzewa smaczliwki oraz owoców tego drzewa, jednych z
najbardziej pożywnych. 1 kg tych owoców zawiera 2100 kcal.

Balsa – drzewo i drewno z niego (właściwie ogorzałka wełnista), jedno z najlżejszych,
jego 1 m

3

waży od 40 do 380 kg w zależności od odmiany.

Bambus – birmański, osiąga tempo wzrostu do 80 cm na dobę.

Banan – jest byliną wytwarzającą pozorny pień ułożony z ogonków liściowych i posiada
jedne z największych liści, kwiatostan może osiągnąć 3 m. Przy zakupie bananów nie
należy unikać tych, które mają czarne plamki na skórce. Wiele osób niesłusznie traktuje
je jako oznaki psucia się owoców, co nie odpowiada rzeczywistości. Najsmaczniejsze i
najpożywniejsze odmiany mają skórki z czarnymi plamkami, co nie ma żadnego związku
ze stanem owocu. Do natychmiastowego spożycia należy wybierać owoce dojrzałe,
szczególnie jeśli przeznaczone są dla dzieci lub osób chorych.

Banian – drzewo z rodziny morwowatych, rosnące u podnóży Himalajów, wykształca tak
liczne korzenie przybyszowe, że w sprzyjających warunkach mogą wytworzyć wokół pnia
macierzystego potężną kolumnadę w promieniu do 250 m.

Baobab – drzewo z rodziny serecznikowatych, jest niewysoki (do 25 m), ale obwód jego
pnia może sięgać do 45 m. Kwiat tego drzewa ma około 2000 pręcików. Owoce jadalne
w kształcie ogórka.

Bierwion – epifilum – nadrzewny kaktus Ameryki Południowej i Środkowej.

Brodaczka – jest porostem strefy międzyzwrotnikowej porastającym na drzewach. Jej
plecha róznej barwy zwisa z gałęzi i ma do 8 m długości.

Bromelie – rośliny tropikalnej Ameryki w większości epifity porastają pnie i gałęzie
drzew. Posiadają duże, soczyste liście w kształcie kielichów, w które zbierają wodę
deszczową. W tych naturalnych akwariach toczy się bujne życie zwierzęce. Wylęgają się
w nich różne owady oraz nadrzewne płazy. Mogą się w nich znajdować słodkowodne
raczki, ślimaki a nawet rybki wylęgłe z ikry przywleczonej przez ptaki. Służą one za
pokarm wylęgającym się tam kijankom nadrzewnych rzekotek i traszek.

Careus – wielkokwiatowy kaktus Ameryki Środkowej zakwita raz w roku na kilka godzin
w nocy i zapylany jest przez nietoperze–nektarniki. Jego owoc długości 8 cm zawiera
2000 nasion.

Chinowiec – drzewo z Ameryki Południowej w swojej korze zawiera chininę – lek
przeciw malarii i gorączce.

Chlebowe drzewo – roślina z rodziny morwowatych wytwarza owoce długości do 90 cm,
szerokości do 50 cm i do 20 kg wagi. Owoce te wyrastają wprost z kory, mozna je kroić
w plastry i piec jako placki lib kisić na ciasto.

Cis pospolity – jest najwolniej rosnącym drzewem iglastym.

Cytrus – nazwa ta wzięła się stąd, iż Hellenowie przywędrowawszy nad Morze
Śródziemne, sądzili, że są to owoce jakiejś odmiany cedrów. Stąd kedres po grecku,
przekształcone w łacinie na citrus. Cytron był najdawniej uprawianym przez człowieka.
Zarówno on jak i pomarańcza trafiły do Europy z Chin. Z rodziny cytrusów tylko
bergamotka nie jest przeznaczona do spożycia, a uprawiana jest wyłącznie dla cennego
olejku do produkcji perfum.

Dąb – wielkie drzewo może mieć ok. 250 000 liści, a dorodny cyprys może ich mieć do
45 000 000.

Drzewa – te największe rośliny mogą osiągnąć duże wysokości. W zależności od
sprzyjających warunków rosną do wysokości:

Eukaliptus – do 150

m

Daglezja

– do 130
m

Sekwoja

– do 115
m

Jodła

– do 75 m

Świerk

– do 60 m

Sosna

– do 55 m

Dąb

– do 50 m

Wiąz

– do 45 m

Dyptam jesionolistny – ognisty krzew – bylina silnie aromatyczna, ilość wydzielanych
przez nią olejków eterycznych jest tak duża, że w czasie upalnych dni roślina może się
zapalić samorzutnie.

Dziwidło – amorfofalus – jest rośliną o jednym ogromnym liściu, wytwarza bulwy do 50
cm średnicy, które są jadalne po ugotowaniu.

Eksplantat – fragment, część, tkanka, organ rośliny, ktory może być utrzymany przy
życiu, a także może rosnąć samodzielnie.

Fikus indyjski – może wytworzyć koronę o baldachimie, którego obwód przekracza ok.
400 m, a baldachim ten może podpierać ok. 1700 korzeni powietrznych i więcej.

Galasówki – są to nabrzmienia powstające na roślinach wskutek działania
pasożytniczych lub symbiotycznych roślin lub zwierząt. Zarówno kształtem jak i budową
tkankową różnią się one od normalnych narządów rośliny.

Gnieźnik leśny – roślina nie posiadająca chlorofilu, odżywiana przez żyjący z nią w
symbiozie grzyb. Posiada korzenie w kształcie gniazda ptasiego, rośnie w ściółce leśnej.

Gwiezdnica pospolita – jeżeli do 9 rano kwiatki się nie rozwiną oznacza to, że będzie
padał deszcz.

Hiacynt wodny – zwany chwastem wodnym w ciągu 10 miesięcy rozprzestrzenia się na
powierzchnię ok. 4000 m

2

, a 100 m

2

powierzchni zajmuje ok. 400 000 osobników.

Iglicznia – jest drzewem wytwarzającym jedne z najdłuższych cierni dochodzących do
10 cm długości.

Igława – inna nazwa araukarii drzewa iglastego o prawie okrągłych szyszkach wielkości
głowy ludzkiej.

Kalebasowe drzewo – rodzi wprost z pnia baryłkowate owoce o bardzo twardych
łupinach. Wyrabia się z nich misy, miski i fajki.

Karnegia – saguaro – to rosnący na Półwyspie Kalifornijskim, najpotężniejszy i
najwyższy kaktus, jego pojedyncze lub przeważnie rozgałęzione kandelabrowo łodygi
mogą osiagać 15–20 m wysokości i średnicę 50–60 cm. Jego waga może dojść nawet
do 20 ton.

Kotewka – orzech wodny – w Polsce objęta ochroną, hodowana jest w Rosji, Chinach i
Indiach. Jej owocem jest trójgraniasty smaczny orzech.

Korzenie – korzenie niektórych drzew (np. wiązu) mogą osiągnąć głębokość do 110 m.
Pojedyncza roślina żyta ozimego może wytworzyć korzenie o długości ok. 60 km.

Lilia wodna – grzybień – jej kłącza korzeni podwodnych doskonale nadają się na
wypiek smacznego chleba.

Łączeń – susak – roślina rosnąca w Syberii zwana też zbożem jakuckim – jej kłącza po
wysuszeniu dają smaczną pożywną mąkę.

Mamutowiec – rosnąca w parku narodowym sekwoja olbrzymia “Generał Grant” waży
5511 ton, z tego:

– drewno
pnia

– 5000 ton

– gałęzie

– 160 ton

– korzenie – 340 ton
– kora

– 7,2 ton

– szpilki

– 4 tony

Marsylia – jest paprocią wodną, o płożącej się i przyrośniętej do dna łodydze, natomiast
blaszki liściowe wystają nad powierzchnię wody.

Mięta – należy do grupy roślin rekordzistek pod względem odmian – jest ich aż 600.

Miłorząb dwuklapkowy – w Chinach, Japonii jest jadalny zarodek nasienia, który
upieczony, ugotowany lub kandyzowany uważany jest za przysmak.

Mniszek – dmuchawiec – popularnie zwany mleczem przy suchej pogodzie otwiera
kwiat o szóstej rano, a zamyka o godzinie piętnastej. Zamyka też kwiat przed deszczem.

Monstera dziurkowana – jest filodendronem, który na początku jest epifitem
wyrastającym na innym drzewie i oplatającym go korzeniami oddechowymi. Korzenie te
następnie zakorzeniają się w ziemi i puszczają nowe pędy, objęte nią drzewo ginie.
Wytwarza owoc podobny do dużej kolby kukurydzy o smaku ananasa lub banana, który
jest jadalny.

Nasiona – zachowują zdolność kiełkowania przez długie lata, np.:

żyto

– przez 70 lat

koniczyna polna

– przez 68 lat

proso

– przez 67 lat

jęczmień

– przez 46 lat

owies

– przez 41 lat

rośliny uprawne

– przez 30–40 lat

inne rośliny

– przez niespełna
10 lat

Oliwka – z Afryki Południowej nazywana jest drzewem żelaznym. Jej drewno należy do
jednych z najcięższych i ma ciężar właściwy równy 1,49 g/cm

3

.

Palma seszelska – jest najwyższą z palm, dochodzi do 40 m wysokości.

Paprocie drzewiaste – z rejonu Oceanu Spokojnego osiągają do 18 m wysokości.

Pęcherzolistka – wielkomorszczyn – glon Oceanu Spokojnego może osiągnąć od 60
do 100 m długości.

Pędzlak – jest grzybem produkującym penicylinę.

Pielgrzan – podróżnych drzewo – jest byliną z rodziny bananowatych o pokroju drzewa
do 10 m wysokości. Duże wachlarzowate liście gromadzą w pochwach liściowych wodę
na porę suszy. Rośnie we wsch. Afryce i na Madagaskarze, a wykorzystywane jest przez
spragnionych podróżnych.

Pierwiosnek – młode liście tej rośliny zawierają aż do 6% w suchej masie kwasu
askorbinowego. Żaden z witaminodajnych owoców nie zawiera tak wielkiej ilości
witaminy C.

Pinia – jest drzewem iglastym posiadającym jedne z najdłuższych igieł do 20 cm.

Planty – publiczne zieleńce zakładane wokół ośrodków staromiejskich po zlikwidowaniu
fortyfikacyjnych wałów i fos lub dawnych koryt rzecznych.

Porfira – szkarłatnica – jest krasnorostem zawierającym dużo białka, cukrów i witaminy
C, jako tzw. czerwona sałata morska jest ceniona i spożywana w Japonii.

Porosty – niektóre gatunki rosnące w rejonach niskich temperatur, powierzchnię 1 cm

2

mogą zarastać przez 50 lat i dłużej.

Potpourri – mieszanka pachnących ziół umieszczana w koszyczku, siatce z materiału
lub w innym pojemniku, dla uzyskania w pomieszczeniach przyjemnych i kojących
zapachów.

Puja – z rodziny ananasowatych kwitnie raz w życiu po ok. 150 latach, jej kwiatostan
dorasta do 6 m i rodzi 3000 kwiatów i więcej. Po zawiązaniu się owoców roślina ginie.

Purchawka olbrzymia – czasznica – należy do największych grzybów i jest
najpłodniejszym organizmem na świecie. Osiąga do 30 cm średnicy i może wydać do 7
bilionów zarodników.

Raflezja – bukietnica – bezzieleniowa roślina pasożytnicza (Indie, Malezja, Filipiny).
Organy wegetatywne rozwijają się w tkankach drzew, na zewnątrz wyrastają tylko kwiaty
(jedne z największych) do 1 m średnicy i do 7–10 kg wagi.