www.zadania-projekty.pl
POTĘGOWANIE
a
m
· a
n
= a
m+n
a
m
: a
n
= a
m-n
(dla m>n ^ a0)
(a
m
)
n
= a
mn
(ab)
n
= a
n
b
n
(a/b)
n
= a
n
/b
n
(dla b0)
a
0
=1
a
a
a
a
a
a
a
a
n
m
n
n
m
n
n
n
n
n
m
m
1
1
1
1
(
)
(
)
WZORY SKRÓCONEGO MNOŻENIA
(a+b)
2
= a
2
+2ab+b
2
(a-b)
2
= a
2
-2ab+b
2
(a+b)
3
= a
3
+3a
2
b+3ab
2
+b
3
(a-b)
3
= a
3
-3a
2
b+3ab
2
-b
3
a
2
-b
2
= (a-b)(a+b)
a
3
-b
3
= (a-b)(a
2
+ab+b
2
)
a
3
+b
3
= (a+b)(a
2
-ab+b
2
)
PIERWIASTKOWANIE
ab
a
b
a
a
a
b
a
b
a
a
n
n
n
m
n
n
m
n
n
n
m
n
mn
(
)
WARTsOŚĆ BEZWZGLĘDNA
x
x
x
x
gdy
x
gdy
x
x
2
0
0
RÓWNANIA I NIERÓWNOŚCI Z WARTOŚCIĄ
BEZWZGLĘDNĄ
Równanie: x-a= b, oznacza, że
x-a = b x-a = -b.
Nierówność: x-a<b, jest spełniona gdy:
x-a>-b x-a<b
Nierówność: x-a>b, jest spełniona gdy:
x-a<-b x-a>b
UKŁADY RÓWNAŃ
ax
by
c
a x
b y
c
W
a
b
a
b
ab
a b
W
W
c
b
c
b
cb
c b
x
W
W
W
a
c
a
c
ac
a c
y
W
W
X
X
Y
Y
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
0
TRÓJMIAN KWADRATOWY
f(x)=ax
2
+bc+c
=b
2
-4ac
Jeżeli >0, wtedy:
x
b
a
x
b
a
1
2
2
2
Postać
kanoniczna
f x
a x
p
q
Postać iloczynowa
f x
a x
x
x
x
( )
(
)
( )
(
)(
)
2
1
2
Jeżeli =0, wtedy:
x
b
a
0
2
Współrzędne wierzchołka paraboli:
W
b
a
a
2
4
,
Wzory Viete’a:
x
x
b
a
x x
c
a
x
x
x
x
x x
1
2
1
2
1
2
1
2
1
2
1
1
TRYGONOMETRIA
sin
2
+ cos
2
= 1
tgctg = 1
Wzory redukcyjne:
sin(90+) = cos
sin(180+) = -sin
cos(90+) = -sin cos(180+) = -cos
tg(90+) = -ctg
tg(180+) = tg
ctg(90+) = -tg
ctg(180+)= ctg
sin(270+) = -cos sin(360+) = sin
cos(270+) = sin cos(360+) = cos
tg(270+) = -ctg
tg(360+) = tg
ctg(270+)= -tg
ctg(360+) = ctg
Fukncje trygonometryczne sumy kątów:
sin
sin cos
cos sin
cos
cos cos
sin sin
tg
tg
tg
tg
tg
ctg
ctg
ctg
ctg
ctg
1
1
Funkcje trygonometryczne różnicy kątów:
sin
sin cos
cos sin
cos
cos cos
sin sin
tg
tg
tg
tg
tg
ctg
ctg
ctg
ctg
ctg
1
1
Funkcje trygonometryczne kąta podwojonego:
sin
sin cos
cos
cos
sin
2
2
2
2
2
1
2
1
2
2
2
2
2
tg
tg
tg
ctg
ctg
ctg
cos
cos
sin
cos
sin
2
2
1 2
2
2
2
Funkcje tygonometryczne połowy kąta:
sin
cos
,
cos
cos
2
1
2
2
1
2
znak + lub - bierzemy zależnie od tego, do której
ćwiartki należy
2
tg
ctg
2
1
2
1
cos
sin
,
cos
sin
Sumy funkcji trygonometrycznych:
sin
sin
sin
cos
cos
cos
cos
cos
sin
cos
cos
sin
sin
sin
2
2
2
2
2
2
tg
tg
ctg
ctg
Różnice funkcji trygonometrycznych:
sin
sin
sin
cos
cos
cos
sin
sin
sin
cos
cos
sin
sin
sin
2
2
2
2
2
2
tg
tg
ctg
ctg
CIĄGI LICZBOWE
CIĄGIEM ARYTMETYCZNYM nazywamy taki ciąg
liczbowy, w którym różnica kolejnych wyrazów jest
stała r =a
n+1
- a
n
a
a
a
n
n
n
1
1
2
Wyraz ogólny ciągu: a
n
= a
1
+ (n-1)r
Suma częściowa:
S
na
n
n
r
S
a
a
n
n
n
n
1
1
1
2
2
CIĄG GEOMETRYCZNY to taki ciąg liczbowy, w
którym iloraz kolejnych wyrazów jest stały
a
a
q
n
n
1
Wyraz ogólny ciągu: a
n
= a
1
q
n-1
Suma częściowa:
S
a
q
q
gdy
q
S
n a gdy
q
n
n
n
1
1
1
1
1
1
,
,
Suma nieskończonego ciągu geometrycznego:
S
a
q
dla
q
1
1
1
,
www.zadania-projekty.pl
POLA FIGUR PŁASKICH
Trójkąt:
S
ah
S
ab
S
p p a p b p
c
p
a
b
c
1
2
1
2
2
,
sin
(
)(
)(
) ,
S = pr, p - połowa obwodu; r - pr. okręgu wpisanego
S
abc
R
4
, R - pr. okręgu opisanego
Trójkąt równoboczny:
S
a
h
a
2
3
4
3
2
Równoległobok:
S
ah
S
ab
S
d d
sin
sin
1
2
2
Romb:
S
ah
S
a
S
d d
2
1
2
2
sin
Trapez:
S
a
b
h
2
Koło i okrąg:
S = r
2
R
abc
S
r
S
p
4
2p = 2r
p - połowa obwodu
Pole wycinka koła:
S
r
360
2
Długość łuku koła:
l
r
180
LOGARYTMY
log
log
log
log
log
log
log
log
log
log
log
log
log
a
b
a
a
a
a
a
a
a
a
a
m
a
a
x
x
x
b
a
x
a
x
y
xy
x
y
x
y
x
m
x
a
x
a
x
a
1
0
1
STEREOMETRIA
Sześcian: V=a
3
Prostopadłościan: V=abh
Walec: V=r
2
h
Ostrosłup foremny: V=1/3a
2
h
Stożek: V=1/3r
2
h, S-boczne=rl
Kula: V=4/3r
3
, S=4r
2
GEOMETRIA ANALITYCZNA
AB
x
x y
y
AB
x
x
y
y
[
,
]
(
)
(
)
2
1
2
1
2
1
2
2
1
2
Równanie prostej przechodzącej przez dwa punkty:
y
y
y
y
x
x
x
x
1
2
1
1
2
1
Odległość punktu od prostej:
d
Ax
By
C
A
B
0
0
2
2
Współczynnik kierunkowy:
a
y
y
x
x
2
1
2
1
Warunek równoległości: A
1
B
2
= A
2
B
1
Warunek prostopadłości: ac = -1
Wyznacznik (Dla trójkąta 1/2 det):
S
a b
a b
a a a
b b b
a b
a
a
b
b
a b
a b
x
y
x
y
x
y
x
y
x y
y x
det( , )
sin
[ ,
]
[ ,
]
det( , )
Iloczyn skalarny:
a b
a b
a b
cos ( , )
a b
a b
a
a a
b
b b
a b
a b
a b
x
y
x
y
x x
y y
0
[
,
]
[ , ]
oblicznie długości wektorów z iloczynu skalarnego
OKRĄG
Równanie okręgu:
(x - a)
2
+ (y - b)
2
= r
2
x
2
+y
2
-2ax-2by+c=0
PRAWDOPODOBIEŃSTWO
P A
n A
n
( )
( )
( )
Własności:
P()=0
AB P(A) P(B)
P(A) 1
P(A’)=1-P(A)
P(AB)=P(A) + P(B) - P(AB)
Symbol Newtona:
n
k
n
k n
k
!
!(
)!
Wariacje:
z powtórzeniami:
W
n
n
k
k
bez powtórzeń:
V
n
n
k
n
k
!
(
)!
Prawdopodobieństwo warunkowe:
P A B
P A
B
P B
(
)
(
)
( )
Prawdopodobieństwo przyczyny:
P A P AB P B
P AB P B
P AB
P B
P Bi A
P ABi P Bi
P A
n
n
( )
(
) ( )
(
) ( ) ... (
)
( )
(
)
(
) ( )
( )
1
1
2
2
Zdarzenie niezależne:
P(AB)=P(A)P(B)
FUNKCJE I WYKRESY FUNKCJI
Funkcja
różnowartościowa
x
x
f x
f x
Funkcja
rosn ca
x
x
f x
f x
Funkcja
malej ca
x
x
f x
f x
Funkcja
parzysta
f
x
f x
Funkcja
nieparzysta
f
x
f x
x x
x x
x x
x
x
1
2
1
2
1
2
1
2
1
2
1
2
1
2
1
2
1
2
,
,
,
[(
)
( ( )
(
))]
ą
[
( )
( )]
ą
[
( )
( )]
:
(
)
( )
(
)
( )
sin(
)
sin
cos(
)
cos
(
)
(
)
tg
tg
ctg
ctg
0
30
45
60
90
0
1
1
0
0
1
3
3
1
0
1
2
2
2
3
2
3
2
2
2
1
2
3
3
3
3
sin
cos
tg
ctg
I
II
III
IV
tg
ctg
sin
cos