DIGITALIZACJA PODKŁADÓW – WSPÓŁPRACA Z PLIKAMI RASTROWYMI
AutoCAD umożliwia podłączenie informacji zapisanych na papierze do rysunków cyfrowych.
Papierowe rysunki muszą być uprzednio skanowane i zapisane w formatach rastrowych
przyjmowanych przez program. Możliwe są różne sposoby skanowania w zależności od
rozdzielczości i ilości kolorów. Dla właściwej pracy z plikami rastrowymi konieczne jest
jednak zrozumienie zasad zapisu rastrowego i różnic z rysunkiem wektorowym.
Dane rastrowe są zapisywane w
postaci
macierzy.
Przestawiamy
przykład najprostszej - czarno-białej.
Kształt cyfry "2" pokazany na
przykładzie w żaden sposób nie może
być zinterpretowany przez AutoCAD,
bo
program
ten
nie
zawiera
algorytmów czytania tekstów ani
automatycznie
wektoryzujących.
Linia narysowana na papierze po
skanowaniu zapisywana jest jako
zbiór kwadratowych plamek, którym
przypisana jest wartość 1 w obrazie
czarno-białym.
Każde wyrażenie
macierzy zawiera bit danych, dlatego
też często pliki z takimi obrazami
nazywa się mapami bitowymi lub bitmapami.
Istnieją programy, które pozwalają na automatyczną lub półautomatyczną wektoryzację
obrazów rastrowych, czyli zamianę regularnych sekwencji plamek, zwanych pikselami na
elementy rysunkowe AutoCADa, jednak efekty ich działania nie zawsze są zadowalające.
Wczytanie podkładu
Bitmapę wprowadzamy do rysunku za pomocą polecenia _imageattach lub _image.
Pierwsze polecenie możemy znaleźć w menu Wstaw w polu opisanym
Odniesienie do obrazu rastrowego
. Po wywołaniu polecenia pojawia się
okno
dialogowe z możliwością wyboru plików. W prawej części okna znajduje się
podgląd wybieranego pliku.
W przypadku dużych "skanów" podgląd może zabrać dużo czasu, dlatego dołączono
klawisz
Ukryj podgląd. W
oknie wyboru wyświetlane są tylko te nazwy plików,
k
tóre AutoCAD jest w stanie przyjąć. Warto nacisnąć strzałkę na belce Pliki
typu:
by dowiedzieć się, jakie rozszerzenia nazw, a tym samym typy plików
rastrowych są dostępne.
P
odczas dołączania obrazów pojawia się okno dialogowe, które przypomina to znane
z wstawiania bloku. Mamy możliwość wskazania lub wpisania: punktu wstawienia,
skali i obrotu. Przy wstawianiu obrazu rastrowego nie ma możliwości doboru różnych
współczynników skali dla poszczególnych osi (X,Y,Z). Wszystkie obiekty rysunku,
także i obraz, należą do jakieś warstwy. Wstawiany obraz znalazł się na bieżącej
warstwie.
Polecenie _image
wybieramy również z menu Wstaw
Odnośniki. Otwiera się okno menedżera obrazów,
dzięki któremu możemy nie tylko dołączać (Dołącz
obraz- ikona rysunku ze spinaczem w lewym
górnym rogu) i odświeżyć widok,
ale także
zmieniać stan odnośnika. Tu zajmujemy się obrazami
rastrowymi, ale odnośnikami mogą być też inne rysunki
AutoCADa czy MicroStation.
W górnej części okna mamy informacje o stanie,
rozmiarze, formacie pliku, dacie jego wczytania,
ścieżce dostępu.
W dolnej części, zatytułowanej „Szczegóły” dane są
rozszerzone o zapis koloru, rozmiar i rozdzielczość
obrazu, a przede wszystkim o link do lokalizacji pliku.
On pozwala nam podmieniać obraz na inny. Jest to
użyteczne, jeżeli mamy jednakowo skalibrowane
obrazy (ta sama skala, kąt obrotu, punkty
charakterystyczne). W ten sposób można korzystać z
różnych informacji dotyczących tego samego obiektu,
np. wyświetlać różne kondygnacje budynku, różne
rodzaje informacji o tym samym terenie itp.
Kliknięcie prawym klawiszem myszki na nazwie obrazu, pozwala na zmianę jego
stanu. Możemy go:
Otwórz - obraz otwiera się w przeglądarce obrazów
(zależy, jaki program mamy domyślnie ustawiony dla tego typu
pliku)
Dołącz – niby to samo, co Dołącz obraz czy Wstaw ->
Odniesienie do obrazu rastrowego, ale powstaje odniesienie
bez wstawienia obrazu do rysunku,
Usuń - niezbyt trafne tłumaczenie; polecenie
powoduje, że obraz nie jest wyświetlany, w każdej chwili
może być ponownie wczytany do rysunku.
Wczytaj ponownie – jeżeli obraz z jakiegoś powodu
nie wyświetlił się poprawnie lub był „usunięty”
Odłącz
– odłączenie powoduje trwałe usunięcie ścieżki do obrazu, a
zatem nie pozostaaje po nim ślad w rysunku dwg,
Jeżeli chcemy usunąć obraz rastrowy z rysunku, jedyną komendą, która powinna być
stosowana w odniesieniu do tego typu obiektu jest Odłącz wybierane w oknie
Odnośniki. Należy mieć świadomość, że polecenie Wymaż, co prawda wymazuje
obraz, lecz w pamięci pozostaje ścieżka i opis. Pełne usunięcie danych można
uzyskać jedynie w menedżerze obrazów (Odnośniki).
Kalibracja
Proces kalibracji polega na zorientowaniu obrazu, czyli ustawieniu go względem układu
współrzędnych (globalnego bądź użytkownika) i dostosowaniu do skali. Programy GIS mają
jeszcze możliwość "naciągania" obrazów, które zmieniły proporcje w wyniku skanowania,
kserowania itp. Do tego celu można używać podstawowych poleceń edycyjnych.
W naszym przypadku przede wszystkim należy dobrze dobrać skalę obrazu, by
jednostki na obra
zie odpowiadały rzeczywistości (jednostkom przyjętym w rysunku).
Rzeczywiste długości można zwykle znaleźć na rysunku (wymiary). Często na
mapach podany jest współczynnik skali, w oparciu o który można przeliczyć
odległości. Proszę pamiętać, że im większa odległość tym mniejszy błąd
przeskalowania.
Znana wielkość pozwala nam zastosować skalowanie z odniesieniem. Po
uruchomieniu polecenia Skala, wyborze obiektu i wskazaniu punktu bazowego,
wybieramy opcję Odniesienie. Wówczas jako długość odniesienia należy wskazać
myszką punkty, między którymi znamy odległość, a następnie jako nową długość
wpisać odległość rzeczywistą. Zalecane jest sprawdzenie kilku wymiarów przez
Zapytania -
> Odległość.
Analogicznie możemy postępować przy obracaniu podkładu dla zorientowania go w
taki sposób, aby linie poziome i pionowe na obrazie rastrowym były poprawnie
ułożone. To ułatwi obrysowywanie, gdyż będzie można korzystać z trybu Orto.
Używamy polecenia Obrót, a elementem porównawczym może być linia, która
powinna przyjąć kierunek poziomy lub pionowy. Opcja Odniesienie wymaga
pokazania dwoma punktami linii, która po przekształceniu ma być ustawiona zgodnie
z osią X (pozioma) lub Y (pionowa).
Cechy obiektu typu
Image
Po włączeniu okna Właściwości (Ctrl+1) i zaznaczeniu obrazu możemy
edytować jego cechy. Na uwagę zasługują:
Jasność,
Kontrast,
Zaciemnienie (!)
– nasycenie kolorem, zmieniające się od maksymalnego
do minimalnego (skala szarości).
Te trzy cechy są możliwe do zmiany dla obrazów kolorowych bądź w skali szarości.
Pokaż obraz – wyświetlanie obrazu można wyłączyć, przykładowo, gdy
chcemy zobaczyć, które fragmenty już „obrysowaliśmy”,
Pokaż przycięty – ustawianie przycięcia będzie omówione w następnym
punkcie
P
rzeźroczystość.
Ostatnia cecha dotyczy jedynie obrazów jednobitowych (czarno – białych) i określa
czy tło jest przeźroczyste czy nie. Ze względu na specyfikę tego typu obrazów, ich tło
zawsze będzie przyjmować kolor obszaru roboczego, natomiast treść obrazu będzie
mieć barwę przyjętą dla warstwy, na której znajduje się obraz.
Przycinanie obrazu
Przycinanie obrazów oprócz możliwości obcięcia nieistotnych brzegów pozwala na składanie
rysunków z wielu obrazów rastrowych i kompilację dokumentacji częściowo narysowanej w
AutoCADzie, a częściowo pochodzącej z podkładów. Polecenie _imageclip można
wywołać z menu Zmiana
Przytnij
Obraz. Po pokazaniu obrazu do
przycięcia daje ono następujące opcje:
Tak -
włączenie istniejącej granicy przycięcia,
Nie -
wyłączenie istniejącej granicy przycięcia,
Usuń -
zlikwidowanie istniejącej granicy przycięcia,
nowaObwiednia - stworzenie nowej granicy przycięcia
Wielobok -
umożliwia narysowanie wieloboku granicy,
Prostokąt - umożliwia narysowanie prostokątnej granicy.
Kreski granic obrazów zarówno przyciętych jak i nie można ukryć poleceniem
_imageframe, które znajduje się w menu Zmiana
Obiekt
Obraz
Obramowanie
. Po ukryciu krawędzi obrazów nie można ich jednak wskazać do
żadnej edycji.