Opracowanie Natalia Dreszel np. podręcznika „Postępowanie administracyjne i sądowo-administracyjne” (Adamiak, Borkowski)
Uniwersytet Wrocławski, Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii
Stan prawny na rok 2007

1.Zdolność świadka i biegłego w pa
2.Decyzja organu odwoławczego w pa i op

3.Egezkucja z tytułów obcych

1.Organizacja społeczna i jej pozycja w pa.
2.Metody ustalania właściwości sądu administracyjnego. Regulacja zawarta w ustawie psa

3.Niedopuszczalność egzekucji

1. System zasad w post. admin.
2. Tryb składania skargi do wsa i gwarancje skuteczności wniesienia.

3. Sytuacja osoby trzeciej w post. Egzekucyjnym

1. Decyzja administracyjna i jej struktura.
2. Przesłanki wznowienia postępowania sądowo-administracyjnego i jego zakres przedmiotowy.

3. Umorzenie postępowania egzekucyjnego.

1.Kontrola prokuratorska w kpa
2.Dopuszczalność skargi w psa

3.Środki zaskarżenia w postępowaniu egzekucyjnym i psa

1.Forma wszczęcia postępowania w pa i op
2.Dopuszczalność dowodu w psa

3.Nadzór w postępowaniu egzekucyjnym

1.Postanowienie o przekazaniu, postanowienie o zwrocie w postępowaniu ogólnym i szczególnym
(chodzi o art. 65 i 66 k.p.a.)

2.Obalenie prawomocności orzeczeń sądu administracyjnego
3.Zawieszenie postępowania egzekucyjnego

1.Czynności weryfikacyjne postępowania skargowego

2.Wymagania formalne podania, skutki braku
3.Legitymacja skargi do WSA

1. Geneza polskiego prawa o postępowaniu administracujnym.

2. Granice rozporządzalności prawem odwołania i zażalenia.
3. Zasady pokrywania kosztów w postępowaniu administracyjnym.

1.Wywłaszczenie praw nabytych

2.Zasada pisemności
3.Zawieszenie i umorzenie w psa

1.Pojęcie kodyfikacji pa

2.Przesłanki uchylenia decyzji, postanowienia w trybie wznowienia postępowania
3.Prawomocność orzeczeń sądu admin. Granice powagi rzeczy osądzonej

1.Przesłanki dopuszczalności ugody.

2.Relacje między weryfikacją w trybie adm. i na drodze sądowej.
3.Zakres stosowania postępowania skargowo wnioskowego.

1.Wlasciwosc delegacyjna w post. adm. i podatkowym.

2.Decyzja nieistniejąca.
3.Roszczenia odszkodowawcze w pa lub psa

1. Właściwość instancyjna. Sposób ustalenia

2. Instytucja nadzoru i instytucja odwołalności w postępowaniu administracyjnym i podatkowym.
3. Wyjatki od związania skargą kasacyjną

1.Właściwość organów w pa i op (pojęcie, rodzaje, sposób ustalenia, skutki naruszenia)
2.Postanowienia zaskarżalne do WSA (egz. i zabezp. też)

3.Wierzyciel w postępowaniu egzekucyjnym.

1.Koncepcja legitymacji strony w doktrynie i kpa

2.Moc skargi do sądu admin.
3.Granice postępowania rozpoznawczego w postęp. Odwoławczym

1.Pojecie i klasyfikacja dowodów

2.Relacje między trybami zwykłym a nadzwyczajnym
3.Formy postępowania rozpoznawczego przed WSA (rozprawa, postępowanie uproszczone)

1.Domniemanie prawidłowości decyzji

2.Prawo pomocy w postępowaniu sadowo-administracyjnym
3.Stosunek postępowania skargowo-wnioskowego do orzekającego

1.Kompetencja ogólna

2.Przesłanki przywrócenia terminu w postępowaniu sądowoadm.
3.Środki zaskarżenia w postępowaniu w sprawie wydawania zaświadczeniach

1.Skarga na bezczynność organu adm.

2.Sankcje nieważności w odwołaniu-dopuszczalność
3.Nieważność orzeczenia w sądówce

1.Pojęcie postępowania administracyjnego (tryby/stadia/rodzaje)

2.Postępowanie wstępne w postępowaniu sądowoadm.
3.Zarzut

1.Kontrola zewnętrzna- rozstrzyganie sporów o właściwość między organami a sądami

2.Kontrola wykonania decyzji przez organ
3.Zbieg egzekucji

1.Wpływ postępowania cywilnego na administracyjne (pa i op)

2.Granice rozpoznania w skardze do WSA a granice rozpoznania w skardze kasacyjnej
3.Ochrona wierzyciela w postępowaniu egzekucyjnym przed bezczynnością org. egz

1.Rodzaje ochrony strony w pa i op

2.Skarga na niewykonanie wyroku WSA
3.Zasada wyboru środka egzekucyjnego

1.Moc dowodowa dokumentów prywatnych w pa i op (sposób obalenia, przeciwdowód)

2.Skarga na akty Pr. miejscowego i uchwały
3.Formy współpracy z państwami zagranicznymi

1.Funkcja ochronna

2.Przesłanki nieważności decyzji w pa i op
3.Podstawy zaskarżalności postanowienia w sadowoadmin.

1.Obowiązek współdziałania organów, skutki nieprzestrzegania..

2.Wymogi formalne skargi do WSA/NSA i konsekwencje braków (niestety nie wiem czy chodziło o
skargę do WSA czy NSA, możliwe, że to 2 odrębne zestawy :> )

3.Postępowanie zabezpieczające

1) Wielość stron a współuczestnictwo formalne
2) Roszczenia odszkodowawcze w postępowaniu administracyjnym i podatkowym. Tryb

dochodzenia.
3) Właściwość WSA a NSA

1. Instytucje służące realizacji zasady szybkości postępowania w kpa i op. Obrona strony przed
bezczynnością organu

2. Dopuszczalność sankcji nieważności w postępowaniu odwoławczym (jest niedopuszczalna!)
3. Unieważnienie prawomocnych orzeczeń sądów administracyjnych

1.Zasady postępowania dowodowego

2.Granice rozpoznania skargi kasacyjnej
3.Środki zaskarżenia na drodze sądowej w postępowaniu egzekucyjnym

1 instytucje realizacji zasady prawdy obiektywnej w k.p.a i o.p
2 granice rozporządzalności prawem skargi w postępowaniu sądowo-administracyjnym

3 tytuł wykonawczy

1.Zakres postępowania administracyjnego ogólnego i przesłanki jego wyznaczenia
2.Skarga kasacyjna a zażalenie w sądowo-administracyjnym.

3.Tytuł egzekucyjny w postępowaniu egzekucyjnym

1.Relacja między trybami nadzwyczajnymi
2.Gwarancje wykonania orzeczenia

3.Strona a podmiot na prawach strony

1. Rozprawa w postępowaniu administracyjnym i podatkowym. Tryb organizacji i przeprowadzenia.
2. Pojęcie i klasyfikacja środków zaskarżenia.

3. Reprezentacja stron w postępowaniu sądowo-administracyjnym.

1.Rozstrzyganie sporów kompetencyjnych w kpa i op
2.Prawo odwołania i zażalenia w kpa i op

3.Sytuacja zobowiązanego w pe

1.Umorzenie postępowania admin.
2.Legitymacja do skargi kasacyjnej. Przymus zastępstwa

3.Przesłanki negatywne w trybach nadzwyczajnych

1.Postępowanie administracyjne ogólne a szczególne
2.Teoria wadliwości decyzji. System weryfikacji.

3.Samokontrola a mediacja w postępowaniu sądowo-administracyjnym.

1.Wyłączenie pracownika, organu, członka org.
2.Postępowanie rozpoznawcze w kpa

3.Zasada zagrożenia, konsekwencje prawne naruszenia

1.Doręczenia w kpa i op
2.Postanowienia o zwrocie, przekazaniu….

3.Usunięcie wad nieistotnych

1.Formy postępowania wyjaśniającego w kpa i op
2.Sytuacja, stosunek egzekucji administracyjnej i sądowej (chodziło o zbieg)

3.Zakaz reformationis in peius w kpa i sądowoadmin.

1.Koncepcja legitymacji procesowej w doktrynie
2.Zasada zagrożenia. Konsekwencje prawne naruszenia

3.Wyłączenie pracownika i organu…

1.Dopuszczalność/Niedopuszczalność skargi do WSA
2.Przedmiot trybów nadzwyczajnych

3.Instytucje wyznaczające kompetencję szczególną

1.Zasada czynnego udziału stron. Wyjątki i skutki naruszenia.

2.Środki bezwzględnie suspensywne w pa i op
3.Postanowienia WSA, zaskarżalność, wyjątki

1.Pojęcie kodyfikacji

2.Przesłanki uchylenia decyzji, postanowienia w trybie wznowienia postępowania
3.Prawomocność orzeczeń sądu admin. Granice powagi rzeczy osądzonej

1.Funkcja prewencyjna i represyjna postępowania administracyjnego albo sądowego

2.Skarga do WSA na akty nadzoru
3.Postępowanie w sprawie wydawania zaświadczeń

1. strona, a podmiot na prawach strony
2. Rodzaje wyroków WSA i ich podstawy prawne

3. Postępowanie egzekucyjne uproszczone

1.Decyzja ostateczna a prawomocna
2.Ochrona skarżącego w postęp.

3.Prawomocne orzeczenie sądu admin. a tryby nadzwyczajne w postęp. admin

1.Funkcje prawa administracyjnego procesowego ze względu na porządek prawny.
2.Uchylenie lub zmiana decyzji prawidłowej lub dotkniętej wadą niekwalifikowaną

3. Podstawy skargi kasacyjnej. Wymogi materialne - konsekwencje ich braku.

1. Terminy. Pojęcie i rodzaje. Sposób obliczania i konsekwencje uchybienia dla stron i organu.
2. Postępowanie w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji.

3. Moc środków odwoławczych w egzekucji (rodzaje zarzutów i ich moc)

1.Doręczenia i ich skutki prawne w op i pa
2.Tryby usuwania wad nieistotnych

3.Skarga na inne akty i czynności WSA

1.Koszty i opłaty w pa i op
2.Legitymacja do wniesienia odwołania i zażalenia

3.Obowiązki i uprawnienia organu w psa

1.Oświadczenie stron a przesłuchanie strony
2.Orzeczenia NSA

3.Koszty egzekucji

1.Definicja i struktura postanowienia
2.Sankcja nieważności w wyrokach WSA

3.Wszczęcie postępowania egzekucyjnego

1.Instytucja ochrony trwałości decyzji
2.Zakres i przesłanki skargi na bezczynność do WSA

3.Stosunek postępowania egzekucyjnego do orzekającego.

1.Moc dowodów w pa i op
2.Zaskarżalność decyzji do WSA

3.Organ egz. – rodzaje właściwości, sposób ustalenia

1.Wymogi podania w postępowaniu administracyjnym i podatkowym. Konsekwencje
niedochowania.

2.Konstrukcja legitymacji do złożenia skargi do WSA.
3.Czynnosci weryfikacyjne postępowania skargowe (uniwersalnego).

1. Prokurator w k.p.a.

2. Niedopuszczalność skargi do WSA
3. Środki administracyjnej obrony w postępowaniu egzekucyjnym

1. Decyzja nieistniejąca

2. Organizacja społeczna w k.p.a.
3. Zarzut w postępowaniu egzekucyjnym

1 Domniemanie i uprawdopodobnienie

2 Doręczenie w post adm. i sadowo-administracyjnym.
3 Koszty egzek.

1. Koszty i opłaty w post. Adm. i podatkowym.
2. Legitymacja do wniesienia odwołania i zażalenia

3. Obowiązki i uprawnienia organu w SA

1. Spory o właściwość w kpa i op.
2. Stadia w postępowaniu w sprawie wznowienia postępowania w kpa i op.

3. Skarga na przewlekłość postępowania sądowo-administracyjnego.

1. Zawieszenie postępowania administracyjnego i podatkowego
2. Zakres zastosowania ustawy egzekucyjnej

3. Zastosowanie sankcji wzruszalności w SA

1. Moc dowodów w postępowaniu administracyjnym i postępowaniu podatkowym.
2. Zaskarżalność decyzji do wojewódzkiego sądu administracyjnego.

3. Organ egzekucyjny. Właściwość, ustalanie, rodzaje.

1. Właściwość w kpa
2. Zaskarżalność postanowień do wojewódzkiego sądu administracyjnego.

3. Wierzyciel.

1.Sytaucja zobowiązanego w post egz.
2.Prawo zażalenia i prawo odwołania w kpa i op.

3.Rozstrzyganie sporów kompetencyjnych w kpa i op.

2/1. Organizacja społeczna i jej pozycja w pa.

Organizacja społeczna – rozumie się przez to organizacje zawodowe, samorządowe,

spółdzielcze i inne organizacje społeczne. Przyznanie praw procesowych strony organizacji
społecznej jest uzależnione od spełnienia łącznie dwóch przesłanek:

jest to uzasadnione celami statutowymi organizacji – co ma miejsce wtedy, gdy sprawa będąca
przedmiotem danego postępowania mieści się w zadaniach organizacji określonych w statucie,

zachodzi potrzeba ochrony interesu społecznego – z czym będziemy mieli do czynienia wtedy,
gdy skutki decyzji wpływać będą na sytuację prawną nie tylko strony, ale również innych

podmiotów, na otoczenie.

Organizacja społeczna ma następujące prawa procesowe:

żądania wszczęcia postępowania w indywidualnej sprawie – regułą jest, że gdy chodzi o
przyznanie uprawnienia, to postępowanie jest wyznaczane na wniosek strony, gdy zaś chodzi o
nałożenie na stronę obowiązku, o pozbawienie lub ograniczenie uprawnień, to następuje to z

urzędu. Prawo procesowe stanowi, że gdy organ wszczyna postępowanie z urzędu w sprawie, w
której prawo materialne wymaga wniosku strony, a robi to mając na uwadze ważny jej interes,

to musi w toku postępowania uzyskać zgodę strony na jego prowadzenie, jeżeli zgody takiej nie
uzyska, musi postępowanie umorzyć. Organizacja społeczna może żądać wszczęcia

postępowania wtedy, gdy przepisy prawa materialnego dopuszczają wszczęcie postępowania z
urzędu. Organ administrujący, uznając żądanie organizacji społecznej za uzasadnione, wydaje

postanowienie o wszczęciu postępowania z urzędu. Na postanowienie odmowne organizacja
społeczna może wnieść zażalenie, a następnie skargę do NSA.

dopuszczenia jej do już toczącego się postępowania – niezależnie od tego, czy zostało ono
wszczęte na wniosek strony, czy z urzędu. Dopuszczenie organizacji społecznej do
postępowania następuje w drodze postanowienia. Na postanowienie odmowne służy organizacji

zażalenie, a następnie skarga do NSA. Organ musi postanowienie odmowne uzasadnić pod
względem faktycznym i prawnym. Zasadność odmowy będzie poddana kontroli organu

wyższego stopnia oraz kontroli NSA. Do kpa wprowadzono przepisy o udziale organizacji
społecznej na prawach strony w celu poddania kontroli społecznej działania organów

administrujących. Poza tym wprowadzono rozwiązanie, w myśl którego skarga pochodząca od
osób trzecich stanowi materiał rozpoznawany z urzędu przez organ, a wnoszą ten materiał też

podmioty nie mające interesu prawnego w sprawie. Organizacja społeczna dopuszczona już do
postępowania ma prawa strony zgodnie z art.31 § 3. Organ administrujący ma obowiązek

powiadomienia organizacji społecznej o wszczęciu postępowania w sprawie innej osoby, jeżeli
organ ten uzna, że organizacja może być zainteresowana udziałem w tym postępowaniu ze

względu na swoje cele statutowe i gdy leży to w interesie społecznym.

2/2 Metody ustalania właściwości sądu administracyjnego. Regulacja zawarta w

ustawie psa.

Zgodnie z art. 184 Konstytucji i art. 2 ustawy – Prawo o ustroju sądów administracyjnych: „Sądami
administracyjnymi są Naczelny Sąd Administracyjny oraz wojewódzkie sądy administracyjne.

Właściwość rzeczową i miejscową wojewódzki sądów administracyjnych reguluje art. 13 ustawy

psa. Artykuł 13 par 1 przyjął zasadę, że wojewódzkie sądy adm. są właściwe we wszystkich
sprawach sądowo administracyjnych – z wyjątkiem spraw dla których zastrzeżona jest właściwość

Naczelnego Sądu Adm. Wojewódzkie sądy adm. są właściwe do rozpoznawania wyżej
wymienionych skarg.

Właściwość miejscową reguluje art. 13 par 2, stanowiąc : „Do rozpoznawania sprawy właściwy jest
wojewódzki sąd administracyjny, na którego obszarze właściwości ma siedzibę organ adm.

publicznej, którego działalność została zaskarżona. Od tej reguły może zostać wprowadzone
rozwiązanie szczególne, a mianowicie art. 13 par 3 przyznaje Prezydentowi RP delegację ustawową,

d przekazania w drodze rozporządzenia, wojewódzkiemu sądowi administracyjnemu rozpoznania
spraw określonego rodzaju innego sądu adm. jeżeli wymagają tego względy celowości

Wojewódzki sąd adm. właściwy w chwili wniesienia skargi, pozostaje właściwy aż do ukończenia
postępowania choćby podstawy właściwości zmieniły się w toku sprawy, chyba że przepis

szczególny stanowi inaczej.

Właściwość Naczelnego Sądu Administracyjnego.

Zgodnie z art. 15 par 1 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Naczelny
Sąd Administracyjny:

- rozpoznaje środki odwoławcze od orzeczeń wojewódzkich sądów adm., stosownie do przepisów
ustawy

- podejmuje uchwały mające na celu wyjaśnienie przepisów prawnych, których stosowanie
wywołało rozbieżności w orzecznictwie sądów adm.,

- podejmuje uchwały zawierające rozstrzygnięcie zagadnień prawnych budzących poważne
wątpliwości w konkretnej sprawie sąd. - adm.,

- rozstrzyga spory o właściwość między organami jednostek samorządu terytorialnego i między
samorządowymi kolegiami odwoławczymi, o ile odrębna ustawa nie stanowi inaczej oraz spory

kompetencyjne między organami tych jednostek a org. adm. rządowej
-rozpoznaje inne sprawy należące do właściwości Naczelnego Sądu Adm. na mocy odrębnych

ustaw.

3/2. Tryb składania skargi do WSA i gwarancje skuteczności wniesienia.

Zgodnie z art. 54 par 1 ustawy psa „Skargę do sądu adm. wnosi się za pośrednictwem organu,
którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi”. Organ nie jest właściwy do podjęcia

czynności sprawdzających dopuszczalność skargi, legitymacje skarżącego czy spełnienie wymagań
formalnych. Organ obowiązany jest przekazać skargę sądowi wraz z aktami sprawy i odpowiedzią

na skargę w terminie 30 dni od dnia jej wniesienia.

Tryb POŚREDNI wnoszenia skargi wymagał ustanowienia gwarancji wypełnienia przez organ
obowiązku przekazania skargi sadowi. Ustawa psa ustanowiła 4 cztery rodzaje gwarancji wykonania

obowiązku przez organ, a mianowicie:

- wymierzenie przez sąd na wniosek skarżącego grzywny organowi w wysokości dziesięciokrotnego
przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej w roku poprzednim,

ogłoszonego prze Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego na podstawie odrębnych przepisów.
POSTANOWIENIE o naożeniu grzywny może być nałożone na posiedzeniu niejawnym.

- jeżeli organ nie przekazał skargi pomimo wymierzenia grzywny, sąd może na ządanie skarżącego

rozpoznać sprawę na podstawie nadesłanego odpisu skargi, gdy stan faktyczny i prawny
przedstawiony w skardze nie budzi uzasadnionych wątpliwości

- zawiadomienie przez skład orzekający lub prezesa sądu organów właściwych do rozpatrzenia

petycji, skarg i wniosków o rażących przypadkach naruszenia obowiązków przez organ.

- możliwość rozpoznania sprawy w trybie uproszczonym (art. 121 psa)

3/3. Sytuacja osoby trzeciej w postępowaniu egzekucyjnym.

Ustawa o postępowaniu egzekucyjnym w administracji reguluje sytuacje prawna osoby trzeciej. W
tym zakresie można wyróżnić:

- po pierwsze, sytuacje gdy osoba trzecia jest zainteresowana wszczęciem post. egzekucyjnego,

które nie zostało podjęte. W p.e.a nie zostały przyjęte jednolite rozwiązania, a to z tego względu,
że zakres uprawnień osoby trzeciej jest różny w zależności od rodzaju tytułu egzekucyjnego. Jak

już zostało wskazane, gdy obowiązek wypływa z orzeczenia sądowego, orzeczenia innego organu
oraz bezpośrednio z przepisu prawa, gdy organ lub instytucja bezpośrednio zainteresowana lub

powołana do czuwania nad wykonaniem obowiązku nie podejmuje czynności w celu wszczęcia
egzekucji lub takiej jednostki brak, osoba trzecia nabywa status wierzyciela (art. 5 par 2 pkt 1

pea). Jeżeli natomiast obowiązek wynika z innych tytułów egzekucyjnych (np. decyzji), osoba,
której interes prawny lub faktyczny został naruszony w wyniku niewykonania obowiązku , oraz

organ zainteresowany wykonaniem obowiązku mają prawo skargi na bezczynność wierzyciela do
orany wyższego stopnia. Na postanowienie o oddaleniu skargi służy zażalenie. W takich

przypadkach zatem osoba nie nabywa statusu wierzyciela, a może bronić się tylko składając
skargę;

- po drugie, sytuacje dotycząca obrony osoby trzeciej przed egzekucją skierowana do rzeczy lub

prawa majątkowego, do którego rości sobie prawa (art. 38 pea, zobaczyć na ten temat środki
zaskarżenia).

4/1. Decyzja administracyjna i jej struktura.

W przepisach prawa materialnego decyzja adm. może występować pod różnymi nazwami, np.
zezwolenia, pozwolenia, zgody, koncesji. Nazwa użyta w przepisach nie jest w tym przypadku

istotna przy kwalifikowaniu danego aktu jako poddanego rygorom procesowym ustanowionym w
kpa, w niektórych zresztą przypadkach tylko z samej treści przepisów materialnych wynika, że

organ adm. publicznej jest powołany do podjęcia rozstrzygnięcia , będącego decyzja
administracyjną w rozumieniu przepisów kpa, a więc takiego które powinno spełniać wszystkie

wymagania formalne wynikające z tych przepisów.
Niezachowanie wymagań formalnych nie pozbawia rozstrzygnięcia sprawy charakteru decyzji, jeśli

jest w nim co najmniej jedno „oznaczenie organu administracji państwowej wydającego akt,
wskazanie adresata aktu, rozstrzygnięcie o istocie sprawy oraz podpis osoby reprezentującej organ

adm.” i chociaż będzie to decyzja wadliwa pod względem formy to może wywołać skutki
materialno-prawne i być poddana kontroli sądu administracyjnego.

Elementy, które powinna zawierać decyzja są wyliczone w art. 107 par 1 kpa. Otóż zgodnie z nim

decyzja powinna zawierać : oznaczenie organu adm. publ., datę wydania, oznaczenie strony lub
stron, powołanie podstawy prawnej, rozstrzygniecie, uzasadnienie faktyczne i prawne, pouczenie

czy i w jakim trybie służy od niej odwołanie, podpis z podaniem imienia i nazwiska oraz stanowiska
służbowego osoby upoważnionej do wydania decyzji”, a ponadto powinna on zawierać pouczenie co

do formy wstąpienia na drogę sądową jeżeli istnieje taka możliwość w sprawie. Te same elementy
ma zawierać decyzja w sprawie podatkowej w myśl art. 210 par 1i2 op.

Te same elementy powinna zawierać decyzja częściowa, o której stanowi art. 104 par 2 kpa. Jej

rozstrzygnięcie będzie okrojone w stosunku do przedmiotu sprawy i tak samo uzasadnienie będzie
dotyczyło części sprawy, ale musi ona przy tym odpowiadać wszystkim wymaganiom formy

przewidzianej dla decyzji rozstrzygających całą sprawę. Art. 207 o.p. nie daje podstaw do wydania
decyzji częściowej w sprawach podatkowych.

Decyzja może zawierać klauzule dotycząca jej wykonania w postaci rygoru natychmiastowej

wykonalności, który możebyć jej nadany od razu lub później w drodze osobnego postanowienia
(art. 108 par 1 kpa). Decyzje w sprawach podatkowych zawsze są natychmiast wykonalne w

świetle art. 224 par 1 o.p. a tylko w pewych przypadkach możliwe jest ich wstrzymanie przez organ
podatkowy.

Do decyzji mogą zostać dołączone postanowienia dodatkowe, takie jak warunek zawieszający lub

rozwiązujący, termin ważności decyzji, lub tzw. zlecenie, czyli obowiązek wykonania czynności
dodatkowych. Naruszenie tych obowiązków może dać podstawę do uchylenia decyzji na podstawie

art. 162 par 2 kpa.

4/2. Przesłanki wznowienia postępowania sądowo-administracyjnego i jego zakres przedmiotowy :

Wznowienie postępowania –jest podstawową instytucją obalania orzeczeń Naczelnego Sądu
Adm. i wojewódzkich sądów administracyjnych. Tworzy ona możliwość prawną ponownego

rozpoznania i rozstrzygnięcia sprawy zakończonej prawomocnym orzeczeniem sądu, jeżeli
zachodzą wyliczone enumeratywnie wyliczone w ustawie przyczyny wznowienia postępowania.

Zakres przedmiotowy wyznacza art. 270 psa stanowiąc : „W przypadkach przewidzianych w

dziale niniejszym można żądać wznowienia postępowania, które zostało zakończone prawomocnym
orzeczeniem”. Ustawa nie ogranicza przedmiotu wznowienia postępowania wyrokiem. Stanowi

bowiem, że można żądać wznowienia postępowania, które zostało zakończone prawomocnym
orzeczeniem. Dopuszczalne jest więc wznowienie post. zarówno gdy postępowanie zakończone

zostało wyrokiem jak i gdy zostało zakończone prawomocnym postanowieniem.

Określając zakres przedmiotowy wznowienia postępowania należy wskazać, że niedopuszczalne jest
dalsze wznowienie postępowania (niezależnie od tego kto wnosi skargę, i od tego na jakich

przyczynach skarga jest oparta) zakończonego prawomocnym orzeczeniem wydanym na skutek
skargi o wznowienie postępowania (art. 285psa). Nie dotyczy to sytuacji, w której postępowanie

zostało zakończone odrzuceniem skargo o wznowienie.

Przesłanki dopuszczalności wznowienia postępowania:
Pozytywne: (art.145§1 i art.145a)

1.) Decyzja jest ostateczna.
2.) Decyzja dotknięta jest jedną z następujących wadliwości:

a) Dowody, na których podstawie ustalono istotne dla sprawy okoliczności faktyczne, okazały

się fałszywe,

b) Decyzja wydana została w wyniku przestępstwa,
c) Decyzja wydana została przez pracownika lub organ administracji publicznej, który podlega

wyłączeniu stosownie do art. 24, 25 i 27,

d) Strona bez własnej winy nie brała udziału w postępowaniu,

e) Wyjdą na jaw istotne dla sprawy nowe okoliczności faktyczne lub nowe dowody istniejące w

dniu wydania decyzji, nie znane organowi, który wydał decyzję,

f) Decyzja wydana została bez uzyskania wymaganego prawem stanowiska innego organu,
g) Zagadnienie wstępne zostało rozstrzygnięte przez właściwy organ lub sąd odmiennie od

oceny przyjętej przy wydaniu decyzji (art. 100 § 2),

h) Decyzja została wydana w oparciu o inną decyzję lub orzeczenie sądu, które zostało

następnie uchylone lub zmienione.

Trybunał Konstytucyjny orzekł o niezgodności aktu normatywnego z Konstytucją, umową

międzynarodową lub z ustawą, na podstawie, którego została wydana decyzja.

Negatywne:

1.) Upływ określonego okresu czasu od chwili doręczenia decyzji lub jej ogłoszenia:

Uchylenie decyzji z przyczyn określonych w art. 145 § 1 pkt 1 i 2 nie może nastąpić, jeżeli
od dnia doręczenia lub ogłoszenia decyzji upłynęło dziesięć lat,

Uchylenie decyzji z przyczyn określonych w art. 145 § 1 pkt 3-8 oraz w art. 145a, nie może
nastąpić, jeżeli od dnia doręczenia lub ogłoszenia decyzji upłynęło pięć lat.

2.) Jeżeli w wyniku wznowienia postępowania mogłaby zapaść wyłącznie decyzja odpowiadająca w

swej istocie decyzji dotychczasowej.
Wznowienie postępowania następuje z urzędu lub na żądanie strony. Gdy strona nie brała udziału

w postępowaniu bez własnej winy bądź, gdy żądanie wznowienia postępowania ma nastąpić z
powodu orzeczenia TK o niezgodności aktu normatywnego z Konstytucją, umową międzynarodową

lub ustawą, wznowienie postępowania może nastąpić tylko na żądanie strony. Urzędu o.a.p. może
wszcząć postępowanie: - z własnej inicjatywy, - na skutek wniosku organizacji społecznej, - w

wyniku złożenia przez osobę trzecią skargi powszechnej, oraz - w skutek sprzeciwu wniesionego
przez prokuratora.

4/3. Umorzenie postępowania egzekucyjnego.

Umorzenie postępowania egzekucyjnego – oznacza jego zakończenie bez osiągnięcia

właściwego celu z woli wierzyciela lub na skutek trwałych przyczyn, powodujących
niedopuszczalność, bezprzedmiotowość lub niecelowość prowadzenia egzekucji. Umorzenie

postępowania egzekucyjnego następuje z urzędu lub na wniosek wierzyciela lub zobowiązanego.
1) umorzenie postępowania egzekucyjnego z urzędu – następuje w następujących

przypadkach:
a) jeżeli obowiązek został przed wszczęciem postępowania wykonany;

b) jeżeli obowiązek nie jest wymagalny, został umorzony lub wygasł z innego powodu albo jeżeli

obowiązek nie zaistniał;

jeżeli egzekwowany obowiązek został określony niezgodnie z treścią obowiązku wynikającego z
decyzji organu administracyjnego, orzeczenia sądowego albo bezpośrednio z przepisu prawa;

d) gdy zachodzi błąd co do osoby zobowiązanego lub gdy egzekucja nie może być prowadzona ze

względu na osobę zobowiązanego;

e) jeżeli obowiązek o charakterze niepieniężnym okazał się niewykonalny;

f) w razie śmierci zobowiązanego, gdy obowiązek jest ściśle związany z osobą zmarłego;
g) jeżeli egzekucja administracyjna lub zastosowany środek egzekucyjny są niedopuszczalne albo

brak uprzedniego upomnienia zobowiązanego;

h) jeżeli postępowanie egzekucyjne zawieszone na żądanie wierzyciela nie zostało podjęte przed

upływem roku od dnia zgłoszenia tego żądania;

jeżeli jest oczywiste, że w postępowaniu egzekucyjnym dotyczącym należności pieniężnej nie

uzyska się kwoty przewyższającej wydatki egzekucyjne;

w innych przypadkach (np.: art.125 – w razie wykonania obowiązku określonego w tytule
wykonawczym, nałożone, a nie uiszczone lub nie ściągnięte grzywny w celu przymuszenia)

1) umorzenie postępowania egzekucyjnego na wniosek wierzyciela lub zobowiązanego
Umorzenie postępowania powoduje uchylenie dokonanych czynności egzekucyjnych. W mocy

pozostają jednak prawa osób trzecich nabyte na skutek tych czynności. Umorzenie postępowania
egzekucyjnego następuje na podstawie postanowienia. Na postanowienie o umorzeniu lub na

postanowienie o odmowie umorzenia służy zażalenie.

10/01. Wywłaszczenie praw nabytych.

Zgodnie z art.155 kpa decyzja ostateczna, na mocy której strona nabyła prawo, może być

w każdym czasie za zgodą strony uchylona lub zmieniona przez organ administracji
publicznej, który ją wydał, lub przez organ wyższego stopnia, jeżeli przepisy szczególne

nie sprzeciwiają się uchyleniu lub zmianie takiej decyzji i przemawia za tym interes
społeczny lub słuszny interes strony. Ochrona praw nabytych z decyzji przez strony jest

zapewniana przede wszystkim przez:

ustanowienie obowiązku uzyskania zgody strony na wzruszenie decyzji – stanowi
podstawową przesłankę stosowania przepisu art.155, jej brak lub wadliwość prowadzi do

rażącego naruszenia prawa. Zgoda stron nie może być ani dorozumiana, ani domniemana.
Tylko i wyłącznie zgoda udzielona wprost i wyraźnie, przez stosowne oświadczenie złożone

organowi administracji publicznej, może stanowić jedną z przesłanek zmiany lub uchylenia
ostatecznej decyzji na podstawie art.155. Bez zgody strony można zmienić na jej niekorzyść

decyzję, z której czerpie ona prawa nabyte, tylko w przypadku, gdy przepis prawny wprost tak
stanowi.

respektowanie wymagań interesu społecznego lub słusznego interesu strony –
wprowadzenie jako przesłanki dodatkowej zgodności wzruszenia decyzji z interesem
społecznym i interesem jednostki powoduje znacznie ważniejszy skutek, ponieważ sprawia, że

organ administracyjny nie może w rozpoznaniu sprawy na podst.art.155 nie ustosunkować się
do celowości wzruszenia decyzji. Stosowanie przesłanki uwzględniania słusznego interesu

strony ma zapewnić ochronę strony.

Pojęcie praw nabytych oznacza, że następuje jakieś przysporzenie na rzecz określonego

podmiotu w jego sferze prawnej. Podmiotem tym będzie strona, która odpowiada przesłankom z
art.28 i 29 . Charakteryzując najogólniej prawa nabyte z decyzji można je utożsamić z każdą

korzyścią, jaką strona wyciągnie pod względem prawnym z załatwienia jej sprawy decyzją
administracyjną. Korzyści te powstają w sferze prawa materialnego, dopuszczając określone

działanie, zaniechanie, nie czynienie jednostki, tworząc podstawę do domagania się określonych
zachowań lub świadczeń od innych podmiotów. Treścią prawa nabytego będzie rozstrzygnięcie o

obowiązkach jednostki.

5/3. Środki zaskarżenia w postępowaniu egzekucyjnym i psa.

Środki zaskarżenia ze względu na organy właściwe do ich rozpatrzenia i rozstrzygnięcia dzieli się

na środki zaskarżenia służące w drodze administracyjnej oraz w drodze sądowej.
Środki zaskarżenia służące w drodze sądowej – do środków tych zaliczamy: zarzut, zażalenie,

skargę na czynności egzekucyjne, wniosek o wyłączenie spod egzekucji prawa do rzeczy lub innego
prawa majątkowego, żądanie zmiany lub sprostowania wezwania, żądanie uchylenia lub zmiany

postanowienia w trybie przepisów kpa o wznowieniu postępowania oraz o zmianie lub uchyleniu
decyzji.

zarzut – jest środkiem zaskarżenia, który służy w fazie wszczęcia postępowania
egzekucyjnego. Zarzut jest także środkiem zaskarżenia w postępowaniu zabezpieczającym.
Zarzut powinien odpowiadać przesłankom formalnym podania oraz zawierać określenie

podstawy zarzutu. Termin do złożenia zarzutu wynosi 7 dni od dnia doręczenia zobowiązanemu
odpisu tytułu wykonawczego, a w postępowaniu zabezpieczającym – od dnia doręczenia

postanowienia o zabezpieczeniu. Zarzut jest środkiem zaskarżenia niedewolutywnym, albowiem
organem właściwym do jego rozpoznania i rozstrzygnięcia jest organ egzekucyjny. Organ ten

rozpoznając zarzut jest obowiązany przeprowadzić postępowanie wyjaśniające, do którego
stosuje się art.7 kpa, ustanawiający zasadę ogólną prawdy obiektywnej oraz przepisy kpa o

dowody. Rozpatrzenie zarzutu następuje po uzyskaniu wypowiedzi wierzyciela Podlega jego
rozpatrzenie w ciągu 7 dni od wniesienia zarzutu. Zarzut jest środkiem zaskarżenia względnie

suspensywnym, bo jego wniesienie nie wstrzymuje czynności egzekucyjnych . W
uzasadnionych przypadkach organ może wstrzymać wykonanie egzekucji.Legitymowanym do

złożenia zarzutu jest zobowiązany. Legitymacja ta jest zdeterminowana przez określenie
podstaw prawnych zarzutu. Wg art.33 pea, podstawą prawną wniesienia zarzutu może być

tylko:

a) wykonanie, umorzenie, przedawnienie, wygaśnięcie albo nieistnienie obowiązku,

odroczenie terminu wykonania obowiązku albo brak wymagalności obowiązku z innego powodu,
rozłożenia na raty spłaty należności pieniężnej,

c) określenie egzekwowanego obowiązku niezgodnie z treścią obowiązku wynikającego z decyzji

organu administrującego lub bezpośrednio z przepisu prawa, albo z orzeczenia sądowego,

d) błąd co do osoby zobowiązanego,
e) niewykonalność obowiązku o charakterze niepieniężnym,

f) niedopuszczalność egzekucji administracyjnej lub zastosowanego środka egzekucyjnego; brak

uprzedniego doręczenia zobowiązanemu upomnienia,

g) zastosowanie zbyt uciążliwego środka egzekucyjnego.
W wyniku przeprowadzonego postępowania wyjaśniającego organ egzekucyjny może ustalić, że:

a) nie występują przeszkody w prowadzeniu postępowania egzekucyjnego ani też nie naruszono

zasad wyboru środka egzekucyjnego i wtedy wydaje postanowienie o odmowie uwzględniania

zarzutu,

są przeszkody w prowadzeniu postępowania egzekucyjnego lub że pogwałcono zasady wyboru
środka egzekucyjnego i wówczas wydaje postanowienie o zawieszeniu postępowania, o

umorzeniu postępowania, o zastosowaniu innego środka, najmniej uciążliwego dla
zobowiązanego

zażalenie – jest środkiem zaskarżenia, służącym na postanowienia wydane w postępowaniu
egzekucyjnym. Przepisy szczególne dopuszczają ponadto wniesienie zażalenia na oszacowanie
dokonane przez poborcę skarbowego oraz na naruszenie przepisów o prowadzeniu licytacji.

Uprawnienie do złożenia zażalenia służy w postępowaniu egzekucyjnym, gdy tak stanowi
ustawa, czyli wtedy, gdy na postanowienie służy zażalenie. Pod względem treści i formy

zażalenie powinno odpowiadać wymaganiom stawianym podaniom. Wnosi się je w terminie 7
dni od dnia doręczenia lub ogłoszenia postanowienia. Organem właściwym do rozpatrzenia

zażalenia na postanowienie organu egzekucyjnego jest organ wyższego stopnia, a na zażalenia
na oszacowanie przez poborcę (termin złożenia 5 dni) czy na przeprowadzenie licytacji (termin

złożenia do 3 dni) – jest organ egzekucyjny. Zażalenie jest środkiem zaskarżenia względnie
suspensywnym, bo wniesienie zażalenia wprawdzie nie wstrzymuje postępowania

egzekucyjnego, ale organ egzekucyjny lub organ wyższego stopnia może w uzasadnionych
przypadkach wstrzymać postępowanie egzekucyjne. Do rozpatrzenia zażalenia stosuje się

odpowiednio przepisy kpa. Legitymację do złożenia zażalenia mają podmioty postępowania i
uczestnicy (zobowiązany, wierzyciel, osoby trzecie).

skarga na czynności egzekucyjne – jest środkiem zaskarżenia czynności wykonawczych
postępowania egzekucyjnego. Skarga może być wniesiona zarówno na czynności wykonawcze
organu egzekucyjnego jak i egzekutora. Ustawa nie określa legitymacji do wniesienia skargi, z

wyjątkiem wierzyciela, który może złożyć skargę na przewlekłość postępowania. Organem
właściwym do rozpatrzenia skargi jest organ egzekucyjny, w formie postanowienia, na które

służy zażalenie. Wniesienie skargi nie wstrzymuje postępowania egzekucyjnego, a tylko w
uzasadnionych przypadkach organ egzekucyjny lub organ wyższego stopnia może to uczynić.

wniosek o wyłączenie spod egzekucji rzeczy lub praw majątkowych – legitymację do
złożenia takiego wniosku ma osoba trzecia. Osoba trzecia może z tym wnioskiem wystąpić tylko
wtedy, gdy toczy się już postępowanie egzekucyjne. Po jego zakończeniu zaś ta osoba trzecia

może tylko dochodzić od zobowiązanego odszkodowania na podstawie kpc. Wniosek musi
spełnić określone wymagania formalne. Pod względem treści musi odpowiadać wymaganiom

stawianym podaniom oraz zawierać wskazanie dowodów na poparcie żądania wyłączenia rzeczy
lub praw. Termin złożenia wniosku wynosi 14 dni od dnia uzyskania wiadomości o czynności

egzekucyjnej skierowanej do rzeczy lub prawa. Organem właściwym do rozpatrzenia wniosku
jest organ egzekucyjny, który przed jego rozpatrzeniem prowadzi postępowanie wyjaśniające..

Do czasu wyjaśnienia organ egzekucyjny nie podejmuje dalszych czynności egzekucyjnych co
do rzeczy lub praw, ale czynności już dokonane pozostają w mocy. Wniosek jest rozstrzygany

w formie postanowienia. W razie postanowienia odmownego osobie trzeciej służy na to
postanowienie zażalenie.

żądanie zmiany lub sprostowania – w przypadku, gdy egzekucję z wynagrodzenia za pracę
prowadzi się dla wyegzekwowania należności pieniężnych kilku wierzycieli, organ egzekucyjny
wraz z zawiadomieniem o zajęciu wynagrodzenia za pracę zobowiązanego wzywa zakład pracy

do wypłacenia potrąconych kwot bezpośrednio tym wierzycielom, określając z zachowaniem
pierwszeństwa zaspokojenia, jaki procent każdej potrąconej kwoty należy się poszczególnym

wierzycielom. Jeżeli wierzyciel lub zobowiązany kwestionuje prawidłowość treści wezwania,
mogą w terminie 7 dni od daty doręczenia im odpisu wezwania wystąpić do organu

egzekucyjnego z żądaniem zmiany lub sprostowania wezwania. Organ rozstrzyga to żądanie w
formie postanowienia, na które zobowiązanemu i wierzycielowi służy zażalenie.

żądanie zmiany lub uchylenia postanowienia w trybie przepisów kpa o wznowieniu
postępowania oraz uchylenia i zmiany decyzji – zgodnie z art.17§3 pea postanowienia
rozstrzygające wnioski i skargi zgłoszone w toku postępowania egzekucyjnego przez

zobowiązanego, wierzyciela i osoby trzecie mogą być uchylone lub zmienione, przy
zastosowaniu przepisów kpa o wznowieniu postępowania administracyjnego oraz uchyleniu i

zmianie decyzji. Chodzi tu więc o przewidziane ustawą środki zaskarżenia w postępowaniu
egzekucyjnym. Niedopuszczalne jest jednak stosowanie do postanowień wydanych w

postępowaniu egzekucyjnym przepisów kpa o stwierdzeniu nieważności decyzji (wyłączenie
art.126 kpa).

7/03. Zawieszenie postępowania egzekucyjnego.

Zawieszenie postępowania egzekucyjnego – jest to instytucja zmierzająca do

przezwyciężenia przejściowych, usuwalnych przeszkód w prowadzeniu postępowania
egzekucyjnego. Zawieszenie umożliwia usunięcie przeszkód postępowania egzekucyjnego.

Zawieszenie postępowania następuje z urzędu lub na wniosek.

zawieszenie postępowania egzekucyjnego z urzędu – następuje:

w razie wstrzymania wykonania obowiązku, odroczenia terminu wykonania obowiązku lub
rozłożenia na raty spłaty należności pieniężnych;

w przypadku śmierci zobowiązanego, jeżeli obowiązek nie jest związany ściśle z osobą
zmarłego (zawieszenie postępowania, gdy egzekucja dotyczy obowiązku niepieniężnego, może
nastąpić na tej podstawie tylko wtedy, gdy nie zagraża to interesowi społecznemu);

gdy zobowiązany utracił zdolność do czynności prawnych i brak jest jego przedstawiciela
ustawowego (gdy przedmiotem egzekucji jest zobowiązanie niepieniężne i nie zagraża to
interesowi społecznemu);

d) w innych przypadkach przewidzianych prawem (np.: w razie śmierci lub utraty zdolności do

czynności prawnych przez przedstawiciela ustawowego osoby zobowiązanej).

zawieszenie postępowania egzekucyjnego na wniosek – wierzyciel nie ma swobody
zgłaszania żądania zawieszenia postępowania. Podstawą tego żądania muszą być uzasadnione
okoliczności prawne rodzące konieczność wstrzymania toku czynności postępowania

egzekucyjnego. Może to mieć miejsce, gdy np.: zostaje podjęte postępowanie weryfikacyjne co
do decyzji administracyjnej.

Organ egzekucyjny zawiesza postępowanie w formie postanowienia. Na postanowienie o
zawieszeniu lub o odmowie zawieszenia postępowania służy zażalenie. Czynności egzekucyjne

dokonane w postępowaniu pozostają w mocy. W razie jednak, gdy jest to uzasadnione ważnym
interesem zobowiązanego, a interes wierzyciela nie stoi

temu na przeszkodzie oraz osoby trzecie na skutek tych czynności nie nabyły praw, organ
egzekucyjny może uchylić już dokonane czynności egzekucyjne. Po ustaniu przyczyn zawieszenia,

organ egzekucyjny obowiązany jest podjąć postępowanie.

Wstrzymanie czynności egzekucyjnych – instytucja wstrzymująca czynności egzekucyjne lub

odstępująca od nich do czasu stwierdzenia, czy nie ma podstaw do zawieszenia lub umorzenia
postępowania egzekucyjnego.

Odstąpienia od czynności egzekucyjnych – instytucja odstąpienia od czynności egzekucyjnych,
gdy zobowiązany okazał dowody stwierdzające wykonanie, umorzenie, wygaśnięcie, nieistnienie

obowiązku lub też odroczenie terminu wykonania obowiązku lub też rozłożenie na raty spłat.

8/1. Czynności weryfikacyjne postępowania skargowego.

Wprawdzie samo postępowania skargowe jest jednoinstancyjne i nie ma w nim miejsca na środki
zaskarżenia, ale załatwienie skargi lub wniosku, które budzi niezadowolenie, daje podstawę do

wniesienia skargi. Nie będzie to ponowienie dawnej skargi lecz skarga powodująca wszczęcie
nowego postępowania skargowego, w którym będzie się badać rozpoznanie i załatwienie

poprzedniej skargi. Faktycznie jest wiec to środek weryfikacji załatwienia skargi, ale formalnie są to
niezależne od siebie postępowania następujące kolejno po sobie. W przypadku wniosku z art. 246

par 1 kpa, wyraznie daje osobie niezadowolonej z załatwienia wniosku uprawnienie do wniesienia
skargi. W przypadku postępowania skargowego takie dorozumiane uprawnienie wynika z

ustawowego określenia skargi w art. 277 kpa.
Ażeby tych możliwości weryfikowania postępowania nie nadużywano, w art. 239 par 1 kpa

ustanowiono ograniczenie w postaci badania wstępnego, czy ponowna skarga zawiera nowe
okoliczności, jeżeli ich nie ma to można do skarżącego zawiadomienie o podtrzymaniu poprzednio

zajętego stanowiska, powiadamiając o tym dla kontroli organ wyższego stopnia.

8/2. Wymagania formalne podania, skutki braku.

Wg. art.63§2 Podanie powinno zawierać, co najmniej:

1.) Oznaczenie wnioskodawcy – rozróżniamy w zależności od tego, kto jest wnioskodawcą.
Jeżeli osoba fizyczna, wystarcza zazwyczaj imię i nazwisko, mogą być potrzebne dokładniejsze

dane np. PESEL. Natomiast, jeżeli wnioskodawcą jest osoba prawna lub inna jednostka
organizacyjna, zwykle wystarcza nazwa, ale mogą być potrzebne inne dane tak jak REGON.

2.) Oznaczenie adresu – adresem w rozumieniu k.p.a. jest miejsce zamieszkania.
3.) Oznaczenie żądania, – czyli to, czego domagamy się od organu, może polegać np. na

wniosku dokonania pewnej czynności procesowej ( przywróceniu terminu, ponownemu rozpatrzeniu
sprawy.).

4.) Podpis.
5.) Elementy wymagane przez przepisy szczególne.

W postępowaniu adm. ogólnym i podatkowym obowiązuje zasada ograniczonego formalizmu,

wynikająca z art. 12 par 1 (125 o.p), w którym stanowi się o najprostszych środkach
zapewniających załatwienie sprawy i ujawnia się jej działanie również odnośnie do podania . W art.

63 par 2 jako elementy minimalne podania wymienia się „wskazanie osoby od której pochodzi, jej
adres i żądanie” (tę sama treść zawiera art. 128 par 2 o.p). Przepisy szczególne mogą te

wymagania zaostrzyć, np. przez obowiązek dołączenia dokumentów, skorzystanie z formularza
zawierającego znacznie więcej danych (dot. też np. deklaracji podatkowych w formie

elektronicznej). Podanie w formie pisma może być doręczone osobiście, przez pocztę, może być
wniesione telegraficznie, dalekopisem, telefaksem, pocztą elektr. Na formularzu internetowym

organu – tak samo jak w sprawach podatkowych. Podanie wnoszone drogą elektroniczną musi
spełniać wymagania określone w przepisach wykonawczych kpa i op odnośnie zawartych w nich

danych zapisanych w form. Elektronicznym oraz musi być opatrzone bezpiecznym podpisem
elektronicznym (z ważnym certyfikatem bezpieczeństwa).

Uchybienia i braki podania można podzielić na usuwalne i nieusuwalne. Większość braków i

uchybień formalnych można usuną gdy istnieje możliwość skomunikowania się z wnoszącym
podanie (sprecyzowanie żądania, dołączenie dokumentów, złożenie wyjaśnień, do uiszczenia

wymaganych opłat i opłacenia kosztów z góry postepowania). Jednocześnie z wezwaniem do
usunięcia braków wyznacza się termin, w którym powinny być dokonane dodatkowe czynności.

Jeżeli termin nie zostanie dotrzymany a wnoszący nie będzie zabiegał o jego przedłużenie, to
podanie pozostawia się bez rozpoznania. Tak samo postępuje się w przypadku braków

nieusuwalnych, a więc gdy nie w podaniu adresu osoby je wnoszącej i nie można tego adresu
ustalić. W op. Art. 169 par 4 stanowi, że „Organ podatkowy wydaje postanowienie o pozostawieniu

podania bez rozpoznania, na które przysługuje zażalenie”.

8/3. Legitymacja skargi do WSA.

Wg art. 50 ustawy o postęp. przed sądami administracyjnymi uprawnionymi do wniesienia skargi
jest każdy, kto ma w tym interes prawny, Prokurator, Rzecznik Praw Obywatelskich oraz

organizacja społeczna w zakresie jej statutowej działalności w sprawach dotyczących interesów
prawnych innych osób, jeżeli brała udział w postępowaniu administracyjnym. Uprawnionym jest

również inny podmiot, któremu ustawy przyznają prawo do złożenia skargi.
Na podstawie kryterium rodzaju chronionego interesu można wyróżnić:

a. legitymację do złożenia skargi na podstawie ochrony interesu prawnego (indywidualnego) –
każdy, kto ma w tym interes prawny, na podstawie ustaw samorządowych i odrębnych –

województwo, powiat, gmina, szczególne rozwiązanie Rzecznik Praw Obywatelskich
b. legitymację do złożenia skargi na podstawie ochrony interesu publicznego – prokurator, organ

nadzoru, organ nadzoru nad samorządem zawodowym
c. legitymację do złożenia skargi na podstawie ochrony interesu społecznego – organizacja

społeczna, inicjator referendum lokalnego, redaktor naczelny
d. legitymację do złożenia skargi, której konstrukcja nie jest oparta na ochronie żadnego interesu –

takie rozwiązanie przyjmuje ustawa o dostępie do informacji publicznej – sąd w takim przypadku
nie może badać interesu wnoszącego skargę.

9/01. Geneza polskiego prawa o postępowaniu administr.

Historia postępowania administracyjnego w Polsce.

Wpływ na powstanie i kształtowanie się postępowania administracyjnego miały następujące

zdarzenia:

- Rozwój prawa administracyjnego materialnego – wyodrębnienie prawa administracyjnego jako
osobnej gałęzi prawa dokonało się na przełomie XVIII i XIX w. Przynajmniej już wtedy można było

doszukać się jego elementów w obowiązującym prawie. Uległa również zmianie pozycja urzędnika
aparatu państwowego, bo przestał on być jedynie przedstawicielem lub pełnomocnikiem

panującego, a stał się osobą działającą na podstawie prawa, reprezentującą w różnym zakresie
państwo. W dalszej tego konsekwencji zmienił się charakter decyzji administracyjnych, które

przestały być aktami wiążącymi jednostronnie jak w okresie dawnego państwa policyjnego a
zaczęły mieć charakter dwustronnie obowiązujący tj. obowiązujące organ prowadzący

postępowanie i obywatela. Wykształciło się przekonanie, że od orzeczeń wydanych w I instancji
potrzebny jest uregulowany prawnie środek odwoławczy, a nie jak do tej pory ewentualny rekurs

hierarchiczny, który miał znaczenie doniesienia do władzy wyższej i prośby o zmianę decyzji (via
gratiae). Środek odwoławczy zaczyna być postrzegany jako uprawnienie adresata jak również

obowiązek organu. Powstaje przekonanie, że potrzebna jest procedura regulująca stosunki na linii
adresat – urzędnik.

- Powstanie sądownictwa administracyjnego – Podstawy ukształtowania stałych form postępowania
administracyjnego, które później utrwalały się w ustawodawstwie, stworzyła praktyka sądów

administracyjnych badających zarówno legalność decyzji administracyjnych, jak i poprawność
postępowania organów administracyjnych. Sądy zaczynają powstawać na początku XIX w. Dzieje

się tak w związku z koniecznością przestrzegania trójpodziału władzy ( sądy mają kontrolować
działania administracji publicznej).

Początki sądownictwa administracyjnego w Polsce przypadają na okres Księstwa Warszawskiego i
Królestwa Polskiego. Już w konstytucji Księstwa Warszawskiego z 1807 r. była zapowiedź

powołania „ sądownictwa sporów administracyjnych”, którą w późniejszych aktach prawnych
zrealizowano ściśle według francuskiego wzoru, który z wieloma zmianami i przerwami w działaniu

przetrwał w Królestwie Polskim aż do 1867 r., kiedy to w toku likwidacji odrębności ustrojowych
zniesiono Radę Stanu.

Pierwszym polskim sądem administracyjnym był Najwyższy Trybunał Administracyjny powstały na
mocy ustawy z 3 sierpnia 1922 r. o Najwyższym Trybunale Administracyjnym zapoczątkowując

okres względnie jednolitego sądownictwa administracyjnego w Polsce. Był to sąd administracyjny
jednoinstancyjny orzekający ostatecznie o legalności tych indywidualnych aktów administracyjnych,

które były podejmowane przez organy administracji rządowej lub samorząd terytorialny w
wykonaniu swych funkcji publicznoprawnych oraz które były ujęte w formę procesową orzeczeń lub

zarządzeń. Sąd orzekał wyłącznie w składach sędziów zawodowych, chociaż początkowo ustawa
wymagała, ażeby połowa sędziów NTA miała kwalifikacje sędziowskie.

- Przełom, który dokonał się po I Wojnie Światowej – nastąpiło przewartościowanie, aby procedura
administracyjna była dostępna dla wszystkich obywateli, oraz aby była szybka i tania.

9/03. Zasady pokrywania koszów w postępowaniu administr.

koszty postępowania – powinny być uiszczone z góry, jeżeli są stałe lub nadają się do

zryczałtowania, a przepisy odrębne wymagają ich uiszczenia przed wszczęciem postępowania. Na
żądanie organu koszty mogą być w części uiszczone zaliczkowo.

Pełna kwota kosztów postępowania jest ustalana po zakończeniu postępowania w danej
instancji i wraz z decyzja wydaje się postanowienie określające wysokość należności z tego

tytułu, osoby zobowiązane, termin i formę opłacenia należności. Postanowienie to może być
zaskarżone w drodze zażalenia, a ostateczne postanowienie w tej sprawie może być zaskarżone

do NSA. W razie nie uiszczenia kosztów, mogą być one egzekwowane w trybie egzekucji
administracyjnej. Art.267 dopuszcza zwolnienie strony od opłat lub kosztów postępowania, jeśli

jest ona w sytuacji „niewątpliwej niemożności” ich opłacenia. Może to być z urzędu bez wniosku
strony. Art.266 reguluje się sytuacje, gdy stronie zwrócono koszty osobistego stawienia się, a

wezwanie nastąpiło wskutek błędu pracownika organu. Składniki kosztów nie są ujęte
wyczerpująco w kpa i w op. Zgodnie z art.263 §1 do tych kosztów należą:

koszty osobistego stawienia się świadków, biegłych, stron – obejmują koszty podróży, zwrotu
utraconego zarobku dziennego, diety (strawnego), kosztów noclegu – są ustalane zgodnie z

art.56 na podstawie dekretu z 26.10.1950 r. o należnościach świadków, biegłych i stron w
postępowaniu sądowym

koszty oględzin

koszty doręczenia stronom pism

inne koszty bezpośrednio związane z rozstrzygnięciem sprawy – np. wynagrodzenie biegłego za
wykonanie opinii, koszty ekspertyzy instytutu lub innej wyspecjalizowanej placówki, koszty

eksperymentu dowodowego lub badań laboratoryjnych.
W przepisach przyjmuje się zasadę rozdziału kosztów między organ a stronę:

organ – pokrywa ko0szty postępowania ponoszone w wykonaniu obowiązku ustawowego (np.:
decyzje w sprawie świadczeń pomocy społecznej muszą być poprzedzone wywiadem
rodzinnym, środowiskowym i wykonanie tej czynności będzie ustawowym obowiązkiem

organu);

strona – obarczają ją koszty powstałe z jej winy (np.: trzeba powtórzyć czynność, w których
strona bezzasadnie nie wzięła udziału: na skutek czynności wykonanych na żądanie strony lub
w jej interesie, np. strona żądała jeszcze jednego biegłego).

W postępowaniu podatkowym poza kosztami dodatkowymi poniesionymi w interesie strony,
stronę obciążają koszty jej nieuczciwości (nieusprawiedliwione niestawiennictwo na wezwanie,

zatajenie dowodów, zwłoka w ich ujawnieniu złożenie wyjaśnień lub zeznań niezgodnych z
prawdą).

10/02. Zasada pisemności.

W art. 14. par. 1 mówi o obowiązku zachowania formy pisemnej przy załatwianiu spraw, a w par. 2
dopuszcza się w interesie strony, przy braku przeszkód prawnych – załatwienie sprawy ustnie ale z

obowiązkiem utrwalenia na piśmie w uproszczonej formie. Obowiązywanie zasady pisemności
zapewnia tworzenie w trakcie postępowania, akt sprawy, które dokumentują czynności org.

Administracji, utrwalają ich treść i pozwalają na pełną realizację zasady czynnego udziału stron w
postępowaniu w końcowym jego stadium, gdy przed wydaniem decyzji udostępnia się cały materiał

sprawy i wszystkie zebrane w niej dowody. Zasada ta realizowana jest dwojako bo i gromadzi się
dokumenty pisemne i sporządza się je w trakcie postępowania przez protokołowanie czynności lub

ich adnotacje. Dokumenty elektroniczne również podlegają jej wymogom.

Od akt sprawy sporządzanych zgodnie z ta zasada zależy również prawidłowy przebieg
postępowania odwoławczego jak i nadzór w toku instancji adm. Kontrola sądowa decyzji

administracyjnej, jako rodzaj kontroli następczej jest wykonywana z wykorzystaniem akt sprawy
dla oceny prawidłowości post. adm.

W postępowaniu podatkowym ujęta jest ona w art. 126 o.p. Jako zasada ogólna pisemności

obowiązująca w toku całego postępowania, jest sformułowana jako dopuszczająca wyjątki z mocy
przepisów szczególnych. Ze względu na przedmiot postępowania podatkowego, zasadnicze

znaczenie maja dokumenty oraz protokołowane czynności istotne dla rozstrzygnięcia sprawy, ale są
równie dokonywane w postępowaniu czynności w formie ustnej utrwalane w uproszczony sposób w

adnotacjach (art. 172 i 177 o.p.) ustność czynności procesowych może więc pojawiac się tylko
incydentalnie i z zachowaniem śladu w aktach sprawy. W szerszym zakresie niż w post. adm.

Ogólnym, dopuszcza się korzystanie z dokumentów w formie elektronicznej oraz ze środków
komunikacji elektronicznej.

10/03. Zawieszenie i umorzenie w psa.

Zawieszenie i umorzenie postępowania przed NSA.Zawieszenie następuje poprzez
postanowienie z przyczyn określonych w art. 97 i 98 kpa. Umorzenie następuje, gdy skarżący

cofnie skargę, sąd wyraża na to zgodę, jeżeli rozstrzygnięcie sprawy byłoby bezprzedmiotowe lub
orzeczenie sądu zbędne. Skarżący może otrzymać zwrot wpisu. Inną przyczyną umorzenia jest

śmierć skarżącego. Następuje ono także, gdy ustawodawca wyłączy określoną kategorię spraw
spod kontroli NSA. Sąd umarza postępowanie na posiedzeniu niejawnym lub na rozprawie.

Przesłanki obligatoryjne:

- brak reprezentacji strony w postępowaniu (art.97 par. 1 pkt. 1-3), śmierć strony, gdy post.
powinno być prowadzone przez jej następców prawnych, śmierć jej przedstawiciela ustawowego,

utrata przez stronę lub jej prz. Ustawowego zdolności do czynności prawnych.

- konieczność rozstrzygnięcia w trybie dla niej zwykłym kwestii wstępnej (prejudycjalnej,
wpadkowej) (art. 97 par 1 pkt. 4). W pojęciu kwestii wstępnej mieści się rozpatrzenie kwestii

wstępnej przez właściwy organ, bo w art. 100 par 2i 3 kpa ustanawia się równie tryb wyjątkowy jej
rozstrzygnięcia.

Przesłanki fakultatywne zawieszenia postępowania :

Muszą wystąpić łącznie. Art. 98 par 1 kpa : organ adm. Może zawiesić postępowanie na wniosek
tej strony, na której żądanie je wszczęto, gdy inne strony nie wnoszą sprzeciwu i gdy nie godzi to

w interes społeczny.

W przypadku obligatoryjnego zawieszenia postępowania jego czynności są podejmowane po
ustaniu przyczyny zawieszenia albo na wniosek stron albo z urzędu, a w przypadku zawieszenia

fakultatywnego – tylko na żądanie strony albo stron (zasada dyspozycyjności).

Zawieszenie postępowania następuje postanowieniem, na które przysługuje zażalenie, ostateczne
postanowienie może być zaskarżone do sądu administracyjnego.

Zawieszenie postępowania nie oznacza bezczynności org. adm. W sprawie a jedynie do

ograniczenia jego działania do kontroli stanu sprawy, ponieważ od wydania postanowienia o
zawieszeniu postępowania, org. adm. ma następujące obowiązki:

- podjecie czynności zmierzających do usunięcia przeszkody, czyli złożenie wniosków do

odpowiednich organów albo wezwanie strony do wniesienia takich wniosków

- podjęcie niezbędnych czynności w zawieszonym postępowaniu w celu zapobieżeniu
niebezpieczeństwa dla życia czy zdrowia ludzkiego czy poważnej dla interesu społecznego

- zastosowanie wyjątkowego trybu wyjaśniania kwestii wstępnej, jeśli strona nie podejmuje starań
o usunięcie przeszkody,

- wszczęcie z urzędu zawieszonego postępowania po ustaniu przyczyny jego zawieszenia, chyba że

strona wcześniej sama wystąpi z takim wnioskiem

-respektowanie tego, że w okresie zawieszenia wstrzymany jest bieg terminów kodeksowych

Umorzenie postępowania (art.105) – gdy postępowanie z jakiejkolwiek przyczyny stało się
bezprzedmiotowe, organ administracji publicznej wydaje decyzję o umorzeniu postępowania. Organ

administracji publicznej może też umorzyć postępowanie jeżeli wystąpi o to strona, na której
żądanie postępowanie zostało wszczęte, a nie sprzeciwiają się temu inne strony oraz gdy nie jest to

sprzeczne z interesem społecznym(fakultatywnie).

Instytucje umorzenia – mamy do czynienia z następującym instytucjami umorzenia:

obligatoryjne – art.105 §1 kpa– instytucja, która umożliwia zakończenie postępowania w
sposób procesowy w sytuacji, gdy jego prowadzenie jest bezprzedmiotowe z uwagi na
przeszkody o charakterze trwałym (tym się różni od zawieszenia, które jest o charakterze

nietrwałym). Umorzenie następuje z urzędu. Bezprzedmiotowość postępowania – jest to
sytuacja, gdy brak jest elementu przedmiotowego albo podmiotowego, lub gdy strona wycofa

wniosek.
Postępowanie będzie bezprzedmiotowe (element przedmiotowy) wtedy, gdy:
-

strona występuje o rozstrzygnięcie co do samego prawa (co do zasady), gdy przepis
pozwala tylko na przyznanie konkretnie oznaczonego uprawnienia

sprawa ma charakter cywilny

nie istnieje w znaczeniu prawnym przedmiot rozstrzygnięcia

Postępowanie będzie bezprzedmiotowe (element podmiotowy) wtedy, gdy:
-

postępowanie prowadzone przez organ uznany w rozstrzygnięciu sporu kompetencyjnego
za niewłaściwy w sprawie,

śmierć strony – w przypadku, gdy postępowanie się toczy w sprawie praw lub

obowiązków osobistych, które nie przechodzą na następców prawnych.

Postanowienie o umorzeniu postępowania następuje w formie decyzji.

fakultatywne – art.105 §2 kpa – wystarczy wniosek strony, a organ może ale nie musi
umorzyć postępowanie. Nie jest potrzebna bezprzedmiotowość. Wniosek ten może być
uwzględniony wtedy, gdy:

- nie sprzeciwiają się temu inne strony,
- gdy nie jest to sprzeczne z interesem społecznym.

Skutki prawne umorzenia – umorzenie postępowania na mocy art. 105§2 (fakultatywne) nie

różni się w skutkach prawnych od umorzenia na mocy art.105§1 (obligatoryjnego), albowiem w
obu przypadkach ma miejsce bezprzedmiotowość postępowania., z tym tylko zastrzeżeniem, że

umorzenie obligatoryjne odnosi się do przypadków zobiektywizowanych, a umorzenie fakultatywne

odnosi się do sytuacji, w której strona postępowania odstępuje od żądania rozstrzygnięcia decyzją
o istocie sprawy, dotyczącej jej interesu prawnego lub obowiązku.

Postępowanie umarza się w formie decyzji.

11/02. Przesłanki uchylenia decyzji, postanowienia w trybie wznowienia postępowania

Postępowanie w sprawie wznowienia postępowania.
→ Jest to instytucja procesowa służąca uchyleniu z obrotu prawnego decyzji ostatecznych
dotkniętych kwalifikowaną wadą proceduralną. Oznacza to, że nie jest wadliwa sama decyzja, ale
postępowanie w ramach, którego została wydana decyzja dotknięta kwalifikowaną wadą prawną.
→ Przesłanki dopuszczalności wznowienia postępowania:
Pozytywne: (art.145§1 i art.145a)
1.) Decyzja jest ostateczna.

2.) Decyzja dotknięta jest jedną z następujących wadliwości:

j) Dowody, na których podstawie ustalono istotne dla sprawy okoliczności faktyczne, okazały

się fałszywe,

k) Decyzja wydana została w wyniku przestępstwa,

Decyzja wydana została przez pracownika lub organ administracji publicznej, który podlega
wyłączeniu stosownie do art. 24, 25 i 27,

m) Strona bez własnej winy nie brała udziału w postępowaniu,
n) Wyjdą na jaw istotne dla sprawy nowe okoliczności faktyczne lub nowe dowody istniejące w

dniu wydania decyzji, nie znane organowi, który wydał decyzję,

o) Decyzja wydana została bez uzyskania wymaganego prawem stanowiska innego organu,

p) Zagadnienie wstępne zostało rozstrzygnięte przez właściwy organ lub sąd odmiennie od

oceny przyjętej przy wydaniu decyzji (art. 100 § 2),

q) Decyzja została wydana w oparciu o inną decyzję lub orzeczenie sądu, które zostało

następnie uchylone lub zmienione.

r) Trybunał Konstytucyjny orzekł o niezgodności aktu normatywnego z Konstytucją, umową

międzynarodową lub z ustawą, na podstawie, którego została wydana decyzja.

Negatywne:
3.) Upływ określonego okresu czasu od chwili doręczenia decyzji lub jej ogłoszenia:

Uchylenie decyzji z przyczyn określonych w art. 145 § 1 pkt 1 i 2 nie może nastąpić, jeżeli
od dnia doręczenia lub ogłoszenia decyzji upłynęło dziesięć lat,

Uchylenie decyzji z przyczyn określonych w art. 145 § 1 pkt 3-8 oraz w art. 145a, nie może
nastąpić, jeżeli od dnia doręczenia lub ogłoszenia decyzji upłynęło pięć lat.

4.) Jeżeli w wyniku wznowienia postępowania mogłaby zapaść wyłącznie decyzja odpowiadająca w
swej istocie decyzji dotychczasowej.

Wznowienie postępowania następuje z urzędu lub na żądanie strony. Gdy strona nie brała udziału
w postępowaniu bez własnej winy bądź, gdy żądanie wznowienia postępowania ma nastąpić z

powodu orzeczenia TK o niezgodności aktu normatywnego z Konstytucją, umową międzynarodową
lub ustawą, wznowienie postępowania może nastąpić tylko na żądanie strony. Urzędu o.a.p. może

wszcząć postępowanie: - z własnej inicjatywy, - na skutek wniosku organizacji społecznej, - w
wyniku złożenia przez osobę trzecią skargi powszechnej, oraz - w skutek sprzeciwu wniesionego

przez prokuratora.

Podanie o wznowienie postępowania wnosi się do organu administracyjnego w terminie 1

miesiąca od dnia, w którym strona dowiedziała się o okoliczności stanowiącej podstawę do
wznowienia postępowania, a gdy strona bez własnej winy nie brała udziału w postępowaniu – 1

miesiąc od dnia, w którym strona dowiedziała się o decyzji. Zaś w przypadku, gdy żądanie
wznowienia postępowania oparte jest na orzeczeniu TK o niezgodności aktu normatywnego z

aktami wyższego rzędu podanie o wznowienie wnosi się w terminie 1 miesiąca od dnia wejścia w
życie orzeczenia TK.

Wznowienie postępowania następuje w drodze postanowienia, na które służy zażalenie;
natomiast odmowa wznowienia postępowania następuje w drodze decyzji, na którą służy

odwołanie.
Organem właściwym w sprawach o wznowienie postępowania jest organ administracji, który

wydał w sprawie decyzję w ostatniej instancji. Jeżeli jednak przyczyną wznowienia postępowania
jest działalność organu, który wydał decyzję w ostatniej instancji, o wznowieniu postępowania

rozstrzyga organ wyższego stopnia, który równocześnie wyznacza organ właściwy do
przeprowadzenia postępowania po jego wznowieniu. Nie dotyczy to przypadku, gdy decyzję w

ostatniej instancji wydał minister, a w sprawach należących do zadań JST – sko. W tym wypadku o
wznowieniu postępowania rozstrzyga minister, a w sprawach należących do zadań JST – sko.

Postanowienie o wznowieniu postępowania stanowi podstawę do przeprowadzenia przez właściwy
organ, postępowania, co do przyczyn wznowienia oraz co do rozstrzygnięcia o istocie sprawy. Po

przeprowadzeniu tego postępowania organ, który je przeprowadził, wydaje decyzję, w której:

•

Odmawia uchylenia decyzji dotychczasowej, gdy stwierdzi brak podstaw do jej uchylenia na
podstawie art. 145 § 1 lub art. 145a,

•

Uchyla decyzję dotychczasową, gdy stwierdzi istnienie podstaw do jej uchylenia na
podstawie art. 145 § 1 lub art. 145a, i wydaje nową decyzję rozstrzygającą o istocie
sprawy.

•

Wydaje decyzję stwierdzającą niezgodność zaskarżonej decyzji z prawem, w przypadku,
gdy wystąpiła jedna z negatywnych przesłanek.

Organ administracji publicznej właściwy w sprawie wznowienia postępowania wstrzyma z urzędu

lub na żądanie strony wykonanie decyzji, jeżeli okoliczności sprawy wskazują na
prawdopodobieństwo uchylenia decyzji w wyniku wznowienia postępowania. Na postanowienie w

sprawie wstrzymania wykonania decyzji służy stronie zażalenie, chyba, że postanowienie wydał
minister lub samorządowe kolegium odwoławcze.

Stronie, która poniosła szkodę na skutek wydania decyzji z naruszeniem przepisu, art. 145 § 1
albo uchylenia takiej decyzji w wyniku wznowienia postępowania, służy roszczenie o

odszkodowanie w zakresie i na zasadach określonych w przepisach Kodeksu cywilnego.
Dochodzenie odszkodowania następuje w postępowaniu przed sądem powszechnym.

12/01. Przesłanki dopuszczalności ugody.

Ugoda (art.114-122) – nie stanowi zasadniczej formy załatwienia sprawy; może mieć dwojaką

postać: ugody między organem a stroną – nie występuje w kpa i ugody między stronami
postępowania zawieranej przed organem i zatwierdzona przez ten organ – regulowana w kpa. W

ordynacji podatkowej – ugoda nie została wprowadzona.

przesłanki zawarcia przez strony ugody:

a.sprawa administracyjna załatwiana w formie decyzji administracyjnej musi być zawisła
przed organem administracji publicznej – porozumienie co do treści ugody i jej zawarcia przed

wszczęciem postępowania albo bez wszczęcie postępowania nie wywołują skutków prawnych;
ugoda może być zawarta:

- wyłącznie w sprawie administracyjnej załatwianej w formie decyzji administracyjnej,
- ugoda musi być zawarta wyłącznie w czasie trwania postępowania administracyjnego,

w sprawie biorą udział co najmniej dwie strony, których interes prawny lub
obowiązek jest tego rodzaju, że dopuszcza pomiędzy nimi pertraktacje i
ustępstwa co do wyniku sprawy – za ugodowym załatwieniem sprawy przemawia

charakter sprawy administracyjnej, który może być przedmiotem ugody, czyli są to sprawy,
w których strony mają sporne interesy (prawa lub obowiązki). Ugoda dotyczy sytuacji

materialnej stron, a zatem nie jest dopuszczalne zawarcie ugody pomiędzy stroną a
podmiotem na prawach strony,

zawarcie ugody przyczyni się do uproszczenia lub przyśpieszenia postępowania –
uproszczenie dotyczyć może jedynie czynności pertraktacji miedzy stronami co do
wyważenia słusznego interesu w sprawie, co też podlega kontroli organy; przyśpieszenie –

ugodowe załatwienie sprawy może się przyczynić do przyśpieszenia ostatecznego
załatwienia sprawy administracyjnej,

ugodowemu załatwieniu sprawy nie sprzeciwia się przepis prawa – zawarcie ugody
nie będzie obejściem szczególnych wymagań stawianych rozstrzygnięciu sprawy z racji
obowiązku współdziałania organów administrujących,

ugoda nie jest wyłączona z mocy przepisów odrębnych – organ musi zawsze ustalić,
czy przepis szczególny nie wyłącza dopuszczalności zawarcia ugody,

e) treść ugody nie narusza wymagań interesu społecznego lub słusznego interesu

stron

13/1. Właściwość delegacyjna w post. adm. i podatkowym.

Właściwość delegacyjna.

Kpa dopuszcza możliwość przekazania rozpoznania i rozstrzygnięcia danej sprawy, czynności
procesowej w określonej sprawie, będącej przedmiotem postępowania, jednemu organowi adm.

publ. przez drugi organ. Taka możliwość jest przewidziana w przypadku wyłączenia organu adm.
publ. W razie wyłączenia organu właściwy do załatwienia sprawy jest organ wyższego stopnia,

który może jednak wyznaczyć podległy mu organ jako właściwy do rozpoznania i załatwienia
sprawy.

- w postępowaniu podatkowym organ właściwy wyznaczy w razie wyłączenia urzędu skarbowego-
właściwą izbę skarbową, a w razie wyłączenia izby – minister właściwy do spraw finansów

publicznych wyznaczy urząd skarbowy.
- gdy wyłączeniu podlega wójt, burmistrz, prezydent, starosta, marszałek województwa, organ

właściwy wyznaczy SKO
- gdy na skutek wyłączenia organu kolegialnego utracił on zdolność do podejmowania uchwał

wówczas:
a. sprawę załatwia organ wyższego stopnia nad organem załatwiającym sprawę

b. sprawę załatwia organ wyższego stopnia nad organem, w którym osoba wymieniona w przepisie
zajmuje stanowisko kierownicze.

Organ wyższego stopnia może do załatwienia sprawy wyznaczyć inny podległy sobie organ. W
razie, gdy osobą z podpunktu b jest minister albo prezes SKO – organ właściwy do załatwienia

sprawy wyznacza Prezes Rady Ministrów.

Organ adm. publ., jeżeli chodzi o czynności, które nie muszą być dokonane osobiście przed tym
organem może się zwrócić do organu adm. rządowej lub samorządu terytorialnego o odebranie

wyjaśnień lub zeznań albo dokonanie innej czynności.
W toku postępowania odwoławczego organ rozpatrujący odwołanie może przekazać organowi I

instancji czynności procesowe polegające na przeprowadzeniu uzupełniającego postępowania
dowodowego w sprawie.

13/2. Decyzja nieistniejaca.

Decyzje nie istniejące – nie korzystają z domniemania prawidłowości i nie wchodzą do obrotu

prawnego. Stwierdzenie ich nieistnienia może nastąpić bez zachowania szczególnych
wymagań co do trybu postępowania i formy oraz w każdym czasie, czynność prawna nie

istniejąca jest zdarzeniem faktycznym, obiektywnie istniejącym, stwarzającym pozory
czynności prawnych. Można wyróżnić 2 sytuacje:

nieistnienie postępowania administracyjnego – decyzje wydane w nie

istniejącym postępowaniu zawsze będą decyzjami nie istniejącymi. Z istoty postępowania
administracyjnego wynika, że może się ono toczyć, gdy występują w nim co najmniej dwa

podmioty (organ administrujący i strona). Brak jednego z tych podmiotów powoduje
nieistnienie postępowania.

decyzje nie istniejące, wydane w postępowaniu administracyjnym – decyzje nie

zawierające wymaganych przepisami cech zewnętrznych: decyzje nie doręczone (nie
ogłoszone) stronie, decyzja nie spełniająca wymagań co do struktury (np.: brak oznaczenia

organu, strony, rozstrzygnięcia sprawy, podpisów osób powołanych do wydania decyzji )

15/1. Właściwość organów w pa i op (pojecie, rodzaje, sposób ustalenia, skutki naruszenia ) .

Kompetencja ogólna w postępowaniu podatkowym

Została przyznana:
- naczelnikowi urzędu skarbowego i naczelnikowi urzędu celnego
- wójtowi (burmistrzowi, prezydentowi miasta), staroście, marszałkowi województwa
- dyrektorowi izby skarbowej, izby celnej (jeżeli są organami I instancji)
- ministrowi wł. d/s. finansów publicznych w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji, wznowienia postępowania,
zmiany lub uchylenia decyzji lub stwierdzenia jej wygaśnięcia z urzędu.

Kompetencję ogólną do wykonywania orzeczenia administracyjnego w sprawach indywidualnych mają zarówno
organy monokratyczne (np. wojewoda, starosta) jak i organy kolegialne (np. zarząd powiatu, samorządowe
kolegia odwoławcze, okręgowe rady adwokackie).

•

Kompetencja szczególna organów

Kompetencję szczególną wyznaczają dwie instytucje: właściwość oraz wyłączenie ze sprawy.
Właściwość to zdolność prawna organu do rozpoznawania i rozstrzygania określonego rodzaju spraw w
postępowaniu administracyjnym.

Wyróżniamy właściwość ustawową (wynika wprost z przepisu ustawy) oraz delegacyjną (wynika z przekazania
danej sprawy lub czynności procesowej jednemu organowi administracji publicznej przez drugi organ)

Zarówno kpa i op dzielą właściwość ustawową na:
- rzeczową,
- miejscową.
- instancyjną (na podst. przepisów o weryfikacji decyzji)

Właściwość rzeczowa

Rodzaj spraw, jakie rozstrzyga dany organ administracyjny. Np. urząd skarbowy to sprawy podatkowe.
Właściwość rzeczowa nie jest uregulowana w KPA

KPA odsyła do przepisów prawa ustrojowego i materialnego. Należą tutaj m.in. prawo budowlane, prawo wodne,
prawo o zgromadzeniach, ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawa o autostradach płatnych,
ustawa o zbiórkach publicznych, ustawa o zagospodarowaniu przestrzennym, ustawa o administracji rządowej w
województwie, ustawa o inspekcji ochrony środowiska, ustawy samorządowe.

Właściwość miejscowa

To terytorialny zasięg działania danego organu. Właściwość miejscową ustala się wg miejsca zamieszkania,
siedziby lub miejsca pobytu. Odnosi się to zarówno do osób fizycznych, jak i do prawnych oraz do jednostek
organizacyjnych, które nie posiadają osobowości prawnej.

Właściwość miejscową ustala się wg dwóch zasad:

W sprawach dot. nieruchomości i zakładu pracy

* według miejsca położenia tej nieruchomości

Jeżeli nieruchomość znajduje się na terenie dwóch lub więcej organów, organem właściwym będzie ten, na
którego obszarze znajduje się większa część nieruchomości.

* w sprawie zakładu pracy według miejsca, gdzie on był, jest albo będzie prowadzony.

W pozostałych sprawach

* właściwość miejscową ustala się według miejsca zamieszkania (siedziby)
* w razie braku, według miejsca pobytu strony / jednej ze stron
* w razie braku, według ostatniego miejsca zamieszkania lub pobytu (siedziby) w kraju.

Gdy nie można ustalić właściwości według powyższych przesłanek:

Właściwość ustala się według miejsca zdarzenia dającego podstawę do wszczęcia postępowania. Gdy również
takiego miejsca nie można ustalić – właściwy będzie organ, który jest właściwy dla obszaru dzielnicy Śródmieście
m.st. Warszawy.

W postępowaniu podatkowym:

Jeżeli ustawy podatkowe nie stanowią inaczej, właściwość miejscową organów podatkowych ustala się według
miejsca zamieszkania albo siedziby: podatnika, płatnika, inkasenta.

Jeżeli w trakcie roku podatkowego (lub in. okr. Rozliczeniowego) zajdą okoliczności powodujące zmianę
właściwości miejscowej organu podatkowego, właściwym pozostaje ten organ, który był właściwy w pierwszym
dniu okresu rozliczeniowego.

Organy właściwe w dniu wszczęcia postępowania podatkowego lub kontroli pozostają właściwe w sprawie,
chociażby zaszły okoliczności powodujące zmianę właściwości miejscowej.

Właściwość instancyjna

Jest to zdolność prawna organu administracji publicznej do przeprowadzenia weryfikacji decyzji w drodze
postępowania administracyjnego.

Zasady określania właściwości instancyjnej zawiera kpa, jednakże z zastrzeżeniem, że pierwszeństwo mają
przepisy szczególne odrębnych ustaw.

Właściwość instancyjna jest przyznana organom wyższego stopnia. Są nimi w rozumieniu kpa:

– samorządowe kolegia odwoławcze - w stosunku do organów samorządu terytorialnego
- właściwi w sprawie ministrowie - w stosunku do wojewodów
- organy nadrzędne lub właściwi ministrowie - dla innych organów adm. publ.

a w razie ich braku – organy państwowe spr. nadzór nad ich działalnością

- organy nadrzędne lub państwowe organy nadzoru - w stosunku do organizacji społecznych
- organy odwoławcze dla organów podatkowych (np. dla Izby skarbowej – Minister Finansów).

W postępowaniu podatkowym:

- w stosunku do naczelnika u.s. – dyrektor izby skarbowej
- w stosunku do naczelnika u. celnego – dyrektor izby celnej
- w stosunku do wójta, starosty, marszałka woj. – samorządowe kolegia odwoławcze

Organy administracji publicznej obowiązane są z urzędu przestrzegać swojej właściwości. Expressis verbis
wprowadza ten obowiązek art. 18 k.p.a. i art. 15 o.p. odnośnie do właściwości miejscowej i rzeczowej, ale
rozciągać go należy również na właściwość instancyjną.

Właściwość delegacyjna

To zdolność prawna jednego organu administracyjnego do przekazania drugiemu organowi danej sprawy lub
czynności procesowej w określonej sprawie będącej przedmiotem postępowania administracyjnego, do
rozpoznania i rozstrzygnięcia.
Właściwość delegacyjna jest przewidziana w przypadku wyłączenia organu administracyjnego, i w tym przypadku
właściwym do załatwienia sprawy jest organ wyższego stopnia, który również może wyznaczyć podległy sobie
organ do rozpoznania i załatwienia sprawy.

15/03. Wierzyciel w postępowaniu egzekucyjnym.

Wierzyciel w postępowaniu egzekucyjnym.Wierzycielem jest ten kto żąda wykonania

obowiązków podlegających egzekucji. Rola wierzyciela w postępowaniu administracyjnym jest inna
jak w postępowaniu sądowym, ze względu na brak możliwości rozporządzania procesem. Wierzyciel

ma obowiązek podjęcia czynności zmierzających do podjęcia środków egzekucyjnych. Wierzyciel
może być organem egzekucyjnym lub nim nie jest. W drugim przypadku wierzyciel zobowiązany

jest do wystawienia tytułu wykonawczego,
wysłania upomnienia zobowiązanemu, zwrócenie się do organu egzekucyjnego z wnioskiem o

wszczęcie postępowania, zawieszenie lub umorzenie, wypowiadanie się w sprawie zgłoszonych
zarzutów oraz wnoszenie zażaleń na czynności organu egzekucyjnego. W pierwszym przypadku

niektóre czynności stają się bezprzedmiotowe.

16/01. Koncepcja legitymacji strony w doktrynie i kpa.

Strona- wg art. 28 Kpa to każdy, czyjego interesu prawnego lub obowiązku dotyczy postępowanie

albo, kto żąda czynności organu ze względu na swój interes prawny lub obowiązek.Organ
administracji nie może prowadzić postępowania bez strony, czyli bez indywidualnie określonego

podmiotu. Strona jest adresatem decyzji administracyjnej.

Koncepcje legitymacji procesowej strony postępowania, tj., kto i kiedy może stać się stroną
postępowania?:

Koncepcja subiektywna – oparta jest na prawie procesowym, polega na przyjęciu założenia, że
każdy ma prawo do złożenia podania do organu i wraz z tym momentem staje się stroną

postępowania. Organ wszczyna postępowanie, a w trakcie jego trwania sprawdza, czy ta strona
miała interes prawny, czy może być stroną? Jeżeli nie ma interesu prawnego, organ umarza

postępowanie.
Koncepcja obiektywna – oparta jest na prawie materialnym. Zgodnie z teorią organ przed

wszczęciem postępowania sprawdza czy dana osoba ma interes prawny. Jeżeli osoba posiada
interes prawny, to organ wszczyna postępowanie, a jeżeli nie ma interesu prawnego to

postępowanie w ogóle nie zostaje wszczęte. Przedstawicielem tej koncepcji był Zimmerman.
Koncepcja mieszana (wg Barbary Adamiak)- koncepcja ta obejmuje: I część- wszczęcie

postępowania z urzędu (obiektywna)II część- wszczęcie postępowania na wniosek
(subiektywna);I część- sprawdzenie, kto ma interes prawny?II część- każdy ma prawo do

procesu.

16/03. Granice postępowania rozpoznawczego w postępowaniu odwoławczym.

. Postępowanie rozpoznawcze przed WSA.
Jest podstawowym stadium postępowania sądowo-administracyjnego, sąd rozpoznaje sprawę

sądowo-administracyjną, granice postępowania wyznacza zakres działania lub bezczynności organu
administracji publicznej, sąd bada zgodność decyzji z prawem.

Wg art. 134 §1 ustawy – sąd rozstrzyga w granicach danej sprawy nie będąc jednak związany
zarzutami i wnioskami skargi oraz powołaną podstawą prawną, co oznacza, że może wydać

orzeczenie innej treści niż to, o które wnosi skarżący
Sąd rozpoznaje na podstawie akt sprawy, a wyjątek, gdy organ nie przesłał akt, wtedy na żądanie

skarżącego rozpoznaje sprawę na podstawie nadesłanego odpisu skargi, gdy stan faktyczny i
prawny nie budzi wątpliwości.

Sąd rozpoznaje na podstawie stanu faktycznego istniejącego w dniu podjęcia zaskarżonego
działania lub bezczynności, nie uwzględnia okoliczności faktycznych, które powstały po podjęciu

działania.
Podstawową formą postępowania rozpoznawczego jest rozprawa, posiedzenia są jawne.

Postępowanie rozpoznawcze jest przeprowadzone w trybie zwykłym (na rozprawie), ale też może
być w trybie uproszczonym, na posiedzeniu niejawnym, forma ta jest nie obligatoryjna, które

jest dopuszczalne, jeżeli:
a. decyzja lub postanowienie są dotknięte wadą nieważności albo wydane zostały z naruszeniem

prawa dającym podstawę do wznowienia postępowania
b. strona zgłosi wniosek o skierowanie sprawy do rozpoznania w trybie uproszczonym, a żadna z

pozostałych stron w terminie 14 dni od zawiadomienia o złożeniu wniosku nie zażąda
przeprowadzenia rozprawy

c. organ nie przekazał sądowi skargi mimo wymierzenia grzywny, gdy skarżący złożył żądanie
rozpoznania sprawy na podstawie nadesłanego odpisu skargi, gdy stan faktyczny i prawny nie

budzi wątpliwości.

Postępowanie rozpoznawcze – przedmiotem postępowania rozpoznawczego jest ponowne

rozpatrzenie sprawy indywidualnej rozstrzygniętej decyzją organów I instancji. Organ dokonuje
oceny materiału dowodowego zebranego w postępowaniu przed I instancją. Wynik tej oceny może

być dwojaki: organ odwoławczy może stwierdzić, że w istocie brak było rozpoznania sprawy w I
instancji – organ odwoławczy kasuje decyzję I instancji i przekazuje sprawę organowi I instancji do

ponownego rozpatrzenia. organ odwoławczy stwierdza, że postępowanie rozpoznawcze w I instancji
wymaga uzupełnienia – w takim przypadku odwoławczy z urzędu lub na wniosek strony jest

obowiązany przeprowadzić uzupełniające postępowanie dowodowe. Uzupełniające postępowanie
dowodowe organ odwoławczy przeprowadza sam albo może zlecić jego przeprowadzenie organowi,

który wydał decyzję zaskarżoną.

Postępowanie rozpoznawcze

Jego przedmiotem jest ponowne rozpatrzenie sprawy indywidualnej rozstrzygniętej decyzją organu

I instancji. Granice postępowania rozpoznawczego są wyznaczone przez zasady ogólne kpa, a w

szczególności przez zasadę dwuinstancyjności, zasadę prawdy obiektywnej, zasadę
praworządności.

W postępowaniu rozpoznawczym organ dokonuje oceny materiału dowodowego zebranego w
postępowaniu przed I instancją.

Organ może tutaj stwierdzić, że:

- Brak było rozpoznania sprawy w I instancji;

- Postępowanie w I instancji wymaga uzupełnienia, ponieważ nie zostały ustalone wszystkie istotne
dla sprawy okoliczności faktyczne. Organ odwoławczy przeprowadza na wniosek lub z urzędu

uzupełniające postępowanie dowodowe. Może je przeprowadzić sam lub zlecić je organowi, który
wydał zaskarżoną decyzję.

c) Podjęcie decyzji

Rozstrzygnięcie organu odwoławczego może być następujące



Utrzymuje w mocy zaskarżoną decyzję. Decyzja o utrzymaniu w mocy decyzji organu
pierwszej instancji powinna być wydana wówczas, gdy rozstrzygnięcie organu

odwoławczego pokrywa się z rozstrzygnięciem organu I instancji.



Rozstrzygnięcie merytoryczne organu odwoławczego jest niezgodnie z

rozstrzygnięciem organu I instancji. Organ odwoławczy uchyla zaskarżoną decyzję w

całości lub części i w tym zakresie orzeka, co do istoty sprawy (decyzja merytoryczno -
reformacyjna). Podstawą wydania takiej decyzji może być każdy rodzaj wadliwości. Może to

być naruszenie przepisów prawa materialnego czy przepisów postępowania, ale także
błędna ocena faktów

Organ odwoławczy może także uchylić zaskarżoną decyzję w całości i przekazać sprawę do

ponownego rozpatrzenia przez organ pierwszej instancji (decyzja kasacyjna).Rozstrzygnięcie
sprawy wymaga uprzedniego przeprowadzenia postępowania wyjaśniającego w całości lub w

znacznej części.

17/01. Pojecie i klasyfikacja dowodów.

Dowód - to wszystko, co może przyczynić się do wyjaśnienia sprawy, a nie jest sprzeczne z

prawem - zasada prawdy obiektywnej. W szczególności dowodem mogą być dokumenty, zeznania
świadków, opinie biegłych oraz oględziny. Dowodem może być także oświadczenie złożone przez

stronę w sytuacji, gdy przepis prawa nie wymaga urzędowego potwierdzenia określonych faktów
lub stanu prawnego w drodze zaświadczenia właściwego organu administracji. Dowodu nie

wymagają fakty powszechnie znane i fakty znane organowi z urzędu.

Materiał dowodowy – ogół dowodów, których zebranie jest konieczne do dokładnego wyjaśnienia

stanu faktycznego sprawy (ustalenie faktów i ich wszechstronne naświetlenie). Organ administracji
zobowiązany jest w sposób wyczerpujący zebrać i rozpatrzyć cały materiał dowodowy.

Dokonanie ustaleń stanu faktycznego opiera się zgromadzonym materiale dowodowym oraz na
domniemaniach:

Domniemanie faktyczne - wynika z doświadczenia życiowego. Związek między faktem danym w

doświadczeniu a poszukiwanym ustala się swobodnie na podstawie doświadczenia.

Domniemanie prawne - wynika z przepisu prawa (przyjęcie faktu poszukiwanego na podstawie
innego faktu). Można je podzielić na proste, dopuszczające przeciwdowód, domniemania niezbite,

(które nie dają się obalić przeciwdowodem, bo jest on zakazany).

Kpa dopuszcza ustalenie okoliczności faktycznych bez prowadzenia postępowania dowodowego, gdy
przepisy szczególne przewidują zastosowanie uprawdopodobnienia.

To środek zastępczy dowodu w znaczeniu ścisłym. Nie daje pewności, lecz wiarygodność

twierdzenia o jakimś fakcie. Przepisy prawne ograniczają możliwość stosowania
uprawdopodobnienia tylko odnośnie do faktów, które mają znaczenie dla rozstrzygnięcia kwestii

wpadkowej, a nie rozstrzygnięcia istoty sprawy. Dopuszczalne jest uprawdopodobnienie istnienia
okoliczności faktycznych wskazujących na wątpliwości, co do bezstronności pracownika, na brak

winy osoby, która uchybiła terminowi. Podobne rozwiązanie przyjmuje op.

1. Klasyfikacja środków dowodowych.

Ze względu na kryterium zetknięcia się organu orzekającego z faktem będącym przedmiotem
dowodu:

⇒

Bezpośrednie - organ orzekający może bezpośrednio spostrzegać i stwierdzać prawdziwość

określonego faktu (oględziny);

⇒

Pośrednie - organ stwierdza pośrednio istnienie określonego faktu na podstawie spostrzegania

innego faktu (zeznania świadków).

Ze względu na kryterium rodzaju źródła informacji:

⇒

Rzeczowe - źródłem informacji są cechy danej rzeczy lub zachowane na niej ślady zdarzeń, a

organ zaznajamia się z nimi przez oględziny.

⇒

Osobowe - źródłami informacji są osoby (zeznania świadków).

⇒

Mieszane (tj. osobowo-rzeczowe: dokumenty i opinie biegłych)

Ze względu na kryterium dopuszczalności przeprowadzenia danego środka dowodowego:

⇒

Podstawowe - przeprowadzenie nie ma określonych przesłanek (dokumenty, zeznania

świadków).

⇒

Posiłkowe - ich dopuszczalność jest możliwa po spełnieniu określonych przesłanek

(przesłuchanie stron).

Ze względu na kryterium regulacji prawnej środków dowodowych:

⇒

Uregulowane w kpa - dokumenty, zeznania świadków, oględziny, przesłuchanie stron, opinie

biegłych.

⇒

Nieuregulowane w kpa - nowe środki dowodowe powstające w wyniku rozwoju nauki i

techniki.

2. System środków dowodowych

a) Dowód z dokumentów

Dokument - akt pisemny, stanowiący wyrażenie określonych myśli lub wiadomości

Kpa wprowadza pojęcie dokumentu urzędowego - to dokumenty, które mają zwiększoną moc

dowodową, w zakresie tego, co zostało w nich urzędowo stwierdzone, jeżeli zostaną spełnione 2
przesłanki: sporządzone zostaną w określonej formie i sporządziły je powołane do tego organy

państwowe lub jednostki organizacyjne.

Dokumenty urzędowe korzystają z 2 rodzajów domniemań:



Domniemanie prawdziwości - dokument pochodzi od organu, który go wystawił



Domniemanie zgodności z prawdą oświadczenia organu, od którego pochodzi dokument.

Kpa i op. przyjęły domniemanie zgodności z prawdą, tego co zostało w dokumencie stwierdzone,
przez organ, od którego dokument pochodzi. Domniemanie to może być obalone przez

przeprowadzenie dowodu przeciwko treści dokumentu. W przypadku obalenia domniemania
zgodności z prawdą lub domniemania prawdziwości dokumentu urzędowego, nie może on być

traktowany jako dowód w sprawie.

Dowód jest prawdziwy, jeżeli spełnia 3 warunki:

⇒

Został wystawiony przez kompetentny organ;

⇒

Treść dokumentu odpowiada rzeczywistości;

⇒

Dokument posiada nie zmienioną treść, taką, jaką nadał mu wystawca.

Kpa nie reguluje mocy dowodowej urzędowych dokumentów zagranicznych oraz dokumentów
prywatnych. Dlatego też oba rodzaje dokumentów podlegają w pełni swobodnej ocenie dowodów

dokonywanej przez organ orzekający, o ile przepisy szczególne lub umowy międzynarodowe nie
stanowią inaczej.

Podobne rozwiązanie zawiera ordynacja podatkowa, gdzie podstawowym środkiem dowodowym są
księgi podatkowe. Księgi są dokumentami o charakterze prywatnym i w postępowaniu podatkowym

stanowią dowód tego, co zostało w nich stwierdzone, tj. mają taką samą moc dowodową jak
dokumenty urzędowe. Przez księgi podatkowe rozumieć można księgi rachunkowe, podatkową

księgę przychodów i rozchodów, ewidencję oraz rejestry, do prowadzenia, których zobowiązani są
podatnicy, płatnicy lub inkasenci.

Moc dowodowa ksiąg podatkowych jest uzależniona od spełnienia 2 warunków:

Księga podatkowa jest rzetelna (tj. prowadzone w niej zapisy odzwierciedlają stan rzeczywisty)

oraz jest prowadzona w sposób niewadliwy (tj. prowadzona zgodnie z zasadami wynikającymi
z odrębnych przepisów).

Jeżeli księga podatkowa jest prowadzona wadliwie, to zachowuje moc dowodową, o ile wady nie

mają istotnego znaczenia dla sprawy. W przypadku, gdy księga podatkowa jest prowadzona
nierzetelnie lub w sposób wadliwy, to organ podatkowy w protokole badania księgi określa, za jaki

okres i w jakiej części nie uznaje ksiąg za dowód, tego, co wynika z zawartych w niej zapisów.
Odpis takiego protokołu organ podatkowy dostarcza stronie, która może w terminie 14 dni wnieść

swoje zastrzeżenia lub uwagi do protokołu.

b) Zeznania świadków

Świadek - osoba fizyczna, która w postępowaniu ma wiadomości o określonych faktach, mających
znaczenie dla ustalenia stanu faktycznego w danej sprawie administracyjnej. W tym celu składa

ona zeznania.

Pozycja świadka jest ograniczona przepisami, co wynika z 2 przesłanek:

⇒

Przesłanki faktyczne: świadkami nie mogą być osoby niezdolne do spostrzegania lub

komunikowania swoich spostrzeżeń. Ocena tej zdolności należy do organu, przyjmującego zeznania
świadka.

⇒

Przesłanki prawne: świadkami nie mogą być osoby zobowiązane do zachowania tajemnicy

państwowej i służbowej, co do okoliczności objętych tajemnicą, o ile nie zostały zwolnione od

zachowania tej tajemnicy; duchowni, co do faktów objętych tajemnicą spowiedzi.

Świadkiem nie może być strona. Osoba fizyczna, która nie ma ograniczeń posiada prawny

obowiązek występowania w charakterze świadka, bowiem nikt nie ma prawa odmówić
występowania w charakterze świadka. Świadek może jedynie odmówić składania zeznań lub

odpowiadać na pytania.

Prawo odmowy do składania zeznań - przysługuje małżonkowi strony, wstępnym, zstępnym,

rodzeństwu strony oraz jej powinowatym I stopnia, jak również osobom pozostającym ze strona w
stosunku przysposobienia, opieki lub kurateli. Prawo to trwa po ustaniu małżeństwa,

przysposobienia, opieki lub kurateli.

Prawo odmowy odpowiedzi na pytania - przysługuje świadkowi, gdy odpowiedź mogłaby
narazić jego lub jego bliskich na odpowiedzialność karną, hańbę lub bezpośrednią szkodę

majątkową, albo też naruszenie chronionej ustawowo tajemnicy zawodowej.

O tym czy danej osobie przysługuje prawo do odmowy zeznań lub odmowy na pytania decyduje

organ, który odbierając zeznania od świadka powinien wcześniej uprzedzić go o prawie do odmowy
składania zeznań lub odpowiedzi na pytania, a także o odpowiedzialności karnej za złożenie

fałszywych zeznań.

Forma zeznań świadka może być pisemna lub ustna, przy czym przy ustnej formie powinien być
sporządzony protokół z przesłuchania świadka.

c) Opinie biegłych

Biegły - (rzeczoznawca, ekspert) osoba fizyczna powołana do udziału w postępowaniu dotyczącym
innego podmiotu w celu wydania opinii w danej sprawie ze względu na posiadaną wiedzę fachową

w tej dziedzinie.

Przesłanki zdolności do występowania w postępowaniu w charakterze biegłego:

⇒

Przesłanki pozytywne - posiadanie wiadomości specjalnych.

⇒

Przesłanki negatywne - utrata zdolności na skutek ich wystąpienia:

1. Istnieje określony związek biegłego z daną sprawą będący podstawą wyłączenia biegłego.
Biegły podlega wyłączeniu od udziału w postępowaniu w sprawie, w której:

a) Jest stroną lub jest ze stroną w stosunku prawnym powodującym wpływ wyniku sprawy

na jego prawa i obowiązki;

b) Stroną jest jego współmałżonek, krewny lub powinowaty do II stopnia;
c)

Stroną jest osoba związana z nim z tytułu przysposobienia pozostająca pod jego opieka
lub kuratelą;

d) Już był świadkiem, biegłym, przedstawicielem strony lub osób z nim spokrewnionych;
e) Uczestniczył w wydaniu decyzji organu niższej instancji, która została zaskarżona;
f)

Jego udział był powodem wdrożenia przeciw niemu dochodzenia służbowego,
postępowania dyscyplinarnego lub karnego;

g) Stroną jest jego przełożony służbowy.
h) Po zaistnieniu innych okoliczności, wywołujących wątpliwości co do bezstronności,

zgodnie z art. 24 kpa

2. Występują okoliczności powodujące utratę zdolności do wystąpienia w charakterze świadka, tj.
biegłym nie może być osoba, która jest niezdolna do spostrzegania lub komunikowania swoich

spostrzeżeń oraz osoba zobowiązana do zachowania tajemnicy państwowej i służbowej, (o ile nie
jest zwolniona z tego obowiązku) i duchowni.

Biegły nie może odmówić wydania opinii, zaś wykonanie tego obowiązku jest zagwarantowane

sankcją. Od wydania opinii biegły może być zwolniony przez organ administracyjny, tylko w
przypadku zaistnienia przyczyn, które uprawniają świadków do odmowy zeznań lub odpowiedzi na

pytania.

d) Oględziny

Jest to bezpośrednie zbadanie jakiegoś przedmiotu przez organ orzekający w celu dokonania

spostrzeżeń za pomocą określonego zmysłu (np. wzroku, słuchu), co do właściwości tego
przedmiotu. Przedmiotem oględzin może być wszystko, co oddziałuje na zmysły ludzkie, łącznie z

samym człowiekiem.

Jest to środek dowodowy bezpośredni, tj. taki, który pozwala na bezpośrednie zetknięcie się organu
orzekającego ze stanem faktycznym w danej sprawie. Oględziny wysuwane są na I miejsce spośród

środków dowodowych zabezpieczających zrealizowanie zasady prawdy obiektywnej. Organ
orzekający ma swobodę oceny potrzeby przeprowadzenia oględzin.

Eksperyment dowodowy - szczególna forma oględzin, która polega na tym, że dokonuje się

oględzin nie naturalnego stanu faktycznego, lecz stworzoną sztucznie sytuację, która może
przekonać lub nie organ orzekający o słuszności założenia dowodowego.

Oględziny muszą być przeprowadzone przed organem orzekającym w jego siedzibie lub poza jego
siedzibą. Przedstawienie przedmiotu oględzin na wezwanie organu jest obowiązkiem ciążącym na

stronie i na osobie trzeciej. Realizacja tego obowiązku jest zabezpieczona sankcją tylko w op.

e) Przesłuchanie stron a oświadczenie stron

Przesłuchanie - jest to środek dowodowy posiłkowy, dopuszczalny w postępowaniu w
ostateczności, gdy spełnione zostały łącznie dwie przesłanki:

⇒

Wyczerpanie innych środków dowodowych lub ich brak. Przesłuchanie jest tutaj dopuszczalne

tylko w wypadku, gdy organ orzekający nie ma możliwości ustalenia stanu faktycznego za pomocą

innych środków dowodowych.

⇒

Istnieją fakty istotne dla rozstrzygnięcia sprawy. Przesłuchanie jest tutaj dopuszczalne, jeżeli

organ orzekający nie ma możliwości wyjaśnienia istotnych dla sprawy okoliczności, bez których nie
można ustalić stanu faktycznego sprawy zgodnego z rzeczywistością.

Ocena potrzeby przeprowadzenia przesłuchania pozostawiona jest organowi. Przy czym jest ona
ograniczona zasadą prawdy obiektywnej.

W op. organ może wykorzystać ten środek dowodowy, jeżeli strona wyrazi zgodę w sposób
niebudzący wątpliwości i w formie pisemnej. W przypadku, gdy strona nie ma zdolności do

czynności prawnych, organ może przesłuchać jej przedstawiciela, a gdy stroną w postępowaniu jest
jednostka organizacyjna organ może przesłuchać jej przedstawiciela ustawowego lub statutowego.

Do przesłuchania stosuje się przepisy o świadkach (z wyjątkiem przepisów o środkach przymusu).

Strona jest obowiązana stawić się na wezwanie organu orzekającego, przy czym op. Stwierdza, że
organ może nałożyć na stronę karę porządkową., nawet gdy odmowa strony jest bezzasadna.

Forma przesłuchania może być pisemna lub ustna w formie protokołu.

Należy odróżnić wyjaśnienia od przesłuchania. Nie jest ono środkiem dowodowym. Dotyczy
jedynie przedstawienia przez stronę stanu faktycznego sprawy wymagającego udowodnienia.

Oświadczenie - jest podstawom środkiem dowodowym. Strona składa oświadczenie pod rygorem

odpowiedzialności za fałszywe zeznania. Przed odebraniem oświadczenia organ uprzedza stronę o
odpowiedzialności za fałszywe zeznania. Jest to przesłanka do pociągnięcia do odpowiedzialności

karnej.

Przesłanki oświadczenia, które muszą wystąpić łącznie:

⇒

Przepis prawa nie wymaga potwierdzenia w drodze zaświadczenia;

⇒

Strona chce złożyć oświadczenie, przez złożenie wniosku.

Jeżeli oświadczenie nie budzi w ocenie organu wątpliwości, co do zgodności z rzeczywistym stanem
rzeczy, to te okoliczności faktyczne lub prawne nie wymagają dowodu

f) Środki dowodowe nienazwane

Są dopuszczalne, jeśli mogą się przyczynić do wykrycia prawdy obiektywnej, a nie są sprzeczne z
prawem.:

- opinie instytutu naukowo-badawczego
- wyspecjalizowane jednostki organizacyjne

- film, zdjęcie, rysunek, taśma dźwiękowa, plan, billing telefoniczny itp.

ŚRODKI DOWODOWE W ORDYNACJI PODATKOWEJ:

Dowodami w postępowaniu podatkowym są:

- deklaracje, które zgodnie z przepisami prawa podatkowego zostały złożone przez stronę, np.
coroczne zeznania podatkowe

- informacje podatkowe, pochodzące ze źródeł określonych w art. 82 i 84 o.p.

- informacje dotyczące strony postępowania, także informacja sporządzona przez bank na pisemne

żądanie naczelnika urzędu skarbowego. Sporządzenie takiej opinii jest obowiązkiem banku, co
ściśle jest określone w art. 182 § 1 op.:

- Posiadanych rachunków bankowych lub rachunków oszczędnościowych, liczby tych rachunków, a
także obrotów i stanów tych rachunków,

- Posiadanych rachunków pieniężnych lub rachunków papierów wartościowych, liczby, obrotów i
stanów,

- Zawartych umów kredytowych lub umów pożyczek pieniężnych, a także umów depozytowych,
- Nabytych za pośrednictwem banków akcji Skarbu Państwa lub obligacji Skarbu Państwa, a także

obrotu tymi papierami wartościowymi,
- Obrotu wydawanymi przez banki certyfikatami depozytowymi lub innymi papierami

wartościowymi.

Organ podatkowy jest obowiązany zebrać i w sposób wyczerpujący rozpatrzyć cały materiał

dowodowy (art. 187 § 1 op). Może w każdym stadium postępowania zmienić, uzupełnić lub uchylić
swoje postanowienie dotyczące przeprowadzenia dowodu, (art. 187 § 2 op.).

Ordynacja podatkowa nie wymaga dowodu w stosunku do faktów powszechnie znanych oraz

faktów znanych z urzędu (art. 187 § 3 op.).

W postępowaniu podatkowym strona może żądać przeprowadzenia dowodu, a organ podatkowy
uwzględni to, jeżeli przedmiotem dowodu są okoliczności mające znaczenie dla sprawy, chyba, że

okoliczności te stwierdzone są wystarczająco innym dowodem.

Zgodnie z art. 189 § 1 op. organ podatkowy może wyznaczyć stronie termin do przedstawienia
dowodu będącego w jej posiadaniu. Termin ten nie może być krótszy niż 3 dni i powinien

uwzględniać charakter dowodu oraz stan postępowania.

Stwierdzenie przez organ podatkowy czy dana okoliczność została udowodniona powinno nastąpić
na podstawie zebranego materiału dowodowego, (art. 191 op.) Konieczne jest jednak

wypowiedzenie się strony, co do przeprowadzonych dowodów.

20/1. Skarga na bezczynność organu administracyjnego.

Bezczynność organu administracyjnego.

Organy administracji publicznej mają obowiązek załatwiać sprawy bez zbędnej zwłoki. Sprawy
niewymagające przeprowadzania postępowania wyjaśniającego tj. te, które można rozstrzygnąć w

oparciu o dowody przedstawione przez stronę łącznie z żądaniem wszczęcia postępowania lub w
oparciu o fakty i dowody znane organowi z urzędu powinny być załatwiane niezwłocznie.

Załatwienie sprawy wymagającej postępowania wyjaśniającego powinno nastąpić nie później niż w
ciągu miesiąca, a sprawy szczególnie skomplikowanej - nie później niż w ciągu dwóch miesięcy od

dnia wszczęcia postępowania, a w postępowaniu odwoławczym - w ciągu miesiąca od dnia
otrzymania przez organ odwołania (art. 35 Kpa). W przypadku, gdy organ nie może załatwić

sprawy przepisowym terminie (z przyczyn leżących po jego stronie lub niezależnych) musi
zawiadomić o tym strony postępowania podając przyczyny zwłoki i wskazując nowy termin

załatwienia sprawy (art. 36 Kpa).

Na nie załatwienie sprawy w terminie określonym w przepisach lub ustalonym w myśl art. 36

stronie służy zażalenie do organu administracji publicznej wyższego stopnia (które to organy
precyzuje art. 17 Kpa; dla organów samorządu terytorialnego będą to samorządowe kolegia

odwoławcze). Organ wyższego stopnia uznając zażalenie za uzasadnione, wyznacza dodatkowy
termin załatwienia sprawy oraz zarządza wyjaśnienie przyczyn i ustalenie osób winnych nie

załatwienia sprawy w terminie, a w razie potrzeby także podjęcie środków zapobiegających
naruszaniu terminów załatwienia spraw w przyszłości (art. 37 Kpa).

W przypadku, gdy takie postępowanie w dalszym ciągu nie odniesie pożądanego skutku strona
może złożyć skargę do sądu administracyjnego patrz szerzej rozdział Skarga do sądu

administracyjnego. Warunkiem tej skargi jest właśnie uprzednie złożenie zażalenia na bezczynność
do organu wyższego stopnia. Organ uznając zażalenie za uzasadnione, wyznacza dodatkowy termin

załatwienia sprawy oraz zarządza wyjaśnienie przyczyn i ustalenie osób winnych niezałatwienia
sprawy w terminie, a w razie potrzeby także podjęcie środków zapobiegających naruszaniu

terminów załatwienia spraw w przyszłości.
Do sądu administracyjnego służy skarga na bezczynność w wypadku:

- centralnych organów administracji rządowej,
- terenowych organów administracji rządowej zespolonej i niezespolonej

- organów jednostek samorządu terytorialnego
- innych organów, w zakresie, w jakim zostały powołane z mocy prawa do załatwiania spraw z

zakresu administracji publicznej.
Sąd administracyjny jest właściwy do rozpoznawania i rozstrzygania w sprawie skarg na

bezczynność organu w takich granicach, w jakich służy skarga na decyzje administracyjne,
postanowienia wydawane w postępowaniu administracyjnym oraz egzekucyjnym i

zabezpieczającym, akty i czynności z zakresu administracji publicznej dotyczące przyznania,
stwierdzenia albo uznania uprawnienia lub obowiązku wynikających z przepisów prawa.

Przesłanką dopuszczalności skargi na bezczynność organów jest wyczerpanie środków zaskarżenia,
jeżeli służyły one skarżącemu w postępowaniu przed organem właściwym w sprawie. W przypadku

skargi na niewydajnie decyzji w ustawowo określonym terminie służy w postępowaniu
administracyjnym zażalenie, a w postępowaniu podatkowym ponaglenie. W przypadku

bezczynności w zakresie wydania innego aktu lub niepodjęcia czynności z zakresu administracji
publicznej przesłanką dopuszczalności skargi jest wezwanie do usunięcia naruszenia prawa.

Przesłanka ta nie obowiązuje, gdy skargę wnosi prokurator lub rzecznik.
Jeżeli orzeczenie sądowe nie jest respektowane sąd dysponuje sankcjami m. in. sąd ma możliwość

nałożenia grzywny na bezczynny organ. Inną sankcją jest wystąpienie Prezesa sądu albo składu
orzekającego informujące organy lub ich organy zwierzchnie o stwierdzonych istotnych

naruszeniach prawa, okolicznościach mających wpływ na ich powstanie oraz o wypadkach

niewykonania orzeczeń sądu. Ponadto ocena prawna wyrażona w orzeczeniu sądu wiąże w sprawie
ten sąd oraz organ, którego bezczynność była przedmiotem zaskarżenia.

Organ, którego bezczynność zaskarżono, może uwzględnić skargę w całości do dnia wyznaczenia
przez sąd terminu rozprawy. Jeżeli w wymienionym wyżej terminie, organ, który uchybił

terminowemu załatwieniu sprawy nie nadeśle odpowiedzi na skargę i akt sprawy, to sąd może
orzec w sprawie na podstawie stanu faktycznego i prawnego przedstawionego w skardze, jeżeli nie

budzi on uzasadnionych wątpliwości w świetle ustaleń poczynionych przez sąd w toku rozpoznania
sprawy. Sąd wyda w sprawie orzeczenie. Od tego orzeczenia organ, którego bezczynność

zaskarżono, może wnieść do sądu sprzeciw w terminie 14 dni od daty doręczenia orzeczenia sądu,
ale tylko wówczas, gdy jednocześnie doręczy odpowiedź na skargę wraz z aktami sprawy.

18/01. Domniemanie prawidłowości decyzji.

Decyzja administracyjna jest prawidłowa, jeżeli łącznie spełnia dwie przesłanki: zgodna jest z
normami materialnego prawa administracyjnego; została wydana zgodnie z normami procesowego

prawa administracyjnego. Decyzja naruszająca normy materialne lub procesowe jest wadliwa. Akt
administracyjny jest wtedy prawidłowy:
-

jeśli został prawidłowo, tj. zgodnie z prawdą, ustalony stan faktyczny danego stosunku

jeśli została prawidłowo, tj. zgodnie z zasadami prawidłowej wykładni, wybrana norma prawna,

jeśli z obu przesłanek została prawidłowo wyprowadzona konkluzja (sentencja aktu
administracyjnego).

Przesłanki prawidłowości decyzji administracyjnej, widzianej jako procesowa forma aktu
administracyjnego, mogą być rozpatrywane z uwagi na poprawność rozstrzygnięcia sprawy, której

decyzja dotyczy, konkretyzując prawa i obowiązki stron. Decyzja administracyjna korzysta z
atrybutu domniemania prawidłowości, co oznacza, że ma ona moc obowiązującą dopóty, dopóki nie

zostanie we właściwym trybie wyeliminowana z obrotu prawnego. Dotyczy to wszystkich rodzajów
decyzji wadliwych.

19/01. Kompetencja ogólna.

1. Kompetencja ogólna organów administrujących

Kompetencja ogólna – to zdolność prawna organów administrujących do załatwienia
spraw administracyjnych w danym układzie postępowania. Kompetencję ogólną ustanawia

art.1 pkt 1i2 kpa. Zgodnie z tymi przepisami, zdolność prawną do prowadzenia postępowania
administracyjnego mają organy administracji publicznej i inne organy państwowe oraz inne

podmioty, gdy są one powołane z mocy prawa lub na podstawie porozumień do załatwiania spraw
określonych w art.1pkt1. Kompetencję ogólną do wykonywania orzeczenia administracyjnego w

sprawach indywidualnych mają zarówno organy monokratyczne (np. minister, wojewoda, starosta),
jak również organy kolegialne różnego rodzaju (np. zarząd gminy, powiatu, województwa,

samorządowe kolegia odwoławcze, okręgowe rady adwokackie).

organ administracji publicznej – zakres pojęcia jest określony w art.5 § 2 pkt 3. – rozumie się
przez to ministrów, centralne organy administracji rządowej, wojewodów, działające w ich lub

własnym imieniu inne terenowe organy administracji rządowej (zespolonej i niezespolonej),
organy jednostek samorządu terytorialnego oraz organy i podmioty , gdy są one powołane z

mocy prawa lub na podstawie porozumień.

ministrowie, centralne organy administracji rządowej – Prezes RM i wiceprezesi RM pełniący
funkcje ministra kierującego określonym działem administracji rządowej, przewodniczący

komitetów wchodzących w skład RM, kierownicy centralnych urzędów administracji rządowej
podległych Prezesowi RM, podporządkowanych mu lub nadzorowanych przez niego lub

właściwego ministra, a także kierowników innych równorzędnych urzędów państwowych,

terenowe organy administracji rządowej – wojewodowie; działający pod zwierzchnictwem
wojewody kierownicy zespolonych służ, inspekcji i straży prowadzący postępowanie

administracyjne w imieniu wojewody, własnym, jeżeli ustawy tak stanowią; a także organy
administracji zespolonej

jednostki samorządu terytorialnego – zgodnie z art.5 § 2 pkt 6kpa - pod tym pojęciem rozumie
się organy gminy, powiatu, województwa, związków gmin, związków powiatu, wójta,
burmistrza (prezydenta miasta), starostę, marszałka województwa oraz kierowników służb,

inspekcji i straży działających w imieniu wójta, burmistrza (prezydenta miasta), starosty lub
marszałka województwa, a ponadto samorządowe kolegia odwoławcze

inne podmioty, które na podstawie ustaw lub porozumień zostały powołane do załatwienia
spraw indywidualnych w drodze decyzji – np. okręgowe rady adwokackie (ustawa z 26.05.1982

r. – prawo o adwokaturze), dyrektorzy, kierownicy instytucji kultury (na podstawie
porozumienia, które zawiera Generalny Konserwator Zabytków), organy podatkowe

zawieranie porozumień – wojewoda może powierzyć prowadzenie, w jego imieniu, niektórych
spraw z zakresu swojej właściwości organom samorządu terytorialnego z obszaru województwa
na podstawie porozumień. Zawarcie w przewidzianym trybie porozumienia pomiędzy wojewodą

a organami samorządu terytorialnego powoduje, że właściwość wojewody lub kierownika danej
zespolonej służby, inspekcji, straży, jest wyłączona. Także jednostki samorządu terytorialnego

mogą zawierać porozumienia. Zawarcie w przewidzianym trybie związków powiatów, gmin oraz
porozumień powoduje wyłączenie zdolności prawnej organu jednostki samorządu terytorialnego

wypływającej z ustawy materialnoprawnej.

19/02. Przesłanki przywrócenia terminu w postępowaniu sądowoadm.

Przywrócenie terminu – instytucja przywrócenia terminu może być stosowana w przypadku
uchybienia terminu przez stronę lub innego uczestnika postępowania albo przez osobę

zainteresowaną. Instytucja ta służy usunięciu ujemnych skutków, jakie wywołuje uchybienie
terminu, wprowadzona do przepisów procesowych ze względów słuszności oraz dla zapewnienia

dochodzenia do prawdy obiektywnej. W o.p. instytucja przywrócenia terminów ma zastosowanie
tylko wtedy, gdy dotyczy terminów procesowych obowiązujących strony i innych uczestników

postępowania podatkowego. Przywrócenie terminu następuje w drodze postanowienia wydanego
przez organ właściwy w prowadzonej sprawie, z której miała być dokonana czynność.

Postanowienie odmowne może być zaskarżone w drodze zażalenia (art.59 §1 kpa i art.163 § 3
o.p.). Zgodnie z art. 58 § 1 i 2 (art.162 § 1 i 2 o.p.) przywrócenie terminu może nastąpić jeżeli

łącznie zostaną spełnione następujące przesłanki:

a) brak winy zainteresowanego w uchybieniu terminu,

wniesienie przez zainteresowanego wniosku o przywrócenie terminu,

c) dochowanie terminu (nieprzywracalnego) do wniesienia wniosku o przywrócenie terminu,

dopełnienie wraz z wnioskiem tej czynności, dla której był ustanowiony przywracalny
termin.

19/03. Środki zaskarżenia w postępowaniu w sprawie wydawania zaświadczeń.

Wydanie zaświadczenia jest wszczynane wyłącznie na wniosek. Osoba ubiegającą się o

zaświadczenie powinna swoje żądanie wnieść w formie podania albo też może żądanie wnieść
ustnie do protokołu. Organ powinien ustalić czy żądanie pochodzi od osoby posiadającej zdolność

do czynności prawnych. Organ powinien wydać zaświadczenie niezwłocznie, nie później jednak niż
w terminie 7 dni. Organ może przeprowadzić postępowanie wyjaśniające, które będzie dotyczyło

stanu faktycznego lub stanu prawnego wymagającego potwierdzenia zaświadczeniem.
Postępowanie w sprawie wydania zaświadczenia kończy się albo wydaniem zaświadczenia

żądanego przez zainteresowaną osobę albo wydaniem postanowienia o odmowie wydania
zaświadczenia lub o odmowie wydania zaświadczenia o treści żądanej przez zainteresowanego.

Organ odmawia postanowieniem wydania zaświadczenia w ogóle albo wydania zaświadczenia o
treści żądanej. Na takie postanowienia przysługują zażalenia. Zażalenie należy wnieść w terminie 7

dni od doręczenia postanowienia, do organu wyższego stopnia za pośrednictwem organu, który
wydał postanowienie. Na skutek rozpatrzenia zażalenia postanowienie odmowne może być albo

utrzymane w mocy albo zostanie uchylone i organ będzie zobowiązany do uwzględnienia żądania
osoby zainteresowanej wydaniem zaświadczenia. Od ostatecznego postanowienia tzn. od nie

zaskarżonego w terminie postanowienia odmownego albo od utrzymującego je w mocy
postanowienia wydanego na skutek zażalenia, żaden środek zaskarżenia nie służy w

nadzwyczajnych trybach.

21/01. Pojęcie postępowania administracyjnego.

POJĘCIE POSTĘPOWANIA ADMINISTRACYJNEGO
Przez pojęcie postępowania administracyjnego rozumiemy regulowany przez prawo procesowe

ciąg czynności procesowych podejmowanych przez organy administracji publicznej i inne podmioty
postępowania w celu rozstrzygnięcia sprawy administracyjnej w formie decyzji administracyjnej,

jak i ciąg czynności podjętych w celu weryfikacji decyzji administracyjnych.

Postępowanie administracyjne

Wyróżniamy 2 rodzaje postępowania administracyjnego:

- ogólne (stosowane zazwyczaj, regulowane przepisami k.p.a.)
- szczególne (do załatwiania określonych spraw, np. podatkowych)

Zarówno w postępowaniu ogólnym, jak i w szczególnym rozróżniamy 2 tryby postępowania:

- postępowanie główne (toczące się przed organem I i II instancji)
- postępowanie nadzwyczajne (weryfikujące decyzje wydane w post. głównym)

System nadzwyczajnych trybów postępowania składa się z trzech postępowań:

Postępowanie w sprawie wznowienia postępowania (145 kpa)

(gdy postępowanie w którym zapadła decyzja ostateczne było dotknięte kwalifikowaną wadą procesową.

Postępowanie w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji (156 kpa)

(sprawdzające, czy decyzja nie jest dotknięta kwalifikowaną wadą materialnoprawną)

Postępowanie mające na celu uchylenie, zmianę decyzji prawidłowej lub dotkniętej wadami
niekwalifikowanymi.

W postępowaniu głównym i nadzwyczajnych wyróżniamy 3 stadia postępowania:

- Stadium wstępne (obejmujące czynności wszczęcia postępowania oraz czynności procesowe mające na
celu zbadanie dopuszczalności wszczęcia postępowania)

- Stadium postępowania wyjaśniającego (obejmujące ciąg czynności procesowych, których celem jest
ustalenie stanu faktycznego sprawy, dającego podstawę do zastosowania normy prawa materialnego)

- Stadium podjęcia decyzji (rozstrzygającej sprawę indywidualną konkretnej osoby, czyli sprawę będącą
przedmiotem postępowania)

21/03. Zarzut

Zarzut jest środkiem zaskarżenia, który służy w fazie wszczęcia postępowania egzekucyjnego.
Zarzut jest także środkiem zaskarżenia, który występuje również w postępowaniu

zabezpieczającym (na postanowienia o zabezpieczeniu służy w terminie 7 dni od dnia doręczenia
postanowienia prawo zgłoszenia zarzutów do organu egzekucyjnego). Zarzut jest środkiem

zaskarżenia niedewolutywnym, albowiem organem właściwym do jego rozpoznania i rozstrzygnięcia
jest organ egzekucyjny. Organ ten rozpoznając zarzut jest obowiązany przeprowadzić

postępowanie wyjaśniające. Do postępowania wyjaśniającego stosuje się art.7kpa ustanawiający
zasadę ogólną prawdy obiektywnej oraz przepisy kpa o dowodach. Podmiotem postępowania

egzekucyjnego legitymowanym do złożenia zarzutu jest zobowiązany. Podstawą prawną wniesienia
zarzutu jest:

1) wykonanie, umorzenie, przedawnienie, wygaśnięcie albo nieistnienie obowiązku,

odroczenie terminu wykonania obowiązku albo brak wymagalności obowiązku z innego
powodu, rozłożenie na raty spłaty należności pieniężnej,

3) określenie egzekwowanego obowiązku niezgodnie z treścią obowiązku wynikającego z decyzji

organu administracyjnego lub bezpośrednio z przepisów prawa, z orzeczenia sądowego,

4) błąd co do osoby zobowiązanego,
5) niewykonalność obowiązku o charakterze niepieniężnym,

6) niedopuszczalność egzekucji administracyjnej lub zastosowanego środka egzekucyjnego, brak

uprzedniego doręczenia zobowiązanemu upomnienia,

7) zastosowanie zbyt uciążliwego środka egzekucyjnego.
Zarzut powinien odpowiadać przesłankom formalnym podania oraz zawierać określenie podstawy

zarzutu. Termin do jego złożenia wynosi 7 dni od dnia doręczenia zobowiązanemu odpisu tytułu
wykonawczego, a w postępowaniu zabezpieczającym – od dnia doręczenia postanowienia o

zabezpieczeniu. Rozpatrzenie zarzutu następuje po uzyskaniu wypowiedzi wierzyciela..
Zarzut jest środkiem zaskarżenia względnie suspensywnym, bo jego wniesienie nie wstrzymuje

czynności egzekucyjnych, chyba że organ egzekucyjny wstrzyma z uzasadnionych powodów.
W wyniku postępowania wyjaśniającego organ egzekucyjny może ustalić, że:

nie występują przeszkody w przeprowadzeniu postępowania egzekucyjnego ani też nie
naruszono zasad wyboru środka egzekucyjnego – wówczas wydaje postanowienie o odmowie
uwzględnienia zarzutu,

są przeszkody w prowadzeniu postępowania egzekucyjnego – wówczas wydaje postanowienie o
zawieszeniu postępowania, o umorzeniu postępowania lub o zastosowaniu innego środka,
najmniej uciążliwego dla zobowiązanego.

Na postanowienie wydane wskutek rozpatrzenia zarzutu zobowiązanemu i wierzycielowi służy
zażalenie

22/03. Zbieg egzekucji.

Zbieg egzekucji.
Zbieg egzekucji ma miejsce wtedy kiedy są prowadzone dwa różne postępowania w stosunku do tej

samej rzeczy lub prawa majątkowego należącego do zobowiązanego. W przypadku zbiegu
egzekucji administracyjnej i sądowej organ egzekucyjny zobowiązany jest przekazać akta

postępowania sądowi rejonowemu, w którego okręgu wszczęto postępowanie. Sąd rozstrzyga o
tym kto będzie prowadził postępowanie w zależności od rodzaju należnych świadczeń. Określa też

które z dokonanych czynności pozostają w mocy. W przypadku zbiegu egzekucji prowadzonych
przez dwa organy egzekucyjne albo organ i wierzyciela upoważnionego rozporządzeniem RM do

prowadzenia w egzekucji, postępowanie Łączne prowadzi organ egzekucyjny.

31/3. Tytuł wykonawczy.

Tytuł wykonawczy – jest to podstawa prawna do prowadzenia egzekucji administracyjnej; jest to
wystawiony przez wierzyciela dokument urzędowy, stwierdzający istnienie i wymagalność

obowiązku i który jest podstawą wszczęcia postępowania egzekucyjnego. Jeżeli wierzyciel jest
równocześnie organem egzekucyjnym, to tytuł wykonawczy wystawia on działając jako organ

egzekucyjny. Tytuł wykonawczy powinien zawierać:
1) określenie wierzyciela

2) pełne dane dotyczące zobowiązanego (imię, nazwisko lub nazwę, adres, a także pożądany jest

adres zakładu pracy),

treść egzekwowanego obowiązku, jego podstawę prawną, stwierdzenie wymagalności
obowiązku, kwotę należności pieniężnej poddanej egzekucji – określenie przez wierzyciela
treści obowiązku i kwoty należności wpływa na wybór przez organ egzekucyjny środka

egzekucyjnego. Jako podstawę prawną obowiązku wierzyciel powinien podać akt indywidualny,
z którego wynika obowiązek oraz przepis prawny będący jego podstawą.

podanie podstawy prawnej wdrożenia egzekucji administracyjnej – przepisy dające tą podstawę
prawną są zawarte w ustawie z 17.06.1966 r. o postępowaniu .egzekucyjnym w adm. i
ustawach szczególnych, jak np. prawo wodne

datę wystawienia tytułu, podpis z podaniem imienia, nazwiska i stanowiska służbowego
podpisującego oraz odcisk pieczęci urzędowej.

pouczenie podmiotu zobowiązanego – o tym, że jeśli w ciągu 7 dni nie powiadomi organu
egzekucyjnego o zmianie miejsca pobytu, trwającej dłużej niż 1 miesiąc, to może być ukarany

karą grzywny do wysokości 5 – krotnego wynagrodzenia określonego przez ministra
właściwego ds. pracy obowiązującego w dniu nałożenia grzywny.

Do tytułu wykonawczego trzeba dołączyć dowód doręczenia upomnienia zobowiązanego albo w
samym tytule wykonawczym umieścić stwierdzenie, że nie było konieczne doręczenia upomnienia.

Gdy egzekucja administracyjna jest prowadzona w celu zapewnienia wykonania obowiązku
wynikającego z orzeczenia sądowego, tytułem wykonawczym będzie orzeczenie sądowe

zaopatrzone w klauzulę wykonalności.

34/1. Rozprawa w pa i op. Tryb organizacji i przeprowadzenia.

Rozprawa – jest formą postępowania wyjaśniającego. Umożliwia koncentrację w jednym miejscu i
czasie wszystkich uczestników postępowania w danej sprawie, którzy ustnie i bezpośrednio

dokonują poszczególnych czynności procesowych.
Rozprawę należy przeprowadzić obligatoryjnie, gdy:

1.)

Zapewni to przyspieszenie lub uproszczenie postępowania bądź osiągnięcie celu

wychowawczego – nawiązuje do ogólnej zasady prostoty i szybkości postępowania, cel
wychowawczy ma obecnie charakter archaiczny, ponieważ wychowanie obywatela to cel ustroju

socjalistycznego.

2.)

Wymaga tego przepis prawa – ma to miejsce w postępowaniu wywłaszczeniowym, gdy liczba

koncesji jest ograniczona, a jest wielu chętnych oraz w prawie wodnym, gdzie przeprowadzenie

rozprawy ma charakter fakultatywny, rozprawa ma charakter otwarty.

3.)

Zachodzi potrzeba uzgodnienia interesów stron – jest to przesłanka nieostra, występuje, gdy

mamy do czynienia ze współuczestnictwem materialnym i formalnym, gdy interesy nie są zgodne.

4.)

Jest to potrzebne do wyjaśnienia sprawy przy udziale świadków lub biegłych lub w drodze

oględzin, – gdy materiał dowodowy jest znaczny (jest wielu świadków, różne opinie biegłych), w
celu skonfrontowania dowodów lub, gdy materiał dowodowy jest sprzeczny.

Rozprawa powinna być należycie przygotowana. K.p.a. reguluje czynności przygotowawcze
poprzedzające przeprowadzenie rozprawy, należą do nich:



Wezwanie stron do złożenia wyjaśnień, dokumentów i innych

dowodów oraz stawienia się na rozprawę ( niezawiadomienie strony o terminie rozprawy

stanowi istotną wadę postępowania i może stanowić podstawę jego wznowienia). Natomiast
nieobecność stron należycie wezwanych nie stanowi przeszkody do przeprowadzenia

rozprawy. Kierujący rozprawą winien ją odroczyć, jeżeli stwierdzi poważne nieprawidłowości
w wezwaniu stron na rozprawę, albo, gdy niestawienie się strony zostało spowodowane

przeszkodą trudną do przezwyciężenia, a także z innej ważnej przyczyny.



Wezwanie świadków i biegłych,



Zawiadomienie o rozprawie państwowych i samorządowych

jednostek organizacyjnych, organizacji społecznych, a także innych osób, jeśli ich udział w

rozprawie jest uzasadniony ze względu na jej przedmiot,



W przypadku gdy jest prawdopodobne, że oprócz stron wezwanych

na rozprawę, już uczestniczących w postępowaniu, mogą być również i inne strony, które
wcześniej się nie zgłosiły ani nie zostały wezwane do udziału w postępowaniu z braku

wiadomości o nich, organ ma obowiązek dać ogłoszenie o terminie, miejscu i przedmiocie
rozprawy w formie obwieszczenia albo w innej formie zwyczajowo przyjętej w danej

miejscowości,



Wezwanie na rozprawę doręcza się na piśmie, określając w nim

termin, miejsce i przedmiot rozprawy,



Termin rozprawy musi być wyznaczony na tyle wcześnie, ażeby

doręczenie wezwań oraz ogłoszenie o rozprawie nastąpiło, co najmniej na 7 dni przed
rozprawą.

Rozprawą kieruje pracownik o.a.p., przed którym toczy się postępowanie. Gdy postępowanie toczy
się przed organem kolegialnym, rozprawą kieruje przewodniczący albo wyznaczony członek organu

kolegialnego. Jego obowiązkiem jest dążenie do wszechstronnego wyjaśnienia stanu faktycznego
danej sprawy, ustalenie prawdy obiektywnej oraz - w miarę możliwości - uzgodnienie sprzecznych

interesów stron. Sprawuje on tzw. Policję sesyjną, dzięki której ma możliwość zapewnienia
porządku na rozprawie. Za niewłaściwe zachowanie w czasie rozprawy strony, świadkowie, biegli i

inne osoby uczestniczące w rozprawie mogą być, po uprzednim ostrzeżeniu, wydalone z miejsca
rozprawy oraz ukarane grzywną do 100 zł. Na postanowienie o ukaraniu grzywną służy zażalenie.

34/2. Pojęcie i klasyfikacja środków zaskarżenia.

2. Środki zaskarżenia i kryteria

Środki zaskarżenia – są to instytucje procesowe, za pomocą których uprawnione
podmioty mogą żądać weryfikacji rozstrzygnięć administracyjnych w celu ich kasacji lub

reformacji. Do cech charakterystycznych środków zaskarżenia należy:

oparcie ich konstrukcji prawnej na zasadzie skargowości, tzn. że służą one podmiotom
uprawnionym do żądania uruchomienia określonego postępowania weryfikacyjnego, a w
żadnym wypadku nie dają podstawy do uruchomienia postępowania z urzędu.

ich celem bezpośrednim jest doprowadzenie do kasacji lub do reformacji rozstrzygnięcia
administracyjnego.

Klasyfikacja środków zaskarżenia:
-

wg kryterium przesunięcia kompetencji do weryfikacji zaskarżonego rozstrzygnięcia

na wyższą instancję:
a) środki zaskarżenia bezwzględnie dewolutywne – takie, które zawsze przesuwają sprawę do

wyższej instancji

środki zaskarżenia względnie dewolutywne – które powodują przesunięcie sprawy do
wyższej instancji tylko w razie nieuwzględnienia ich przez I instancję

środki zaskarżenia niedewolutywne – które rozpatrywane są przez organ wydający
zaskarżone rozstrzygnięcie

wg kryterium rodzaju zaskarżonego rozstrzygnięcia:

środki zaskarżenia zwyczajne – służące od rozstrzygnięć nieostatecznych (ich podstawy
prawne wnoszenia nie są w kpa), ściśle zdeterminowane, tzn, że można je wnosić w
przypadku, gdy np. strona jest niezadowolona z rozstrzygnięcia

b) środki zaskarżenia nadzwyczajne – wnoszone od rozstrzygnięć ostatecznych; podstawy

prawne ich wnoszenia są szczegółowo wymienione w kpa i op.

wg kryterium mocy prawnej wniesionego środka zaskarżenia:

środki zaskarżenia bezwzględnie suspensywne – takie, które z mocy prawa wstrzymują
wykonanie zaskarżonego rozstrzygnięcia

środki zaskarżenia względnie suspensywne – takie, które wstrzymanie wykonania
zaskarżonego rozstrzygnięcia pozostawiają ocenie organu rozpatrującego środek
zaskarżenia

wg kryterium możliwości wnoszenia danego środka zaskarżenia samodzielnie:
a) środki zaskarżenia samoistne

b) środki zaskarżenia niesamoistne – takie które można wnieść tylko wraz z innymi środkami

prawnymi.

35/2. Prawo odwołania i zażalenia w kpa i op.

Legitymacja do odwołania administracyjnego

Postępowanie odwoławcze jest oparte w pełni na zasadzie skargowości. Może ono być uruchomione
tylko w wypadku podjęcia przez uprawniony podmiot czynności procesowej, ponieważ odwołanie

nigdy nie może być wszczęte z urzędu. Do wniesienia odwołania legitymację posiada:

strona – podmiot, który spełnia przesłanki wypływające z art.28,29 i 30 kpa, a więc podmiot,
który twierdzi, że decyzja organu I instancji dotyczy jego interesu prawnego lub obowiązku

prawnego. Prawo to może realizować jednostka mająca zdolność prawną i zdolność do
czynności prawnych. Prawo to jednak nie służy jednostkom, które nie spełniają tych

przesłanek, chociażby decyzja organu I instancji nie była dla nich obojętna i w skutkach swych
pośrednio ich dotyczyła. Prawo odwołania strony w zakresie jego wykorzystania (wniesienia

lub cofnięcia odwołania) oparte jest na zasadzie rozporządzalności, która jednak w kwestii
cofnięcia odwołania jest ograniczona. Strona bowiem może cofnąć odwołanie przed wydaniem

decyzji przez organ odwoławczy ze skutkiem prawnym tylko wtedy, gdy nie doprowadzi to do
utrzymania w mocy decyzji naruszającej prawo lub interes społeczny (decyduje o tym organ

odwoławczy).

organizacja społeczna – w sprawie dotyczącej innej osoby może wystąpić z żądaniem
wszczęcia postępowania oraz z żądaniem dopuszczenia jej do udziału w toczącym się

postępowaniu. Skuteczność prawna żądania organizacji społecznej jest uzależniona od
wystąpienia łącznie dwóch przesłanek: żądanie jest uzasadnione celami statutowymi tej

organizacji i przemawia za tym interes społeczny. W przypadku, gdy organizacja została
dopuszczona do udziału w postępowaniu w I instancji, ma ona prawa strony, a zatem również

ma prawo do wniesienia odwołania. Jeżeli ta organizacja nie brała udziału w postępowaniu I
instancji, to nie ma ona legitymacji do złożenia odwołania. Postępowanie odwoławcze jest

oparte na zasadzie skargowości i legitymacja do złożenia odwołania służy stronie, a zatem nie
może być wszczęte z urzędu.

prokurator – prokuratorowi służą prawa strony, jeżeli faktycznie uczestniczy w postępowaniu.
Jeżeli zatem prokurator bierze udział w postępowaniu w I instancji, to służą mu prawa strony i
ma on również legitymację do wniesienia odwołania. Z prawa prokuratora do udziału w każdym

stadium postępowania natomiast nie można wyprowadzić jego legitymacji do wniesienia
odwołania.

Rzecznik Praw Obywatelskich – legitymację do wniesienia odwołania ma w takim samym
zakresie co prokurator.

Zażalenie – jest środkiem zaskarżenia służącym od postanowień. Zażalenie służy tylko na
postanowienia, co do których kpa i op przewidują wprost, w przepisach szczegółowych ich

zaskarżalność w drodze zażalenia. Postanowienia, co do których kpa i op nie przewidziały
dopuszczalności wniesienia zażalenia, mogą być zaskarżone tylko łącznie z odwołaniem. W takim

przypadku zażalenie jest środkiem zaskarżenia niesamoistnym. Legitymację do wniesienia
zażalenia mają: strona, a także w przepisach szczególnych uprawnienie to przyznano innym

uczestnikom postępowania, ponieważ adresatem postanowienia może być nie tylko strona ale inni
uczestnicy postępowania, np.: świadkowie, biegli, osoby trzecie. Zażalenie wnosi się w terminie 7

dni od dnia doręczenia (ogłoszenia) postanowienia stronie. Regułą jest, że postanowienia, od
których służy zażalenie, są doręczane na piśmie. Jeżeli chodzi o wymagania co do treści, formy i

trybu wnoszenia zażalenia, to maja zastosowanie przepisy dotyczące odwołania. Zażalenie jest
środkiem zaskarżenia względnie suspensywnym, ponieważ wniesienia zażalenia nie wstrzymuje

wykonania zaskarżonego postanowienia, ale organ, który wydał to postanowienie, może wstrzymać
jego wykonanie, gdy uzna to za uzasadnione Do rozpatrzenia zażalenia stosuje się odpowiednio

przepisy dotyczące odwołań.

37/2. Teoria wadliwości decyzji. System weryfikacji.

Teorie wadliwości aktu administracyjnego.
Decyzja administracyjna jest prawidłowa, jeżeli łącznie spełnia dwie przesłanki: zgodna jest z

normami materialnego prawa administracyjnego; została wydana zgodnie z normami procesowego
prawa administracyjnego. Decyzja naruszająca normy materialne lub procesowe jest wadliwa. Akt

administracyjny jest wtedy prawidłowy:
-

jeśli został prawidłowo, tj. zgodnie z prawdą, ustalony stan faktyczny danego stosunku

jeśli została prawidłowo, tj. zgodnie z zasadami prawidłowej wykładni, wybrana norma prawna,

jeśli z obu przesłanek została prawidłowo wyprowadzona konkluzja (sentencja aktu
administracyjnego).

Przesłanki prawidłowości decyzji administracyjnej, widzianej jako procesowa forma aktu

administracyjnego, mogą być rozpatrywane z uwagi na poprawność rozstrzygnięcia sprawy, której
decyzja dotyczy, konkretyzując prawa i obowiązki stron. Decyzja administracyjna korzysta z

atrybutu domniemania prawidłowości, co oznacza, że ma ona moc obowiązującą dopóty, dopóki nie
zostanie we właściwym trybie wyeliminowana z obrotu prawnego. Dotyczy to wszystkich rodzajów

decyzji wadliwych.
Teoria wadliwości decyzji administracyjnej musi pogodzić ze sobą wymagania interesu ogólnego

(zbiorowego, społecznego) oraz interesu jednostkowego (indywidualnego), musi również godzić ze
sobą wymagania stawiane przez zasadę praworządności i przez zasadę trwałości decyzji

administracyjnej. Przy badaniu wadliwości decyzji przyjmuje się założenie istnienia gradacji wad
decyzji; określony ciężar gatunkowy wad powoduje zastosowanie określonych sankcji w zakresie

skutków prawnych decyzji w postaci sankcji wzruszalności decyzji, albo też sankcji nieważności
decyzji. Koncepcja nieważności decyzji opiera się na założeniu, że decyzje nieważne nie

wywołują skutku prawnego od momentu wydania, są aktami pozornymi, nie istniejącymi, nie
mającymi mocy prawnej. Jeśli przyjmiemy, że do istotnych elementów czynności prawnej należy

wywołanie skutków prawnych, to w razie gdy ten element nie wystąpi, będziemy mogli powiedzieć,
że czynność prawna nie istnieje, a zatem decyzja nieważna, nie będąca zdolną do wywołania

skutku prawnego, jest aktem pozornym. Jeżeli natomiast uznamy, że czynność prawna jest
wyłącznie środkiem służącym do osiągnięcia określonego skutku prawnego, umiejscawiając ten

skutek poza samym pojęciem czynności prawnej, to nie będziemy mogli twierdzić, że brak skutku
prawnego powoduje nieistnienie czynności prawnej, a w konsekwencji nie będziemy mogli uznać

decyzji nieważnej za akt pozorny. Skoro więc elementem konstytutywnym czynności prawnej jest
oświadczenie woli, a jej celem jest wywołanie skutku prawnego umiejscowionego poza pojęciem

czynności prawnej, to decyzja nieważna nie może być aktem pozornym czy tym bardziej aktem nie
istniejącym. Taka decyzja istnieje, bo istnieje tzw. zewnętrzny stan faktyczny czynności prawnej,

jednakże ze względu na wady, jakimi decyzja jest obarczona, nie będzie ona zdolna do wywołania
skutku prawnego. Akt pozorny nie wchodzi do obrotu prawnego, nie ma cechy prawomocności, nikt

tym aktem nie będzie związany, ani też nie będzie potrzeby eliminowania go z obrotu prawnego
przy zastosowaniu trybu określonego przepisami prawa. Konstrukcja nieważności z mocy samego

prawa może być zastosowana jedynie wtedy, gdy ustawodawca taki wyjątek od obowiązywania
domniemania prawidłowości decyzji wyraźnie ustanowi w przepisie prawnym. Wyeliminowanie

nieważnej decyzji z obrotu prawnego może nastąpić tylko przez wydanie decyzji, która stwierdza
nieważność innej decyzji. Dotyczy to również decyzji zawierającej wadę powodującą jej nieważność

z mocy odrębnych przepisów prawa, do których odsyła kpa i op.
Koncepcja decyzji wzruszalnych opiera się na założeniu, że decyzje wzruszalne wywołują skutki

prawne, mają moc obowiązującą do czasu ich usunięcia z obrotu prawnego.
Różnice między decyzjami nieważnymi a decyzjami wzruszalnymi sprowadzają się do

płaszczyzny skutków prawnych. Wchodząc do obrotu prawnego, decyzja wywołuje określone skutki
prawne. Decyzje nieważne to będą takie, których skutki prawne nie są uznane przez prawo.

Decyzje wzruszalne zaś będą to decyzje , których skutki prawne są przez prawo uznane, ale które
są pozbawione zdolności do wywołania skutków prawnych w przyszłości. W kpa przyjęto koncepcję,

że niedopuszczalne jest stwierdzenie nieważności decyzji w razie, gdy wywołała ona nieodwracalne
skutki prawne. Uznanie niektórych skutków prawnych decyzji nieważnej jest uzasadnione tym, że

prawo nie może zupełnie ignorować rzeczywistości i nie pozostaje to w sprzeczności z generalną
koncepcją, której założeniem jest nieuznawanie skutków prawnych decyzji dotkniętej

nieważnością. Możemy wyróżnić dwa rodzaje wadliwości decyzji administracyjnej: wadliwość
materialno-prawna (powoduje sankcję skutkującą nieważnością decyzji) i wadliwość

procesowo-prawna (powoduje sankcję skutkującą wzruszalnością decyzji w trybie wznowienia
postępowania). Od tej reguły są w kpa i op przewidziane wyjątki.

Decyzje nie istniejące – nie korzystają z domniemania prawidłowości i nie wchodzą do obrotu

prawnego. Stwierdzenie ich nieistnienia może nastąpić bez zachowania szczególnych

wymagań co do trybu postępowania i formy oraz w każdym czasie, czynność prawna nie
istniejąca jest zdarzeniem faktycznym, obiektywnie istniejącym, stwarzającym pozory

czynności prawnych. Można wyróżnić 2 sytuacje:

nieistnienie postępowania administracyjnego – decyzje wydane w nie

istniejącym postępowaniu zawsze będą decyzjami nie istniejącymi. Z istoty postępowania
administracyjnego wynika, żę może się ono toczyć, gdy występują w nim co najmniej dwa

podmioty (organ administrujący i strona). Brak jednego z tych podmiotów powoduje
nieistnienie postępowania.

decyzje nie istniejące, wydane w postępowaniu administracyjnym – decyzje nie

zawierające wymaganych przepisami cech zewnętrznych: decyzje nie doręczone (nie
ogłoszone) stronie, decyzja nie spełniająca wymagań co do struktury (np.: brak oznaczenia

organu, strony, rozstrzygnięcia sprawy, podpisów osób powołanych do wydania decyzji )

38/1. Wyłączenie pracownika, organu, członka org.

Instytucja wyłączenia – jest to instytucja wyznaczająca zdolność prawną organu. Z mocy prawa

organy tracą zdolność co do prowadzenia postępowania w określonej sprawie. Wyłączenia są
obligatoryjne. Naruszenie instytucji wyłączenia przy wydaniu decyzji w postępowaniu pociąga za

sobą sankcję wzruszalności tej decyzji w trybie wznowienia postępowania. Kpa wyodrębnia
instytucję wyłączenia: pracownika organu administrującego, organu administrującego, członka

organu kolegialnego.

Wyłączenie pracownika organu administrującego – podstawą jest bliskość wobec strony lub
osobie zaangażowanej w sprawie. Pracownik wyłączony od udziału w postępowaniu może

podejmować jedynie czynności nie cierpiące zwłoki ze względu na interes społeczny lub ważny
interes stron. Pracownik podlega wyłączeniu zgodnie z art.24 § 1 ze względu na bliskość wobec

strony wtedy, gdy:
- jest stroną w stosunku prawnym tego rodzaju, że wynik sprawy może mieć wpływ na jego prawa

lub obowiązki,
- jest to sprawa jego małżonka (nawet po ustaniu małżeństwa) , krewnych lub powinowatych do

drugiego stopnia,
- sprawa dotyczy osoby związanej z pracownikami stosunkiem przysposobienia, opieki lub kurateli

(także po ustaniu),

- pracownik był lub jest przedstawicielem jednej ze stron albo, gdy przedstawicielem jest osoba
związana z nim węzłem pokrewieństwa, powinowactwa, stosunkiem przysposobienia, opieki lub

kurateli,
- jedną ze stron jest osoba będąca w stosunku nadrzędności służbowej wobec niego.

- ze względu na bliskość wobec sprawy – gdy jest w niej stroną, był w sprawie świadkiem lub
biegłym; z powodu danej sprawy wszczęto przeciwko pracownikowi dochodzenie służbowe,

postępowanie dyscyplinarne lub postępowanie karne,
- w innych okolicznościach – jeżeli zostanie uprawdopodobnione, że może one spowodować

wątpliwości dotyczące bezstronności pracownika art.24§3)Zgodnie z ordynacją podatkową,
pracownik urzędu skarbowego, urzędu gminy (miasta), starostwa oraz urzędu marszałkowskiego,

izby skarbowej, Ministerstwa Finansów oraz członek samorządowego kolegium odwoławczego
podlega wyłączeniu od załatwienia spraw dotyczących zobowiązań podatkowych oraz innych spraw

normowanych przepisami prawa podatkowego, w których:

a) jest stroną,

b) stroną jest jego małżonek, rodzeństwo, wstępny oraz zstępny,
c) stronami są osoby związane z nim z tytułu przysposobienia, opieki lub kurateli,

był świadkiem lub biegłym albo był lub jest przedstawicielem podatnika, albo w których
przedstawicielem podatnika jest jedna z osób wymienionych w pkt b i c

e) brał udział w zaskarżonej decyzji,

f) zaistniały okoliczności, w związku z którymi wszczęto przeciw niemu postępowanie

służbowe, dyscyplinarne lub karne

39/1. Doręczenia w kpa i op.

Doręczenia – stanowią czynność procesową o dużej doniosłości z uwagi na obowiązywanie zasady
pisemności w postępowaniu oraz z uwagi na skutki prawne, jakie z doręczeniem wiążą przepisy

prawa procesowego i materialnego. Od daty doręczenia biegną terminy procesowe i materialne, a
organ i strona będą związani decyzją lub postanowieniem. Od daty doręczenia możliwe jest też

stosowanie środków dyscyplinujących lub egzekucyjnych. Przepisy o doręczeniach są kazuistyczne,
bowiem trzeba dokładnie ustalić czy doręczenie miało miejsce i czy było skuteczne.

Rodzaje doręczeń:
Doręczenie właściwe (zwykłe)- stosuje się je do osób fizycznych, jednostek organizacyjnych i

organizacji społecznych. Ma miejsce wtedy, gdy pismo dostarcza się adresatowi do jego rąk (np.
przez pocztę; przez pracowników organu administracyjnego; inne osoby lub organy, które są

upoważnione). Strony pozbawione zdolności do czynności prawnych wyręcza przedstawiciel,
któremu doręcza się pismo kierowane do strony. W przypadku ustanowienia pełnomocnika, jest on

podmiotem, któremu doręcza się pismo. Musi on być zawsze powiadamiany o czynnościach
procesowych. Doręczenie osobom fizycznym pisma następuje w miejscu ich zamieszkania lub w

miejscu pracy. Wyjątkowo można doręczyć pismo w lokalu organu administracyjnego albo w
każdym miejscu zastania adresata. Doręczenie powinno być potwierdzone podpisem adresata,

którym kwituje fakt doręczenia i jego datę. Uchylenie się adresata od złożenia podpisu lub odmowa
przyjęcia nie pozbawia doręczenia skutku prawnego – jest to fikcja doręczenia wraz z adnotacją o

odmowie jego przyjęcia i jego dacie. Jeżeli w sprawie występuje kilka stron, to pismo doręcza się
każdej z nich lub jednej upoważnionej przez pozostałe strony. W przypadku organizacji społecznych

lub jednostek organizacyjnych pismo doręcza się osobie upoważnionej do prowadzenia
korespondencji w siedzibie organizacji lub jednostki.

Doręczenia zastępcze – polega na oddaniu pisma osobie, która przyjmie na siebie zobowiązanie
doręczenia pisma adresatowi. Do tych osób należą: pełnoletni domownik, sąsiad, dozorca domu. O

doręczeniu zastępczym należy powiadomić adresata zawiadomieniem pozostawionym w skrzynce
pocztowej lub na drzwiach mieszkania. W przypadku osób nieobecnych pismo doręcza się

przedstawicielowi osoby nieobecnej ustawionemu przez sąd lub przedstawicielowi tej osoby
doraźnie wyznaczonemu przez organ administracyjny.

W postępowaniu podatkowym, osoba przebywająca za granicą dłużej niż 6 miesięcy ma obowiązek
ustanowienia pełnomocnika do doręczeń. Taki też obowiązek mają zagraniczne osoby fizyczne,

które nie maja miejsca pobytu w Polsce. Pisma kierowane do osób nieznanych z miejsca pobytu
doręcza się przedstawicielowi ustanowionemu przez sąd albo czasowo działającemu

przedstawicielowi ustanowionemu przez organ podatkowy. Pisma kierowane do osób prawnych lub
innych jednostek organizacyjnych, które nie mają organów doręcza się kuratorowi, wyznaczonemu

przez sąd.

Fikcja doręczenia- przepisy wyznaczają 2 fikcje doręczenia:

Pismo skierowane do osoby fizycznej może być złożone na okres 7 dni w urzędzie pocztowym

lub w urzędzie gminy, a adresat jest o tym powiadamiany zawiadomieniem pozostawionym w
skrzynce pocztowej (lub informację się zostawia na drzwiach mieszkania, w pracy, itp.). po upływie

7 dni pismo uznaje się za doręczone.

Odstępuje się od doręczenia, jeżeli przepisy szczególne zezwalają na powiadomienie stron

przez rozplakatowanie obwieszczeń lub ogłoszenie publiczne. Tego typu doręczenie jest uznane za

dokonane z mocy prawa po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.
W ordynacji podatkowej, gdy nie można dokonać doręczenia zwykłego lub zastępczego wzywa się

adresata do odebrania pisma w drodze publicznego wezwania ogłaszanego w prasie (dwukrotnie w
dzienniku o zasięgu ogólnopolskim). Po upływie 7 dni od dnia ogłoszenia pismo uznaje się za

doręczone.

40/1. Formy postępowania wyjaśniającego w kpa i op.

Rozprawa jest formą postępowania wyjaśniającego. Rozprawa umożliwia koncentrację w jednym
czasie i miejscu wszystkich uczestników postępowania w danej sprawie, którzy ustnie i

bezpośrednio dokonują poszczególnych czynności procesowych. Organ jest obowiązany
przeprowadzić rozprawę, gdy: przyspieszy to lub uprości postępowanie, zapewni to osiągniecie celu

wychowawczego, wymaga tego przepis prawa, zachodzi potrzeba uzgodnienia interesów stron, jest
to potrzebne do wyjaśnienia sprawy przy udziale świadków, biegłych, w drodze oględzin.

Wystąpienie jednej z przesłanek zobowiązuje organ do przeprowadzenia postępowania
wyjaśniającego w formie rozprawy. Organ ocenia wystąpienie przesłanki uzasadniającej

przeprowadzenie rozprawy. Do czynności poprzedzających rozprawę należą: wezwanie stron do
złożenia wyjaśnień, dokumentów i innych dowodów, do stawienia się na rozprawę, wezwanie

świadków i biegłych, zawiadomienie o rozprawie jednostek, organizacji, oso, których udział jest
uzasadniony. Wezwanie na rozprawę doręcza się na piśmie, określając w nim miejsce, termin,

przedmiot rozprawy. Można wyróżnić część wstępną ( obejmuje otwarcie, ustalenie czy stawiły się
osoby wezwane, stwierdzenie czy nie ma podstaw do odroczenia rozprawy) i właściwą rozprawy

( obejmuje właściwe postępowanie dowodowe, strona może składać wyjaśnienia, zgłaszać żądania,
propozycje i zarzuty oraz przedstawiać dowody na ich poparcie).

Jednak postępowanie wyjaśniające może odbywać się w formie tzw. postępowania gabinetowego,
gdy: w sprawie jest tylko jedna strona, gdy jest kilka stron, ale ich interesy nie są sprzeczne, gdy

do udowodnienia stanu faktycznego w danej sprawie wystarczającym środkiem dowodowym są
dokumenty. W tym postępowaniu mogą być przeprowadzone te same czynności dowodowe co na

rozprawie. Opiera się ono na zasadzie pisemności. Jest mniej sformalizowane, ale obowiązują
wszystkie reguły postępowania dowodowego. Strona musi mieć zapewniony czynny udział we

wszystkich czynnościach procesowych.

40/3. Zakaz reformationis in peius – w kpa i sądowoadm.
Zakaz reformationis in peius – (nie jest wprowadzony, ale postuluje się za jego wprowadzeniem

do prawa administracyjnego, cywilnego i karnego) – istota tego zakazu polega na tym, że organ
odwoławczy nie może zmienić rozstrzygnięcia zawartego w decyzji administracyjnej organu I

instancji na niekorzyść strony. Wprowadzenie zakazu reformationis in peius wywodzi się z istoty
środków zaskarżenia. W związku z tym organ odwoławczy powinien konwalidować tylko te

czynności i rozstrzygnięcia, które przez uchybienia organu I instancji krzywdzą stronę odwołującą
się.

argumenty przemawiające za odrzuceniem tej instytucji, to: konstrukcja odwołania
(wniesienie odwołania przenosi na organ odwoławczy kompetencje do ponownego rozpatrzenia
sprawy indywidualnej. Wynika z tego, że zakres postępowania odwoławczego powinien co

najmniej odpowiadać zakresowi postępowania prowadzonego w I instancji, a decyzja podjęta –
powinna być bardziej doskonalsza, oparta na wszechstronnie ustalonym stanie faktycznym i

zgodna z prawe. Organ odwoławczy powinien mieć więc możliwość zajęcia w danej sprawie
stanowiska zgodnego z warunkami niezależnie od rozstrzygnięcia przyjętego w decyzji organu I

instancji).

Argumenty przemawiające za wprowadzeniem tej instytucji – przemawia potrzeba
stworzenia stronie możliwości podjęcia obrony jej interesów. Brak zakazu ogranicza bowiem

swobodę strony w podjęciu dalszej obrony swoich interesów w obawie przed pogorszeniem tej
sytuacji, którą ukształtowała decyzja I instancji. Zakaz reformationis in peius wchodzi ponadto

w skład systemu gwarancji prewencyjnych prawidłowości działania organów administrujących.

Według art..139 kpa organ odwoławczy nie może rozstrzygnąć sprawy indywidualnej na niekorzyść

strony, chyba że zaskarżona decyzja rażąco narusza prawo lub rażąco na rusza interes społeczny.

Zakaz reformationis in peius został więc oparty w kpa na 2 rozłącznych kryteriach:

kryterium dopuszczalności zmiany decyzji zaskarżonej na niekorzyść strony odwołującej się w
wyniku rażącego naruszenia prawa w decyzji organu I instancji – przez rażące naruszenie

prawa należy rozumieć tylko kwalifikowane przypadki naruszenia prawa (fałszywe dowody,
decyzja wydana w wyniku przestępstwa, decyzja wydana przez organ wyłączony, strona bez

własnej winy nie brała udziału w postępowaniu, wyjdą na jaw istotne dla sprawy nowe
okoliczności, brak uzgodnienia kwestii wstępnej itd.) – dopuszczalność zatem odstąpienia od

tego zakazu należy ocenić pozytywnie. Wyznaczenie granic zakazu reformationis in peius w ten
sposób oznacza, że naruszenie prawa, które nie ma charakteru rażącego, ulega sankcji w

przypadku, gdy strona odwołująca się nabyła prawo na podstawie decyzji organu I instancji.
Dopuszczalność reformacji decyzji organu I instancji zostaje wobec tego uzależniona od

przesłanki, której treścią jest ochrona praw nabytych strony odwołującej się od decyzji.
Naruszenie w decyzji odwoławczej tej przesłanki przez organ odwoławczy należy zakwalifikować

jako rażące naruszenie prawa. Zgodnie z art.139 kpa – organ odwoławczy nie może wydać
decyzji na niekorzyść strony odwołującej się – niedopuszczalne jest zastosowanie wykładni

rozszerzającej do przesłanek odstąpienia od zakazu reformationis in peius.

kryterium dopuszczalności zmiany decyzji zaskarżonej na niekorzyść strony odwołującej się w
wyniku rażącego naruszenia interesu społecznego decyzją I instancji – dopuszczalność
reformationis in oeius możliwość reformacji decyzji I instancji w przypadku naruszenia prawa,

którego nie kwalifikuje się jako rażącego oraz z powodu wadliwych decyzji pod względem
celowości, jeżeli oba te elementy mieszczą się w przesłance rażącego naruszenia interesu

społecznego. Pojęcie rażącego naruszenia interesu społecznego należy do pojęć nieostrych i z
tego względu organ ma szeroką swobodę interpretacji przepisu i będzie mógł dokonać

reformacji decyzji organu I instancji na niekorzyść strony odwołującej się z uwagi na każdy
rodzaj wadliwości tej decyzji.

W postępowaniu podatkowym Ordynacja Podatkowa nie wprowadza jednolitej konstrukcji zakazu
reformationis in peius. Wg art.234 op organ odwoławczy nie może wydać decyzji na niekorzyść

strony odwołującej się, chyba że zaskarżona decyzja rażąco narusza prawo lub interes społeczny.
Wprowadzony w art.234 op zakaz uchyla art.230 op stanowiąc: „W przypadku, gdy w toku

postępowania odwoławczego organ rozpatrujący odwołanie stwierdzi, że zobowiązanie podatkowe
lub podstawa opodatkowania zostały ustalone lub określone w kwocie niższej, niż to wynika z

przepisów prawa podatkowego, zwraca sprawę organowi podatkowemu I instancji w celu zmiany
wydanej decyzji”.

41/3. Wyłączenie pracownika i organu, członka organizacji.

Instytucja wyłączenia – jest to instytucja wyznaczająca zdolność prawną organu. Z mocy prawa

organy tracą zdolność co do prowadzenia postępowania w określonej sprawie. Wyłączenia są
obligatoryjne. Naruszenie instytucji wyłączenia przy wydaniu decyzji w postępowaniu pociąga za

sobą sankcję wzruszalności tej decyzji w trybie wznowienia postępowania. Kpa wyodrębnia
instytucję wyłączenia: pracownika organu administrującego, organu administrującego, członka

organu kolegialnego.

Wyłączenie pracownika organu administrującego – podstawą jest bliskość wobec strony lub
osobie zaangażowanej w sprawie. Pracownik wyłączony od udziału w postępowaniu może

podejmować jedynie czynności nie cierpiące zwłoki ze względu na interes społeczny lub ważny
interes stron. Pracownik podlega wyłączeniu zgodnie z art.24 § 1 ze względu na bliskość wobec

strony wtedy, gdy:
- jest stroną w stosunku prawnym tego rodzaju, że wynik sprawy może mieć wpływ na jego prawa

lub obowiązki,
- jest to sprawa jego małżonka (nawet po ustaniu małżeństwa) , krewnych lub powinowatych do

drugiego stopnia,
- sprawa dotyczy osoby związanej z pracownikami stosunkiem przysposobienia, opieki lub kurateli

(także po ustaniu),

- pracownik był lub jest przedstawicielem jednej ze stron albo, gdy przedstawicielem jest osoba
związana z nim węzłem pokrewieństwa, powinowactwa, stosunkiem przysposobienia, opieki lub

kurateli,
- jedną ze stron jest osoba będąca w stosunku nadrzędności służbowej wobec niego.

- ze względu na bliskość wobec sprawy – gdy jest w niej stroną, był w sprawie świadkiem lub
biegłym; z powodu danej sprawy wszczęto przeciwko pracownikowi dochodzenie służbowe,

postępowanie dyscyplinarne lub postępowanie karne,
- w innych okolicznościach – jeżeli zostanie uprawdopodobnione, że może one spowodować

wątpliwości dotyczące bezstronności pracownika art.24§3)Zgodnie z ordynacją podatkową,
pracownik urzędu skarbowego, urzędu gminy (miasta), starostwa oraz urzędu marszałkowskiego,

izby skarbowej, Ministerstwa Finansów oraz członek samorządowego kolegium odwoławczego
podlega wyłączeniu od załatwienia spraw dotyczących zobowiązań podatkowych oraz innych spraw

normowanych przepisami prawa podatkowego, w których:

g) jest stroną,

h) stroną jest jego małżonek, rodzeństwo, wstępny oraz zstępny,
i)

stronami są osoby związane z nim z tytułu przysposobienia, opieki lub kurateli,

był świadkiem lub biegłym albo był lub jest przedstawicielem podatnika, albo w których
przedstawicielem podatnika jest jedna z osób wymienionych w pkt b i c

k) brał udział w zaskarżonej decyzji,

zaistniały okoliczności, w związku z którymi wszczęto przeciw niemu postępowanie
służbowe, dyscyplinarne lub karne

stroną jest osoba pozostająca wobec niego w stosunku nadrzędności służbowej. Wyłączenie
następuje na żądanie pracownika, strony lub z urzędu i postanowienie o wyłączeniu
pracownika

42/1. Dopuszczalność/Niedopuszczalność skargi do WSA

Przesłanki dopuszczalności skargi do WSA.

- przesłanka dopuszczalności skargi, czyli przesłanka wyczerpania obrony na drodze postępowania
lub w innej formie obrony podjętej przed organem adm. publ.

- ustawa o NSA przyjmowała dwie przesłanki:
a. wyczerpanie środków obrony na drodze przed organem adm. publ.

b. nie można wnieść skargi jeżeli toczy się postępowanie w celu zmiany, uchylenia lub stwierdzenia
nieważności aktu albo innej czynności – pierwszeństwo drogi administracyjnej

- ustawa o postepowaniu przed sądami adm. ustanawia jedną przesłankę – wyczerpanie środków
obrony przed organem adm. publ.

- przesłanką dopuszczalności skargi na akty podjęte w postępowaniu adm. (podatkowym) jest
wyczerpanie środków zaskarżenia, ale pod warunkiem, że służyły one w postępowaniu przed

organem, chyba, że skargę wnosi prokurator lub rzecznik praw obywatelskich. Wyróżniamy dwie
sytuacje:

1. gdy przepisy prawa procesowego regulują środki zaskarżenia od decyzji, postanowienia,
bezczynności w postępowaniu adm. – przesłanką tu jest wyczerpanie środków zaskarżenia (w

postępowaniu sądowo-administracyjnym należy rozumieć sytuację, w której stronie nie przysługuje
żaden środek zaskarżenia, taki jak zażalenie, odwołanie, wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy

przewidziany w ustawie
2. gdy przepisy prawa procesowego nie przyznają prawa do zaskarżenia w postępowaniu adm. –

skarga służy bez konieczności podjęcia obrony przed organem adm. publ. Nie ma podstaw do
stosowania w tym zakresie środka wezwania do usunięcia naruszenia prawa.

Wyczerpanie środków zaskarżenia nie jest przesłanką obowiązującą, gdy skargę wnosi prokurator
lub rzecznik.

- przesłanką dopuszczalności skargi na akty w zakresie nieobjętym drogą post. adm – art. 52
reguluje odrębne zaskarżanie aktów zawartych w art.3 § 2 mpkt.4 i innych aktów. W przypadku

zaskarżania aktów (z wyłączeniem decyzji i postanowień) lub czynności z zakresu adm. publ.
Dotyczących uprawnień lub obowiązków wynikających z prawa można wnieść skargę po uprzednim

wezwaniu na piśmie właściwego organu do usunięcia naruszenia prawa. W przypadku zaskarżania
innych aktów, jeżeli ustawa nie przewiduje środków zaskarżenia w sprawie będącej przedmiotem

skargi i nie stanowi inaczej to przed wniesieniem skargi należy wezwać na piśmie właściwy organ
do usunięcia naruszenia prawa.

- przesłanka pierwszeństwa obrony na drodze adm.- weryfikacja na drodze administracyjnej ma
pierwszeństwo, gdy postępowanie adm. zostało wszczęte przed złożeniem skargi, skarga nie

zostaje odrzucona, postępowanie sądowo-administracyjne zostaje zawieszone. Gdy pierwsze
zostało wszczęte post. sądowo-adm. ma pierwszeństwo, a postępowanie adm. podlega umorzeniu,

gdy jest to postęp. w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji lub wznowienia postępowania.

43/1. Zasada czynnego udziału stron. Wyjątki i skutki naruszenia.

Art.10 – zawiera zasadę czynnego udziału strony (tzw. zasada gwarancyjna) – strona od

samego początku postępowania ma prawo do czynnego udziału. „Organy administracji
publicznej obowiązane są zapewnić stronom czynny udział w każdym stadium postępowania, a

przed wydaniem decyzji umożliwić im wypowiedzenie się co do zebranych dowodów i
materiałów oraz zebranych dowodów”. Wyjątkiem od tej zasady jest zastosowanie art.10 §2,

który mówi: „organy administracji publicznej mogą odstąpić tylko w przypadkach, gdy
załatwienie sprawy nie cierpi zwłoki ze względu na niebezpieczeństwo dla życia lub zdrowia

ludzkiego albo ze względu na grożącą niepowetowaną szkodą materialną”. Organ musi więc
uzasadnić odstąpienie od tej zasady. Sankcją za naruszenie zasady czynnego udziału strony w

postępowaniu będzie kwalifikowana wada procesowa skutkująca możliwością wznowienia
postępowania w trybie art.145 §1 pkt.4 kpa.

43/2. Środki bezwzględnie suspensywne w pa i op.

Suspensywność- moc prawna środka zaskarżenia. Może być bezwzględna oraz względna.

Odwołanie jest bezwzględnie suspensywne – wniesienie odwołania w terminie wstrzymuje
wykonanie decyzji. Przed upływem terminu do wniesienia odwołania decyzja nie ulega wykonaniu.

Są wyjątki – decyzja podlega wykonaniu przed upływem terminu do wniesienia odwołania, gdy
nadano rygor natychmiastowej wykonalności, gdy jest zgodna z żądaniami wszystkich stron, gdy

podlega natychmiastowemu wykonaniu z mocy prawa.
Zażalenie jest względnie suspensywne – wniesienie zażalenia nie wstrzymuje wykonania

zaskarżonego postanowienia. Wyjątek – gdy organ, który wydał postanowienie może wstrzymać
jego wykonanie, gdy uzna to za uzasadnione.

44/02. Przesłanki uchylenia decyzji, postanowienia w trybie wznowienia postępowania

postępowanie w ramach, którego została wydana decyzja dotknięta kwalifikowaną wadą prawną.
→ Przesłanki dopuszczalności wznowienia postępowania:
Pozytywne: (art.145§1 i art.145a)

1.) Decyzja jest ostateczna.
2.) Decyzja dotknięta jest jedną z następujących wadliwości:

s) Dowody, na których podstawie ustalono istotne dla sprawy okoliczności faktyczne, okazały

się fałszywe,

t) Decyzja wydana została w wyniku przestępstwa,
u) Decyzja wydana została przez pracownika lub organ administracji publicznej, który podlega

wyłączeniu stosownie do art. 24, 25 i 27,

v) Strona bez własnej winy nie brała udziału w postępowaniu,

w) Wyjdą na jaw istotne dla sprawy nowe okoliczności faktyczne lub nowe dowody istniejące w

dniu wydania decyzji, nie znane organowi, który wydał decyzję,

x) Decyzja wydana została bez uzyskania wymaganego prawem stanowiska innego organu,
y) Zagadnienie wstępne zostało rozstrzygnięte przez właściwy organ lub sąd odmiennie od

oceny przyjętej przy wydaniu decyzji (art. 100 § 2),

z) Decyzja została wydana w oparciu o inną decyzję lub orzeczenie sądu, które zostało

następnie uchylone lub zmienione.

aa) Trybunał Konstytucyjny orzekł o niezgodności aktu normatywnego z Konstytucją, umową

międzynarodową lub z ustawą, na podstawie, którego została wydana decyzja.

Negatywne:

5.) Upływ określonego okresu czasu od chwili doręczenia decyzji lub jej ogłoszenia:

Uchylenie decyzji z przyczyn określonych w art. 145 § 1 pkt 1 i 2 nie może nastąpić, jeżeli
od dnia doręczenia lub ogłoszenia decyzji upłynęło dziesięć lat,

Uchylenie decyzji z przyczyn określonych w art. 145 § 1 pkt 3-8 oraz w art. 145a, nie może
nastąpić, jeżeli od dnia doręczenia lub ogłoszenia decyzji upłynęło pięć lat.

6.) Jeżeli w wyniku wznowienia postępowania mogłaby zapaść wyłącznie decyzja odpowiadająca w
swej istocie decyzji dotychczasowej.