1

1.Proszę określić na dowolnym przykładzie elementy stosunku prawnego .

Stosunek prawny jest to stosunek społeczny regulowany normami prawa. W każdym stosunku prawnym można wyróżnić pięć

podstawowych elementów:
-podmiot prawa;
-podmiot obowiązku;
-prawo podmiotowe;
-obowiązek odpowiadający prawu podmiotowemu;
-przedmiot stosunku prawnego
Przykład: Umowa o użyczeniu samochodu, podmiot prawa-właściciel pojazdu, podmiot obowiązku- pożyczający, prawo podmiotowe -
właściciel może żądać oddania samochodu, przedmiot stosunku prawnego - samochód.
2. Czym charakteryzuje się kodeks prawa? Czym różni się od zwykłej ustawy? Jakie są kodeksy w Polsce.

Kodeks prawa jest to akt normatywny, mający starannie opracowany układ systematyczny i regulujący w formie ustawy trzon

określonej gałęzi prawa. Charakteryzuje się usystematyzowaniem przepisów prawnych, regulujących w sposób podstawowy pewna
dziedzinę stosunków społecznych.

Ustawa należy do źródeł prawa czyli jest aktem prawnym skierowanym do społeczeństwa przez państwo w celu jego

przestrzegania, kodeks zaś jest usystematyzowanym zbiorem przepisów prawnych omawiających określone zdarzenia i zastosowanie
prawa do tych zdarzeń.
Rodzaje kodeksów:
- K. Cywilny,
- K. Karny,
- K. Karny Wykonawczy,
- K. Pracy,
- K. Postępowania Cywilnego lub Karnego ,
- K. Postępowania Administracyjnego,
- K. Morski ,
- K. Drogowy.
3.Co to jest rozporządzenie? Kto może je wydać? Wg jakich zasad jest układane rozporządzenie : wg artykułów czy paragrafów?
Rozporządzenie jest to źródło prawa wydawane wyłącznie na podstawie specjalnego upoważnienia , zawartego w odpowiednim artykule
ustawy. Upoważnienie takie nazywa się delegacja ustawową. Delegacja ściśle ustala kto może wydać i jaki jest kierunek ,ramy i przedmiot
regulacji prawnej rozporządzenia.
Prawo do wydania przysługuje : Prezydentowi RP, Radzie Ministrów , Prezesowi Rady Ministrów i Ministrom .
4.Proszę we właściwej kolejności wymienić źródła prawa wskazane w Konstytucji i omówić ustawę.
Źródło prawa jest to akt prawny , w którym państwo przekazuje swoja wole społeczeństwu , aby prawo było przestrzegane.
Źródła prawa :
-Konstytucja R.P.
-Ustawy
-Ratyfikowane umowy miedzy narodowe
-Rozporządzenia
-Akty prawa miejscowego.
Ustawa- akt prawny wydawany przez najwyższy organ władzy państwowej Sejm z udziałem Senatu i Prezydenta.
Problematyka ustaw obejmuje:
- sprawy własności ,
-sferę praw i obowiązków obywatelskich,
- podstawę prawa bytu ,organizacji państwa oraz sprawy zarządzania państwem ( dot. ustroju politycznego, społecznego, gospodarczego
państwa, organów władzy i administracji państwowej ).
Warunkiem wejścia w życie ustaw jest ogłoszenie ich w odpowiednich dziennikach urzędowych.
5.Jakie są różnice pomiędzy ustawą a rozporządzeniem ?
Ustawa - akt prawny o charakterze powszechnie obowiązującym uchwalany przez parlament
Rozporządzenie - akt normatywny wydawany na podstawie szczegółowego upoważnienia zawartego w ustawie i celu jej wykonania.
Rozporządzenie ma rangę niższą od ustawy i musi zmierzać do wykonania ustaw, nie może być sprzeczne ani też wykraczać poza zakres
ustaw.







6.Czym różni się norma prawna od przepisu prawnego ? Z czego składa się rozporządzenie?
Norma prawna jest to reguła postępowania ,skonstruowana na podstawie przepisów prawa wydana lub usankcjonowana przez państwo
( odpowiedni organ Sejm, rząd , prezydent, wojewoda) i zagwarantowana przymusem państwowym. Przepis prawny to część aktu
prawnego (np. ustawy, rozporządzenia) wyodrębniona jako artykuł,
zwykle w jednym przepisie wyrażona jest jedna norma prawna, bądź jedna norma wyrażona jest w kilku przepisach

2

Rozporządzenie składa się z przepisów prawnych dotyczących ustawy na podstawie którego zostało wydane.
7.Co to są czynności prawne? jakie są rodzaje? Na czym polega zdolność do czynności prawnej osoby fizycznej.
Jest to świadome i zgodne z przepisami prawa zachowanie ludzkie zmierzające do wywołania skutków prawnych w postaci ustanowienia
zmiany lub zniesienia stosunku cywilno prawnego drogą oświadczenia woli.
Rodzaje:
- jednostronne i dwustronne ( testament);
-rozporządzające i zobowiązujące ( służebność, umowa o usługi);
-odpłatne i nieodpłatne (umowa o dzieło, użyczenie darowizna) ;
-konsensualne i realne.
Zdol. do czynności prawnych - zdolność do dokonywania we własnym imieniu czynności prawnych czyli do przyjmowania i składania
oświadczeń woli mających na celu powstanie, zmianę lub ustanie stosunku prawnego,
( samodzielne kształtowanie swojej sytuacji prawnej nabywanie praw, zobowiązań itp.).
Zdolność może być:
- pełna ,
- ograniczona
- brak zdolności .
Pełna - osoby pełnoletnie po 18-tym r., lub osoby nieletnie które zawarły związek małżeński.
Ograniczona - osoby od 13-tego do 18-tego r.
Wogóle - osoby ubezwłasnowolnione.
8. Co oznacza że gmina jest osobą prawną.
Gmina jako jednostka samorządu terytorialnego posiada osobowość prawną tzn. realizuje zadania publiczne na swoim terenie, posiada
wyodrębniony prawnie majątek i odpowiada tym majątkiem za swoje zobowiązania niezależnie od innych samorządowych osób
prawnych. Gminy otrzymały osobowość prawna na mocy Konstytucji . Osobowość prawna oparta jest na prawach własności i innych
prawach majątkowych wyodrębnionych z majątku Skarbu Państwa. Czynności prawne dokonują w imieniu gminy powołane do tego celu
odpowiednie organy np. samorząd gminy.
9.Jakie są organy stanowiące i wykonawcze w gminach i powiatach?
Gmina:
- stanowiące: referendum gminne, rada gminy.,
-wykonawcze: wójt burmistrz , prezydent miasta, gminy wiejskie - sołtys
Powiat:
- stanowiące: rada powiatu , referendum powiatowe,
- wykonawcze - zarząd powiatu ( członkowie) , starostwa powiatowe, starosta.
10. Proszę omówić podział prawa na gałęzie.
a)Prawo państwowe ( konstytucyjne) - reguluje podstawowe zasady i urzadzenia ustroju społeczno - politycznego i gospodarczego kraju.
b)Prawo administracyjne - reguluje stosunki społeczne powstałe na tle działalności administracji samorządowej.
c)Prawo cywilne - zespół norm prawnych regulujących stosunki majątkowe i niektóre osobiste pomiędzy równorzędnymi w danej sprawie

podmiotami prawa.

d)Prawo rodzinne- reguluje stosunki prawne pomiędzy członkami rodziny
e)Prawo pracy - reguluje stosunki prawne pomiędzy pracodawcą a pracownikiem.
f)Prawo karne - określa jakie czyny są przestępstwami, ustala kary za nie i określa ogólne zasady odpowiedzialności karnej.
g)Prawo procesowe - reguluje sposób postępowania organów sprawiedliwości
11.Jakie są różnice pomiędzy osobą fizyczną a osobą prawną , jako podmiotami prawa ?
Osoba fizyczna - każdy człowiek posiadający lub nie posiadający zdolności prawnej, zindywidualizowany po przez nazwisko i imię oraz
miejsce zamieszkania.
Osoba prawna - wyodrębniona jednostka organizacyjna np. spółka z o.o., spółdzielnia, przedsiębiorstwo państwowe itp., która na mocy
odpowiednich przepisów posiada zdolność do czynności prawnych (zawieranie umów, podejmowanie zobowiązań, odpowiadanie za nie
itp.)., może to też być szkoła, urzędy państwowe, firmy.
12.Kim jest wobec prawa cywilnego osoba fizyczna i jakie są grupy osób fizycznych?
Wg prawa cywilnego osobą fizyczną jest każdy człowiek posiadający lub nie posiadający zdolności prawnej.
1-sza grupa-osoby nie posiadające zdolności prawnej. Sa to dzieci do lat 13-stu oraz osoby starsze (ubezwłasnowolnione).
2-ga grupa- posiadające ograniczoną zdolność do czynności prawnych. Są to osoby od 13-tego do 18-tego roku życia oraz osoby starsze
częściowo ubezwłasnowolnione.
3-cia grupa- posiadające pełną zdolność do czynności prawnej. Osoby po 18-tym roku życia.
13.Na czym polega zdolność prawa i zdolność do czynności prawnych osoby fizycznej?
Zdolność osoby fizycznej do czynności prawnych polega na możliwości samodzielnego dokonywania wszystkich dozwolonych prawem
czynności prawnych. Uzyskuje się w chwili ukończenia 18- tego roku życia lub po przez zawarcie związku małżeńskiego.
14.Przedsiębiorstwo jako przedmiot prawa.
Przedsiębiorstwo jest zespołem składników materialnych i nie materialnych ( zbiorem praw i rzeczy) przeznaczonych do realizacji
określonych zadań gospodarczych.
Składniki przedsiębiorstwa:
- firma lub nazwa,
- znaki towarowe i inne oznaczenia indywidualne,
- księgi handlowe,

3

- nieruchomości i ruchomości należące do przedsiębiorstwa w tym produkty i rzeczy,
- patenty, wzory użytkowe i zdobnicze,
- zobowiązania,
- obciążenia związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa prawa wynikające z najmu i dzierżawy .
W ten sposób zdefiniowane przedsiębiorstwo jest przedmiotem prawa szczególnym, bo jest zbiorem składników materialnych, więc nie
jest rzeczą ani zbiorem rzeczy i praw.
15.Co to jest spółka partnerska ? Kiedy powstaje?
Spółka partnerska jest to spółka osobowa, utworzona przez wspólników, partnerów (osoby fizyczne) w celu wykonywania wolnego
zawodu pod własną firmą. Powstaje po zawarciu umowy w formie aktu notarialnego pomiędzy partnerami i po zarejestrowaniu w
Krajowym Rejestrze Sądowym.
16. Skarb Państwa jako osoba prawna, proszę napisać coś więcej.
Skarb Państwa jest podmiotem cywilnoprawnym (w tym majątkowym) praw państwa, z reguły jako osoba prawna reprezentująca
państwo jako właściciela majątku państwa. Jest zbiorczą nazwą wszystkich wyodrębnionych organizacyjnie jednostek państwowych nie
posiadających osobowości prawnej. Jest sztucznym nie zinstytucjonowanym tworem prawnym, nie posiada własnej siedziby, nie jest
powoływany, ani nie może ulec likwidacji, jak pozostałe osoby prawne. Jest synonimem samego Państwa. Jako osoba prawna w obrocie
prawnym jest równoprawna z innymi osobami prawnymi i fizycznymi w przeciwieństwie do uprawnień władczych państwa.
17.Na czym polega pełnomocnictwo ogólne?
Pełnomocnictwo to typ przedstawicielstwa, które polega na umocowaniu dowolnej osoby do dokonywania czynności prawnych . Jest to
jednostronne oświadczenie osoby (mocodawcy) na mocy którego inna osoba ( pełnomocnik) staje się upoważniona do działania w
imieniu mocodawcy. Każda czynność wykonana przez pełnomocnika w imieniu mocodawcy i w zakresie udzielonego pełnomocnictwa
wywoła skutki prawne bezpośrednio w sferze prawnej mocodawcy . Pełnomocnictwo ogólne obejmuje umocowanie do czynności
prawnych w zakresie tzw. zwykłego zarządu. Nie jest określony rodzaj tych czynności ale jeśli chcemy wykluczyć jakieś czynności z zakresu
pełnomocnictwa ogólnego to należy ja określić. Pełnomocnictwo powinno być zawarte na piśmie. Pełnomocnikiem może być każda osoba
fizyczna lub prawna posiadająca pełną lub ograniczoną zdolność do czynności prawnych.
18.Prosze omówić przedstawicielstwo ustawowe i pełnomocnictwo.
Przedstawicielstwo jest instytucją prawa umożliwiającą zastępstwo przy dokonywaniu czynności prawnych. Przedstawicielstwo może
pochodzić z ustawy i wtedy nosi nazwę ustawowe. Ustawa określa kto jest reprezentowany i przez kogo np. przedstawicielami
ustawowymi dzieci są rodzice lub osób częściowo ubezwłasnowolnionych kurator, a całkowicie ubezwłasnowolnionych opiekun, jeśli nie
mogą być rodzice. Przedstawicielem ustawowym może być osoba posiadająca całkowitą zdolność prawną,
19.Proszę podać triadę uprawnień właściciela nieruchomości gruntowej i omówić bardziej szczegółowo jakie ma możliwości
rozporządzania nieruchomością.
Każdy właściciel nieruchomości jest zobowiązany do traktowania praw związanych z nieruchomością jako ich części składowych
.Pobierania pożytków naturalnych i cywilnych, korzystania z wód ,kopalin, oraz przestrzeni powietrznej nad gruntem , zgodnie z prawem
wodnym ,geologiczno-górniczym i lotniczym , ma możliwość zabudowy po uzyskaniu pozwolenia na budowę, zmiany aktualnego
przeznaczenia lecz zgodnie z planem zagospodarowania przestrzennego .
Jeśli nie ma dostępu do drogi może żądać ustanowienia jej przez graniczne działki lecz za opłatą.
20. Dowody prawa własności do nieruchomości .
- odpis z księgi wieczystej lub zaświadczenie ze zbioru dokumentów wydane przez wydział ksiąg wieczystych sądu rejonowego.
- akt notarialny lub jednostronnej czynności prawnej.
-prawomocne orzeczenie sądu lub ugoda sądowa.
- ostateczna decyzja lub ugoda administracyjna.




21. Proszę wymienić rodzaje rzeczy i zakwalifikować nieruchomość do wymienionych rodzajów.
Rzeczami nazywamy przedmioty materialne na tyle wyodrębnione że w obrocie mogą być traktowane jako dobra samoistne. Rzeczą jest
więc przedmiot materialny, który jest zindywidualizowany fizycznie lub wyodrębniony prawnie. Podział rzeczy ze względu na sposób
uczestnictwa w obrocie prawnym i znaczenie społeczne :
- podzielne i niepodzielne (chleb , samochód)
- oznaczone co do tożsamości i gatunkowo oznaczone ( nieruchomość , długość , szerokość )
- znajdujące się w obrocie lub wyjęte z obrotu
- środki trwałe , środki obrotowe
-rzeczy ruchome i nieruchomości
Nieruchomość - to część powierzchni ziemskiej stanowiąca przedmiot odrębnej własności wraz ze wszystkim co jest z nią na trwale
związane .
22.Jakie są części składowe nieruchomości ? Wymienić i krótko opisać .
Części składowe nieruchomości pozostają w silnej więzi przestrzennej i funkcjonalnej z rzeczą główną jaka jest nieruchomość.
1. Budynki, budowle i inne rzeczy na trwale związane z gruntem , jedynie gdy na mocy odrębnych przepisów stały się odrębnymi
nieruchomościami np.: użytkowanie wieczyste
2. drzewa rośliny od chwili zasadzenia chyba ( jak wyżej)
3. wody stojące, a opadów atmosferycznych lub z wylania rzek, w rowach , studniach.
4. złoża kopalin nie stanowiące własności Skarbu Państwa wg prawa geol - górn. czyli ty wydobywane metodą odkrywkową

4

5. wszystkie prawa związane z nieruchomością ( służebność, współwłasność, wieczyste użytkowanie itp.)
23. Czym się różni działka ewidencyjna od nieruchomości gruntowej?
Nieruchomość gruntowa tj. grunt, czyli część powierzchni ziemskiej stanowiąca wyodrębnioną całość, oznaczoną granicami , będąca
przedmiotem odrębnej własności. Może być zabudowana lub nie , przeznaczenie ; rolne, leśne lub nie rolne nieleśne i zawsze stanowi
grunt wraz z jej częściami składowymi.
Działka ewidencyjna stanowi ciągły obszar gruntu, położony w granicach jednego obrębu, jednorodny pod względem prawnym i
wydzielony za pomocą linii granicznych.
24.Jakie są rodzaje nieruchomości gruntowych ze względu na ich przeznaczenie. Definicja nieruchomości gruntowych
Nieruchomościami gruntowymi są części powierzchni ziemskiej stanowiące odrębny przedmiot własności (grunty), jak również budynki
trwale z gruntem związane lub części tych budynków, jeżeli na mocy przepisów szczególnych stanowią odrębny od gruntu przedmiot
własności.
Podział: rolne, leśne, zabudowane, niezabudowane lub przeznaczone na cele nierolne, nieleśne.
25. Kiedy mogą istnieć budynki jako oddzielne nieruchomości wg jakich przepisów?
Na mocy przepisów szczególnych:
Budynki i inne urządzenia wzniesione na gruncie Skarbu Państwa lub gruncie przynależnym do samorządu terytorialnego wzniesione
przez użytkownika wieczystego stanowią jego własność to samo się tyczy budynków i innych urządzeń które wieczysty użytkownik nabył
zgodnie z przepisami prawa przy zawarciu umowy wieczystego użytkowania.
Budynki i inne urządzenia wzniesione przez rolnicze spółdzielnie produkcyjne na gruncie stanowiącym wkład gruntowy (członka
spółdzielni) stają się jego własnością.
26. Nieruchomość gruntowa , jej definicja wraz z rysunkami objaśniającymi .
Odpowiedź patrz punkt 24
27. Nieruchomość rolna def i objaśnienia .
Nieruchomościami rolnymi (gruntami rolnymi) są nieruchomości które są lub mogą być wykorzystywane do prowadzenia działalności
wytwórczej w rolnictwie w zakresie produkcji roślinnej i zwierzęcej nie wyłączając produkcji ogrodniczej, sadowniczej i rybnej. Stanowią
grunty orne, łąki, pastwiska, grunty pod wodami użytkowymi na cele produkcji rybnej, ogródki działkowe.
28,Gospodarstwo rolne jako przedmioty prawa. Czym się różni gospodarstwo rolne od nieruchomości rolnej?
Za gospodarstwo rolne uważa się grunty rolne wraz z gruntami leśnymi, budynkami lub ich częściami urządzeniami i inwentarzem jeśli
stanowią lub mogą stanowić zorganizowaną całość gospodarczą, oraz prawami i obciążeniami związanymi z prowadzeniem gospodarstwa
rolnego.
Gospodarstwo rolne jest zbliżoną do przedsiębiorstwa zorganizowaną całością, która obejmuje nie tylko nieruchomości gruntowe o
przeznaczeniu rolnym a ponadto jeszcze różnego rodzaju prawa w tym wierzytelności oraz zobowiązania związane z prowadzeniem
gospodarstwa rolnego (prawa i obowiązki z ustaw podatkowych, umów ubezpieczeniowych, kredytów pożyczek, na prowadzenie
działalności).





29. Nieruchomości leśne.
Do def. nieruchomości leśnej stosuje się ustawa 28.09.91r. mogą to być grunty o :
1) zwartej powierzchni co najmniej 0,10 ha pokrytej roślinnością leśną ( uprawami leśnymi)- drzewa, krzewy, oraz runem leśnym lub
przejściowo jej pozbawiony, przeznaczony do produkcji leśnej, stanowiący rezerwat przyrody lub wchodzący w skład parku narodowego,
wpisany do rejestru zabytków,
2) związany z gospodarką leśną, zajęty pod wykorzystywane dla potrzeb gospodarki leśnej: budynki i budowle, urządzenia melioracji
rolnej, drogi leśne, linie podziału przestrzennego kraju, tereny pod liniami energetycznymi, szkółki leśne, miejsca składowania drzewa,
parki leśne.
30.Nieruchomości lokalowe (sposób powstania faktycznego i prawnego takich nieruchomości, proszę opisać wyłącznie wymogi ustawy
o własności lokali.
Ustawa z dnia 24.06.1994 o własności lokali mówi że nieruchomość lokalowa może powstać jedną z trzech dróg prawnych.
1) w drodze umowy ( zawarta pomiędzy właścicielem budynku i na nabywcą lokalu)
2) jednostronnej czynności prawnej właściciela nieruchomości ( w formie aktu notarialnego dokonana przez właściciela budynku w celu
wyodrębnienia własności lokalu) akt notarialny jest podstawą do założenia księgi wieczystej dla tego lokalu.
3) Przez orzeczenie sądu znaczącego współwłasność
31. Współwłasność majątku w spółkach osobowych.
Jedynie w spółkach osobowych istnieje współwłasność łączna majątku spółki.. Według Kodeksu spółek handlowych spółka osobowa
może we własnym imieniu nabywać prawa, w tym własność nieruchomości i inne prawa rzeczowe, zaciągać zobowiązania np. przez
zawieranie umów, pozywać do sądu i być do niego pozwana.
32. Współwłasność łączna, jej rodzaje i charakterystyczne cechy
Współwłasność łączna dzieli się na:
małżeńską wspólność ustawową i na wspólność majątku w spółkach osobowych
Różnice polegają na tym ze współwłasność łączna dotyczy majątku, jest stosunkiem prawnym wtórnym wobec stosunku cywilnego
pierwotnego(zawarcia małżeństwa lub umowy spółki osobowej) jest bezudziałowa i trwa tak długo jak trwa małżeństwo lub spółka.

5

Natomiast współwłasność w częściach ułamkowych dotyczy nie majątku a rzeczy, a każdy współwłaściciel ma swoje udziały w prawie
własności rzeczy określone ułamkiem jakości.
33. Współwłasność w częściach ułamkowych odnosi się do rzeczy lub do prawa i polega na tym że udział każdego współwłaściciela we
wspólnym prawie własności jest określony ułamkiem.Każdy ze współwłaścicieli może rozporządzać swoim udziałem bez zgody
pozostałych współwłaścicieli.
34.Rodzaje współwłasności
1) współwłasność łączna
a) małżeńska wspólność ustawowa
b) wspólność majątku w spółkach osobowych;
2) współwłasność w częściach ułamkowych
3) wspólność spadkowa
35. Użytkowanie wieczyste.
jest formą pośrednią pomiędzy własnością a prawami rzeczowymi ograniczonymi i dotyczy nieruchomości. Prawo powstaje w wyniku
zawarcia umowy w formie aktu notarialnego oraz wpisu do księgi wieczystej. Oddający w użytkowanie pozostaje właścicielem gruntu i
pobiera z tego tytułu opłatę roczną od użytkownika. Użytkownik ma prawa zbliżone do właściciela. Korzysta z gruntu z wyłączeniem
innych osób. Może prawem swobodnie rozporządzać, czyli sprzedać je, obciążać, zapisać w testamencie. Podlega ono egzekucji.
Użytkownik wieczysty ma pełne prawo własności do budynków postawionych na gruncie. Przysługuje mu również prawo do żądania,
przed zakończeniem umowy, przedłużenia użytkowania wieczystego na kolejne okresy od 40 do 99 lat.
W treści umowy o użytkowanie wieczyste zawarte są przynajmniej 3 główne postanowienia:
1) okresu użytkowania
2) sposobu korzystania z nieruchomości
3) opłaty pierwszej i opłat rocznych
Wygaśnięcie użytkowania wieczystego następuje na skutek:
1) upływu czasu, określonego w umowie
2) rozwiązania umowy przez strony na zasadzie dobrowolności lub ze względu na jej nienależyte wykonywanie przez użytkownika
3) zrzeczenie się użytkowania wieczystego
4) rozwiązania umowy na skutek jednostronnego żądania właściciela gruntu
5) wywłaszczenia nieruchomości




36. Czym różni się użytkowanie wieczyste od użytkowania?
Pomimo zbliżonej nazwy są to dwie oddzielne instytucje. Do treści użytkowania wieczystego należy bowiem poza uprawnieniem do
korzystania z nieruchomości, także uprawnienie do rozporządzania tym prawem (w użytkowaniu nie).Ponadto użytkowanie wieczyste
może obciążać tylko nieruchomości gruntowe, stanowiące wyłącznie własność Skarbu Państwa lub jednostki samorządu terytorialnego.
37. Czym różni się własność nieruchomości od użytkowania wieczystego?
Własność nieruchomości rozciąga się na rzecz ruchomą, która został połączona z nieruchomością w taki sposób że stała się jej częścią
składową. Własność budynku, trwale związana z gruntem, nabywa nowy właściciel gruntu jako część składową. W użytkowaniu
wieczystym budynki i inne urządzenia wzniesione na gruncie Skarbu Państwa lub jednostki samorządu terytorialnego przez jego
wieczystego użytkownika-zgodnie z umową o użytkowaniu wieczystym-stanowią własność użytkownika wieczystego.
38. Przebieg postępowania w sprawie oddania nieruchomości gminy w użytkowanie wieczyste w trybie przetargowym.
Odpowiedni organ ma obowiązek sporządzić i podać do publicznej wiadomości wykaz nieruchomości przeznaczonych do oddania w
użytkowanie wieczyste. Wykaz tych nieruchomości powinien być wywieszony w siedzibie właściwego urzędu na okres 21 dni.
Podstawowym sposobem oddania gruntów w użytkowanie wieczyste jest przetarg. Jednakże należy zaznaczyć iż mogą występować
następujące przypadki:
-organizacja przetargu jest obowiązkowa, ale jego organizator musi zawiadomić podmiot, który ma pierwszeństwo w nabyciu
użytkowania w., będącej przedmiotem przetargu gdyż:
a) przysługuje jej pierwszeństwo obligatoryjne lub w drugiej kolejności
b) pierwszeństwo fakultatywne.
39. Kiedy i w jaki sposób dokonuje się aktualizacji opłaty rocznej z tytułu użytkowania wieczystego?
Wysokość opłaty rocznej z tytułu użytkowania wieczystego nieruchomości gruntowej może być aktualizowana, nie częściej niż raz w roku,
Aktualizacji opłaty rocznej dokonuje się z urzędu albo na wniosek użytkownika wieczystego nieruchomości gruntowej, na podstawie
wartości nieruchomości gruntowej określonej przez rzeczoznawcę majątkowego. Właściwy organ zamierzający zaktualizować opłatę
roczną z tytułu użytkowania wieczystego nieruchomości gruntowej powinien wypowiedzieć na piśmie wysokość dotychczasowej opłaty
do dnia 31 grudnia roku poprzedzającego, przesyłając równocześnie ofertę przyjęcia nowej jej wysokości.
40. Ograniczone prawo rzeczowe to prawo osoby fizycznej lub prawnej do rzeczy lub prawa majątkowego, będących własnością innej
osoby
W Polsce obowiązuje siedem ograniczonych praw rzeczowych:
- użytkowanie ( w sensie ogólnym oznacza używanie rzeczy i pobieranie z niej pożytków,);
- służebność( ograniczone prawo do cudzej nieruchomości);

6

- własnościowe, spółdzielcze prawo do lokalu mieszkalnego(Na podstawie całokształtu uregulowań, można powiedzieć, że prawo do
własnościowego lokalu mieszkalnego stanowi jedną z prawnych form korzystania z lokali mieszkalnych oraz, że na jego treść składają się
dwa podstawowe uprawnienia: prawo do korzystania z przydzielonego członkowi lokalu; prawo do rozporządzania swoim prawem);
- spółdzielcze prawo do lokalu użytkowego (Chcąc umożliwić członkom spółdzielni mieszkaniowej i pozostałym mieszkańcom osiedla
zaspokojenie codziennych spraw, prawo spółdzielcze przewiduje, że spółdzielnie mieszkaniowe mogą budować także lokale użytkowe i
może przydzielać je swoim członkom na prowadzenie określonej działalności gospodarczej / handlowej, usługowej /);
- prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej(Prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej występuje
tylko w tych spółdzielniach mieszkaniowych, które budują domy jednorodzinne w celu przeniesienia ich własności na członków);
- zastaw( jest zabezpieczeniem wierzytelności na rzeczy ruchomej lub na prawie majątkowym, jeżeli jest zbywalne.);
- hipoteka( służy zabezpieczaniu wierzytelności na nieruchomość) .
41.Hipoteka
Służy zabezpieczeniu wierzytelności na nieruchomości, czyli przedmiotem hipoteki jest wierzytelność. Podobnie jak zastaw, hipoteka nie
ma samodzielnego bytu, lecz powstaje na skutek umowy zobowiązującej między wierzycielem i dłużnikiem w sprawie udzielenia kredytu.
Do powstania hipoteki niezbędny jest wpis do działu IV księgi wieczystej.
Hipoteka zabezpiecza wierzytelność pieniężną i może być wyrażona tylko w oznaczonej sumie pieniężnej. W czasie istnienia hipoteki,
wierzyciel hipoteczny ma prawo domagać się od właściciela nieruchomości, aby zaniechał działań, które np. na skutek nieprawidłowej
gospodarki powodują obniżenie jej wartości. Rodzaje hipotek:
- hipoteka kaucyjna ( zabezpiecza wierzytelność o nie ustalonej wysokości, do oznaczonej najwyższej sumy, mającej obciążać
nieruchomość)
- hipoteka łączna,( w razie podziału nieruchomości, hipoteka obciąża wszystkie nieruchomości, które z niej powstały)
- hipoteka przymusowa ( osoba, która staje się wierzycielem właściciela nieruchomości na podstawie przepisów o postępowaniu
egzekucyjnym, może na postawie tego tytułu uzyskać
- hipotekę na wszystkich nieruchomościach dłużnika bez jego woli i zgody)
Wygaśnięcie hipoteki
- Wygaśnięcie wierzytelności zabezpieczonej hipoteką pociąga za sobą wygaśnięcie hipoteki chyba że przepis szczególny stanowi inaczej.
- W razie wykreślenia hipoteki z księgi wieczystej, bez ważnej podstawy prawnej, hipoteka wyga. są po upływie lat dziesięciu.
- Wykreślenie hipoteki następuje na wniosek właściciela nieruchomości na podstawie prawomocnego postanowienia sądu o zezwoleniu
na złożenie do depozytu sądowego oraz dowodu wpłaty zabezpieczonej kwoty do depozytu sądowego ze zrzeczeniem się odebrania jej z
powrotem.
- W razie wygaśnięcia hipoteki wierzyciel obowiązany jest dokonać wszelkich czynności umożliwiających wykreślenie hipoteki z księgi
wieczystej.
- Wierzycielom hipotecznym użytkowania wieczystego, którzy utracili hipoteki wskutek wygaśnięcia użytkowania wieczystego, przysługuje
ustawowe prawo zastawu na roszczeniach użytkownika wieczystego o wynagrodzenie za wzniesione przez niego lub nabyte na własność
budynki, albo inne urządzenia, istniejące w dniu zwrotu użytkowanej nieruchomości
42. Służebność .
Ograniczone prawo rzeczowe, obciążające nieruchomość służebną w celu zwiększenia użyteczności innej nieruchomości zwanej władnącą
(służebność gruntowa), albo zapewnienie zaspokojenia określonych potrzeb osoby fizycznej (służebność osobista). Jak każde ograniczenie
prawo rzeczowe służebność ogranicza możność dysponowania obciążoną nieruchomością przez jej właściciela. Służebność może powstać
w drodze umowy, której stroną musi być właściciel nieruchomości, która ma zostać obciążona, z mocy orzeczenia sądowego, lub też na
skutek zasiedzenia.
służebność czynna - polega na korzystaniu z obciążonej nieruchomości w oznaczonym zakresie, np. w postaci przejazdu, przechodu, drogi
koniecznej, czerpania wody
służebność bierna - polega na zakazaniu właścicielowi nieruchomości obciążonej podejmowania określonych zachowań, do których w
braku służebności byłby uprawniony w ramach swego prawa własności np. zakaz budowy, zakaz zabudowy przy granicy (służebność
światła).
43.W Polsce obowiązuje siedem ograniczonych praw rzeczowych:
- użytkowanie;
- służebność;
- własnościowe,
- spółdzielcze prawo do lokalu mieszkalnego;
- spółdzielcze prawo do lokalu użytkowego;
- prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej;
- zastaw;
- hipoteka.
Na podstawie całokształtu uregulowań, można powiedzieć, że prawo do własnościowego lokalu mieszkalnego stanowi jedną z prawnych
form korzystania z lokali mieszkalnych oraz, że na jego treść składają się dwa podstawowe uprawnienia:
- prawo do korzystania z przydzielonego członkowi lokalu;
- prawo do rozporządzania swoim prawem.
Prawo korzystania podlega podwójnemu ograniczeniu:
1/ członek może korzystać ze swego lokalu zgodnie z jego przeznaczeniem;
2/ użytek tego taki powinien być wykonywany przez członka oraz przez osoby pozostające z nim we wspólnym gospodarstwie domowym.
Uprawnienie do rozporządzania obejmuje przede wszystkim prawo przeniesienia spółdzielczego prawa do lokalu na inną osobę, ale i to
uprawnienie podlega ograniczeniu.

7

Skoro spółdzielcze prawo do lokalu może należeć w zasadzie tylko do członków spółdzielni, przesłanką jego zbytu jest uzyskanie przez
nabywcę członkostwa, natomiast zgoda spółdzielni na zbyt nie jest wymagana.
Nie jest możliwe, rozporządzanie ułamkową częścią tego prawa. Ustawa wyklucza też zbycie prawa do fizycznej części lokalu. Do
przeniesienia własnościowego prawa do lokalu wymagana jest forma aktu notarialnego. Członek może swoim spółdzielczym prawem do
lokalu rozporządzać także na wypadek śmierci. W braku testamentu prawo to przechodzi na spadkobiercę na podstawie ustawowego
dziedziczenia. Konsekwencją zbywalności własnościowego prawa do lokalu jest to, że podlega ono egzekucji za długi członka. Do egzekucji
z tego prawa stosuje się przepisy o egzekucji z nieruchomości. Prawo to może być obciążone hipoteką.
Ze względu na swe przeznaczenie, własnościowe spółdzielcze prawo do lokalu mieszkaniowego przypada z reguły osobom fizycznym,
jednakże może być też przydzielone osobie prawnej, np. z przeznaczeniem na mieszkania służbowe.
Spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego w zasadzie należy tylko do członków spółdzielni. Prawo do lokalu może należeć
tylko do jednej osoby/zasada jednopodmiotowości pr. spółdz. za wyjątkiem małżonków, którzy otrzymali prawo do lokalu, przydział w
czasie trwania małżeństwa oraz spadkobiercom.


Aby spółdzielcze prawo do lokalu mogło powstać, konieczne jest spełnienie trzech przesłanek:
1. uzyskanie członkostwa;
2. wniesienie części wkładu budowlanego;
3. uzyskanie przydziału.
Do powstania spółdzielczego prawa do lokalu dochodzi na skutek zgodności oświadczeń woli dwu stron:
- spółdzielni, która swą wolę wyraża przez wydanie „przydziału”;
- członka przez złożenie wniosku o przydział i jego akceptację.
Spółdzielcze prawo do lokalu powstaje z mocy umowy zawartej przez członka ze spółdzielnią. Umowny charakter ma również powstanie
własnościowego prawa do lokalu w wyniku przekształcenia na takie przysługującego członkowi prawa lokatorskiego. W obu przypadkach
oświadczenie woli spółdzielni wymaga formy pisemnej pod rygorem nieważności.
Powstanie własnościowego spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego w obu przypadkach jest ostateczne w tym sensie, że
spółdzielnia nie może cofnąć przydziału ani dokonać bez zgody członka zamiany lokalu.
Wygaśnięcie własnościowego spółdzielczego prawa do lokalu może wynikać z:
- umowy członka ze spółdzielnią, np. o tzw. spółdzielczą zamianę lokalu;
- jednostronnego zrzeczenia się tego prawa przez członka;
- ustanie członkostwa;
- ustanie małżeństwa, gdy byli małżonkowie nie zawiadomili spółdzielni komu przypadło dotychczas wspólne prawo do lokalu lub o
wszczęciu postępowania sądowego
w sprawie podziału majątku obejmującego to prawo, spółdzielnia może podjąć uchwałę o jego wygaśnięciu.
44. Użytkowanie.
Jedno z ograniczonych praw rzeczowych, znane polskiemu prawu cywilnemu, wyrażające się w obciążeniu rzeczy prawem do jej używania
i pobierania jej pożytków. Na użytkowanie składają się dwa uprawnienia: uprawnienie do używania rzeczy i do pobierania jej pożytków. W
klasycznej postaci użytkowania z tymi uprawnieniami użytkownika jest skorelowany obowiązek zachowania substancji rzeczy. W polskim
prawie cywilnym obowiązek ten jest ograniczony do sytuacji, gdy użytkownik jest osobą fizyczną. Natomiast w każdym przypadku
użytkownik winien wykonywać swoje prawo w sposób zgodny z zasadami prawidłowej gospodarki. Użytkowaniem może zostać obciążona
rzecz ruchoma, nieruchomość (ewentualnie jej oznaczona część bądź udział we współwłasności) albo prawo (tylko zbywalne).
Użytkowanie może być odpłatne albo nieodpłatne, ograniczone terminem albo bezterminowe. Użytkowanie jest prawem niezbywalnym,
ściśle związanym z osobą, na rzecz której je ustanowiono, w związku z tym wygasa ze śmiercią użytkownika, jeśli jest nim osoba fizyczna,
oraz z chwilą ustania bytu osoby prawnej. Ponadto użytkowanie wygasa, gdy użytkownik przez okres dziesięciu lat nie wykonuje swojego
prawa. Oprócz tego użytkowanie wygasa w sytuacjach, które prawo cywilne przewiduje jako podstawę wygaśnięcia innych ograniczonych
praw rzeczowych.
45. Hipoteka- służy zabezpieczeniu wierzytelności na nieruchomość.
Zastaw- jest zabezpieczeniem wierzytelności na rzeczy ruchomej lub na prawie majątkowym, jeżeli jest zbywalne. Przedmiotem zastawu
nie mogą być nieruchomości, części składowe rzeczy, nie będące rzeczami: ciecze, gazy i zwierzęta w stanie wolnym. Przedmiotem
zastawu nie mogą być te prawa które można obciążyć hipoteką: użytkowanie wieczyste, wierzytelność zabezpieczona hipoteką. Hipoteka
nie jest regulowana przepisami kodeksu cywilnego a zastaw jest.
46. Ewidencja gruntów i budynków
Obejmuje informacje dotyczące następujących przedmiotów:
Gruntów - przez wykazanie ich położenia, granic, powierzchni, rodzajów użytków gruntowych oraz ich klas gleboznawczych, oznaczenia
ksiąg wieczystych lub zbiorów dokumentów, jeżeli zostały założone.
Budynków - ich położenia, przeznaczenia funkcji użytkowych, ogólnych danych technicznych.
47. Częściami składowymi operatu ewidencyjnego są:
1) operat geodezyjno-prawny
2) operat opisowo-kartograficzny składa się z dokumentów podstawowych i dokumentów pomocniczych.
Do dokumentów podstawowych zalicza się:
a) komputerowe wydruki raportów, obrazujących dane ewidencyjne w
momencie zakładania ewidencji, przy czym raportami głównymi są:
-rejestr gruntów(Jest to raport sporządzony na podstawie danych ewidencyjnych, o wszystkich działkach ewidencyjnych w granicach
obrębu, zebranych według ich przynależności do poszczególnych jednostek rejestrowych gruntów)

8

- rejestr budynków( zawiera wszystkie dane o budynkach, czyli: oznaczenia jednostek rejestrowych gruntów, związanych z
poszczególnymi budynkami, dane określające podmioty praw do budynków)
- rejestr lokali,( zawiera: oznaczenia jednostek rejestrowych budynków, związanych z poszczególnymi lokalami, dane określające
podmioty praw do lokali)
- kartoteka budynków,
- kartoteka lokali,

orientacją północną, przy czym linia północy

niekoniecznie musiała być równoległa do ramki mapy)
b) Do raportów pomocniczych zaliczamy:

tek

rejestrowych z podziałem na użytki i klasy gleboznawcze, przy czym jest ono sporządzane dla obrębu lub jednostki ewidencyjnej.)
- wykaz gruntów ( Jest to spis danych o ogólnej powierzchni i wartości gruntów położonych w granicach jednostki ewidencyjnej,
zestawionych według ich przynależności do poszczególnych grup i podgrup rejestrowych z jednoczesnym podziałem na użytki gruntowe)

nieruchomości, znajdujących się w granicach jednostki

ewidencyjnej, zestawionych według przynależności lokali do poszczególnych grup
rejestrowych, z jednoczesnym podziałem na kategorie)
- skorowidz działek (Jest to spis działek ewidencyjnych, znajdujących się w granicach jednego obrębu, zawierającym numery działek w
kolejności wzrastającej oraz numery jednostek rejestrowych gruntów, do których działki ewidencyjne zostały przyporządkowane.)

c) fragment mapy przeglądowej jednostki ewidencyjnej z podziałem na obręby.
48.Zbiór Dokumentów
- zbiór urządzony dla nieruchomości , które nie maja założonych ksiąg wieczystych albo których księgi wieczyste zaginęły lub uległy
zniszczeniu. Zbiór dokumentów jest substytutem KW. Służy do składania wniosków i dokumentów dotyczących ograniczonych praw
rzeczowych i ograniczeń w rozporządzaniu nieruchomością. Zbiory prowadzą Wydziały ksiąg wieczystych sądów rejonowych.
49. Rękojmia wiary publicznej ksiąg wieczystych
- swoisty aspekt mocy prawnej ksiąg wieczystych polegający na tym, że osoba dokonująca czynności prawnej o skutkach
rozporządzających (np. zawierająca umowę kupna) z osobą uprawnioną według treści księgi wieczystej (czyli wpisaną do księgi jako
właściciel, wieczysty użytkownik lub inny uprawniony) nabywa własność lub inne prawo rzeczowe, choćby stan prawny ujawniony w
księdze wieczystej nie był zgodny z rzeczywistym stanem prawnym (właścicielem był w rzeczywistości kto inny). Nabywca, który w dobrej
wierze nabył nieruchomość od osoby uprawnionej wedle treści księgi wieczystej, może skutecznie domagać się wydania rzeczy od
właściciela, który nie jest ujawniony w księdze (właściciel nieujawniony zostaje pozbawiony własności). Co za tym idzie, rękojmia wiary
publicznej ksiąg wieczystych stanowi odstępstwo od zasady, że nikt nie może przenieść na inną osobę więcej praw aniżeli sam posiada.
Domniemanie prawdziwości jest to domniemanie zgodności wpisu z rzeczywistym stanem rzeczy. Jeżeli istnieje niezgodność między
stanem prawnym ujawnionym w KW nieruchomości a istniejącym rzeczywistym to treść wpisu jest ważniejsza.
50. Księgi wieczyste (KW) :
- jest to specjalny rodzaj rejestru, który przedstawia stan prawny nieruchomości.
Wpisów do księgi wieczystej dokonuje sąd wieczysto-księgowy na podstawie złożonych wniosków, wyjątkowo tylko z urzędu. Przy każdej
księdze wieczystej są prowadzone akta, gdzie składa się wszystkie dokumenty, które były podstawą wpisów w księdze. Dane wpisywane
do księgi wieczystej dzieli się tradycyjnie według działów, w których są wpisywane. Księga wieczysta składa się z 4 działów (w
rzeczywistości z pięciu, bo dział pierwszy dzieli się na dwa), w których wpisuje się:
1.Dział 1: -dział I-O "Oznaczenie nieruchomości" - dane pochodzące z ewidencji gruntów, pozwalające na dokładne oznaczenie
nieruchomości,

-dział I-Sp "Spis praw związanych z własnością" - ewentualne prawa związane z prawem własności wpisanej nieruchomości,

2.Dział II - oznaczenie właściciela (właścicieli),
3.Dział III - ograniczone prawa rzeczowe (z wyjątkiem hipotek), prawa osobiste i roszczenia ciążące na nieruchomości, 4.Dział IV - hipoteki,
z dokładnym określeniem wysokości, waluty, zakresu, rodzaju, pierwszeństwa i ewentualnych innych cech hipoteki.
51. Opisz różnicę między wpisami w księgach wieczystych o charakterze deklaratoryjnym oraz konstytutywnym oraz podaj przykłady
w/w wpisów.
Wpis do księgi wieczystej co do zasady nie jest wpisem konstytutywnym, tzn. nie tworzy prawa. W większości przypadków jest to wpis
deklaratoryjny, potwierdzający prawo istniejące skutecznie przed wpisem. Od zasady tej, jak nietrudno się domyślić, prawo przewiduje
nieliczne wyjątki. Wpisem konstytutywnym, tj. wpisem tworzącym prawo, od którego zależy skuteczność tego prawa, występuje m.in. w
ustawie o własności lokali - konstytutywnym jest bowiem wpis odrębnej własności lokalu mieszkalnego do księgi wieczystej. Podobnie
jest w przypadku prawa rzeczowego, jakim jest użytkowanie wieczyste. Prawo to może być ustanowione tylko na niektórych gruntach ,
stanowiących własność Skarbu Państwa a także grunty stanowiące własność jednostek samorządu terytorialnego lub związków tych
jednostek. Konstytutywne znaczenie wpisu do księgi wieczystej ma ten skutek, że bez niego nie może nastąpić skuteczne ustanowienie i
przeniesienie tego prawa na osobę trzecią.
52. Ustawa o gospodarce nieruchomościami wprowadziła sposób władania nimi zwany trwałym zarządem. Co to jest trwały zarząd
nieruchomością? Komu mogą być oddane nieruchomości w trwały zarząd? W jaki sposób powstaje trwały zarząd? Czym różni się
trwały zarząd od praw rzeczowych do nieruchomości?
Jedyną, w sposób administracyjny ustanowioną formą władania nieruchomościami publicznymi, przez państwowe lub samorządowe
jednostki organizacyjne, nie posiadające osobowości (np. zakłady budżetowe) jest zarząd trwały. Na mocy decyzji administracyjnej,
odpowiedniego organu, jednostki te (komendy policji, straży pożarnej sądy, szpitale, większość szkół itp.), z chwilą utworzenia, były (są)

9

wyposażone w odpowiednie mienie, w tym prawa do nieruchomości, niezbędne do prowadzenia statutowej działalności. Objęcie
nieruchomości w trwały zarząd, po uzyskaniu decyzji administracyjnej, następuje na podstawie protokołu zdawczo-odbiorczego.
Zarządzanie tym mieniem, szczególnie w zakresie czynności przekraczających zwykły zarząd rzeczy, podlega kontroli i nadzorowi organów
administracji i organu nadzorującego (np. MON wobec jednostki wojskowej, kuratoria oświaty wobec szkół).
Jednostki samorządowe tj. województwa, powiaty i gminy, podobnie jak Skarb Państwa, posiadają własne jednostki organizacyjne nie
posiadające osobowości prawnej. Są to, odpowiednio, wojewódzkie jednostki nie posiadające osobowości prawnej, powiatowe jednostki
organizacyjne nie posiadające osobowości prawnej oraz gminne jednostki organizacyjne nie posiadające osobowości prawnej.
Wiele tego typu jednostek organizacyjnych prowadzi wieloletnią działalność statutową, co w wielu przypadkach wymaga pozyskania
dodatkowych nieruchomości.
Dla nich, odpowiednio, gmina, powiat lub województwo, może ustanowić trwały zarząd na konkretnie wydzielonych nieruchomościach
albo oddać im nieruchomości w najem, dzierżawę lub użyczyć na cele związane z ich działalnością (art.18). Nie jest dopuszczalne
ustanawianie praw rzeczowych dla nieruchomości oddawanych do korzystania jednostkom nie posiadającym osobowości prawnej.
53. Proszę przedstawić przebieg postępowania administracyjnego w sprawie wywłaszczenia nieruchomości.
Organem właściwym w sprawach wywłaszczenia jest starosta. Jest to jego zadanie z zakresu administracji rządowej. W związku z tym , ma
obowiązek przeprowadzenia, w pierwszej kolejności negocjacji o sprzedaż nieruchomości lub jej części.
Postępowanie w sprawie o wywłaszczenie nieruchomości można podzielić na dwa etapy:
- cywilnoprawny (obowiązkowy, zależy od niego właściwe wywłaszczenie na podstawie decyzji administracyjnej)
- administracyjny.
Etap cywilnoprawny.
Wszczęcie postępowania wywłaszczeniowego poprzedzają negocjacje starosty lub organu wykonawczego jednostki samorządu
terytorialnego z właścicielem lub użytkownikiem wieczystym nieruchomości, o zawarcie umowy sprzedaży lub zamiany nieruchomości.
Jeżeli umowa dojdzie do skutku, notariusz sporządza umowę w formie aktu notarialnego, organ wypłaca ustaloną cenę i powiadamia
ewidencje gruntów i budynków oraz wydział ksiąg wieczystych sądu rejonowego o konieczności wprowadzenia zmian stanu prawnego do
ewidencji i do KW.
Etap właściwego postępowania wywłaszczeniowego.
Wszczęcie postępowania wywłaszczeniowego może nastąpić po bezskutecznym upływie terminu wyznaczonego przez starostę na piśmie
(dwumiesięcznego), po zakończeniu negocjacji o zawarcie umowy.
Za datę początku (wszczęcia) postępowania wywłaszczeniowego uważa się dzień doręczenia zawiadomienia stronom postępowania lub
dzień określony w ogłoszeniu o wszczęciu postępowania, wywieszonym w urzędzie starostwa powiatowego.
Wszczęcie postępowania wywłaszczeniowego może nastąpić:
- z urzędu, jeżeli następuje na rzecz Skarbu Państwa
- na wniosek organu wykonawczego gminy, powiatu lub województwa (wójta burmistrza lub prezydenta miasta, zarządu powiatu lub
województwa), jeżeli wywłaszczenie następuje na rzecz jednej z tych jednostek samorządu terytorialnego.

Starosta orzekający o wywłaszczeniu, składa w sądzie rejonowym wniosek o dokonanie wpisu w księdze wieczystej (lub w zbiorze

dokumentów) zastrzeżenia o wszczęciu postępowania wywłaszczeniowego. Sędzia może odmówić wpisu zastrzeżenia, jeżeli czynność jest
sprzeczna z prawem.

Na odmowę dokonania wpisu zastrzeżenia osoba zainteresowana może wnieść w terminie 7 dni zażalenie do sądu okręgowego.
Zmiany stanu prawnego nieruchomości dokonane po wniesieniu wpisu do KW nie maja wpływu na formę i wysokość

odszkodowania za wywłaszczenie nieruchomości. Gdy wniosek zostanie oddalony, organ orzekający (starosta) jest obowiązany wystąpić o
niezwłoczne wykreślenie wpisu.
Podstawę wywłaszczenia nieruchomości nie mającej założonej księgi wieczystej ani zbioru dokumentów stanowią dane z ewidencji
gruntów i budynków.
Po przeprowadzeniu rozprawy administracyjnej zostaje podjęta decyzja o wywłaszczeniu nieruchomości.



54. Proszę zdefiniować wywłaszczenie nieruchomości i jakie są ograniczenia swobody wywłaszczenia nieruchomości.

Wywłaszczenie nieruchomości polega na pozbawieniu albo ograniczeniu, w drodze decyzji, prawa własności, prawa użytkowania

wieczystego lub innego prawa rzeczowego na nieruchomości.

Wywłaszczenie nieruchomości może być dokonane, jeżeli cele publiczne nie mogą być zrealizowane w inny sposób niż przez

pozbawienie albo ograniczenie praw do nieruchomości, a prawa te nie mogą być nabyte w drodze umowy.

Organem właściwym w sprawach wywłaszczenia jest starosta, wykonujący zadanie z zakresu administracji rządowej.
Nieruchomość może być wywłaszczona tylko na rzecz Skarbu Państwa albo na rzecz jednostki samorządu terytorialnego.
Wywłaszczeniem może być objęta cała nieruchomość albo jej część. Jeżeli wywłaszczeniem jest objęta część nieruchomości, a

pozostała część nie nadaje się do prawidłowego wykorzystywania na dotychczasowe cele, na żądanie właściciela lub użytkownika
wieczystego nieruchomości nabywa się tę część w drodze umowy na rzecz Skarbu Państwa lub na rzecz jednostki samorządu
terytorialnego, w zależności od tego, na czyją rzecz następuje wywłaszczenie.
Czasowe zajęcie nieruchomości.

W przypadku siły wyższej lub nagłej potrzeby zapobieżenia powstaniu znacznej szkody, starosta, może udzielić, w drodze decyzji,

zezwolenia na czasowe zajęcie nieruchomości na okres nie dłuższy niż 6 miesięcy. Decyzji tej nadaje się rygor natychmiastowej
wykonalności.
Po upływie okresu, na który nastąpiło zajęcie nieruchomości, starosta, wykonujący zadanie z zakresu administracji rządowej, jest
obowiązany doprowadzić nieruchomość do stanu poprzedniego. Jeżeli na skutek czasowego zajęcia nieruchomości właściciel lub

10

użytkownik wieczysty nie będzie mógł korzystać z nieruchomości w sposób dotychczasowy lub zgodny z dotychczasowym
przeznaczeniem, może żądać, aby starosta, wykonujący zadanie z zakresu administracji rządowej, nabył od niego na rzecz Skarbu Państwa
własność lub użytkowanie wieczyste nieruchomości w drodze umowy.
55. Przebieg wywłaszczenia nieruchomości.

Przejście prawa własności na rzecz Skarbu Państwa lub na rzecz jednostki samorządu terytorialnego następuje z dniem, w którym

decyzja o wywłaszczeniu nieruchomości stała się ostateczna.
Przejście prawa użytkowania wieczystego na rzecz Skarbu Państwa lub na rzecz jednostki samorządu terytorialnego następuje z dniem, w
którym decyzja o wywłaszczeniu tego prawa stała się ostateczna, jeżeli prawo użytkowania wieczystego było ustanowione na
nieruchomości gruntowej stanowiącej własność innej osoby niż ta, na rzecz której nastąpiło wywłaszczenie.
Prawo użytkowania wieczystego nieruchomości gruntowej wygasa z dniem, w którym decyzja o wywłaszczeniu tego prawa stała się
ostateczna, jeżeli prawo użytkowania wieczystego było ustanowione na nieruchomości gruntowej stanowiącej własność osoby, na rzecz
której nastąpiło wywłaszczenie.
Wywłaszczoną nieruchomość do czasu jej wykorzystania na cel, na który nastąpiło wywłaszczenie, oddaje się w dzierżawę poprzedniemu
właścicielowi na jego wniosek.
Ostateczna decyzja o wywłaszczeniu nieruchomości stanowi podstawę do dokonania wpisu w księdze wieczystej. Wpisu dokonuje się na
wniosek starosty, wykonującego zadanie z zakresu administracji rządowej, lub organu wykonawczego jednostki samorządu
terytorialnego, jeżeli nieruchomość została wywłaszczona na rzecz tej jednostki. Najem, dzierżawa lub użyczenie oraz trwały zarząd
wywłaszczonej nieruchomości wygasają z upływem 3 miesięcy od dnia, w którym decyzja o wywłaszczeniu stała się ostateczna.
57. Kto może się ubiegać o zwrot wywłaszczonej nieruchomości i jakich przypadkach można orzec o zwrocie? Wywłaszczenie własności
nieruchomości, użytkowania wieczystego lub innego prawa rzeczowego następuje za odszkodowaniem na rzecz osoby wywłaszczonej
odpowiadającym wartości tych praw. Jeżeli na wywłaszczanej nieruchomości lub prawie użytkowania wieczystego tej nieruchomości są
ustanowione inne prawa rzeczowe, odszkodowanie zmniejsza się o kwotę równą wartości tych praw.
Jeżeli na wywłaszczanej nieruchomości, stanowiącej własność jednostki samorządu terytorialnego, jest ustanowione prawo użytkowania
wieczystego, odszkodowanie zmniejsza się o kwotę równą wartości tego prawa. Odszkodowanie ustala starosta, w decyzji o
wywłaszczeniu nieruchomości. Jeżeli w ramach odszkodowania została przyznana nieruchomość zamienna, w decyzji, podaje się
dodatkowo oznaczenie nieruchomości zamiennej według treści księgi wieczystej oraz według katastru nieruchomości, jej wartość oraz
wysokość dopłaty.
Wysokość odszkodowania ustala się według stanu i wartości wywłaszczonej nieruchomości w dniu wydania decyzji o wywłaszczeniu. W
przypadku gdy starosta, wykonujący zadanie z zakresu administracji rządowej, wydaje odrębną decyzję o odszkodowaniu, wysokość
odszkodowania ustala się według stanu nieruchomości w dniu pozbawienia lub ograniczenia praw. Ustalenie wysokości odszkodowania
następuje po uzyskaniu opinii rzeczoznawcy majątkowego, określającej wartość nieruchomości.



58. Na czyją rzecz można wywłaszczyć nieruchomość i kto jest organem właściwym w sprawach wywłaszczenia? Organem właściwym w
sprawach wywłaszczenia jest starosta, wykonujący zadanie z zakresu administracji rządowej.
Nieruchomość może być wywłaszczona tylko na rzecz Skarbu Państwa albo na rzecz jednostki samorządu terytorialnego. Wywłaszczeniem
może być objęta cała nieruchomość albo jej część. Jeżeli wywłaszczeniem jest objęta część nieruchomości, a pozostała część nie nadaje się
do prawidłowego wykorzystywania na dotychczasowe cele, na żądanie właściciela lub użytkownika wieczystego nieruchomości nabywa
się tę część w drodze umowy na rzecz Skarbu Państwa lub na rzecz jednostki samorządu terytorialnego, w zależności od tego, na czyją
rzecz następuje wywłaszczenie.
59. Na czym polega zasiedzenie nieruchomości. Przesłanki zasiedzenia i postanowienia sądu stwierdzające zasiedzenie własności
nieruchomości.
Zgodnie z Kodeksem cywilnym (KC) posiadacz samoistny nieruchomości nie będący właścicielem nabywa jej własność przez nieprzerwane
jej posiadanie.
Termin nabycia własności w drodze zasiedzenia zależy od tego czy posiadanie jest w dobrej czy złej wierze. W tym pierwszym przypadku
wynosi on 20 lat, w drugim 30 lat. Co do terminów zasiedzenia należy pamiętać, iż ustawa z dnia 28 lipca 1990 roku o zmianie ustawy
Kodeks cywilny wprowadziła ich wydłużenie. Przed ta nowelizacją stosowane były, terminy 10-letni i 20-letni. Ma to istotne znaczenie,
bowiem do przypadków, gdy okres zasiedzenia upłynął przed dniem wejścia w życie ww. ustawy, tj. przed 1 październikiem 1990 roku
będą miały zastosowanie stare okresy zasiedzenia.
Jeżeli właściciel nieruchomości, przeciwko któremu biegnie termin zasiedzenia, jest małoletni termin zasiedzenia nie może zakończyć się
wcześniej niż przed upływem 2 lat od osiągnięcia jego pełnoletniości. W takiej sytuacji podstawowe terminy mogą, więc ulec
przedłużeniu. Wyliczając czas zasiedzenia możliwe jest zgodnie z art. 176 doliczenie czasu posiadania przez poprzednika. Jeżeli poprzednik
uzyskał posiadanie w złej wierze, czas jego posiadania może być doliczony tylko wtedy, gdy łącznie z czasem posiadania obecnego
posiadacza wynosi on 30 lat. Powyższa regulacja dotyczy sytuacji przeniesienia posiadania w tym w drodze spadkobrania. Pamiętać
jednak należy, iż zasiedzenie następuje nie od momentu stwierdzenia tego faktu w orzeczeniu sądowym, lecz w momencie upływu
terminów do zasiedzenia i spełnienia pozostałych jego warunków. W związku z tym nie będzie możliwe doliczenie czasu posiadania
poprzednika, jeżeli już on spełniał wszystkie warunki do zasiedzenia.
Dobra czy zła wiara to kwestia świadomości posiadacza nieruchomości. Dobra wiara zgodnie z orzecznictwem Sądu Najwyższego to
sytuacja, kiedy osoba pozostaje w usprawiedliwionym przekonaniu, że przysługuje mu prawo do władania rzeczą, jakie faktycznie
wykonuje. A contrario osoba pozostająca w złej wierze, wie, że prawo takie jej nie przysługuje. W złej wierze będzie na przykład ten, kto
rozpoczął korzystanie z nieruchomości sąsiedniej wiedząc, że należy ona do innej osoby. Dla oceny dobrej czy złej wiary właściwa jest
chwila uzyskania posiadania nieruchomości.

11

Posiadanie jest samoistne, gdy posiadacz nieruchomości zachowuje się jakby był jej właścicielem. Na przykład obsiewa grunt rolny, zbiera
plony, ogradza itp.
Co do zasady uznaje się, iż właściciel nie może domagać się zasiedzenia własnej nieruchomości. Jeżeli tytuł własności zaginął, ustalenie
prawa własności możliwe jest tylko w drodze postępowania przed sądem.
61. Jakie są skutki budowy obiektu budowlanego na cudzym gruncie, gdy cały obiekt jest na gruncie cudzym, lub nastąpiło
przekroczenie granicy.
Budowa na Grucie cudzym może mieć miejsce, gdy sąsiad, wznosząc budynek lub inne urządzenie, przekroczy granice prawne gruntów.
Skutki prawne przekroczenia granic przy budowie zależą od winy budującego sąsiada. W razie winy umyślnej budującego, pokrzywdzony
właściciel nieruchomości może żądać przywrócenia stanu poprzedniego i zaniechania naruszeń oraz naprawienia szkody. Jeżeli jednak
poszkodowany przyczynił się do powstania lub zwiększenia szkody obowiązek jej naprawienia ulega odpowiedniemu zmniejszeniu,
stosownie do okoliczności, a zwłaszcza do stopnia winy obu stron. Jeżeli przekroczenie granicy nastąpiło bez winy umyślnej,
pokrzywdzony właściciel może żądać przywrócenia stanu poprzedniego tylko wtedy, gdy bez uzasadnionej zwłoki sprzeciwił się
przekroczeniu granicy lub gdy grozi mu niewspółmiernie wielka szkoda. Gdy takie okoliczności nie mają miejsc poszkodowany właściciel
gruntu może żądać jednego z następujących rozwiązań:
1) ustanowienia odpowiedniej służebności gruntowej, za wynagrodzeniem,
2) wykupienia zajętej części gruntu wraz z tą częścią, która ze względu na budowę, straciła dla niego znaczenie gospodarcze.
62. Prawo pierwokupu nieruchomości z ustawy o gospodarce nieruchomościami przysługuje gminie w przypadku sprzedaży:
-niezabudowanej nieruchomości nabytej uprzednio od Skarbu Państwa albo od jednostki samo rządu terytorialnego,
-prawa użytkowania wieczystego niezabudowanej nieruchomości gruntowej,
-nieruchomości położonej na obszarze przeznaczonym w planie miejscowym na cele publiczne,
-nieruchomości wpisanej do rejestru zabytków lub prawa użytkowania wieczystego takiej nieruchomości
65.Zasoby nieruchomości według ustawy o gospodarce nieruchomościami:
Zasób nieruchomości Skarbu Państwa – nieruchomości, które stanowią własność Skarbu Państwa a nie znajdują się w użytkowaniu
wieczystym, w trwałym zarządzie ani w użytkowaniu lub, na które wygasło użytkowanie wieczyste, trwały zarząd lub użytkowanie oraz
nieruchomości, które Skarb Państwa uzyskał w użytkowanie wieczyste. Nieruchomości rolne będące własnością Skarbu Państwa
regulowane ustawą o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa nie wchodzą w skład zasobu nieruchomości Skarbu
Państwa. Zasobem tym zarządza starosta.
Zasób Własności Rolnej Skarbu Państwa – nieruchomości rolne należące do Skarbu Państwa, które reguluje ustawa o gospodarowaniu
nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa. Gospodaruje nimi Agencja Własności Rolnej Skarbu Państwa.
Wojewódzki zasób nieruchomości – nieruchomości, które należą do województwa a nie znajdują się w użytkowaniu wieczystym, w
trwałym zarządzie ani w użytkowaniu lub, na które wygasło użytkowanie wieczyste, trwały zarząd lub użytkowanie oraz nieruchomości,
które województwo uzyskało w użytkowanie wieczyste. Zarządza nimi zarząd województwa.
Powiatowy zasób nieruchomości - nieruchomości, które należą do powiatu a nie znajdują się w użytkowaniu wieczystym, w trwałym
zarządzie ani w użytkowaniu lub, na które wygasło użytkowanie wieczyste, trwały zarząd lub użytkowanie oraz nieruchomości, które
powiat uzyskał w użytkowanie wieczyste. Nieruchomościami tymi gospodaruje zarząd powiatu.
Gminny zasób nieruchomości - nieruchomości, które należą do gminy a nie znajdują się w użytkowaniu wieczystym, w trwałym zarządzie
ani w użytkowaniu lub, na które wygasło użytkowanie wieczyste, trwały zarząd lub użytkowanie oraz nieruchomości, które gmina uzyskała
w użytkowanie wieczyste. Zarządza nimi wójt, burmistrz albo prezydent miasta pod prawną kontrolą rady gminy lub miasta.
68. Umowa przedwstępna
Ma na celu przygotowanie zawarcia umowy między stronami. W umowie przedwstępnej strony mogą oznaczyć oprócz elementów
istotnych także termin zawarcia umowy oraz okres, w jakim strona ma pozostać w gotowości do zawarcia.
Jeżeli strona zobowiązana bezpodstawnie uchyla się od zawarcia umowy, może to wywołać dwojakiego rodzaju następstwa prawne:
słabsze albo silniejsze. Skutek słabszy wyraża się w obowiązku naprawienia szkody, jaką osoba uprawniona poniosła przez to, że liczyła na
zawarcie umowy przyrzeczonej. Chodzi tu więc o odszkodowanie. Natomiast skutek silniejszy polega na obowiązku zawarcia umowy.
Umowa przedwstępna nie umożliwia stronom zawarcia umowy przyrzeczonej w drodze negocjacji,
69. Prawo pierwokupu różni się tym od prawa odkupu, iż nie może być wykorzystane przez uprawnionego w dowolnej chwili w okresie
czasu oznaczonym w umowie, lecz ma znaczenie w momencie sprzedaży rzeczy osobie trzeciej.
70. Umowa sprzedaży nieruchomości powinna być, obowiązkowo, sporządzona przez notariusza, którego zadaniem jest czuwanie nad
zgodnymi z przepisami prawa zapisami umowy.
Sprzedający powinien przedstawić notariuszowi dowód własności nieruchomości lub posiadania do niej prawa użytkowania wieczystego.
Strony umowy powinny posiadać dokumenty tożsamości.
Obowiązek sprzedającego:
- udzielenie kupującemu niezbędnych wyjaśnień o stanie faktycznym i prawnym rzeczy lub
prawa majątkowego, wydanie stosownych dokumentów, instrukcji itp.
- wypełnienie obowiązków wynikających z gwarancji
wypełnienie obowiązków wynikających z rękojmi za wady fizyczne rzeczy lub prawa,
- wypełnienie obowiązków nietypowych, wynikających z treści umowy.
Obowiązki kupującego:
-dołożenie staranności przy zawieraniu umowy, przez oglądnięcie rzeczy, czy nie posiada wad fizycznych i sprawdzenie informacji ojej
własności i ewentualnych ograniczeniach,
-zapłacenie umówionej ceny
- odebranie przedmiotu sprzedaży
- ponoszenie ciężarów związanych z rzeczą oraz niebezpieczeństwem przypadkowej utraty lub uszkodzenia rzeczy z chwilą jej odebrania

12

71. Darowizna - rodzaj umowy nazwanej prawa cywilnego, która ma na celu nieodpłatne przysporzenie obdarowanemu korzyści
(wzbogacenie obdarowanego) kosztem majątku darczyńcy.
72. Umowa dożywocia przez tą umowę nabywca, w zamian za przeniesienie własności nieruchomości, zobowiązuje się zapewnić zbywcy i
ewentualnie osobie bliskiej zbywcy dożywotnie utrzymanie.
73. Przez umowę o dzieło przyjmujący zamówienie zobowiązuje się do wykonania oznaczonego dzieła, a zamawiający do wypłaty
wynagrodzenia. Umowa o dzieło jest umową konsensualną, zawsze odpłatną i wzajemną. „Dzieło" oznacza gotowy rezultat pracy
przyjmującego zamówienie, mający charakter materialny lub niematerialny, posiadający określoną w zależności od rodzaju usługi
trwałość
74. Przez umowę o prace geodezyjno-kartograficzne uprawniony wykonawca zobowiązuje się do wykonania robót zgodnie z umową,
aktualną wiedzą techniczną i projektem, a zamawiający do udostępnienia obiektu, tj. gruntu i budynków, odebrania wykonanych
opracowań i zapłaty wynagrodzenia. Roboty geodezyjno-kartograficzne w procesie budowy mogą wykonywać jedynie osoby posiadające
uprawnienia zawodowe
W procesie budowy prace geodezyjno-kartograficzne obejmują:
- obowiązkowe wytyczenie obiektu budowlanego w terenie, zgodnie z projektem zagospodarowania działki lub terenu,
- w zależności od rodzaju obiektu budowlanego - geodezyjną obsługę inwestycji w trakcie budowy oraz ustawiania maszyn i urządzeń,
- obligatoryjne pomiary inwentaryzacyjne (art. 43 ust. l zdanie 2 Prawa budowlanego),
- ewentualnych pomiarów przemieszczeń i odkształceń obiektów.
Prace te objętym pozwoleniem na budowę lub zgłoszeniem robót budowlanych, mogą być realizowane w ramach zamówienia przez
głównego wykonawcę, związanego z inwestorem umową o roboty budowlane lub stanowić przedmiot samoistnej umowy.
75. Różnice w stosunku do umowy najmu z dzierżawą poza faktem użytkowania a nie używania rzeczy oraz rozszerzenia przedmiotu
umowy o dzierżawę prawa, polegają głównie na odmiennym sposobie rozłożenia, w czasie trwania umowy, czynszu i wzajemnych praw
oraz obowiązków stron.
Najem nie jest dzierżawą. W odróżnieniu od dzierżawy w najem mogą być oddawane jedynie rzeczy, zaś dzierżawa pozwala na oddanie
do używania i czerpania pożytków i również praw.
76 Kodeks cywilny poświęca umowie najmu dwa rozdziały, z których pierwszy zawiera przepisy ogólne a drugi poświęcony jest
stosunkom najmu lokali mieszkalnych i użytkowych.
Umowa ta zawiera:
- datę i miejsce podpisania umowy,
- dane osobowe najemcy i wynajmującym,
- w jaki sposób będzie najemca wykorzystywał przedmiot wynajmu i będzie wykorzystywał zgodnie z jego przeznaczeniem,
- cenę wynajmu,
- bieżące naprawy,
- okres najmu podmiotu,
- uiszczenie opłaty skarbowej,
- podpisy.
77. Prosze omówić dzierżawę, w jaki sposób jest zawierana? jakie są główne składniki umowy. Co to jest czynsz , jak jest płacony? jakie
są uprawnienia dzierżawcy i jego obowiązki?
Przez umowę dzierżawy wydzierżawiający zobowiązuje się oddać dzierżawcy rzecz do i pobierania pożytków przez czas oznaczony lub
nieoznaczony, a dzierżawca zobo-placić wydzierżawiającemu umówiony czynsz
Umowa dzierżawy jest umową konsensualną, odpłatną i wzajemną. Forma umowy może być dowolna, jednakże w wypadku zawierania
umowy dzierżawy nieruchomości lub lokalu na czas dłuższy niż rok zalecana jest forma pisemna. W razie nie zachowania tej formy
poczytuje się umowę za zawartą na czas nieoznaczony.
Obowiązki wydzierżawiającego są mniejsze niż oddającego rzecz w najem. Poza faktem odpowiedzialności z tytułu rękojmi za wady
rzeczy i nie przeszkadzania w wykonywaniu użytkowania rzeczy bądź prawa, nie posiada znaczących dla treści umowy obowiązków, chyba
że strony inaczej postanowią.
Obowiązki dzierżawcy to:
- wykonywać prawo dzierżawy zgodnie z wymogami prawidłowej gospodarki
- nie zmieniać przeznaczenia przedmiotu dzierżawy bez zgody wydzierżawiającego
- wykonywać naprawy niezbędne do zachowania przedmiotu dzierżawy wstanie nie pogorszonym, w gospodarstwie rolnym lub
hodowlanym, utrzymanie urządzeń komunalnych i technicznych w odpowiednim stanie, dbałość o drogę
-

nie

oddawać

przedmiotu

dzierżawy

w

dzierżawę

lub

bezpłatne

używanie

osobie

trzeciej

bez

zgody wydzierżawiającego
-płacić

czynsz

w

terminach

oznaczonych

w

umowie

lub

z

dołu,

tj.

w

terminie

zwyczajo*«

przyjętym, a w braku takiego zwyczaju - półrocznie z dołu
- uiszczać podatki i ponosić inne ciężary związane z własnością lub z posiadaniem przedmiotu dzierżawy oraz ponosić koszty
ubezpieczenia, zgodnie z zawartą umową
-

po

zakończeniu

dzierżawy

-

jeżeli

w

umowie

nie

postanowiono

inaczej

-

zwrócić

przedmiot

dzierżawy w stanie nie pogorszonym
- jeżeli dzierżawa kończy się przed upływem roku dzierżawnego, dzierżawca zobowiązany jest zapłacić czynsz pomniejszony w takim
stosunku, w jakim pożytki, które w tym roku pobrał lub mógł pobrać, pozostają do pożytków z całego okresu dzierżawnego
Czynsz - prawna nazwa świadczenia należnego z tytułu najmu lub dzierżawy. Wartość czynszu może być ustalona w pieniądzach lub
naturze (np. owoce z sadu). Czynsz z założenia jest świadczeniem okresowym. Wysokości czynszu wpływa na formę umowy. Jeżeli

13

wartość świadczeń za jeden rok - lub jeżeli umowa trwa krócej niż rok wartość za cały czas trwania umowy - wynosi 2 tyś. złotych lub
więcej, umowa powinna być stwierdzona pismem.

78. Na czym polega umowa o usługi , zwana umową zlecenia
Przez umowę zlecenia przyjmujący zlecenie zobowiązuje się do dokonania określonej czynności prawnej dla dającego zlecenie. Stronami
umowy są: zleceniodawca i zleceniobiorca. Natomiast przedmiotem umowy jest czynność prawna, którą przyjmujący zlecenie wykonuje w
imieniu zleceniodawcy, lub usługa (czynność faktyczna), która nie jest uregulowana innymi przepisami.
Obowiązki dającego zlecenie :
- zwrot wydatków, w celu należytego wykonania zlecenia
- zwolnienie zleceniobiorcy z długu, który zaciągnął w imieniu własnym, wypełniając obowiązki zgodnie z umową
- ewentualne udzielenie zaliczki
- wynagrodzenie po wykonaniu zlecenia
Obowiązki przyjmującego zlecenie :
1) wykonanie określonej w umowie czynności prawnej lub faktycznej;
2) dostosowywanie się do wskazań i instrukcji;
3) wykonywanie czynności osobiście.
4) udzielanie dającemu zlecenie potrzebnych wiadomości o przebiegu sprawy, a po wykonani zlecenia lub po wcześniejszym rozwiązaniu
umowy złożenie mu sprawozdania
5) nie wolno mu używać we własnym interesie pieniędzy i rzeczy zleceniodawcy,
6) po zakończeniu umowy powinien wydać zleceniodawcy również to wszystko, co przy wykonywaniu zlecenia dla mego uzyskał,
Zakończenie stosunku prawnego może nastąpić przez:
- wykonanie zlecenia;
- odstąpienie od umowy przez każdą ze stron, ze skutkiem natychmiastowym.
- utratę zdolności do czynności prawnych przez zleceniobiorcę lub jego śmierć.
79. Jakie są różnice pomiędzy umową o dzieło a umową zlecenia
Zlecenie:
- Przyjmujący zlecenie zobowiązuje się do dokonania określonej czynności prawnej dla dającego zlecenie.
- W umowie zazwyczaj określa się czas, w jakiej ta czynność będzie wykonywana.
- Wykonanie zlecenia może być odpłatne lub bezpłatne.
Dzieło:
- Przyjmujący zamówienie zobowiązuje się do wykonania oznaczonego dzieła.
- W umowie ustala się termin, w jakim to dzieło będzie wykonane.
- Za wykonanie dzieła co do zasady należy się wynagrodzenie.
80.Kiedy decyzja administracyjna podlega stwierdzeniu nieważności ( wymień conaj. 3 przypadki).
Nieważność decyzji admin. stwierdza organ administracji państwowej gdy:

1. wydana została z naruszeniem przepisów własności;
2. wydana została bez podstawy prawnej lub rażącym naruszenia prawa ;
3. dotyczy sprawy już uprzednio rozstrzygniętej inna decyzja ostateczna;
4. zawiera wadę powodująca jej nieważność z mocy prawa.

81.Kiedy może nastąpić wznowienie postępowania admin.
Sprawa administracyjna zakończona decyzją ostateczną oraz gdy taka decyzja była dotknięta kwalifikowaną wadliwością, może być
ponownie rozpoznana i rozstrzygnięta w drodze postępowania jakim jest wznowienie postępowania. Kodeks postępowania
administracyjnego wylicza podstawy wznowienia postępowania. W sprawie zakończonej ostateczną decyzją wznawia się gdy:
1. „DOWODY , NA KTÓRYCH PODSTAWIE USTALONO ISTOTNE DLA SPRAWY OKOLICZNOŚCI FAKTYCZNE, OKAZAŁY SIĘ FAŁSZYWE”
2. „DECYZJA WYDANA ZOSTAŁA W WYNIKU PRZESTĘPSTWA”
3. „DECYZJA WYDANA ZOSTAŁA PRZEZ PRACOWNIKA LUB ORGAN ADMINISTRACJI PUBLICZNEJ, KTÓRY PODLEGA WYŁĄCZENIU”
4. „STRONA BEZ WŁASNEJ WINY NIE BRAŁA UDZIAŁU W POSTĘPOWANIU
5. „WYJDĄ NA JAW ISTOTNE DLA SPRAWY NOWE OKOLICZNOŚCI FAKTYCZNE LUB NOWE DOWODY ISTNIEJĄCE W DNIU WYDANIA
DECYZJI, NIEZNANE ORGANOWI, KTÓRY WYDAŁ DECYZJĘ”
6. „DECYZJA ZOSTAŁA WYDANA W” OPARCIU O INNĄ DECYZJĘ LUB ORZECZENIE SĄDU, KTÓRE ZOSTAŁO NASTĘPNIE UCHYLONE LUB
ZMIENIONE.

82.Co to jest decyzja admin; jakie są składniki wg art. 107. Kiedy jest ostateczna?
Decyzja jest aktem admin. rozstrzygającym sprawę co do jej istoty w całości lub w części, albo w inny sposób kończący postępowanie (np.
umorzenie, przyznaje uprawnienia lub je znosi)
Składniki:
-oznaczenie organu wydającego decyzje;
- oznaczenie stron( imię, nazwisko, adres, siedziba);
- przytoczenie podstawy prawnej;
- rozstrzygniecie;
- uzasadnienie;
- pouczenie;
Za ostateczną uważa się taka decyzje wobec których nie służy odwołanie w administracyjnym toku instancji.

14

83.Czym się różni decyzja admin. od postanowienia organu administracji?
Decyzja co do istoty rozstrzyga i kończy postanowienie. Decyzje kierowane są do stron, postanowienia do strony ale dotyczy uczestników
postępowania np. świadka. Decyzje SA wydawane na podstawie przepisów prawa administracyjnego a postanowienie na podstawie
przepisów postępowania administracyjnego
84.Czym się różni zawieszenie od umorzenia postępowania admin.
Zawieszenie postępowania powoduje czasowe wstrzymanie postępowania może nastąpić w sytuacji gdy rozpatrzenie sprawy lub wydanie
decyzji zależy od uprzedniego rozstrzygnięcia wstępnego przez inny organ ; w razie śmierci strony ; utraty przez strony zdolności lub
czynności prawnych . Zawieszenie może być z urzędu lub na wniosek.Umorzenie postępowania jest to decyzja kończąca postępowanie w
sprawie , w organie I, II instancji lub w trybie nadzwyczajnym, jeżeli umorzenie nie zostanie zaskarżone lub jedna ze stron nie wniesie
odwołania umorzenie nabiera mocy.
85.Prasze omówić wszczęcie postępowania admin. wg kodeksu postępowania admin.
Organ administracji publicznej może ze względu na szczególnie ważny interes strony wszcząć z urzędu postępowanie w sprawie w której
przepis prawa wymaga wniosku strony, organ zobowiązany jest w toku postępowania uzyskać zgodę strony w razie nie uzyskanie
postępowanie umorzyć.
86.W jaki sposób i w jakim terminie oraz do kogo składa się odwołanie od decyzji admin. Odwołanie jest środkiem przysługującym
stronie na decyzje wydana przez organ lub podmiot admini. publicznej. Odwołanie składa się w ciągu 14 dni od daty doręczenia lub
ogłoszenia. Odwołanie składa się do organów wyższego stopnia w stosunku do organu które wydały decyzje (np. decyzje wydał wojewoda
-odwołanie składamy do ministra; jednostka samorządu terytorialnego-odwołanie składamy do samorządowego kolegium
odwoławczego). Odwołanie składamy zawsze za pośrednictwem organu który wydał decyzje.
87.Co to jest miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego?
Jest aktem prawa miejscowego i jednocześnie dokumentem który odgrywa ważną role dla właścicieli nieruchomości objętych tym
planem. Dokument stanowi treść uchwały rady gminy ( rady miasta) , ustala przeznaczenie, zasady i warunki zagospodarowania oraz
zabudowy terenów objętych tym planem na dłuższy czas , kształtuje tez obrót nieruchomościami
88.Jakie warunki musza być spełnione aby można było wydać decyzje o warunkach zabudowy i zagospodarowania przestrzennego ?
-Co najmniej jedna działka sąsiednia i dostępna z tej samej drogi publicznej jest zabudowana w sposób pozwalający na określenie
wymagań dotyczących nowej zabudowy w zakresie kontynuacji funkcji , parametrów cech i wskaźników kształtowania zabudowy oraz
zagospodarowania terenu w tym gabarytów i formy architektonicznej obiektów budowlanych linii zabudowy oraz wykorzystania terenu.
- Teren ma dostęp do drogi publicznej.
- Istniejące lub projektowane uzbrojenie terenu jest wystarczające dla zamierzenia budowlanego .
- Teren nie wymaga uzyskania zgody na zmianę przeznaczenia gruntów rolnych , leśnych na cele nie rolne , nie leśne.
90. Opisz tryb postępowania przy podziale nieruchomości. 3 etapy:
1) Wszczęcie postępowania:
Organem właściwym jest wójt, burmistrz lub prezydent miasta. Wszczęcie następuje na wniosek strony, a w wyjątkowych sytuacjach na
wniosek wójta, burmistrza czy prezydenta miasta. Wyjątek ten dotyczy:
- podziałów niezbędnych do realizacji celów publicznych, niezależnie kto jest właścicielem nieruchomości,
- gdy nieruchomość jest własnością gminy, którą reprezentuje wójt odpowiedzialny za to postępowanie,
- wtedy gdy nieruchomość jest własnością Skarbu Państwa, powiatu lub województwa. Wszczęcie postępowania wyprzedza zasięgnięcie
opinii, odpowiednio, starosty, zarządu powiatu lub zarządu województwa.
Wszczęcie następuje na wniosek strony, która musi mieć w tym interes prawny. Uprawnioną osobą do wystąpienia z wnioskiem musi być
osoba fizyczna prawna, która ma tytuł prawny do nieruchomości, czyli jest właścicielem, współwłaścicielem, użytkownikiem wieczystym,
czasem dzierżawcą.
Datą wszczęcia postępowania administracyjnego na żądanie strony jest dzień doręczenia wniosku organowi.
2) Postępowanie wyjaśniające, w tym postępowanie dowodowe:
Postępowanie administracyjne toczy się od jednej czynności do kolejnej, z udziałem stron i organu. Cele rozstrzygnięcia będzie podział
gruntu na działki ewidencyjne, przez oparcie się na faktach, w postaci dokumentów dostarczonych przez stronę postępowania, zebranych
przez pracowników oraz zgromadzonych przez uprawnionego geodetę, powołanego przez stronę postępowania.
3) Rozstrzygnięcie sprawy lub umorzenie postępowania administracyjnego:
Upoważnieni przez organ (wójta, burmistrza, prezydenta miasta) urzędnicy badają, czy wniosek czyni zadość wymaganiom określonym w
odpowiednich przepisach. W razie braków w załącznikach oraz nieopłacenia kosztów postępowania, wnioskujący jest wzywany do
wypełnienia obowiązku w ciągu 7 dni. Jeżeli żądanie nie zostanie spełnione, podanie zostanie pozostawione bez rozpoznania.
Po otrzymaniu prawidłowego wniosku strony, ten sam organ (wójt, burmistrz lub prezydent), przy udziale uprawnionego urzędnika
wydaje opinię co do zgodności z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego lub z decyzja o warunkach zabudowy i
zagospodarowania terenu.
Opinię wydaje się w formie postanowienia, na które służy stronie zażalenie. Jeżeli opinia jest pozytywna, to możliwe jest sporządzenie
właściwego projektu podziału nieruchomości.