UKD 628.14/.15.
1. WSTĘP
1.1. Przedmiot normy. Przedmiotem normy są wymagania w projektowaniu instalacji wodociągowych wody zimnej i ciepłej.
1.2. Zakres stosowania normy. Normę należy stosować w projektowaniu instalacji wodociągowych zaopatrujących w wodę, o jakości
odpowiadającej jakości wody do picia i na potrzeby gospodarcze, obiekty budowlane i ich bezpośrednie otoczenie. Wymagania normy
dotyczą instalacji wodociągowych nowych, rozbudowywanych i przebudowywanych, jeżeli nie istnieją inne szczegółowe przepisy
dotyczące urządzeń wbudowywanych do instalacji.
1.3. Określenia
1.3.1. instalacja wodociągowa - zespół powiązanych ze sobą elementów służących do zaopatrywania w wodę obiektu budowlanego i
jego otoczenia, stanowiących całość techniczno-użytkową.
1.3.2. instalacja ciepłej wody - część instalacji wodociągowej służąca do przygotowania i doprowadzenia do punktów czerpalnych wody o
podwyższonej temperaturze, uznanej za użytkową.
1.3.3. podłączenie wodociągowe - odcinek przewodu łączący źródło wody z instalacją wodociągową.
1.3.4. punkt czerpalny - miejsce poboru wody w obrębie obiektu budowlanego i jego otoczenia.
1.3.5. odcinek obliczeniowy - odcinek przewodu, dla którego prowadzi się obliczenia, charakteryzujący się umownie stałym przepływem
wody i stałą średnicą.
1.3.6. przepływ obliczeniowy - umowna wartość strumienia objętości lub strumienia masy wody wyznaczona dla warunków uznanych za
obliczeniowe w danym fragmencie instalacji.
1.3.7. ciśnienie dyspozycyjne - ciśnienie wody w miejscu zasilania instalacji w wodę w warunkach uznanych za obliczeniowe.
1.3.8. centralne przygotowanie ciepłej wody - wspólne podgrzanie wody i doprowadzenie jej do punktów
czerpalnych w obrębie obiektu budowlanego zaopatrywanego w energię cieplną.
1.3.9. miejscowe przygotowanie ciepłej wody - podgrzanie wody dla jednego lub kilku punktów czerpalnych znajdujących się w
pomieszczeniu lub pomieszczeniach stanowiących całość funkcjonalno-użytkową.
1.3.10. użytkownik instalacji - osoba fizyczna lub prawna, powołana do eksploatacji instalacji wodociągowej w obrębie obiektu
budowlanego i jego otoczenia.
2. WYMAGANIA OGÓLNE
2.1. Warunki zasilania instalacji i punktów czerpalnych w wodę. Instalacje wodociągowe obiektów budowlanych położonych w
obszarze centralnie zaopatrywanym w wodę powinny być połączone z siecią wodociągową zasilającą ten obszar. Jeżeli obiekt jest
położony poza obszarem centralnie zaopatrywanym w wodę, to instalację wodociągową można zasilać z własnego ujęcia wody.
Dopuszcza się zaopatrywanie instalacji wodociągowej z dwóch niezależnych źródeł wody dla obiektów szpitalnych oraz innych obiektów,
dla których ustanowiono takie wymagania odrębnymi przepisami.
Niezależnie od warunków zasilania i sposobu rozwiązania instalacji, ciśnienie wody przed punktami czerpalnymi nie powinno przekraczać
POLSKI KOMITET
NORMALIZACJI, MIAR I
JAKOŚCI
P O L S K A N O R M A
PN-92
B-01706
Instalacje wodociągowe
Wymagania w projektowaniu
Zamiast:
Grupa katalogowa
SKN 0721
Installations for water supply. Design
Installation de distribution d'eau. Etudes
Системы
водоснабжения.
Проектирование
PN-92/B-01706 – Instalacje wodociągowe. Wymagania w projektowaniu
Wydrukowano z programu Integram 2.0
Strona 1
0,6 MPa i powinno być nie mniejsze niż 0,05 MPa, jeżeli w instalację nie będą wbudowywane urządzenia, dla których producenci stawiają
inne wymagania. Warunki zasilania w ciepłą wodę powinny zapewniać temperaturę wody pobieranej do celów sanitarnych w punkcie
czerpalnym nie niższą niż +45°C.
2.2. Ogólne zasady stosowania centralnego przygotowania ciepłej wody. Zastosowanie instalacji ciepłej wody z centralnym
przygotowaniem wody dla budynku lub grupy budynków należy rozpatrywać łącznie z systemem centralnego ogrzewania. Rozwiązanie
sposobu przygotowania ciepłej wody powinno wynikać ze sposobu dostawy energii cieplnej do budynku lub grupy budynków.
Wielkość węzła centralnego przygotowania ciepłej wody w wielorodzinnych budynkach mieszkalnych nie powinna przekraczać dostawy
wody dla 1200 mieszkańców. W innych rodzajach budownictwa maksymalna wielkość węzła ciepłej wody powinna wynikać z analizy
techniczno-ekonomicznej.
W instalacjach ciepłej wody z centralnym przygotowaniem ciepłej wody zaleca się stosowanie pompowej cyrkulacji wody.
Dopuszcza się stosowanie cyrkulacji tylko w przewodach rozdzielczych (poziomych) jeżeli wysokość pionów nie przekracza 2 kondygnacji.
W uzasadnionych przypadkach dopuszcza się stosowanie cyrkulacji grawitacyjnej, np. dla budynków o wysokości do 5 kondygnacji, przy
odległości najdalszego pionu od punktu zasilania w ciepłą wodę nie przekraczającej 20 m.
2.3. Wymagania dla materiałów instalacyjnych, urządzeń i wyposażenia. Wszystkie materiały instalacyjne stykające się bezpośrednio
z wodą powinny mieć świadectwo Państwowego Zakładu Higieny o dopuszczeniu do kontaktu z wodą do picia. Elementy instalacji,
urządzenia, wyposażenie wbudowywane w instalację powinny odpowiadać normom przedmiotowym lub mieć świadectwo o dopuszczeniu
do stosowania w budownictwie
1)
. Urządzenia wbudowywane w instalacje podlegające Dozorowi Technicznemu powinny mieć świadectwo
Dozoru o dopuszczeniu do stosowania, a urządzenia energetyczne - atest energetyczny
1)
.
Jeżeli z układu zasilania wynika, że fragment instalacji pracuje przy ciśnieniu roboczym wyższym od 0,6 MPa, to elementy tworzące ten
fragment instalacji powinny odpowiadać temu ciśnieniu. Instalacja ciepłej wody powinna być wykonana z materiałów przystosowanych do
pracy w zakresach temperatur odpowiadających zakresom temperatur wody.
Armatura
i urządzenia wbudowane w instalację nie powinny wywoływać uderzeń wodnych, powodujących chwilowy wzrost ciśnienia
przekraczającego ciśnienie próbne instalacji.
2.4. Wymagania ochronne
2.4.1. Ochrona przed wzrostem ciśnienia. Jeżeli w obszarze centralnego zasilania w wodę warunki zasilania powodują systematyczne
występowanie w połączeniu wodociągowym ciśnienia wyższego od 1,5-krotnego ciśnienia wymaganego dla danej instalacji, to na
połączeniu należy zainstalować urządzenie do redukcji ciśnienia do wartości 1,5-krotnego ciśnienia wymaganego dla danej instalacji.
Jeżeli instalacja wodociągowa jest połączona z instalacją wodociągową przeciwpożarową, to ciśnienie wody po zredukowaniu powinno
odpowiadać ciśnieniu wymaganemu dla instalacji przeciwpożarowej.
Zawory bezpieczeństwa powinny być instalowane zgodnie z przepisami Dozoru Technicznego.
2.4.2. Ochrona przed wtórnym zanieczyszczeniem wody. Rozwiązanie instalacji wodociągowej oraz zastosowane urządzenia i
elementy powinny zapewnić w każdym punkcie czerpalnym wodę o jakości odpowiadającej jakości wody do picia i nie dopuścić do
przedostania się do sieci wody o gorszej jakości.
Niedopuszczalne jest bezpośrednie połączenie instalacji wodociągowej zasilanej z urządzeń centralnego zaopatrzenia w wodę z
urządzeniami zasilającymi instalację z innych źródeł wody.
Dopuszcza się podłączenie instalacji wodociągowej do dwóch źródeł wody z zastosowaniem zbiornika pośredniego bezciśnieniowego
zapewniającego utrzymanie ciśnienia atmosferycznego nad zwierciadłem wody. Dolna krawędź wlotu wody do zbiornika powinna
znajdować się co najmniej 20 mm nad najwyższym poziomem swobodnego zwierciadła wody w zbiorniku.
Jeżeli instalacja jest zasilana w wodę ze stacji uzdatniania, przygotowującej jednocześnie wodę do picia i dla potrzeb technologicznych, to
rozwiązanie połączenia musi wykluczyć przedostanie się do instalacji wodociągowej wody technologicznej.
Bezpośrednie połączenie instalacji wodociągowej z instalacjami prowadzącymi inne ciecze, pary lub gazy jest niedopuszczalne.
Instalacja wodociągowa powinna być tak zaprojektowana, aby w każdym odcinku przewodu zapewniony był ruch wody.
Urządzenia centralnego ogrzewania lub klimatyzacyjne mogą być połączone z instalacją wodociągową tylko okresowo za pomocą
elastycznego przewodu z zastosowaniem zaworu odcinającego i zwrotnego.
W pobliżu zaworu napełniającego należy umieścić tabliczkę z tekstem "Po napełnieniu natychmiast odłączyć". Wymaganie to nie dotyczy
urządzeń do podgrzewania ciepłej wody.
Przewody instalacji wodociągowej nie mogą być prowadzone przez studzienki kanalizacyjne i inne urządzenia kanalizacyjne, w których
mogłyby być zalewane ściekami.
Punkty czerpalne obsługujące przybory sanitarne lub inne wyposażenie, w których wnętrze komory roboczej jest podłączone do instalacji
kanalizacyjnej powinny uniemożliwiać zassanie zawartości komory roboczej do instalacji wodociągowej jednym z następujących
sposobów:
- zakończenie wylewki z
armatury
czerpalnej powinno być położone co najmniej 20 mm nad najwyższym możliwym zwierciadłem wody w
komorze roboczej przyboru,
- wylewka z
armatury
czerpalnej jest wyposażona w przerywacz przepływu wody lub przerywacz jest częścią konstrukcyjną punktu
czerpalnego.
Armatura
czerpalna z zakończeniem w postaci węża elastycznego powinna być wyposażona w przerywacz przepływu wody. Zaleca się
stosowanie zaworów napowietrzająco-odpowietrzających na zakończeniach pionów.
Stosowanie pomp strumienicowych w instalacjach wodociągowych jest niedopuszczalne.
Bezpośrednie połączenie przewodów ciepłej i zimnej wody jest niedopuszczalne.
2.4.3. Ochrona przed wpływami termicznymi. Fragmenty instalacji, w otoczeniu których temperatura może spadać poniżej 0°C powinny
być rozwiązane w sposób umożliwiający opróżnienie z wody. Zawory odcinające i spustowe muszą być umieszczone w miejscu, w którym
temperatura nie spada poniżej +5°C. Przewody prowadzone w gruncie na zewnątrz obiektu budowlanego powinny być ułożone 0,4 m
poniżej głębokości przemarzania gruntu, określonej w
PN-81/B-03020
, licząc od rzędnej terenu do wierzchu przewodu.
Jeżeli trasa przewodu prowadzi do kolizji z ławą lub stopą fundamentową obiektu, to dopuszcza się podniesienie przewodu w
bezpośrednim sąsiedztwie ławy lub stopy na wysokość umożliwiającą przejście przewodem przez ścianę obiektu nad ławą lub stopą, przy
PN-92/B-01706 – Instalacje wodociągowe. Wymagania w projektowaniu
Wydrukowano z programu Integram 2.0
Strona 2
czym przykrycie przewodu w tym miejscu nie może być mniejsze od głębokości przemarzania i na tym odcinku przewodu niedopuszczalne
jest montowanie
armatury
.
Jeżeli wymagania dotyczące głębokości ułożenia przewodu ze względu na przemarzanie nie mogą być spełnione, to przewód należy
dodatkowo zabezpieczyć przed możliwością zamarzania wody.
Fragmenty instalacji wody zimnej prowadzone w pobliżu źródeł energii cieplnej, mogących powodować wzrost temperatury wody ponad
dopuszczalną dla wody do picia, powinny być izolowane.
Przewody ciepłej wody (rozdzielcze, piony oraz cyrkulacyjne) powinny być izolowane dla ograniczenia strat ciepła.
2.4.4. Ochrona przed korozją. Stosowane dla ochrony przed korozją instalacji wodociągowej środki i metody nie mogą powodować
pogorszenia jakości wody. Powłoki antykorozyjne stykające się z wodą i inhibitory powinny mieć świadectwa o dopuszczeniu do kontaktu z
wodą do picia.
Zewnętrzne ochrony antykorozyjne elementów instalacji powinny odpowiadać charakterowi agresywności otoczenia.
Niechronione fabrycznie elementy instalacji, konstrukcje mocujące i podtrzymujące powinny być zabezpieczone przed korozją powłokami
malarskimi.
Jeżeli dla ochrony przed korozją stosuje się powłoki malarskie, to sposób prowadzenia przewodów musi pozwalać na okresowe naprawy i
odnawianie powłok.
Fragmenty instalacji niedostępne w czasie eksploatacji powinny być zabezpieczone w sposób zapewniający ochronę przed korozją do
czasu generalnego remontu instalacji.
Instalacje, w których występują elementy z miedzi i jej stopów oraz ze stali ocynkowanej należy projektować tak, aby elementy stalowe były
wbudowane przed elementami z miedzi i jej stopów, licząc zgodnie z kierunkiem przepływu wody. Wymaganie to nie dotyczy
armatury
z
mosiądzu.
2.4.5. Ochrona przed hałasem i drganiami. Sposób rozwiązania instalacji i jej elementów, a szczególnie
posadowienia zbiorników, pomp, mocowania przewodów i elementów instalacji wodociągowej do przegród budowlanych powinien
ograniczyć możliwość powstawania i rozchodzenia się hałasu i drgań spowodowanych pracą instalacji.
Poziom dźwięku od instalacji nie powinien przekraczać dopuszczalnych wartości określonych w
PN-87/B-02151/02
.
2.4.6. Wykorzystanie instalacji wodociągowych do zabezpieczenia urządzeń elektrycznych. Instalacje wodociągowe wykonane z
przewodów metalowych mogą być, za zgodą dostawcy wody, wykorzystywane do uziemień. Stanowisko wodomierzowe powinno być
wyposażone w mostek uziomowy.
2.5. Współpraca instalacji wodociągowej z instalacją wodną przeciwpożarową. Instalacja wodociągowa współpracująca z instalacją
wodną przeciwpożarową powinna spełniać wymagania
PN-72/B-02865
.
W budynkach o niewielkiej wysokości zasilanych bezpośrednio z sieci wodociągowej, w których wymaga się umieszczenia hydrantów
wewnętrznych, instalacja przeciwpożarowa wodna może być połączona z instalacją wodociągową doprowadzającą wodę na cele bytowo-
gospodarcze.
Ciśnienie w sieci wodociągowej powinno zapewnić wymagane ciśnienie, przed najdalej i najwyżej położonym zaworem hydrantowym,
wynoszące 0,2 MPa.
3. WYMIAROWANIE INSTALACJI WODOCIĄGOWYCH
3.1. Wymiarowanie przewodów
3.1.1. Zasady ogólne. Wymiarowanie przewodów wodociągowych polega na określeniu: średnic przewodów, strat ciśnienia oraz
minimalnego ciśnienia zapewniającego utrzymanie ciągłości dostawy wody do instalacji, przy wymaganym ciśnieniu wody przed punktem
czerpalnym. Tok wymiarowania przewodów jest następujący:
a) podzielenie instalacji na odcinki obliczeniowe,
b) wyznaczenie przepływów obliczeniowych dla odcinków,
c) dobór średnicy przewodów na odcinkach obliczeniowych,
d) wyznaczenie strat ciśnienia,
e) wyznaczenie minimalnego ciśnienia wody dla instalacji.
Zaleca się wyznaczenie przepływu obliczeniowego wg zasad podanych w 3.1.2; dopuszcza się stosowanie innych metod obliczeniowych
uzasadnionych technicznie.
3.1.2. Wyznaczenie przepływu obliczeniowego. Przepływ obliczeniowy wody q, dm
3
/s, w budynkach mieszkalnych należy określać wg
wzoru ( 1 ) lub (2):
(1)
(2)
w których:
q
n
- normatywny wypływ z punktów czerpalnych, dm
3
/s.
Wzór (1) należy stosować dla 0,07≤Σq
n
≤20 dm
3
/s,
PN-92/B-01706 – Instalacje wodociągowe. Wymagania w projektowaniu
Wydrukowano z programu Integram 2.0
Strona 3
oraz dla
armatury
o q
n
≥ 0,5 dm
3
/s.
Wzór (2) należy stosować dla Σq
n
> 20 dm
3
/s oraz dla
armatury
o q
n
≥ 0,5 dm
3
/s.
Wzory (1) i (2) stosuje się dla wyznaczenia przepływu obliczeniowego ogólnej ilości wody, wody zimnej i wody ciepłej.
Normatywny wypływ z punktów czerpalnych podano w tabl. 1, natomiast przepływ obliczeniowy wody wyznaczony ze wzorów (1) i (2) w
tabl. 2.
Tablica 1. Normatywny wypływ z punktów czerpalnych i wymagane ciśnienie przed punktem czerpalnym
Tablica 2. Przepływ obliczeniowy wody dla budynków mieszkalnych
Rodzaj punktu czerpalnego
Wymagane ciśnienie
MPa
Normatywny wypływ wody
mieszanej
1
)
tylko
zimnej
lub
ciepłej
q
n
zimna, dm
3
/s
q
n
ciepła, dm
3
/s
q
n
dm
3
/s
Zawór czerpalny
bez perlatora
2)
z perlatorem
...dn 15
4
)
...dn 20
...dn 25
...dn 10
...dn 15
0,05
0,05
0,05
0,1
0,1
0,3
0,5
1,0
0,15
0,15
Głowica natrysku
...dn 15
0,1
0,1
0,1
0,2
Płuczka ciśnieniowa
Zawór spłukujący pisuarów
dn 15
dn 20
dn 25
dn 15
0,12
0,12
0,04
0,1
0,7
1,0
1,0
0,3
Zmywarka do naczyń (domowa)
Pralka automatyczna
dn 15
dn 15
0,1
0,1
0,15
0,25
Baterie czerpalne
dla natrysków
dla wanien
dla zlewozmywaków
dla umywalek
dla wanien do siedzenia
dn 15
dn 15
dn 15
dn 15
dn 15
0,1
0,1
0,1
0,1
0,1
0,15
0,15
0,07
0,07
0,07
0,15
0,15
0,07
0,07
0,07
Bateria czerpalna z mieszalnikiem
dn 20
0,1
0,3
0,3
Płuczka zbiornikowa
dn 15
0,05
0,13
Warnik elektryczny
3
)dn 15
dn 15
0,1
0,1
1)
woda zimna t
z
= 15° C, ciepła t
c
= 55° C
2)
jeżeli zawór z wężem L
≤
10 m, to ciśnienie 0,15 MPa
3)
przy całkowicie otwartej śrubie dławiącej
4)
d
n
- średnica nominalna punktu czerpalnego, mm
Σ q
n
dla
armatury
q
dm
3
/s
<0,5 dm
3
/s
≥ 0,5 dm
3
/s
0,06
0,10
0,15
0,21
0,29
0,38
0,48
0,60
0,72
0,87
1,03
1,20
1,39
-
-
-
-
-
-
-
-
-
0,50
0,55
0,60
0,65
0,05
0,10
0,15
0,20
0,25
0,30
0,35
0,40
0,45
0,50
0,55
0,60
0,65
PN-92/B-01706 – Instalacje wodociągowe. Wymagania w projektowaniu
Wydrukowano z programu Integram 2.0
Strona 4
1,59
1,81
2,04
2,29
2,55
2,83
3,13
3,45
3,78
4,12
4,49
4,87
5,26
5,68
6,11
6,56
7,03
7,51
8,02
8,54
9,08
9,63
10,21
10,80
11,41
12,04
12,69
13,36
14,05
14,76
15,48
16,23
16,99
17,78
18,58
19,40
20,24
0,70
0,75
0,80
0,85
0,90
0,95
1,00
1,15
1,31
1,50
1,70
1,92
2,17
2,44
2,74
3,06
3,41
3,80
4,22
4,67
5,17
5,70
6,27
6,89
7,56
8,28
9,05
9,88
10,76
11,71
12,72
13,80
14,95
16,17
17,48
18,86
20,33
0,70
0,75
0,80
0,85
0,90
0,95
1,00
1,05
1,10
1,15
1,20
1,25
1,30
1,35
1,40
1,45
1,50
1,55
1,60
1,65
1,70
1,75
1,80
1,85
1,90
1,95
2,00
2,05
2,10
2,15
2,20
2,25
2,30
2,35
2,40
2,45
2,50
Σ q
n
dm
3
/s
q
dm
3
/s
21,89
23,54
25,28
27,13
29,08
31,15
33,32
35,62
38,04
40,58
43,26
46,08
49,04
52,15
55,41
58,83
62,41
66,17
70,10
74,21
78,51
83,01
87,71
92,62
97,74
103,08
108,65
114,45
120,50
126,79
133
2,55
2,60
2,65
2,70
2,75
2,80
2,85
2,90
2,95
3,00
3,05
3,10
3,15
3,20
3,25
3,30
3,35
3,40
3,45
3,50
3,55
3,60
3,65
3,70
3,75
3,80
3,85
3,90
3,95
4,00
4,05
PN-92/B-01706 – Instalacje wodociągowe. Wymagania w projektowaniu
Wydrukowano z programu Integram 2.0
Strona 5
Przepływ obliczeniowy wody q, dm
3
/s w budynkach niemieszkalnych należy określać w oparciu o wzory:
- budynki biurowe i administracyjne
(3)
- hotele i domy towarowe
(4)
(5)
(6)
(7)
Dla wyznaczenia przepływu obliczeniowego w budynkach biurowych i administracyjnych dla których Σq
n
≤ 20 dm
3
/s należy stosować wzór
(1), natomiast dla Σqn > 20 dm
3
/s należy stosować wzór (3).
Dla wyznaczenia przepływu obliczeniowego w hotelach i domach towarowych należy stosować wzór (4), jeżeli w wyposażeniu są punkty
czerpalne, których q
n
> 0,5 dm
3
/s oraz w obszarze 1 < Σq
n
≤ 20 dm
3
/s natomiast jeżeli w wyposażeniu instalacji są tylko punkty czerpalne
których qn < 0,5 dm
3
/s oraz w obszarze 0,1 < Σq
n
≤ 20 dm
3
/s należy stosować wzór (5). W obszarze Σq
n
> 20 dm
3
/s dla hoteli należy
stosować wzór (6), a dla domów towarowych wzór (7).
Dla instalacji wodociągowych w obiektach innych niż wyżej wymienione należy dobrać wzór do ustalenia przepływu obliczeniowego przez
analogię do sposobu korzystania z instalacji przez użytkowników.
3.1.3. Zalecane prędkości przepływu wody. Prędkość przepływu wody w przewodach wodociągowych pod ciśnieniem nie powinna być
większa niż:
140
147
155
162
170
178
187
196
205
215
225
235
246
257
268
280
292
305
318
331
345
360
374
390
406
422
439
456
474
493
512
4,10
4,15
4,20
4,25
4,30
4,35
4,40
4,45
4,50
4,55
4,60
4,65
4,70
4,75
4,80
4,85
4,90
4,95
5,00
5,05
5,10
5,15
5,20
5,25
5,30
5,35
5,40
5,45
5,50
5,55
5,60
PN-92/B-01706 – Instalacje wodociągowe. Wymagania w projektowaniu
Wydrukowano z programu Integram 2.0
Strona 6
3.1.4. Temperatury obliczeniowe ciepłej wody. Temperatura ciepłej wody t
c
na wlocie do instalacji nie powinna przekraczać 55°C.
Przyjęcie innych temperatur powinno być udokumentowane względami technologicznymi. Temperatura ciepłej wody w najwyżej i najdalej
położonym punkcie czerpalnym nie może być niższa niż 45°C. Obliczeniowe temperatury zimnej wody t
z
dopływającej do węzła ciepłej
wody należy przyjmować:
t
z
= 5°C jeżeli źródłem zasilania w wodę wodociągu są ujęcia wód powierzchniowych,
t
z
= 10°C jeżeli źródłem zasilania w wodę wodociągu są ujęcia wód podziemnych.
3.1.5. Wyznaczanie strat ciśnienia. Na odcinkach obliczeniowych należy wyznaczyć liniowe i miejscowe straty ciśnienia. Obliczenie
liniowych strat ciśnienia ∆p
l
, Pa należy wykonać korzystając ze wzoru:
(8)
w którym:
α - współczynnik oporów liniowych,
l - długość odcinka obliczeniowego, m,
d
i
- wewnętrzna średnica przewodu, m,
v - średnia prędkość przepływu wody w przewodzie, m/s,
ρ - gęstość wody, kg/m
3
.
Wartość współczynnika α dla rur chropowatych należy obliczyć wg PN-76/M-34034, przyjmując następujące wartości chropowatości
bezwzględnej k:
Do obliczania liniowych strat ciśnienia można wykorzystać nomogramy Z-1 ÷ Z-8 podane w załączniku.
Obliczanie miejscowych strat ciśnienia ∆p
m
, Pa należy wykonać wg wzoru:
(9)
w którym:
ζ - współczynnik oporów miejscowych wg PN-76/M-34034,
ν, ρ - jak we wzorze (8).
Dla obliczeń przybliżonych straty miejscowe można przyjmować jako około 30% strat liniowych.
3.1.6. Wymiarowanie przewodów cyrkulacyjnych. Wstępne ustalenie średnicy przewodu cyrkulacyjnego należy dokonać posługując się
tablicą 3.
Tablica 3. Średnice przewodów cyrkulacyjnych
Obliczenia przewodów cyrkulacyjnych należy prowadzić przy założeniu, że zawory czerpalne są zamknięte.
Obliczeniowy strumień masy lub objętości wody cyrkulacyjnej należy obliczyć ze wzorów (10) i (11):
- w połączeniach od pionu do punktów czerpalnych
1,5 m/s,
- w pionach
1,5 m/s,
- w przewodach rozdzielczych
1,0 m/s,
- w podłączeniach wodociągowych (domowych)
1,0 m/s.
- dla rur stalowych ocynkowanych 1,5 mm,
- dla rur żeliwnych
1,5 mm,
- dla rur miedzianych
0,01 mm,
- dla rur PVC
0,05 mm.
Ś
rednica przewodu zasilającego
d
z
, mm
Ś
rednica przewodu cyrkulacyjnego
d
c
, mm
15 ÷ 25
32 ÷ 50
65 ÷ 80
100
15 ÷ 20
20 ÷ 25
25 ÷ 32
40
PN-92/B-01706 – Instalacje wodociągowe. Wymagania w projektowaniu
Wydrukowano z programu Integram 2.0
Strona 7
(10)
w którym:
q
mc
- obliczeniowy strumień masy wody cyrkulacyjnej, kg/s,
Φ
c
- straty mocy cieplnej w instalacji, kW,
∆t
p
- obliczeniowy spadek temperatury ciepłej wody na drodze jej, przepływu od węzła cieplnego do najniekorzystniej położonego punktu
czerpalnego, °C; ∆t
p
= (5 ÷ 10)°C,
c
w
- ciepło właściwe wody, kJ/(kg
⋅ K)
(11)
w którym:
q
vc
- obliczeniowy strumień objętości wody cyrkulacyjnej, dm
3
/s,
u - stopień cyrkulacji: praktycznie pożądana krotność wymiany wody w układzie instalacji w warunkach obliczeniowych; przyjąć u = 3 ± 5
na godzinę,
V
p
- objętość wody w przewodach zasilających i cyrkulacyjnych, m
3
.
Do dalszych obliczeń przyjmuje się większą z dwóch wartości przepływu uzyskaną ze wzorów (10) i (11).
Stratę ciśnienia wody w obiegu cyrkulacyjnym ∆p
c
, Pa należy ustalić jako sumę strat występujących we fragmencie instalacji uznanym za
obieg najniekorzystniejszy pod względem hydraulicznym. Prędkość przepływu wody w przewodach cyrkulacyjnych nie powinna być
mniejsza od 0,2 m/s i nie powinna przekraczać 0,5 m/s.
Dla wyrównania ciśnienia w obiegu cyrkulacyjnym dopuszcza się stosowanie kryz (minimalna średnica kryzy 5 mm) lub zaworów
regulacyjnych.
Przy projektowaniu układu z cyrkulacją grawitacyjną wartość strat ciśnienia w najniekorzystniejszym hydraulicznie obiegu cyrkulacyjnym
należy porównać z dyspozycyjnym ciśnieniem czynnym p
c
, Pa obliczonym wg wzoru:
(12)
w którym:
h - geometryczna różnica wysokości między środkiem wymiennika, a najwyższym punktem połączenia przewodu cyrkulacyjnego z
zasilającym, m,
g - przyspieszenie ziemskie, m/s
2
,
p
1
- gęstość wody odpowiadająca temperaturze wody powracającej z obiegu cyrkulacyjnego, kg/m
3
,
p
2
- gęstość wody odpowiadająca temperaturze wody zasilania, kg/m
3
.
Jeżeli obliczona wartość p
c
jest mniejsza od strat ciśnienia, to w układ cyrkulacji należy włączyć urządzenie do podnoszenia ciśnienia wody
do wartości zapewniającej właściwą cyrkulację.
Przy wymiarowaniu przewodów cyrkulacyjnych dopuszcza się inne metody obliczeń podane w literaturze technicznej.
3.1.7. Wyznaczanie minimalnego ciśnienia dla instalacji i wybór układu instalacji. Minimalne ciśnienie wody p
min
, Pa należy ustalić ze
wzoru
(13)
w którym:
h
g
- geometryczna wysokość położenia zaworu (punktu czerpalnego) nad źródłem wody, m,
p
w
, - ciśnienie wody przed punktem czerpalnym, Pa,
ρ - gęstość wody, kg/m
3
,
g - przyspieszenie ziemskie, m/s
2
,
∆p
l
- liniowe straty ciśnienia, Pa,
∆p
m
- miejscowe straty ciśnienia, Pa,
∆p
wd
- straty ciśnienia w obrębie wodomierza, Pa,
∆p
wym
- straty ciśnienia w obrębie wymiennika. Pa,
Dla instalacji wody zimnej ∆p
wym
= 0.
PN-92/B-01706 – Instalacje wodociągowe. Wymagania w projektowaniu
Wydrukowano z programu Integram 2.0
Strona 8
Dla dokonania wyboru układu instalacji należy określić w sposób przybliżony ciśnienie wody dla instalacji i porównać ją z wartością
ciśnienia dyspozycyjnego w źródle wody. Dla instalacji położonych na obszarze centralnego zaopatrywania w wodę wartość ciśnienia
dyspozycyjnego powinien podać dostawca wody.
Jeżeli wartość ciśnienia dyspozycyjnego jest większa (lub równa) od wartości ciśnienia minimalnego, to instalacja może być zasilana
bezpośrednio ze źródła wody.
Jeżeli wartość ciśnienia dyspozycyjnego jest mniejsza od wartości ciśnienia minimalnego, to instalacja wymaga dodatkowego urządzenia
do podnoszenia ciśnienia wody.
3.2. Urządzenia do przygotowania ciepłej wody
3.2.1. Urządzenia do centralnego przygotowania ciepłej wody. Przepływy obliczeniowe do wymiarowania węzła ciepłej wody należy
obliczyć wg następujących wzorów:
(14)
(15)
(16)
w których:
q
d śr
- średnie dobowe zapotrzebowanie na ciepłą wodę, m
3
/d; dm
3
/d lub kg/d,
q
h śr
- średnie godzinowe zapotrzebowanie na ciepłą wodę, m
3
/h; dm
3
/h lub kg/h,
q
h max
maksymalne godzinowe zapotrzebowanie na ciepłą wodę, m
3
/h; dm
3
/h lub kg/h,
U - liczba użytkowników zaopatrywanych z węzła ciepłej wody, jednostki naturalne (j.n.),
q
c
- jednostkowe dobowe zapotrzebowanie na ciepłą wodę dla użytkownika, dm
3
/(d.j.n); m
3
/(d.j.n.); kg/(d.j.n.),
τ - liczba godzin użytkowania instalacji w ciągu doby, h/d,
N
h
- współczynnik godzinowej nierównomierności rozbioru wody.
W obliczeniach wstępnych dopuszcza się uproszczenia 1 dm
3
= 1 kg.
Dla budynków mieszkalnych należy przyjmować:
- 1 użytkownik = 1 mieszkaniec (1 j.n.),
- q
c
= 110 do 130 dm
3
/(d.j.n.),
- czas użytkowania instalacji ciepłej wody ( = - 18 h/d w godzinach od 6 do 24,
- N
h
= 9,32
.
U
-0,244
.
Dla innych użytkowników powyższe wielkości należy ustalić analizując sposób korzystania z instalacji ciepłej wody.
Obliczeniową moc cieplną wymiennika Φ
, kW lub kJ/s należy obliczać ze wzoru:
(17)
w którym:
q - obliczeniowy przepływ ciepłej wody, odpowiednio do sposobu podgrzewania wody i akumulacyjności urządzeń do podgrzewania wody,
q = q
d śr
lub q = q
h śr
lub q = q
h max
.
Odpowiednio do wartości q:
Φ = Φ
d śr
jeżeli q = q
d śr
Φ = Φ
h śr
jeżeli q = q
h śr
Φ = Φ
h
max
jeżeli q = q
h max
c
w
- ciepło właściwe wody, c
w
= 4,2 kJ/(kg°C),
ρ - gęstość wody, odpowiednio kg/dm
3
lub kg/m
3
,
t
c
- obliczeniowa temperatura ciepłej wody wg 3.1.4,
t
z
- obliczeniowa temperatura zimnej wody wg 3.1.4.
3.2.2. Urządzenia do miejscowego przygotowania ciepłej wody. Rodzaj zastosowanego urządzenia do miejscowego przygotowania
ciepłej wody powinien być dostosowany do dostępnej formy energii. Projektowanie urządzeń do miejscowego przygotowania ciepłej wody
należy prowadzić w sposób zapewniający spełnienie wymagań producenta urządzeń do podgrzewania wody.
3.2.3. Wyposażenie zabezpieczające. Zabezpieczenie urządzeń do przygotowania ciepłej wody powinno być zgodne z
PN-76/B-02440
.
PN-92/B-01706 – Instalacje wodociągowe. Wymagania w projektowaniu
Wydrukowano z programu Integram 2.0
Strona 9
3.3. Urządzenia do podnoszenia ciśnienia wody. Doboru urządzeń do podnoszenia ciśnienia wody należy dokonać w oparciu o
przepływ obliczeniowy dla grupy budynków, budynku lub części budynku (strefa zasilania), dla której wymagane jest podnoszenie ciśnienia
wody i która nie może być zasilana bezpośrednio z sieci wodociągowej.
Doboru urządzeń do podnoszenia ciśnienia wody należy dokonać wg zaleceń producenta lub korzystając z metod podanych w literaturze
technicznej.
3.4. Urządzenia do pomiaru objętości, strumienia objętości lub strumienia masy wody. Doboru urządzenia do pomiaru objętości,
strumienia objętości lub strumienia masy innego niż wodomierz wirnikowy należy dokonać wg zaleceń producenta urządzenia
pomiarowego.
Doboru wodomierza wirnikowego należy dokonać wg poniższych zasad:
a) ustalić przepływ obliczeniowy wody q dla budynku lub części budynku, jeżeli przewiduje się więcej niż jedno podłączenie wodociągowe,
b) ustalić umowny przepływ obliczeniowy dla wodomierza q
w
, m
3
/h
(18)
c) dobrać wodomierz porównując umowny przepływ obliczeniowy q
w
z maksymalnym strumieniem objętości q
max
podanym przez
producenta wodomierza,
d) dobór wodomierza można uznać za prawidłowy, jeżeli spełniony jest warunek:
(19)
gdzie: DN - nominalna średnica dobranego wodomierza, mm,
d - średnica przewodu na którym wodomierz ma być zainstalowany, mm,
e) dla dobranego wodomierza ustalić w oparciu o dane producenta wodomierzy stratę ciśnienia odpowiadającą przepływowi
obliczeniowemu wody q przez wodomierz.
Wodomierz należy montować do instalacji z zachowaniem zasad podanych w PN-91/M-54910.
3.5. Podłączenie wodociągowe. Średnicę podłączenia wodociągowego należy dobrać w oparciu o przepływ obliczeniowy wody dla
budynku.
W przypadku gdy ze wspólnego podłączenia wodociągowego zasilana jest instalacja wodociągowa wody przeznaczonej na cele bytowo-
gospodarcze i przeciwpożarowe, to średnicę podłączenia wodociągowego należy dobrać na przepływ większy.
Przepływ obliczeniowy wody na cele przeciwpożarowe należy ustalić w oparciu o wymagania
PN-72/B-02865
.
4. WYMAGANIA SZCZEGÓŁOWE
4.1.
Armatura
wodociągowa i urządzenia pomiarowe powinny być umieszczone w miejscach umożliwiających wygodny dostęp i
właściwą obsługę.
4.2. Zawory odcinające należy umieszczać co najmniej w następujących miejscach instalacji:
- na połączeniu wodociągowym za wodomierzem jako tzw. zawór główny: rolę tę może pełnić drugi z zaworów (zasuw) odcinających
zestawu wodomierzowego licząc w kierunku przepływu wody,
- na rozgałęzieniach przewodów rozdzielczych,
- w urządzeniach do podnoszenia ciśnienia wody i centralnego jej podgrzewania - w sposób i w ilości zapewniających poprawną i wygodną
eksploatację,
- w powiązaniu z urządzeniami pomiarowymi,
- w miejscu umożliwiającym odcięcie dopływu wody do pionu,
- na odgałęzieniach od pionu do punktów czerpalnych,
- w miejscach umożliwiających odcięcie dopływu wody do punktów czerpalnych, w otoczeniu których temperatura może spaść poniżej 0°C,
- na odgałęzieniu od pionu do grupy punktów czerpalnych jednego rodzaju (np. zbiorniki spłukujące w ustępach ogólnodostępnych,
zbiorniki do pisuarów, natryski itp.).
4.3. Zawory zwrotne należy instalować we wszystkich miejscach instalacji, które wymagają zabezpieczenia przed skutkami zmiany
kierunku przepływu wody, a szczególnie w następujących miejscach:
- za zestawem wodomierzowym, licząc zgodnie z kierunkiem przepływu wody, a przed pierwszym punktem czerpalnym,
- w urządzeniach do podnoszenia ciśnienia wody i centralnego jej podgrzewania.
4.4. Spust wody z instalacji należy zapewnić:
- dla całej instalacji na połączeniu wodociągowym bezpośrednio za zestawem wodomierzowym, licząc zgodnie z kierunkiem przepływu
wody dla każdego pionu,
- dla fragmentu instalacji i urządzeń, w otoczeniu których temperatura może spaść poniżej 0°C,
- dla poszczególnych urządzeń i zbiorników przeznaczonych do magazynowania i podnoszenia wody, o ile spust nie stanowi integralnej
części urządzenia lub zbiornika.
PN-92/B-01706 – Instalacje wodociągowe. Wymagania w projektowaniu
Wydrukowano z programu Integram 2.0
Strona 10
4.5. Urządzenia pomiarowe. W instalacjach wodociągowych należy stosować urządzenia do pomiaru:
- objętości lub strumienia objętości wody,
- ciśnienia wody,
- temperatury wody (w instalacjach ciepłej wody),
- zużycia energii elektrycznej i cieplnej.
Urządzenie pomiarowe, którego wskazania będą stanowiły podstawę do rozliczeń z dostawcą wody lub energii cieplnej powinny być
wyposażone w sumatory, o ile sumator nie stanowi integralnej części urządzenia pomiarowego. Urządzenia do pomiaru objętości
przepływu wody powinny być zainstalowane co najmniej na każdym podłączeniu wodociągowym do budynku mieszkalnego, dla innych
obiektów budowlanych w miejscach umożliwiających jednoznaczne rozliczenie zużycia wody w obiekcie.
Jeżeli obiekt budowlany ma wielu użytkowników, to niezależnie od poprzednich wymagań należy zainstalować dodatkowe urządzenia
pomiarowe umożliwiające rozliczenie należności między użytkownikami.
Urządzenia do pomiaru zużycia energii cieplnej należy instalować w miejscach i w ilości uzgodnionej między użytkownikiem instalacji i
dostawcą energii cieplnej.
4.6. Prowadzenie przewodów. Przewody instalacji wodociągowej prowadzone na zewnątrz budynku powinny być chronione przed
wpływami termicznymi w sposób określony w 2.4.3. Przewody wodociągowe na zewnątrz budynku powinny być przy układaniu
równoległym prowadzone w odległości co najmniej:
- 1,5 m od przewodów gazowych i kanalizacyjnych,
- 0,8 m od kabli energetycznych,
- 0,5 m od kabli telekomunikacyjnych.
W przypadku skrzyżowania przewodów wodociągowych z przewodami kanalizacyjnymi, jeżeli odległość przewodów jest mniejsza niż 0,6
m, należy stosować rury ochronne na przewodzie wodociągowym.
Przy prowadzeniu przewodów w bezpośrednim sąsiedztwie urządzeń mogących spowodować skażenie wody (np. zbiorniki na ścieki,
paliwo itp.) należy każdorazowo przeanalizować i ustalić minimalne odległości i sposób zabezpieczenia przewodów.
Przewody wodociągowe wewnątrz budynku powinny być prowadzone po ścianach wewnętrznych lub w bruzdach ścian wewnętrznych.
Piony umieszczone w bruzdach powinny mieć izolację powietrzną dookoła rury. W uzasadnionych przypadkach dopuszcza się
prowadzenie przewodów po wewnętrznej stronie ścian zewnętrznych budynku.
W uzasadnionych przypadkach dopuszcza się wewnątrz budynku prowadzenie przewodów w odkrywanych lub przełazowych kanałach
podłogowych, w sposób nie naruszający równowagi gruntu pod fundamentami budowli. Przewody wodociągowe wody zimnej mogą być
prowadzone w przełazowych kanałach wspólnie z przewodami sieci cieplnych lub centralnych ogrzewań pod warunkiem zabezpieczenia
przewodów przed roszeniem oraz zapewnienia dostępu dla kontroli.
Wewnątrz budynku, przewody wodociągowe powinny być układane w kierunkach prostopadłych lub równoległych do najbliższych ścian,
przy czym spadek przewodu powinien być taki, aby było możliwe spuszczenie z niego wody i odpowietrzenie.
Jeżeli instalacja wodociągowa jest wykonana jako prefabrykowana, to dopuszcza się prowadzenie przewodów wodociągowych z innymi
przewodami w węzłach sanitarnych. Konstrukcja węzła powinna umożliwić naprawę i wymianę przewodów.
Zabrania się prowadzenie przewodów wodociągowych nad przewodami gazowymi i elektrycznymi. Minimalna odległość metalowych
przewodów instalacji wodociągowych od przewodów elektrycznych przy układaniu równoległym powinna wynosić co najmniej 0,5 m, w
miejscach skrzyżowań 0,05 m, a od rur gazowych 0,15 m, jeżeli przepisy szczegółowe nie stanowią inaczej.
Niedopuszczalne jest prowadzenie przewodów instalacji wodociągowych w pomieszczeniach przeznaczonych dla urządzeń
elektroenergetycznych i telekomunikacyjnych, o ile szczegółowe przepisy nie stanowią inaczej.
W
budynkach i innych obiektach budowlanych na obszarach górniczych przewody instalacji wodociągowych powinny być prowadzone i
wykonane zgodnie z obowiązującymi w tym zakresie przepisami.
KONIEC
ZAŁĄCZNIK
Nomogramy
PN-92/B-01706 – Instalacje wodociągowe. Wymagania w projektowaniu
Wydrukowano z programu Integram 2.0
Strona 11
Rys. Z-1. Nomogram do obliczania przepływu i strat hydraulicznych w rurach instalacyjnych stalowych średnich, przy k = 1,5 mm i t =
10
o
C.
PN-92/B-01706 – Instalacje wodociągowe. Wymagania w projektowaniu
Wydrukowano z programu Integram 2.0
Strona 12
Rys. Z-2. Nomogram do obliczania przepływu i strat hydraulicznych w rurach instalacyjnych miedzianych, przy k = 0,01 mm i t = 10
o
C.
PN-92/B-01706 – Instalacje wodociągowe. Wymagania w projektowaniu
Wydrukowano z programu Integram 2.0
Strona 13
Rys. Z-3. Nomogram do obliczania przepływu i strat hydraulicznych w rurach z PVC bezkielichowych, przy k = 0,05 mm i t = 10
o
C.
PN-92/B-01706 – Instalacje wodociągowe. Wymagania w projektowaniu
Wydrukowano z programu Integram 2.0
Strona 14
Rys. Z-4. Nomogram do obliczania przepływu i strat hydraulicznych w rurach z PVC kielichowych, przy k = 0,05 mm i t = 10
o
C.
PN-92/B-01706 – Instalacje wodociągowe. Wymagania w projektowaniu
Wydrukowano z programu Integram 2.0
Strona 15
Rys. Z-5. Nomogram do obliczania przepływu i strat hydraulicznych w rurach żeliwnych kielichowych klasy LA, przy k = 1,5 mm i t = 10
o
C.
PN-92/B-01706 – Instalacje wodociągowe. Wymagania w projektowaniu
Wydrukowano z programu Integram 2.0
Strona 16
Rys. Z-6. Nomogram do obliczania przepływu i strat hydraulicznych w rurach żeliwnych kołnierzowych, przy k = 1,5 mm i t = 10
o
C.
PN-92/B-01706 – Instalacje wodociągowe. Wymagania w projektowaniu
Wydrukowano z programu Integram 2.0
Strona 17
Rys. Z-7. Nomogram do obliczania przepływu i strat hydraulicznych w rurach instalacyjnych stalowych średnich, przy k = 1,5 mm i t =
55
o
C.
PN-92/B-01706 – Instalacje wodociągowe. Wymagania w projektowaniu
Wydrukowano z programu Integram 2.0
Strona 18
Rys. Z-8. Nomogram do obliczania przepływu i strat hydraulicznych w rurach instalacyjnych miedzianych, przy k = 0,01 mm i t = 55
o
C.
Oznaczenia na nomogramach: d
i
- średnica wewnętrzna rury, mm, d
e
- średnica zewnętrzna rury, mm, d
s
. - średnica nominalna rury, mm,
v - prędkość przepływu wody w przewodzie, m/s, t - temperatura wody, R - jednostkowa strata ciśnienia, daPa/m, qv - strumień objętości,
dm
3
/s.
INFORMACJE DODATKOWE
1. Instytucja opracowująca normę: Centralny Ośrodek Badawczo-Rozwojowy Techniki Instalacyjnej INSTAL.
2. Normy związane
PN-87/B-02151/02
Akustyka budowlana. Ochrona przed hałasem w budynkach. Dopuszczalne wartości poziomu dźwięku w
pomieszczeniach
PN-76/B-02440
Zabezpieczenie urządzeń ciepłej wody użytkowej. Wymagania
PN-72/B-02865
Ochrona przeciwpożarowa w budownictwie. Przeciwpożarowe zaopatrzenie wodne. Instalacja wodociągowa wewnętrzna
przeciwpożarowa
PN-81/B-03020
Grunty budowlane. Posadowienie bezpośrednie budowli. Obliczenia statyczne i projektowanie
PN-76/M-34034 Rurociągi. Zasady obliczeń strat ciśnienia
PN-91/M-54910 Wodociągi. Zabudowa zestawów wodomierzowych w instalacji wodociągowej
3. Normy zagraniczne
Niemcy DIN 1988 Teil 3 Technische Regeln für Trinkwasser-Installationen (TRWI): Ermittlung der Rohrdurchmesser, Technische Regel
des DVGW
Czechosłowacja ČSN 736655 Wypocet vnitrnich vodovodu
Wielka Brytania BS
6700:1987 Design, installation, testing and maintenance of sérvices supplying water for domestic use within buildings
and their curtilages
4. Wykaz dokumentów wykorzystanych przy opracowaniu normy
Zarządzenie nr 60 Ministra Budownictwa i PMB
z dnia 29 grudnia 1970 r. w sprawie warunków technicznych jakim powinny odpowiadać
instalacje wodociągowe i kanalizacyjne, Dz. Bud. nr 1/71
Rozporządzenie Ministra Administracji GTiOS z dnia 03 lipca 1980 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać
budynki, Dz. U. 17/80
Zarządzenie Ministra Administracji GTiOS z dnia 19 stycznia 1980 r. w sprawie wyposażenia i wykańczania mieszkań i budynków
mieszkalnych w uspołecznionym wielorodzinnym budownictwie mieszkaniowym dla ludności nierolniczej, Mon. Pol. 5/80.
PN-92/B-01706 – Instalacje wodociągowe. Wymagania w projektowaniu
Wydrukowano z programu Integram 2.0
Strona 19
Rozporządzenie Ministra Zdrowia i
Opieki Społecznej z dnia 31 maja 1977 r. w sprawie warunków jakim powinny odpowiadać woda do
picia i na potrzeby gospodarcze z dnia 15 czerwca 1977 r., Dz.U. nr 18.
Zarządzenie nr 47 Ministra Gospodarki Terenowej i Ochrony Środowiska z dnia 10 sierpnia 1974 r. w sprawie wytycznych projektowania
instalacji centralnej ciepłej wody w budownictwie mieszkaniowym wielorodzinnym, Dz. Bud. nr 6/74.
5. Instytucje uprawnione do wydawania świadectw:
- o dopuszczeniu materiału lub wyrobu do kontaktu z wodą do picia i na potrzeby gospodarcze - Państwowy Zakład Higieny,
- o dopuszczeniu do stosowania w budownictwie materiału lub wyrobu w zakresie instalacji wodociągowej - Centralny Ośrodek Badawczo-
Rozwojowy Techniki Instalacyjnej "INSTAL" w Warszawie,
- o dopuszczeniu do eksploatacji i obrotu urządzeń energetycznych - Departament Gospodarki Energetycznej i Paliwowej Ministerstwa
Przemysłu.
6. Autorzy projektu normy: dr inż. Stanisław Sosnowski, Instytut Zaopatrzenia w Wodę i Budownictwa Wodnego Politechniki
Warszawskiej i zespół.
7. Deskryptory: 0224864 - instalacje wodociągowe i kanalizacyjne, 0260740 - projektowanie, 0396727 - wymagania.
Patrz Informacje dodatkowe p. 5.
PN-92/B-01706 – Instalacje wodociągowe. Wymagania w projektowaniu
Wydrukowano z programu Integram 2.0
Strona 20