PODSTAWY ZARZĄDZANIA
WYKŁAD 4
MOTYWOWANIE
DR BOGUSŁAW KLIMCZUK
2
Wynagrodzenie finansowe vs. pozafinansowe
Płaca podstawowa
Krótkoterminowe zachęty
Premie
Nagrody
Prowizje
Długoterminowe zachęty
Udział w zysku
Premia od osiągniętego
rezultatu
Opcje na akcje
Dodatkowe wynagrodzenie
Ubezpieczenie na życie
Ubezpieczenie
zdrowotne
Plany emerytalne
Ubezpieczenia
chorobowe
Finansowanie wakacji
Samochód służbowy
Płaca
podstawowa
Krótkoterminowe
zachęty
Długoterminowe
zachęty
Dodatkowe
wynagrodzenie
Pozafinansowe
wynagrodzenie
•
Narzędzia
indywidualnego uznania
•
Publiczna pochwała
•
Uroczyste spotkania
•
Nagrody
•
Specjalne
wyróżnienia
•
Dodatkowe urlopy
•
Narzędzia uznania
związane z pracą
•
Awanse
•
Zwiększony zakres
decyzyjności
•
Zwiększony dostęp
do zasobów wiedzy i
informacji
•
Kontakt z Zarządem
•
Ciekawe wyzwania
Wynagrodzenie
pozafinansowe
Wynagrodzenie
finansowe
3
Naukowe zarządzanie – Frederick Taylor
Naukowe Zarządzanie – opiera się na założeniu, że robotnicy będą wkładali w
pracę dodatkowy wysiłek, aby maksymalizować swoje dochody ekonomiczne.
4
Human relations – E. Mayo
Kierunek Human Relations – uznanie wagi ego i potrzeb społecznych
czlowieka za wiodące powody, dla których ludzie pracują.
5
Motywacja osiągnięć
Teoria McClellanda, która koncentruje się na potrzebie osiągania czegoś,
dobrego wykonywania pracy i chęci bycia najlepszym.
Właściwości osób z wysoka potrzebą osiągnięć:
1.
Preferują środowisko pracy, w którym mogą określić swą
odpowiedzialność za rozwiązywane problemy.
2.
Potrafią kalkulować ryzyko i ustanawiają cele możliwe do
zrealizowania.
3.
Potrzebują dowodów uznania i sprzężenia zwrotnego o
czynionych postępach, dzięki czemu wiedzą, jak radzą sobie
z zadaniem.
6
Teoria hierarchii potrzeb
Teoria motywacji obejmująca potrzeby fizjologiczne, bezpieczeństwa,
przynależności, szacunku i samorealizacji.
1.
Potrzeby fizjologiczne
2.
Potrzeby bezpieczeństwa
3.
Potrzeby przynależności i miłości
4.
Potrzeby szacunku
5.
Potrzeba samorealizacji
7
Teoria ERG (Existence, Relatedness, Growth)
Teoria motywacji opierająca się na trzech kategoriach potrzeb: istnienia, więzi
społecznych i wzrostu.
1.
Potrzeby istnienia - potrzeby fizycznego przetrwania,
zaspokajane w pracy dzięki wynagrodzeniu, świadczeniom
dodatkowym, bezpiecznemu środowisku pracy i pewności pracy.
2.
Potrzeby więzi społecznych – potrzeby posiadania społecznych
związków, które dają emocjonalne wsparcie, szacunek i uznanie;
zaspokajane w pracy dzięki interakcjom ze współpracownikami i
autorytetami.
3.
Potrzeby wzrostu – potrzeby indywidualnego doskonalenia się i
rozwijania: zaspokajane w pracy poprzez maksymalne
wykorzystanie swej wiedzy i zdolności.
8
Dwuczynnikowa teoria Herzberga
Teoria dwuczynnikowa wyjaśnia motywację i satysfakcję z pracy w
kategoriach wykonywanych zadań oraz właściwości środowiska pracy
.
Motywatory - właściwości pracy; obowiązki, wielkość
ponoszonej odpowiedzialności, uznania ze strony organizacji,
które motywują do dobrego wykonania zadań.
Czynniki higieny – właściwości środowiska pracy, takie jak
polityka firmy, jakość przywództwa i wielkość wynagrodzenia,
które są zewnętrzne wobec rzeczywistych wymagań pracy i mogą
prowadzić do niezadowolenia.
Wzbogacanie pracy – próby poszerzania pracy w taki sposób,
by pracownik mógł odgrywać większą rolę w planowaniu,
realizacji i ocenie swoje pracy.
9
Teoria właściwości pracy
Teoria motywacji do pracy, zgodnie z którą konkretne właściwości pracy
stwarzają psychologiczne warunki potrzebne do zwiększenia motywacji,
wydajności oraz satysfakcji z pracy – jeśli pracownika cechuje silna potrzeba
wzrostu.
1.
Różnorodność - wykorzystywanie w pracy różnych umiejętności i
zdolności. Im więcej wyzwań stwarza praca, tym ma większe
znaczenie dla pracownika.
2.
Możliwość identyfikacji zadania – całościowy charakter pracy;
wytwarzanie całego produktu lub usługi, zamiast wytwarzania
jedynie części produktu.
3.
Ważność zadania – znaczenie, jakie ma praca dla życia i
dobrostanu współpracowników lub konsumentów.
4.
Autonomia – niezależność pracownika przy wykonywaniu i
planowaniu pracy.
5.
Sprzężenie zwrotne – informacje otrzymywane przez pracownika o
efektywności i jakości wykonanej pracy.
10
Teoria oczekiwań Vrooma
Teoria oczekiwań zakłada, że ludzie podejmują wybory oparte na
oczekiwaniu, że po konkretnych zachowaniach nastąpią określone nagrody
.
1.
Oczekiwanie, że pewne zachowania doprowadzą do
pożądanego rezultatu pracy.
2.
Instrumentalizm - oczekiwanie, że te same zachowania
doprowadzą do otrzymania nagrody.
3.
Wartość – czy oczekiwana wartość wyników / nagród jest
wystarczająca do podjęcia określonych działań / zachowań.
11
Teoria sprawiedliwości Adamsa
Teoria motywacji, w której motywacja zależy od naszej percepcji słusznego /
sprawiedliwego traktowania w pracy.
1.
Osoby hojne - altruiści, są zadowoleni nawet wtedy, gdy w
porównaniu z innymi pracownikami ich nagrody są niższe od
wkładów.
2.
Osoby wrażliwe na słuszność – chcą być wynagradzani
adekwatnie do wkładów i w relacji do innych.
3.
Osoby roszczeniowe - no comments.
12
Teoria ustanawiania celów
Teoria motywacji opierająca się na założeniu, że podstawowym źródłem
motywacji jest pragnienie osiągnięcia konkretnego celu.
FORMUŁA MAKRO / SMART
MIERZALNE
ich osiągnięcie można stwierdzić w sposób bezdyskusyjny
AMBITNE
stanowiące rodzaj wyzwania dla pracownika
KONKRETNE
możliwie szczegółowo i konkretnie zdefiniowane
REALISTYCZNE
rzeczywiście możliwe do osiągnięcia
OKREŚLONE W CZASIE
z wyraźnie określonym terminem realizacji
13
Czego poszukują „top-talenty” u potencjalnych pracodawców ?
Preferencje zawodowe
Preferencje zawodowe
Wysoka odpowiedzialność
Niestandardowe szkolenia
Możliwość pracy
koncepcyjnej
Praca w stymulującym
zespole
Wdrażanie innowacyjnych
rozwiązań
Praca w układzie
projektowym
Dynamiczny przebieg kariery
Niezależność zawodowa
Przewidywalność finansowa
Wysoka odpowiedzialność
Niestandardowe szkolenia
Możliwość pracy
koncepcyjnej
Praca w stymulującym
zespole
Wdrażanie innowacyjnych
rozwiązań
Praca w układzie
projektowym
Dynamiczny przebieg kariery
Niezależność zawodowa
Przewidywalność finansowa
Kryteria wyboru Firmy
Kryteria wyboru Firmy
Rozwój zawodowy i osobisty
poparty możliwością awansu
(Branża) sektor oferujący
ciekawe wyzwania
Możliwość pracy (stażu) w
oddziałach zagranicznych
Płaska struktura i hierarchia
Perspektywa edukacji
menedżerskiej
Jasno zdefiniowana rola w
organizacji
Międzynarodowy profil firmy
Rozwój zawodowy i osobisty
poparty możliwością awansu
(Branża) sektor oferujący
ciekawe wyzwania
Możliwość pracy (stażu) w
oddziałach zagranicznych
Płaska struktura i hierarchia
Perspektywa edukacji
menedżerskiej
Jasno zdefiniowana rola w
organizacji
Międzynarodowy profil firmy
14
Retencja talentów – czy i dlaczego warto zostać w organizacji
Motywatory
Motywatory
Innowacyjność
Innowacyjność
Dochód
Dochód
Wyzwanie
Wyzwanie
Atmosfera
Atmosfera
Odpowiedzialność
Odpowiedzialność
Ryzyko
Ryzyko
Rozwój zawodowy
Rozwój zawodowy
•
Płaskie hierarchie w małych grupach,
współpraca w układzie projektowym
WOJNA O
TALENTY
WOJNA O
TALENTY
Odpowiedź organizacji
Odpowiedź organizacji
•
Możliwość wdrażania własnych pomysłów
•
Odpowiedzialność za dany fragment
funkcjonowania organizacji
•
Zaspokajanie wysokich oczekiwań
poprzez opcje na akcje i benefity
•
Wzrost własnej wartości rynkowej
poprzez wzrost doświadczenia
zawodowego
•
Podejmowanie nowych ról i obowiązków
•
Możliwość rozwoju i poszerzenia
zakresu swoich zdolności przywódczych
15
system zarządzania wynikami
pracy
ś
cieżki kariery
system rozwoju i szkoleń
Motywacja finansowa
Motywacja finansowa
Benefity
Benefity
Motywacja pozafinansowa
Motywacja pozafinansowa
system płac
podstawowych
system premiowania
system nagród
samochody
służbowe
ubezpieczenia i inne
ochrona zdrowia
System motywacyjny
System motywacyjny
System motywacji w firmie powinien stanowi
System motywacji w firmie powinien stanowi
ć
ć
kompleksowe, sp
kompleksowe, sp
ó
ó
jne
jne
rozwi
rozwi
ą
ą
zanie
zanie
–
–
sk
sk
ł
ł
adniki efektywnego systemu motywacyjnego
adniki efektywnego systemu motywacyjnego
Pensja
zasadnicza
Premia
zmienna
Motywacja
pozafinansowa
Nagrody
Dodatkowe
korzyści
System motywacyjny powinien koncentrować się
na zatrzymaniu w firmie najlepszych pracowników
oraz na nagradzaniu zachowań realizujących
przyjętą strategię firmy
Należy pamiętać o kluczowej roli zarówno
materialnych jak i pozamaterialnych składników
systemów motywacyjnych
Właściwe połączenie pensji zasadniczej, premii
zmiennej, nagród, motywatorów pozafinansowych
oraz dodatkowych korzyści socjalnych najlepiej
oddziałuje na motywację i wyniki pracy
16
Czynniki wp
Czynniki wp
ł
ł
ywaj
ywaj
ą
ą
ce na efektywno
ce na efektywno
ść
ść
pracy
pracy
Jednym z głównych czynników wpływających na efektywność i motywację
pracowników, ale często również będącym przyczyną ich frustracji jest system
premiowy.
Jednym z głównych czynników wpływających na efektywność i motywację
pracowników, ale często również będącym przyczyną ich frustracji jest system
premiowy.
Efekty pracy
Efekty pracy
Efekty pracy
Możemy wynagradzać wiele
czynników, w tym :
• wysiłek i terminowość
• wiedzę i umiejętności
• kwalifikacje i doświadczenie
• pracę zespołową
• redukcję kosztów
• poprawę jakości
• ilość zrealizowanych zadań
• poprawę efektywności
• identyfikację z firmą i zaangażowanie
• dyspozycyjność i mobilność
• budowanie dobrych relacji
• kreatywność i innowacyjność
Możemy wynagradzać wiele
czynników, w tym :
• wysiłek i terminowość
• wiedzę i umiejętności
• kwalifikacje i doświadczenie
• pracę zespołową
• redukcję kosztów
• poprawę jakości
• ilość zrealizowanych zadań
• poprawę efektywności
• identyfikację z firmą i zaangażowanie
• dyspozycyjność i mobilność
• budowanie dobrych relacji
• kreatywność i innowacyjność
Czynniki indywidualne, w tym:
• ekonomiczne
• społeczne
• psychologiczne
Czynniki indywidualne, w tym:
• ekonomiczne
• społeczne
• psychologiczne
Czynniki zewnętrzne, w tym:
• rynek pracy
• konkurencja
• koniunktura gospodarcza
Czynniki zewnętrzne, w tym:
• rynek pracy
• konkurencja
• koniunktura gospodarcza
Uwarunkowania
organizacyjne, w tym:
• warunki pracy
• styl kierowania
• klimat organizacyjny
• zadania i rola zawodowa
• wynagrodzenie i premie
Uwarunkowania
organizacyjne, w tym:
• warunki pracy
• styl kierowania
• klimat organizacyjny
• zadania i rola zawodowa
• wynagrodzenie i premie