w w w . e l e k t r o . i n f o . p l

n r 4 / 2 0 0 5

p r e z e n t a c j a

56

p r e z e n t a c j a

specyfika transformatorów
z Żychlina

Krzysztof Szablewski – EV Żychlińskie Transformatory

D

zięki bogatej tradycji, dużemu po-
tencjałowi i nowoczesnej techno-

logii firma zapewnia swoim klientom
niezawodne, bezpieczne, ekologiczne
i trwałe wyroby. Ma także jedną z naj-
bogatszych ofert w kraju w zakresie
produkcji transformatorów i dławików.
Znajdują się one w większości polskich
zakładów przemysłowych i w sieciach
energetyki zawodowej. Podstawowy
program produkcji obejmuje:

transformatory olejowe, rozdziel-

cze od 25 do 2500 kVA, napięcia
do 36 kV,

transformatory mocy od 2500

do 90 000 kVA, napięcia do 132 kV,

transformatory piecowe, olejowe

i dławiki piecowe do 40 MVA,

transformatory suche, żywicz-

ne od 40 do 10 000 kVA, napięcia
do 36 kV,

transformatory uziemiające, ole-

jowe i dławiki gaszące do 4 MVA,
napięcia do 36 kV,

stacje transformatorowe nasłu-

powe i w obudowie betonowej
z transformatorami 63, 100, 160
i 250 kVA,

t r a n s f o r m a t o r y s p e c j a l n e

od 40 do 80 000 kVA (olejowe),
do 10 000 kVA (suche), w tym:
transformatory olejowe do zasi-
lania trakcji kolejowej, t. suche
do zasilania trakcji tramwajowej,
t. olejowe do zasilania układów
elektrolizy, t. suche dla górnictwa
(w klasie izolacji H), autotransfor-
matory suche rozruchowe (do roz-
ruchu silników elektrycznych),

transformatory suche do zasila-
nia układów sterów strumienio-
wych na statkach, suche dławiki
zwarciowe i kompensacyjne (tak-
że olejowe).
Bogatą ofertę produktów można

by podzielić na wyroby standardo-
we, przeznaczeniem i zastosowaniem
podobne do wyrobów innych produ-
centów, i wyroby w specjalnym wy-
konaniu, często nieobecne w ofercie

innych wytwórców. Jednak w EV Ży-
chlińskich Transformatorach każdy
transformator czy nowy projekt jest
traktowany indywidualnie z uwzględ-
nieniem najmniejszych potrzeb czy
wymagań klienta. Biuro konstruk-
cyjne zakładu na bieżąco analizuje
i wdraża do produkcji najnowsze osią-
gnięcia w rozwiązaniach konstrukcyj-
nych i technologicznych. Szczególny
nacisk kładziony jest na zapewnie-
nie jakości wyrobów od momentu
powstania konstrukcji na ekranach
komputerów poprzez jej wykonanie
do uruchomienia u klienta.

Rdzenie transformatorów są wyko-

nywane z blachy transformatorowej
zimnowalcowanej o niskiej stratno-
ści, pokrytej izolacją nieorganiczną.
Rodzaj blachy transformatorowej i jej
stratność dobierane są w zależności
od wymagań postawionych danemu
projektowi. Schodkowy przekrój ko-
lumny rdzenia jest zbliżony do prze-

Produkcja transformatorów energetycznych w Żychlinie ma już ponad 83-letnią trady-
cję. W listopadzie 2001 roku z dawnego EMIT-u został wydzielony zakład transforma-
torów – wówczas powstała nowa spółka EV Żychlińskie Transformatory w Żychlinie, któ-
rej właścicielem jest Elektrim-Volt w Warszawie.

Dławik suchy

Transformator do 24-pulsowego prze-
kształtnika

Transformator uziemiający

Transformator mocy

Autotransformator rozruchowy na statki

e.i-04-2005.indb 56

e.i-04-2005.indb 56

2005-03-21 15:45:55

2005-03-21 15:45:55

w w w . e l e k t r o . i n f o . p l

n r 4 / 2 0 0 5

57

reklama

kroju kołowego, przy optymalnej, za-
projektowanej komputerowo, liczbie
schodków, uwzględniającej wypełnie-
nie przekroju i odpowiednią gęstość
strumienia. Nowoczesny agregat do
cięcia blach ma zaprogramowany sys-
tem cięcia nazywany STEP LAP, po-
zwalający uzyskać jeszcze lepsze pa-
rametry. Blachy kolumnowe i jarzmo-
we w postaci ukosowanych pasów na
końcach są starannie pakietowane,
z dużą dbałością o własności magne-
tyczne tych blach. Użyta konstrukcja
rdzeni powoduje obniżenie strat jało-
wych i poziomu hałasu.

Uzwojenia transformatorów wy-

konane są z miedzi elektrolitycznej.
Uzwojenia dolne (na niskie napięcia)

Transformatory w Rożnowie

Transformator 16 MVA, pracujący
od 1942 r. w Elektrowni w Rożnowie

Transformator górniczy

nawijane są cienką folią miedzianą
lub kilkoma przewodami równole-
głymi o przekroju profilowym w izo-
lacji papierowej. W transformatorach
dużych mocy, zwłaszcza gdy uzwoje-
nie przewodzi duże wartości prądu,
stosowane są coraz częściej druty na-
wojowe transponowane lub z ciągłą
transpozycją żyły, czyli jest to wiąz-
ka dużej liczby drutów równoległych
(o przekroju profilowym) odpowied-
nio przeplecionych przez ich produ-
centa. W efekcie uzwojenia wykona-
ne przy użyciu drutu transponowa-
nego nie są tak bardzo pracochłon-
ne i wartość strat dodatkowych ge-
nerowanych przez te uzwojenia jest
mniejsza. Uzwojenia górnego na-
pięcia nawija się drutem o przekro-
ju okrągłym w izolacji emaliowanej
lub profilowym w izolacji papiero-
wej. Układy elektroizolacyjne uzwo-

jeń na wyższe napięcia mają pier-
ścienie kątowe, zapewniające zwar-
tą i skuteczną konstrukcję izolacyj-
ną. W zakładzie wykonywano trans-
formatory mocy z płynem chłodzą-
cym opartym na estrach syntetycz-
nych. Transformatory te można na-
zwać ekologicznymi, ponieważ mają
tę zaletę, że płyn izolacyjny jest bio-
degradalny – po dostaniu się do gle-
by ulega rozkładowi.

W produkcji transformatorów su-

chych i specjalnych zastosowano ży-
wice epoksydowe w klasie izolacji
F i H. Tak wysoka odporność ter-
miczna izolacji pozwala budować jed-
nostki przeznaczone do pracy w trud-
nych warunkach, jak np. transforma-
tory suche górnicze, które pracują
w ognioszczelnych obudowach, gdzie
nie występuje cyrkulacja powietrza
chłodzącego na zewnątrz obudowy.

Transformator specjalny

Dzięki nowym możliwościom tech-
nologicznym firma produkuje coraz
więcej jednostek specjalnych, trud-
nych technicznie, bardzo często do
współpracy z układami przekształt-
nikowymi, jak np. transformator do
współpracy z 24-pulsowym prostow-
nikiem lub suche dławiki wygładza-
jące, kompensacyjne czy zwarciowe.
Wyroby z EV Żychlińskie Transforma-
tory można spotkać w stacjach trans-
formatorowych polskiej energety-
ki, przykładem niech będą chociaż-
by transformatory 16 MVA pracujące
od 1942 r. w Elektrowni w Rożnowie,
ale też w układach zasilających metro,
linie tramwajowe, głęboko pod zie-
mią w kopalniach węgla kamiennego,
wysoko w korpusach dużych wiatra-
ków i na statkach polskiej marynar-
ki. Wszędzie, gdzie pracują, sprawu-
ją się bardzo dobrze i bezawaryjnie
przez wiele, wiele lat, dając poczucie
zadowolenia ich właścicielom i eks-
ploatatorom.

Dławik gaszący

EV Żychlińskie Transformatory Sp. z o.o.

Grupa Elektrim Volt

99-320 Żychlin

ul. Narutowicza 72
tel. (0-24) 285 46 12

faks (0-24) 285 46 23

[e-mail]

www.evzt.pl

e.i-04-2005.indb 57

e.i-04-2005.indb 57

2005-03-21 15:46:23

2005-03-21 15:46:23